(2) Bu Tebliğ, 661/2009/AT Yönetmeliği kapsamındaki araçları ve bunlar için tasarlanan aksam, sistem ve ayrı teknik üniteleri kapsar.

Transkript

1 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından: Amaç ve kapsam MADDE 1 (1) Bu Tebliğin amacı, 25/1/2012 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Motorlu Araçların ve Bunlar İçin Tasarlanan Römorklar, Sistemler, Aksamlar ve Ayrı Teknik Ünitelerin Genel Güvenliği ile İlgili Tip Onayı nin (661/2009/AT) nin uygulanması ile ilgili usul ve esasları belirlemektir. (2) Bu Tebliğ, 661/2009/AT kapsamındaki araçları ve bunlar için tasarlanan aksam, sistem ve ayrı teknik üniteleri kapsar. Dayanak MADDE 2 (1) Bu Tebliğ; 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 29 uncu, 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanunun 4 üncü, 3/6/2011 tarihli ve 635 sayılı Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 7 nci maddelerine ve 661/2009/AT ne dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 3 (1) 28/6/2009 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip Onayı (2007/46/AT) nin ve 661/2009/AT nin 3 üncü maddelerinde belirtilen tanımlara ek olarak bu Tebliğde geçen; a) Regülasyonu: 30/9/1996 tarihli ve 96/8657 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile taraf olunan Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu () İç Ulaşım Komitesince hazırlanan 1958 tarihli Tekerlekli Araçların, Araçlara Takılan ve/veya Araçlarda Kullanılan Aksam ve Parçaların Müşterek Teknik Talimatlarının Kabulü ve Bu Talimatlar Temelinde Verilen Onayların Karşılıklı Tanınması Koşullarına Dair Anlaşma (1958 Cenevre Anlaşması) ekinde yer alan her bir teknik düzenlemeyi, b) SGM-2009/1 Tebliği: 13/2/2009 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Tekerlekli Araçlar ve Bu Araçlara Takılan ve/veya Araçlarda Kullanılan Aksam ve Parçalar ile İlgili Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu Teknik Düzenlemelerinin Uygulamaya Konulmasına ve Bazı Tebliğlerin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Tebliği (SGM-2009/1), ifade eder. Uygulama MADDE 4 (1) 2007/46/AT kapsamında zorunlu olarak geçerli olan Regülasyonları ve seviyeleri, 661/2009/AT nin Ek-3 ündeki Zorunlu Olarak Uygulanan Regülasyonları Listesinde sıralanmıştır. İleri seviyeden tip onayı belgesi alınması ihtiyari olup, bu kapsamdaki onaylar alternatif olarak kabul edilir. (2) 661/2009/AT kapsamında yürürlüğe konulan AB yönetmeliklerine ve Regülasyonlarına göre ayrı ayrı tip onayı alınmasına izin verilir. (3) İkinci fıkrada bahsedilen uygulamaya alternatif olarak, imalatçının talebi halinde 661/2009/AT kapsamında tip onayı alınması için, ilgili AB yönetmelikleri ve 661/2009/AT nin Ek-3 ündeki Zorunlu Olarak Uygulanan Regülasyonları Listesinde yer alan Regülasyonlarına göre alınacak tip onayı belgeleri toplanarak Onay Kuruluşuna

2 sunulur. Onay Kuruluşu buna dayanarak, AB deki uygulaması çerçevesinde 661/2009/AT tip onayı verir. (4) 661/2009/AT nin Ek-3 ündeki bir Regülasyonunun seviyesinde yer alan geçiş hükümlerinde eğer ilgili Regülasyonu için tip onayı mevcut olan araçlara zorunlu uygulama tarihi belirlenmemişse, mevcut Regülasyon onayı geçerliliğini korur; ancak bu durum, anılan n geçici 1 inci maddesinin (e) fıkrasının uygulanmasını engellemez. (5) 661/2009/AT nin Ek-3 ünde verilen Regülasyonu seviyeleri sağlanması gereken seviyeleri gösterir; bununla birlikte, anılan n Ek-3 ündeki ilgili Regülasyonunun seviyesi için uygulama tarihleri anılan Yönetmelikte ayrıca belirtilmemişse, anılan n Ek-3 ünde belirtilen seviyedeki Regülasyonları içerisindeki geçiş hükümleri yeni ve/veya mevcut tip onaylı araçlar için önceki seviyedeki tip onayı kullanımına müsaade ediyorsa araç tip onaylarında asgari müsaade edilen bu seviyenin onayının kullanılmasına izin verilir. 661/2009/AT nin Ek-3 ündeki ilgili Regülasyonunun seviyesi için uygulama tarihleri anılan Yönetmelikte ayrıca belirtilmiş ise, bu uygulama tarihleri geçerlidir. (6) Regülasyonlarında değişiklik yapılması halinde, bu değişiklikler 661/2009/AT nin Ek-3 ündeki Zorunlu Olarak Uygulanan Regülasyonları Listesinde yer alana kadar, eğer söz konusu listede belirtilen seviye için 1958 Cenevre Anlaşmasına göre onay düzenlenemiyorsa, ilgili Regülasyonu için imalatçının teknik servislerden alacağı 661/2009/AT nin Ek-3 ündeki seviyede deney raporu 661/2009/AT ne uygunluk bakımından geçerli kabul edilir. Alternatif olarak, zorunlu olmamak kaydıyla, imalatçı tercih ederse SGM-2009/1 Tebliğinde belirtildiği şekliyle Regülasyonu yürürlükte olan en son metni esas alınarak uygulanır. Türkiye nin taraf olduğu ve tarafından yayımlanan ancak ileri tarihlerde uygulanması öngörülen ilgili Regülasyonunun seviyelerinden onay alınmasına da izin verilir. (7) 661/2009/AT nin Ek-3 ündeki Zorunlu Olarak Uygulanan Regülasyonları Listesi ile zorunlu olarak uygulanan herhangi bir Regülasyonu içerisinde yer alan konularda, elektronik kararlılık kontrol sistemi gibi, 661/2009/AT ile ulusal olarak erteleme olması durumunda ilgili Regülasyonu için imalatçının teknik servislerden alacağı 661/2009/AT nin Ek-3 ündeki seviyede ve bu erteleme hakkında açıklayıcı bilgi içeren deney raporu 661/2009/AT ne uygunluk bakımından geçerli kabul edilir. (8) 2007/46/AT nin Ek XVI sında yer alan yönetmeliklere karşılık gelen Regülasyonları için de sanal test yöntemleri uygulanabilir. (9) 2007/46/AT nin Ek XV inde yer alan yönetmeliklere karşılık gelen Regülasyonları için de, imalatçının Teknik Servis olmak için gerekli şartları sağlaması ve Onay Kuruluşu tarafından uygun görülmesi halinde imalatçı kendi ürünü için deney raporu düzenleyebilir. (10) 2007/46/AT nin 20 nci maddesinde bahsedilen yeni teknoloji nedeni ile Regülasyonlarına uygun olmamasına rağmen, bu kapsamda Onay Kuruluşu tarafından kabul edilen bir sistem, aksam ve teknik ünite için ulusal tip onayı verilebilir. (11) Çok aşamalı araç tip onayında 661/2009/AT, önceki aşamalardaki tip onayında yer alan aksam, sistem ve ayrı teknik ünite onay seviyeleri dikkate alınarak uygulanır. Önceki aşama tip onayındaki sistem, aksam ve ayrı teknik ünitelerinde sonraki aşamada onayları etkileyen değişiklikler yapıldığı takdirde, söz konusu aracın birinci aşama (temel araç) tip onayı tarihinde geçerli olan sistem, aksam ve ayrı teknik ünite onayı seviyeleri aranır. Sonraki aşamalarda, önceki aşamadan gelen bir sistem onayının içeriğini etkileyecek değişiklik yapılıyorsa; temel aracın sistem onayı tipini değiştirmeyen durumlarda, önceki aşama tip onayında kullanılan yönetmelik/regülasyon seviyesine uygunluk aranır. Bu seviyeler sağlanacak

3 onay seviyeleri anlamına gelmemekte olup, sağlanacak onay seviyesi için yönetmeliklerin/regülasyonların geçiş hükümleri ve tamamlanmamış aracın tip onay tarihi dikkate alınır. Ancak bu durum, temel araç uygunluk belgesi 1/11/2014 tarihinden sonra olan tamamlanmamış araç için 661/2009/AT nin ve bu Tebliğin uygulanmasını engellemez. Kapsam genişletme, tip onaylarının geçerliliği ve tescil uygulaması MADDE 5 (1) 1/11/2012 tarihinden önce alınmış araç, sistem, aksam ve ayrı teknik ünite tip onaylarının geçerliliği ve bu onaylara kapsam genişletme yapılması, 661/2009/AT çerçevesinde 1/11/2014 tarihinden sonra da devam eder. Ancak, 661/2009/AT nin 17 nci maddesi ile yürürlükten kaldırılan yönetmeliklerin yerine geçen AB yönetmelikleri ve/veya Regülasyonları ile getirilen ve mevcut onayları etkileyen ilave şartlar varsa, tip onayları geçerliliğini kaybeder. a) 1/11/2012 tarihi öncesinde tip onayı alınan ve 661/2009/AT nin 13 üncü maddesinin on dördüncü fıkrası çerçevesinde 1/11/2014 tarihi itibarı ile de geçerliliği devam edecek ve kapsam genişletmesi yapılabilecek olan sistem, aksam ve ayrı teknik ünite tip onaylarının bulunduğu yönetmelik listesi, uygulama alanları ile birlikte bu Tebliğin Ek-1 inde yer almaktadır. Bu kapsamdaki onaylar, 1/11/2012 sonrasında alınacak araç tip onaylarında ve kapsam genişletmelerinde de kullanılabilir. b) 1/11/2012 tarihi öncesinde tip onayı alınan ve 661/2009/AT nin 13 üncü maddesinin on dördüncü fıkrası çerçevesinde 1/11/2014 tarihi itibarı ile geçerliliğini kaybeden ve kapsam genişletmesi devam etmeyecek olan yönetmelikler ise bu Tebliğin Ek-2 sinde yer almaktadır. 1/11/2012 öncesinde tip onayı almış araçların 1/11/2014 tarihine kadar yapılacak kapsam genişletmelerinde bu Tebliğin Ek-2 sinde belirtilen söz konusu yönetmeliklerin onayları kullanılabilir ancak, 1/11/2012 tarihinden sonra ilk defa tip onayı alacak araçlarda kullanılamaz. (2) 661/2009/AT nin 13 üncü maddesinin beşinci fıkrası kapsamında tip onayları 1/11/2014 tarihinden itibaren geçerliliğini kaybeden ve uygunluk belgesi tarihi 1/11/2014 öncesi olan; tam araçlar anılan tarihten itibaren 12 ay içerisinde satılmalı ve tescil edilmeli, tamamlanmamış araçlar ise anılan tarihten itibaren 18 ay içerisinde satılmalı ve temel aracın tip onay tarihinde geçerli olan hükümler çerçevesinde tamamlanarak bu süre zarfında tescil edilmelidir. 661/2009/AT nin 13 üncü maddesinin dördüncü, altıncı, dokuzuncu, onuncu ve onüçüncü fıkralarında belirtilen tarihlerden itibaren tip onayları geçerliliğini kaybeden ve uygunluk belgesi tarihi anılan tarihlerden önce olan; tam araçlar anılan tarihlerden itibaren 12 ay içerisinde satılmalı ve tescil edilmeli, tamamlanmamış araçlar ise anılan tarihlerden itibaren 18 ay içerisinde satılmalı ve temel aracın tip onay tarihinde geçerli olan hükümler çerçevesinde tamamlanarak bu süre zarfında tescil edilmelidir. Güncelleme MADDE 6 (1) 661/2009/AT nin Ek-3 ünde bu Tebliğin Ek-1 ini etkileyecek değişiklik yapıldığı takdirde bu Tebliğin Ek-1 i güncellenmemişse, anılan n Ek-3 ü esas alınır. Yürürlük MADDE 7 (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 8 (1) Bu Tebliğ hükümlerini Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı yürütür.

4 Ek /46/AT Ek-IV Bölüm I'deki Madde Numarası 3 Konusu Yakıt depoları/arka koruma tertibatları 4 Arka tescil plakası yeri 5 Direksiyon döndürme kuvveti 6 Kapı kilitleri ve menteşeleri 7 Sesli ikaz 8 Dolaylı görüş cihazları İç donanım 13 Yedek Fren Balataları ve Kampanaları Radyo parazitleri (elektromanyetik uyumluluk) Hırsızlığa karşı önlem ve immobilizer 14 Koruyucu direksiyon 16 Dış çıkıntılar [Köpekbalığı yüzgeci (shark fin) anten hariç] 17 Hız göstergesi ve geri vites 18 Zorunlu etiketler Emniyet kemeri bağlantıları, Isofix bağlantı sistemleri ve Isofiks üstten çocuk koltuğu bağlantı aparatı Aydınlatma ve ışıklı sinyal cihazlarının yerleştirilmesi İlgili Yönetmelik 70/221/AT 70/222/AT 70/311/AT 70/387/AT 70/388/AT 2003/97/AT 71/320/AT 72/245/AT 74/60/AT 74/61/AT 74/297/AT 74/483/AT 75/443/AT 76/114/AT 76/115/AT 76/756/AT Eşdeğer Mevzuat Uygulama Alanı R-34 ve M, N, O, Ayrı Teknik Ünite (ç) (d) R-58 AB/1003/2010 M, N, O R- 79* R-11 ve M, N, O M1, N1 AB/130/2012 (basamaklar, M1, N1, N2, N3 marşpiye ve el tutamakları) R-28 M, N, Aksam R-46 M, N, Aksam R-90 Ayrı Teknik Ünite (f) R-10 R-21 M1 R-18 R- 116 ve/veya R-97 R-12 M1, N1 (a) M, N, O, Aksam, Ayrı Teknik Ünite (a) M2, M3, N2, N3, Aksam, Ayrı Teknik Ünite M1, N1, Aksam, Ayrı Teknik Ünite (g) R-26 M1, Ayrı Teknik Ünite (b) R-39 ve AB/130/2012 (geri vites) AB/19/2011 M, N (e) M, N, O R-14 M2, M3 R-48 M, N, O 27 Çeki kancaları 77/389/AT AB/1005/2010 M, N

5 32 Ön görüş alanı 34 Buz çözme/buğu giderme 35 Cam yıkama/silme 36 Isıtma sistemleri 37 Çamurluklar 42 Yan koruma 43 Paçalık sistemleri Emniyet camı 46B Kütleler ve boyutlar (otomobiller) Motorlu araçların ve römorklarının havalı lastikleri (Sınıf C1) 47 Hız sınırlayıcı cihazlar 48 Kütleler ve boyutlar (44 numaralı satırda belirtilenin dışındaki araçlar) (Otomatik olmayan dingil kaldırma tertibatına haiz araçlar için verilmiş 97/27/AT ulusal tip onayları, AB/1230/2012 nin geçici 1 inci maddesinin üçüncü fıkrası çerçevesinde 1/1/2016 tarihinden itibaren geçersiz hale gelir.) 49 Kabinlerin dış çıkıntıları 50 Bağlantı tertibatları 51 Alev dayanıklılığı 57 Ön koruma tertibatları Ek-1 için açıklamalar: 77/649/AT 78/317/AT 78/318/AT 2001/56/AT 78/549/AT 89/297/AT 91/226/AT 92/21/AT 92/22/AT 92/23/AT 92/24/AT 97/27/AT 92/114/AT 94/20/AT 95/28/AT 2000/40/AT R- 125 M1 AB/672/2010 M1 AB/1008/2010 M1 R- 122 AB/1009/2010 M1 M, N, O, Aksam R-73 N2, N3, O3, O4 AB/109/2011 N, O AB/1230/2012 M1 R-43 M, N, O, Aksam R-30 Aksam (c) R-89 AB/1230/2012 M2, M3, N, O R-61 N M2, M3, N2, N3, Ayrı Teknik Ünite R-55 M, N, O, Aksam R- 102 R- 118 N2, N3, O3, O4, Aksam M3, Aksam R-93 N2, N3, Ayrı Teknik Ünite * " Regülasyon 79" kısaltması olarak " R-79" kullanılmıştır.

6 (a) Elektrik tahrikli araçlar için uygulanmaz. (b) Sinyal alıcı veya verici, ayrı teknik ünite kapsamındaki antenlere uygulanmaz. (c) Sadece, lastik boyutu "Z" olarak tanımlanan C1 sınıfı lastikler için uygulanır ve bu lastiklerin 1/11/2014 tarihinde sonrasında da üretimine devam edilebilir, satılabilir ve piyasaya arz edilebilir. (ç) LPG veya CNG ile donatılmış M ve N kategorisi araçlar için R-67 veya R-110 uyarınca bir araç onayı gereklidir. (d) R-34'ün Bölüm II'sini kapsamamaktadır. (e) AB/130/2012 nin Geçici 1 inci maddesinin ikinci fıkrasına bakınız. (f) Frenleri 71/320/AT tip onaylı olan; M1 3,5 ton, M2 3,5 ton, N1, O1 ve O2 sınıfı araçların ve römorkların donatıld fren balatası komplelerinin, yedek parçalar gibi ayrı teknik üniteler olarak alacakları tip onayları için uygulanır. Fren diskl ve kampanaları için uygulanmaz. (g) R-116 onayı varsa, R-18 onayı aranmaz; R-116'da yer alan dipnot (3) geçerlidir. 1/11/2014 Tarihinden Sonra Kapsam Genişletmesi Devam Edebilecek Yönetmelikler ve Uygulama Alanları Ek-2 1/11/2014 Tarihinden Sonra Geçerliliği ve Kapsam Genişletmesi Sona Erecek Yönetmelikler 2007/46/AT Ek-IV Bölüm I'deki Madde Numarası Konusu 9 Fren sistemi (b) 15 Koltuk mukavemeti Emniyet bağlantıları (c) Geri (reflektörler) kemeri yansıtıcılar Uç hat işaret, ön konum (yan) arka konum (yan), stop, yan işaret, gündüz sürüş lambaları 23 Sinyal lambaları İlgili Yönetmelik 71/320/AT 74/408/AT 76/115/AT 76/757/AT 76/758/AT 76/759/AT 24 Arka tescil plaka lambaları 76/760/AT 25 Ön farlar (ampulleri dahil) 76/761/AT Yerine Mevzuat (a) R-13H R-80 R-14 R-3 Geçen R-13, R-17, R-7, R-87, R-91 R-6 R-4 R-1, R-8, R-20, R-31,

7 26 Ön sis lambaları 28 Arka sis lambaları 29 Geri vites lambaları 30 Park lambaları Emniyet kemerleri ve bağlama sistemleri Kumandaların, ikaz düzeninin ve göstergelerin tanıtımı 38 Koltuk başlıkları Otobüsler 76/762/AT 77/538/AT 77/539/AT 77/540/AT 77/541/AT 78/316/AT 78/932/AT Lastikler (1/11/2014 tarihinde montajı ile ilgili geçerlilik bitmekte, diğerleri için de 661/2009/AT nde belirtilen tarihler geçerlidir. Ayrıca, bu Tebliğin 5 inci maddesinin birinci 92/23/AT fıkrasının lastiklerle ilgili uygulanmasında (1/11/2012 tarihi yerine), 661/2009/AT nin 13 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen tarihler dikkate alınır.) 2001/85/AT R-123 R-19 R-38 R-23 R-77 R-16 R-121 R-17 R-37, R-98, R-99, R-112, R-25, AB/458/2011 (montajı) R-30, R-54, R-64, R-117 R-107 ve R Önden çarpma 96/79/AT R Yandan çarpma 96/27/AT R Ek-2 için açıklamalar: Tehlikeli madde taşıyan araçlar 98/91/AT R-105 (a) Bu sütunda belirtilen Regülasyonlarının hangi araç kategorilerinde uygulandığı; açıklayıcı dipnotları ile birlikte 2007/46/AT nin Ek-IV'ünde veya Ek XI'inde (özel amaçlı araçlar), 661/2009/AT nin Ek-3'ünde veya ilgili Regülasyonunun kapsam maddesinde belirtilmektedir. Aynı satırda yerine geçen mevzuat olarak gösterilen birden fazla Regülasyonunun, araç kategorilerine göre hangilerinin birlikte ve/veya ayrı ayrı uygulanacağı hususu da 2007/46/AT nin Ek-IV'ünde veya Ek XI'inde (özel amaçlı araçlar) yer

8 almaktadır. (b) Fren sistemi için 71/320/AT veya R-13H onayı olup elektronik kararlılık kontrol sistemi (ESC) bulunmayan M1 ve (AT)715/2007 ne göre referans kütlesi 1305 kg'ı geçmeyen N1 kategorisi araç tipleri için R-13H'ın Ek-9 Bölüm A veya R-13'ün Ek-21 şartlarına uygun olduğunu belirten teknik rapor gereklidir, bu kapsamda AB veya onay kuruluşlarına bağlı teknik servisler tarafından R-13H'ın Ek-9 Bölüm A veya R-13'ün Ek-21 şartlarına uygun olduğunu belirten teknik rapor bulunması halinde tip onayları geçerli kabul edilir. 71/320/AT veya R seviyesi onayı olan diğer araçlar (birinci cümlede bahsedilenler dışındaki) için tip onaylarının ve AB veya onay kuruluşlarına bağlı teknik servisler tarafından verilmiş uygun teknik servis raporu bulunması halinde raporların geçerliliği, 661/2009/AT nin Ek-4'ünün Çizelge 2'sinde yer alan tarihlere kadar devam eder. (c) Ek-1'deki 19 numaralı satırda belirtilen uygulama alanı ile ilgili hususlar dışındaki uygulamalar.