Acil Poliklini inden Yat r lan Geriatrik Hastalar n Ayr nt l rdelenmesi
|
|
- Berna Birdal
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 KL N K ÇALIfiMA/RESEARCH ARTICLE Akad Geriatri ; 2: Gelifl Tarihi/Received: 7/7/9 - Kabul Edilifl Tarihi/Accepted: 14/9/9 Acil Poliklini inden Yat r lan Geriatrik Hastalar n Ayr nt l rdelenmesi Examination of Geriatric Patients Hospitalized from the Emergency Department Tolga Taymaz Amerikan Hastanesi, Acil Servis, stanbul, Türkiye Department of Emergency, American Hospital, Istanbul, Turkey ÖZET Girifl: Türkiye de ve dünyada yafll nüfusun toplam nüfus içerisinde gitgide daha yüksek bir paya sahip olmas, bu nüfusa ait di- er sorunlar oldu u gibi, sa l k sorunlar n da daha iyi tan may gerektirmektedir. Bu çal flmada, acil poliklini ine baflvuran ve hastaneye yat r lan 65 yafl üstü hastalar n özellikleri incelenmifltir. Hastalar ve Metod: Bu çal flmada 1 Ocak 9-1 Mart 9 tarihleri aras nda acil servisimize baflvuran ve hastaneye yat r lan geriatrik hastalar yafl, cinsiyet, baflvuru tarihi ve saatleri, gelifl tansiyonlar, öz geçmiflleri, kulland klar ilaçlar, al flkanl klar, yap lan laboratuvar ve görüntüleme tetkikleri, istenen konsültasyonlar, tan lar, acil serviste kal fl süreleri, hangi servise yatt klar ve hastanede yat fl süreleri aç s ndan de erlendirildi. Bulgular: Hastaneye yat r lan olgular n 1/3 ü 65 yafl üstü idi. Yafl ortalamas 77.2 ± 7.8 olan grubun 81 (%46) i erkek, 95 (%54) i kad nd. Hasta grubumuzda hastaneye baflvurular n yar s ndan ço u mesai saatleri d fl ndayd. Ayn süre içinde hastaneye yat r lan geriatrik olmayan hastalarla karfl laflt r ld nda geriatrik hastalar n hastanede kal fl süreleri anlaml olarak fazlayd. Efllik eden hastal klarda hipertansiyon, kalp-damar hastal klar, solunum hastal klar ve diyabet önde geliyordu. Kullan - lan ilaçlarda antiagreganlar, kardiyovasküler sistem ilaçlar ve antidiyabetikler bafl çekiyordu. Yat fllar en çok kardiyoloji, dahiliye ve nörolojiye idi. Olgular n yaklafl k yar s anemikti. Sigara kullan m çok azd. Efllik eden hastal klar n çoklu u ve çoklu ilaç kullan m özellikle dikkati çekiyordu. Sonuç: Geriatrik hastalar de erlendirirken bu yafl grubunun özellikleri sebebiyle ayr nt l bir anamnez ve multidisipliner bir yaklafl m daha da önem kazanmaktad r. Di er yafl gruplar na göre yafll hastalar n acil servisten yat r lma oranlar çok daha yüksektir. Komorbiditeler ve çoklu ilaç kullan m, durumu daha da karmafl k ve nazik bir hale getirmektedir. Anahtar Kelimeler: Yafll, geriatri, acil, polifarmasi, komorbidite, anemi, hastanede kal fl. ABSTRACT Introduction: The increasing proportion of the elderly population within the general population, in Turkey as well as worldwide, requires a better understanding of not only the general problems of geriatrics but also their health issues. In this study, the features of the elderly population (65 years and older) who were hospitalized from the emergency department were analyzed. Yaz flma Adresi/Address for Correspondence Uzm. Dr. Tolga Taymaz Amerikan Hastanesi Acil Servisi Güzelbahçe Sokak No: Niflantafl, fiiflli, stanbul/türkiye e-posta: tolgat@amerikanhastanesi.org, tolgataymaz@yahoo.com 167
2 Examination of Geriatric Patients Hospitalized from the Emergency Department Patients and Methods: In this study, elderly patients who were hospitalized after applying to our emergency services between January 1, 9-March 1, 9 were evaluated according to their age, gender, admission date and hour, blood pressure at arrival, history, medicines used, habits, laboratory and imaging diagnostics, consultations demanded, diagnoses, duration of stay in the emergency service, the services in which they were hospitalized, and hospitalization periods. Results: One-third of hospitalized cases were older than 65 years; 46% were male and 54% were female. Mean age was 77.2±7.8 years. In our patient group, more than half of the applications were outside regular business hours. Compared to nongeriatric patients during the same period, duration of hospitalization was significantly longer among the geriatric patients. The most frequent comorbidities were hypertension, cardiovascular diseases, respiratory diseases and diabetes, while the most frequently prescribed medicines were anti-aggregates, cardiovascular system medicines and anti-diabetics. Half of the cases were anemic. Smoking was very rare. The high number of accompanying illnesses and multiple drug use were significantly noticeable. Conclusion: When evaluating geriatric patients, detailed anamnesis and a multi-disciplinary approach become all the more important, given the characteristics of this age group. Geriatric patients have a higher percentage of hospitalization from the emergency department when compared to the other age groups. The existing situation is further complicated in the presence of multiple comorbidities and polypharmacy. Key Words: Elderly, geriatrics, emergency, polypharmacy, comorbidity, anemia, hospitalization period. G R fi Bat da endüstri devrimini izleyen ikinci kent devrimi, ölüm oranlar n h zla düflürmeye bafllay nca Avrupa da nüfus patlamas yaflanmaya bafllam fl, k talar aras göçler artm fl, ölüm oranlar n n düflmesiyle ömür beklentisi uzam flt (1). Amerika Birleflik Devletleri (ABD) nde y llar aras nda 65 yafl üstü nüfus 11 kat, 85 yafl üstü nüfus ise 28 kat artm flt r. fiu anda Türkiye nüfusunun %7 sini 65 yafl ve üstü nüfus oluflturmakta olup, önümüzdeki y l içinde bu %7 lik grubun %12-13 e yükselmesi beklenmektedir (2). Bu yüzy lda tüm dünyada beklenen yaflam süresinin artmas, yafll popülasyonun oran n art rm fl, bu da bu özel popülasyonun sorunlar n daha iyi alg lamay gerekli k lm flt r. Türkiye de ve dünyada, acil servise baflvuran ve/veya yatan yafll hasta oranlar nda gittikçe art fl oldu u bildirilmektedir (3). Ayr ca, geriatrik nüfus, acil servisi geriatrik olmayan popülasyona göre daha yo un kullanmaktad r (4). Acil servise baflvuran hastalar aras nda da geriatrik hastalar n yat fl oran, geriatrik olmayan eriflkin gruba göre daha yüksek bulunmufltur (5). Geriatrik popülasyonda hem yaflla olan fizyolojik de iflmelerden, hem de efllik eden hastal k ve kullan lan ilaç say s n n fazlal ndan dolay klinisyenlerin özellikle dikkatli olmalar gerekmektedir (6-9). Yap lan çal flmalarda, yafll lar n %75-9 nda en az bir hastal k ya da daha fazlas n n bir arada bulundu u gösterilmifltir (). Hastay de erlendirmek aç s ndan zamanla yar fl lan acil servis ortamlar nda ise bu engeller daha da önem kazanmaktad r. Acil servise baflvuru s ras nda ilgili popülasyonun ne kadar k r lgan olabilece i, tafl d klar riskler sebebiyle dinamiklerinin ne kadar h zl de iflebilece i, geriatrik olmayan eriflkin gruba göre hastaneye yat fl oran n n yüksekli i hesaba kat lmal d r (5,11). Acil serviste kal fl süresi, geriatrik hastalarda daha yüksek bulunmufltur (12). Türkiye deki bir çal flmada da konsültasyon istemi, hastaneye yat fl ve acilde kal fl süresinin uzunlu u daha fazla olarak bulunmufltur (13). Sonuç olarak; yafllanma ile birlikte bireylerin kronik hastal k say lar ve buna ba l geliflen komplikasyonlar, ayr ca bu sebeple kulland klar ilaçlar ve yan etkileri artmakta bu da mortalite ve morbiditeyi etkilemektedir. Acil servis hekiminin, yafll popülasyonun bu özelliklerinin bilincinde olmas yaklafl m olumlu yönde etkileyecek, izlem ve tedavi baflar s n art racak ve tedavi maliyetlerini azaltacakt r. Bu çal flmada, çok önemli ve k r lgan bir grubu oluflturan, acil servisten hastaneye yat r lan yafll popülasyonun özelliklerinin kendi olgu serimizde irdelenerek literatürle karfl laflt r lmas hedeflenmifltir. HASTALAR ve METOD 1 Ocak 9-1 Mart 9 tarihleri aras nda hastanemiz acil poliklini inde eriflkin 4715 hasta görüldü. Bunlar n 578 i yat r ld. Yat r lanlar n 176 s 65 yafl ve üstü grubundand. Yatan hastalar n yafl, cinsiyet, baflvuru tarihi ve saatleri, gelifl tansiyonlar, öz geçmiflleri, kulland klar ilaçlar, al flkanl klar, yap lan laboratuvar ve görüntüleme tetkikleri, istenen konsültasyonlar, ta- 168 Akad Geriatri ; 2:
3 Acil Poliklini inden Yat r lan Geriatrik Hastalar n Ayr nt l rdelenmesi n lar, acil serviste kal fl süreleri, acil serviste hangi branfllardan konsültasyona gereksinim duyuldu u, hangi servise yatt klar ve hastanede yat fl süreleri kaydedildi. Araflt rmada elde edilen bulgular de erlendirilirken, istatistiksel analizler için SPSS for Windows 17. program kullan ld. Araflt rma verileri de erlendirilirken tan mlay c istatistik metodlar n (ortalama, standart sapma, frekans) yan s ra niceliksel veriler karfl laflt r ld. BULGULAR Çal flma süresince acil servise 4715 eriflkin hasta baflvurdu. Bunlar n 416 (%8.8) s 65 yafl ve üstü idi. Bu 416 hastan n 176 (%42.3) s hastaneye yat r ld. Ayn sürede geriatrik olmayan eriflkin hastalar n acil servisten hastaneye yat fl oran %9.3 idi (Tablo 1). Altm fl befl yafl ve üstü olan ve hastaneye yat r lan 176 hastan n; yafl ortalamas 77.2 ± 7.8 idi ve grubun 81 (%46) i erkek, 95 (%54) i kad nd (fiekil 1). Baflvuru saatleri; %18 i.-8. saatleri aras nda, %38 i saatleri aras nda, %44 ü ise saatleri aras nda idi (fiekil 2). Yafll hastalar m z n acil servise baflvuru an ndaki ortalama kan bas nc de erleri ± 31.1/8.7 ± 17.1 idi. Ayn süreçte geriatrik olmayan eriflkin grubumuzun kan bas nc de erleri ± 18.4/71.1 ± 12.2 idi. Her iki grup aras nda istatistiksel olarak ileri derecede fark vard (p<.1). Yat r lmadan önce acil serviste kal fl sürelerini inceledi imizde, geriatrik olgular n %15 i -1 saat, %36 s 1-2 saat, %31 i 2-3 saat, %8 i 3-4 saat ve % u 4 saat üzeri idi (fiekil 3) (ortalama ± 92 dakika). Geriatrik hastalar n hastanede yat fl süreleri ortalama 5.74 ± 5.8 gün iken, geriatrik olmayan eriflkin hastalarda bu süre 3.35 ± 5.1 gün idi; iki grup aras nda istatistiksel fark vard (p<.9). S kl k fiekil 1. Grubun yafl da l m. S kl k Yafl Baflvuru Saatleri fiekil 2. Grubun acil servise baflvuru saatleri. Tablo 1. Çal flma süresince acil servise baflvuran hasta say lar Yat fl Ayaktan Toplam Geriatrik Geriatrik olmayan eriflkin Toplam Komorbidite yönünden incelendi inde ise, gelifl flikayetinin d fl nda, hastalar n 97 (%56) sinde hipertansiyon, 3 (%17) unda iskemik kalp hastal, 64 (%37) ünde di er kalp hastal klar, 17 (%) sinde dislipidemi, 39 (%23) unda diyabet, 39 (%23) unda solunum hastal, 19 (%11) unda ortopedik rahats zl k, 23 (%13) ünde nörolojik hastal k, (%12) sinde psikiyatrik tan, 36 (%21) s nda malignite mevcut olup, 133 (%76) olguda ise di er hastal klar mevcuttu. Bir geriatrik hastan n ortalama 2.95 ± 1.82 komorbiditesi oldu u görüldü (fiekil 4). Akad Geriatri ; 2:
4 Examination of Geriatric Patients Hospitalized from the Emergency Department S kl k Acil serviste kal fl süreleri (dakika) fiekil 3. Acil serviste kal fl süreleri. Kulland klar laçlar Antiagreganlar 94 (%54), ACEI/ARB 86 (%49), beta-blokerler 6 (%34), kalsiyum kanal blokerleri 56 (%32), diüretikler 55 (%31), oral antidiyabetik ve insülin 71 (%41), statinler 49 (%28), psikiyatri ilaçlar 52 (%3), nöroloji ilaçlar 48 (%28), solunum sistemi ilaçlar 48 (%28), di er 1 hasta idi. Bir geriatri hastas n n ortalama 4.67 ± 2.21 ilac vard (fiekil 5). Acil serviste bir geriatrik hasta de erlendirilirken en çok konsültasyon istenen branfllar; kardiyoloji 38 (%22), nöroloji 27 (%16) ve dahiliye 18 (%11) idi. Yatt klar servislere göre da l m na bakt m zda; dahiliye 32 (%19), nöroloji-nöroflirürji 32 (%19), kardiyoloji 31 (%18), solunum hastal klar 25 (%15), ortopedi 14 (%8), gastroenteroloji 17 (%), genel yo un bak m 12 (%7), di er (endokrinoloji, infeksiyon hastal klar, gö üs cerrahisi, kalp-damar cerrahisi, üroloji, genel cerrahi) 13 (%8) olarak bulundu. Yatan hastalardan u ilerleyen günlerde kaybedilmifl, bir hasta ise yak nlar n n iste i ile baflka hastaneye nakledilmifltir. Yüz yetmifl alt hastan n dokuzu günde bir paket sigara içmekte, dokuzu tanesi ise bir paketten az sigara veya puro tüketmekteydi. Bu hastalardan acil serviste hemogram görülen 139 hastadan 66 s nda eritrosit say s, hemoglobin ve hematokrit de erleri normal s n rlardayd, 63 ünde normokrom normositer anemi, sekizinde hipokrom mikrositer anemi, ikisinde ise hiperkrom makrositer anemi vard. TARTIfiMA Olgu serimizde yafll hastalar acil servise baflvuran eriflkinlerin %8.8 ini olufltururken, hastaneye yat r lan- 6 5 %56 % %23 %23 %11 %13 HT Kalp hastal DM Solunum Ortopedik problemi sorunlar Nörolojik sorunlar fiekil 4. Efllik eden hastal klar n oranlar (% olarak). 17 Akad Geriatri ; 2:
5 Acil Poliklini inden Yat r lan Geriatrik Hastalar n Ayr nt l rdelenmesi Antiagreganlar ACEI/ARB Kalsiyum kanal blokerleri Diüretikler Oral antidiyabetik/ insülin Statinler Solunum sistemi ilaçlar Psikiyatri ilaçlar Nöroloji ilaçlar fiekil 5. Kullan lan ilaçlar n oranlar (% olarak). lar n %3.4 ünü oluflturuyordu. Eskiflehir ilimizde yap lan bir çal flmada, geriatrik hastalar n acil servise baflvuran eriflkinler aras ndaki oran %13 olarak verilmifltir. Ancak Eskiflehir deki bu çal flmada geriatrik hasta grubu 6 yafl n üzerindekiler olarak kabul edilmifltir (14). Bu süreçte acil servise baflvuran yafll hastalar n %42.3 (176 hasta) ü hastaneye yat r lm fl, %57.7 (24 hasta) si ise acil servisten taburcu edilmifltir. Adana ilimizde yap lan baflka bir çal flmada, acil servise baflvuran yafll hastalardan yat r lanlar n oran %61 olarak verilmifltir (11). Aradaki fark, bizim hasta grubumuzun nispeten üst sosyoekonomik seviyede olmas ndan dolay hastaneye daha s k baflvuru al flkanl olmas ndan veya sürekli tan d k doktorlar ile iliflkide bulunmalar ndan kaynaklan yor olabilir. Olgu serimizin acil servise baflvuru saatlerinin sadece %38 i normal mesai saatlerinde olup, geri kalan %62 si mesai saati d fl ndad r. Bu da, özellikle geriatrik hastalar düflündü ümüzde, büyük merkezlerde nöbetçi acil servis çal flanlar n n bu konuda deneyimli olmalar n ve/veya konsültasyon için özellikle kardiyoloji gibi birimlerin varl n gerekli k lar. Yafll hastalar n en önemli sorunlar ndan biri ayn anda birçok patolojilerinin olabildi i gerçe idir. Bizim olgu serimizde bir geriatri hastas n n 2.95 ± 1.82 komorbiditesi vard. Bunlar aras nda en önde gelenler hipertansiyon, kalp-damar hastal klar, diyabet, solunum hastal klar, ortopedik ve nörolojik problemlerdi. Dünyada yap lan çal flmalarda da benzer sonuçlar bildirilmifltir. Chicago/ABD de 1. hastal k bir de erlendirmede psikiyatri servisine acilden yat r lan yafll hastalarda komorbidite ortalamas 2.4 olarak bulunmufltur (15). Bu bizim sonuçlar m za benzerdir. talya da geriatrik popülasyonda en s k görülen hastal klar hipertansiyon, kalp-damar hastal klar, anemi ve serebrovasküler hastal klar olarak yay nlanm flt r (16). Türkiye den bir baflka çal flmada ise 1944 yafll üzerinde çal fl lm fl, en s k görülen kronik hastal n hipertansiyon (%3.7) oldu u, bunu s ras yla osteoartrit, kalp yetmezli i, diabetes mellitus ve koroner arter hastal n n izledi i belirlenmifltir (17). Hemiplejik hastalarla yap lan bir çal flmada ise ortalama komorbidite say s 4. ±.9 bulunmufltur (18). Bu gruptaki rakam n bizim grubumuza göre yüksek olmas, hemiplejik hastalarla çal fl lmas ndan kaynaklanm fl olabilir. Akad Geriatri ; 2:
6 Examination of Geriatric Patients Hospitalized from the Emergency Department Efllik eden hastal klarda hipertansiyonla birlikte kalp-damar hastal klar n n çoklu u dikkati çekmektedir (çal flmam zda s ras yla %56 ve %54). Türk Hipertansiyon Prevalans Çal flmas nda 65 yafl ve üstünde hipertansiyon prevalans %75.1 olarak bulunmufltur (19). Bunun d fl nda iki çal flmada Manisa da %62, stanbul da ise %68 olarak iki oran bildirilmifltir (,21). Bizim rakamlar m z n bunlar n alt nda olmas yaflam ve beslenme koflullar na dikkat eden ve sürekli doktorlar - n n gözetiminde bulunan bir popülasyon olmas ndan kaynaklan yor olabilir. National Health and Nutrition Examination Survey (NHANES) verilerine göre ABD de yaflayan 6 yafl üstü bireylerde hipertansiyonun %67 oran nda görüldü ü bildirilmifltir (22). Ayr - ca, Framingham çal flmas nda izlenen yafll lar n %75 i hipertansiftir (23). Yafll hipertansif hastalar n %8 inde; koroner arter hastal, diyastolik ve sistolik disfonksiyon, diabetes mellitus, hiperlipidemi, renal fonksiyon bozuklu u ve kronik obstrüktif akci er hastal (KOAH) gibi baflka medikal problemler efllik eder. Ayn zamanda sol ventrikül hipertrofisi, insülin rezistans, obezite ve kognitif disfonksiyon s k görülür. Bu nedenle yafll - larda antihipertansif tedavi planlan rken özel dikkat gerekir (24,25). Diabetes mellitus, sebep oldu u komplikasyonlar sebebiyle mortalite ve morbiditeyi en ciddi etkileyen kronik hastal klardan biridir ve insidans yaflla birlikte büyük oranda artmaktad r (26,27). Yafll diyabetlilerin ço u asemptomatik olmas na karfl n ço unlukla retinopati, nöropati, nefropati veya kardiyovasküler hastal k gibi kronik komplikasyonlar vard r (28). Ankara ilinde yap lan bir kesitsel çal flmada yafll bireylerde diyabet s kl %27.2 olarak bulunmufltur (29). Bu rakam bizim de erlerimize yak nd r. Ortopedik problemler birincil olarak artan yaflla paralellik gösterir, ancak hastaneye yat fl gerektirenleri genellikle düflmeye ikincil olanlard r. Olgu serimizde %11 lik bir oran olan ortopedik problemle hastaneye yat fl, yafll ya özgü en önemli sorunlardan biri olan düflmenin sebeplerini ve sonuçlar n daha iyi bilmeyi gerektirir. Yafll n n hayat sürecini ve kalitesini etkiledi inden önemlidir. Her üç yafll dan biri y lda en az bir veya daha fazla düflmektedir (3-32). Düflme için majör risk faktörleri fiziksel ve çevresel olarak ayr labilir. Fiziksel olanlar yaflla birlikte durufl ve yürüyüfl özelli inin de- iflmesi, görme, iflitme duyular ndaki ve sinir sistemindeki de ifliklikler gibi fizyolojik etkenlerin yan nda çeflitli akut (infeksiyonlar, kanamalar, defekasyon senkopu veya inkontinans) veya kronik (kardiyovasküler hastal klar, ortostatik hipotansiyon, nörolojik, metabolik veya lökomotor sorunlar) hastal klar ve ayr ca çoklu ilaç kullan m n n getirdi i yan etkileri içerir (3,31,33-35). Çevresel faktörler ise giysileri, ayakkab lar, yaflad yeri, yata, tuvaleti, banyoyu, merdivenleri vb. içerir (31,32). Hemoglobin de erleri artan yaflla beraber azalma e ilimi gösterir. Ancak buna ait farkl çal flmalarda oldukça farkl sonuçlar bildirilmifltir. NHANES in üç çal flmas nda anemi 65 yafl üstü kad nlarda %11, erkeklerde %.2 olarak bulunmufltur (36). Türkiye den bir çal flmada ise Antalya da T p Fakültesi ç Hastal klar Klini ine üç y l içinde baflvuran 2 yafll bireyde anemi s kl %3.5 olarak bulunmufltur (37). Yafll hastalarda s kl yüksek olan aneminin tek bafl na morbidite ve mortaliteyi art ran bir faktör oldu u bildirilmifltir (36,38,39). Miyokard infarktüsü, konjestif kalp yetmezli i, sol ventrikül hipertrofisi için risk faktörü oldu unu gösteren çal flmalar vard r (4). Anemi, yafll lar için çok önemli bir olgu olan düflme ile de iliflkilendirilmifltir. Düflme riskini üç kat art rd ve anemiyle ba lant l düflmelerin daha çok k r kla sonuçland vurgulanm flt r (4). Ayr ca, demans geliflme riski ve majör depresyonla ba lant l bulunmufltur, kognitif fonksiyonlar etkilemektedir (41). Ayr ca, anlaml olarak kas gücünü azaltmaya katk da bulunur, düflük trabeküler, kortikal ve toplam kemik yo unlu uyla iliflkilidir (42,43). Bizim çal flmam zda, anemi oran n n yüksekli i, herhangi bir sebepten dolay hastaneye yat r lanlar aras nda bak ld için yüksek bulunmufl olabilir. Bütün bu sebeplerden dolay anemiyi yafll l n do al bir sonucu olarak de erlendirmeden sebeplerini bulmak ve tedavisini yapmak yaflam kalitesini art racakt r. Solunum sistemi de ilerleyen yaflla birlikte hem yap sal hem de ifllevsel baz de iflikliklere u rar (44,45). Ülkemizde 4 y l nda yay nlanan Ulusal Hastal k Yükü Çal flmas na göre yafll larda ölüme neden olan ilk hastal k aras nda kalp hastal klar, hipertansiyon ve kanserlerin yan s ra KOAH da yer almaktad r (46). Bununla birlikte mukosiliyer transportta gecikme, öksürük refleksinde azalma, yutma bozukluklar, bak - mevinde yaflama, yatalak durum, düflük beslenme dü- 172 Akad Geriatri ; 2:
7 Acil Poliklini inden Yat r lan Geriatrik Hastalar n Ayr nt l rdelenmesi zeyi, ayr ca immün sistemdeki de ifliklikler de yafll hastalarda en önemli morbidite ve mortalite sebeplerinden olan pnömoniyi art r r. Toplum kökenli pnömonide hastaneye yat fl oran, yafll hastalarda genel popülasyona göre dört kat fazlad r, ayr ca bunlar n az msanmayacak bir k sm yo un bak m ihtiyac gösterir (47). Efllik eden hastal k say s n n art fl hem hastal klar n yafll üzerindeki etkisini daha da belirginlefltirme hem de bunlar n tedavisinde kullan lan ilaç say s n n art fl ile yafll n n temel sorunlar ndan biri olan polifarmasiye sebep olmaktad r. Serimizde bir geriatri hastas n n ortalama 4.67 ± 2.21 ilac bulunmaktayd. En çok kullan lan ilaçlar antiagreganlar, ACEI/ARB, kalsiyum kanal blokerleri, diüretikler ve diyabet ilaçlar idi. zmir de bir geriatrik bak m merkezinde yap lan çal flmada (yafl ortalamas 77.2 ± 7.9 olan grupta) ortalama ilaç kullan m 4.5 ± 2.8 idi (48). Bu rakam bizim çal flmam zla benzerlik gösteriyordu. Türkiye de 23 ildeki huzurevlerinde 1944 yafll ile görüflülerek yap lan araflt rmada; en s k kullan lan ilaçlar kardiyovasküler sistem ilaçlar ve analjezikler idi. Bunlar hematopoietik sistem ilaçlar ve gastrointestinal sistem ilaçlar izliyordu. Kat l mc lar n %11.7 si dört ilaç, %17.3 ü ise befl veya daha fazla say da ilaç kullanmaktayd (49). Türkiye nin 12 farkl flehrinde 65 yafl ve üstündeki 1433 yafll ile görüflülerek çoklu ilaç kullan m n n araflt r ld bir baflka çal flmada ise 12 ildeki üniversitelerin t p fakültesi hastane polikliniklerine baflvuran yafll lar n %23.2 si sadece bir ilaç kulland n, %17 si iki ilaç, %19.2 si üç ilaç, %38.2 si ise dört veya daha fazla ilaç kulland n ifade etmifltir (49). Nonsteroid antiinflamatuvar ilaçlar (NSA ) n bu grupta bu kadar yüksek ç kmas, reçetesiz kullan labilmesi ve somatizasyon kaynakl olabilir. Ankara da yap lan bir çal flmada en çok kullan lan ilaçlar n antihipertansifler oldu u, bunu diyabet ilaçlar n n ve a r kesicilerin izledi i bildirilmifltir. Kardiyoloji ve diyabet ilaçlar aç s ndan bizim grubumuzla benzerlik gösteriyor, ancak a r kesicilerde yine ters bir tablo sergiliyordu. Hemiplejik hastalarda yap lan bir çal flmada da ortalama kullan lan ilaç say s 5.4 ± 2.8 olarak bulundu (18). Bu çal flmada rakam n yüksek bulunma sebebi hemiplejik hastalarla çal fl ld - için olabilir. Hasta grubumuzda kardiyovasküler sistem ilaçlar - n n kullan m oranlar literatürle uyumlu idi, ancak NSA kullan m oran literatürün çok alt ndayd. Bu, hasta grubumuzun büyük k sm n n sürekli sabit doktorlar taraf ndan yak n izleminin getirdi i pozitif bir sonuç olabilir. Acil serviste bir geriatrik hasta de erlendirilirken en çok konsültasyonu istenen branfllar kardiyoloji (%22), nöroloji (%16) ve dahiliye (%11) idi. Geriatrik baflvurular n yüksek say da oldu u merkezlerde acil servise birçok branfl n katk s gerekebilmektedir. Geriatri uzman n n hastanede bulunmas ise hasta aç s ndan faydal d r. Hasta grubumuzun a rl kl olarak yatt klar servisler genel dahiliye (%19), nöroloji-nöroflirürji (%19), kardiyoloji (%18), solunum hastal klar (%), ortopedi (%8), gastroenteroloji (%8) ve genel yo un bak m (%7) idi. Adana da yap lan benzer çal flmada benzer sonuçlar elde edilmifltir, ancak yo un bak m yat fl oranlar daha yüksektir [dahiliye yo un bak m (en çok gastroenteroloji), nöroloji, kardiyoloji, ortopedi ve göz hastal klar olarak bulunmufltur] (11). Bizim serimizde göz hastal klar na acil servisten yat fl olmam flt r, bunun çal flman n yap ld di er bölgedeki lokal flartlardan oldu u düflünülebilir. Ortopedi ve beyin cerrahisi bölümlerine yat fllar n büyük ço unlu u, yafll larda a rl kl bir önemi olan düflmelerden kaynaklanmaktad r. ABD de yap lan büyük ölçekli bir çal flmada, geriatrik hastalar n en çok yatt klar servisler kardiyoloji, solunum hastal klar, iskelet sistemi hastal klar, gastroenteroloji ve nöroloji olarak bulunmufltur (5). Bu sonuçlar da bizim çal flmam zla benzerlik göstermektedir. Ayn süreçte hastanede yat fl süreleri karfl laflt r ld - nda, geriatrik hastalar n 5.74 ± 5.8 gün, geriatrik olmayan eriflkinlerin ise 3.35 ± 5.1 gün idi. iki grup aras nda istatistiksel aç dan anlaml fark vard (p<.9). Kardiyovasküler cerrahi hastalar n n incelendi- i bir çal flmada da geriatrik ve geriatrik olmayan hastalar n hastanede kal fl süreleri aras nda anlaml fark bildirilmifltir (52). ABD de yap lan bir çal flmada da geriatri hastalar n n ortalama hastanede kal fl süresi 5.7 gün, geriatrik olmayan eriflkinlerin ise dört gün olarak verilmifltir. Bu sonuçlar bizim çal flmam zla da uyumludur (53). Çal flma grubumuzda sigara kullan m ; günde bir paket içenler 9 (%5.1) kifli, bir paketten az içenler yine Akad Geriatri ; 2:
8 Examination of Geriatric Patients Hospitalized from the Emergency Department 9 (%5.1) kifliydi. Erzurum ili Pasinler ilçesinde yap lan bir çal flmada sigara kullan m oran %28.9 olarak verilmifltir (54). Kayseri de yap lan bir çal flmada yafll larda sigara içme oran %7.9, stanbul da ise %33 olarak verilmifltir. Bizim çal flmam zda oran n düflüklü ü yine yak n hasta takibi sonucu olabilir (55,56). Ayr ca, stanbul da %33 olarak bulunan araflt rma huzurevi yafll lar nda yap lm flt r. Bu da sigara kullan m oran ndaki yüksekli- i aç klamakta bir etken olabilir. Bornova da yap lan bir çal flmada ise yine yafll popülasyondaki sigara kullan m oran %15.3 olarak verilmifltir (57). Bütün bu verilerin fl nda yafll hastalar n acil servise baflvurular n n da, acil servisten hastaneye yat r lma oranlar n n da yüksek oldu u görülmektedir. Bunun yan nda yine geriatri grubunda yaflla oluflan fizyolojik de iflikliklerin yan nda belirgin olarak saptanan ayn anda birçok hastal a sahip olma ve reçeteli veya reçetesiz çoklu ilaç kullan m durumu parabolik bir flekilde zorlaflt rmaktad r ve geriatrik hastalar n de erlendirilmesinin multidisipliner bir flekilde yap lmas gere ini iflaret etmektedir. Acil servis çal flanlar da dahil tüm klinisyenler yafll hastalarla görüflme ve de erlendirme sürecine daha fazla zaman ay rmaya haz rl kl olmal d r ve görüflmeyi hastaya göre ayarlamalar gerekmektedir. Geriatri hastalar nda yukar da sayd m z özelliklerin bilincinde olarak ayr nt l bir anamnez ve muayene; tan ve tedavide daha olumlu sonuçlar almam z sa layacakt r. KAYNAKLAR 1. Güvenç B. nsan ve Kültür, 1974, stanbul Remzi Kitabevi. 2. TÜ K, eriflim tarihi 24 May s available from: 3. Unsal A, Ayranci U, Cevik A, Metintas S, Arslantas D, Unluoglu I. Use of Emergency Departments by elderly patients in a city of Western Turkey. Eur J Emerg Med 7; 14: Blatchford B, Capewell S. Emergency medical admissions. BMJ 1997; 315: Strange GR. Use of Emergency Departments by elder patients: a five year follow up study. Acad Emerg Med 1998; 5: Nalbant S. Yafll l kta fizyolojik de ifliklikler. Eriflim tarihi: 4.6. available from 7. Diflcigil G. Geriatride s k karfl lafl lan sorunlar. Sa l kl Yaflam Tarz Dergisi 9; 2: Arslan fi, Atalay A, Kutsal Y. Yafll larda ilaç tüketimi. Turk J Geriatr ; 3: Kutsal Y. Yafll larda çoklu ilaç kullan m. Türk Geriatri Dergisi Özel Say 6; Berbero lu U, Gül H, Eskiocak M, Ekuklu G, Salt k A. Edirne Huzurevi nde kalan yafll lar n kimi sosyo-demografik özellikleri ve Katz indeksine göre günlük yaflam etkinlikleri, Türk Geriatri Dergisi 2; 5: Kekeç Z, Koç F, Büyük S. Acil serviste yafll hasta yat fllar n n gözden geçirilmesi. Akademik Acil T p Dergisi 9; 8: Mc-Craig LF. National Hospital Ambulatory Medical Care Survey: Emergency Department Summary. Washington DC: National Center for Health Statistics, Centers for Disease Control and Prevention, Bozkurt S, Atilla R, Türkçüer. Yafll ve genç nüfüsun acil yaklafl m farkl l klar. Türkiye Acil T p Dergisi 6; 6: Ünsal A, Çevik A, Metintafl S, Arslantafl D, nan O. Yafll hastalar n acil servis baflvurular. Turk J Geriatr 3; 6: Evans J. Elderly psychiatric ER patients have multiple comorbidities. Clin Psychiatry News, Nov 1, Marengoni A. Patterns of chronic multimorbidity in the elderly population. J Am Geriatr Soc 9; 57: Kutsal Y. Yafll larda çoklu ilaç kullan m. Turk J Geriatr Supplement, 6 Özel Say, 6; Karatafl M, Yavuz N, Akman N, Kilinç fi, Sözay fi, Leblebicio lu B. Yafllanma ve efllik eden hastaliklarin hemipleji rehabilitasyonu sonuçlarina etkisi: 4 Hastada yap lan retrospektif bir çal flma. Turk J Geriatr 1998; 1: Altun B, Arici M, Nergizo lu G, Derici U, Karatan O, Turgan C, et al. Prevalence, awareness, treatment and control of hypertension in Turkey (the PatenT study) in 3. J Hypertens 5; 23: Alt parmak S, Karadeniz G, Alt parmak O, Ataseven M, fiahin R. Yafll larda hipertansiyon prevalans : Manisa örne i. Türk Geriatri Dergisi 6; 9: Öna E, Tümerdem Y. Yafll l kta hipertansiyon. Türk Geriatri Dergisi 1; 4: Ostchega Y, Dillon CF, Hughes JP, Carroll M, Yoon S. Trends in hypertension prevalence, awareness, treatment and control in older U.S. adults: data from the National Health and Nutrition Examination Survey 1988 to 4. J Am Geriatr Soc 7; 55: Framingham Çal flmas - (son eriflim: 25 May s ). 24. Erbafl S. Yafll l k ve hipertansiyon. Turk J Geriatr 1999; 2: Anderson RJ, Reed G, Kirk LM. Therapeutic considerations for elderly hypertensives. Clin Ther 1982; 5: Harris MI. Epidemiology of diabetes mellitus among elderly in the United States, Clin Geriatr Med 199; 6: King H, Aubert RE, Herman WH. Global estimates for prevalence of diabetes mellitus and impaired glucose tolerance in adults. WHO Ad Hoc Diabetes Reporting Group. Diabetes Care 1993; 21: Muggeo M. Accelerated complications in type 2 diabetes mellitus: the need for greater awareness and earlier detection. Diabetes Med 1998; 15 (Suppl 49): Akad Geriatri ; 2:
9 Acil Poliklini inden Yat r lan Geriatrik Hastalar n Ayr nt l rdelenmesi 29. Özkara A. Population-based cardiovascular risk factors in the elderly in Turkey: a cross-sectional survey. Central Eur J Med 8; 3: Be er T. Düflmeler. Aktüel T p Dergisi 4; 9: Schneder CD. Primary Care Geriatrics. Mosby Inc, 2: Alexander N. The Merck Manual of Geriatrics. : Close J, Ellis M, Hooper R, Glucksman E, Jackson S, Swift C. Prevention of falls in the elderly trial (PROFET): a randomized controlled trial. Lancet 1999; 353: Lord SR, McLean D, Stathers G. Physiologic factors associated with injurious falls in older people living in the community. Gerontology 1992; 38: Dicosta D. Falls: a strategy for prevention. Geriatr Med 1994; Analytic and Reporting Guidelines: The 3 rd NHANES October National Center for Health Statistics, Centers for Disease Control and Prevention, Hyattsville, Maryland. 37. Çoban E. The frequency and morphological distribution of anemia in elderly patients. Türk Geriatri Dergisi 4; 7: Izaks GJ. The definition of anemia in older persons. JAMA 1999; 281: Pennix BW, Pahor M, Woodman RC, Guralnik JM. Anemia in old age is associated with increased mortality and hospitalization. J Gerontol A Biol Sci Med Sci 6; 61: Eisenstaedt R. Anemia in the elderly: current understanding and emerging concepts. Blood Rev 6; : Sharma R, Francis DP, Pitt B, Poole-Wilson PA, Coats AJ, Anker SD. Haemoglobin predicts survival in patients with chronic heart failure: a substudy of the ELITE 2 trial. Eur Heart J 4; 25: Ble A. Renal function, erythropoietin and anemia of older persons: the In CHIANTI study. Arch Intern Med 5; 165: Cesari M, Pahor M, Lauretani F, Penninx BW, Bartali B, Russo R, et al. Bone density and hemoglobin levels in older persons: results from the In CHIANTI study. Osteoporos Int 5; 16: Rossi A. Aging and the respiratory system. Aging (Milano) 1996; 8: Normative Aging of the Respiratory System. Clin Geriatr Med 3; 19: (eriflim tarihi:.12.9). 47. Mas R, Yamanel T, Ifl k AT, Taflç. Pnömoni 6. Ulusal ç Hastal klar Kongresi Eylül 4, Antalya, Türkiye. 48. Diflcigil G. Toplum içinde yaflayan ve bak mevinde kalan yafll - larda polifarmasi. Türk Geriatri Dergisi 6; 9: Arslan fi, Atalay A, Kutsal YG. Yafll larda ilaç tüketimi. Turk J Geriatr ; 3: Bilir N, Aslan D, Güngör N, A aç M, S dd qu Z, Uluç F. Ankara'da Alt nda sa l k oca bölgesine ba l Sakarya Mahallesi'nde yaflayan 65 yafl üzeri kiflilerin baz sa l k ve sosyal durumlar n n saptanmas, Türk Geriatri Dergisi 2; 5: Nagamina B, Jiang J. statbriefs/sb14.pdf 52. Kurflakl o lu H, yisoy A, Köse S, Barçin C, Amasyal B, Kabul K. Yafll hastalarda primer PTCA ve stent uygulamas erken dönem Sonuçlar. Geriatri 2; 5: Russo A, Elixhauser A. statbriefs/sb6.pdf 54. Tufan Y, Güraks n A, nand T, Vançelik S. Erzurum ili pasinler ilçesinde yafll popülasyonun medikososyal sorunlar. AUTD ; 32: Koç, Hanc o lu A. Hane halk ve cevaplay c lara ait temel özellikler. Nüfus ve Sa l k Araflt rmas 1998 Ankara Hacettepe Üniv Nüfus Etütleri Ens 1999; Yard mc Y, Tümerdem E, Yard mc O. Huzurevi yafll lar nda medikososyal bir araflt rma. 4. Ulusal Halk Sa l Kongresi-Didim, 1994: Mand rac o lu A. Bornova e itim ve araflt rma bölgesinde 65 yafl ve üstünün medikososyal sorunlar n n de erlendirilmesi. Ege Üniv. T p Fak. Halk Sa l ABD, Uzmanl k Tezi zmir Akad Geriatri ; 2:
CO RAFYA GRAF KLER. Y llar Bu grafikteki bilgilere dayanarak afla daki sonuçlardan hangisine ulafl lamaz?
CO RAFYA GRAF KLER ÖRNEK 1 : Afla daki grafikte, y llara göre, Türkiye'nin yafl üzerindeki toplam nufusu ile bu nüfus içindeki okuryazar kad n ve erkek say lar gösterilmifltir. Bin kifli 5. 5.. 35. 3.
DetaylıTürk Hipertansiyon Prevalans Çalışması (PatenT) 2003 Türk Hipertansiyon İnsidans Çalışması (HinT) 2007 Türk Toplumunda Tuz Tüketimi ve Kan Basıncı
Türk Hipertansiyon Prevalans Çalışması (PatenT) 2003 Türk Hipertansiyon İnsidans Çalışması (HinT) 2007 Türk Toplumunda Tuz Tüketimi ve Kan Basıncı Çalışması (SALTurk) 2007 Türk Hipertansiyon Prevalans
DetaylıGER ATR K HASTALARIN AC L SERV S KULLANIMI
Turkish Journal of Geriatrics 2006; 9 (2): 70-74 ARAfiTIRMA GER ATR K HASTALARIN AC L SERV S KULLANIMI ÖZ Ertan MERT Girifl: Geriatrik hastalar h zla kötüleflebildi i ve yo un bak m ihtiyac duyabildikleri
DetaylıZihin ve Hareket Engelli Çocuklar çin E itim Araflt rma ve Uygulama Merkezi nde zlenen Olgular n Demografik Özellikleri
TRAKYA ÜN V TIP FAK DERG 2005;22(2):88-92 KL N K ARAfiTIRMA Zihin ve Hareket Engelli Çocuklar çin E itim Araflt rma ve Uygulama Merkezi nde zlenen Olgular n Demografik Özellikleri Demographic Characteristics
DetaylıDeomed Yay nc l k. Birinci bask Deomed, 2011.
Deomed Yay nc l k Çifçili (Ed.) Aile Hekimleri için Yafll Sa l na Bütüncül Yaklafl m 16.5 x 24 cm, XII + 340 Sayfa 62 Resim, 49 Tablo, 17 fiekil 28 Yazar Kat l m yla ISBN 978-975-8882-36-6 Birinci bask
DetaylıHuzurevi Sakinlerinin laç Kullan m na ve Etkileflimine liflkin Bilgi ve Uygulamalar *
KL N K ÇALIfiMA/RESEARCH ARTICLE Akad Geriatri 2010; 2: 99-105 Gelifl Tarihi/Received: 17/08/2009 - Kabul Edilifl Tarihi/Accepted: 15/10/2009 Huzurevi Sakinlerinin laç Kullan m na ve Etkileflimine liflkin
Detaylıfiekil 2 Menapoz sonras dönemde kistik, unilateral adneksiyel kitleye yaklafl m algoritmas (6)
over kanseri taramas ndaki yetersizli ini göstermektedir. (1) Transvaginal ultrasonografinin sensitivitesinin iyi olmas na ra men spesifitesinin yeterli olmamas kullan m n k s tlamaktad r. Son yay nlarda
DetaylıSB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar
SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar Hmfl. Özlem SANDIKCI SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi, nfeksiyon Kontrol Hemfliresi,
DetaylıKANSER HASTALARINDA PALYATİF BAKIM VE DESTEK SERVİSİNDE NARKOTİK ANALJEZİK KULLANIMI
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ AİLE HEKİMLİĞİ KLİNİĞİ KANSER HASTALARINDA PALYATİF BAKIM VE DESTEK SERVİSİNDE NARKOTİK ANALJEZİK KULLANIMI UZMANLIK
DetaylıMerkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar
Merkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar Hmfl. Sevgili GÜREL Emekli, Ac badem Sa l k Grubu Ac badem Hastanesi, Merkezi Sterilizasyon Ünitesi, STANBUL e-posta: sgurkan@asg.com.tr H
DetaylıARAŞTIRMA. 3 Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon A.B
Geriatri 5 (2): 59-63, 2002 Turkish Journal of Geriatrics ARAŞTIRMA BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİ FİZİKSEL TIP ve REHABİLİTASYON Dr. Coşkun BAKAR 1 Dr. Seçil ÖZKAN 1 Dr. Işıl MARAL 1 Dr. Gülçin Kaymak KARATAŞ
DetaylıTÜBERKÜLOZ EP DEM YOLOJ S
.Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Eriflkin ve Çocukta Tüberküloz Sempozyumu 30 Nisan 1999, stanbul, s. 9-13 Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli
DetaylıAnkara da Bir Huzurevinde Kalan Yafll lar ile Bir Sa l k Oca na Gelen Yafll lar n Mini Mental Test ile De erlendirilmesi
KL N K ÇALIfiMA/RESEARCH ARTICLE Akad Geriatri 2011; 3: 138-149 Gelifl Tarihi/Received: 01/02/2011 - Kabul Edilifl Tarihi/Accepted: 20/04/2011 Ankara da Bir Huzurevinde Kalan Yafll lar ile Bir Sa l k Oca
DetaylıT bbi Makale Yaz m Kurallar
.Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Araflt rmalar ve Etik Sempozyum Dizisi No: 50 May s 2006; s. 7-11 T bbi Makale Yaz m Kurallar Dr. Sebahattin Yurdakul ÖZGÜN ARAfiTIRMA USULE
DetaylıAcil Servise Baflvuran 65 Yafl ve Üzeri Hastalar n Özellikleri
KL N K ÇALIfiMA/RESEARCH ARTICLE Akad Geriatri 2011; 3: 41-46 Gelifl Tarihi/Received: 10/06/2010 - Kabul Edilifl Tarihi/Accepted: 04/11/2010 Acil Servise Baflvuran 65 Yafl ve Üzeri Hastalar n Özellikleri
DetaylıYAfiLIDA H PERTANS YON VE TEDAV S
.Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Geriatrik Hasta ve Sorunlar Sempozyumu 12-13 Kas m 1998, stanbul, s. 15-19 Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
DetaylıÜN TE V SOSYAL TUR ZM
ÜN TE V SOSYAL TUR ZM Bu ünitede turizmin çeflitlerinden biri olan sosyal turizmi daha ayr nt l bir flekilde ö renip, ülkemizdeki sosyal turizmin geliflimi hakk nda bilgiler edinece iz. Ç NDEK LER A. S
DetaylıGÖRÜfiLER. Uzm. Dr. Özlem Erman
GÖRÜfiLER Uzm. Dr. Özlem Erman Son y llarda dünyadaki h zl teknolojik geliflmeye paralel olarak t p alan nda da h zl bir de iflim yaflanmakta, neredeyse her gün yeni tan, tedavi yöntemleri, yeni ilaçlar
DetaylıAC L SERV SE BAfiVURAN YAfiLI HASTALARIN B REYSEL ÖZELL KLER N N VE BAfiVURU NEDENLER N N NCELENMES
Turkish Journal of Geriatrics 2011; 14 (2) 128-134 ARAfiTIRMA AC L SERV SE BAfiVURAN YAfiLI HASTALARIN B REYSEL ÖZELL KLER N N VE BAfiVURU NEDENLER N N NCELENMES ÖZ Esma ÖZfiAKER 1 Fatma DEM R-KORKMAZ
DetaylıHipertansiyon tan m ve s n flamas
.Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri KARD YOLOJ GÜNDEM Sempozyum Dizisi No: 64 Nisan 2008; s. 67-73 Arteryel Hipertansiyon Tedavisi Prof. Dr. Serap Erdine Dünya Sa l k Örgütü
DetaylıDünyada ve Türkiye de Güncel Verilerle HIV/AIDS. Hacettepe Üniversitesi AIDS Tedavi ve Araflt rma Merkezi (HATAM)
Dünyada ve Türkiye de Güncel Verilerle /AIDS Dr. Aygen Tümer Hacettepe Üniversitesi AIDS Tedavi ve Araflt rma Merkezi (HATAM) Dünyada /AIDS Dünya Sa l k Örgütü (DSÖ)/UNAIDS taraf ndan Aral k 2010 tarihinde
DetaylıYafll Hastalarda Anemi Prevalans ve Klinik Özellikleri
KL N K ÇALIfiMA/RESEARCH ARTICLE Akad Geriatri 2011; 3: 29-34 Gelifl Tarihi/Received: 17/02/2010- Kabul Edilifl Tarihi/Accepted: 16/04/2010 Yafll Hastalarda Anemi Prevalans ve Klinik Özellikleri The Prevalence
DetaylıTrafik Kazas Nedeniyle Baflvuran Hastalar n
ARAfiTIRMA MAKALES Trafik Kazas Nedeniyle Baflvuran Hastalar n Demografik, Klinik Özellikleri ve Kan Etil Alkol Düzeyi le liflkisi Demographic and clinical properties of patients presenting with traffic
DetaylıİLERLEYEN YAŞLARA SAĞLIK HİZMETİ
İLERLEYEN YAŞLARA SAĞLIK HİZMETİ Prof. Dr. Mehmet Akif KARAN İÜ, İstanbul Tıp Fakültesi, Geriatri BD Türkiye Halk Sağlığı ve Kronik Hastalıklar Enstitüsü Sağlık ve Sigorta Yöneticileri Derneği 5. Ulusal
DetaylıDr. M. Fatih Önsüz 1, Doç. Dr. Ahmet Topuzo lu 2
Dr. M. Fatih Önsüz 1, Doç. Dr. Ahmet Topuzo lu 2 1 Sakarya l Sa l k Müdürlü ü 2 Marmara Üniversitesi T p Fakültesi Halk Sa l AD. ÖZET Amaç: Diyabetin tedavi ve kontrolünde en önemli hedef glisemik kontroldür.
DetaylıYAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK
YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK GİRİŞ Yaygın anksiyete bozukluğu ( YAB ) birçok konuyla, örneğin parasal, güvenlik, sağlık,
DetaylıUluslararas De erleme K lavuz Notu, No.11 De erlemelerin Gözden Geçirilmesi
K lavuz Notlar Uluslararas De erleme K lavuz Notu, No.11 De erlemelerin Gözden Geçirilmesi 1.0 Girifl 1.1 Bir de erlemenin gözden geçirilmesi, tarafs z bir hüküm ile bir De erleme Uzman n n çal flmas n
DetaylıBir ARB Olarak Olmesartan. Prof. Dr. Tevfik Ecder İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı
Bir ARB Olarak Olmesartan Prof. Dr. Tevfik Ecder İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı PatenT (Prevalence, awareness, treatment and control of hypertension
DetaylıBEZMİÂLEM. Horlama ve Uyku. Apne Sendromu VAKIF ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ. Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı.
Horlama ve Uyku Apne Sendromu BEZMİÂLEM VAKIF ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Uyku Polikliniği rtibat : 0212 453 17 00 GH-02 V;01/2010 Horlama ve Uyku Apne Sendromu
DetaylıDünyanın En Önemli Sağlık Sorunu: Kronik Hastalıklar. Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FIDSA, FEFIM (h)
Dünyanın En Önemli Sağlık Sorunu: Kronik Hastalıklar Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FIDSA, FEFIM (h) Sağlık Sisteminde Karışıklığa Yol Açabilecek Gelişmeler Bekleniyor Sağlık harcamalarında kısıtlama (dünya
Detaylı2007 YILI VE ÖNCES TAR H BASKILI HAYVANCILIK B LG S DERS K TABINA L fik N DO RU YANLIfi CETVEL
2007 YILI VE ÖNCES TAR H BASKILI HAYVANCILIK B LG S DERS K TABINA L fik N DO RU YANLIfi CETVEL NOT: Düzeltmeler bold (koyu renk) olarak yaz lm flt r. YANLIfi DO RU 1. Ünite 1, Sayfa 3 3. DÜNYA HAYVAN POPULASYONU
DetaylıEGZERSİZ TEST SONUÇLARININ YORUMLANMASI. Doç.Dr.Mitat KOZ
EGZERSİZ TEST SONUÇLARININ YORUMLANMASI Doç.Dr.Mitat KOZ Fiziksel Uygunluk Test Sonuçları Klinik Egzersiz Test Sonuçları Fiziksel Uygunluk Test Sonuçlarının Yorumlanması Bireyler arası karşılaştırmalar
DetaylıAnkara da Eriflkin Ast ml larda Klinik Özellikler ve De iflen Tedavi Yaklafl mlar
Ankara da Eriflkin Ast ml larda Klinik Özellikler ve De iflen Tedavi Yaklafl mlar B. BOZKURT*, B. fiah N**, G. KARAKAYA*, A.F. KALYONCU* * Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi, Gö üs Hastal klar Anabilim
DetaylıDeomed Yay nc l k. Birinci bask Deomed, 2011.
Deomed Yay nc l k Çifçili (Ed.) Aile Hekimleri için Yafll Sa l na Bütüncül Yaklafl m 16.5 x 24 cm, XII + 340 Sayfa 62 Resim, 49 Tablo, 17 fiekil 28 Yazar Kat l m yla ISBN 978-975-8882-36-6 Birinci bask
DetaylıDahiliye Kliniklerinde Yatarak Tedavi Gören Geriatrik Hastalar n Mediko-Sosyal Özellikleri*
KL N K ÇALIfiMA/RESEARCH ARTICLE Akad Geriatri 2010; 2: 106-113 Gelifl Tarihi/Received: 17/07/2009 - Kabul Edilifl Tarihi/Accepted: 28/09/2009 Dahiliye Kliniklerinde Yatarak Tedavi Gören Geriatrik Hastalar
DetaylıSB stanbul E itim ve Araflt rma Hastanesi Geriatri Poliklini ine Baflvuran Hastalarda Yaflam fieklinin Komorbidite ve Polifarmasi ile liflkisi*
KL N K ÇALIfiMA/RESEARCH ARTICLE Akad Geriatri 2010; 2: 114-120 Gelifl Tarihi/Received: 22/07/2009 - Kabul Edilifl Tarihi/Accepted: 05/09/2009 SB stanbul E itim ve Araflt rma Hastanesi Geriatri Poliklini
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ PSİKİYATRİK KRİZ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ
ANKARA ÜNİVERSİTESİ PSİKİYATRİK KRİZ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Kuruluş : 27 Ekim 1989 Adres : Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Cebeci Kampüsü Dikimevi - Ankara Tel : 363 03 26-363 03 27 ANKARA ÜNİVERSİTESİ
DetaylıKANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ. Dr. Levent ŞAHİN
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ AİLE HEKİMLİĞİ KLİNİĞİ KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ
DetaylıKARD YOVASKÜLER R SK PLATFORMU ORTAK B LD R S
KARD YOVASKÜLER R SK PLATFORMU ORTAK B LD R S 2 KARD YOVASKÜLER R SK PLATFORMU ORTAK B LD R S Afla da ad bulunan uzmanl k dernekleri, ülkemizde kalp damar hastal klar n n azalt lmas için, kardiyovasküler
DetaylıHepinizin bildi i gibi bilgi ça olarak adland r lan günümüzde bilim ve teknoloji alan nda
Say n Meslektafllar m z, Hepinizin bildi i gibi bilgi ça olarak adland r lan günümüzde bilim ve teknoloji alan nda bafl döndürücü flekilde h zl ilerlemeler olmaktad r. Bu geliflmelerin en fazla oldu u
DetaylıOkumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1
Deomed Medikal Yay nc l k Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1 Birinci bask Deomed, 2009. 62
DetaylıKayseri Büyükflehir Belediyesi Huzurevindeki Yafll lar n Yaflam Kalitesi
KL N K ÇALIfiMA/RESEARCH ARTICLE Akad Geriatri 2011; 3: 35-40 Gelifl Tarihi/Received: 15/04/2010 - Kabul Edilifl Tarihi/Accepted: 28/07/2010 Kayseri Büyükflehir Belediyesi Huzurevindeki Yafll lar n Yaflam
DetaylıDers 3: SORUN ANAL Z. Sorun analizi nedir? Sorun analizinin yöntemi. Sorun analizinin ana ad mlar. Sorun A ac
Ders 3: SORUN ANAL Z Sorun analizi nedir? Sorun analizi, toplumda varolan bir sorunu temel sorun olarak ele al r ve bu sorun çevresinde yer alan tüm olumsuzluklar ortaya ç karmaya çal fl r. Temel sorunun
DetaylıTürkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Notu Sayfa1
Sağlık Reformunun Sonuçları İtibariyle Değerlendirilmesi 26-03 - 2009 Tuncay TEKSÖZ Dr. Yalçın KAYA Kerem HELVACIOĞLU Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Türkiye 2004 yılından itibaren sağlık
DetaylıBugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi
Hipertansiyon Tedavisi: Bugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi Hipertansiyon Sıklık Yolaçtığı sorunlar Nedenler Kan basıncı hedefleri Tedavi Dünyada Mortalite
DetaylıBİRİNCİ BASAMAKTA DİYABETİK AYAK İNFEKSİYONLARI EPİDEMİYOLOJİSİ VE ÖNEMİ. Doç. Dr. Serap Çifçili Marmara Üniversitesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı
BİRİNCİ BASAMAKTA DİYABETİK AYAK İNFEKSİYONLARI EPİDEMİYOLOJİSİ VE ÖNEMİ Doç. Dr. Serap Çifçili Marmara Üniversitesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı BİRİNCİ BASAMAKTA GÜNCEL DURUM > 6330 Aile Sağlığı Merkezi
DetaylıÖZET. Anahtar Kelimeler: HCV-HBV koinfeksiyonu, viral interferans Nobel Med 2010; 6(3): 34-38. Bulgular: De erlendirmeye al nan olgulardan 13'ü
ÖZET Amaç: HCV-HBV koinfeksiyonlu olgularda viral replikasyon durumunun kesitsel de erlendirmesi ve koinfeksiyonlu olgularla kronik HBV infeksiyonlu olgular n HBV replikasyonu aç s ndan karfl laflt r lmas.
DetaylıGÖĞÜS HASTALIKLARI SERVİSİMİZDE İZLENEN 85 YAŞ VE ÜZERİ GERİATRİK HASTALARIN DEĞERLENDİRİLMESİ
İzmir Göğüs Hastanesi Dergisi, Cilt XXX Sayı 3, 2016 GÖĞÜS HASTALIKLARI SERVİSİMİZDE İZLENEN 85 YAŞ VE ÜZERİ GERİATRİK HASTALARIN DEĞERLENDİRİLMESİ THE EVALUATION OF GERIATRIC PATIENTS AGED 85 AND OVER
DetaylıNIJERYA DAN GELEN YOLCUDA EBOLAYA RASTLANMADI
Portal Adres NIJERYA DAN GELEN YOLCUDA EBOLAYA RASTLANMADI : www.cayyolu.com.tr İçeriği : Gündem : http://www.cayyolu.com.tr/haber/nijerya-dan-gelen-yolcuda-ebolaya-rastlanmadi/96318 1/3 SAGLIK IÇIN EGZERSIZ
DetaylıAraştırma Notu 15/177
Araştırma Notu 15/177 02 Mart 2015 YOKSUL İLE ZENGİN ARASINDAKİ ENFLASYON FARKI REKOR SEVİYEDE Seyfettin Gürsel *, Ayşenur Acar ** Yönetici özeti Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan enflasyon
DetaylıHipertansiyon ve Kronik Böbrek Hastalığı
Chronic REnal Disease In Turkey CREDIT Hipertansiyon ve Kronik Böbrek Hastalığı Alt Analiz Sonuçları Prof. Dr. Bülent ALTUN Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi CREDIT: Kilometre Taşları
DetaylıHuzurevinde Kalan Bireylerin Demografik Özelliklerinin Günlük Yaflam Aktiviteleri, Yaflam Kalitesi ve Depresyon Üzerine Etkisi*
KL N K ÇALIfiMA/RESEARCH ARTICLE Akad Geriatri 2012; 4: 97-103 Gelifl Tarihi/Received: 13/06/2011 - Kabul Edilifl Tarihi/Accepted: 15/10/2011 Huzurevinde Kalan Bireylerin Demografik Özelliklerinin Günlük
DetaylıAnkara-Pursaklar Bölgesindeki Yafll larda Tinetti Denge ve Yürüme Testi Skorlar na Biyopsikososyal Faktörlerin Etkileri*
KL N K ÇALIfiMA/RESEARCH ARTICLE Akad Geriatri 2010; 2: 31-39 Gelifl Tarihi/Received: 10/07/2009 - Kabul Edilifl Tarihi/Accepted: 30/07/2009 Ankara-Pursaklar Bölgesindeki Yafll larda Tinetti Denge ve Yürüme
DetaylıTürk Toraks Derneği. Akut Bronşiyolit Tanı, Tedavi ve Korunma Uzlaşı Raporu Cep Kitabı. Cep Kitapları Serisi. www.toraks.org.tr
Türk Toraks Derneği Türk Toraks Derneği Cep Kitapları Serisi Akut Bronşiyolit Tanı, Tedavi ve Korunma Uzlaşı Raporu Cep Kitabı www.toraks.org.tr Editörler HAZIRLAYANLAR Prof. Dr. Münevver Erdinç Ege Üniversitesi
DetaylıYafll Hastalar n Günlük Yaflam Aktiviteleri*
KL N K ÇALIfiMA/RESEARCH ARTICLE Akad Geriatri 2013; 5: 64-72 Gelifl Tarihi/Received: 25/09/2012 - Kabul Edilifl Tarihi/Accepted: 18/02/2013 Yafll Hastalar n Günlük Yaflam Aktiviteleri* The Activity of
DetaylıKent Hastanesi, Hepimizden Önce Çocuklarımızın Hastanesi!
Kent Hastanesi, Hepimizden Önce Çocuklarımızın Hastanesi! www.kenthospital.com Kent Hastanesi, hepimizden önce çocuklarımızın hastanesi! Çünkü, çocuklarımız, hepimizin geleceği! Kuruluşumuzdan bu yana
Detaylıdan flman teslim ald evraklar inceledikten sonra nsan Kaynaklar Müdürlü ü/birimine gönderir.
TÜB TAK BAfiKANLIK, MERKEZ VE ENST TÜLERDE ÇALIfiIRKEN YÜKSEK L SANS VE DOKTORA Ö REN M YAPANLARA UYGULANACAK ESASLAR (*) Amaç ve Kapsam Madde 1- Bu Esaslar n amac ; Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araflt
DetaylıBir Aile Hekimine Kay tl 65 Yafl ve Üzeri Nüfusta Sa l k Hizmet Kullan m, Kronik Hastal k S kl ve Ba ml l k Durumu*
KL N K ÇALIfiMA/RESEARCH ARTICLE Gelifl Tarihi/Received: 09/07/2010 - Kabul Edilifl Tarihi/Accepted: 28/10/2010 Bir Aile Hekimine Kay tl 65 Yafl ve Üzeri Nüfusta Sa l k Hizmet Kullan m, Kronik Hastal k
DetaylıAile Hekimli i Poliklini ine Baflvuran Hastalarda Hiperlipidemi S kl ve HDL Düzeyi ile liflkili Faktörler
Türk Aile Hek Derg 2007; 11(3): 107-112 Araflt rma Research Article Aile Hekimli i Poliklini ine Baflvuran Hastalarda Hiperlipidemi S kl ve HDL Düzeyi ile liflkili Faktörler PREVALANCE OF HYPERLIPIDEMIA
DetaylıTHE CLASSIFICATION OF HYPERTENSION IN FEMALES ACCORDING TO AGE GROUPS, EVALUATION OF THEIR LIPID PANELS AND COMPARISON WITH GERIATRIC CASES
KL N K ÇALIfiMA / ORIGINAL ARTICLE K A DIN H P E R T A N S F OLGULARIN YAfi G R U P L A RINA GÖRE H P E R T A N S YON SINIF L A M A SI, L P T PANELLER N N D E E R L E N D R L M E S VE GER A T R K OLGULARLA
DetaylıMALAT SANAY N N TEMEL GÖSTERGELER AÇISINDAN YAPISAL ANAL Z
MALAT SANAY N N TEMEL GÖSTERGELER AÇISINDAN YAPISAL ANAL Z Nisan 2010 ISBN 978-9944-60-631-8 1. Bask, 1000 Adet Nisan 2010 stanbul stanbul Sanayi Odas Yay nlar No: 2010/5 Araflt rma fiubesi Meflrutiyet
DetaylıA LE PLANLAMASI YÖNTEMLER YLE LG L TUTUMLARIN ETK N A LE PLANLAMASI DANIfiMANLIK H ZMET ÖNCES VE SONRASINDA KARfiILAfiTIRILMASI
ARAfiTIRMA (Clinical Investigation) A LE PLANLAMASI YÖNTEMLER YLE LG L TUTUMLARIN ETK N A LE PLANLAMASI DANIfiMANLIK H ZMET ÖNCES VE SONRASINDA KARfiILAfiTIRILMASI Esra Esim BÜYÜKBAYRAK 1, Bülent KARS
DetaylıS STEM VE SÜREÇ DENET M NDE KARfiILAfiILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNER LER
S STEM VE SÜREÇ DENET M NDE KARfiILAfiILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNER LER Erol LENGERL / Akis Ba ms z Denetim ve SMMM A.fi. 473 474 2. Salon - Paralel Oturum VIII - Sistem ve Süreç Denetiminde Karfl lafl lan
DetaylıMURAT YÜKSEL. FEM N ST HUKUK KURAMI VE FEM N ST DÜfiÜNCE TEOR LER
I MURAT YÜKSEL FEM N ST HUKUK KURAMI VE FEM N ST DÜfiÜNCE TEOR LER III DR. MURAT YÜKSEL Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ö retim Görevlisi FEM N ST HUKUK KURAMI VE FEM N ST DÜfiÜNCE TEOR LER IV Yay
DetaylıGeriatrik Olgularda Komorbiditenin Günlük Yaflam Aktiviteleri ve Depresif Belirtiler Üzerine Etkisi
KL N K ÇALIfiMA/RESEARCH ARTICLE Akad Geriatri 2012; 4: 134-141 Gelifl Tarihi/Received: 03/01/2012 - Kabul Edilifl Tarihi/Accepted: 18/05/2012 Günlük Yaflam Aktiviteleri ve Depresif Belirtiler Üzerine
DetaylıVenöz Tromboembolizmin Önlenmesinde Antitrombotik Tedavi (Birincil Koruma)
.Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Kanama ve Tromboza E ilim Sempozyum Dizisi No: 36 Kas m 2003; s. 185-189 Venöz Tromboembolizmin Önlenmesinde Antitrombotik Tedavi (Birincil
DetaylıÖZET. GİRİŞ Sa l k hizmetlerinin yayg nlaflmas
T RAKYA ÜN VERS TES TIP FAKÜLTES PS K YATR SERV S NDE YATIRILARAK TEDAV ED LEN GER ATR K HASTALARIN SOSYODEMOGRAF K ÖZELL KLER, TANI ve TEDAV DA ILIMLARI GİRİŞ Sa l k hizmetlerinin yayg nlaflmas ve t ptaki
DetaylıGeriatrik Olgularda Musküloskeletal Fizyoterapi Gerektiren Patolojilerin Vücut Bölgelerine Da l m *
KL N K ÇALIfiMA/RESEARCH ARTICLE Akad Geriatri 2012; 4: 27-31 Gelifl Tarihi/Received: 04/08/2010 - Kabul Edilifl Tarihi/Accepted: 15/12/2010 Geriatrik Olgularda Musküloskeletal Fizyoterapi Gerektiren Patolojilerin
DetaylıYAŞLILARDA DİYABET Glisemik Hedef
YAŞLILARDA DİYABET Glisemik Hedef Doç. Dr. Ayşegül Atmaca Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı 26 Nisan 2014, Antalya 50. Ulusal Diyabet Kongresi Yaş Ortalama İnsan Ömrü Ortalama
DetaylıHuzurevi Sakinlerinin Acil Hastalıklarının Geriye Dönük Değerlendirilmesi
Huzurevi Sakinlerinin Acil Hastalıklarının Geriye Dönük Değerlendirilmesi Evaluation in terms of Emergency Diseases of Nursing Home Residents Ali Karakuş 1, Erhan Yengil 2, Seçil Arıca, Cem Zeren 3, Cengiz
DetaylıTarifname BÖBREKÜSTÜ BEZĠ YETMEZLĠĞĠNĠN TEDAVĠSĠNE YÖNELĠK BĠR FORMÜLASYON
1 Tarifname Teknik Alan BÖBREKÜSTÜ BEZĠ YETMEZLĠĞĠNĠN TEDAVĠSĠNE YÖNELĠK BĠR FORMÜLASYON Buluş, böbreküstü bezi yetmezliğinin tedavisine yönelik oluşturulmuş bir formülasyon ile ilgilidir. Tekniğin Bilinen
DetaylıPnömokokal hastal klar
Pnömokokal hastal klar HASTALIK Pnömokokal hastal klar n etkeni nedir? Pnömokokal hastal klara Streptococcus pneumoniae ad verilen bir bakteri neden olur. Bu bakterinin 80 den fazla tipi vard r. Bunlar
DetaylıAyşe YÜCE Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD.
TÜRKİYE DE TÜBERKÜLOZUN DURUMU Ayşe YÜCE Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD. DSÖ Küresel Tüberküloz Kontrolü 2010 Raporu Dünya için 3 büyük tehlikeden
DetaylıÇOCUKLUK ve ERGENL KTE D YABETLE YAfiAM
ÇOCUKLUK ve ERGENL KTE D YABETLE YAfiAM D YABETLE YAfiAMAK Bu kitapç n içeri i Çocuk Endokrinolojisi ve Diyabet Derne i nin web sitesinden faydalan larak haz rlanm flt r. www.cocukendokrindiyabet.org Diyabet,
DetaylıHastane nfeksiyonlar n n Sürveyans ve Amerika Ulusal Nozokomiyal nfeksiyon Sürveyans Sistemi: II
Hastane nfeksiyonlar Dergisi 2002; 6: 107-124 Hastane İnfeksiyonları Amerika Ulusal Nozokomiyal nfeksiyon Sürveyans Sistemi: II [National Nosocomial Infection Surveillance System (NNIS)] Dr. Gül Ruhsar
DetaylıCumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesinin Beş Yıllık ( ) Kansere Bağlı Ölüm Kayıtlarının Değerlendirilmesi
Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesinin Beş Yıllık (2003-2007) e Bağlı Ölüm Kayıtlarının Değerlendirilmesi The Determination of the
DetaylıYÖNTEM 1.1. ÖRNEKLEM. 1.1.1. Örneklem plan. 1.1.2. l seçim ölçütleri
BÖLÜM 1 YÖNTEM Bu çal flma 11, 13 ve 15 yafllar ndaki gençlerin sa l k durumlar ve sa l k davran fllar n saptamay hedefleyen, kesitsel tan mlay c ve çok uluslu Health Behavior in School Aged Children,
DetaylıBALIK YAĞI MI BALIK MI?
BALIK YAĞI MI BALIK MI? Son yıllarda balık yağı ile ilgili kalp damar hastalıklarından tutun da romatizma, şizofreni, AIDS gibi hastalıklarda balık yağının kullanılmasının yararları üzerine çok sayıda
DetaylıCO RAFYA SICAKLIK. Kavram Dersaneleri 6. ÖRNEK 1 : Afla daki haritada, Türkiye de y ll k günefllenme sürelerinin da l fl gösterilmifltir.
CO RAFYA SICAKLIK ÖRNEK 1 : Afla daki haritada, Türkiye de y ll k günefllenme sürelerinin da l fl gösterilmifltir. 2500 saat 2250 saat 1750 saat 2000 saat 2500 saat 2750 saat 3000 saat 3250 saat Bu haritadaki
DetaylıEskimeyen Yeniler: Nabız Hızı ve Nabız Basıncı
Kan Basıncında Yeni Kavramlar Eskimeyen Yeniler: Nabız Hızı ve Nabız Basıncı Prof. Dr. Enver Atalar Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Nabız Basıncı Nabız Basıncı: Sistolik
DetaylıT.C. Hitit Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. İşletme Anabilim Dalı
T.C. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı X, Y, Z KUŞAĞI TÜKETİCİLERİNİN YENİDEN SATIN ALMA KARARI ÜZERİNDE ALGILANAN MARKA DENKLİĞİ ÖĞELERİNİN ETKİ DÜZEYİ FARKLILIKLARININ
Detaylı65 YAfi VE ÜZER LE ALTI HASTALARDA DÜfiÜK ENERJ L DÜfiMELER N ETK LER
Turkish Journal of Geriatrics 2010; 13 (3) 185-190 ARAfiTIRMA 65 YAfi VE ÜZER LE ALTI HASTALARDA DÜfiÜK ENERJ L DÜfiMELER N ETK LER ÖZ Baki EKÇ 1 Can AKTAfi 2 fievki Hakan EREN 3 Sezgin SARIKAYA 2 Girifl:
DetaylıMESLEK MENSUPLARI AÇISINDAN TÜRK YE DENET M STANDARTLARININ DE ERLEND R LMES
MESLEK MENSUPLARI AÇISINDAN TÜRK YE DENET M STANDARTLARININ DE ERLEND R LMES Ahmet AKIN / TÜRMOB Yönetim Kurulu Üyesi 387 388 Genel Oturum III - Meslek Mensuplar Aç s ndan Türkiye Denetim Standartlar n
DetaylıDiyabet Aç s ndan Baz Risk Faktörleri: Marmara Adas Sa l k Taramas Sonuçlar
Türk Aile Hek Derg 2007; 11(2): 75-79 Araflt rma Research Article Diyabet Aç s ndan Baz Risk Faktörleri: Marmara Adas Sa l k Taramas Sonuçlar RISK FACTORS FOR DIABETES MELLITUS: THE RESULTS OF HEALTH SCREENING
DetaylıSivas İl Merkezinde Yaşlı Nüfusta Bazı Kronik Hastalıkların Prevalansı ve Risk Faktörleri
Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Sivas İl Merkezinde Yaşlı Nüfusta Bazı Kronik Hastalıkların Prevalansı ve Risk Faktörleri Frequency of Some Chronic Diseases and Risk Factors Among the Elderly People
DetaylıTürkiye Odalar ve Borsalar Birli i. 3. Ödemeler Dengesi
Türkiye Odalar ve Borsalar Birli i 3. Ödemeler Dengesi 2003 y l nda 8.037 milyon dolar olan cari ifllemler aç, 2004 y l nda % 91,7 artarak 15.410 milyon dolara yükselmifltir. Cari ifllemler aç ndaki bu
DetaylıCO RAFYA KONUM. ÖRNEK 2 : Afla daki haritada, Rize ile Bingöl il merkezlerinin yak n ndan geçen boylam gösterilmifltir.
CO RAFYA KONUM ÖRNEK 1 : Aralar nda 1 lik fark bulunan iki paralel aras ndaki uzakl k de iflmezken, aralar nda 1 lik fark, bulunan iki meridyen aras ndaki uzakl k Ekvator dan kutuplara gidildikçe azalmaktad
DetaylıTÜRK YE B L MSEL VE TEKNOLOJ K ARAfiTIRMA KURUMU DESTEK PROGRAMLARI BAfiKANLIKLARI KURULUfi, GÖREV, YETK VE ÇALIfiMA ESASLARINA L fik N YÖNETMEL K (*)
TÜRK YE B L MSEL VE TEKNOLOJ K ARAfiTIRMA KURUMU DESTEK PROGRAMLARI BAfiKANLIKLARI KURULUfi, GÖREV, YETK VE ÇALIfiMA ESASLARINA L fik N YÖNETMEL K (*) Amaç ve Kapsam Madde 1- Bu Yönetmelik, Türkiye Bilimsel
DetaylıAR-GE YETENE DE ERLEND R LMES ESASLARI (*)
AR-GE YETENE DE ERLEND R LMES ESASLARI (*) Amaç Madde 1. Bu Esaslar, kurulufllar n teknolojik AR-GE yapma yetene inin TÜB TAK taraf ndan de erlendirilmesine iliflkin usul ve esaslar belirlemektedir. Kapsam
Detaylı304 Olguda Geriatrik nfeksiyonlar n De erlendirilmesi
KL N K ÇALIfiMA/RESEARCH ARTICLE Akad Geriatri 2014; 6: 19-27 Gelifl Tarihi/Received: 18/11/2013 - Kabul Edilifl Tarihi/Accepted: 20/05/2014 304 Olguda Geriatrik nfeksiyonlar n De erlendirilmesi nci Y
DetaylıAPAH: konjenital kalp hastalığı. Prof. Dr. Sanem Nalbantgil Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji AD 2015 ADHAD 2. PAH OKULU
APAH: konjenital kalp hastalığı Prof. Dr. Sanem Nalbantgil Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji AD 2015 ADHAD 2. PAH OKULU Klinik Sınıflama 2009 Eisenmenger Sendromu ve sistemik komplikasyonlar European
Detaylı4/A (SSK) S GORTALILARININ YAfiLILIK AYLI INA HAK KAZANMA KOfiULLARI
4/A (SSK) S GORTALILARININ YAfiLILIK AYLI INA HAK KAZANMA KOfiULLARI Resul KURT* I. G R fi Ülkemizde 4447 say l Kanunla, emeklilikte köklü reformlar yap lm fl, ancak 4447 say l yasan n emeklilikte kademeli
DetaylıDoç. Dr. Ali Tamer, 1 Dr. Esin Korkut, 2 Dr. U ur Korkmaz, 3 1
Doç. Dr. Ali Tamer, 1 Dr. Esin Korkut, 2 Dr. U ur Korkmaz, 3 1 Sakarya E itim Araflt rma Hastanesi, ç Hastal klar Klini i, Sakarya 2 Düzce Üniversitesi T p Fakültesi, Gastroenteroloji BD, Düzce 3 Düzce
DetaylıORHAN YILMAZ (*) B- 3095 SAYILI YASADA YAPILAN DE fi KL KLER:
YASAL TEMERRÜT FA Z ORHAN YILMAZ (*) A- G R fi: Bilindi i üzere, gerek yasal kapital faizi ve gerekse yasal temerrüt faizi yönünden uygulanmas gereken hükümler, 19.12.1984 gün ve 18610 say l Resmi Gazete
DetaylıÇocuklarda Yabancı Cisim Aspirasyonu
TÜRK TORAKS DERNEĞİ EĞİTİM KİTAPLARI SERİSİ Çocuklarda Yabancı Cisim Aspirasyonu (Nefes Borusuna Yabancı Madde Kaçması) Nedir? Nasıl Korunmalı? Türk Toraks Derneği Çocuk Göğüs Hastalıkları Çalışma Grubu
DetaylıANKARA GULVEREN SAĞLIK OCAĞI BÖLGESİ ANADOLU MAHALLESİNDE 65 YAŞ VE ÜZERİ NÜFUSUN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMININ DEĞERLENDİRİLMESİ
Geriatri 6 ( 1 ) : 22-26, 2003 Turkish Journal of Geriatrics Dr. Hilal ÖZCEBE 1 Dr. Rıza SÖNMEZ 2 Dr. Ajlan ATASOY 3 Dr. Özgür DEDE 3 Dr. Ahmet DEMİR 3 Dr. Ender FAKIOĞLU 3 Dr. Nasır YILMAZ 3 ARAŞTIRMA
DetaylıİKİNCİ BÖLÜM EKONOMİYE GÜVEN VE BEKLENTİLER ANKETİ
İKİNCİ BÖLÜM EKONOMİYE GÜVEN VE BEKLENTİLER ANKETİ 120 kinci Bölüm - Ekonomiye Güven ve Beklentiler Anketi 1. ARAfiTIRMANIN AMACI ve YÖNTEM Ekonomiye Güven ve Beklentiler Anketi, tüketici enflasyonu, iflsizlik
DetaylıTürk Hipertansiyon İnsidans Çalışması
Türk Hipertansiyon İnsidans Çalışması Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği 22 Mayıs 2008 - Antalya Sunuş Saygıdeğer Meslektaşlarımız, Hipertansiyon, dünyada ve ülkemizde görülme sıklığı giderek
DetaylıDe irmendere Aile Hekimli i Poliklini ine Baflvuran Eriflkin Hastalarda Obezite S kl ve Efllik Eden Hastal klarla liflkisi: Bir Olgu Kontrol Çal flmas
Türk Aile Hek Derg 23; 7(3): 117-121 De irmendere Aile Hekimli i Poliklini ine Baflvuran Eriflkin Hastalarda Obezite S kl ve Efllik Eden Hastal klarla liflkisi: Bir Olgu Kontrol Çal flmas PREVALENCE OF
Detaylı65 YAfi VE ÜZER POPÜLASYONDA KANSER SIKLI ININ DA ILIMI: HACETTEPE ÜN VERS TES HASTANELER KANSER KAYIT S STEM SONUÇLARI
Turkish Journal of Geriatrics 2011; 14 (3) 187-192 Ça atay ARSLAN 1 Saadettin KILIÇKAP 2 Didem fiener DEDE 3 Kadir Mutlu HAYRAN 4 Mustafa ERMAN 4 smail ÇEL K 4 Tezer KUTLUK 5 65 YAfi VE ÜZER POPÜLASYONDA
Detaylı