Tüberküloz Tedavisi ve Hepatotoksisite
|
|
- Derya Cerci
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Göksel KITER* * Eşrefpaşa Verem Savaş Dispanseri, İZMİR Tüberküloz, dünyanın bilinen en eski hastalıklarındandır. Spinal tüberkülozun ilk örnekleri, M.Ö yılına aittir. İlk asidorezistan basil, M.Ö. 700 yılında yaşamış İnka lı bir çocuğun iyi korunmuş mumyasındaki psoas apsesinden alınan materyalin yaymasında gösterilmiştir (1). Hipokrat zamanında (M.Ö ), tüberkülozlu hastaların tedavisinde iyi beslenme, süt ve fiziksel egzersizler uygulanmaktaydı. İleri evre hastaların ne yapılırsa yapılsın kaybedileceği öğretilmekteydi. M.S. 2. yy da Galen ( ) tedavide istirahat, diyet ve öksürüğün önlenmesini önermekteydi. 18. yy da kır havası, hafif egzersiz, 19. yy da soğuk ve taze dağ havası ile akciğerlerin uyarılması, ardından sanatoryum tedavisi ile temiz hava, güneş ve diyet uygulanan tedavi yöntemleri olarak kabul görmekteydi. Bu havadan sudan tedavi yöntemlerinin hiç bir yan etkisi yoktu fakat tedavi edici özellik de taşımıyorlardı. Uzun dönem sonuçları umut kırıcıydı: Amerikan istatistiklerine göre, taburcu olurken iyileşen lerin %17 si, stabil hale gelen lerin %51 i ve düzelen lerin %72 si (toplam olarak hastaların %60 ı) 6 yıl içinde ölmüştü (1). Ardından yılları arasında çeşitli yöntemlerle hasta akciğerin kollapsı sağlanarak sorun giderilmeye çalışıldı. Tüberküloz tedavisinin modern çağı, 1945 yılında streptomisinin keşfiyle başlar de paraamino salisilik asit, 1952 de INH, 1954 de pirazinamid, 1955 de sikloserin, 1962 de etambutol ve 1963 de rifampisin antitüberkülo ilaçlar olarak bildirildiler (1). Tedavi süresi giderek kısaltıldı, hastane tedavisinden ayaktan tedaviye geçildi. Yine de, kombine şekilde kullanılmaları gereken tüberküloz ilaçlarının istenmeyen etkileri sürekli sorun oldu. Bu yan etkiler arasında en sık rastlananı hepatotoksisitedir. Türkiye den bir çalışmada Aktoğu ve arkadaşları, hastalarında tüberküloz tedavisine bağlı hepatotoksisite gelişme oranı %5.04 olarak bildirmektedirler ve literatürde Türkiye için oranları % arasında bulduklarını belirtmektedirler (2). Hepatotoksisite denince ne anlaşılacağı konusu net değildir. Bazı yazarlar, transaminazlarda yükselmeye bakmaksızın yalnızca hepatiti değerlendirirken bazılarına göre hepatotoksisite karaciğer fonksiyon testlerinde bozulma anlamına gelmektedir. Bu belirsiz durum, konunun her aşamasında karşımıza çıkmaktadır. Tüberküloz tedavisi sırasında gelişen karaciğer sorunları, geçici transaminaz yüksekliğinden öldürücü yaygın karaciğer nekrozuna dek değişen bir yelpazededir. Karaciğere toksik ilaçlarda ilacın metabolitlerinin rolü ön plandadır. Hepatotoksik yan etki gelişme mekanizmaları iki grupta değerlendirilir (3): 1. İntrensek hepatotoksinler: Çoğunlukla sitokrom P450 mikst oksidaz enzim sistemi ile metabolize olan toksik metabolitler, karaciğer makromoleküllerine kovalent olarak bağlanarak karaciğer hasarına yol açarlar. Oksijen ana ürünleri 259 Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2000; 48(3):
2 oluşumu ve hücre membranı lipidlerinin peroksidasyonu ile de hasar gelişebilir (ör. asetaminofen). 2. İdiosenkrazik hepatotoksinler: Bunlar, hipersensitivite ile ortaya çıkan ilaç reaksiyonları (sensitizasyondan 1-5 hafta sonra) ya da hepatotoksik metabolitlerin neden olduğu düşünülen reaksiyonlardır (ilaç verilmesinden sonraki bir kaç ayda). Tüberküloz tedavisinde yer alan ilaçların, belli tedavi rejimlerine göre, birlikte, düzenli ve başka infeksiyon hastalıklarına göre daha uzun süre kullanılmaları gerekmektedir. Bunların hepsi yan etki olasılığını arttırmaktadır. Öte yandan, tüberküloz tedavisinde ilaç kesip eklemek, direnç gelişme riski nedeniyle özellik taşımaktadır. Ayrıca, tüberküloz saptanmadığı halde bir grup insana koruyucu ilaç, çoğunlukla izoniyazid, yine uzunca bir süre verilebilmektedir. İngiltere de yılları arasında tüberküloz tedavisine bağlı 243 hepatotoksisite olgusundan 45 i ölümle sonuçlanmış, Singh J ve arkadaşları tüberküloz tedavisi alırken hepatotoksisite gelişen 72 hastalarının 9 unda mortalite bildirmişler; Kaliforniya da yılları arasında koruyucu izoniyazid tedavisine bağlı 20 ölüm bildirilmiştir (4-6). Bütün bu sonuçlar, konuya dikkatleri çekmektedir. Hepatotoksisiteye Yol Açan Tüberküloz İlaçları Hepatotoksisiteden sorumlu tutulan tüberküloz ilaçları: İzoniazid (INH), rifampisin (RİF), pirazinamid (PZA), etiyonamid (ETH) ve paraaminosalisilik asit (PAS) tır. İzoniyazid: Steel MA ve arkadaşlarının yaptığı meta-analize göre, izoniyazid 5 mg/kg günlük dozda kullanıldığında transaminazlarda artış %10-25, toksik hepatit %0.5-3 sıklığında görülmektedir. Aynı raporda, klinik hepatit için, tek başına izoniyazidle %0.6, rifampisinsiz çok ilaçlı rejimlerde %1.6 ve rifampisinli çok ilaçlı rejimlerde %2.7 sıklık bildirilmektedir (7). Genelde hepatoselüler tipte hasar yapar; bazen bu hasara kolestatik tipte hasar da eşlik eder. İdiosenkrazik tipte bir reaksiyon söz konusudur. İlacın kendisinden çok metabolitleri (monoasetil hidrazin, izonikotinik asit, hidrazin) sorumlu tutulmaktadır (8). Olasılığı en yüksek olanın hidrazin adlı metabolit olduğu öne sürülmektedir (9,10). İzoniyazid hepatotoksisitesinin klinik bulguları, halsizlik, iştahsızlık, bulantı, kusma gibi prodrom belirtilerle ortaya çıkar; laboratuvar bulgusu olarak serum transaminazları yükselir, alkalen fosfataz orta derecede yüksektir. Çoğunlukla tedavinin ilk 4-8 haftasında gelişir (3). Genelde bu süre, altı hafta olarak belirtilmiştir fakat bir yıla dek uzayabilir. Rifampisin ile birlikte kullanıldığında daha erken (10 günden az) ve daha sık hepatik hasar gelişmektedir (6,7). Bunun, izoniyazid ile rifampisin metabolizmalarında erken faza sınırlı bir etkileşmeye bağlı olabileceği düşünülmüştür (6,11,12). Dozla ilişkili etki özellikle çocuklarda bildirilmektedir. İzoniyazid dozunun 20 mg/kg dan 12 mg/kg a indirilmesiyle hepatit oranının yarı yarıya azaldığı belirtilmektedir (8). Kötü prognostik faktörler ise bilirubin düzeyinin > 200 µmol/l olması ve hepatotoksisitenin tüberküloz tedavisine başladıktan iki ay sonra ortaya çıkması olarak belirtilmektedir (8). Singh ve arkadaşlarının çalışmasında, hepatotoksisite nedeniyle ölen 9 hastanın, yan etki ortaya çıkmadan önce geçen tedavi süresi anlamlı biçimde uzun bulunmuştu (53.22 ± güne karşı ± gün) (5). Rifampisin: Genelde iyi tolere edilir. Steel MA ve arkadaşlarının meta-analizinde, 10 mg/kg dozu için transaminaz artışı %10-15, klinik hepatit % 2.5 oranında bildirilmektedir (7). Fakat 1986 da Parthasarathy ve arkadaşlarının rifampisinin günlük verilmesinde %21 gibi yüksek bir sıklıkla birlikte, haftada iki kez verilmesinin hepatotoksisiteyi dört kat azalttığını bildirdikleri belirtilmektedir (8). Rifampisin, karaciğer hücresinden bilirubin salınımı ile yarışarak geçici hiperbilirubinemiye neden olur. Ayrıca hepatoselüler hasara yol açarak serum transaminazlarını yükseltir (13). Hepatotoksik etki, izoniyazid ile birlikte kullanımında, tek başına kullanımından daha sık olarak görülmektedir. Bunun olası nedenleri olarak üç hipotez ileri sürülmektedir: Additif etkide bilirubin metabolizması, sinerjistik etkide sitokrom P450 Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2000; 48(3):
3 Kıter G. mikst oksidaz enzim sistemi indüksiyonu ile monoasetil hidrazine asetilasyon ya da INH hidralaz indüksiyonu ile hidrazin metabolitinde artma (6). Yine de, tedavi başarısını olumlu etkilediği ve yan etki insidansını ya da mortaliteyi anlamlı ölçüde değiştirmediği için, rifampisinin rejimden çıkarılması önerilmemektedir (14). Pirazinamid: İzoniyazid ile yapısal olarak bazı benzerlikleri bulunmaktadır lerdeki çalışmalarda transaminaz yüksekliği %20, klinik hepatit %8 sıklıkta bildirilmiştir (8) de yayınlanan, izoniyazid ile pirazinamidin kombine kullanıldığı bir çalışmada, hepatotoksisitenin %15 gibi kabul edilemez bir oranda saptanması sonucunda pirazinamidin ilk seçenek tüberküloz ilacı olarak kullanımının kısıtlandığı belirtilmektedir. Fakat bu çalışmada mg/kg dozda ve uzun süre pirazinamid kullanılmıştır (15). US Halk Sağlığı Merkezinin 1952 yılına ait geniş çaplı bir çalışmasında, izoniyazid ve paraamino salisilik aside ek olarak altı ay boyunca günlük 25 mg/kg dozda pirazinamid alan hastalarda %2-3 oranında; ilacı yine aynı süre, bu kez 40 mg/kg gün alan hastalarda %6 oranında hepatit geliştiği saptanmıştır (2). Yine birçok çalışmada izoniyazid-rifampisin ve pirazinamid (25-35 mg/kg günlük doz, 2 ay süre ile) kombine rejiminde gelişen hepatotoksisitenin (%4-9), izoniyazid-rifampisinli rejimlerden farklı olmadığı gösterildiği vurgulanmaktadır (15). Tahaoğlu K nin derlemesinde, mg/kg dozda pirazinamid verilmesiyle transaminaz yüksekliğinin %10, toksik hepatitin %5 den düşük sıklıkta geliştiği bildirilmektedir (3). Etiyonamid: Serum transaminazlarında yükselme %10 oranında görülür. Genelde tedavi başlandıktan sonra 8-12 hafta sonra ortaya çıkar (8). Nedeni tam bilinmemekle birlikte %5 oranında da geri dönüşlü hepatite yol açmaktadır (3). Paraaminosalisilik asit: Nadiren hepatit gelişir. Hepatotoksisite Gelişmesinde Risk Faktörleri Hepatotoksisite gelişmesi için bazı risk gruplarından söz edilmektedir. Yaş bunların başında gelmektedir (2, 8). Yirmi yaş altında % 0, yaş arasında %0.3, yaş arasında %1.2, yaş arası %2.3 sıklık bildirilmektedir (2). Bu etkide, yaşla beraber sitokrom P450 mikst oksidaz enzim sisteminin aktivitesinin azalması rol oynamaktadır; ayrıca azalan renal fonksiyon ve klirens de ilaçların yarılanma ömürlerini uzatarak buna katkıda bulunmaktadır (3). Çocukların, tek başına izoniyazid kullanıldığında daha az duyarlı olduğu (toksik hepatit %0.2); rifampisin ile birlikte kullanıldığında duyarlılığın arttığı (toksik hepatit %6.9) bildirilmiştir (7). Kesin bir risk faktörü olarak değerlendirilmese de kadınlarda hepatotoksisitenin daha sık olarak saptandığı çalışmalar vardır (2,6,8,18,19). Hatta bir çalışmada ağır hepatotoksisitenin kadınlarda daha fazla olduğu sonucuna varılmıştır (11). Özellikle risk faktörlerinin araştırıldığı, Pande JN ve arkadaşlarının çalışmasında, cinsiyet farkı saptanmadığı belirtilmektedir (20). Gebelik ve postpartum dönemde hepatotoksisite riskinin arttığı bildirilmektedir (3,8). Düzenli alkol alımının hepatotoksisite için risk faktörü olduğunu vurgulayan çalışmalar bulunmaktadır (2,8,18-20). Fakat Cross FS ve arkadaşları, alkoliklerde SGOT düzeylerinin yüksek olmasına karşın yan etki gelişiminde anlamlı bir fark olmadığını, tedavi öncesinde karaciğer fonksiyon testlerinde belirgin ve kalıcı bir anormallik olmadıkça izoniyazid ve rifampisinin alkoliklerde kontrendike olmadığını vurgulamaktadırlar (21). Karaciğer hastalığı olanlarda karaciğer hasarı gelişme oranı fazladır. Hepatit B infeksiyonu olan hastalar ilaca bağlı karaciğer disfonksiyonu gelişmesine daha yatkındırlar. Literatürde, bu hastalarda semptomatik karaciğer hastalığı gelişmesi halinde prognozun kötü olduğuna ilişkin çelişkili çalışmalar bulunmaktadır. Mc Glynn KA ve arkadaşları, her ne kadar serum SGPT ölçümleri daha yüksek değerlere sahipse de hepatit B taşıyıcılarında izoniyazid kemoprofilaksisinin kontrendikasyon oluşturmadığını bildirmektedirler (22). Geçirilmiş karaciğer ve safra kesesi hastalığının da hepatotoksisite için risk faktörü olduğu bildirilmektedir (3,23). Fakat Pande JN ve arkadaşları bu sonuca varamamışlardır (20). 261 Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2000; 48(3):
4 Tüberküloz hastalığının yaygınlığı, hipoalbuminemi, malnutrisyon, diyabet etnik grup diğer risk faktörleri olarak düşünülmektedir (3,5,8,19, 20,24). Ek hepatotoksik ilaç kullanımı da riski arttırmaktadır. Nolan CM ve arkadaşları tarafından, tüberküloz tedavisi sırasında asetaminofen kullanan üç kadın hastada hepatotoksik reaksiyon geliştiği bildirilmiştir (25). Gelişmekte olan ülkelerde yaşayanlarda hepatotoksisite gelişiminin fazla olduğu bildirilmektedir (3,18). Bir çalışmada, tüberküloz tedavisi almaktayken hepatit gelişen 40 çocuğun %7.5 inde hepatit A, %35 inde hepatit B serolojisinin (IgM) pozitif bulunması üzerine, bu sıklığın olasılıkla hepatit virüslerine bağlı olduğu yorumu yapılmıştır (24). Hepatotoksisiteye Klinik Yaklaşım Mitchell I ve arkadaşları tüberküloz tedavisine bağlı 4 fulminan hepatik yetmezlik olgusu bildirirken karaciğer fonksiyon testleriyle ilgili olarak kılavuza titizlikle uyulması gerektiğini, Israel HL ve arkadaşları izoniazid koruması alırken gelişen 3 fatal hepatitli olgularına dayanarak bu uygulamanın kısıtlanması gerektiğini vurgulamaktadırlar (26,27). Öte yandan van den Brande P ve arkadaşları asemptomatik yaşlı veya genç hastalarda yineleyen karaciğer fonksiyonlarını izlemenin gerekli olmadığını, Vidal Pla R ve arkadaşları klinik kontroller sürdürülse de semptom ortaya çıkmadıkça laboratuar kontrollerine gerek olmadığını, Salpeter SR bütün yaşlar için, hasta rutin olarak karaciğer toksisitesi yönünden izlendiğinde izoniyazide bağlı fatal hepatitin göz ardı edilebileceğini savunmaktadırlar (28-30). Thompson NP ve arkadaşlarına göre, olası hepatotoksisiteden bütün hastaların haberi olmalı, tedavi sırasında alkol ve ek hepatotoksik ilaç kullanımı kısıtlanmalı, prodrom belirtileri veya sarılık geliştiğinde doktorlarına başvurmaları vurgulanmalıdır. Karaciğer fonksiyon testleri, tedavi başında, ilk iki ay iki haftada bir, sonra ayda bir yapılmalıdır (8). Görüşler bu denli farklıyken, ortak kabul gören nokta, tedavi ya da koruma amacıyla hepatotoksik potansiyeli olan tüberküloz ilaçlarına başlanan kişilerin toksisite semptomları açısından bilgilendirilip bunlardan biri geliştiğinde doktora başvurması konusunda uyarılmasıdır. American Thoracic Society ve British Thoracic Society kılavuzlarında yer alan önerilere göre: hastalara tedavi başlangıcında karaciğer fonksiyon testleri yapılmalıdır; alkolik ve karaciğer hastalığı olanlar ile semptomlular dışında rutin karaciğer fonksiyonlarını izlemeye gerek yoktur (17-31). Bunun yanında, hastalar en az ayda bir sıklıkta sağlık personeli tarafından klinik kontrolden geçirilmelidirler. British Thoracic Society nin anormal karaciğer fonksiyon testleri saptandığındaki önerisi, sarılık ve hepatit bulguları olmadıkça tedavi rejiminin devam etmesi, eğer gelişirse bütün ilaçların kesilmesi şeklindedir (31). Bu konudaki diğer öneriler (8): İzoniyazid, rifampisin ve pirazinamidin üretici firması Marrion Merrell Dow Ltd., tedaviye başlamadan önce karaciğer fonksiyon testleri yapılmasını, bozukluk olanlara 2-4 haftada bir testlerin yinelenmesini, yaşlı, beslenme bozukluğu olan ve iki yaş altındaki hastalara özel önem verilmesini vurgulamaktadır. Hepatoselüler hasarın işaretleri varsa tedaviyi kesmeyi, fakat izole ve orta derecede bilirubin veya transaminaz yüksekliği söz konusuysa testleri yinelemeyi önermektedir. Bu testler için değer belirtilmemiştir. İzoniyazid üreticisi Cambridge laboratuvarları, karaciğer fonksiyon testlerinin aylık olarak izlenmesini ve transaminaz düzeyleri normalin üç katına çıktıysa izoniyazidin kesilmesini önermektedir. İzoniyazid ve rifampisin üreticisi Ciba laboratuvarları, karaciğer fonksiyonlarının periyodik olarak izlenmesini önermektedir. Risk grubunu Marrion Merrell Dow Ltd. ile aynı tanımlamaktadır. Uzamış tedavilerde karaciğer fonksiyonlarının bozulmasını tedaviyi kesme endikasyonu olarak belirtmektedir. Merck Sharp & Dohme Ltd. karaciğer fonksiyon testlerinin her 2-4 haftada bir yapılmasını önermekte ve anormallik saptandığında pirazinamidin mutlaka kesilmesini, hepatoselüler hasar bulguları varsa kesinlikle yeniden verilmemesini vurgulamaktadır. Center of Disease Control den RJ O Brien, transaminazlarda normalin üç katı bir artışın, izoni- Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2000; 48(3):
5 Kıter G. yazidi kesmeyi gerektirdiğini, testler normale döndüğünde yeniden verilebileceğini, eğer hepatit gelişirse yerine etambutol verilmesi gerektiğini, ağır karaciğer hasarı gelişirse bütün ilaçların kesilmesini ve tedavi verilmesi zorunluysa etambutol veya streptomisinin seçilmesini, ilaçlar yeniden verilirken birer birer başlanmalarını, pirazinamidin düşük dozda (ör: 20 mg/kg) verilmeye başlanmasını önermektedir (35). Çeşitli araştırmacılar transaminazlarda normalin 3-8 katına dek izin vermektedirler. Ormerod LP e göre enzim düzeyinin normalin 5 katını geçmesi veya bilirubinin yükselmesi tedaviyi kesme kriteridir (4). İlaçların nasıl kesileceği konusu da tartışmalıdır. İzoniyazid ve rifampisinin tek başlarına ya da birlikte kesilmesi veya bütün ilaçların kesilmesi önerilebilmektedir (3,4,8,26). Bütün ilaçların kesilmesini savunanlar, hangi ilacın hepatotoksisiteden sorumlu olduğu bilinemediğinden ve az sayıda ilaçla tedaviye devam edilmesinin kazanılmış ilaç direnci riski taşımasından söz etmektedirler. Thompson NP ve arkadaşlarının geniş çaplı gözden geçirmelerinden sonra önerdikleri uygulamaya göre, tüberküloz tedavisine bağlı klinik hepatit veya önemli karaciğer bozukluğunun biyokimyasal kanıtları bulunduğunda (özellikle sentez fonksiyonunda zedelenmeyi gösteren serum albumin düzeyinde düşme ve protrombin zamanında uzama gibi) hemen bütün ilaçlar kesilmelidir. Bu akış şemasında, yalnız bilirubinde artış varsa yakın izlemle tedavinin sürdürülmesi, bilirubin yüksekliği sürerse rifampisinin kesilmesi önerilmekte transaminazların normalin üç katından az yüksekliği izlenirken üç kattan fazla artışta izoniyazid kesilecek olan ilaç olarak belirtilmektedir (8). Türkiye den bildirilen yorumlar arasında Taşkın A ve arkadaşları, hepatotoksik reaksiyon için %5.7 oranı vermektedir ve transaminazlar normalin iki katına yükseldiğinde önce rifampisini, sorun sürerse izoniyazidi kestiklerini belirtmektedir (32). Tahaoğlu K, kendi kliniklerinde (SSK Süreyyapaşa Göğüs Kalp ve Damar Hastalıkları Eğitim Hastanesi) tedaviyi kesme kriterlerinin, hastanın transaminaz değerleri yükselmese de hepatotoksisiteye ait herhangi bir semptom varlığı ve veya transaminaz değerlerinin normalin 5 katını aşması veya total bilirubin düzeyinin 1.5 mg/dl üzerinde bulunması olarak vermekte ve bu durumlarda bütün ilaçların kesildiğini belirtmektedir (3). Verem Savaş Daire Başkanlığı mızın kılavuzunda, karaciğer fonksiyon testlerinin ne zaman yapılacağı, izlemin hangi aralıklarla gerçekleştirileceği konusunda öneri bulunmamaktadır. Kronik karaciğer hastalığı olanlarda (hastanede tedavi edilmelidirler) ve karaciğer bozukluğu olanlarda; pirazinamidsiz 8 ay ya da pirazinamid ve rifampisin olmaksızın 12 ay tedavi verilmesi önerilmektedir. Bulantı, kusma, sarılık, transaminazların 5 kattan fazla olması ve bilirubinin yükselmesi kriterlerinin varlığında ilaca bağlı hepatit geliştiği düşünülerek hastanede tedavi edilmesi gerektiği belirtilmektedir. Bu raporda bütün ilaçların birden kesilmesi önerilmektedir (33). İlaçların yeniden verilmesi bir diğer tartışma konusudur. Önerilerden biri, klinik düzelip enzimler normale döndükten sonra ilaçlara sırayla (izoniyazid, rifampisin ve pirazinamid) ve kademeli olarak başlamaktır (4,26). Rifampisin ile başlamak da önerilmektedir (34). British Thoracic Society karaciğer fonksiyon testleri normale döndükten sonra bütün ilaçlara, normal tedavi dozlarında başlanabileceğini bildirmektedir (31). Thompson ve arkadaşları, hepatotoksisiteden sonraki ilk tedavide izoniyazidin rejimden çıkarılmasını, yerine etambutol, streptomisin veya kinolon verilebileceğini bildirmektedirler (8). Taşkın ve arkadaşları, karaciğer fonksiyon testleri normale dönünce bütün ilaçları teker teker başladıklarını bildirmiş fakat ayrıntı vermemişlerdir (32). Tahaoğlu K, karaciğer enzimleri normale döndükten sonra, pirazinamid içermeyen streptomisin, etambutol ve dozları düşükten başlayıp arttırılan izoniyazid, rifampisinli rejim ile tedaviyi sorunsuz tamamladıklarını bildirmektedir (3). Verem Savaş Daire Başkanlığı mızın önerilerine göre hasta düzelince aynı ilaçlara yeniden başlanmalıdır (33). 263 Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2000; 48(3):
6 O Brien ve arkadaşları, ilk tedaviden sonra hepatotoksisite yinelediğinde izoniyazidin rejimden çıkarılmasını, yerine etambutol, streptomisin veya kinolon verilebileceğini bildirmektedirler (34). Verem Savaş Daire Başkanlığı mızın kılavuzunda hepatotoksisitenin yinelemesi durumunda rifampisinin ve pirazinamidin rejimden çıkarılması önerilmektedir (33). Görüldüğü gibi bu konuda, özgün, pratik, kapsamlı ve ortak bir yol gösterici yoktur. Hepatotoksisite insidansının, yüksek riskli grupların araştırılması, hepatotoksisitede tüberküloz tedavisini gereksiz yere kesintiye uğratmayacak ve aynı zamanda hastaları ölümcül riskler altına sokmayacak bir klinik yaklaşım kılavuzunun oluşturulması için çalışmalar yapılmalıdır. Verem Savaş Daire Başkanlığı nın önerileri kendi verilerimize dayanan yorumlarla zenginleştirmeli ve sonuçta hepatotoksisiteye yaklaşım konusundaki karmaşa sonlandırılmalıdır. KAYNAKLAR 1. Herzog H. History of tuberculosis. Respiration 1998; 65: Aktoğu S, Yorgancıoğlu A, Çırak K, et al. Clinical spectrum of pulmonary and pleural tuberculosis: A report of 5480 case. Eur Respir Dis 1996; 9: Tahaoğlu K. Tüberküloz tedavisinde gelişen hepatotoksisiteye klinik yaklaşım. ANKEM Derg 1998; 12(no:3): Ormerod LP, Skinner C, Wales J. Hepatotoxicity of antituberculosis drugs. Thorax 1996; 51: Singh J, Gark PK, Tandon RK. Hepatotoxicity due to antituberculosis therapy. Clinical profile and reintroduction of therapy. J Clin Gastroenterol 1996; 22(3): (medline). 6. Moulding TS, Redeker AG, Kanel GJ. Twenty isoniazidassociated deaths in one state. Am Rev Respir Dis. 1989; 140: Steel MA, Burk RF, DesPrez RM. Toxic hepatitis with isoniazid and rifampin. Chest 1991; 99: Thompson NP, Caplin ME, Hamilton MI, et al. Antituberculosis medication and the liver: dangers and recommendations in management. Eur Respir J 1995; 8: Woo J, Chan CH, Walubo A, Chan KK. Hydrazine-a possible cause of isoniazid-induced hepatic necrosis. J Med 1992; 23(1): 51-9 (medline). 10. Sarich TC, Youssefi M, Adams SP, et al. Role of hydrazine in the mechanism of isoniazid hepatotoxicity in rabbits. Arch Toxicol 1996; 70(12): (medline). 11. Musch E, Eichelbaum M, Wang JK, et al. Incidence of hepatotoxic side effects during tuberculosis therapy (INH, RMP, EMB) in relation to the acetylator pfenotype. Klin Wochenschr 1982; 60(10): (medline). 12. Askgaard DS, Wilcke T, Døssing M. Hepatotoxicity caused by the combined action of isoniazid and rifampicin. Thorax 1995; 50(2): (medline). 13. Kayaalp SO. Tıbbi Farmakoloji, 6 th cilt 1 Ankara: Feryal Matbaacılık, 1991: Chan CH, Or KK, Cheung W, Woo J. Adverse drug reactions and outcome of elderly patients on antituberculosis chemotherapy wiyh and without rifampisin. J Med 1995; 26(1-2): (medline). 15. Steel MA, Des Prez RM. The role of pyrazinamide in tuberculosis chemotherapy. Chest 1988; 94: Pilheu JA, De Salvo M, Koch O. Liver alterations in antituberculosis regimens containing pyrazinamide. Chest 1981; 80(6): American Thoracic Society. Treatment of tuberculosis and tuberculosis infections in adults and children. Am J Respir Crit Care Med 1994; 149: Schaberg T. The dark side of antituberculosis therapy: adverse events involving liver function. Eur Respir Rev 1995; 4: Døssing M, Wilcke JT, Askgaard DS, Nybo B. Liver injury during antituberculosis treatment: an 11-year study. Tuber Lung Dis 1996; 77(4): (medline). 20. Pande JN, Singh SPN, Khlinani, Tandon RK. Risk for hepatotoxicity from antituberculosis drugs: a case-control study. Thorax 1996; 51: Cross FS, Long MW, Banner AS, Snider DE Jr. Rifampinisoniazid therapy of alcoholic and nonalcoholic tuberculosis patients in U.S. Public Health Service cooperative therapy trial. Am Rev Respir Dis 1980; 122(2): Mc Glynn KA, Lustbader ED, Sharrar RG, et al. Isoniazid prophylaxis in hepatitis B carriers. Am Rev Respir Dis 1986; 134(4): Ali J. Hepatotoxic effect of antituberculosis therapy. A practical approach to a tricky management problem. Postgrad Med 1996; 99(5): , 230-1, (medline). 24. Kumar A, Misra PK, Mehotra R, et al. Hepatotoxicity of rifampisin and isoniazid. Is it all drug-induced hepatitis? Am Rev Respir Dis 1991; 143(6): Nolan CM, Sandblom RE, Thummel KE, et al. Hepatotoxicity associated with acetaminophen usage in patients receiving multiple drug therapy for tuberculosis. Chest 1994; 105(2): Mitchell I, Wendon J, Fitt S, Williams R. Antituberculosis therapy and acute liver failure. Lancet 1995; 345: Israel HL, Gottlieb JE, Maddrey WC. Perspective: preventive isoniazid therapy and the liver. Chest 1992; 101(5): (medline). Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2000; 48(3):
7 Kıter G. 28. van den Brande P, van Steenbergen W, Vervoort G, Demedts M. Aging and hepatotoxicity of isoniazid and rifampin in pulmonary tuberculosis. Am J Respir Crit Care Med 1995; 152: Vidal Pla R, de Garcia X, Gallego B, et al. The hepatotoxicity of tuberculosis treatment. Med Clin (Barc) 1991; 97(13): (medline). 30. Salpater SR. Fatal isoniazid-induced hepatitis. Its risk during chemoprophylaxis. West J Med 1993; 159(5): Ormerod LP. Chemotherapy and management of tuberculosis in the United Kingdom: recommendation of the Joint Tuberculosis Committee of the British Thoracic Society. Thorax 1990; 45: T.C. Sağlık Bakanlığı Verem Savaş Daire Başkanlığı. Tüberkülozlu hastaların tanı-tedavi ve izlenmesi. 1998, Ankara. 34. O Brien RJ. Hepatotoxic reaction to antituberculosis drugs: adjustment to therapeudic regime. JAMA 1991; 265: Yazışma Adresi: Dr. Göksel KITER Eşrefpaşa Verem Savaş Dispanseri İZMİR 32. Taşkın A, Çobanlı B, Ayas G. Tüberküloz tedavisi sırasında hepatotoksik reaksiyonlar. Tüberküloz ve Toraks 1993; 41(2): Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2000; 48(3):
Tüberküloz Tedavisi Alan Hastalarımızda Karaciğer Toksisitesi Araştırması: 5 Yıllık Retrospektif Değerlendirme
Tüberküloz Tedavisi Alan Hastalarımızda Karaciğer Toksisitesi Araştırması: 5 Yıllık Retrospektif Değerlendirme Göksel KITER*, İpek COŞKUNOL*, Serpil ALPTEKİN*, Mert AYDIN*, Semih ARSLANGİRAY* * Eşrefpaşa
DetaylıTüberküloz Tedavisi Sırasında Gelişen Hepatotoksisitede Klinik Yaklaşım
Tüberküloz Tedavisi Sırasında Gelişen Hepatotoksisitede Klinik Yaklaşım Aydan ÇAKAN*, Ahmet Emin ERBAYCU*, Şevket DERELİ*, Ayşe ÖZSÖZ* * İzmir Dr. Suat Seren Göğüs Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim ve Araştırma
DetaylıDr. Servet ALAN Memorial Sağlık Grubu
Dr. Servet ALAN Memorial Sağlık Grubu Olgu 1 56 y, Erkek Karaciğer sirozu, hepatit B, C, ve HCC Hepatik ensefalopati KC alıcı VDRL: + TPHA: + (1/640) Anti-TP : + Olgu 1 Preoperatif 10 gün seftriakson 1x1
DetaylıANTİBİYOTİK YAN ETKİLERİ HEPATOTOKSİSİTE
ANTİBİYOTİK YAN ETKİLERİ HEPATOTOKSİSİTE UZM. DR. SEMRA ÖZGÜMÜŞ HASEKİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ ENFEKSİYON HASTALIKLARI VE KLİNİK MİKROBİYOLOJİ Hasta bilgileri 47 yaşında erkek hasta Baş ağrısı, ateş,
Detaylı3. OLGU. Tüberküloz Kursu 2008 Antalya
3. OLGU Tüberküloz Kursu 2008 Antalya 43 yaşında erkek hasta, çiftçi Yakınması: Öksürük, balgam, balgamla karışık kan tükürme, nefes darlığı Hikayesi: Yaklaşık 5 aydır öksürük ve balgam yakınması olan
DetaylıTüberküloz Tedavisinde Temel İlkeler
Tüberküloz Tedavisinde Temel İlkeler Dr. Tülin Sevim Süreyyapaşa Göğüs Kalp ve Damar Hastalıkları Eğitim Hastanesi Sunum Akışı Tüberküloz tedavisinin tarihçesi Tüberküloz tedavisinin biyolojik temelleri
Detaylı1. OLGU. Tüberküloz Kursu 2008 Antalya
1. OLGU Tüberküloz Kursu 2008 Antalya 49 yaşında kadın hasta, ev hanımı Yakınması: Öksürük, balgam Hikayesi: Yaklaşık 2 aydır şikayetleri olan hasta akciğer grafisinde lezyon görülmesi üzerine merkezimize
DetaylıSağlık Bilimleri Üniversitesi Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Hematoloji ve Onkoloji Kliniği
HEPATİT VEYA KARACİĞER TRANSPLANTASYONU SONRASI APLASTİK ANEMİ: KLİNİK ÖZELLİKLER VE TEDAVİ SONUÇLARI Özlem Tüfekçi 1, Hamiyet Hekimci Özdemir 2, Barış Malbora 3, Namık Yaşar Özbek 4, Neşe Yaralı 4, Arzu
DetaylıAntitüberküloz İlaçlar ve Karaciğer
Antitüberküloz İlaçlar ve Karaciğer İlaç yan etkileri arasında hepatotoksisite oranı %7 Hastanede sarılıklı olguların %2 Fulminan karaciğer yetmezliğinin %30 Giderek ilaca bağlı hepatotoksisite akut karaciğer
DetaylıBingöl Verem Savafl Dispanseri nde Tüberküloz Tedavisine Ba l Toksik Hepatit S kl
ARAfiTIRMA Tüberküloz Bingöl Verem Savafl Dispanseri nde Tüberküloz Tedavisine Ba l Toksik Hepatit S kl Erkan Ceylan Harran Üniversitesi T p Fakültesi Gö üs Hastal klar Anabilim Dal, Diyarbak r ÖZET Tüberküloz
DetaylıTüberküloz Tedavisi Sırasında Hepatotoksisite. Hepatotoxicity During the Antituberculosis Treatment
Dicle Tıp Dergisi, 2008 Cilt: 35, Sayı: 1, (5-9) Tüberküloz Tedavisi Sırasında Hepatotoksisite Güngör Ateş, Tekin Yıldız, Levent Akyıldız ÖZET Tüberküloz tedavisi sırasında en sık görülen yan etki hepatotoksisitedir.
DetaylıKaraciğer laboratuvar. bulguları. Prof.Dr.Abdullah.Abdullah SONSUZ Gastroenteroloji Bilim Dalı. 5.Yarıyıl
Karaciğer ve safra yolu hastalıklar klarında laboratuvar bulguları Prof.Dr.Abdullah.Abdullah SONSUZ Gastroenteroloji Bilim Dalı 5.Yarıyıl 2006-2007 2007 eğitim e yılıy Karaciğer ve safra yolu hastalıklarında
DetaylıAkut Hepatit C Tedavisi. Dr. Dilara İnan Akdeniz ÜTF, İnfeksiyon Hastalıkları ve Kl. Mikr AD, Antalya
Akut Hepatit C Tedavisi Dr. Dilara İnan Akdeniz ÜTF, İnfeksiyon Hastalıkları ve Kl. Mikr AD, Antalya HCV DSÖ verilerine göre tüm dünya nüfusunun %3 ü (yaklaşık 170 milyon kişi) HCV ile infekte. İnsidans;
DetaylıÖzgeçmiş: Özellik yok Alışkanlıklar: Alkol, sigara, madde kullanımı yok
Dr. Neşe ÇOLAK ORAY 21 yaşında 55 kg bayan hasta 3 saat önce 80 adet Parasetamol 500mg tablet Bulantı dışında ek yakınması yok Suicidal düşünce Özgeçmiş: Özellik yok Alışkanlıklar: Alkol, sigara, madde
DetaylıASETOMİNOFEN ZEHİRLENMELERİ UZ. DR. MEHMET YİĞİT SAĞLIK BİLİMLERİ ÜNİVERSİTESİ HASEKİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ «
ASETOMİNOFEN ZEHİRLENMELERİ UZ. DR. MEHMET YİĞİT SAĞLIK BİLİMLERİ ÜNİVERSİTESİ HASEKİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ « Sunum planı Epidemiyoloji Farmakokinetik Klinik özellikler Tanı Tedavi Sonuç Epidemiyoloji
DetaylıTÜBERKÜLOZ TEDAVİSİ SIRASINDA GELİŞEN HEPATOTOKSISITE: OLGU SUNUMU
19. Jodal U. The natural history of bacteriuria in childhood. Infect Dis Clin North Am 1987; 1: 713. 20. Elder JS, Vesicoureteral reflux, In: Bherman RE, Kliegman RM, Jenson BH ( eds) Nelson Textbook of
DetaylıÇok ilaca dirençli tüberküloz tedavisinde cerrahinin yeri. Dr. Kemal Tahaoğlu Antalya 2007
Çok ilaca dirençli tüberküloz tedavisinde cerrahinin yeri Dr. Kemal Tahaoğlu Antalya 2007 Tüberküloz tedavisinin tarihçesi İkinci Yüzyıl İstirahat, Diyet Öksürüğün önlenmesi Onsekizinci Yüzyıl Kır havası
DetaylıOlgu Sunumu Dr. Işıl Deniz Alıravcı Ordu Üniversitesi Eğitim Ve Araştırma Hastanesi
Olgu Sunumu Dr. Işıl Deniz Alıravcı Ordu Üniversitesi Eğitim Ve Araştırma Hastanesi 03.05.2016 OLGU 38 yaşında evli kadın hasta İki haftadır olan bulantı, kusma, kaşıntı, halsizlik, ciltte ve gözlerde
DetaylıAkut ve Kronik Hepatit B Aktivasyonunun Ayrımı. Dr. Murat Kutlu Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi
Akut ve Kronik Hepatit B Aktivasyonunun Ayrımı Dr. Murat Kutlu Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Akut Hepatit B ve Kronik Hepatit Aktivasyonunun Ayrımı Neden AHB ve KHB-A karışır? Neden AHB ve KHB-A
DetaylıMuzaffer Fincancı İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Muzaffer Fincancı İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi HIV infeksiyonlu hastalarda tüberküloz sıklığı İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi 212 HIV infeksiyonlu hasta - 8 Akciğer tüberkülozu - 4
DetaylıTÜBERKÜLOZDA KORUYUCU İLAÇ TEDAVİSİ
TÜBERKÜLOZDA KORUYUCU İLAÇ TEDAVİSİ Doç. Dr. Şeref Özkara Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Ankara. E-posta: ozkara@ato.org.tr Tüberkülozda koruyucu ilaç tedavisi
DetaylıASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK
ASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK ASTIM Dünya genelinde 300 milyon kişiyi etkilediği düşünülmekte Gelişmiş ülkelerde artan prevalansa sahip Hasta veya toplum açısından yüksek maliyetli bir hastalık
DetaylıTÜBERKÜLOZ Tüberküloz hastalığı gelişimi için risk faktörleri
TÜBERKÜLOZ Tüberküloz, Mycobacterium tuberculosis mikrobu ile oluşan bulaşıcı bir hastalıktır. Kişiden kişiye solunum yoluyla bulaşir. Hasta kişilerin öksürmesi, aksırması, hapşurması, konuşması ile havaya
DetaylıKronik Hepatit B li Hastalarda Oral Antiviral Tedavilerin Değerlendirilmesi
Kronik Hepatit B li Hastalarda Oral Antiviral Tedavilerin Değerlendirilmesi Özer Yıldırım D¹, Mıstık R², Kazak E², Ağca H³, Heper Y², Yılmaz E², Akalın H² 1 Balıkesir Atatürk Devlet Hastanesi Enfeksiyon
DetaylıTÜBERKÜLOZ TEDAV S SIRASINDA GEL fien HEPATOTOKS S TE SEMPTOMLARININ KL N K ÖNEM
Solunum 2004 Vol: 6 Say : 5 Sayfa: 215-219 TÜBERKÜLOZ TEDAV S SIRASINDA GEL fien HEPATOTOKS S TE SEMPTOMLARININ KL N K ÖNEM Erkan CEYLAN Harran Üniversitesi T p Fakültesi Gö üs Hastal klar Anabilim Dal,
DetaylıAkut Hepatit C: Bir Olgu Sunumu. Uz.Dr.Sevil Sapmaz Karabağ İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Manisa
Akut Hepatit C: Bir Olgu Sunumu Uz.Dr.Sevil Sapmaz Karabağ İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Manisa Olgu 24 yaşında erkek hasta 6. sınıf tıp öğrencisi Ortopedi polikliniğine başvurmuş Rutin
DetaylıDR.YUSUF CAN YURT HİPONATREMİ 2014 REHBERİ
DR.YUSUF CAN YURT HİPONATREMİ 2014 REHBERİ HIPONATREMI NEDIR? Kan Na konsantrasyonunun
DetaylıSTATİN FOBİSİ Prof. Dr. Mehmet Uzunlulu
STATİN FOBİSİ Prof. Dr. Mehmet Uzunlulu İstanbul Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ABD KV olay riski (%) Statin çalışmaları: Primer koruma 10 8 6 4 2 0 1 Statin Placebo WOSCOPS WOSCOPS
DetaylıÖZEL BİR HASTANEDE YENİDOĞAN ÜNİTESİNE YATIRILAN İNDİREKT HİPERBİLİRUBİNEMİLİ OLGULARIN RETROSPEKTİF DEĞERLENDİRİLMESİ
ÖZEL BİR HASTANEDE YENİDOĞAN ÜNİTESİNE YATIRILAN İNDİREKT HİPERBİLİRUBİNEMİLİ OLGULARIN RETROSPEKTİF DEĞERLENDİRİLMESİ *Aysun Çakır, *Hanife Köse,*Songül Ovalı Güral, *Acıbadem Kadıköy Hastanesi GİRİŞ
DetaylıOLGU 3 (39 yaşında erkek)
Yakınma OLGU 3 (39 yaşında erkek) Yaklaşık dört aydır öksürük, Kanlı balgam çıkarma, Göğüs ağrısı ve halsizlik yakınmaları Özgeçmiş Beş yıl önce çekilen akciğer radyogramında sağ üst ve alt zonda tespit
DetaylıSUBKLİNİK HİPOTİROİDİYE YAKLAŞIM. Doc. Dr. Meral Mert SBÜ, Bakırkoy Dr Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Kliniği
SUBKLİNİK HİPOTİROİDİYE YAKLAŞIM Doc. Dr. Meral Mert SBÜ, Bakırkoy Dr Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Kliniği SUBKLİNİK HİPOTİROİDİ T3, T4 düzeylerinin normal, TSH
DetaylıGEBELİK ve BÖBREK HASTALIKLARI
GEBELİK ve BÖBREK HASTALIKLARI Gebelikte ortaya çıkan fizyolojik değişiklikler Sodyum ve su retansiyonu Sistemik kan basıncında azalma Böbrek boyutunda artma ve toplayıcı sistemde dilatasyon Böbrek kan
DetaylıKaraciğer Fonksiyon Bozukluklarına Yaklaşım
Karaciğer Fonksiyon Bozukluklarına Yaklaşım Dr. Sıtkı Sarper SAĞLAM DR.SITKI SARPER SAĞLAM - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 1 Netter in Yeri: DR.SITKI SARPER SAĞLAM - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU
DetaylıTransplantasyon Sonrası Viral Hepatit C Yönetimi. Dr. Dilara İnan UVHS, Malatya
Transplantasyon Sonrası Viral Hepatit C Yönetimi Dr. Dilara İnan 14.05.2017 UVHS, Malatya Hepatit C: Doğal seyir Thomas DL. Nat Med 2013;19(7):850 858 Nakil sonrası nüks Nakil sırasında saptanabilir HCV
DetaylıHepatit Hastalığı Gebelikten Etkilenir mi?
GEBELİKTE HEPATİT Gebelik ve hepatit Gebelik ve hepatit iki ayrı durumu anlatır. Birincisi gebelik sırasında ortaya çıkan akut hepatit tablosu, ikincisi ise kronik hepatit hastasının gebe kalmasıdır. Her
DetaylıREHBERLER: TEDAVİYE NE ZAMAN BAŞLAMALI? Dr. Behice Kurtaran Ç.Ü.T.F. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD
REHBERLER: TEDAVİYE NE ZAMAN BAŞLAMALI? Dr. Behice Kurtaran Ç.Ü.T.F. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD 1 2 3 4 ANTİRETROVİRAL TEDAVİ HIV eradiksayonu yeni tedavilerle HENÜZ mümkün değil
DetaylıTÜBERKÜLOZDAN İLAÇLA KORUNMA
21. Yüzyılda Tüberküloz Sempozyumu ve II. Tüberküloz Laboratuvar Tanı Yöntemleri Kursu, Samsun TÜBERKÜLOZDAN İLAÇLA KORUNMA Prof. Dr. Tevfik ÖZLÜ Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları
DetaylıTÜBERKÜLOZDAN İLAÇLA KORUNMA
1 TÜBERKÜLOZDAN İLAÇLA KORUNMA Prof. Dr. Tevfik ÖZLÜ Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, Trabzon. E-posta: tozlu@meds.ktu.edu.tr TANIMLAR VE AMAÇ İnfeksiyon prevalansının
DetaylıVaxoral. Tekrarlayan bakteriyel solunum yolu enfeksiyonlarının önlenmesinde 5. Şimdi. Zamanı. KOAH Kronik bronşit Sigara kullanımı
Tekrarlayan bakteriyel solunum yolu enfeksiyonlarının önlenmesinde 5 Şimdi KOAH Kronik bronşit Sigara kullanımı Yaşlılık Düşük bağışıklık Hırıltılı öksürük Kirli ortam Pasif içicilik Zamanı Tekrarlayan
DetaylıKronik Hepatit B Tedavisinde Zor Vakaların Yönetimi. Uz. Dr. Eyüp Arslan
Kronik Hepatit B Tedavisinde Zor Vakaların Yönetimi Uz. Dr. Eyüp Arslan Vaka N.T, 68 Y, Erkek, Batman 10.11.1999 yılında HBs Ag pozitifliği DM ve diyabetik nefropati 15 yıldır DM, oral anti-diyabetik BUN;
DetaylıAKUT VİRAL HEPATİT TEDAVİSİNDE ORAL ANTİVİRALLERİN YERİ DOÇ.DR.MUSTAFA KEMAL ÇELEN DİCLE ÜNİVERSİTESİ SAPANCA
AKUT VİRAL HEPATİT TEDAVİSİNDE ORAL ANTİVİRALLERİN YERİ DOÇ.DR.MUSTAFA KEMAL ÇELEN DİCLE ÜNİVERSİTESİ SAPANCA 07.09.2013 Viral Hepatitler Tarihsel Bakış İnfeksiyoz (Fekal oral bulaşan) A E Enterik yolla
DetaylıProf. Dr. Ramazan Sarı Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı
DM TEDAVİSİNDE KOMPLİKASYONLAR DM TEDAVİSİ VE KARDİYOVASKÜLER HASTALIKLAR Prof. Dr. Ramazan Sarı Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı Slide 1 Sunum planı DM ve kardiyovasküler hastalık-riskleri
DetaylıÖzel durumlarda tüberküloz tedavisi
Özel durumlarda tüberküloz tedavisi Dr. Serir Aktoğu Özkan aktogu@yahoo.com İzmir Göğüs Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi ÖZEL DURUMLARDA TÜBERKÜLOZ TEDAVİSİ Gebelik Lohusalık, emzirme,
DetaylıAkut Hepatit B ve Kronik Hepatit B Reaktivasyonu Ayrımı. Dr. Şafak Kaya SBÜ Gazi Yaşargil SUAM Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji
Akut Hepatit B ve Kronik Hepatit B Reaktivasyonu Ayrımı Dr. Şafak Kaya SBÜ Gazi Yaşargil SUAM Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji HBV Neden Önemli? Dünyada yaklaşık 400 milyon kişi HBV ile
DetaylıKocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 28 Haziran 2016 Salı
Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 28 Haziran 2016 Salı Yandal Ar. Gör. Uzm. Dr. Kübra Öztürk Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi
DetaylıPrediyaliz Kronik Böbrek Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma: Yaşam Kalitesi
Prediyaliz Kronik Böbrek Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma: Yaşam Kalitesi Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi Giriş: Kronik Böbrek Hastalığı (KBH); popülasyonun
DetaylıSSK Ballıdağ Göğüs Hastalıkları Hastanesi nde Yılları Arasında İzlenen Tüberküloz Olgularında İlaç Direnci
SSK Ballıdağ Göğüs Hastalıkları Hastanesi nde 1995-1997 Yılları Arasında İzlenen Tüberküloz Olgularında İlaç Direnci Sefa Levent ÖZŞAHİN*, Özgür KARACAN**, Remziye EL***, Zuhal GÜLLÜ**** * SSK Ankara Eğitim
DetaylıKANSER İSTATİSTİKLERİ
1 KANSER İSTATİSTİKLERİ Kanser, günümüzün en önemli sağlık sorunlarından biridir. Sık görülmesi ve öldürücülüğünün yüksek olması nedeniyle de bir halk sağlığı sorunudur. Tanı olanaklarının gelişmesi ve
DetaylıGEBELİKTE TİROİD FONKSİYONLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ
GEBELİKTE TİROİD FONKSİYONLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ Doç. Dr. Habib BİLEN Atatürk Üniversitesi Tıp fakültesi İç Hastalıkları ABD Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı SUNU PLANI Örnek olgu
DetaylıÇocukta Analjezik Antipiretik Kullanımı
Çocukta Analjezik Antipiretik Kullanımı Doç. Dr. Betül ULUKOL AKBULUT Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Sosyal Pediatri Bilim Dalı Ateş Hipotalamik set-point in yükselmesi Çevre ısısının çok artması Ektodermal
DetaylıYENİ DİYABET CHECK UP
YENİ DİYABET CHECK UP Toplumda giderek artan sıklıkta görülmeye başlanan ve başlangıç yaşı genç yaşlara doğru kayan şeker hastalığının erken teşhisi için bir Check Up programı hazırladık. Diyabet Check
DetaylıHEPATİT C Tedavisinde Güncel Gelişmeler
HEPATİT C Tedavisinde Güncel Gelişmeler DAA/Peg-IFN/RBV Kombinasyon Tedavisinin Kontrendikasyonları Boseprevir ve Telaprevir Kombinasyonlarının Kontrendikasyonları Peg-IFN+RBV tedaivinin kontrendikasyonları,
DetaylıÖzel durumlarda tüberküloz tedavisi. Dr. Serir Aktoğu Özkan İzmir Göğüs Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Özel durumlarda tüberküloz tedavisi Dr. Serir Aktoğu Özkan aktogu@yahoo.com İzmir Göğüs Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi ÖZEL DURUMLARDA TÜBERKÜLOZ TEDAVİSİ Gebelik Lohusalık, emzirme,
DetaylıHBV Reaktivasyonunda Rehber Önerileri
HBV Reaktivasyonunda Rehber Önerileri Dr. Orhan YILDIZ Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D. e-mail: oyildiz@erciyes.edu.tr Lok AS, et al. Hepatology.
DetaylıHEPATİT DELTA Klinik Özellikler, Tanı ve Tedavi. Prof. Dr. Mustafa Kemal ÇELEN Diyarbakır
HEPATİT DELTA Klinik Özellikler, Tanı ve Tedavi Prof. Dr. Mustafa Kemal ÇELEN Diyarbakır HDV 1700 nükleotidden oluşmaktadır Delta Ag S (22 kda) 195 aminoasit L (24 kda) 214 aminoasit Delta Ag ni 4 ayrı
DetaylıProf. Dr. Ayşe Yüce. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Nisan-2014
Prof. Dr. Ayşe Yüce Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Nisan-2014 1 Global Tuberculosis Report 2013, World Health Organization 2 Kötü sosyo-ekonomik
DetaylıEpilepsi nedenlerine gelince üç ana başlıkta incelemek mümkün;
Epilepsi bir kişinin tekrar tekrar epileptik nöbetler geçirmesi ile niteli bir klinik durum yada sendromdur. Epileptik nöbet beyinde zaman zaman ortaya çıkan anormal elektriksel boşalımların sonucu olarak
DetaylıHiperlipidemiye Güncel Yaklaşım
İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri Sık Görülen Kardiyolojik Sorunlarda Güncelleme Sempozyum Dizisi No: 40 Haziran 2004; s. 69-74 Hiperlipidemiye Güncel Yaklaşım Prof. Dr. Hakan
DetaylıÇok İlaca Dirençli Akciğer Tüberkülozu ile Yeni Olgu Akciğer Tüberkülozunun Tedavi Maliyeti
Çok İlaca Dirençli Akciğer Tüberkülozu ile Yeni Olgu Akciğer Tüberkülozunun Tedavi Maliyeti Özkan KIZKIN*, Süleyman S. HACIEVLİYAGİL*, Gamze TÜRKER*, Hakan GÜNEN* * İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs
DetaylıTLERDE SEROLOJİK/MOLEK HANGİ İNCELEME?) SAPTANMASI
* VİRAL V HEPATİTLERDE TLERDE SEROLOJİK/MOLEK K/MOLEKÜLER LER TESTLER (NE ZAMANHANG HANGİ İNCELEME?) *VİRAL HEPATİTLERDE TLERDE İLAÇ DİRENCİNİN SAPTANMASI *DİAL ALİZ Z HASTALARININ HEPATİT T AÇISINDAN
DetaylıProf.Dr. Oktay Ergene. Kardiyoloji Kliniği
Hipertrigliseridemii id i Tedavisi i Prof.Dr. Oktay Ergene İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kardiyoloji Kliniği Hipertrigliseridemi Gelişimiş VLDL Chylomicron Liver Defective Lipolysis Remnants
DetaylıACOG Diyor ki! İNFLUENZA ŞÜPHELİ VEYA TANILI GEBELERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE TEDAVİSİ (ACOG Committee Opinion Number: 753.
ACOG Diyor ki! İNFLUENZA ŞÜPHELİ VEYA TANILI GEBELERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE TEDAVİSİ (ACOG Committee Opinion Number: 753. Eylül 2018) Özeti yapan: Dr. Ahmet Erol ÖZET: Gebeler ve postpartum kadınlar, mevsimsel
DetaylıKırım Kongo Kanamalı Ateş hastalarında ağırlık ve ölüm riskinin tahmininde plazma cell-free DNA düzeyinin önemi
Kırım Kongo Kanamalı Ateş hastalarında ağırlık ve ölüm riskinin tahmininde plazma cell-free DNA düzeyinin önemi Bakır M¹, Engin A¹, Kuşkucu MA², Bakır S³, Gündağ Ö¹, Midilli K² Cumhuriyet Üniversitesi
DetaylıYenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde İzlenen Olgularda Akut Böbrek Hasarı ve prifle Kriterlerinin Tanı ve Prognozdaki Önemi. Dr.
Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde İzlenen Olgularda Akut Böbrek Hasarı ve prifle Kriterlerinin Tanı ve Prognozdaki Önemi Dr. Aslı KANTAR GİRİŞ GENEL BİLGİLER Akut böbrek hasarı (ABH) yenidoğan yoğun bakım
DetaylıONKOLOJİ ECZACILIĞINA DOKTOR BAKIŞI
ONKOLOJİ ECZACILIĞINA DOKTOR BAKIŞI Dr. Evren Özdemir Hacettepe Üniversitesi Kanser Enstitüsü Ankara 05.04.2014 Akılcı İlaç Kullanımı İçin Sorumluluk Sahibi Taraflar Hekim Eczacı Hemşire Diğer sağlık personeli
DetaylıAtriyal Fibrilasyonda Akılcı İlaç Kullanımı. Dr Özlem Özcan Çelebi
Atriyal Fibrilasyonda Akılcı İlaç Kullanımı Dr Özlem Özcan Çelebi Akılcı İlaç Kullanımı Kişilerin klinik bulgularına ve bireysel özelliklerine göre; uygun ilacı uygun süre ve dozda en uygun maliyetle ve
DetaylıDahiliye Konsültasyonu için Altın Öneriler: En Sık Görülen On Olgu Örneği Asıl Deniz alt Güney başlık Duman stilini düzenlemek için tıklatın Marmara
Dahiliye Konsültasyonu için Altın Öneriler: En Sık Görülen On Olgu Örneği Asıl Deniz alt Güney başlık Duman stilini düzenlemek için tıklatın Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Olgu 1 28 yaşında erkek Ortopedi
DetaylıTÜBERKÜLOZ HASTASININ ZLENMES
.Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Eriflkin ve Çocukta Tüberküloz Sempozyumu 30 Nisan 1999, stanbul, s. 75-79 Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
DetaylıÜRÜN BİLGİSİ. 1. ÜRÜN ADI İNSUFOR 500 mg Film Tablet. 2. BİLEŞİM Etkin madde: Metformin hidroklorür
ÜRÜN BİLGİSİ 1. ÜRÜN ADI İNSUFOR 500 mg Film Tablet 2. BİLEŞİM Etkin madde: Metformin hidroklorür 500 mg 3. TERAPÖTİK ENDİKASYONLAR İNSUFOR, tip 2 diabetes mellitus tedavisinde, özellikle fazla kilolu
DetaylıDETAYLI KADIN CHECK- UP
DETAYLI KADIN CHECK- UP Detaylı kadın check-up programında : tam kan sayımı anemi ( kansızlık ), enfeksiyon hastalıklarının taraması, tam idrar tahlili, açlık kan şekeri, 3 aylık kan şekeri bilançosu,
DetaylıALZHEİMER ve HALK SAĞLIĞI. Doç. Dr. Suphi VEHİD
ALZHEİMER ve HALK SAĞLIĞI Alzheimer hastalığı (AH) ilk kez, yaklaşık 100 yıl önce tanımlanmıştır. İlerleyici zihinsel işlev bozukluğu ve davranış değişikliği yakınmaları ile hastaneye yatırılıp beş yıl
DetaylıSTART Çalışmasının Sonuçları: Antiretroviral Tedavide Yeni Bir Dönem mi Başlıyor?
START Çalışmasının Sonuçları: Antiretroviral Tedavide Yeni Bir Dönem mi Başlıyor? Dr. Sabri Atalay İzmir Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği KLİMİK
DetaylıKış Sezonunda Görülen İnfluenza Virüsü Tipleri ve Tedavide Oseltamivir in Etkinliği
2010-2011 Kış Sezonunda Görülen İnfluenza Virüsü Tipleri ve Tedavide Oseltamivir in Etkinliği Mehmet Ceyhan, Eda Karadağ Öncel, Selim Badur, Meral Akçay Ciblak, Emre Alhan, Ümit Sızmaz Çelik, Zafer Kurugöl,
DetaylıBugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi
Hipertansiyon Tedavisi: Bugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi Hipertansiyon Sıklık Yolaçtığı sorunlar Nedenler Kan basıncı hedefleri Tedavi Dünyada Mortalite
DetaylıBÖBREK NAKİLLİ ÇOCUKLARDA GEÇ DÖNEM AKUT REJEKSİYONUN GREFT SAĞKALIMI ÜZERİNE ETKİLERİ. Başkent Üniversitesi Çocuk Nefroloji Dr.
BÖBREK NAKİLLİ ÇOCUKLARDA GEÇ DÖNEM AKUT REJEKSİYONUN GREFT SAĞKALIMI ÜZERİNE ETKİLERİ Başkent Üniversitesi Çocuk Nefroloji Dr. Aslı KANTAR Akut rejeksiyon (AR), greft disfonksiyonu gelişmesinde major
DetaylıTÜBERKÜLOZUN MOLEKÜLER TANISINDA GÜNCEL DURUM
TÜBERKÜLOZUN MOLEKÜLER TANISINDA GÜNCEL DURUM Doç. Dr. Alpaslan Alp Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Dünya Sağlık Örgütü 2009 Yılı Raporu Aktif tüberkülozlu hasta
DetaylıDEMİR İÇEREN İLAÇLARLA ZEHİRLENME UZM.DR. SEVGİ YUMRUTEPE MALATYA EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ 22.O4.2018
DEMİR İÇEREN İLAÇLARLA ZEHİRLENME UZM.DR. SEVGİ YUMRUTEPE MALATYA EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ 22.O4.2018 GİRİŞ Demir ilaçları anemi tedavisinde (özellikle gebelerde ve çocuklarda) En sık 6 yaş altı çocuklarda
DetaylıÇok Kesitli Bilgisayarlı Tomografik Koroner Anjiyografi Sonrası Uzun Dönem Kalıcı Böbrek Hasarı Sıklığı ve Sağkalım ile İlişkisi
Çok Kesitli Bilgisayarlı Tomografik Koroner Anjiyografi Sonrası Uzun Dönem Kalıcı Böbrek Hasarı Sıklığı ve Sağkalım ile İlişkisi Hamza Sunman 1, Mustafa Arıcı 2, Hikmet Yorgun 3, Uğur Canpolat 3, Metin
DetaylıParasetamol ve Salisilat Zehirlenmeleri. Uzm. Dr. Yusuf Ali Altuncı Ege Ünv. Tıp Fak. Acil Tıp Ad
Parasetamol ve Salisilat Zehirlenmeleri Uzm. Dr. Yusuf Ali Altuncı Ege Ünv. Tıp Fak. Acil Tıp Ad Sunu planı Sunu hedefleri Olgu örnekleri Genel yaklaşım Spesifik tedavi yöntemleri Yatış taburculuk kriterleri
DetaylıToksisiteye Etki Eden Faktörler
Toksisiteye Etki Eden Faktörler Toksik etki (toksisite) Tüm ksenobiyotiklerin biyolojik sistemlerde oluşturdukları zararlı etki. 2 Kimyasal Madde ile İlgili Faktörler Bir kimyasal maddenin metabolizmasında
DetaylıÜRÜN BİLGİSİ. CLAVOMED FORTE 250 mg / 62,5 mg Oral Süspansiyon Hazırlamak İçin Kuru Toz
1. ÜRÜN ADI ÜRÜN BİLGİSİ CLAVOMED FORTE 250 mg / 62,5 mg Oral Süspansiyon Hazırlamak İçin Kuru Toz 2. BİLEŞİM Etkin madde: Her 5 ml de; Amoksisilin Klavulanik asit 250.00 mg 62.5 mg 3. TERAPÖTİK ENDİKASYONLAR
DetaylıÇalışmaya katılan hasta sayısı: 7601 (7599 hastanın datası toplandı)
Sevgili Arkadaşlarım, CANTAB için en önemli çalışmamız CHARM Çalışmasıdır.. Eğitimlerde söylediğim gibi adınız-soyadınız gibi çalışmayı bilmeniz ve doğru yorumlayarak kullanmanız son derece önemlidir.
DetaylıYatan ve Poliklinik Takipli Kanserli Hastalarda İlaç Etkileşimlerinin Sıklığı ve Ciddiyetinin Değerlendirilmesi
Yatan ve Poliklinik Takipli Kanserli Hastalarda İlaç Etkileşimlerinin Sıklığı ve Ciddiyetinin Değerlendirilmesi Dr. Ali Ayberk Beşen Başkent Üniversitesi Tıbbi Onkoloji BD Giriş Sitotoksik tedaviler herhangi
DetaylıRenal Replasman Tedavisi Altındaki Hastalarda Antimikrobiyal Kullanımı
Renal Replasman Tedavisi Altındaki Hastalarda Antimikrobiyal Kullanımı Dr. Özlem Kurt Azap Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD KLİMİK Ankara, 24 Şubat
DetaylıHIV Enfeksiyonu ve Tüberküloz Birlikteliğinin Değerlendirilmesi
HIV Enfeksiyonu ve Tüberküloz Birlikteliğinin Değerlendirilmesi =Evaluation of HIV Infection and Tuberculosis Concomitance= Behice Kurtaran, Selçuk Nazik, Aslıhan Ulu, Ayşe Seza İnal, Süheyla Kömür, Ferit
DetaylıÖzel Konakta Viral Hepatitler: «Gebelik» Dr. Berivan Tunca Kızıltepe Devlet Hastanesi
Özel Konakta Viral Hepatitler: «Gebelik» Dr. Berivan Tunca Kızıltepe Devlet Hastanesi 1 Gebelik & HBV Gebeler ve HBV infeksiyonu birkaç biçimde karşımıza çıkıyor; Kr. HBV infeksiyonlu kadın hamile kalabilir
DetaylıDİYABETTEN KORUNMADA CİNSİYET İLİŞKİLİ FARKLILIKLAR. Dr. İlhan TARKUN Kocaeli Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı
DİYABETTEN KORUNMADA CİNSİYET İLİŞKİLİ FARKLILIKLAR Dr. İlhan TARKUN Kocaeli Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı Cinsiyet İlişkili Farklılıklar ERKEK BEYNİ KADIN BEYNİ Cinsiyet İlişkili
DetaylıBakteriler, virüsler, parazitler, mantarlar gibi pek çok patojen hastalığın oluşmasına neden olur.
Dr.Armağan HAZAR ZATÜRRE (PNÖMONİ) Zatürre yada tıbbi tanımla pnömoni nedir? Halk arasında zatürre olarak bilinmekte olan hastalık akciğer dokusunun iltihaplanmasıdır. Tedavi edilmediği takdirde ölümcül
DetaylıTedavisinde. Dr. Özlen Tümer. Süreyyapaşa Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahi Merkezi E.A.H.
Tüberküloz Tedavisinde de Yan Etkiler Dr. Özlen Tümer Süreyyapaşa Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahi Merkezi E.A.H. 23.4.2008 Türk Toraks Derneği XI. Yıllık Kongresi Antalya Tüberküloz tedavisi bir çok
DetaylıTÜBERKÜLOZ SÜRVEYANS ÇALIŞMALARINA PRATİK YAKLAŞIM ve ÖNEMİ
21. Yüzyılda Tüberküloz Sempozyumu ve II. Tüberküloz Laboratuvar Tanı Yöntemleri Kursu, Samsun TÜBERKÜLOZ SÜRVEYANS ÇALIŞMALARINA PRATİK YAKLAŞIM ve ÖNEMİ Prof. Dr. Yıldız PEKŞEN Ondokuz Mayıs Üniversitesi,
DetaylıKolistin ilişkili nefrotoksisite oranları ve risk faktörlerinin değerlendirilmesi
Kolistin ilişkili nefrotoksisite oranları ve risk faktörlerinin değerlendirilmesi DR. FATİH TEMOÇİN Fatih TEMOÇİN, Meryem DEMİRELLİ, Cemal BULUT, Necla Eren TÜLEK, Günay Tuncer ERTEM, Fatma Şebnem ERDİNÇ
DetaylıSEVELAMER HEMODİYALİZ HASTALARINDA SERUM ELEKTROLİT DÜZEYİ, METABOLİK VE KARDİOVASKÜLER RİSKLERİ VE SAĞKALIMI ETKİLER
SEVELAMER HEMODİYALİZ HASTALARINDA SERUM ELEKTROLİT DÜZEYİ, METABOLİK VE KARDİOVASKÜLER RİSKLERİ VE SAĞKALIMI ETKİLER Siren SEZER, Şebnem KARAKAN, Nurhan ÖZDEMİR ACAR. Başkent Üniversitesi Nefroloji Bilim
DetaylıBilinen, 5000 den fazla fonksiyonu var
Bilinen, 5000 den fazla fonksiyonu var KARACİĞER NEDEN ÖNEMLİ 1.Karaciğer olmadan insan yaşayamaz! 2.Vücudumuzun laboratuardır. 500 civarında görevi var! 3.Hasarlanmışsa kendini yenileyebilir! 4.Vücudun
DetaylıTÜBERKÜLOZ Dr. Behice Kurtaran. Ç.Ü.T.F. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD
TÜBERKÜLOZ 2019 Dr. Behice Kurtaran Ç.Ü.T.F. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD TÜBERKÜLOZ İnsanlık tarafından bilinen en eski hastalıklardan biri 2 Halk arasında ince hastalık Dünyada
DetaylıProf. Dr. Rabin SABA Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Memorial Sağlık Grubu
Prof. Dr. Rabin SABA Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Memorial Sağlık Grubu Tedavi hedefleri HIV e bağlı morbidite ve mortaliteyi azaltmak Viral yükü maksimal ve en uzun süreli şekilde bastırmak. İmmun
DetaylıÜRÜN BİLGİSİ. 3. TERAPÖTİK ENDİKASYONLAR ALZAMED hafif ve orta şiddette Alzheimer tipi demansın semptomatik tedavisinde endikedir.
ÜRÜN BİLGİSİ 1. ÜRÜN ADI ALZAMED 5 mg Film Tablet 2. BİLEŞİM Etkin madde: Donepezil hidroklorür 5 mg 3. TERAPÖTİK ENDİKASYONLAR ALZAMED hafif ve orta şiddette Alzheimer tipi demansın semptomatik tedavisinde
DetaylıLABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU
LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU Alanin Transaminaz ( ALT = SGPT) : Artmış alanin transaminaz karaciğer hastalıkları ( hepatosit hasarı), hepatit, safra yolu hastalıklarında ve ilaçlara bağlı olarak
DetaylıHepatit C ile Yaşamak
Hepatit C ile Yaşamak NEDİR? Hepatit C kan yoluyla bulaşan Hepatit C virüsünün(hcv) neden olduğu bir karaciğer hastalığıdır. 1 NEDİR? Hepatit C virüsünün birçok türü (genotipi ) bulunmaktadır. Ülkemizde
DetaylıKronik böbrek yetmezliğine sahip olan her hasta böbrek nakli için aday olabilmektedir.
Kimler Böbrek Naklinden Yarar Sağlayabilir? Böbrek nakli kimlere yapılabilir? Kronik böbrek yetmezliğine sahip olan her hasta böbrek nakli için aday olabilmektedir. İlerlemiş böbrek yetmezliğinin en sık
DetaylıBIR GRİP SEZONUNUN BAŞıNDA İLK OLGULARıN İRDELENMESİ
BIR GRİP SEZONUNUN BAŞıNDA İLK OLGULARıN İRDELENMESİ NECLA TÜLEK, METİN ÖZSOY, SAMİ KıNıKLı Ankara Eğitim Ve Araştırma HASTANESİ İnfeksiyon Hastalıkları Ve Klinik Mikrobiyoloji GİRİŞ Mevsimsel influenza
Detaylı