FOTOBİYOREAKTÖRLER: FOTOTROPİK MİKROORGANİZMALAR İÇİN ALTERNATİF ÜRETİM SİSTEMLERİ
|
|
- Duygu Yılmaz
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 FOTOBİYOREAKTÖRLER: FOTOTROPİK MİKROORGANİZMALAR İÇİN ALTERNATİF ÜRETİM SİSTEMLERİ Mehmet NAZ, Kaya GÖKÇEK Mustafa Kemal Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi, Antakya, HATAY E-Posta: ÖZET Mikroalgler, biyoteknolojik üretimlerde olduğu gibi yem, gıda, kozmetik ve ilaç endüstrilerinde kullanılan değerli hammaddelerin üretiminde büyük bir biyoteknolojik potansiyele sahiptir. Fotobiyoreaktörlerin teknik dizaynları, fototropik biyoteknoloji alanında ekonomik başarı için önemli bir konudur. Gelecekteki uygulamalar açısından, büyük çaptaki üretimler için açık havuz sistemlerinin kapalı sistemlere oranla daha düşük bir yenilik potansiyeline sahip olduğu gözlenmektedir. Özellikle, yüksek değerli ürünler bakımından kapalı sistemler, dizaynlardaki çok farklı yaklaşımlara karşın, teknik gelişmeler açısından daha umut vaat edici bir görüntü sergilemiştir. Bu araştırmanın temel amacı, açık havuz sistemleri ve kapalı sistemlerde olduğu gibi farklı algal üretim sistemlerinin fotobiyoreaktörler açısından avantaj ve dezavantajlarını ortaya koymaktır. ANATHAR SÖZCÜKLER: Fotobiyoreaktörler, üretim sistemleri, fototropik mikroorganizmalar. ABSTRACT Mikroalgae have a large biotechnological potential for producing valuable rawmaterails for the feed, food, cosmetics and pharmacy industries as well as for biotechnological processes. The design of the tecnical basis for photobioreactors is the most important issue for economic succes in the field of phototropic biotecnology. For future applications, open pond systems for large-scale production seem to have a lower innovative potential than closed systems. For high-value products in particular, closed systems of photobioreactors seem to be more promising field for tecnical developments despite very diffrent approaches in design. The main aim of this study was to show what is the advantages and disadvantages in diffrent algal cultuvation systems such as open pond and closed systems based on photobioreactors. KEYWORDS: Photobioreactors, production systems, Phototropic microorganisms. GİRİŞ Mikro ve makro algler her yıl dünya ekonomisine yaklaşık 5 milyon dolarlık bir gelir sağladığı için önemli bir role sahiptir. Algler, gezegenimizde biyolojik CO 2 /O 2 dönüştürücü olarak görev yaparlar. Aynı zamanda, biyomasın en önemli birincil üreticileri olup, organizmalar içinde en değerli ekolojik gruplardan biridir. Özellikle, mikroalgler üzerinde yapılan son biyoteknolojik ve teknik incelemeler, gıda, ziraat, yem, çevre ve kozmetik gibi alanlarda kullanımlarını arttırmaya yöneliktir (Soeder, 1986 ; Borowitzka, 1992 ; Sirenko and Pulz, 2000). Bu nedenle, yukarıda bahsedilen alanlara yapacağı katkılarından dolayı mikroalg üretiminin biyoteknolojik bir temele dayandırılması önemli bir konudur. Akuakültür uygulamaları için halen birçok mikroalg türü çoğunlukla bölgesel olarak üretilmektedir. Bu amaçla, çeşitli plastik kaplar ve konteynır şeklindeki açık sistemler kullanılmaktadır. Ancak zayıf verimliliklerine ek olarak, bu sistemlerin yüksek fiyatlarından dolayı, tubular fotobiyoreaktörler gibi kapalı sistemler ekonomik önem kazanmaktadır. Fototrofik mikroorganizmalar ın üretimi için teknik 545
2 sistemler genel olarak fotobiyoreaktörler olarak adlandırılmaktadır(pbr). Bu sistemler, algal üretimlerde kullanılmadan önce potansiyel verimlilikleri ve ekonomik fizibiliteleri açısından değerlendirilmiş olmaları gerekmektedir. Mikroalgal üretim sistemlerinde, mikroalg kültürleri arasındaki en belirgin farklılıkların, çevresel koşullardan ileri geldiği bilinen bir gerçektir. Bu gibi mikroalg gelişimini olumsuz yönde etkileyen çevresel faktörleri en aza indirgemek amacıyla ilk dönemlerde kullanılan sistemlere bir alternatif üretim sistemi geliştirmeye yönelik çalışmalar halen devam etmektedir. Bu tür alg gelişim sistemlerinde, optimum gelişim için biyoteknolojik çözümlerin tümünde ana faktör olan ışık ve türbülans, biyomas üretiminde önemli bir rol oynar (Tredici, 1999). Algal üretim sistemleri genel olarak; açık havuzlar, havaya açık reaktörler ve kapalı sistem reaktörleri olarak dizayn edilmektedirler. Bu tür sistemlerin yapım aşamasında, daha önce edinilen tecrübelere göre dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan biri, mikroalglerin dağılımlarına göre sisteme ışık girişinin uygun şekilde sağlanmasıdır. KÜLTÜR SİSTEMLERİ Mikroalg üretiminde kullanılan sistemler genel olarak, açık ve kapalı sistemler olarak sınıflandırılabilir. Açık sistemlere, çok farklı amaçlar için üretilmiş olan konteynır, yapay havuzlar ve doğal sular örnek olarak verilebilir. Teknik kompleksliği bakımından, yaygın olarak kullanılan kanal tipi havuzlarda açık sistem olarak düşünülmektedir. Mikroalg kültüründe kapalı sistemlerden en yaygın olarak kullanılanı ise, kapalı fotobiyoreaktörlerdir. Sistemlerin birbirlerine göre tercih edilmelerini etkileyen parametreler, 1990 lı yıllardan bu yana oldukça önem kazanmıştır. Bir sistem seçimi yapılırken dikkat edilmesi gerekli noktalardan biri, alg kültürlerinin hangi alg üretim sisteminde daha verimli olacağının tespit edilmiş olmasıdır. Algal üretim için belirli bir sistemin seçimini etkileyen faktörler ise; bölgenin iklim şartları, toprak ve suyun maliyetleri, alglerin çevresel istekleridir. Bu sistemlerin birbirlerine göre avantajları ve dezavantajları Tablo 1 de verilmektedir. Tablo 1. Açık ve kapalı algal sistemlerin avantajları ve dezavantajları Parametreler Açık Havuzlar Kapalı Sistemler Kontaminasyon Aşırı yüksek Düşük riski Alan ihtiyacı Yüksek Düşük Su Kayıpları Aşırı yüksek Hemen hemen yok CO 2 kayıpları Yüksek Hemen hemen yok Kültüre edilen Birkaç alg türüyle Yüksektir. Hemen hemen tüm türlerin çeşitliliği sınırlıdır. mikroalg türleri kültüre edilebilir. Standardizasyon Mümkün değil Mümkündür Hava şartlarına Yağış sırasında tam Kapalı konfigürasyonlar aynı bağımlılık olarak üretim mümkün zamanda kötü hava şartlarında da değildir. üretime müsaade ettiği için önemli Üretim sırasındaki Biyomas konsantrasyonu Muamele proseslerinin randımanı Düşüktür. 0,1-0,2 g/l değildir. Yüksektir. 2-8 g/l Düşüktür. Düşük Yüksektir. konsantrasyonlardan dolayı büyük hacimler akar. 546 Yüksek konsantrasyonlardan dolayı küçük hacimler akar.
3 AÇIK HAVA SİSTEMLERİ Mikroalg kütle kültürleri üzerine yapılan ilk çalışmaların çoğu kapalı sistemlerin üzerinde yoğunlaşmış olmasına rağmen (Burlew, 1953), çoğu büyük ticari sistemler hala açık sistemlerdir. Bu tür sistemlerin kullanılmasındaki sebep ekonomik olmalarıdır. Kapalı kültür sistemleri çok pahalıdır ve bu sistemlerin çoğunu genişletmek veya büyütmek zordur. Bununla beraber çoğu kapalı sistemler yapay ışık altında iç mekan kültürü olarak kurulmaktadır. Bu durum, mikroalg üretiminin yüksek enerji maliyetleriyle sonuçlanmasına sebep olmaktadır. Buna karşılık açık hava sistemleri, güneş ışığından yaralanabilme özelliklerinden dolayı fiyat bakımından daha ekonomiktirler. Ancak, alglerin az sayıda türü, açık hava sistemlerinde başarılı olarak geliştirilebilir. Günümüzde kullanılmakta olan bazı açık hava sistemlerine; sığ büyük havuzlar, tanklar, dairesel havuzlar, kanal tipi havuzlar, şelale sistemleri örnek olarak verilebilir. Açık hava havuz sistemlerinde verimlilik başarısı, teorik olarak mümkün olandan azdır. Çünkü dıştan gelen çevresel etmenleri kontrol etmek zordur. Açık sistemlerde başarılı olabilmek için, daha önce yapılmış olan çalışmalardan elde edilen datalara göre; havuz derinliği, algal hücrelere yeterli ışığı sağlama, karışım için yeterli bir su derinliğini koruma ve buharlaşmadan dolayı iyonik kompozisyondaki büyük değişimlerden sakınma konuları üzerine bir ortak görüş oluşturulmuştur. Bu ortak görüş; çoğu kanal tipi havuzların cm arasında bir derinliğe sahip olmasıdır. Bu derinliklerin az olmasının sebebi ise, bütün üretim sistemleri için ışığın sınırlayıcı olmasıdır. Aynı zamanda, bu tür üretim sistemlerinde kirliliğin ve kontaminasyonun sürekli tehdidine ilave olarak, CO2 in difüzyonuda açık havuz sistemlerinde gözlemlenen en önemli dezavantajlarından biridir. Ancak, böyle açık sistemlerin kullanıldığı havuzlara CO2 ilave edilmesi randımansız olmakta ve ekonomik görünmemektedir. Aynı zamanda bu tür sistemlerin kapalı sistemlere göre daha büyük bir alan gereksinimi de bilinen bir gerçektir. Açık sistemler içinde, yüksek hücre yoğunluklarının sürekli olarak elde edildiği tek açık hava sistemi, şelale tipi sistem olup hala bir çok mikroalg kültürü için kullanılmaktadır (Setlik et al, 1970). Bu sistemde kültür derinliği 1 cm den daha azdır ve 10 g/l ye kadar hücre yoğunlukları sürekli olarak korunabilir. KAPALI SİSTEMLER Açık sistemler başarı ile uygulanmasına rağmen, mikroalg kütle kültüründe eğilim kapalı sistemler yönündedir. Bunun sebebi, ilaç, insan ve hayvan tüketimi gibi alanlarda kullanılan algler ve alg ürünlerinin çoğunun, ağır metal ve potansiyel mikroorganizmalardan bağımsız gelişmiş olmalarından doğan gereksinimdir. Bu nedenle, kapalı sistem kavramı son yıllarda akuakültür sektörünün gündemindedir (Pirt et al, 1983). Buna karşılık bu sistemlerin yüksek maliyetleri, yakın zamana kadar ticari uygulamalarını engellemektedir. Buna rağmen, son yıllarda alg kültürü için kapalı fotobiyoreaktörlerin dizaynında ve çalıştırılmasında önemli sayılabilecek ilerlemeler kaydedilmektedir. Bu reaktör dizaynlarında ana prensip, ışık yolunu indirgemek ve böylece her bir hücreye ulaşan ışığın miktarını arttırmaktır. Ayrıca, gaz değişimini arttırıcı, hücrelere optimum ışık mevcudiyetini sağlayıcı ve iyi karışım sağlayıcı fonksiyonlarında ilave edilmiş olması gerekmektedir. Çok farklı dizaynlara sahip kapalı ve yarı kapalı sistemler birçok teste tabi tutulmaktadır. En son gelişmeler, daha geniş bir alana ışığı dağıttığı için bu ana dizayn prensiplerine ilaveten, bir tubular konfigürasyon veya kompakt yassı tip fotobiyoreaktörlere doğru bir eğilimin olduğunu göstermektedir (Tredici and Materassi 1992 ; Tsoglin and Gabel, 2000). Kapalı fotobiyoreaktörler, aşağıda bahsedilen esansiyel yararlarına ilaveten, hemen hemen tüm biyoteknolojik parametrelerin kontrolü ve düzenlenmesiyle karakterize edilirler (Pulz, 1992). 1-Temiz alg kültürü elde edilmesi. 547
4 2-Işıktan yararlanma randımanının yüksek olmasından dolayı yüksek verimlilik sağlaması. 3-Gün ışığında kullanılma özelliği, birçok türü kontaminasyondan koruduğu ve reaktörlerin açık hava sistemleri gibi çok geniş bir iklim aralıklarında çalıştırılabilmesinden dolayı, bir çok mikroalg kültürünün yapılabilme avantajına sahiptir. Buna karşılık tüm alg türleri bu sistemde kültür için uygun olmayabilir. Bilhassa, bazı hassas türler bu sisteme ait sirkülasyon sistemi tarafından zarar görebilir. 4-Kapalı sistemlerde açık sistemlere oranla, kültür şartları daha iyi kontrol edilebilir ve elde edilen son ürünün daha iyi bir kompozisyona ve kaliteye sahip olduğu gözlenmektedir (Chrismadha and Borawitzka, 1994). KAPALI TUBULAR KULTİVATÖRLER Teorik olarak algal verimlilik 60g/m2/günde ı aşabilir (Ben-Amotz, 1980 ; Weisman and Gobel, 1988). Ancak gerçek ürün miktarı, ışık sınırlamasından dolayı çok daha düşüktür. İdeal kültür sistemi, alg hücreleri tarafından ışık enerjisinin maksimum absorpsiyonunu sağlayacak şekilde olmalıdır. Bunu gerçekleştirmenin en iyi yollarından biri yüzey ile hacim oranını maksimize etmektir (S/V). Yüksek S/V oranlarıyla mikroalg kültür sistemleri iki kategoride incelenir.bunlar; 1-Yassı paralel duvarlı ince paneller 2-Tubular fotobiyoreaktörler Bu panel kultivatörler, yüksek algal verimlilik sağlamasına rağmen, panellerin fabrikasyon fiyatları ve mühendislik hesaplamaları, uygulama açısından uygun olmadıklarını ortaya koymaktadır (Pirt et al, 1983). Buna karşılık, tubular fotobiyoreaktörlerin her birim hacminden daha yüksek ürün alındığı ve maliyet bakımından ticari algal üretim sistemlerinden daha randımanlı olduğu kanıtlanmıştır (Chaumont et al, 1988 ; Torzillo et al, 1986). Net biyomas çıkışı, kültürdeki algal konsantrasyonların ve büyüme oranının bir fonksiyonudur. Tubular fotobiyoreaktörlerdeki hücreler, tamamen güneş ışığı alan açık kanallardakine benzer maksimum büyüme oranına sahiptir (Richmond et al, 1980). Ancak, hücrelerin konsantrasyonları çoğu kez kanal havuzlarında elde edilen miktara oranla daha yüksek olabilir. Avantajları; 1-Kapalı tubular kültivatörler açık alg kültür sistemlerinde (tanklar ve havuzlar) gözlenen kontaminasyonun kaynaklarını minimize ederler. 2-Kapalı tubular kültivatörlerde gelişen alg kültürlerinde, açık sistemlerden birkaç kere daha yüksek hücre yoğunluklarına ulaşmak mümkün olabilir. 3- Kapalı fotobiyoreaktörler bilgisayar kontrolüne uygun sistemlerdir. Sıcaklık, ph ve CO2 gibi faktörlerin arttırılması veya seyreltilmesi laboratuar masraflarını önemli ölçüde indirger. 4- Açık kültür sistemleri tipik olarak kesikli alg kültürleri için kullanılırken, kapalı tubular fotobiyoreaktörler yarı sürekli ve sürekli kültür protokollerine kolayca uyum sağlayabilir. Bu tür kültürlerin daha çok protein, lipid, vitamin, enzim ve diğer biyolojik aktive maddeler içerdiği tahmin edilebilir. 5-Bu sistemler, klorinizasyon ve ozonasyon gibi geleneksel metotlarla kolayca sterilize edilebilirler. 6-Tubular kültivatörler tünel ve havuz gibi açık sistemlerin istediği alanın sadece 1/4 üne veya 1/10 una ihtiyaç duymaktadır. Vertikal ve horizontal olarak konfigure edilebilirler. 7-Kapalı tubular kültivatörlerin CO2 kullanımı, açık kültür sistemlerinkinden daha randımanlıdır. 548
5 Dezavantajları; 1-Tubular kültivatörlerin yüksek S/V oranları, sistemin termal iletkenliğini arttırır. Yaz ayları sırasında veya tropikal iklimlerde, kültivatörün duvarları tarafından absorbe edilen termal enerji, hızlı bir şekilde mevcut kültürdeki su sıcaklıklarının aşırı yükselmesine neden olabilir. Ilıman bölgelerde ise bu durumun tersi söz konusu olup aşırı soğumadan dolayı, sıcaklığı optimum seviyeye çıkarmak için kışın veya sabah saatlerinde ısıtma gerekebilir. Sonuç olarak, optimum üretim için kültivatörlerde ısıtma/soğutma sistemlerinin bulunması gerekmektedir. 2-Oksijen doygunluğu, yüksek algal hücre yoğunluğunda ve maksimum fotosentez sırasında çok sık meydana gelir. Oksijen doygunluğu, sık sık doygunluk seviyesinin 4-5 katı kadar artar ve bu durum alg gelişimini inhibe eder. Kultivatörde, gaz değiştiriciler, aşırı oksijeni dışarı salıvermek için kullanılabilir (Weisman and Gobel, 1988). FOTOBİYOREAKTÖR DİZAYNI İÇİN BİYOTEKNOLOJİK PROBLEMLER VE ÖN ŞARTLAR Biyoteknolojik araştırmaların konusu olan mikroalglerin doğal yaşam şartları; 10 3 hücre/ml maksimum hücre yoğunluğu,1350μm veya hücre çapının 250 katı kadar hücreler arası uzaklık, vertikal ve horizontal olarak 5x10-3 ile 3x10-5 m/s kadar yer değiştirme, CO 2 ve nutrient şartları genellikle optimum seviyelerden uzak, ph değeri, iyon konsantrasyonları ve sıcaklığın uzun süre stabil olması ile karakterize edilirler. Buna karşılık, bahsedilen algal kültür sistemleri için çok farklı şartlar mevcuttur. Örneğin; 10 8 hücre/ml ye kadar hücre yoğunlukları, 60μm veya hücre çapının 10 katına kadar indirgenebilen hücreler arası uzaklık, vertikal ve horizontal yönde 0,3 den 1,2 m/s ye kadar değişen yer değiştirmeler, CO 2 ve nutrient şartları genellikle optimum seviyede olup, ph ve sıcaklık değerleri fizyolojik olmayan varyasyonların altında gider (Tredici, 1999). En yüksek hücre yoğunluğuna ulaşılabilmesi için üretimi etkileyen bazı ön şartların yerine getirilmesi bir zorunluluktur. Yerine getirilmesi gereken ön şartlardan en önemlileri şunlardır; Işık Fototrofik yaşam için enerji kaynağı olan ışık, fotobiyoteknolojide birincil sınırlayıcı faktördür (Kirk, 1994). Bu tür sistemlerde ışık, gelişim için her ne kadar sınırlayıcı olsa da, fazla ışık yoğunluğunun birkaç dakika içinde fotosentetik reseptör sistemine zarar verebilmektedir. Alg üretiminde gözlenen fotoinhibasyon işlemleri çoğunlukla zamana bağlıdır. Buna karşılık dönüşü olmayan bir yıkımın, dakika sonra %50 yi aşan zarardaki ışık stresinden sadece birkaç dakika sonra meydana geldiği farzedilir. Çoğu mikroalglerde, fotosentez karasal güneş ışınlarının yaklaşık %30 ile gerçekleştirilir (örneğin; 1700μE/(m 2 /s)). Bazı plankton türleri 50μE/(m 2 /s) de optimum bir gelişme gösterir. Bu tür mikroalgler de fotoinhibisyon 130μE/(m 2 /s) de gözlenir. Çeşitli ışık boruları veya su altı ışık veren elementlerle aydınlatılan hareketli fermenterlerde gün içinde mg kuru ağırlığa sahip bir verimlilikte bir ürün almak mümkündür. Bu aydınlatma dizaynında 2-8 m 2 /m 3 bir hacim oranının üst limit olduğu görülür. Fakat yassı ve tubular tip fotobiyoreaktörlerde ise, bu üst limitin m 2 /m 3 olduğu ve bunun yanı sıra bu tür sistemlerde 5 mm ye kadar olan tabaka kalınlıklarında 2-5 gr kuru ağırlığa/günde çıkılabileceği gösterilmiştir (Chini Zitelli et al, 2000). CO 2 /O 2 Dengesi Yüksek hücre yoğunluğuna sahip algal kültürlerde, artan O 2 inhibe edici konsantrasyonlara varmadan önce kaldırılması gerekirken, yeterli CO 2 miktarı da ortama sağlanmalıdır. Oksijen, yüksek yoğunluklu alg kültürlerinde büyük bir problem olabilir. Mikroalg kültürlerinde CO 2 optimum olarak sağlandığında, O 2 üretimi kolayca 40 mg/l ye kadar varabilir. Artan O 2 radikalleri mikroalg hücreleri üzerinde toksik etkisini gösterebilir. Superoxide dismutaslar ve diğer O 2 549
6 radikallerini nötralize eden sistemler koruyucu bir etkiye sahip olabilir. Çoğu alg zincirleri, 2-3 saatten daha uzun bir süre O 2 e doymuş ortamda yaşayamayabilir. CO 2 sınırlamasıyla birlikte yüksek sıcaklık ve foton akış yoğunluğunun da fizyolojik inhibasyon işlemlerini hızlandıracağı bilinmektedir. CO 2 konsantrasyonları, genellikle dar sınırlar içinde tutulmalıdır. Havadaki % 0,03 lük CO 2 içeriği, bitki gelişimi için alt optimum seviye olarak belirlenirken, çoğu bitkiler sadece %0,1 e kadar CO 2 konsantrasyonlarını tolere edebilirler. Buna karşılık mikroalg zincirlerinin çoğu için bu durum, 35 C sıcaklıkta %12 ye kadar CO 2 i tolere edebildiğini göstermektedir. Hem açık, hem de kapalı fotobiyoreaktörlerde bulunan mikroalg kültürlerinde O 2 nin kısmi basıncı, ya turbulansın artmasıyla ya da O 2 nin havaya karışması ile indirgenebilir. Her iki yaklaşımda reaktör sistemlerinde çözümsüz bir ikilemdir. Gaz değişimi için uygun membranlar üzerine yoğun araştırmalar yürütülmesine rağmen, henüz bu sorunu çözücü yönde bir bilgi rapor edilmemiştir. Mevcut durumda, membranlar üzerine CO 2 geçişi sadece basınç altında sağlanabilir. Bir alternatif olarak, 8-10 g kuru ağırlık/l biyomas konsantrasyonuna sahip yüksek hücre yoğunluklu mikroalg kültürleri içine, saf CO 2 in küçük miktarlarının nispeten basit bir injeksiyonu ile olabilir (Straka et al.,2000). Sıcaklık CO 2 ve ışık fotosentez için yetersiz olduğu zaman, sıcaklığın etkisi önemlidir. Sıcaklıktaki bir artışla solunum önemli bir miktarda artacaktır. Yani, fotosentezin net randımanı yüksek sıcaklıklarda azalır. Tuzluluk, Nutrient ve ph Değerleri Mikroalgler için yeterli bir besin sağlanması, optimum fotosentez için bir ön şarttır. Yetersizlikler, metabolizmada rahatsızlıklara sebep olmaktadır. Optimum ph, osmotik şartlar ve tuzluluktan sapmalar fizyolojik reaksiyonlara ve verimlilik problemlerine sebep olabilir. Bu şartlar fotobiyoreaktörlerde optimum oranlarda kontrol edilebilirler. ÖNERILER Son birkaç yıl içinde, mikroalgleri filtre ederek beslenen organizmaların yetiştiriciliğinde canlı yem, biyolojik gübreler, tıp için biyoaktif bileşikler ile insan ve hayvan tüketimini içine alan ticari amaçlardan dolayı alg üretimi artmaktadır. Bu nedenle, akuakültürde mikroalg biyomas kültürü üzerine gelecekteki talepler daha verimli üretim metotlarını, yenilik dizaynlarını teşvik edici ve ayrıca otamasyon işlemlerini zorunlu kılacaktır. Mevcut bilgilere göre; kapalı tubular kültivatörler, biyomas üretimini arttırabilirler ve ayrıca maliyeti bu artışa bağlı olarak indirgeyebilirler. Bu tür sistemler, yüksek bir başlangıç maliyetiyle karşımıza çıkabilirler. Ancak, bu sistemler yüksek verimlilik ve otamasyon işlemiyle, geleneksel sistemlere göre eşit ve hatta daha üstün verim sağlayabilirler. Günümüzde tüm araştırmalar, bu teknolojinin başlangıç yatırım maliyetlerini daha düşük bir seviyeye çekmeye yönelmiştir. KAYNAKLAR Ben-Amotz, A., 1980, Pages in Biochemical and Photosyntetic Aspects of Energy Production (A.San Pietro, ed), Academic Press, N.Y. Borowitzka, MA., 1992, Algal biotecnology products and process, J. Appl. Phycol., 4, Burlew, J.S., 1953, Algae culture, Carnegie Institution of Washington, Washington, DC. 550
7 Chaumont, D.C.,Thepenier, C., Gudin, C.,Yunjas, C., 1988, Algal Biotecnology, N.Y., Chini Zitelli, G., Rodolfi, L., Tredici, M.R., 2000, Mass cultivation of marine microalgae under natural, mixed and artificial illumination, Abstracts of the 4th European workshop on biotecnology of microalgae, Bergholz- Rehbrücke, Germany. Chrismadha, T., Borowitzka, M.A., 1994, Effect of cell density and irridiance on growth, proximate composition and eicosapentaenoik acids production of Phaeodactylum tricornutum grown in atubular photobioreactor, J. Appl. Phycol. 6, Setlik, I., Veladimir, S., Malek, I., 1970, Dual purpose open circulation units for large scale culture of algae in temperate zones, Algol. Stud., 1,11. Kirk, J.T.O., 1994, Light and photosynthesis in aquatic systems, Cambridge University Press, Cambridge. Pirt, S.J., Lee, Y.K., Walach, M.R., Pirt, M.W., Balyuzi, H.H.M., Bazin, M.J., 1983, A tubular fotobioreactor for photosyntetic production of biomass from carbon dioxide, J Chem. Tech.Biotecnol., 33B, Pulz, O.,1992,Cultivation tecniques for microalgae in open and closed ponds, Procedings of the 1st European workshop on microalgal biotecnology, Postdam, 61. Richmond, A.,Vonshak, A., Arad, S.M., 1980, Algae Biomass (Ghelef and C.J. Soeder, eds.), Elsevier/North Holland Biomedical Press, N.Y. Soeder, CJ., 1986, An historical outline of applied algology. In: Rıchmond, A(ed), Handbook of microalgal mass culture, CRC,Boca Raton,Fla, 25. Sirenko, L., Pulz, O., 2000, Influence of algae on physiological and biochemical process in plants, Abstracts of the 4th European workshop on biotecnology of microalgae, Bergholz-Rehbrücke, Germany. Straka, F., Doucha, j., Crha, J., Livansky, K., 2000, Flue-gas CO2 as a source of carbon in closed cycle with solar culture of microalgae, Abstracts of the 4th European workshop on biotecnology of microalgae, Bergholz- Rehbrücke, Germany. Torzillo, G., Pushparaj, B., Bocci, F., Balloni, W., Materassi, R., Florenzano, G., 1986, Biomass, 11, Tredici, MR., 1999, Bioreactors, photo. In: Flickenger MC, Drew SW(eds) Encyclopedia of bioprocess tecnology:fermentation biocatalysis and bioseparation, 1, Wiley,NewYork, Tredici, M.R., Materassi, R., 1992, From open pond to alveolar panel, J. Appl. Phycol., 4,221. Tsoglin, L., Gabel, B., 2000, The tecnology of production of biomass labeled with stable isotopes. Abstracts of the 4th European workshop on biotecnology of microalgae, Bergholz-Rehbrücke, Germany. Weissman, J.C., Goebel, R.P.,1988, Biotecnology and Bioengineering, 31,
Tetraselmis suecica nın SARMAL TÜBÜLER FOTOBİYOREAKTÖRDE BÜYÜME HIZI VE ÜRÜN VERİMLİLİĞİ
Tetraselmis suecica nın SARMAL TÜBÜLER FOTOBİYOREAKTÖRDE BÜYÜME HIZI VE ÜRÜN VERİMLİLİĞİ Hilal KARGIN YILMAZ, Harun YILMAZ MERSİN ÜNİVERSİTESİ SU ÜRÜNLERİ FAKÜLTESİ hilal@mersin.edu.tr ÖZET Çalışmada mikroalg
DetaylıMikroalg Üretimi İçin Fotobiyoreaktör Tasarımları
E.Ü. Su Ürünleri Dergisi 2006 E.U. Journal of Fisheries & Aquatic Sciences 2006 Cilt/Volume 23, Ek/Suppl. (1/2): 327-332 Su Ürünleri Yetiştiriciliği / Aquaculture Ege University Press ISSN 1300-1590 http://jfas.ege.edu.tr/
DetaylıÇimento Üretim Prosesinde Mikroalglerin CO2 Tutucu Olarak Kullanımı
Çimento Üretim Prosesinde Mikroalglerin CO2 Tutucu Olarak Kullanımı 1 Projenin Amacı Karbon dioksit (CO 2 ), küresel iklim değişimine sebep olan en önemli sera gazıdır. Projedeki temel amaç, AKÇANSA Çanakkale
DetaylıÇimento Üretim Prosesinde Mikroalglerin CO2 Tutucu Olarak Kullanımı
Çimento Üretim Prosesinde Mikroalglerin CO2 Tutucu Olarak Kullanımı Ajanda Projenin Amacı Dünyada Çimento Üretimi Kyoto Protokolü Mikroalgler Mikroalgler ve Baca Gazı Mikroalgler Tarafından Baca Gazının
DetaylıPREFABRİKE AHŞAP YAPILAR ve UYGULAMA OLANAKLARI
PREFABRİKE AHŞAP YAPILAR ve UYGULAMA OLANAKLARI Ahşap malzeme, sahip olduğu özellikler nedeni ile yapı malzemesi olarak önemli bir yere sahiptir. Günümüz teknolojik olanakları çerçevesinde yapay ahşap
DetaylıSU KALİTE ÖZELLİKLERİ
SU KALİTE ÖZELLİKLERİ Su kirliliği Su kaynağının kimyasal, fiziksel, bakteriyolojik, radyoaktif ve ekolojik özelliklerinin olumsuz yönde değişmesi şeklinde gözlenen ve doğrudan veya dolaylı yoldan biyolojik
DetaylıGökkuşağı Alabalığı (Oncorhynchus mykiss Walbaum, 1792) Yavrularının İlk Dönemlerde Büyüme Performansı ve Ölüm Oranı Üzerine Tuzluluğun Etkisi
Gökkuşağı Alabalığı (Oncorhynchus mykiss Walbaum, 1792) Yavrularının İlk Dönemlerde Büyüme Performansı ve Ölüm Oranı Üzerine Tuzluluğun Etkisi Halim İbrahim ERBAŞ Nadir BAŞÇINAR Mehmet KOCABAŞ Şebnem ATASARAL
DetaylıÇizelge 2.6. Farklı ph ve su sıcaklığı değerlerinde amonyak düzeyi (toplam amonyağın yüzdesi olarak) (Boyd 2008a)
- Azotlu bileşikler Su ürünleri yetiştiricilik sistemlerinde oksijen gereksinimi karşılandığı takdirde üretimi sınırlayan ikinci faktör azotlu bileşiklerin birikimidir. Ana azotlu bileşikler; azot gazı
DetaylıÖN ÇÖKTÜRME HAVUZU DİZAYN KRİTERLERİ
ÖN ÇÖKTÜRME HAVUZU DİZAYN KRİTERLERİ Ön çöktürme havuzlarında normal şartlarda BOİ 5 in % 30 40 ı, askıda katıların ise % 50 70 i giderilmektedir. Ön çöktürme havuzunun dizaynındaki amaç, stabil (havuzda
DetaylıTEKRAR DOLAŞIMLI ÜRETİM SİSTEMLERİNDE SU KALİTESİ ve YÖNETİMİ
TEKRAR DOLAŞIMLI ÜRETİM SİSTEMLERİNDE SU KALİTESİ ve YÖNETİMİ Tekrar dolaşımlı (resirkülasyonlu) su ürünleri yetiştiricilik sistemleri, günümüzde özellikle doğal su kaynaklarının tükenmeye başlamasıyla
DetaylıOn-line Oksijen Tüketiminin Ölçülmesiyle Havalandırma Prosesinde Enerji Optimizasyonu
On-line Oksijen Tüketiminin Ölçülmesiyle Havalandırma Prosesinde Enerji Optimizasyonu Speaker: Ercan Basaran, Uwe Späth LAR Process Analysers AG 1 Genel İçerik 1. Giriş 2. Proses optimizasyonu 3. İki optimizasyon
DetaylıKONYA İLİ HAVA KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
KONYA İLİ HAVA KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Bu çalışma da 2000-2010 yıllarındaki yıllık, aylık, saatlik veriler kullanılarak kirleticilerin mevsimsel değişimi incelenmiş, sıcaklık, rüzgar hızı, nisbi
DetaylıAkvaryum veya küçük havuzlarda amonyağın daha az zehirli olan nitrit ve nitrata dönüştürülmesi için gerekli olan bakteri populasyonunu (nitrifikasyon
Azotlu bileşikler Ticari balık havuzlarında iyonize olmuş veya iyonize olmamış amonyağın konsantrasyonlarını azaltmak için pratik bir yöntem yoktur. Balık havuzlarında stoklama ve yemleme oranlarının azaltılması
DetaylıÖzel durum: Termik reaksiyonlar
Özel durum: Termik reaksiyonlar hafif metaller + pas hafif metal oksit + demir + enerji örnek: 2Al + Fe 2 O 3 Al 2 O 3 + 2Fe + energy Partiküller arası uzaklık? yoğunluk: 1 g/cm3 konsantrasyon: 50 g/m3
DetaylıFERMENTASYON. Bir maddenin bakteriler, mantarlarve diğer mikroorganizmalar aracılığıyla, genellikle ısı vererek ve köpürerek
FERMENTASYON Bir maddenin bakteriler, mantarlarve diğer mikroorganizmalar aracılığıyla, genellikle ısı vererek ve köpürerek kimyasal olarak çürümesi olayıdır Fermantasyon anaerobik şartlarda, glikoliz
DetaylıİÇ SU BALIKLARI YETİŞTİRİCİLİĞİNDE SU KALİTESİ
İÇ SU BALIKLARI YETİŞTİRİCİLİĞİNDE SU KALİTESİ Karada bir su ürünleri işletmesi kurulacaksa, su kaynağı olarak kaynak suyu, dere, ırmak, akarsu, göl, baraj suları veya yeraltı suları kullanılabilir. Yetiştiriciliğin
DetaylıTOCOR700. Online teknik sayfa
Online teknik sayfa A B C D E F H I J K L M N O P Q R S T Sipariş bilgileri Tip TOCOR700 Stok no. Talep üzerine Uygulama yeri ve müşteri gereklilikleri doğrultusunda kullanılacak cihazın özellikleri ve
DetaylıDİĞER ARITMA PROSESLERİ
YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DİĞER ARITMA PROSESLERİ Oksidasyon Havuzları Oksidasyon Havuzları Sürekli kanal tipinde tam karışımlı uzun havalandırmalı aktif çamur proseslerinin
Detaylıİlk çamur arıtım ünitesidir ve diğer ünitelerin hacminin azalmasını sağlar. Bazı uygulamalarda çürütme işleminden sonra da yoğunlaştırıcı
İlk çamur arıtım ünitesidir ve diğer ünitelerin hacminin azalmasını sağlar. Bazı uygulamalarda çürütme işleminden sonra da yoğunlaştırıcı kullanılabilir. Çürütme öncesi ön yoğunlaştırıcı, çürütme sonrası
DetaylıNannochloropsis sp. (Eustigmatophyta) nin Kış Döneminde Tubular Fotobiyoreaktörde Büyüme Özelliği
E.Ü. Su Ürünleri Dergisi 27 E.U. Journal of Fisheries & Aquatic Sciences 27 Cilt/Volume 24, Sayı/Issue (3-4): 233 237 Ege University Press ISSN 13-159 http://jfas.ege.edu.tr/ Nannochloropsis sp. (Eustigmatophyta)
DetaylıÇEVRE MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ 0010020036 KODLU TEMEL ĠġLEMLER-1 LABORATUVAR DERSĠ DENEY FÖYÜ
DENEY NO: 5 HAVAANDIRMA ÇEVRE MÜHENDĠSĠĞĠ BÖÜMÜ Çevre Mühendisi atmosfer şartlarında suda çözünmüş oksijen ile yakından ilgilidir. Çözünmüş oksijen (Ç.O) su içinde çözünmüş halde bulunan oksijen konsantrasyonu
Detaylıİyi kalitedeki yem seçimi ve yönetimi, Yoğun yetiştiricilik yapılan karides havuzlarında mekanik havalandırma yapılması, Mümkün olabildiğince su
SU KALİTESİ YÖNETİMİ Su ürünleri yetiştiriciliğinde su kalitesi yönetimi; su kalite özelliklerinin yetiştiricilik açısından uygun sınır değerlerde tutulmasını ve temel su kalite değerlerinden olan sapmalarda
Detaylı- Su hayatsal olaylar - Çözücü - Taşıyıcı - ph tamponlaması - Fotosentez - Mineral madde alınımı - YAĞIŞLAR
OTEKOLOJİ SU - Su hayatsal olaylar - Çözücü - Taşıyıcı - ph tamponlaması - Fotosentez - Mineral madde alınımı - YAĞIŞLAR ÇİĞ VE KIRAĞI - Toprak yüzeyinin sıcaklığını kaybetmesi - Suyun yoğunlaşması - Çiy
DetaylıBalık Üretiminde Su Kalitesi. Prof. Dr. Serap Pulatsü
Balık Üretiminde Su Kalitesi Prof. Dr. Serap Pulatsü SU KALİTE ÖZELLİKLERİ - Su sıcaklığı Su sıcaklığı, balıklar üzerinde etkisi en önemli olan ve yetiştiriciliği yapılacak türün pazar ağırlığına ulaşma
DetaylıNIRLINE. NIRLINE ile Ham Maddelerinizde Yağ Asidi Tayini, Sürdürülebilir Besleme ile Sizi Geleceğe Taşır!
ile Ham Maddelerinizde Yağ Asidi Tayini, Sürdürülebilir Besleme ile Sizi Geleceğe Taşır! KONU Yağ Asidi Profillerinin Hayvan Beslemedeki Önemi ve Analizleri İLGİ ile Ham Maddelerinizde Yağ Asidi Tayini,
Detaylı10. SINIF KONU ANLATIMI. 48 EKOLOJİ 10 BİYOMLAR Sucul Biyomlar
10. SINIF KONU ANLATIMI 48 EKOLOJİ 10 BİYOMLAR Sucul Biyomlar SUCUL BİYOMLAR Sucul biyomlar, biyosferin en büyük kısmını oluşturur. Fiziksel ve kimyasal özelliklerine göre tatlı su ve tuzlu su biyomları
Detaylı1. Kıyı Bölgelerinde Çevre Kirliliği ve Kontrolü KÇKK
1. Kıyı Bölgelerinde Çevre Kirliliği ve Kontrolü KÇKK Kentsel Atıksu Arıtım Tesislerinde Geliştirilmiş Biyolojik Fosfor Giderim Verimini Etkileyen Faktörler Tolga Tunçal, Ayşegül Pala, Orhan Uslu Namık
DetaylıREKOMBİNANT E.coli KÜLTÜRLERİ İLE ENZİM ÜRETİMİNİN KİNETİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ. Dilek KAZAN, Amable HOKTAÇSU ve Agnes ÇAMURDAN
REKOMBİNANT E.coli KÜLTÜRLERİ İLE ENZİM ÜRETİMİNİN KİNETİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ Dilek KAZAN, Amable HOKTAÇSU ve Agnes ÇAMURDAN Boğaziçi Üniversitesi. Mühendislik fakültesukimya Mühendisliği Bolümü
DetaylıBornova Vet.Kont.Arst.Enst.
Yemlerde Amino asitler ve B Grubu Vitaminlerinin Önemi ve Test Metotları Süreyya ÖZCAN Besin Öğeleri Canlının yaşamını devam ettirmesi için gerekli olan kimyasal element veya bileşiklerdir. Hücrelerin
Detaylı2)Subatomik parçacıklardan oluşan radyasyon. α, β ışınları
B) RADYASYON UYGULAMALARI Radyasyon = enerji yayılması 1)Elektromanyetik radyasyon. UV, X ve γ ışınları 2)Subatomik parçacıklardan oluşan radyasyon. α, β ışınları İyonizan ışınların canlı hücreler üzerine
DetaylıYemlerde Amino asitler ve B Grubu Vitaminlerinin Önemi ve Test Metotları. Süreyya ÖZCAN
Yemlerde Amino asitler ve B Grubu Vitaminlerinin Önemi ve Test Metotları Süreyya ÖZCAN Besin Öğeleri Canlının yaşamını devam ettirmesi için gerekli olan kimyasal element veya bileşiklerdir. Hücrelerin
DetaylıTarım Konferansı 25 Nisan 2011 Hassa_HATAY
Bağ Sulaması Tarım Konferansı 25 Nisan 2011 Hassa_HATAY Prof. Dr. Sermet ÖNDER Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü (Biyosistem Mühendisliği Bölümü) sermetonder01@gmail.com
DetaylıBİYOMLAR SUCUL BİYOMLAR SELİN HOCA
BİYOMLAR SUCUL BİYOMLAR SELİN HOCA SUCUL BİYOMLAR Sucul biyomlar, biyosferin en büyük kısmını oluşturur. Fiziksel ve kimyasal özelliklerine göre tuzlu su ve tatlı su biyomları olmak üzere iki kısımda incelenir.
DetaylıKalbimizden Toprağa... ÜRÜN TANITIM KATALOĞU.
Kalbimizden Toprağa... 2018 ÜRÜN TANITIM KATALOĞU www.olkatarim.com 01 İ Ç İ N D E K İ L E R 02. Olka Tarım Hakkında 03. Solucan Gübresi Hakkında 04. Solucan Gübresi Özellikleri 05. Ürün Bilgileri 06.
DetaylıMEMM4043 metallerin yeniden kazanımı
metallerin yeniden kazanımı Endüstriyel Atık Sulardan Metal Geri Kazanım Yöntemleri 2016-2017 güz yy. Prof. Dr. Gökhan Orhan MF212 Atıksularda Ağır Metal Konsantrasyonu Mekanik Temizleme Kimyasal Temizleme
DetaylıDENEY-1: NEWTON KURALINA UYMAYAN AKIŞKANLARIN REOLOJİK DAVRANIŞLARI
DENEY-1: NEWTON KURALINA UYMAYAN AKIŞKANLARIN REOLOJİK DAVRANIŞLARI 1-) Viskozite nedir? Kaç çeşit viskozite vardır? Açıklayınız. 2-) Kayma incelmesi ve kayma kalınlaşması nedir? Açıklayınız. 3-) Reoloji
DetaylıSera Etkisi. Gelen güneş ışınlarının bir kısmı bulutlar tarafında bloke edilmekte. Cam tarafından tutulan ısı
Sera Etkisi Bir miktarda ısı arz dan kaçmakta Gelen güneş ışınlarının bir kısmı bulutlar tarafında bloke edilmekte CO2 tarafından tutulan Isının bir kısmı tekrar atmosfere kaçabilir. Cam tarafından tutulan
DetaylıÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI
ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI 9.Çözünmüş İnorganik ve Organik Katıların Giderimi Yrd. Doç. Dr. Kadir GEDİK İnorganiklerin Giderimi Çözünmüş maddelerin çapları
DetaylıProf. Dr. Berna KENDİRLİ
Prof. Dr. Berna KENDİRLİ Genel olarak havalandırma, yapı içerisindeki kullanılmış havanın doğal veya yapay olarak yapı dışındaki temiz havayla yer değiştirmesidir. Sera içinde ortam sıcaklığının aşırı
Detaylı2- Bileşim 3- Güneş İç Yapısı a) Çekirdek
GÜNEŞ 1- Büyüklük Güneş, güneş sisteminin en uzak ve en büyük yıldızıdır. Dünya ya uzaklığı yaklaşık 150 milyon kilometre, çapı ise 1.392.000 kilometredir. Bu çap, Yeryüzünün 109 katı, Jüpiter in de 10
DetaylıBiyomühendislik nedir?
Biyomühendislik nedir? Doç.Dr. Semra HASANÇEBİ Trakya Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi Genetik ve Biyomühendislik Bölümü Biyomühendisliğin tanımı Biyomühendislik = Biological engineering, Biotechnological
DetaylıSERA TASARIMI ve İKLİMLENDİRME. Cengiz TÜRKAY Ziraat Yüksek Mühendisi. Alata Bahçe Kültürleri Araştırma İstasyonu Erdemli-Mersin 12 Ekim 2012
SERA TASARIMI ve İKLİMLENDİRME Cengiz TÜRKAY Ziraat Yüksek Mühendisi Alata Bahçe Kültürleri Araştırma İstasyonu Erdemli-Mersin 12 Ekim 2012 Sera nedir? Bitki büyüme ve gelişmesi için gerekli iklim etmenlerinin
DetaylıMIRA INFRA NANO ENDÜSTRİYEL
MIRA INFRA NANO ENDÜSTRİYEL ELEKTRİKLİ RADYANT ISITICI Yanı başınızdaki güneş YENİ NANO TEKNOLOJİ, ÜSTÜN PERFORMANS MİRA INFRA Nano Elektrikli radyant ısıtıcılar, paslanmaz çelik boru içerisindeki yüksek
DetaylıDoğal Deniz Suyu ve Tuzla Tuzu ile Hazırlanan Ortamlardaki Chaetoceros muelleri (Lemmermann, 1898) Kültürlerinde Işık ve Nütrientlerin Etkileri
E.Ü. Su Ürünleri Dergisi 2002 E.U. Journal of Fisheries & Aquatic Sciences 2002 Cilt/Volume 19, Sayı/Issue (1-2): 163 167 Ege University Press ISSN 1300-1590 http://jfas.ege.edu.tr/ Doğal Deniz Suyu ve
DetaylıKaliteli Isı Değiştiriciler
Kaliteli Isı Değiştiriciler Funke by Termotek Plakalı Isı Değiştiriciler FP, GPL Serisi Funke by Termotek Funke by Termotek Funke ; Granou ALMANYA lokasyonunda, ısı transfer ekipmanları üretimi yapan,
DetaylıLED Lambalarının Mikroalg Üretimi Ġçin Fotobiyoreaktörlerde IĢık Kaynağı Olarak Kullanımı
LED Lambalarının Mikroalg Üretimi Ġçin Fotobiyoreaktörlerde IĢık Kaynağı Olarak Kullanımı Caner KOÇ 1, Ali Bülent KOÇ 2, Önder UYSAL 3, Mustafa VATANDAġ 4 1 South Dakota State University Agricultural and
DetaylıYüksek verimli gaz yakıtlı çelik kazan CompactGas
Yüksek verimli gaz yakıtlı çelik kazan CompactGas Patentli alufer teknolojisi ile yüksek verim, düşük emisyon 1 CompactGas ın (1000-2800) avantajları Hoval CompactGas; konfor,ekonomi, güvenilirlik ve teknik
DetaylıGEMĐLERDE KULLANILAN VAKUM EVAPORATÖRLERĐNDE OPTĐMUM ISI TRANSFER ALANININ BELĐRLENMESĐ
GEMĐLERDE KULLANILAN VAKUM EVAPORATÖRLERĐNDE OPTĐMUM ISI TRANSFER ALANININ BELĐRLENMESĐ Recep ÖZTÜRK ÖZET Gemilerde kullanma suyunun limanlardan temini yerine, bir vakum evaporatörü ile deniz suyundan
DetaylıEKOLOJİ EKOLOJİK BİRİMLER
EKOLOJİ EKOLOJİK BİRİMLER EKOLOJİK BİRİMLER *Ekoloji: Canlıların birbirleriyle ve yaşadıkları ortamla olan ilişkisini inceleyen bilim dalıdır. Ekolojik birimlerin küçükten büyüye doğru sıralaması: Ekoloji
DetaylıHİDROLOJİ. Buharlaşma. Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan. İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü
HİDROLOJİ Buharlaşma Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü BUHARLAŞMA Suyun sıvı halden gaz haline (su buharı) geçmesine buharlaşma (evaporasyon) denilmektedir. Atmosferden
DetaylıSU BİTKİLERİ 3. Prof. Dr. Nilsun DEMİR
SU BİTKİLERİ 3 Prof. Dr. Nilsun DEMİR SINIFLANDIRMA; MORFOLOJIK, FIZYOLOJIK VE EKOLOJIK ÖZELLIKLERINE GÖRE Su üstü makrofitleri; su kıyılarında yaşayan, bir kısmı su içinde olan ve su dibine tutunan bitkilerdir.
DetaylıDr. Murat Çakan. İTÜ Makina Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü BUSİAD Enerji Uzmanlık Grubu 17 Nisan 2018, BURSA
Dr. Murat Çakan İTÜ Makina Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü cakanmu@itu.edu.tr BUSİAD Enerji Uzmanlık Grubu 17 Nisan 2018, BURSA 1. Ön Bilgiler 2. Bina Soğutma Yüklerinin Azaltılması 2.1. Mimari Tasarım
DetaylıOnline teknik sayfa VISIC620 GÖRÜŞ MESAFESI ÖLÇÜM CIHAZLARI
Online teknik sayfa VISIC620 A B C D E F H I J K L M N O P Q R S T Sipariş bilgileri Tip VISIC620 Stok no. Talep üzerine Uygulama yeri ve müşteri gereklilikleri doğrultusunda kullanılacak cihazın özellikleri
Detaylı9. SINIF KONU ANLATIMI 5 CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU
9. SINIF KONU ANLATIMI 5 CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU Canlıların yapısına katılan maddeler çeşitli özellikler nedeni ile temel olarak iki grupta incelenir. Canlının Temel Bileşenleri
DetaylıMeyve ve Sebze Depolanması ve İhracatında Kullanılan Modifiye Atmosfer Ambalajlarındaki Gelişmeler Doç. Dr. Fatih ŞEN
Meyve ve Sebze Depolanması ve İhracatında Kullanılan Modifiye Atmosfer Ambalajlarındaki Gelişmeler Doç. Dr. Fatih ŞEN Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü fatih.sen@ege.edu.tr Modifiye
DetaylıÇEV 219 Biyoçeşitlilik. Ötrofikasyon. Ötrofikasyon
ÇEV 219 Biyoçeşitlilik Ötrofikasyon Öğr. Gör. Özgür ZEYDAN http://cevre.beun.edu.tr/zeydan/ Ötrofikasyon Eutrophication (Bataklıklaşma) kelimesi eski Yunancadaki eutrophos kelimesinden gelmektedir. Eutrophos:
DetaylıADIM ADIM YGS-LYS 5. ADIM CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU
ADIM ADIM YGS-LYS 5. ADIM CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU Canlıların yapısına katılan maddeler çeşitli özellikler nedeni ile temel olarak iki grupta incelenir. Canlının Temel Bileşenleri
DetaylıKATI ATIKLARIN ARITILMASINDA MİKROORGANİZMALARIN KULLANIMI
ÇEVREYE ZARAR VEREN MADDELERİN ORTADAN KALDIRILMASINDA MİKROORGANİZMALARIN KULLANIMI ÖZET Mikroorganizmalar, çıplak gözle görülemeyecek kadar küçük ve tek hücreli canlılardır. Bakteriler, mayalar, küfler,
DetaylıYağmurlama Sulama Yöntemi
SULAMA SİSTEMLERİNİN TASARIMI Yağmurlama Sulama Yöntemi Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü Prof. Dr. Süleyman KODAL Prof. Dr. Yusuf Ersoy YILDIRIM Yağmurlama sulama
DetaylıBAHÇE HAVUZLARININ VEGÖLETLERİN EKOLOJİK DENGELERİNİ NASIL KORUYABİLİRİZ?
BAHÇE HAVUZLARININ VEGÖLETLERİN EKOLOJİK DENGELERİNİ NASIL KORUYABİLİRİZ? KRİSTAL BERRAKLIĞINDA GÖLETLER İÇİN: BERRAKLAŞTIRICI POND CLEAR Bulanık ve yeşil su bir bahçe havuzunun bir numaralı problemidir.
DetaylıDünyada 3,2 milyon tona, ülkemizde ise 40 bin tona ulaşan pestisit tüketimi bunun en önemli göstergesidir. Pestisit kullanılmaksızın üretim yapılması
Pestisit; herhangi bir istenmeyen canlının (zararlı organizma), yayılmasını engelleyen, uzaklaştıran ya da ondan koruyan her türlü bileşik ya da bileşikler karışımıdır. Tarımda pestisitler, zararlı organizmaları
DetaylıÜRÜN PROSPEKTÜSÜ. : 1.5 2.5 m/dak katod hareketi gerekir. Büyük yüzeyli parçalar için iki boyutlu hareket önerilir.
SAYFA NO: 1/5 AtılımKimyasalları SATINE NİKEL KAPLAMA AK 5000 ÜRÜN TANIMI Satine Nikel AK 5000 prosesi, ince taneli ve mat görünümlü dekoratif nikel kaplamalar için kullanılmaktadır. Genel olarak parlak
DetaylıOnline teknik sayfa MCS100E HW-C SEOS ÇÖZÜMLERI
Online teknik sayfa A B C D E F Ayrıntılı teknik bilgiler Sistem Sipariş bilgileri Tip Stok no. Talep üzerine Uygulama yeri ve müşteri gereklilikleri doğrultusunda kullanılacak cihazın özellikleri ve spesifikasyonları
DetaylıBACTOGEN ORGANİK GÜBRELER,
BACTOGEN ORGANİK GÜBRELER, mikrobiyal formülasyondan ve bitki menşeli doğal ürünlerden oluşur. Bu grupta yer alan gübreler organik tarım modelinde gübre girdisi olarak kullanılırlar. Bitkilerin ihtiyaç
DetaylıEŞANJÖR (ISI DEĞİŞTİRİCİSİ) DENEYİ FÖYÜ
EŞANJÖR (ISI DEĞİŞTİRİCİSİ) DENEYİ FÖYÜ Giriş Isı değiştiricileri (eşanjör) değişik tiplerde olup farklı sıcaklıktaki iki akışkan arasında ısı alışverişini temin ederler. Isı değiştiricileri başlıca yüzeyli
DetaylıBiochemistry Chapter 4: Biomolecules. Hikmet Geçkil, Professor Department of Molecular Biology and Genetics Inonu University
Biochemistry Chapter 4: Biomolecules, Professor Department of Molecular Biology and Genetics Inonu University Biochemistry/Hikmet Geckil Chapter 4: Biomolecules 2 BİYOMOLEKÜLLER Bilim adamları hücreyi
DetaylıOnline teknik sayfa MCS100E CD SEOS ÇÖZÜMLERI
Online teknik sayfa MCS100E CD A B C D E F H I J K L M N O P Q R S T Sipariş bilgileri Tip MCS100E CD Stok no. Talep üzerine Uygulama yeri ve müşteri gereklilikleri doğrultusunda kullanılacak cihazın özellikleri
DetaylıProses Analizörleri ile Atıksu Arıtma Tesislerinde Enerji Verimli Kontrol Örnek Uygulamaları /
October 2, 2009_HACH LANGE United for Water Quality_page 1 HACH LANGE United for Water Quality Proses Analizörleri ile Atıksu Arıtma Tesislerinde Enerji Verimli Kontrol Örnek Uygulamaları / Beispiele von
DetaylıFİLTRASYON. Şekil 4.1. Bir kum filtresinin kesit görünümü 1 GENEL BİLGİ
FİLTRASYON 1 GENEL BİLGİ Filtrasyon adından da anlaşılacağı üzere filtre etmek anlamına gelir. Başka bir deyişle filtrasyon, bir akışkanın katı parçacıklar içerisinden geçirilerek bünyesindeki kirliklerin
DetaylıDERS TANIMLAMA FORMU. Yrd. Doç. Dr. Erdem IŞIK
Dersin Kodu ve Adı : MMÜ 459 ENERJİ YÖNETİMİ DERS TANIMLAMA FORMU Programın Adı: Makine Mühendisliği Ders Dili Yarıyıl Dersin Türü (Zorunlu/Seçmeli) Ön şartlar Dersi Veren Öğretim Elemanı Gruplar/Sınıflar
DetaylıKALİTELİ ISI DEĞİŞTİRİCİLER
KALİTELİ ISI DEĞİŞTİRİCİLER Plakalı Isı Değiştiriciler FP, GPL Serisi TERMOTEK Proje Danışmanlık Sanayi ve Ticaret A.Ş. uzun yıllardır mekanik tesisat sektörüne hizmet veren yönetim kadrosu ile konusunda
DetaylıAtılımKimyasalları AK 3151 D SUNKROM DEKORATİF KROM KATALİZÖRÜ (SIVI) ÜRÜN TANIMI EKİPMANLAR
SAYFA NO: 1/5 AtılımKimyasalları AK 3151 D SUNKROM DEKORATİF KROM KATALİZÖRÜ (SIVI) ÜRÜN TANIMI AK 3151 D SUNKROM dekoratif krom kaplama banyolarında kullanılan sıvı katalist sistemidir. Klasik sülfatlı
DetaylıTOPRAK TOPRAK TEKSTÜRÜ (BÜNYESİ)
TOPRAK Toprak esas itibarı ile uzun yılların ürünü olan, kayaların ve organik maddelerin türlü çaptaki ayrışma ürünlerinden meydana gelen, içinde geniş bir canlılar âlemini barındırarak bitkilere durak
DetaylıAtılımKimyasalları AK 3252 H SUNKROM SERT KROM KATALİZÖRÜ (SIVI) ÜRÜN TANIMI EKİPMANLAR
SAYFA NO: 1/6 AtılımKimyasalları AK 3252 H SUNKROM SERT KROM KATALİZÖRÜ (SIVI) ÜRÜN TANIMI AK 3252 H SUNKROM sert krom kaplama banyolarında kullanılan sıvı katalist sistemidir. Klasik sülfatlı sistemlere
DetaylıDENİZ BALIKLARI YETİŞTİRİCİLİĞİNDE SU KALİTESİ
DENİZ BALIKLARI YETİŞTİRİCİLİĞİNDE SU KALİTESİ Su ürünleri yetiştiriciliği açısından önemli su kalite özellikleri ve bu özelliklere ilişkin sınır (standart) değerler uzun yıllar süren araştırma ve deneyimler
DetaylıSürdürülebilir Tarım Yöntemleri Prof.Dr.Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi
Sürdürülebilir Tarım Yöntemleri Prof.Dr.Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi TARIMSAL FAALİYETİN ÇEVRE ÜZERİNE ETKİSİ Toprak işleme (Organik madde miktarında azalma) Sulama (Taban suyu yükselmesi
DetaylıDÜNYADAKİ ATIK SU ISI DEĞİŞTİRİCİSİ UYGULAMALARI. Doç.Dr.Hüseyin GÜNERHAN Yük.Müh.Oğuzhan ÇULHA
DÜNYADAKİ ATIK SU ISI DEĞİŞTİRİCİSİ UYGULAMALARI Doç.Dr.Hüseyin GÜNERHAN Yük.Müh.Oğuzhan ÇULHA İçerik 1. Sisteme Genel Bakış 2. Atık Su Kaynaklı Isı Pompası Isı Değiştiricileri ve Tasarımı 3. Atık Su Isı
DetaylıMikrobiyal Gelişim. Jenerasyon süresi. Bakterilerde üreme eğrisi. Örneğin; (optimum koşullar altında) 10/5/2015
Mikrobiyal Gelişim Tek hücreli organizmalarda sayı artışı Bakterilerde en çok görülen üreme şekli ikiye bölünmedir (mikroorganizma sayısı) Çok hücreli organizmalarda kütle artışı Genelde funguslarda görülen
DetaylıBu birikintilerin giderilmesi için uygun kimyasallarla membranlar zaman içinde yıkanarak tekrar eski verimine ulaştırılırlar.
VIIPOL CKS MEMBRAN TEMİİZLEME PROSEDÜRÜ 1.Giriş : Ne kadar iyi bir ön arıtma yapılırsa yapılsın, çalışan bir ters ozmoz ( RO ) sisteminde zaman içinde hamsu içinde bulunan ve ön arıtmadan geçebilen kolloidler,
DetaylıKimyasal Toprak Sorunları ve Toprak Bozunumu-I
Kimyasal Toprak Sorunları ve Toprak Bozunumu-I asitleşme-alkalileşme (tuzluluk-alkalilik) ve düşük toprak verimliliği Doç. Dr. Oğuz Can TURGAY ZTO321 Toprak İyileştirme Yöntemleri Toprak Kimyasal Özellikleri
DetaylıVOLÜMETRİK DEBİMETRE KDDM 2
VOLÜMETRİK DEBİMETRE KDDM 2 Volümetrik debimetre nedir?? Fark basınç ölçümü ile hava akış verimini kontrol etmenizi sağlayan, bakım gerektirmeyen, yenilikçi bir Pnömatik otomasyon kontrol sistemidir, bu
DetaylıÜretim/İşlemler Yönetimi 2. Yrd. Doç. Dr. Mert TOPOYAN
Üretim/İşlemler Yönetimi 2 Sistem Kavramı Belirli bir ortak amacı elde etmek için birlikte çalışan bileşenlerden oluşan bütündür. Büyük sistemler kendilerini oluşturan alt sistemlerden oluşur. Açık sistem:
DetaylıOnline teknik sayfa MCS100FT-C SEOS ÇÖZÜMLERI
Online teknik sayfa A B C D E F Ayrıntılı teknik bilgiler sistemi Sipariş bilgileri Tip Stok no. Talep üzerine Uygulama yeri ve müşteri gereklilikleri doğrultusunda kullanılacak cihazın özellikleri ve
DetaylıSU VE HÜCRE İLİŞKİSİ
SU VE HÜCRE İLİŞKİSİ Oluşturacağı her 1 g organik madde için bitkinin 500 g kadar suyu kökleriyle alması ve tepe (uç) noktasına kadar taşıyarak atmosfere aktarması gerekir. Normal su düzeyinde hayvan hücrelerinin
DetaylıOnline teknik sayfa DUSTHUNTER SB30 SAÇILAN IŞIK-TOZ ÖLÇÜM CIHAZLARI
Online teknik sayfa DUSTHUNTER SB30 DUSTHUNTER SB30 A B C D E F H I J K L M N O P Q R S T Sipariş bilgileri Tip DUSTHUNTER SB30 Stok no. Talep üzerine Uygulama yeri ve müşteri gereklilikleri doğrultusunda
Detaylı12. SINIF KONU ANLATIMI 24 STOMA VE TERLEME (TRANSPİRASYON)
12. SINIF KONU ANLATIMI 24 STOMA VE TERLEME (TRANSPİRASYON) STOMA Genellikle yaprakta bulunan bitkide gaz alışverişini sağlayan küçük gözeneklerdir. Bitkinin yaşadığı iklim koşuluna bağlı olarak konumu
DetaylıSERALARIN TASARIMI (Seralarda Isıtma Sistemleri) Doç. Dr. Berna KENDİRLİ A. Ü. Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü
SERALARIN TASARIMI (Seralarda Isıtma Sistemleri) Doç. Dr. Berna KENDİRLİ A. Ü. Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü Seralarda Isıtma Sistemlerinin Planlanması Bitki büyümesi ve gelişmesi
DetaylıBilinen en eski yöntemdir. Bu alanda verim yükseltme çalışmaları sürdürülmektedir.
1) Biyokütle Dönüşüm Teknolojileri Doğrudan yakma (Direct combustion) Piroliz (Pyrolysis) Gazlaştırma (Gasification) Karbonizasyon (Carbonization) Havasız çürütme, Metanasyon (Anaerobic digestion) Fermantasyon
DetaylıELEKTROLİTİK TOZ ÜRETİM TEKNİKLERİ. Prof.Dr.Muzaffer ZEREN
Prof.Dr.Muzaffer ZEREN Bir çok metal (yaklaşık 60) elektroliz ile toz haline getirilebilir. Elektroliz kapalı devre çalışan ve çevre kirliliğine duyarlı bir yöntemdir. Kurulum maliyeti ve uygulama maliyeti
DetaylıEK 1 TABLO 1 ZEHİRLİLİK SEYRELME FAKTÖRÜ (ZSF) TAYİNİ
EK 1 TABLO 1 ZEHİRLİLİK SEYRELME FAKTÖRÜ (ZSF) TAYİNİ Atıksu muhtevası, balığın yüzgeçlerine yapışarak solunum epitellerinin şişmesine ve parçalanmasına neden olur ve bu şekilde balıklara zarar verir.
DetaylıHHO HÜCRESİNİN PERFORMANSININ DENEYSEL OLARAK İNCELENMESİ. Konya, Türkiye,
HHO HÜCRESİNİN PERFORMANSININ DENEYSEL OLARAK İNCELENMESİ Kevser DİNCER 1, Rıdvan ONGUN 1, Oktay DEDE 1 1 Selçuk Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Makine Mühendisliği Bölümü, Selçuklu, Konya, Türkiye,
DetaylıOnline teknik sayfa FW102 SAÇILAN IŞIK-TOZ ÖLÇÜM CIHAZLARI
Online teknik sayfa FW102 A B C D E F H I J K L M N O P Q R S T Sipariş bilgileri Tip FW102 Stok no. Talep üzerine Uygulama yeri ve müşteri gereklilikleri doğrultusunda kullanılacak cihazın özellikleri
DetaylıDÜŞÜK SICAKLIK STRESİ
DÜŞÜK SICAKLIK STRESİ Düşük sıcaklık stresi iki kısımda incelenir. Üşüme Stresi Donma stresi Düşük sıcaklık bitkilerde nekrozis, solma, doku yıkımı, esmerleşme, büyüme azalışı ve çimlenme düşüşü gibi etkiler
DetaylıBİYOLOJİK PROSESLERE GENEL BAKIŞ
BİYOLOJİK PROSESLERE GENEL BAKIŞ Dr.Murat SOLAK Biyolojik Arıtma Yöntemleri Biyokimyasal reaksiyonlar neticesinde atık sudaki çözünmüş organik kirleticilerin uzaklaştırıldığı yöntemlerdir. BİYOPROSESLER
DetaylıYararlanılan Kaynaklar: 1. Kurt, H., Ders Notları 2. Genceli, O.F., Isı Değiştiricileri, Birsen Yayınevi, Dağsöz, A. K.
Yararlanılan Kaynaklar: 1. Kurt, H., Ders Notları 2. Genceli, O.F., Isı Değiştiricileri, Birsen Yayınevi, 1999. 3. Dağsöz, A. K., Isı Değiştiricileri, 1985. 4. Kakaç, S.,andLiu, H., Selection,RatingandThermal
DetaylıOnline teknik sayfa VICOTEC320 TÜNEL SENSÖRLERI
Online teknik sayfa VICOTEC320 VICOTEC320 A B C D E F H I J K L M N O P Q R S T Sipariş bilgileri Tip VICOTEC320 Stok no. Talep üzerine Uygulama yeri ve müşteri gereklilikleri doğrultusunda kullanılacak
DetaylıYGS YE HAZIRLIK DENEMESi #8
YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #8 1) Arkebakteriler sıra dışı koşullarda bile yapısı bozulmadan kalabilen enzimlere sahiptir. Arkelere ait bu enzimler, I. Kalitesi düşük metal cevherlerinin işlenmesi, II. Zehirli
DetaylıSığır yetiştiriciliğinde Sıcaklık Stresi ve Alınabilecek Önlemler. Prof. Dr. Serap GÖNCÜ. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi
Sığır yetiştiriciliğinde Sıcaklık Stresi ve Alınabilecek Önlemler Prof. Dr. Serap GÖNCÜ Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü 01330 Adana Bir ineğin kendisinden beklenen en yüksek verimi
DetaylıVakum Teknolojisi * Prof. Dr. Ergun GÜLTEKİN. İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi
Vakum Teknolojisi * Prof. Dr. Ergun GÜLTEKİN İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Giriş Bilimsel amaçla veya teknolojide gerekli alanlarda kullanılmak üzere, kapalı bir hacim içindeki gaz moleküllerinin
Detaylı3. NESİL BİYOYAKIT TEKNOLOJİSİ OLAN ALGLERİN TÜRKİYE DE ÜRETİLEBİLİRLİK POTANSİYELİ
3. NESİL BİYOYAKIT TEKNOLOJİSİ OLAN ALGLERİN TÜRKİYE DE ÜRETİLEBİLİRLİK POTANSİYELİ Ayşe Hilal ULUKARDEŞLER, Yahya ULUSOY Uludağ Üniversitesi, Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu, 35100, Görükle Bursa H
Detaylı