2006 YILINDA MERS N DE ARAZ VARLI I. Arazi Nevi Alan (hektar) (%)

Transkript

1 EKONOM K YAPI Tar m ve Ormanc l k 2006 YILINDA MERS N DE ARAZ VARLI I Arazi Nevi Alan (hektar) (%) fllenen Topraklar %26 Çay r ve Mera %4 Orman ve Fundal k Alan %53 Yerleflim Alanlar ve Tar ma Elveriflsiz Arazi %17 Toplam %100 Kaynak: T.C.Tar m ve Köy flleri Bakanl l Müdürlü ü Akdeniz Havza s n n içinde yer alan Mersin ili, hektarl k yüzölçümü ile Türkiye nin yüzölçümünün yaklafl k %2 sini oluflturmaktad r. l yüzölçümünün %53 ünü orman ve fundal k alan, %26 s n tar m arazisi, %17 sini yerleflim alanlar ve tar ma elveriflsiz arazi olufltururken, %4 ünü de çay r ve mera arazisi oluflturmaktad r y l nda ilimizde yerleflim alanlar ile tar ma elveriflsiz arazilerin, 2005 y l na göre %11 oran nda azal rken, orman ve fundal k alanlar n %5 oran nda artt, dolay s yla tar m d fl arazilerin, orman ve fundal k arazi olarak de erlendirildi i görülmektedir YILI L M Z ARAZ VARLI ININ DA ILIMI (%) Yerleflim Alanlar ve Tar ma Elveriflsiz Arazi 17% fllenen Topraklar 26% Çay r ve Mera 4% Orman ve Fundal k Alan 53% Kaynak: T.C.Tar m ve Köy flleri Bakanl l Müdürlü ü 35

2 MERS N DE filenen TOPRAKLARIN KULLANIMI Hektar % Hektar % 1- Tarla Arazisi , ,5 2-Bahçe Arazisi , ,6 Narenciye Arazisi Di er Meyveler Arazisi Ba Arazisi , ,2 4- Sebze Arazisi , ,8 Aç k Sebze Örtü Alt Sebze Zeytinlikler , ,7 6- Delicelik , ,7 7- Sak zl k , ,5 8- Süs Bitkileri 28 0,01 32 Toplam Kaynak: T.C.Tar m ve Köy flleri Bakanl l Müdürlü ü limizde tar m arazilerinin kullan m alanlar na göre da l m incelendi inde; tarla arazilerinin %66 l k, bahçe arazilerinin %13 lük, ba, sebze ve zeytinlik alanlar n %20 lik paya sahip olduklar görülmektedir. Geri kalan %2 lik alanlar ise delicelik, sak zl k ve süs bitkilerinin oluflturdu u alanlard r. Bu arazilerin %65 i kuru, %35 i ise sulu tar mla ifllenmektedir. ÖNEML ÜRÜNLER N EK M D K M ALANLARI VE ÜRET M M KTARLARI (2006 YILI) Ürünler Ekim ve Dikim Alanlar (Hektar) Üretim Miktar (Ton) HUBUBAT Bu day Arpa Çavdar M s r Çeltik BAKL YAT Nohut PAMUK

3 Ürünler Ekim ve Dikim Alanlar (Hektar) Üretim Miktar (Ton) YA LI TOHUMLAR Susam Yer F st Soya Fasulyesi SEBZE ÜRÜNLER Aç k Sebze Alan So an (Kuru) Biber Domates Fasulye Bezelye H yar Kabak Patl can Bakla Karpuz Örtü Alt Sebze Alan Domates H yar Patl can Biber Kabak Karpuz MEYVE ÜRÜNLER Elma Kay s fieftali Üzüm Gaziantep F st Çilek Muz Limon Portakal Mandalina Alt ntop Zeytin GENEL TOPLAM Kaynak: T.C.Tar m ve Köy flleri Bakanl l Müdürlü ü 37

4 Mersin ili, arazi yap s tar msal çeflitlilik sunan, özellikle meyve üretiminde ülke ekonomisine önemli katk s olan illerden biridir. Elveriflli toprak yap s, bitkisel üretimde sulu tar m n yayg nl, l man iklimi ve geliflmifl alt yap s ile yüksek katma de erli ürünler yetifltirilmektedir. Türkiye narenciye üretiminin %25 ini, sebze üretiminin %6 s n, meyve üretiminin %9 unu, toplamda ise Türkiye tar m ürünlerinin %3 ünü Mersin sa lamaktad r. limiz, Türkiye limon üretiminin %61 ini, portakal üretiminin %17 sini, muz üretiminin %68 ini, domates üretiminin %8 ini karfl lamaktad r. Mersin; meyve üretiminde iller aras nda ilk s rada, sebze üretiminde 4. s rada ve toplam tar m ürünleri üretiminde 8. s rada yer al rken, limon ve muz üretiminde ilk s rada, portakal ve domates üretiminde ise 4. s rada yer almaktad r. Bununla birlikte ülkemiz yafl meyve ve sebze ihracat n n %22 si, hububat, bakliyat, ya l tohumlar ve mamulleri ihracat n n %9 u, toplam tar m ürünleri ihracat n n ise %5 i Mersin den gerçeklefltirilmektedir y l nda Mersin ilinde önemli ürünlerin ekim dikim alanlar ve üretim miktarlar n inceledi imizde; ekim ve dikim alanlar n n 2005 y l na göre %1 oran nda, üretim miktar n n ise %4 oran nda artt görülmektedir. Mersin ilindeki ekili alanlarda %58 lik oranla en çok hububat ekilmekte, bunu %26 ile yafl meyve takip etmekte ve %7 lik k s mda ise bakliyat ekimi yap lmaktad r. Tarla ürünleri içerisinde bu day, toplam tarla mahsullerinin %54 ünü, m s r %40 n oluflturmaktad r. Aç k sebze ekim alanlar n n %40 n domates, %11 ini biber, %14 ünü fasuyle oluflturmaktad r. limizde meyve ekim ve dikim alanlar nda ilk s ray %29 luk oranla narenciye almakta ve onu %26 l k oranla zeytin, %23 lük oranla da üzüm izlemektedir. Türkiye de yap lan örtü alt tar m, uygun iklim koflullar nedeniyle Akdeniz Bölgesi nde yo unlaflm flt r. Türkiye deki örtü alt tar m alan n n %21 i de Mersin de bulunmaktad r. limizde örtü alt sebzecilik ekim alan n %31 ini domates, %24 ünü biber, %21 ini de karpuz oluflturmaktad r. Mersin li toplam yafl meyve sebze üretimi 2006 y l nda yaklafl k 3 milyon ton olup bunun %21'ini örtü alt üretiminden sa lanmaktad r YILINDA filenen TOPRAKLARIN KURU/SULU TARIM DA ILIMI Hektar % Kuru Tar m Arazisi %65 Sulu Tar m Arazisi %35 Toplam %100 Kaynak: T.C. Tar m ve Köy flleri Bakanl l Müdürlü ü 38

5 2006 YILI MERS N L NDE EK LEN ALANLARIN DA ILIMI Hububat 57% Meyve Ürünleri 26% Bakliyat 7% Sebze Ürünleri 7% Ya l Tohumlar 2% Pamuk 1% Kaynak: T.C.Tar m ve Köy flleri Bakanl l Müdürlü ü 2006 YILI MERS N L NDE ÖNEML ÜRÜNLER N ÜRET M M KTARLARI Sebze Ürünleri 34% Meyve Ürünleri 43% Hububat 21% Ya l Tohumlar 0,3% Pamuk 1% Bakliyat 0,4% Kaynak: T.C.Tar m ve Köy flleri Bakanl l Müdürlü ü 39

6 2006 YILI KULLANILAN TARIMSAL ARAÇ VE GEREÇLER N M KTARI (Adet) Cinsi Mersin Anamur Ayd nc k Bozyaz Ç.Yayla Erdemli Gülnar Mut Silifke Tarsus Toplam 40 Karasaban Hayvan Pullu u Pulluk Toprak Frezesi (Rotavatör) Kültüvatör Diskli ve Di er T rm klar Çapa Makinesi Hububat Ekim Makinesi K. Gübre Da t c s Harman Makinesi S rt Pülverizatörü Sedyeli Motorlu Pülverizatör K.Milinden Hareketli Pülverizatör Motorlu Pülverizatör Santrifüj Pompa Elektropomp Ya murlama Tesisi Damla Sulama Tesisi Krema Makinesi Süt Sa ma Makinesi Römork Su Tankeri Toplam Traktörler Kaynak: T.C. Tar m ve Köy flleri Bakanl l Müdürlü ü

7 TAR H T BAR YLE SERA ALANLARI (Dekar) VE SERACILIKLA fit GAL EDEN ÜRET C SAYISI lçeler Cam Sera Plastik Sera Yüksek Tünel Alçak Tünel Toplam Sera Üretici Say s Mersin (Merkez) Anamur Ayd nc k Bozyaz Erdemli Gülnar Mut Silifke Tarsus Toplam Kaynak: T.C. Tar m ve Köy flleri Bakanl l Müdürlü ü limizdeki sera alanlar ve serac l k faaliyetlerini inceledi imizde; 2006 y l nda toplam sera alan n n 2005 y l na göre %2 oran nda, serac l kla ifltigal eden üretici say s n n ise %3 oran nda artt görülmektedir. Plastik seran n sera çeflitleri içerisinde öne ç kt ve bu nitelikteki seralar n Anamur, Erdemli ve Merkez lçe de yo unlaflt görülmektedir y l itibariyle ilimizde bulunan seralar n %50 si plastik sera, %29 u yüksek tünel, %17 si alçak tünel, %4 ü ise cam serad r. Üreticilerin ise yo un olarak Anamur, Tarsus ve Bozyaz da bulundu u görülmektedir YILI SULAMA ALANI Sorumlu darelere Göre Sulama Hektar A- 67. Teknik fiube Sorumluluk Bölgesi Mersin Ovas Sulamas Tarsus-Berdan Ovas Sulamas Erdemli Pompaj Sulamas 550 Gilindires Sulamas 800 Alata-K z lalan Sulamas 800 Limonlu-Kumkuyu Sulamas 63 C- 62. fiube Sorumluluk Bölgesi Silifke Ovas Sulamas (Göksu,Silifke ve Yeflilgeçit Sulama Birlikleri) Anamur Ovas Sulamas Bozyaz Sulama Ovas Ayd nc k Pompaj Sulamas 750 Mut Pompaj Sulamas K z lgeçit Sulamas 60 Kaynak: T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl Devlet Su flleri Genel Müdürlü ü DS VI. Böl./62.fiube Müdürlü ü 41

8 2006 YILI SULANAN ALANLARIN MAHSUL C NSLER NE GÖRE DA ILIMI (Hektar) Sorumlu darelere Göre Sulama Soya Pamuk Bostan Yer F st M s r Narenciye Sebze Di erleri Toplam 42 Bozyaz Ovas Sulamas Mut Pompaj Sulamas K z lgeçit Sulamas Ayd nc k Pompaj Sulamas Anamur Ovas Sulamas Silifke Ovas Sulamas fiube Toplam Limonlu-Kumkuyu Sulamas Alata-K z lalan Sulamas Mersin Ovas Sulamas Tarsus-Berdan Ovas Sulamas Erdemli Pompaj Sulamas Gilindires Sulamas fiube Toplam ASO Pamukova, Toroslar, Y.Seyhan, Seyhan* Toplam Kaynak: T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl Devlet Su flleri Genel Müdürlü ü DS VI. Bölge Müdürlü ü *Sulama birliklerinin merkezleri dikkate al narak yap lm flt r. 4 sulama birli inin (Pamukova, Seyhan, Toroslar, Y.Seyhan) sulama alanlar Adana-Mersin de bulunmaktad r.

9 2005 YILI SEÇ LM fi MEYVE VEREN A AÇ SAYISI* Kaplad Alan (Hektar) Meyve Veren Yaflta A aç Say s Meyve Vermeyen Yaflta A aç Say s Elma Armut Ayva Yenidünya Üzüm Çilek Muz Dut ncir Keçi Boynuzu Nar Trabzon Hurmas Kivi Avakado Erik Kay s ve Zerdali Kiraz K z lc k Viflne fieftali Zeytin (Sofral k) Zeytin (Ya l k) (1) Çilek,muz, ahududu ve üzümde meyve veren ve meyve vermeyen a aç sütunlar alan (hektar)d r. *: 2005 y l bilgileri geçicidir. Kaynak:TÜ K 2005 YILI SERT KABUKLU MEYVE VEREN A AÇ SAYISI* Kaplad Alan (Hektar) Meyve Veren Yaflta A aç Say s Meyve Vermeyen Yaflta A aç Say s Antep F st Ceviz Badem *: 2005 y l bilgileri geçicidir. Kaynak:TÜ K 2005 YILI TURUNÇG LLER MEYVE VEREN A AÇ SAYISI* Kaplad Alan (Hektar) Meyve Veren Yaflta A aç Say s Meyve Vermeyen Yaflta A aç Say s Limon Turunç Alt ntop Portakal Mandalina *: 2005 y l bilgileri geçicidir. Kaynak:TÜ K 43

10 2006 YILI L M Z N ORMAN ALANI (Hektar) Normal Koru (Verimli) Orman Alan Bozuk Koru (Verimsiz) Orman Alan Normal Baltal k (Verimli) Orman Alan 908 Bozuk Baltal k (Verimsiz) Orman Alan Toplam Kaynak: Mersin Orman Bölge Müdürlü ü 2006 YILI L M Z N ORMAN SERVET (m 3 ) Normal Koru (Verimli) Orman Serveti Bozuk Koru (Verimsiz) Orman Serveti Normal Baltal k (Verimli) Orman Serveti Bozuk Baltal k (Verimsiz) Orman Serveti Toplam Kaynak: Mersin Orman Bölge Müdürlü ü Mersin ili genel alan n n %53 ünü oluflturan ormanl k alan n yaklafl k %45 i verimli orman niteli i tafl maktad r. limiz orman serveti ise m 3 olup, bunun en önemli k sm n normal koru(verimli) orman serveti oluflturmaktad r. MERS N ORMAN BÖLGE MÜDÜRLÜ Ü LÇELER T BAR YLE 2006 YILI ÜRET M CETVEL 44 Emvalin Cinsi Anamur Bozyaz Erdemli Gülnar Ayd nc k Mersin Mut Silifke Tarsus Çaml yayla Toplam Tomruk (m 3 ) Maden Direk (m 3 ) Tel Direk (m 3 ) Sanayi Odunu (m 3 ) Ka tl k Odun (m 3 ) Lif-Yonga Odun (m 3 ) S r k (m 3 ) Toplam (m 3 ) Top.Yap.Od.Ster St TAL ÜRÜNLER Defne Tohumu (kg) Defne Yapra (kg) Kekik (kg) Kara an Yap. (kg) Biberiye (kg) F st k Çam Koza (kg) Sumak (kg) Mersin Yapra (kg) Kaynak: Mersin Orman Bölge Müdürlü ü

11 L M Z HAYVAN VARLI I 2005 (Adet) 2006 (Adet) Büyükbafl Hayvanlar S r Manda Tek T rnakl At Eflek Kat r Deve Küçükbafl Hayvanlar Koyun K l keçi Kanatl Hayvanlar Tavuk Yumurtac Broiler Hindi Kaz Ördek Ar kovan (fenni) Ar kovan (eski tip) Kaynak: T.C. Tar m ve Köy flleri Bakanl l Müdürlü ü L M ZDE ELDE ED LEN HAYVANSAL MADDELER N ÜRET M Ton Cinsi Süt Yo urt + Peynir + Ya Et (k rm z ) Et (beyaz) Yapa + Keçi K l Bal Yumurta Toplam Kaynak: T.C. Tar m ve Köy flleri Bakanl l Müdürlü ü 45

12 2006 y l nda, ilimiz hayvan varl ndaki en önemli de iflimin, kanatl hayvan miktar nda oldu u görülmektedir. Söz konusu dönemde kanatl hayvan miktar, önceki y la göre %178 oran nda artarak adete yükselmifltir. Bu art fl n nedeni ise, 2005 y l nda ortaya ç kan kufl gribi hastal n n etkisinin, 2006 y l nda ortadan kalkm fl olmas d r. limizde elde edilen hayvansal maddelerin üretimi, 2005 y l na göre %1 oran nda azalarak ton olarak gerçekleflmifltir. Bunun büyük bir k sm n %70 oran yla süt, daha sonra %14 ile süt mamulleri olan yo urt, peynir ve ya oluflturmaktad r. L M ZDE KES LEN HAYVAN M KTARI Adet Cinsi Özel Mezbahanede Belediye Mezbahanelerinde 2005* Büyükbafl S r Dana Küçükbafl Koyun Kuzu Keçi - O lak Kaynak: lçe Belediye Baflkanl klar ile Hadi Do an Mersin Et Entegre Tesisleri *: Özel Mezbahanede kesimi yap lan büyükbafl ve küçükbafl hayvan say s toplu olarak al nm flt r. 46

13 2006 YILINDA L M ZDEK DEN Z VE TATLI SU BALIKÇILI ININ DURUMU Av Sahalar Bal kç Teknelerinin Bar nd Liman ve Bar naklar Bal kç Teknelerinin Ba l Oldu u Limanlara Göre Bal kç Teknelerinin Say s Bal kç Teknelerinin Ayr m limizde Avc l k Avlanan Bal klar limizin 2006 Y l Su Ürünleri Üretimi limizde Su Ürünleri Avc l ve Kontrolü limizdeki stihsal ve Sat fl Amac yla Kurulmufl Kooperatifler Tatl Su Bal kç l Bal kland rma ve Kerevitlendirme Projesi Su Ürünleri Pazarlama ve Sat fl Tekni i Seyhan, Berdan, Göksu Nehirleriyle Lemas, Bozyaz ve Dragon Çaylar n n denize döküldü ü mansaplar ile Viranflehir ve T rtar aç klar verimli av sahalar d r. Silifke lçesi hudutlar dahilinde bulunan ve hektar alana sahip olan Paradeniz-Akgöl Dalyan da önemli av sahalar m zdan biridir. Ayr ca limizde, Kazanl kasabas nda aç lan suni göletle deniz ürünleri (kefal ve levrek) üretimi yap lmaktad r. Karaduvar, Mersin, Taflucu, Yeflilovac k, Ayd nc k ve Bozyaz. Liman Baflkanl klar na ba l toplam bal kç teknesi say s 680 dir. Bunlar n 418 i Mersin, 182 si Taflucu, 80 i ise Anamur liman na ba l d r. Trol 125 Adet, G rg r 40 Adet ve Küçük Bal kç Teknesi 515 Adet. Trol (Sürütme A ), G rg r (Çevirme A ), Uzatma A lar (Molozma, Palamut, Kefal, Barbunya a lar ), Paraketa ile yap lmaktad r. limizde avlanan bal klar n (Deniz Ürünlerinin) bafl nda Lagos, Barbunya, Mercan, Dil, skarmoz, Mezgit, Karides, Mürekkep Bal, Kalamar, Levrek, Karagöz, Çipura, stavrit, zmarit, M rm r, K rlang ç, Karakulak, Halili, Sardalya, Turna, Kolyoz gelmektedir. Deniz Bal klar Üretimi: 990 Ton, Di er Deniz Ürünleri Üretimi: 100 Ton, Tatl Su Bal klar ve Kültür Bal klar Üretimi: 153 Ton dur Say l Yasa Çerçevesinde Tar m ve Köyiflleri Bakanl Mersin Tar m l Müdürlü ü nce yap lmaktad r. Ayr ca Sahil Güvenlik Komutanl kontrol destek hizmetlerini de yürütmektedir. limizde hali haz rda faal durumda bulunan ve istihsal ve sat fl amac yla kurulmufl olan kooperatifler Karaduvar-Mersin, Silifke- Yeflilovac k Taflucu, Ayd nc k ve Anamur da bulunmaktad r. limizde tatl su bal kç l, tesis edilen iflletmeler ile akarsu, dere ve çaylarda avc l k yoluyla ayr ca göl-gölet ve baraj göllerinin bal kland r lmas fleklinde olmaktad r. flletmelerin tamam nda Gökkufla Alabal yetifltirilmektedir. limiz s n rlar dahilinde faal halde 20 adet alabal k iflletmesi bulunmakta ve bunlar n üretim miktar y llara göre de iflmekle beraber toplam ortalama 225 Ton/Y l d r. Ayr ca 1 adet akvaryum bal klar yetifltiricili i iflletmesi bulunmaktad r y l nda ilimiz s n rlar içerisinde bulunan Gölp nar Göletine adet, F nd kl Göletine adet, De irmençay Göletine adet, Kösbuca Göletine adet, Esenp nar Göletine adet, Karak z Göletine adet, Çavufllu Göletine adet, Hortu Göletine adet aynal sazan yavrusu at lm flt r. limizde su ürünlerinin pazarlanmas ço unlukla komisyoncular taraf ndan yap lmaktad r. Bir bölümü de kurulmufl bulunan su ürünleri kooperatiflerinin açm fl olduklar sat fl bürolar taraf ndan yap lmaktad r. Çok az bir bölümü ise istihsal yapanlar taraf ndan pazarlanmaktad r. Pazarlanan bal klar n ço u taze olarak tüketilmektedir. Bir bölümü de baflta stanbul, Ankara, zmir ve Antalya ya olmak üzere iç pazarlara da gönderilmektedir. Kaynak: T.C. Tar m ve Köy flleri Bakanl l Müdürlü ü 47