Jinekolojik Kanserlerde Tamamlayıcı Ve Alternatif Tıp Yaklaşımları

Transkript

1

2

3 KONGRE KONUŞMA METİN ÖZETLERİ Jinekolojik Kanserlerde Tamamlayıcı Ve Alternatif Tıp Yaklaşımları Yard. Doç.Dr Gülbeyaz Can İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu, İSTANBUL Jinekolojik kanserlerde tamamlayıcı ve alternatif tıp (TAT) yaklaşımları nelerdir? Bu konuya girmeden önce tamamlayıcı ve alternatif yaklaşımların hangi anlamda kullanıldığının açıklanmasının uygun olacağını düşünüyorum. Tamamlayıcı yaklaşımlar, standart tedaviye destek olarak, semptom kontrolünü sağlamada ve hastanın iyilik halini ve bakımını güçlendirmede kullanılan yaklaşımlardır. Alternatif yaklaşımlar ise bilimsel olarak geçerliliği onaylanmamış ve standart tedavinin yerine kullanılan yaklaşımlardır (1). Amerika Ulusal Sağlık Enstitüsünde [National Institutes of Health (NIH)] bulunan Tamamlayıcı ve Alternatif Tıp Merkezi [National Center for Complementary and Alternative Medicine (NCCAM)] TAT yaklaşımlarını 4 grup altında incelemektedir (Şekil 1). Zaman içinde yapılan çalışmalar bu yaklaşımların bazılarının güvenliğini ve etkinliğini göstermiş olmasına rağmen halen hastalarımız tarafından kullanılan pek çok yaklaşımların etkinliği ve güvenirliliği gösterilememiştir veya bazılarının etkinliğine ilişkin sonuçlar ise kısıtlıdır (2). Ülkemizde jinekolojik kanser tanısı almış hastalarla yapılan çalışmalarda hastaların büyük bir kısmının (% ) kanser tanısının konması ile bu yaklaşımları yararlı olduğunu yada zarar vermediğini düşündükleri için kullanmaya başladığı belirlenmiştir (3-6). Buna ek olarak hastalar immün sistemini güçlendirmek (%40), doğrudan kanserle savaşmak (%25), hastalığın ilerlemesini önlemek (%18) ve tedaviyi desteklemek ve kür sağlamak için (%63.7) de kullandıklarını ifade etmişlerdir (4-6). Genellikle %94.7 ile dua etme en sık kullanılan yaklaşımlardan biri olmasına rağmen (3), bazen tedavinin etkinliğini azaltabilen veya yan etki oranlarını arttırabilen bitkisel yaklaşımların kullanım oranları çalışmadan çalışmaya farlılık göstermekle birlikte % ile oldukça yüksek sayılabilir (4-6). Hastaların % ü kullandıkları TAT yaklaşımları hakkında hekim veya hemşiresine bilgi vermediğini ifade ettiği için ve hastaların kullandığı yaklaşımların etkinliği hastaların ifade ettiği kullanım amaçlarını ile örtüşmediği için iyi bir tedavi sürecinin tamamlanması amacı ile kanser tanısın konması ile sağlık uzmanları tarafından tüm hastaların tamamlayıcı ve alternatif tedavilerin kullanımı konusunda sorgulanması önemlidir (1). Yıldırım ve ark. ları tarafından yapılan bir çalışmada hastaların %70 i kullandıkları TAT yaklaşımları hakkında bilgiyi genellikle basından veya internetten, %21.7 si ailesinden veya arkadaşından ve %5 i ise aktardan aldığı belirlenmiştir (6). Sadece %3.3 gibi az sayıda hastanın bu konuda sağlık uzmanlarına danıştığı (6) ve %25 inin tedavi sırasında bu yaklaşımları kullanmaya devam ettiği gözlenmiştir (5). Hastalar hastalığın türüne ve gelişim sürecine dayanarak kullanabileceği TAT yaklaşımları hakkında en doğru bilgiyi kendisini tedavi eden sağlık uzmanından alacağından kanser tanısının konması ile sağlık uzmanlarının tüm hastaları TAT nın avantaj ve dezavantajları hakkında bilgilendirmesi ve rehberlik edilmesi etkili bir tedavinin sürecinin tamamlanmasında önemlidir (1). Peki jinekolojik kanser tanısı alan hastalar TAT yaklaşımlarından hangilerini kullanmakta ve kullandıkları bu yaklaşımların zarar ve yararı nedir acaba? Literatür taramasında İzmir, Ankara ve Kayseri de yapılan dört çalışmaya ulaşılmıştır (3-6). Bu çalışmalardan elde edilen sonuçlar bu hasta grubunun genellikle bitkisel yaklaşımları kullanmayı tercih ettiğini gösterse de Akgül ve ark. larının Marmara, Ege, İç Anadolu, Karadeniz ve Doğu Anadolu bölgesinden katılan 126 hasta ile yaptığı çalışmada hastalarımızın her dört tip TAT yaklaşımlarını kullandığı gösterilmiştir (3-6). Bu çalışmada hastaların kullandığı bilişsel yaklaşımlar arasında %94,7 ile dua etme, %95,1 ile ibadet etme, %43,3 ile hayal etme, %12,5 ile gevşeme egzersizleri, %8,1 ile meditasyon ve %6 ile psikolojik terapi yer alırken en sık kullanılan biyolojik yaklaşımların %91,3 ile bitkisel yaklaşımlar, %37,7 ile özel diyet, %28,2 ile yüksek doz vitamin ve mineraller ve %17,1 ile kaplumbua kanı olduğu gözlenmiştir. Yine aynı çalışmada az sayıda hastanın masaj (%28,33), akapunktör (%9,2) ve aromaterapi (%4,3) gibi manipulatif yaklaşımları ve elektromagnyetik terapi (%6,8) ve terapötik dokunma (%5,3) gibi enerji yaklaşımlarını kullandığı bildirilmiştir (3). 9. Uludağ Jinekoloji ve Obstetri Kış Kongresi 293

4 KONGRE KONUŞMA METİN ÖZETLERİ Şekil1. Kanserde tamamlayıcı ve alternatif tıp yaklaşımları Deng ve ark. tarafından 2007 yılında sağlık uzmanları için hazırlanan Integrative Oncology Practice Guidelines da farklı TAT yaklaşımlarının etkinliği tartışılmıştır ve çalışma sonuçlarına dayanarak hangi yaklaşımların kullanılabileceği ve hangilerinin kullanımının tartışmalı olduğu bildirilmiştir ve hastalarımızla TAT hakkında bilgilendirirken göz önünde tutmamız gereken 17 öneri oluşturulmuştur (1). Meditasyonu, hipnozu, gevşeme egzersizlerini, bilişsel-davranışsal terapileri, biofeedback ve hayal kurmayı içeren Ruhsal-Bedensel (Bilişsel) yaklaşımların hastalarda anksiyete, duygu-durum bozukluklarını ve kronik ağrıyı azaltmada ve yaşam kalitesini iyileştirmede etkili olduğu çalışmalarla gösterilerek bu girişimlerin multidisipliner ekip yaklaşım ile kullanımının güvenilir olacağı bildirilmiştir (1). Son dönemde yapılan bir meta-analizde müzik dinlemenin ağrının yoğunluğunu ve opioid gereksinimini azalttığı bildirilse de, sağlanan yararın küçük bu nedenle bu sonucun klinik öneminin tam olarak açık olmadığı ifade edilmiştir (7). Anksiyete veya ağrının giderilmesinde manipulatif yaklaşımlardan biri olan masajın da etkili olabileceği ileri sürülmektedir, ancak kanser lezyonuna yakın bölgelere, büyümüş lenf nodlarına, ameliyata bağlı bölgesel değişiklik olmuş alanlara, kanama riski alan hastalara derin ve yoğun basınç uygulamasından kaçınılmalıdır (1). Diğer manipulatif yaklaşımlar akapunktor, refleksoloji ve egzersizdir. İki meta-analiz ve beş sistematik review kanser tedavisi sırasında ve takiben oluşan yorgunluğun yönetiminde haftada 3 kez, dakika boyunca yürüme bisiklete binme gibi orta yoğunlukta yapılan egzersizin yararlarını desteklemektedir (8). Fiziksel aktivite, kanser tedavisi sırasında ve sonrasında kardiyo-pulmoner kapasiteyi; tedavi sırasında fizyolojik etkileri, semptomları, immun değişkenleri ve tedavi sonrası zindeliği iyileştirmektedir (9). Akapunktör ağrının, radyoterapiye bağlı kserostominin, bulantı-kusmanın, dispne ve kemoterapiye bağlı nöropatinin kontrolünde etkili olduğu gösterilmiştir ve bu sorunlarla baş etmede kullanımı önerilmektedir. Ayrıca bulantı ve kusmanın kontrolünde hastalara akupressure bantların kullanımı da önerilebilir (5). Reiki, törapötik dokunma ve iyileştirici dokunma enerji yaklaşımlarıdır. Akyuz A ve ark. hastaların %6,8 elektromagnyetik terapi ve %5,3 terapötik dokunmayı kullandıklarını bildirmişlerdir (3). Biyoenerji alanlarına yapılan terapiler güvenlidir, yararlarını gösteren bazı kör, plasebo-kontrollü çalışmalar var. Yapılan çalışmalarda bu girişimlerin hastaların yaşam kalitesinin bazı boyutlarını iyileştirdiği, hastanın kontrol duygusunu arttırdığı ve umut sağladığı ifade edilmiştir. Ancak çalışma sayısı az ve etkinliği ile ilgili bulgular kısıtlı olduğundan dolayı önerilmemektedir (1). Bitkiler, vitaminler ve gıda destekleri biyolojik yaklaşımlar arasında yer almaktadır. Hastaları çoğu farklı bitkisel yaklaşımlar kullanmaktadır. Yapılan çalışmalarda en fazla kullanılan bitkisel yaklaşımların ısırgan yeşil, çay, aloe vera, zencefil, uzüm ekstersi, keten tohumu ve safran olduğu belirlenmiştir (4-6). Hastalarımız tarafından kullanılan bu bitkisel ürünlerin gösterilmiş önemli bir zararlı etkisi yoktur. Ancak bazen besin destekleri (bitkisel ürünler ve yüksek doz vitamin ve mineral) yan etkileri arttırma ve ilaçlarla etkileşime girerek ilacın etkinliğini yok etme olasılığı açısından Uludağ Jinekoloji ve Obstetri Kış Kongresi

5 KONGRE KONUŞMA METİN ÖZETLERİ dikkatli kullanılması ve kullanılmadan önce hekime danışılması oldukça önemlidir. Özellikle kemoterapi, radyoterapi sırasında veya cerrahi tedaviden önce biyolojik yaklaşımların kullanılmaması en doğru yaklaşımdır (1). Sonuç olarak kanser tanısının konması ile hastanın yakından izlenmesi ve her tedaviye geldiğinde CAM yaklaşımlarının kullanımı hakkında değerlendirilmesi ve bilgilendirilerek yönlendirilmesi önemli sorumluluklarımızdan biri olup tedavinin sürdürülmesinde önemli bir yaklaşımdır. KAYNAKLAR 1. Deng GE, Cassileth BR, Cohen L,Gubili J, Johnstone PAS, Kumar N, Vickers A. Integrative Oncology Practice Guidelines. Journal of the Society for Integrative Oncology, Vol 5, No 2 (Spring), 2007: pp What Is CAM? National Center for Complementary and Alternative Medicine, U.S. Department of Health and Human Services, Updated February 2007, 3. Akyuz A, Dede M, Cetinturk A, Yavan T, ve ark. Self-Application of Complementary and Alternative Medicine by Patients with Gynecologic Cancer. Gynecol Obstet Invest 14;64:75-81, Kav S, Pinar G, Gullu F, Turker T, Elibol S, Dogan N, Algier L. Use of complementary and alternative medicine in patients with gynecologic cancer: is this usage more prevalent? J Altern Complement Med May;14(4): Mazicioglu MM, Serin MS, Sahan H. Attitude of patients with gynaecologic malignancies in selecting alternative and complementary Therapies. MEJFM 14:12-15, Yıldırım Y, Tinar S, Yorgun S, et al. The use of complementary and alternative medicine (CAM) therapies by Turkish women with gynecological cancer. Eur J Gynaecol Oncol 27:81-5, Cepeda MS, Carr DB, Lau J, Alvarez H. Music for pain relief. Cochrane Database Syst Rev Apr 19;(2):CD Cramp F, Daniel J. Exercise for the management of cancer-related fatigue in adults. Cochrane Database Syst Rev Apr 16;(2):CD Schmitz KH, Holtzman J, Courneya KS, Mâsse LC, Duval S, Kane R. Controlled physical activity trials in cancer survivors: a systematic review and meta-analysis. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev Jul;14(7): Uludağ Jinekoloji ve Obstetri Kış Kongresi 295

6 Kanserde Tamamlayıcı ve Alternatif Tedaviler JİNEKOLOJİK KANSERLERDE TAMAMLAYICI VE ALTERNATİF TIP YAKLAŞIMLARI Yard. Doç. Dr. Gülbeyaz Can İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu İSTANBUL Deng E,Cassileth BR, Coheh L, L, Gubili J,Jonh store PAS, Kumar N, N, Vickers A. A. Integrative Oncology Practice Guideline. Jounnal of of Society for forintegrative Oncology 5(2):65-84, Integrative Oncology Practice Guideline Kanıt Düzeyi Tamamlayıcı ve Alternatif Tedaviler 1A 1B Düzeyi Güçlü Bulguların yeterliliği güçlü Bulguların yeterliliği orta Yarar vs Zarar Tanımlanmış Tanımlanmış Çalışma Dizaynı Yeterlilik RCT yetersizlikleri yok RCT yetersizlikleri var Kullanılabilirlilik Tüm hastalarda kullanılabilir Masaj Refleksoloji Egzersiz Bitkiler Vitaminler Gıda 1C Bulguların yeterliliği az Zayıf Tanımlanmış Gözlemsel çalışmalar vaka raporları Kullanılabilir, ancak gelecek çalışmalar kullanımı etkileyebilir 2A 2B 2C Bulguların yeterliliği güçlü Bulguların yeterliliği orta Bulguların yeterliliği az Tam tanımlanmamış Tam tanımlanmamış Tanımlanmamış RCT yetersizlikleri yok RCT yetersizlikleri var Gözlemsel çalışmalar vaka raporları Kullanımı tartışmalı, kullanımı bireysel tercihe bağlıdır Kullanımı tartışmalı, farklı seçeneklere açık Meditasyon İmajinasyon Sanat terapi Reiki, Qigong Terapötik dokunma RCT Randomize klinik çalışmalar Deng E, et al. Journal of Society for Integrative Oncology 5(2):65-84, Tüm hastalar tamamlayıcı ve alternatif terapilerin kullanımı konusunda sorgulanmalıdır - 1C 2. Sağlık uzmanları TAT nın avantaj ve dezavantajları hakkında tüm hastalara bilgi vermeli ve rehberlik etmeli- 1C Ne? Bitkisel yaklaşımlar % Dua etme % 94.7 Özel diyet % Kaplumbua kanı içme % 17.1 Neden? Yararlı olduğuna inanıyor % 61.9 İmmün sistemi güçlendirmek % 40 Doğrudan kanserle savaşma % 25 Hastalığın ilerlemesini önleme % 18 Hastaların % kullanıyor Kimlerin si? 1 Basın ve İnternet Aktar 5,0% 21,7% 3,3% Aile üyeleri ve Arkadaşlar Sağlık uzmanları 70,0% %71.7 TAT kullandığını bildirmemekte %45 Fiziksel ve duygusal olarak kendini iyi hissettiğini ifade etmektee Kav S et al. J Altern Complement Med. 14(4): , 2008; Akyuz A et al. Gynecol Obstet Invest 64:75 81, 2007; Yıldırım Y, et al. Eur J Gynaecol Oncol 27:81-5, 2006; Mazicioglu MM et al MEJFM 14:12-15, 2006; Deng E, et al. Journal of Society for Integrative Oncology 5(2):65-84,2007 %25 tedavi sırasında TAT yaklaşımlarını kullanmakta 2 1 Yıldırım Y, et al. Eur J Gynaecol Oncol 27:81-5, 2006; 2 Mazicioglu MM et al MEJFM 14:12-15, 2006; 3 Deng E, et al. Journal of Society for Integrative Oncology 5(2):65-84,2007

7 Sık Kullanılan TAT Yaklaşımları Jinekolojik Kanserlerde Bilişsel Yaklaşımlar Akyüz ve ark., 2007 BİLİŞSEL YAKLAŞIMLAR Dua etme İbadet etme Hayal etme Gevşeme egzersizleri Meditasyon Psikolojik terapi BİYOLOJİK YAKLAŞIMLAR Bitki Özel diyet YD vitamin ve mineral Kaplumbua kanı MANİPULATİF YAKLAŞIMLAR Masaj Akapunktur Aromaterapi ENERJİ YAKLAŞIMLARI Elektrom agnyetik terapi Terapötik dokunma TAT Jinekolojik Kanser Hastalarının %94,7 Dua etme %95,1 İbadet etme %43,3 Hayal etme % 8,1 Meditasyon % 6,0 Psikoterapi Akyuz A et al. Gynecol Obstet Invest 64:75 81, 2007 Akyuz A et al. Gynecol Obstet Invest 64:75 81, Kronik ağrıyı azaltmada ve yaşam kalitesini iyileştirmede bilişsel yaklaşımların kullanımı önerilebilir - 1B 3. Anksiyeteyi, duygu-durum bozukluklarını azaltmada bilişsel yaklaşımların kullanımı önerilebilir - 1B Klinik Çalışma Hasta Çalışma Çalışma özellikleri Sonuç Durum türü, n sayısı Carroll ve ark, Kronik ağrı 9RÇ 414 Gevşeme egzersizleri Etkisi gösterilmemiş 1998 Seers ve ark, Akut ağrı 7 RÇ 821 Gevşeme egzersizleri 3/7 etkisi gösterilmiş 1998 Fonksiyonel uyum Psikososyal girişimler 0.19 %95CI Kanser (örn. Bilişsel-davranışsal, Meyer ve ark, T / H semptomları Semptom 45 RÇ 2,840 sosyal destek eğitimsel 1995 kontrolü ve multimodal 0.26 %95CI yaklaşımla) Emosyonel uyum 0.24 %95CI Kanser Davranışsal terapiler Beklentisel bulantı kusmayı Reed ve ark, Semptom 54 RÇ - (gevşeme egzersizleri, önlemede etkili 2001 kontrolü imgeleme, hipnoz) Akut ağrıyı azaltmakta RÇ-randomize çalışma, T-tedavi, H - hastalık Carroll D. J Adv Nurs 1998; 27:476-87, Seers K et al.j Adv Nurs 1998;27:466-75, Meyer TJ et al. Health Psychol 1995;14:101-8, Redd WH, et al. J Natl Cancer Inst 2001;93: Amaç: Bilişsel davranışsal tedavilerin (BDT) ve hasta eğitiminin (HE) depresyona, anksiyeteye, ağrıya, fiziksel fonksiyonlara, ve yaşam kalitesine etkisini incelemek. Yöntem: SONUÇLAR 16 RKÇ Meta analiz, N= 1,492, yılları arasında Bireysel vs grup girişimleri ve kısa (<8 ay) vs uzun (>8 ay) takip Bilişsel Davranışsal Terapiler Sonuçlar: Depresyon ve anksiyetede kısa süreli etkili Bilişsel davranışsal QOL tedaviler kısa ve etkili uzun süreli etkili Hasta eğitimi Depresyon ES = 1.20; 95% CI = Bireysel Anksiyete girişimler ES = 1.99; 95% grup CI = girişimlerinden daha Etkili etkili. değil Yaşam kalitesi ES = 0.91; 95% CI = Kısa ES = 1.45, 95% CI = Osborn RL et al. Uzun ES = 0.26; 95% CI = Int J Psychiatry Med. 2006;36(1): Ağırının Azaltılmasında Müzik terapi Jinekolojik Kanserlerde Manipulatif Yaklaşımlar Çalışmalar Beck 1991 Gawronska 2002 Kotwal 1998 Uedo 2004 Müzik n/n 3/15 64/100 23/54 6/14 Kontrol n/n 1/15 12/30 15/54 2/15 Total Relatif Risk %95 CI 3.00 [0.35, 25.68] 1.60 [1.01, 2.54] 1.53 [0.90, 2.60] 3.21 [0.77, 13.36] 1.70 [1.21, 2.37 ] TAT Jinekolojik Kanser Hastalarının %28,3 Masaj % 9,2 Akapunktur % 4,3 Aromaterapi Kontrol yararına Müzik yararına Cepeda MS et al. Cochrane Database of Systematic Reviews 2006, CD Akyuz A et al. Gynecol Obstet Invest 64:75 81, 2007

8 Manipulatif Yaklaşımlar Yorgunluğun Yönetiminde Egzersiz Anksiyete veya ağrı bildiren kanser hastaları için uzman kişilerce yapılan masaj terapisi tedavinin bir parçası olarak önerilmektedir - 1C Kanser lezyonuna yakın, büyümüş lenf nodlarına, ameliyata bağlı bölgesel değişiklik olmuş alanlara, kanama riski alan hastalara derin ve yoğun basınç uygulamaması önerilir - 2 C Akyuz A et al. Gynecol Obstet Invest 64:75 81, 2007; Deng E, et al. Journal of Society for Integrative Oncology 5(2):65-84,2007 Karşılaştırma Tüm hastalar Tedavi sırasında Egzersiz N Kontrol N Yoğunluk Orta (55% 75% maksimum kalp hızı) Aralık Egzersiz yararına Standard Mean Fark %95 CI Tedavi sonrası Aerobik egzersiz 249 (örn., 242 yürüme ve bisiklete binme) [ -0.55, ] Süre: dakika Tipi Cramp F, Daniel J Cochrane Database of Systematic Reviews 2008, CD Kontrol yararına Sıklık: 3 7 gün/hafta [ -0.33, ] [ -0.32, ] Kanserde Fiziksel Aktivitenin Etkisi Akapunktur ve Akupressur Tedavi Sırasında Tedavi Sonrası WMES (95%CI) p WMES (95%CI) p Kardiyorespiratuar iyilik 0.51 (0.24, 0.78) <0.001 Kardiyorespiratuar iyilik 0.65 (0.22, 1.09) Fizyolojik sorunlar 0.28 (0.12, 0.44) Dinçlik 0.82 (0.05, 1.60) 0.04 Semptomlar/ yan etkiler (0.17, 0.60) <0.001 Konfüzyon 0.83 (0.05, 1.60) 0.04 İmmun parametreler (0.20, 0.88) Fiziksel aktivite 0.25 (0.06, 0.45) Somatizasyon, ishal, infeksiyon, mukozit, ağrı yı kapsar 2 Nötropeni ve trombositopeninin süresi WMES -Weighted mean ES Kathryn H et al. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev 2005;14(7): ) Ağrının kontrolünde 1A Kemoterapiye ve cerrahi anesteziye bağlı bulantı kusmanın kontrolünde - 1B Elektrostimulasyon kol bantları kemoterapiye bağlı akut bulantı-kusmanın kontrolünde - 1C Sigarayı bıraktırmada- 2C Dispne, yorgunluk, nöropati veya ağrının kontrolünde 2C Kanamaya eğilimi olan hastalarda dikkatli uygulanmalı 1C Deng E, et al. Journal of Society for Integrative Oncology 5(2):65-84,2007 Jinekolojik Kanserlerde Enerji Yaklaşımları 6. Biyoenerji alanlarına yapılan terapiler güvenlidir ancak etkinliği ile ilgili bulgular kısıtlı olduğundan dolayı önerilmemektedir - 1C TAT Jinekolojik Kanser Hastalarının %6,8 elektromagnyetik terapi %5,3 terapötik dokunma Yararlarını gösteren bazı kör, plasebo-kontrollü çalışmalar var Çalışma sayısı az Etki mekanizması bilinmemekte Yaşam kalitesinin bazı boyutlarını iyileştirmekte, Kontrol duygusunu hissettirmekte Umut sağlamaktadır. Akyuz A et al. Gynecol Obstet Invest 64:75 81, 2007 Post-White J, et al. Integr Cancer Ther 2003;2:332 44, Cook CA, et al. Altern Ther Health Med 2004;10:

9 Bitkisel ürünler yan etkileri arttırma ve ilaçlarla etkileşime girme olasılığı açısından değerlendirilmelidir. Kemoterapi, radyoterapi sırasında veya cerrahi tedaviden önce kullanılmamalıdır - 1B Şekil1. Bitkisel ürünler karaciğerde ve barsaklarda sitokrom P450 (CYP) isozymlerin (1) aktivitesini veya ATP taşıyıcı proteinlerin [ABC TP (2)] işlevini arttırabilir veya baskılayabilir. Jinekolojik Kanserlerde Biyolojik Yaklaşımlar Isırgan Kav ve ark Yeşil Çay Aloe vera Yıldırım ve ark Zencefil Özel diyet Uzum suyu Mazicioğlu ve ark Sparreboom A, et al. J Clin Oncol 2003; 22: Keten tohumu Kav S et al. J Altern Complement Med. 14(4): , 2008; Yıldırım Y, et al. Eur J Gynaecol Oncol 27:81-5, 2006 Mazicioglu MM et al MEJFM 14:12-15, 2006 Isırgan Yeşil Çay In-vitro çalışmada ısırgan ekstresinin insan prostat kanser hücrelerine antiproliferatif etkisi var. Konrad L, et al. Planta Med 2000;66:44-7. Randomize çift kör plasebo kontrollü çalışmada ısırgan kökü ekstresinin benign prostat sendromunun tedavisinde ve semptomları azaltmada etkili bulunmuş. Schneider T and Rubben H. Urologe A. 2004;43(3): Diüretik etkiye sahip. Diüretik veya antihipertansif alan hastalarda dikkatli kullanılmalı. Chrubasik JE et al. Phytomedicine. 2007;14(7-8): Çalışma Kakuta Y ve ark, 2008 Gao J ve ark., 2005 Klinik Durum Endometriyum kanseri gelişme riski Endometriyum kanseri gelişme riski Premenoposal È Sigara ve alkol kullanmayanlar È N (V/K) 152/285 Yeşil çay, günlük Sonuç OR (%95CI) 1 kupa/günde 0.77 ( ) 2-3 kupa/günde 0.61 ( ) >/=4 kupa/günde 0.33 ( ) < 7 kez/haftalık 0.90 ( ) 7 kez/haftalık 0.76 ( ) 995/1087 Etken madde - epigallocatechin-3-gallate (EGCG) - %40 Kodein, atropin ve demir preparatlarının etkinliğini azaltabilir, eşzamanlı kullanılmamalı Kakuta Y et al.cancer Causes Control Dec 9., Gao J et al. Zhonghua Liu Xing Bing Xue Za Zhi May;26(5): Yeşil Çay Aloe Vera Richardson J et al. Aloe vera for preventing radiation-induced skin reactions: a systematic literature review. Clin Oncol (R Coll Radiol) Sep;17(6): Review. Amaç Aloe veranın radyoterapiye bağlı oluşan cilt reaksiyonlarına etkisini incelemek Materyal ve Metod 5 Randomize Kontrollü Çalışma Sonuç Radyoterapiye bağlı cilt reaksyonlarını önlemede ve azaltmada etkili değil. Seely D, Integrative Cancer Therapies 4(2); 2005 pp

10 Zencefil Üzüm Çekirdeği Cisplatin bazlı tedavi alan Jinekolojik Kanser Hastaları Randomize, çift-kör çalışma 1. Kür Rejim A (n=22) Zencefil kapsül + Antiemetik tedavi 1. Kür Rejim B (n=21) Plasebo + Antiemetik tedavi 2. Kür Rejim A Rejim B 2. Kür Rejim B Rejim A Rejim A (n=43) Rejim B (n=43) p Akut Tedavi günü 4.32± ± Geç - 2. gün 4.23± ± gün 4.01± ± gün 2.67± ± gün 2.14± ± gün 2.53± ± Fare çalışmalarında üzüm çekirdeği ekstresinin doxorubicin e bağlı kardiyotoksisitenin yanı sıra diğer ilaçlara bağlı nefrotoksisiteyi ve pulmoner toksisiteyi azaltığı gösterilmiştir1 Küçük insan çalışmalarında antioksidan aktiviteyi artırdığı gösterilmiştir2 Sitokrom P450 ile olan etkileşiminden bazı ilaçların metabolizmasını etkileyebileceği bildirilmiştir. 1Ray Manusirivithaya S et al. Int J Gynecol Cancer 2004, 14, SD, et al. Res Commun. Mol. Pathol. Pharmacol. 2000;107:137-66; 2Nuttall SL, et al. J Clin Pharm. Ther. 1998;23:385-9 Keten Tohumu Nar Prostat kanseri Fare çalışmaları insan meme kanseri1, prostat kenseri2 gelişimini ve melanomda3 metastazı baskılamakta Prostat4 ve postmenapoze meme kanseri5 hastalarında tümör markırlarını düşürmekte Fito-östrojenik etkisi olduğundan ER (+) olan hastalar kullanmamalı 1Chen J, et al. Nutrition & Cancer. 2002;43: ; 2Lin X, et al. Urology 2002;60:919-24; 3Yan L, et al. Cancer Letters. 1998;124:181-6; 4Demark-Wahnefried W, et al. Urology 2001;58:47-52; 5Thompson LU, et al. Clin Cancer Res. 2005;11(10): Antineoplastik Ajan - Bitki Etkileşimi Bitki PSA düzeyini1 ve PSA yüksek hastalarda PSA artış hızını2 düşürmekte. Tümörünün büyümesini baskılamakta3 Meme kanseri In vitro çalışmada meme kanseri hücresinin çoğalmasını baskılamakta4 Greyfurt gibi cytochrome P450 enzymi baskıladığı düşünülmekte5,6 1Malik A, et al. Proc Natl Acad Sci. 2005;102(41): , 2Pantuck AJ, et al. Clin Cancer Res. 2006;12(13): , 3Lansky EP, et al. Invest New Drugs. Jan 2005;23(1): Kim ND, et al. Breast Cancer Res Treat. 2002;71(3): , 5 Summers KM. Ann Pharmacother. 2006;40(7-8): , M, et al. Drug Metab Dispos. 2005;33(5): Hidaka Sağlıklı beslenmeyi sürdürmek için hastalar diyetisyene yönlendirilmelidir - 1B Eşzamanlı kullanılmaması gereken antineoplastik ajan Kullanılmamalı Ginkgo Alkilleyici ajanlar, antitümör antibiyotikler ve platinum analogları Kava Ekinezi Üzüm çekirdeği Cyclophosphamide, taksanlar ve bitki alkalodleri Soya Tamoxifen, ER (+) meme ve endometrium kanseri hastalar Ginseng ER (+) olan meme ve endometrium kanseri olan hastalar St. John's otu Tüm antineoplastik ajanlar Kava Karaciğer yetmezliği, karaciğeri etkileyen ilaçlar Anti tümör terapi alamayan veya almayı reddeden hastaların uzman rehberliğin klinik çalışma kapsamına alınan bitkisel yaklaşımları kullanması önerilir - 1C Hastalara alternatif tedavi yaklaşımlarını kullanmaması önerilmelidir - 1A Dikkatli kullanılmalı Kediotu Tamoxifen, cyclophosphamide Ginkgo Ginseng Cyclophosphamide, taksanlar ve bitki alkalodleri Sparreboom A, et al. J Clin Oncol 2003; 22: Deng E, et al. Journal of Society for Integrative Oncology 5(2):65-84,2007 5