Yozgat yöresinde atopik semptomlu hastalarda deri prick testi sonuçları

Transkript

1 64 JCEI / 2014; 5 (1): Joural of Cliical ad Experimetal Ivestigatios doi: /ahijs ÖZGÜN AŞTIRMA /ORIGINAL TICLE Yozgat yöreside atopik semptomlu hastalarda deri prick testi souçları Ski prick test results i patiets with atopic symptoms i Yozgat district Emie Çölgeçe 1, Kemal Özyurt 2, Yavuz Selim İtepe 3, Zeliha Kapusuz Gecer 4, Mahmut Özkırış 4, Ghaiya Ede 5, Seyha Karaçavuş 6 ÖZET Amaç: Deri prick testi (DPT) atopik hastalıklarda alerjeleri saptamasıda oldukça hızlı, yaygı bir yötem olarak kullaılmaktadır. Biz bu çalışmada DPT ile tespit edile alerjeler ile total serum IgE (T.IgE) düzeyleri arasıdaki ilişkiyi değerledirmek ve bölgemizdeki alerjeleri sıklığıı icelemek istedik. Yötemler: Dermatoloji polikliiğide DPT uygulaa 190 hastaı kliik özellikleri, deri prick testi souçları ve T.IgE düzeyleri geriye döük olarak değerledirildi. Bulgular: Hastaları, 53 ü (%27,9) idiyopatik jeeralize pruritus (), 41 i (%21,6) atopik dermatit (), 40 ı (%21,1) kroik idiyopatik ürtiker (), 38 i (%20) alerjik riit (), 18 i (%9,5) alerjik astma () idi. DPT de, toplam 123 (%64,7) hastada, e az bir ya da daha fazla alerjee karşı pozitif yaıt saptadı. Bu hastaları 28 i, 30 u, 20 si, 28 i, 17 i idi. DPT de e sık saptaa alerjeler çam polei %25.3, buğday polei %18.4, köpek epiteli %15.8 idi. T.IgE düzeyi arasıda değişmekte olup, ortalama ± IU/ml idi. T.IgE hastaları %54.9 uda yüksekti. T.IgE seviyesi yüksek ola hastalarda DPT pozitifliği, total serum IgE seviyesi ormal olalarda istatistiksel olarak alamlı derecede daha sık görüldü (p). Souç: Yozgat bölgeside çam ağacı polei ve buğday poleii e sık karşılaşıla alerjeler olduğuu düşümekteyiz. Ayrıca daha geiş serilerde oluşa hasta grupları ile yapılacak yei çalışmalara ihtiyaç olmakla birlikte; bulgularımız,, ve yaı sıra ve lu hastalarda, özellikle de T.IgE düzeyi yüksek olalara DPT uygulamasıı gerekliliği ve yararıa işaret etmektedir. Aahtar kelimeler: Deri prick testi, total IgE, atopi ABSTRACT Objective: Ski prick test (SPT) is used widely ad fastly to determie the allerges i atopic disease. We aimed i this study to aalysis the relatioship betwee total serum IgE (T.IgE) ad allerges that foud by SPT ad lookig over the frequecy of allerges. Methods: We evaluated cliical fidigs ad SPT results ad T.IgE levels of 190 patiets who admitted to dermatology outpatiet cliic, retrospectively. Results: 53 (27.9%) patiets had idiopathic geeralized pruritus (IGP), 41 (21.6%) had atopic dermatitis (), 40 (21.1%) had chroic idiopathic urticaria (CIU), 38 (20%) had allergic rhiitis (), ad 18 (9.5%) had allergic asthma (). 123 (64.7%) patiets had positive reactio to at least oe or more allerge o SPT. Of these patiets 28 were IGP, 30 were, 20 were CIU, 28 were, ad 17 were. The most commo allerges were pie polle (25.3%), wheat polle (18.4%), ad dog epithelium (15.8%). The mea levels of T.IgE was ± IU/ml (1-2500). T.IgE is higher 54.9% of patiets. It was see that DPT positivity was sigificatly more frequet i patiets with icreased T.IgE levels tha those with ormal total serum IgE level (p<0.05). Coclusio: We thik that pie tree ad wheat polles are the most commoly ecoutered allerges at Yozgat area. Moreover, our fidigs idicated to the requiremet ad beefits of DPT i patiets with, ad i additio to the those KİU ad, particularly i patiets with icreased T.IgE levels, although further studies with larger sample size are eeded. J Cli Exp Ivest 2014; 5 (1): Key words: Ski prick test, total IgE, atopy 1 Bozok Üiversitesi Tıp Fakültesi, Dermatoloji Aa Bilim Dalı, Yozgat, Türkiye 2 Kayseri Eğitim ve Araştırma Hastaesi, Dermatoloji Kliiği, Kayseri, Türkiye 3 Bozok Üiversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları Aa Bilim Dalı, Yozgat, Türkiye 4 Bozok Üiversitesi Tıp Fakültesi, Kulak Buru Boğaz Hastalıkları Aa Bilim Dalı, Yozgat, Türkiye 5 Bozok Üiversitesi Tıp Fakültesi, Pediatri Aa Bilim Dalı, Yozgat, Türkiye 6 Bozok Üiversitesi Tıp Fakültesi, Nükleer Tıp Aa Bilim Dalı, Yozgat, Türkiye Correspodece: Emie Çölgeçe, Bozok Üiversitesi Tıp Fakültesi, Dermatoloji Aa Bilim Dalı, Yozgat drecolgece@hotmail.com Received: , Accepted: Copyright JCEI / Joural of Cliical ad Experimetal Ivestigatios 2014, All rights reserved

2 Çölgeçe ve ark. Atopik hastalarda deri prick testi 65 GİRİŞ Atopi; geetik yatkılığı ola şahıslarda, çevresel faktörleri etkisiyle belirli atijelere karşı tip I aşırı duyarlılık oluşturarak alerjik astma, alerjik riokojuktivit ve atopik dermatit geliştirme eğilimidir. Atopik eğilimi ola kişilerde doğal olarak karşılaşıla atijelere karşı İmmuglobuli (Ig) E yapım yeteeği artmıştır. Her geçe gü toplumdaki atopi isidası artmakta ve kişileri yaşam kalitesii olumsuz yöde etkilemektedir. Atopide rol oyaya çevresel faktörleri çok çeşitli olmasıda dolayı, etkei teşhis ve tedaviside güçlükler yaşamaktadır [1,2]. İlk olarak 1865 yılıda Blackley tarafıda uygulaa deri prick testi (DPT) güümüzde yaygı olarak kullaıla, allerjeleri saptamasıda oldukça hızlı, güveli ve ucuz bir yötemdir [3,4]. Bu çalışma, hem bölgemizde bilie bazı alerjelere karşı duyarlılığı belirlemesi, hem de atopii deri hastalıkları ile ilişkisii değerledirmek amacı ile plalamıştır. YÖNTEMLER Bu çalışmada, Ocak 2011-Ekim 2012 tarihleri arasıda Bozok Üiversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji polikliiğie başvura, idiyopatik jeeralize pruritus (), atopik dermatit (), kroik idiyopatik ürtiker (), alerjik riit () ve alerjik astım () taısı ile DPT uygulaa toplam 190 hastaı test souçları retrospektif olarak değerledirildi. Hastalarda DPT ile 28 alerjee karşı duyarlılık yaı sıra, total serum IgE (T.IgE) düzeyleri araştırıldı. Hastaları DPT uygulamada öceki iki hafta süresice atihistamiik, kortikosteroid, brokodilatatör, mast hücre stabilizatörleri, immüsüpresif ajalar gibi test soucuu etkileyebilecek topikal veya sistemik ilaç kullaımıı olmamasıa dikkat edildi. DPT, ökol içyüzü derisie multipl deri testi aplikatörü ile uyguladı. Uygulamada 20 dk sora yapıla değerledirmede edürasyo çapı, egatif kotrolde e az 3 mm daha geiş olalar pozitif kabul edildi. E az bir ve daha fazla allerjee karsı pozitif yaıt göstere hastalar istatistiksel değerledirmede DPT pozitif olarak kabul edildi. DPT paelide, pozitif (histami) ve egatif kotrol (%0.9 serum fizyolojik) dışıda 28 adet alerje kullaıldı. Bular; ev tozu akarları (Dermatophagoides fariae (DF) ve Dermatophagoides pteroyssius (DP)), kedi epiteli, köpek epiteli, alabalık, tüm yumurta, kakao, çilek, iek sütü, tavuk eti, koyu eti, daa eti, domates, muz, yer fıstığı, fıdık, ceviz, buğday uu, kırmızıbiber, hamam böceği, sama tozu, lateks, ağaç poleleri (çam ve kavak) ve tahıl poleleri (yulaf, arpa, buğday ve mısır) idi. Verileri istatistiksel aalizide SPSS-15.0 Widows paket programı kullaıldı. Sayısal veriler ormal dağılımda test edilerek, sıklık, ortalama ve stadart sapmaları belirledi. Normal dağılış göstere verileri değerledirilmeside t testi, tek yölü ANOVA, Pearso korelasyo testi, ormal dağılım göstermeye veriler içi ise Ma-Whitey U testi, Kruskal Wallis testi, Spearma sıra korelasyou ve ki-kare testleri kullaıldı de küçük p değerleri istatistiksel olarak alamlı kabul edildi. BULGUL Toplam 190 hastaı 100 ü kadı (%52.6), 90 ı erkek (%47.4) idi. Hastaları yaşları 3-78 yıl arasıda değişmekte olup, yaş ortalaması 31.3 ± ve yaş gruplarıa göre dağılımı 1-18 yaş %31.1, 18 yaş üzeri %68.9 idi. Hastaları 53 ü (%27.9), 41 i (%21.6), 40 ı (%21.1), 38 i (%20), 18 i (%9.5) taısıa sahipti. Toplam 190 hastaı 123 üde (%64,7), DPT de e az bir ya da daha fazla alerjee karşı pozitif yaıt saptadı. Buları 16 sıda (%8,4) tek alerjee karşı, 106 sıda (%55,8) ise iki ya da daha fazla sayıda alerjee karşı DPT pozitifti. E sık duyarlılık saptaa alerjeler çocuk ve adölesa döemide, DP (%25,4), buğday polei (%23,7) ve çam polei (%22) ike erişki döemde, çam polei (%26,7), buğday polei (%16) ve köpek epiteli (%16) idi. Tek alerjee karşı reaksiyo göstere hastalarda da e sık çam poleie (%25) karşı pozitif yaıt saptadı. Taı grupları ayrı ayrı icelediğide ise grubuda e fazla muza (%18,9), grubuda buğday poleie (%19,5),, ve gruplarıda ise e fazla çam poleie (sırasıyla %17.5, %47.4, %50) karşı pozitif yaıt saptadı. Tablo 1 de taı gruplarıa göre duyarlılık saptaa alerjeler verilmiştir. Taı gruplarıda DPT de e az bir ya da daha fazla alerjee karşı pozitiflik oraı icelediğide 28 i (%22.8), 30 u (%24.4), 20 si (%16.3), 28 i (%22.8), 17 si (%13.8) idi. E az bir ya da daha fazla alerjee karşı pozitif yaıt görülmesi cisiyete göre istatistiksel olarak alamlı farklılık göstermezke (p>0.05), erişki yaş grubuda ve taı grupları arasıda istatistiksel olarak alamlı farklılık gösterdi (p<0.05) (Tablo 2). DPT uygulamasıda e az 1 ay sora, telefola ulaşılabile 14 li hastaı 11 ide (%78.6), 24 li hastaı 18 ide (%75) ve 12 lu hastaı 8 ide (%66.7) alerje elimiasyouyla kliik semptomlarda azalma olduğu öğreildi. J Cli Exp Ivest Vol 5, No 1, March 2014

3 66 Çölgeçe ve ark. Atopik hastalarda deri prick testi Tablo 1. Hasta gruplarıda duyarlılık saptaa alerjeler Alerjeler Toplam (%) Çam polei (25,3) Buğday polei (18,4) Köpek epiteli (15,8) Ev tozu akarı (DP) (14,2) Muz (13,7) İek sütü (12,6) Mısır polei (11,6) Lateks (10,5) Ev tozu akarı (DF) (9,5) Arpa polei (8,4) Fıdık (6,3) Ceviz (6,3) Kavak ağacı (6,3) Kırmızıbiber (5,8) Çilek (4,7) Kedi epiteli (4,7) Domates (3,2) Tavuk yumurtası (3,2) Alabalık (2,6) Buğday uu (2,6) Yulaf polei (2,1) Kakao (2,1) Daa eti (1,6) Sama tozu (1,6) Hamam böceği (1,1) Yer fıstığı (0,5) Koyu eti (0,5) Tavuk eti (0,5) : İdiyopatik jeeralize pruritus, : Atopik dermatit, : Kroik idiyopatik ürtiker, : Alerjik riit, : Alerjik astım Sekse iki hastada (30, 23, 16, 9, 4 ) araştırıla T.IgE düzeyi souçlarıa göre; 45 (%54,9) hastada IgE yüksek (ormal= IU/ ml), 37 (%45,1) hastada ise ormal aralıkta idi. Bu 82 hastaı 51 ide DPT e pozitif yaıt alımıştı ve buları 33 üde (%64,7) T.IgE düzeyi yüksek, 18 ide (%35,3) ormaldi. T.IgE düzeyi ortalaması ± IU/ml (1-2500) idi. Bu sayı, lu hastalarda 339,37 ± 511,40, li hastalarda ± , li hastalarda ± , li hastalarda 261 ± ve lı hastalarda ± idi. T.IgE düzeyi açısıda taı grupları arasıda istatistiksel olarak alamlı bir farklılık yoktu (p>0.05). Hastalarda geel olarak DPT de pozitif yaıt görülmesi ile T.IgE düzeyii ilişkili olduğu, IgE düzeyi yüksek olalarda DPT de pozitif yaıt sıklığıı daha fazla olduğu saptadı (z=-2,740, p). Herhagi bir alerjee karşı pozitif yaıt gösterelerde T.IgE düzeyi 490,57 ± 571,38, diğerleride ise 217,55 ± 353,72 idi (Tablo 3). Acak IgE düzeyi ile pozitif yaıt gözlee alerje sayısı arasıda istatistiksel olarak alamlı bir ilişki saptadı (p<0.05). T.IgE düzeyleri ile pozitif yaıt arasıdaki ilişki taı gruplarıda icelediğide ise; istatistiksel olarak alamlı bir ilişki yoktu (p>0.05). Tablo 2. Prick test souçlarıı taı grubua, cisiyete ve yaş grubua göre dağılımı Taı grupları Cisiyet Kadı Erkek Yaş grupları Çocuk ve adölesa Erişki Prick test (+) (%) 28 (22,8) 30 (24,4) 20 (16,3) 28 (22,8) 17 (13,8) 66 (53,7) 57 (46,3) 46 (37,4) 77 (62,6) Prick test (-) (%) 25 (37,3) 11 (16,4) 20 (29,9) 10 (14,9) 1(1,5) 34 (50,7) 33 (49,3) 13 (19,4) 54 (80,6) p >0,05 : İdiyopatik jeeralize pruritus, : Atopik dermatit, : Kroik idiyopatik ürtiker, : Alerjik riit, : Alerjik astım Tablo 3. Total serum IgE düzeyii taı grubua ve prick test soucua göre dağılımı Taı grupları Prick test Pozitif Negatif Total serum IgE düzeyi 339,37 ± 511,40 554,08 ± 627,95 241,56 ± 415, ± 329,51 558,75 ± 463,38 490,57 ± 571,38 217,55 ± 353,72 p >0,05 Total serum Ig E ormal düzeyi= IU/ml, : İdiyopatik jeeralize pruritus, : Atopik dermatit, : Kroik idiyopatik ürtiker, : Alerjik riit, : Alerjik astım J Cli Exp Ivest Vol 5, No 1, March 2014

4 Çölgeçe ve ark. Atopik hastalarda deri prick testi 67 TTIŞMA kaşıtılı, kroik tekrarlaya, sık görüle iflamatuvar bir deri hastalığıdır. Geetik olarak eğilimli kişilerde alerje ve mikrobiyal ajalar gibi tetikleyici faktörleri etkisiyle T hücre foksiyolarıdaki immuolojik sapma soucu gelişe iflamatuvar reaksiyolar, i etiyopatogeezide rol oyamaktadır. Geellikle artmış serum IgE düzeyleri, kişisel veya ailesel atopi, alerjik riit ve/veya astım ile birliktedir. atije bağımlı bir hastalık olmasıa rağme kesi alerjeler saptaamamıştır. İmmuolojik tetikleyiciler; aeroalerjeler, gıdalar, mikrobiyal ajalar veya otoalerjeler olabilir [1,2,5,6]. Aeroalerjeleri li bazı olgularda ihalasyo veya doğruda deri teması ile hastalığı alevledirdikleri kabul edilmektedir. E çok suçlaa aeroalerjeler ev tozu akarları, hayva tüyleri ve polelerdir. Ayrıca matar ve hamam böceğide de şüpheleilmiştir. Kotrollü kliik çalışmalarla saptaa e öemli tetikleyici etke ev tozu akarlarıdır [7]. li olgularda aeroalerje alerjisii taısıda öyküde olası tetikleyiciler olarak poleler, hayva tüyü gibi alerjeleri ayrıtılı sorgulaması öerilmektedir. Taıda ikici basamakta DPT veya spesifik IgE atikorları bakılabilmektedir. li olgu serumlarıda e çok ev tozu akarlarıa karşı gelişmiş spesifik IgE atikorları saptamaktadır [5]. Çalışmamızda, li hastaları %73.2 side e az bir ya da daha fazla alerjee karşı pozitif yaıt saptaırke, e sık olarak buğday poleie karşı duyarlılık görülmüş buu yakı oralarda ev tozu akarı, çam polei ve köpek epiteli izlemiştir (Tablo 1). Buğday poleie karşı e sık reaksiyo görülmesii edei çiftçiliği Yozgat yöreside yaygı olmasıa bağlı olabilir. li bebek ve küçük çocuklarda besi alerjisi prevalası ortalama %30 olarak kabul edilmektedir. Tavuk yumurtası, iek sütü, soya, buğday, balık, deiz kabukluları ve yer fıstığı li çocuklarda alerjeik besileri yaklaşık %90 ıı oluştururke; fıdık, meyve, sebze gibi pole ilişkili yiyecekler adölesa ve erişkilerde daha sık tetikleyici olabilir. Besi duyarlılığı ola li olgularda hastalık bulguları geellikle yaşla birlikte azalır. Yumurta, iek sütü gibi bazı besi alerjileri ispete geçici ike, fıstık ve deiz kabukluları alerjisi yaşam boyu sürebilmektedir [8,9]. Gıda alerjisii saptamasıda kullaıla başlıca testler; DPT, serumda spesifik IgE atikorlarıı saptaya testler ve atopi yama testi (AYT) olmakla birlikte, taıda altı stadart çift kör plasebo kotrollü yiyecek yükleme testidir. Yiyecek yükleme testii başlıca dezavatajı zama alıcı olması ve aafilaksi riskidir [7,8]. Çoğuluğuu erişki hastaları oluşturduğu çalışmamızda duyarlılık saptaa gıdalar sırasıyla muz, fıdık, ceviz, iek sütü, kırmızıbiber, tavuk yumurtası, yer fıstığı ve kakao idi (Tablo 1). Yapıla araştırmalar kroik ürtikerli olguları yaklaşık %40 ıı idiyopatik grup olduğuu göstermektedir. Gıdalar, gıda katkı maddeleri ve ihalalar ürtiker semptomlarıı ortaya çıkışıa ede olabilmektedir [2]. Ev tozu akarları ve diğer ihalaları alerjik hastalıklardaki rolüü araştırıldığı bir çalışmada, ve olmaya kroik ürtikerli 259 hastaı DPT souçları, 300 sağlıklı kotrol ve 300 li hasta ile karşılaştırılmış; hastaları %27 side bir veya daha fazla alerjee karşı pozitif yaıt gözleirke, e sık reaksiyou ev tozu akarlarıa (%24) karşı olduğu, buu poleler (%7.7), matarlar (%0.4) ve hamam böceğii (%0.8) izlediği saptamıştır [10]. Taşkapa ve Harmayeri, semptomatik dermografizmli 40 hastaı 5 ide öyküsü ve atopi ile birlikte DPT ide ev tozu akarlarıa karşı duyarlılık tespit etmişlerdir [11]. Arıca ve arkadaşlarıı bir çalışmasıda, 30 kroik ürtikerli hastaı %30 uda bir ya da daha fazla besi alerjeie karşı DPT pozitifliği saptamıştır. E sık pozitiflik saptaa besi alerjeleri yumurta, yer fıstığı ve buğday olarak tespit edilmiştir [12]. Mersi de gerçekleştirile bir çalışmada, li hastaları %64,1 ide başta ev tozu akarları olmak üzere, e az bir ya da daha fazla alerjee karşı pozitif yaıt saptamıştır. Gıdalarda e fazla iek sütü, yumurta ve yer fıstığıa karşı duyarlılık belirlemiştir [13]. Bizim çalışmamızda, li hastaları %50 side başta çam polei olmak üzere, e az bir ya da daha fazla alerjee karşı pozitif yaıt saptadı. Gıdalarda e fazla muz ve iek sütüe karşı duyarlılık belirledi. Gıdalara karşı duyarlılıkta li hastalarla bezer oralar gözleirke, ev tozu akarları ve polelere karşı duyarlılık li hastalarda daha belirgidi (Tablo 1). tüm kaşıtıları %30 uu oluşturmaktadır. ta etiyolojik açıda herhagi bir sebep olmadığı bildirilse de deride kuruluk, atopik dermatite yatkılık, ilaç ya etkileri ve ileride oluşabilecek sistemik hastalıklar açısıda bir başlagıç semptomu olabileceği uutulmamalıdır. ta kliik değerledirmede; tıbbi özgeçmiş, ilaç kullaımı yaı sıra kaşıtıyı artıra faktörler, alerji ve atopii araştırılması gereklidir. Kaşıtıyı artıra ekzoje faktörler arasıda; akarlar, küfler, hayva tüyleri ve yiyecekler de bulumaktadır. Dolayısıyla hastaı hikayesie uygu olarak yapılması gereke testler arasıda, T.IgE düzeyi ve major atopi atijeleri ile DPT de yer almaktadır [13,14]. Çalışmamızda lu hastarı %52,8 ide e az bir ya da daha fazla alerjee karşı pozitif yaıt saptadı (Tablo 1). Ülkemizde DPT uygulaması dermatoloji pratiğide çok alerji bölümü pratiğide yer almaktadır, J Cli Exp Ivest Vol 5, No 1, March 2014

5 68 Çölgeçe ve ark. Atopik hastalarda deri prick testi dolayısıyla kouyla ilgili çalışmalarda hasta grubu sıklıkla ya da lı erişki ya da çocuklar ile atopik dermatitli çocuklarda oluşmaktadır. Ülkemizde yapıla bezer çalışmalarda çeşitli atopik hastalıklarda DPT pozitifliğide farklı oralar bildirilmiştir. Akaya ve ark. [15] ve li hastalarda %57, Öğretme ve ark. [16] atopi,, kroik ürtiker, alerjik riit, siüzit ve kojuktivitli 550 hastada %44,6, Tezca ve ark. [17] atopisi veya ailesel atopi öyküsü ola 5055 hastada %48, Çiçek ve ark [4],, alerjik kojuktivit, kroik ürtiker ve li 116 hastada %29.31, Baz ve ark [13] atopisi ola 127 hastada %52 oraıda pozitiflik saptamışlardır. Bu çalışmalarda e yüksek DPT pozitifliği oraıı ev tozu akarlarıa karşı olduğu tespit edilmiştir. Şalıurfa bölgeside Zeyrek ve ark. [18] DPT pozitifliğii atopik hastalarda %25,4, atopik olmayalarda ise %3.2 oraıda saptamışlar ve e sık ot poleie karşı duyarlılık geliştiğii tespit etmişlerdir. Kliiğimizde ise atopik semptomlu hastalarda DPT pozitifliği oraı %64.7 ve e sık gözlee alerje çam poleiydi. Buu edei Yozgat yöresideki iklim ve bitki örtüsü özelliklerii diğer bölgelerde farklılık göstermesi olabilir. Bu çalışmada, hasta sayısıı az olması, sağlıklı kotrol grubu souçları ile karşılaştırmaı olmaması, özellikle gıda alerjisi taısıda serumda spesifik IgE atikorlarıı saptaya testler ya da taıda altı stadart çift kör plasebo kotrollü yiyecek yükleme testlerii yapılmamış olması, çalışmaı eksik yöleridir. Çalışmada de %50 ve ta %52,8 oraıda alerje duyarlılığıı saptaması toplumda geel olarak alerji sıklığıdaki artışla ilişkili olabilir. Ayrıca alıa aameze dayamasıa ve az sayıda hastayı içermesie rağme bazı hastaları test sorası uygulaa alerje elimiasyouda yarar görmesi de alerjeleri bu hastalıklarda ki olası etiyolojik rolüü desteklemektedir. Çalışmamızda taı grupları arasıda T.IgE düzeyleri açısıda istatistiksel olarak alamlı fark saptamamasıı yaı sıra, T.IgE düzeyleri ile alerje duyarlılığı arasıda pozitif ilişki buludu (Tablo 3). Bölgemizde daha öce bezer bir çalışma yapılmamış olması edei ile DPT uygulaa 190 atopik semptomlu hastada elde ettiğimiz bu souçları, Yozgat ilii alerje özelliklerii ortaya çıkarması açısıda yararlı olabileceğii düşümekteyiz. Ayrıca daha geiş serilerde oluşa hasta grupları ile yapılacak yei çalışmalara ihtiyaç olmakla birlikte; bulgularımız,, ve yaı sıra ve lu hastalarda, özellikle de T.IgE düzeyi yüksek olalara DPT uygulamasıı gerekliliği ve yararıa işaret etmektedir. KAYNAKL 1. Leug DYM, Eichefield LF, Boguiewicz M. Atopic dermatitis (Atopic eczema). I: Burgdorf WHC, Plewig G, Wolff HH, Ladthaler M, eds. Brau-Falco s Dermatology, 3 rd ed. Berli: Spriger-Verlag 2009: Doald Y.M. Leug, Lawrece F. Eichefield, Mark Boguiewicz. Atopic dermatitis. I: Wolff K, Goldsmith LA, Katz SI, Gilchrest BA, Paller AS, Leffell DJ, eds. Fitzpatrick s Dermatology i Geeral Medicie, 7 th ed. New York: Mc Graw Hill, 2008: Weilad SK, Björksté B, Bruekreef B, et al. Phase II of the Iteratioal Study of Asthma ad Allergies i Childhood (ISC II): ratioale ad methods. Eur Respir J 2004;24: Çiçek D, Kadi B, Bakar Dertlioğlu S, Uçak H. Elazığ yöreside allerjik astma, allerjik riit, allerjik kojuktivit, kroik ürtiker ve atopik dermetitli olgularda prick test souçlarıı değerledirilmesi. F.Ü. Sağ. Bil. Derg 2008;22: Akta Ş. Allerjik duyarlamaı atopik dermatitteki yeri. Türkiye Kliikleri J Dermatol-Special Topics 2012;5: Yeşilova Y, Sula B, Yavuz E. Atopik dermatit patogeezi. J Cli Exp Ivest 2010;1: Caubet JC, Eigema PA. Allergic triggers i atopic dermatitis. Immuol Allergy Cli North Am 2010;30: Dai YS. Allerges i atopic dermatitis. Cli Rev Allergy Immuol 2007;33: Breuer K, Kapp A, Werfel T: The impact of food allergy i patiets with atopic dermatitis. Hautarzt 2003;54: Caliskaer Z, Ozturk S, Tura M, Karaayvaz M. Ski test positivity to aeroallerges i the patiets with chroic urticaria without allergic respiratory disease. J Ivestig Allergol Cli Immuol 2004;14: Taşkapa O, Harmayeri Y. Evaluatio of patiets with symptomatic dermographism. J Eur Acad Dermatol Veereol 2006;20: Arıca Ö, Ülüer (Hacımustafaoğlu) OY, Balaba D, ve ark. Besi alerjisi sıklığıı Kroik ürtiker, papüler ürtiker ve atopik dermatitte prick test ve serum IgE düzeyleri ile araştırılması. T Kli Dermatoloji 2002;12: Baz K, Güveç U, Corda Yazıcı A, et al. Mersi de atopi ve deri hastalıkları. Türkiye Kliikleri J Dermatol 2007;17: T-J Goo A, Yosipovitch G, Cha YH, Goh CL. Cliical characteristics of geeralized idiopathic pruritus i patiets from a tertiary referral ceter i Sigapore. It J Dermatol 2007;46: Akaya A, Ülü M, Uygu N. Isparta Yöreside Alerjik Astma ve Alerjik Riitli Olgularda Prick Test ve Total IgE Souçlarıı Değerledirilmesi. SDÜ Tıp Fakültesi Dergisi 1995;2: Öğretme Z, Güve F, Aydı O, Ere Bozdağ K. İzmir Atatürk Eğitim Ve Araştırma Hastaesi Dermatoloji Kliiği Prick Test Souçları. Türkiye Kliikleri J Dermatol 2005;15: Tezca D, Uzuer N, Sule Turgut C, et al. Retrospective evaluatio of epidermal ski prick tests i patiets livig i Aegea regio. Allergol Immuopathol 2003;31: Zeyrek CD, Zeyrek F, Sevic E, Demir E. Prevalece of asthma ad allergic diseases i Saliurfa, Turkey, ad the relatio to evirometal ad socioecoomic factors: is the hygiee hypothesis eough? J Ivestig Allergol Cli Immuol 2006;16: J Cli Exp Ivest Vol 5, No 1, March 2014