BİYOFİZİK ANABİLİM DALI

Transkript

1 BİYOFİZİK ANABİLİM DALI Ders Adı : Fotoreseptörler ve çevirim (transdüksiyon) (Işıl Albeniz - Rüstem Nurten) Amacı: Duyu sistemlerinde genel çevirim mekanizmaların önemini, görme olayında fotoreseptörlerin rolünü ve ışığın soğrulması ile meydana gelen ardışık olayları vurgulayarak reseptörler ve çevirim arasındaki ilişkiyi kavratabilmek. Öğrenim hedefleri: Bu dersin sonunda öğrenci; - Duyu sistemlerinde genel çevirim mekanizmaların önemini bilmeli, - Görmenin kuantum tabiatı ve gözde ışığın hangi olaylara neden olduğunu bilmeli, - Gözün optik elementlerini sayabilmeli, - Görme olayı sırasında göz organellerini ve kırma güçlerini bilmeli, - Fotoreseptörün ışık fotonu ile uyarılması ile başlayan çevrim olayını bilmeli, Ders Adı : İşitme ve görme sistemleri örneğinde çevirim (transdüksiyon) özellikleri (Işıl Albeniz - Rüstem Nurten) Amacı: İşitme ve görme sistemleri örneğinde çevrim özelliklerini; işitmede mekanoelektriksel çevirim ve elektriksel rezonans mekanizmasının biyofiziksel esasları ile, görmede retinada bulunan fotoreseptörlerin yapısı ve işlevi arasındaki ilişkiyi kavratabilmek. Öğrenim hedefleri: Bu dersin sonunda öğrenci; - İşitme de tüy hücrelerinde mekano-elektriksel çevirimi bilmeli, - İşitme de tüy hücrelerinde elektriksel rezonansı bilmeli, - Duyum için gerekli eşik foton sayısı hakkında bilgi sahibi olmalı, - Retinal hücrelerdeki potansiyelleri ve elektroretinogramı açıklayabilmeli - Işığın soğrulma sırasında fotoreseptörlerdeki çevirim sürecinde yüksek amplifikasyonun önemini bilmeli. Ders Adı : İşitme biyofiziği (Handan Akçakaya - Rüstem Nurten)

2 Amacı: Ses dalgalarının özelliklerini ve işitme sırasında kulağın farklı bölümlerinde uğradığı değişikliği vurgulayarak yapı-işlev arasındaki ilişkiyi kavratabilmek. Öğrenim hedefleri: Bu dersin sonunda öğrenci; - Ses dalgalarının fiziksel ve duyusal özelliklerini bilmeli, - Desibel kavramını tanımlayabilmeli ve fiziksel ses şiddetini Desibel ölçeğine dönüştürebilmeli, - Ters kare yasasını tanımlayabilmeli ve dış kulak yapısıyla bu yasa arasındaki ilişkiyi işitme açısından değerlendirebilmeli, - İnsan kulağının en duyarlı olduğu ses frekansının kulak kanalının boyutlarıyla ilgili olduğunu bilmeli ve bu bağlamda rezonans, kararlı dalga, temel frekans kavramlarını açıklayabilmeli, - Kulak zarı, orta kulak kemikçikleri ve oval pencerenin ses dalgalarının şiddetlendirilmesindeki işlevini bilmeli. Ders Adı : Ses dalgalarının kulakta işlenmesi (Handan Akçakaya - Rüstem Nurten) Amacı: Dış ortamdan fiziksel uyaran olarak algılanan ses dalgalarının üst merkezlere iletilebileceği elektriksel uyaranlara dönüşüm mekanizmasını öğretmek. Öğrenim hedefleri: Bu dersin sonunda öğrenci; - Çevirim (transdüksiyon) işleminin iç kulakta olduğunu bilmeli, - Koklea ve korti organının yapısının çevirim işlemindeki önemini kavramış olmalı, - Frekans ayrımının nasıl gerçekleştiğini bilmeli, - Reseptör hücrelerin (tüysü hücre) yapısını ve işlevini bilmeli, - Getiren afferent ve götüren efferent sinirlerin işitmedeki önemini bilmeli.

3 FİZYOLOJİ ANABİLİM DALI Ders Adı : Sinir Sisteminin Organizasyonu, Sinapsların Temel İşlevleri Öğretim Üyesi : Sacit Karamürsel Sinir sisteminin yapısını ve çalışma prensiplerini hücre ve sinirsel bağlantılar düzeyinde anlamak. - Sinir sisteminin temel hücresi olan nöronu öğrenmeli. - Sinir sisteminin entegratif işlevini kavramalı. - Sinir sisteminin temel majör düzeylerini bilmeli. - Sinir hücresi ve sinapslardaki elektriksel ve kimyasal olayları bilmeli. Ders Adı : Duysal Reseptörler Duyu reseptörlerinden sinir sisteminin üst seviyelerine kadar iletimin özellik ve dinamiklerini öğrenmek. - Derideki duyu reseptörleri ve işlevlerini bilmeli. - Reseptör duysal sinir lifi bağlantısını ve işleyişini anlamalı. - Periferik sinir tiplerini ve özellikleri öğrenmeli. - Araştırma yöntemlerini öğrenmeli. Ders Adı : Bilginin İşlenmesinde Nöron Devreleri Duysal yollar üzerindeki sinir ağlarını öğrenmek. - Duyu yollarında işlev gören sinirsel bağlantı türlerini bilmeli. - Duyunun fiziksel şiddetinin nasıl kodlandığını söyleyebilmeli. - Temel sinir ağı tiplerini anlatabilmeli. - İnhibisyon-fasilitasyon gibi temel duyusal dinamiklerin mekanizmasını bilmeli Ders Adı : Somatik Duyular Somatik duyuların ileti yollarını ve dinamiklerini öğrenmek. - Dokunma resseptör tiplerini bilmeli. - Önemli duysal ileti yollarını anlatabilmeli. - Omurilikteki duysal yerleşimi bilmeli. - Duyuların kortikal temsillerini öğrenmeli.

4 Ders adları : Öğretim Üyesi : Görme optiği ve görüntünün oluşması Gözün yapısı ve retina fizyolojisi Görmenin fotokimyası ve nörofizyolojisi Renkli görme ve hacimli görme Kulağın fonksiyonel yapısı Sesin kulakta iletilmesi ve işitme testleri Tat ve koku duyuları Serap Kuruca Öğrencinin duyu fizyolojisinin ilkelerini öğrenmesi Bilgi - Gözün fonksiyonel anatomik bölümlerinin isimlerini söyleyebilmeli - Retina fizyolojisinin temel ilkelerini belirtebilmeli - Optik ilkeleri gözün kırıcı sistemleri için kullanabilmeli - Gözde görüntü oluşumunun temel ilkelerini söyleyebilmeli, görme kusurlarını sayabilmeli ve görme fotokimyasını aşama aşama sayabilmeli. - Görme yollarını oluşturan yapıları belirtebilmeli, hemianopsi türlerine göre görme yollarındaki hasarı yorumlayabilmeli - Renkli görme mekanizmasını açıklayabilmeli, renk körlüğünü tanımlayabilmeli ve tanısı için gereken iki testin adını söyleyebilmeli. - Görme keskinliği ve görme alanı tanımını yapabilmeli, - Pupilla refleksine bakabilmeli ve refleks yolunu tanımlayabilmeli, - Normal göz dibi muayenesinde görülen anatomik yapıları isimlendirebilmeli - Kulağın fonsiyonel anatomisinde yer alan bölümleri sayabilmeli - Ses fiziği ilkelerini ses dalgalarının kulakta iletilmesi için uyarlayabilmeli - İşitme yollarını sayabilmeli - Rinne ve Weber testlerini tanımlayabilmeli, hangi amaçla kullanıldıklarını söyleyebilmeli - Koku ve tad duyusunun temel reseptörlerini, yerleşimlerini belirtebilmeli. - Koku ve tad duyusunun fizyolojik önemini tartışabilmelidir. Beceri - Görme keskinliğini Snellen levhası kullanarak ölçebilmeli - Oftalmoskopla göz dibi muayenesi yapabilmeli - Görme alanı testi yaparak fizyolojik skotom noktasını saptayabilmeli - Rinne Weber testlerini yapabilmeli, normal sonucu yorumlayabilmeli - Renk körlüğü tanısı için en az bir yöntemi kullanabilmeli

5 Ders Adı : Omuriliğin motor işlevleri Öğretim Üyesi : Sacit Karamürsel Omuriliğin refleks işlevlerini ve istemli hareketlerdeki rolünü öğrenmek. Omurilikteki motor yapılanmayı bilmeli. Kaslardaki reseptör yapıyı ve işlevlerini anlamalı. Refleks mekanizmasını bilmeli. Ders Adı : Omurilik refleksleri Omurilikteki karmaşık motor işlevleri öğrenmek. - Omurilik reflekslerini öğrenmeli. - Omurilikteki mültisegmanter refleksleri öğrenmeli. - Omurilik motor işlevlerinin dinamiklerini bilmeli. Ders Adı : Spinal Şok ve Medulla Spinalis Hasarları Öğretim Üyesi : Ali Sarper Diler Spinal şok ve medulla spinalis hasarında zamana bağlı fonksiyonel değişimleri öğrenmek - Spinal şok ve medulla spinalis hasarında ilk değişiklikleri tanımlayabilmeli - Spinal şok ve medulla spinalis hasarında uzun süreli değişiklikleri tanımlayabilmeli - Hasar yeri ve fonksiyon kaybı ilintisini kurabilmeli Ders Adı : Motor İşlevin Kortikal Kontrolü Korteksin motor işlevledeki kontrol görevini öğrenmek - Korteksin motor işlevi kontrol eden böümleri ayırt edebilmeli - Korteksde motor işlevi ve ilgili bölüm bağıntıları ile kontrolü özetleyebilmeli Ders Adı : Motor İşlevin Beyin Sapı Tarafından Kontrolü Beyin Sapının motor işlevledeki kontrol görevini öğrenmek

6 - Beyin Sapının motor işlevi kontrol eden böümleri ayırt edebilmeli - Beyin Sapının motor işlevi ve ilgili bölüm bağıntıları ile kontrolü özetleyebilmeli - Beyin sapına gelen ve ondan çıkan yollar ile bu yolların motor işlev bağıntısını anlatabilmeli Ders Adı : Serebellumun Genel Motor Kontrole Katkıları Serebellumun motor işlevledeki kontrol görevini öğrenmek - Serebellumun motor işlevi kontrol eden böümleri ayırt edebilmeli - Serebellumun motor işlevi ve ilgili bölüm bağıntıları ile kontrolü özetleyebilmeli - Serebelluma gelen ve ondan çıkan yollar ile bu yolların motor işlev bağıntısını anlatabilmeli Ders Adı : Bazal Gangliyonların Genel Motor Kontrole Katkıları : Bazal Ganglionların İşlevlerini ve bu işlevlerin motor kortekse katkılarını öğrenmek - Bazal ganglionlardaki motor işlevlere katılan yapıları bilmeli - Bu yapılar ile motor kortek arasındaki ilişkiyi anlamalı - Motor kortks ve motor işlevlere katılan diğer beyin bölgelerini n birbiriyle ilişkisini anlayabilmeli - Bazal ganglion haraplanmalarında motor hareketlerdeki bozuklukları irdeleyebilmeli Ders Adı : Limbik sistem Öğretim Üyesi : Ziya Ziylan Limbik sistemin Beynin diğer bölgelerinden olan farklılıklarını ve işlevlerini öğrenmek - Limbik sistemi oluşturan yapıları tanyabilmeli - Limbik sistem serebral kortek talamus ve hipotalamus arasındaki fonksiyonel işleyişi öğrenmeli - Duyguların n asıl kodlandığını öğrenme ve bellek ile ilişkisini anlamalı - Duyguların limbik sistemde anatomik olarak nasıl temsil edildiğini değerlendirebilmeli

7 Ders Adı : Hipotalamus : Hipotalamusun yapısını, organizmada homeostasisi sağlamak üzere işlevlerini vesinirsel ve hormonal bağlantılarını öğrenmek - Hipotalamusun işlevlerini veçalışma prensiplerini,dinamiklerini anlamak - Duyu reseptörlerinden kendisine ulaşan informasyonların işleniş mekanizmalarını öğrenmeli - Hipotalamusun çalışma prensiplerini, sinirsel ve hormonal bağlantılarınıanlamalı - Sinir sistemini diğer bölümleriyle olan önemli bağlantılarını öğrenmeli Ders Adı : Metabolizma ve vücut sıcaklığının düzenlenmesi : Organizmada enerji dengesi ve buna bağlı olarak vücut sıcaklığının düzenlenme mekanizmalarını öğrenmek - Temperatür değişmelerine bağlı olarak metobolik aktivite nin buna uyumunu ilişkilendirebilmeli - Çevre temparatüründeki değişmelere direnç ve buna adaptasyon mekanizmalarının nasıl çalıştığını öğrenmeli - Beyindeki ısı düzenleme merkezleri ve periferik mekanizmaların normal koşullarda ve yetersiz kaldıklarında nelerin gözlenebileceğini bilmeli - Temparatür değişmelerine karşı uyum mekanizmalarının işleyişini anlamalı Ders Adı : Beyin kan akımı, Kan-Beyin Bariyeri : Beynin kanlanması ve metabolik işlevi hakkında bilgi edinmeleri. Beyni koruyan yapıların görevlerini öğrenmek - Meninksler, Serebrosipinal sıvı ve Kan- Beyin bariyerinin görevlerini öğrenmeli - Kan beyin-bariyerinin beyne maddelerin girişini kontrol eden mekanizmaların neler olduğunu ve çalışma mekanizmalarını anlamalı - Beyin Kan akımının nasıl düzenlendiğini ve bunun önemini kavrayabilmeli - Beyin kanakımının beyne, normal çalışması için gerekli olan birçok madde taşıdığı gibi. - beyinden birçok maddeyi de uzaklaştırmakla görevli olduğunun irdeleyebilmeli.

8 Ders Adı : Serebrospinal sıvı ve beyin metabolizması : Beyinin metabolik işlevi ve serebrosipnal sıvı hakkında bilgi edinmeleri - Beynin dinlenme, aktivite ve hipoksik koşullarda metobolik değişimleri öğrenmeli. - SSS ın ventrikülden salgılanması ve MSS deki dolaşımının öğrenmesli - Serebrosipinal sıvı içerik ve beyin metabolizması ve nörönlar ın mikroçevresi ile ilişkilerinin anlamalı - Çeşitli koşullarda SSS salgılanım ve dolaşımındaki aksamaların yol aacağı bozuklukları - İrdeleyebilmeli Ders Adı : Beyin Korteksi Öğretim Üyesi : Tamer Demiralp : Beyin korteksinin yapısını, histolojik özelliklerini, afferent ve efferentlerini, talamus ve diğer alt merkezlerle anatomik ve işlevsel bağlantılarını, duysal, motor ve asosiyasyon alanlarının konum ve işlevlerini öğrenmek. - Beyin korteksinin yapısını ve histolojik özelliklerini bilmeli. - Beyin korteksinin farklı katmanlarına giren ve çıkan yolakları bilmeli. - Beyin korteksinin talamusla işlevsel bağlantılarını kavramış olmalı. - Beyin korteksinin duysal, motor ve asosiyasyon alanlarını tanımlayabilmeli, işlevlerini kavramalı. Ders Adı : Beynin zihinsel işlevleri, öğrenme ve bellek : Serebral lateralizasyon ve özelleşmeyi, kategorik ve reprezantasyonel hemisferlerin işlevlerini, dil işleviyle ilgili alanları, konuşma bozukluklarını (afaziler), bellek oluşumunun mekanizmalarını, sinaptik plastisiteyi, bellek türlerini, deklaratif uzun süreli bellek oluşumunda hipokampüsün rolünü, bellek bozukluklarını (amneziler) öğrenmek. - Beyin hemisferlerinin işlevsel özelleşmesini kavramalı. - Dil işleviyle ilgili beyi yapılarını öğrenmeli, işlevsel rollerini kavramalı. - Dil ile ilgili alanların bozukluğunda ortaya çıkan spesifik konuşma bozukluklarını (afaziler) kavramalı. - Kısa ve uzun süreli bellek oluşum mekanizmalarını anlamalı. - Sinaptik plastisitenin oluşum mekanizmasını vee işlevsel önemini kavramalı. - Bellek türlerini tanımlayabilmeli. - Uzun süreli deklaratif belleğin oluşumunda hipokampüsün rolünü bilmeli.

9 - Bellek bozukluğu türlerini tanımlayabilmeli. Ders Adı : Beynin Etkinlik Durumları Uyku, Beyin Dalgaları, Epilepsi, Psikozlar : Elektroensefalogramın (EEG) biyofizik temellerini, EEG ritmlerinin karakteristiklerini ve işlevsel karşılıklarını, Epileptik nöbet tipleri ve EEG deki izlerini, Uyarılma Potansiyelleri (UP) ve Olaya İlişkin Beyin Potansiyellerini (OİP), klinikteki kullanım alanlarını, retiküler formasyonun yapı ve işlevlerini, Nörohormon sistemlerini ve etkilerini, uyku evrelemesini öğrenmek. - Elektroensefalogramın biyofizik temellerini kavramalı. - EEG ritmlerini tanımlayabilmeli ve işlevsel karşılıklarını bilmeli. - Epileptik nöbet tiplerini tanımlayabilmeli, EEG deki karşılıklarını bilmeli. - EEG den Uyarılma Potansiyelleri ve Olaya İlişkin Beyin Potansiyellerinin elde edilme tekniğini kavramalı, klinik kullanım alanlarını bilmeli. - Retiküler formasyonun yapısını ve işlevlerini bilmeli. - Nörohormon sistemlerini ve işlevsel etkilerini bilmeli. - Uykunun evrelerini ve polisomnografik özelliklerini tanımlayabilmeli. Ders Adı : Otonom Sinir Sistemi I : Otonom sinir sisteminin işlevlerini, otonom refleks mekanizmasını, pregangliyonik ve post-gangliyonik otonom liflerin yapısal ve nörokimyasal özelliklerini, sempatik ve parasempatik sinir sistemi arasındaki yapısal ve işlevsel farkları öğrenmek. - Otonom sinir sisteminin işlevlerini somatik duysal sinir sistemi ile karşılaştırmalı olarak anlamalı. - Otonom refleks mekanizmasını kavramalı. - Pre- ve post-gangliyonik otonom sinir liflerinin yapısal ve nörokimyasal özelliklerini bilmeli. - Sempatik ve parasempatik sinir sistemi arasındaki yapısal ve işlevsel farkları bilmeli. Ders Adı : Otonom Sinir Sistemi II : Stres yanıtını, sempatik ve parasempatik uyarılmanın farklı vücut sistemleri üzerindeki etkilerini, sempatomimetik, sempatolitik, parasempatomimetik ve parasempatolitik drogların etki mekanizmalarını öğrenmek. - Stres yanıtını bilmeli.

10 - Sempatik ve parasempatik uyarılmanın çeşitli vücut sistemleri üzerindeki etkilerini kavramalı. - Otonom sinir sistemi farmakolojisi hakkında genel bilgi sahibi olmalı. Ders Adı : Sinir Sisteminde Hasar ve Yenilenme : Glia hücre tiplerini, işlevsel özelliklerini, akson dejenerasyonu ve periferik sinir sisteminde akson rejenerasyonu mekanizmalarını, merkezi sinir sisteminde reorganizasyon mekanizmasını, nörodejeneratif hastalıkları ve nörotrofik faktörleri öğrenmek. - Glia hücre tiplerini tanımlayabilmeli. - Farklı glial hücrelerin işlevsel özelliklerini bilmeli. - Akson dejenerasyonu sürecini bilmeli. - Periferik sinir sisteminde akson rejenerasyonu sürecini kavramalı. - Merkezi sinir sisteminde akson hasarında ortaya çıkan reorganizasyon sürecini kavramalı. - Nörodejeneratif hastalıkların mekanizmalarını bilmeli. - Nörotrofik faktörleri ve etkilerini bilmeli. Ders Adı : Beyin İşlevlerini Ölçme Yöntemleri : Beyni yapısal inceleme yöntemlerini, beyin işlevlerinin araştırılmasındaki temel yaklaşımları, zihinsel süreçlerin incelenmesinde başvurulan davranışsal, elektrofizyolojik ve işlevsel nörogörüntüleme yöntemlerini karşılaştırmalı olarak öğrenmek. - Beynin yapısal incelenmesine olanak veren görüntüleme yöntemleri hakkında genel bilgi edinmeli. - Beyin işlevlerinin araştırılması için geliştirilmiş temel yaklaşımları tarihsel gelişimi içinde kavramalı. - Zihinsel süreçlerin incelenmesinde kullanılan davranışsal, elektrofizyolojik ve işlevsel nörogörüntüleme yöntemleri hakkında bilgi sahibi olmalı, birbirine göre üstünlükleri ve zayıf yönlerini karşılaştırabilmeli.

11 GENETİK ANABİLİM DALI DERS ADI: Merkezi Sinir Sistemi Gelişiminde Etkili Genler (Hülya Kayserili/ Oya Uyguner) MSS gelişimini, embriyonal / fetal süreçte gelişimsel genetik yaklaşımı ile bilmek ve ilişkili gen aileleri ile sinyal yolaklarının gelişimdeki rolünü kavramak Öğrenım hedeflerı: Bu ders sonunda öğrenciler 1. Embryogenezde MSS gelişimini açıklayabilmeli 2. MSS gelişim evrelerini sayabilmeli ve her evrenin oluşumundaki patolojilerde postnatal dönemde gözlenen klinik bulguları bilmeli 3. MSS gelişiminde etkin olan önemli gen ve yolakları sayabilmeli 4. Etkin genlerin mutasyonlarında oluşan patolojileri klinik tabloları ile ilişkilendirebilmeli 5. Gelişimsel genetik kavramı kapsamında MSS gelişimini irdeleyebilmeli DERS ADI: Mental Gelişimde Genetik Etyopatogenez ve Tanısal Yaklaşım Mental gelişim geriliği/ nörogelişimsel gerilik etyopatogenezinde yer alan genetik hastalıkları irdelemek ve mental retarde bireye tanısal yaklaşım için uygun testleri sırasıyla istemeyi öğrenmek Öğrenim hedefleri: Bu ders sonunda öğrenciler 1. Mental gelişim geriliği / nörogelişimsel gerilik etyopatogenezini sınıflayabilmeli, 2. Genetik etopatogenez alt başlığında yer alan kromozom anomalileri ile tek gen hastalıklarının ( metabolik hastalıklar, sendromlar) sık gözlenenlerini bilmeli 3. Mental retardasyonlu olguda etyopatogeneze yönelik genetik tanı testlerini planlayabilmeli 4. Kromozom anomalileri ile mental retardasyon ilişkisini kavrayabilmeli, sık gözlenen sayısal ve yapısal kromozom anomalilerinde mental retardasyonun derecesini açıklayabilmeli

12 5. Tek gen hastalığı olan metabolik hastalıklar ile mental retardasyon ilişkisini irdeleyebilmeli ve olası tedavi seceneklerinin genel prensiplerini söyleyebilmeli 6. Mental retardasyonun eşlik ettiği tek gen sendromlarının sık gözlenenlerini bilmeli ve oluşum patolojisini açıklayabilmeli 7. Nörogenetik hastalıklar kavramı ile tanışmalı ve kapsamını açıklayabilmeli DERS ADI: Davranış Modelimiz genlerimizin Nasıl etkisi altında? Sendromlara özgü olduğu kabul edilen davranış modellerinden yola çıkarak, davranış modelimizde genlerin etkinliğini kavramak ve davranış patolojilerinin temelinde yer alan genetik faktörleri irdelemek Öğrenim hedefleri: Bu ders sonunda öğrenciler 1. Down sendromu, Angelman sendromu, Wiliams sendromu, Rett sendromunun özgün davranış modellerini söyleyebilmeli, ve mental retardasyon derecesinden bağımsız olan sendromlara özgün davranış modellerindeki farklılıkları açıklayabilmeli 2. Özgün davranış modelleri ile gen / kromozomal bölge ilişkisini ifade edebilmeli 3. Davranış modelleri ve psikiyatrik hastalıklar kavramı ilişkisini kurabilmeli( örnek hastalık 22q11 delesyonu sendromu) 4. Otizm spektrumu bozuklukları etyopatogenez açısından değerlendirebilmeli ve genetik etyopatogenezi belirlemek için yapılması gerekenleri sayabilmeli 5. Davranış / genetik / çevre üçgenini irdeleyebilmeli