EKL, MUHTEVA VE YAZAR KADROSU AÇISINDAN GÜLPINAR DERGS GULPINAR JOURNAL IN TERMS OF SHAPE, CONTENT AND EDITORIAL STAFF

Transkript

1 Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi The Journal of International Social Research Cilt: 5 Sayı: 21 Volume: 5 Issue: 21 Bahar 2012 Spring Issn: EKL, MUHTEVA VE YAZAR KADROSU AÇISINDAN GÜLPINAR DERGS GULPINAR JOURNAL IN TERMS OF SHAPE, CONTENT AND EDITORIAL STAFF Salih OKUMU* Sabit BAYRAM * ** Özet Gülpınar dergisi, yılları arasında 348 sayı olarak aralıksız yayımlanan bir aile dergisidir. simsiz birçok yazar ve aire yer vermesi bakımında Türk edebiyatında önemli bir görev üstlenir. Siyasetten ve her türlü tartımadan uzak duran dergi, yayımlandıı döneme yön vermekten uzaktır. Bu çalıma ile amacımız, Gülpınar dergisini ekil, muhteva ve yazar kadrosu bakımından incelemektir. Anahtar Kelimeler: Gülpınar, Dergi, ekil, Muhteva, Yazar Kadrosu Abstract The Gulpinar is a family journal which was published between without cease. It undertook an important duty in Turkish Literature publishing many young writer s and poet s products. Because of keeping off any politics and literary argument, Gulpinar could not give direction to its period. The aim of this study is to examine Gülpınar in terms of shape, content and editorial staff. Key Words: Gulpinar, Journal, Shape, Content, Editorial Staff. 1. Giri Dergiler, kültür aktarımı salayan süreli yayınlardır. Magazin, periyodik, mecmua, mevkute gibi terimlerle de anılan süreli yayınlar (Tonta, 2006:16), Siyaset, bilim, sanat gibi çeitli alanlarda genellikle düünsel yazıların yer aldıı, belirli aralıklarla çıkarılan yayım araçlarıdır. (Özkırımlı, 2004:383). Birçok alanda farklı yazıların bulunduu, fikir ve düünce tartımalarının yapıldıı bu yayınlar, kültür sanat ve fikir hayatımızda önemli bir yere sahiptir. Bu yayınlar sayesinde kültür, edebiyat ve sanat hayatının her evresi kolayca takip edilebilir. Bilindii üzere Türk edebiyatına roman, tiyatro, makale, tenkit gibi yeni türler Tanzimat la birlikte girer. Bu yeni türler, gazete ve süreli yayınların katkılarıyla geni halk kitlelerine ulaır. Türkiye'de yayımlanan ilk dergi 1795'te Fransızlar tarafından basılan Bulletin de Nouvelles'dir da 15 günde bir yayımlanan Gazette Française de Constantinople, * * Yrd. Doç. Dr., Ordu Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü. ** Ordu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Yüksek Lisans Örencisi.

2 Türkiye'de çıkarılan ilk gazete unvanını almaktadır ve o da Fransız menelidir 1. Türkçe yayımlanan ilk dergi 1850 de Türkçe ve Fransızca çıkarılan Vekayi-i Tıbbıye dir. kinci dergi ise Temmuz 1862 de çıkarılan Mecmua-i Fünun dur. Bunlar bilim ve tıp konulu dergilerdir e kadar gazetelerin edebiyatla ilgili bazı materyallere yer vermeleri nedeniyle sadece edebiyatı konu edinen dergilere rastlanmaz. Bu tarihten sonra çıkarılan Servet-i Fünun, Mektep, Genç Kalemler, Türk Yurdu, Hisar, Varlık ve Dergâh gibi edebiyat aırlıklı dergiler süreli yayınlar açısından son derece önemlidir. Dergicilik açından asıl gelime 1923 ten sonra olur. Yeni bir devletin kurulduu bu yıllar, sosyal ve toplumsal deiimlere de sahne olur. Bilhassa dil, tarih ve kültür alanındaki yeni giriimlerin dergiciliin gelimesinde rolü büyüktür. II. Dünya Savaı na kadar dergilerdeki iyimser hava, savala birlikte deimeye balar. Buna ramen bu dönem dergilerinin çou hümanisttir. Varlık, Yeditepe, Yeni Ufuklar, Yenilik, Papirus, Mavi gibi devrin önemli dergilerinde ilericilik ve sanat yan yana, iç içe yürür den sonra bilhassa Yeni Gerçek, Yeni Adımlar, Militan gibi dergilerde ideoloji ön plana çıkar. Aırlıklı olarak dünyanın deitirilmesi özlemi, kuak kavgası, dil devrimi, halka yöneli, Batılılama ve uygarlık sorunları ilenir.(özkırımlı, 2004: ). Gülpınar dergisi, yılları arasında yayımlanan aylık fikir, sanat, edebiyat ve iir dergisidir. Bu yıllarda Türkiye ve dünyada yaanan birçok siyasi gelime, dönemin dergilerinin birçounda siyasi ve edebi tartımalara neden olur. Gülpınar, bu tür tartımalara girmez. Bu manada, çok popüler bir dergi olmamasına ramen isimsiz birçok air ve yazarın edebiyat dünyasına kazandırılması bakımından önemli bir görev üstlenir yılından itibaren basın dünyasına Fevzi Boztepe nin Ankara da çıkardıı Medeniyet gazetesi 2 ile adım atan Güzide Taranolu, kısa bir süre de Tokat gazetesinde bamakale yazarlıı yapar. Taranolu, 1970 ten itibaren Tanin gazetesinde sanat sayfaları düzenler. Bu vesile ile Türkiye nin dört bir yanından birçok isimsiz airle tanıma olanaı bulur. Bahçe Dergisi ni yeniden çıkaran grubun içinde yer alır. 3 Bu onun için ilk dergicilik deneyimi olur. (Bayram, 2012a: ). Gülpınar ın çıkı hikâyesi birçok dergiden farklıdır. Taranolu, ei Bilal Taranolu 4 ve Enver Tuncalp in ısrarlarıyla bir dergi çıkarmaya karar verir. Kısa bir dergicilik deneyimi olmasına ramen bir derginin nasıl oluturulacaına dair herhangi bir fikri yoktur. Tuncalp in rehberlii, teviki ve teminatıyla Gülpınar dergisi Mayıs 1976 da yayın hayatına balar. Aylık yayımlanan derginin yazı ileri ve yönetim müdürlüü görevlerinde Enver Tuncalp in ismi bulunur. Ayrıca Tuncalp, derginin basımından daıtılmasına kadar birçok ile uraır. Güzide Taranolu, ancak ikinci seneden itibaren derginin bütün sorumluluunu üzerine alır. Gönderilen yazıların seçimi, baskı, dizgi ve daıtım ileriyle bizzat ilgilenir, sadece derginin postalanmasında yardım alır. getirir: Güzide Taranolu, lk Adımda balıklı yazısında derginin çıkı amacını u ekilde dile Evvela Allah ın sonra saygıdeer kıymetli sanatçı dostlarımız ve siz deerbilir sanatsever okuyucularımızın yardımlarına güvenerek yüce bir amacın peinde yayın hayatına adım atmı bulunuyoruz. Ülkemizde büyük kabiliyet sahibi oldukları halde yoksulluk ve kimsesizlik nedeniyle kendini tanıtamamı, kenarda kalmı genç sanatçılara yardım amacıyla bu dergiyi çıkarıyoruz. Ömrüm boyu zevkle çabaladıım sosyal ilerin en kıvançlısı ve sevinçlisi sayıyorum bu görevi. Bir Güzide Taranolu, Medeniyet Gazetesinin Samsun muhabirlii görevine getirilir. 3 Örencilik yıllarında Bahçe Dergisi ni çıkaran Abdullah Satolu, Hüseyin Yurdabak, Erdoan Ünver gibi isimler dergiyi yeniden çıkarmaya karar verir. Enver Tuncalp ve Güzide Taranolu nu da derginin kadrosuna katarak dergiyi sadece yirmi sekiz sayı yayımlayabilirler. Sabit Bayram, Güzide Taranolu ile Özel Mülakat-1. Ankara Haziran Bilal Taranolu, Güzide Taranolu nun eidir. Zengin bir aileden gelen Bilal Taranolu, aslen Ordu nun Gülyalı ilçesindendir. Asıl meslei doktorluktur. Salık Müfettilii ve Belediye Bakanlıı gibi görevlerde bulunur. Ayrıca Adalet Partisi nden 15 ve 16. dönemlerde Ordu milletvekili seçilir. Taranolu, 2005 yılında Ankara da vefat eder.

3 kutsal görev bildiim bu amaca yönelik çalımalarımda sizler dayancım ve güvencim olacaksınız. (Taranolu, 1976: 2). Derginin yönetim müdürü Enver Tuncalp, Gülpınar Çıkarken adlı yazısında derginin çıkartılma amacını; Türkiye de belirli, olumlu ve Milli bir edebiyat anlayıı ve çıırı etrafında bir kuak yetitirmek bata gelen arzumuzdur. Gülpınar, yedi deil on iki veren güldür. Katmerli katmerli dizeler, çekici, okayıcı renk ve kokularıyla sizleri etkileyecektir. Sayfaları çevirdikçe kim bilir kaç dostunuza ve sevdiinize kavuacaksınız, hasret gidereceksiniz! Gönlünüzün, kalbinizin, kafanızın hasretini te Gülpınar bu mutlu amacı salayacak, bunu temine çalıacak. (Tuncalp, 1976: 3). diyerek özetler. Aynı yazıda ileride bu derginin geliri ile bir vakıf kurulacaından ve bazı hayır ilerinin yapılacaından bahsedilse de vakıf kurulmasına yönelik herhangi bir çalımaya rastlanmamıtır. (Tuncalp, 1976: 3). Gülpınar, kültür ve sanat adına hizmet gayesiyle çıkarılır. Paraya önem vermez. Herhangi bir kâr amacı güdülmediinden dergi parayla da satılmaz 5. Sadece abonelere gönderilir. lk sayısı 1000 adet basılan dergi, sadece dostlara ve tanıdıklara gönderilir. Derginin abone sayısı, 348 sayı boyunca en fazla 78, en az 42 kii olur.( Parmaksız, 2008: 34 41). Dergi, hiçbir özel ya da tüzel kurumdan yardım almaz. Bazı kurumlardan reklam alınsa da bunların getirisi çok az azdır. Derginin bütün harcamaları Bilal Taranolu tarafından karılanır. Gülpınar dergisinin odak noktasını iirler oluturur. Dil ve edebiyata dair birçok makalenin yanında bata salık olmak üzere turizm, eitim, müzik, felsefe gibi muhtelif alanlarda da yazılar bulunur. Güzide Taranolu, dergiye kabul ettii yazılar için belli ölçütler koyar. Derginin Selam adlı köesinde: çinde müstehcenlik bulunan, ideolojileri ileyen yazı ve iire yer vermek arzusunda deilim. Genç yazarlar henüz iir hevesine adım attıkları ilk dakikalarında ilk ileri istemedikleri kimselere talama yazma oluyor, onlara veryansın ediyorlar. Sanıyorlar ki yazdıkları hemen yayımlanacak ve kendileri bir polemie girecek. (Taranolu, 1989:3). diyerek derginin yayın politikasına ilikin kriterlerden bahseder. Dergide devrin önemli ahsiyetlerinin yanında tanınmamı birçok isimle karılamak mümkündür. simsiz yazar ve airlerin çokluu dikkat çeker. Derginin çıkı amacına da uygun olan bu durum, genellikle kabiliyet sahibi olmalarına ramen yoksulluk ve kimsesizlik nedeniyle adını duyuramamı, kenarda kalmı gençlerin tanıtılmasına hizmet eder. (Taranolu, 1982:3) Bu tür gençlere yardım edilecei ve derginin yazar kadrosunun da yazı gönderen bu gençlerden oluturulacaına iaret edilir. (Taranolu, 1976:3). Derginin 348 sayısı incelendiinde, bu amacın pratie yansıtıldıı görülür. Dergide, 1848 farklı yazar ve air görülmektedir. Her ne kadar isimsiz yazar ve airlerin çokluu dikkat çekse de çekirdek bir kadronun bulunduu da dikkatlerden kaçmaz. Gülpınar ın çekirdek kadrosunu, dergiye sürekli yazı gönderenler oluturur. Derginin edebi muhitinde dikkati çeken en önemli isim kukusuz derginin kurucusu Güzide Taranolu dur. Enver Tuncalp, Rütü Burlu, H. Fethi Gözler, Burhan Sadık Yalçın, Ahmet Ayberkin, Abdulkadir Güler, Abdullah Satolu, brahim Agâh Çubukçu, sa Kayacan, Mualla Anıl, Hüsnü Yurdusev, Yılmaz Aybar ve Muhsin Durucan dergiye en çok yazı kazandıran isimlerdir. Dergi, Taranolu ailesinin maddi manevi destekleriyle 348 sayı boyunca hiç ara vermeden yayın hayatını sürdürür. Ancak 2005 yılında Bilal Taranolu nun vefatıyla sarsılan Güzide Taranolu, dergiyi kapatma kararı alır. 6 Derginin yaatılması için dostlarının yaptıı 5 Derginin kapaında Bu derginin hiçbir yerde satıı yoktur. Sadece abonelere gönderilir. ibaresi vardır. 6 Güzide Taranolu, yaptıımız özel mülakatta Ben dergi ile ilgili hesap ilerini bilmiyordum. O ilerle hep Bilalciim ilgilenmiti. Bu konuda çocuklarıma ve bakalarına da yük olmamak için dergiyi kapattım. Bilal i kaybetmenin acısını hala unutamadım. Tabi her eyin bir sonu vardır, evet perdeyi kapattım ve bu kadarmı dedim. Gülpınar ı 30 yıl hiç aralıksız çıkardıktan sonra hakikaten perde kapandı. Bilal siz hiçbir ey düünemiyorum. Bilal in yokluu inanın beni perian etti. sözleriyle dergiyi kapatma nedenlerini ifade eder. Güzide Taranolu ile Özel Mülakat-1. Ankara Haziran 2011

4 ısrarlı yardım tekliflerine ramen bu kararından vazgeçmez. Bilal Bey in vefatıyla adeta hayata küsen Taranolu, olu anser vasıtasıyla bütün resmi ilemleri tamamlayarak dergiyi resmen kapatır. Kendi döneminde çıkan dergilere göre oldukça uzun soluklu olan Gülpınar ın son baskısı Nisan 2005 tarihli 348. sayısıdır. 2. Gülpınar Dergisi nin Kimlik Bilgileri Derginin tam künyesine ön kapaın arkasında, yani ikinci sayfada yer verilir. Sayfanın sol sütununda bulunan künyede, en üstte derginin adı büyük harflerle yazılıdır. Hemen altında sayı ve yıl; onun altında derginin kurucusu, sahibi ve sorumlusu ile yazı ileri ve yönetim müdürü; bunların altında da idare yerinin adresi bulunur. Derginin yayın adresi ilk zamanlar Farabi 34/3 Çankaya-Ankara olarak gösterilirken daha sonraları Bahçelievler 4. Cadde 18/6 Emek-Ankara olarak deitirilir. Türk edebiyatının uzun soluklu neriyatlarından olan Gülpınar dergisi, Mayıs Nisan 2005 tarihleri arasında Ankara da Güzide Gülpınar Taranolu tarafından çıkarılır. Türk edebiyatında Toprak Ana olarak bilinen Taranolu, derginin hem kurucusu hem de imtiyaz sahibidir. Balangıçta derginin yazı ileri müdürü Enver Tuncalp tir. 13. sayıdan itibaren yazı ileri müdürü olarak Taranolu nun küçük kızı Aye Serpil gösterilir. 7 Toplam 348 sayı ve 30 ciltten oluan dergi, Erolu, Emel ve matbaaları tarafından basılır. ISSN numarası dir. Gülpınar, yaklaık otuz sene aralıksız yayımlanır. 348 sayının tamamı incelendiinde derginin kimlik bilgilerine ilikin aaıdaki tablo hazırlanabilir: CLT Fiyatı (TL cinisnden) Dizgi-Baskı Kapak Düzeni Kurucu- Sahibi Yazı leri Müdürü Yönetim Müdürü Çetin Selahattin Enver 1 10 Erolu Matbaa Demircan Enver Tuncalp Tuncalp 2 10 Erolu Matbaa Hasan Mumcu Erolu Matbaa Çetin Selahattin Demircan 4 15 Emel Matbaacılık Zafer Tuncalp 5 25 Emel Matbaacılık Çetin Selahattin Demircan 6 50 Emel Emel Matbaacılık Zafer Tuncalp Emel Matbaacılık Zafer Tuncalp Emel Emel Matbaacılık Mustafa Ceylan Matbaacılık Mustafa Ceylan Matbaacılık lhami Benek Matbaacılık Güzide Taranolu Matbaacılık Güzide Taranolu Matbaacılık Güzide Taranolu Matbaacılık Güzide Taranolu Güzide Taranolu 7 Aye Serpil Güzide Taranolu nun kızıdır. iir ve edebiyata yakınlıı olmamasına ramen derginin yazı ileri müdürü olarak gösterilir. Dergiye hiçbir katkısı bulunmayan Aye Serpil in sadece ismi kullanılır. Bu görevi de Güzide Taranolu üstlenir.

5 Matbaacılık Matbaacılık Güzide Taranolu Matbaacılık Güzide Taranolu 3. Gülpınar Dergisinin ekil Özellikleri yılları arasında yayımlanan Gülpınar, üç farklı matbaa tarafından basılır. Derginin kapak tasarımından iç düzenine kadar tüm yönleriyle Güzide Taranolu ilgilenir. ekilsel bakımdan derginin dönemindeki neriyatlardan farklılık göstermedii görülür. a. Kapak Kompozisyonu: Derginin ön kapak kompozisyonu her yıl deiiklik gösterir. Her sayısı farklı bir renkle neredilirken kapaklarındaki desen ve tasarımlar da sürekli deiir. Kapak düzenlemeleri Çetin Selahattin Demircan, Hasan Mumcu, Zafer Tuncalp, Musafa Ceylan, lhami Benek ve Güzide Taranolu na aittir. Bazı kapaklarda ise bu konuyla ilgili bir bilgi yoktur. Kapaın üst kısmında derginin adı, her sayıda farklı ekil ve renkte olmak üzere büyük puntolarla yazılır. Her yılın ilk sayılarının arka planı, mavi rengin deiik tonları ile neredilmesine ramen dier sayıların renk seçiminde herhangi bir sistematiin olmadıı görülür. Bazı sayılarda bu renk kompozisyonuna dikkat edilmese de kasım sayıları siyah ya da gri tonlarda çıkarılır. üphesiz bu, kasım ayının Atatürk ün ölüm yıl dönümü olmasıyla ilgilidir. Derginin ilk 12 sayısının kapaında Aylık Fikir Kültür Sanat Edebiyat Dergisi ibaresi bulunur. Fakat sayıları arasında bu ibareye yer verilmez. 61. sayıdan 201. sayıya kadar bu ibare Aylık Fikir Sanat Edebiyat Dergisi olarak deitirilir sayıdan son sayıya kadar ise Aylık Fikir Sanat Edebiyat ve iir dergisi olarak deitirilir. Ön kapaın orta kısmında, ilgili sayıya katkıda bulunan air ve yazarların isimleri bulunur. En alt kısımda ise ay ve yıla yer verilir sayıdan itibaren ön kapakta Bu Derginin Hiçbir Yerde Satıı Yoktur Yalnız Abonelere Gönderilir ibaresi yer alır. Tüm kapakları renkli ve desenli çıkan derginin ön kapaklarında -33, 45, 57, 58, 202. sayılar hariç- fotoraf bulunmaz. Arka kapaklarda ise genellikle her sayıda farklı kurumların reklamına yer verilir. Ayrıca,

6 beinci sayıdan itibaren arka kapakta derginin fiyatı da belirtilir. 8 Son sayılarda ise derginin fiyatı ikinci sayfaya alınır. Gülpınar ın ikinci sayfasında derginin künyesi bulunur. Bu bölümde kimlik bilgilerinin dıında abone bedellerinin yatırılacaı banka hesap numarası 9 ile derginin sorumluluuna yönelik Dergimiz basın ahlak yasasına uyar. ve Yayımlanan yazıların sorumluluu yazarına aittir, yayımlansın yayımlanmasın gönderilenler iade edilmez. ibareleri de yer alır. Ayrıca kapak düzeni ile derginin basımını yapan matbaanın ismi de buradadır. b. Sayfa Yapısı: Gülpınar genellikle sayfa olarak yayımlanır. Ancak 36 sayfa olan sayılar da mevcuttur. Atatürk için hazırlanan ve birlikte çıkarılan 57. ve 58. sayıların sayfa sayısı 66 dır. Halide Nusret Zorlutuna özel eki ile yayımlanan 110. sayı da 49 sayfadır. Dergi, sayfa sayısı bakımından dönemin dier mecmualarından farklılık göstermez. c. Dizgi ve Baskı Teknii: Gülpınar, dönemindeki birçok yayına göre matbaa teknii açısından hiç de kötü deildir. Baskı hatalarının çok az olması, sürekli aynı matbaa ile çalıılması ve Güzide Taranolu nun özel ilgisinden kaynaklanmaktadır. 10 Dergide bazı sayfaların tekrar basılması dıında ciddi bir hataya rastlanmaz. 11 Ancak daha çok dizgiden kaynaklanan bazı yazım yanlılıkları da gözlerden kaçmaz. 12 lk ciltlerde 3. hamur kaıt kullanılsa da son on ciltte gelien teknolojiyle birlikte birinci hamur kaıdın kullanıldıı görülür. Bazı sayılar ise kue (parlak) olarak neredilir. Derginin kapaı dönemin bazı dergilerine göre daha kalitesizdir. Dergide yayımlanan yazılar çou zaman aynı puntoyla verilmesine ramen bazılarında farklı puntoların kullanıldıı görülür. Ana balıklarda genellikle büyük harfler tercih edilir. Ancak küçük harflerle yazılmı balıklar da vardır. Balıklar koyu ve belirgindir. Bazı balıklarda ise farklı stiller kullanılır. Taranolu tarafından hazırlanan Selam köesinin bazı sayılardaki balıı el yazısı biçimindedir. iirlerin etrafında ise kenarlıklar kullanılır. Ayrıca her sayıda, tasarımı Güzide Taranolu tarafından yapılan farklı desenlere yer verilir. Yazılar genellikle iki sütun halindedir. Her sayıda bulunan Selam köesiyle bazı yazılar tek sütundan oluur. Sayfa numaraları üçüncü sayfadan balatılır, reklamların bulunduu son sayfalar numaralandırılmaz. Aynı sayfada hem reklam hem de içerikle ilgili bir yazı varsa sayfa numarası verilir. Gülpınar dergisinde, bazı ciltlerin sonunda Gülpınar Dergisinin Cildi çinde Yer Alan air ve Yazarların Alfabetik Sıralı sim Listesidir. balıı altında o cilde ait fihristlere yer verilir. Fihristte, yazar isimleri alfabetik olarak verilir; yanlarına eser ismi ve sayı numarası eklenir. Sayfa sayısının belirtilmedii bu fihristlerde bazı küçük hatalar da göze çarpar. Ancak bu fihristler bazı ciltlerde bulunmaz. Özellikle son sayılarda buna dikkat edilmemesi, önemli bir eksikliktir. d. Fotoraf ve Desen: Gülpınar ın sayılarının tümünde iki binden fazla fotoraf vardır. Özellikle dergiye yazılarıyla sürekli katkıda bulunan kiilerin yazılarının baında fotorafları bulunur. Ayrıca Güzide Taranolu, Atatürk, Enver Tuncalp ve Bilal Taranolu özel sayılarında 8 Dergi herhangi bir yerde satılmadıından ilk be sayıda fiyat belirtilmez. Fakat resmi anlamda fiyat koyma zorunluluu nedeniyle beinci sayıdan itibaren bu uygulama balatılır. Derginin beinci sayısı 10 lira, son sayısı lira olarak belirtilir sayıya kadar abone bedelleri Bankası Emek ubesi 9659 hesap numarasına gönderilir. Banka havalesinin çok masraflı olduu anlaılınca, abone bedellerinin nolu Fatma Güzide Taranolu adına düzenlenen posta çeki hesabına gönderilmesi salanır. 10 lk üç cilt (1-32. sayılar) Erolu Matbaası nda, ciltleri ( sayılar) Emel Matbaacılık Sanayi nde, ciltler ( sayılar) Matbaası nda basılmıtır sayıda 9,10,11 ve 12. sayfalar ikier kez basılmıtır. Bazı sayılarda sayfalar çıkmamasına ramen bu tür baskı hataları çok azdır. 12 Bazı sayılarda fiyat yerine fiat, deil yerine deyil, ayrı yazılması gereken ba baa ikilemesi bitiik yazılmı, y kaynatırma ünsüzü yerine harfi kullanılmıtır.

7 ve Halide Nusret Zorlutuna özel ekinde ilgili kiilerin fotoraflarına yer verilir. 13 Bazı sayılarda kaybedilen yakınlar için taziyelerde bulunulur, bunların kiminde ölen kiiye ait fotoraflar vardır. Ayrıca dergide Güzide Taranolu, ei Bilal Taranolu ve torunlarına ait birçok fotorafın bulunduu da gözlerden kaçmaz. Kanaatimizce bu tür fotoraflar, Gülpınar ın bir aile dergisi olmasından kaynaklanmaktadır. Reklamların önemli bir bölümü de fotoraflıdır. Dergide, üç binden fazla desen bulunur. Bu desenler, Güzide Taranolu nun arivindeki desen ve çinicilik kitaplarından alınır. Desenler, tüm sayılarda farklı sayfalara serpitirilmitir. 4. Gülpınar Dergisinin Muhteva Özellikleri Gülpınar dergisinin yayımlandıı yılları arasında Türkiye de ve dünyada önemli siyasi ve ekonomik gelimeler yaanır htilalinden sonra ekonomik düzen deiir. Dünyada souk savaın sona ermesiyle küreselleme hızlanır, terör tüm dünyayı etkisi altına alır. Dünya ile entegre olmaya çalıan Türkiye, terör belasıyla karı karıya kalır. Türkiye de ve dünyadaki bu gelimeler edebiyatı da yakından ilgilendirir. Birçok gazete ve mecmua bu gelimelere bir ekilde yer verirken farklı bir misyon yüklendiini belirten Gülpınar, siyasetten ve politikadan uzak durur. Gençlere bir okul olma gayesiyle yola çıkan derginin güncel siyasi ve ekonomik olaylara yer vermemesi, kendisinin yurt çapında daha çok tanınmasına da engel olur. Gülpınar, ilmi ve siyasi deil, sanat ve edebiyat dergisidir. Bu nedenle bünyesinde iir, hikâye, röportaj, makale ve biyografileri de barındırır. Roman ve tiyatro türündeki eserlere hiç rastlanmaz. Ayrıca bir sayfayı bulmayan birkaç deneme yazısı da vardır. Gülpınar da, edebiyat ve sanat alanından baka salık, din ve müzikle ilgili yazılara da rastlamak mümkündür. Özellikle salık ve dinle ilgili yazıların çokluu dikkat çeker. Derginin içeriini bir tablo halinde göstermenin faydalı olacaı kanaatindeyiz: 14 CLT iir Düzyazı Fotoraf desen hikaye röportaj biyografi sayfa sayısı Özel sayılar olarak neredilen 33. ve 45. sayıda Güzide Taranolu nun, 57 ve 58 sayılarda Atatürk ün, 202. sayıda Enver Tuncalp in, 348. sayıda Bilal Taranolu nun fotorafına yer verilir. Ayrıca on be sayfalık Halide Nusret Zorlutuna Özel Eki yle yayımlanan 110. sayıda airin resmi kullanılır. 14 Bu tablo, Mehmet Nuri Parmaksız ın Gülpınar dergisiyle ilgili yaptıı çalıma esas alınarak oluturulmutur.

8 TOPLAM a. iir: Gülpınar, hiç üphesiz iir aırlıklı bir dergidir. Bunda derginin sahibi Güzide Taranolu nun air olmasının tesiri büyüktür. Dergide iir dıındaki türlere pek rabet gösterilmez. Dergide sürekli yazan bir air kadrosunun varlıı dikkati çeker. Ancak derginin asıl amacı genç yetenekleri öne çıkarmaktır. Bu maksatla daha ilk sayıdan itibaren çeitli köe ve bölümler oluturulur. Bu köeler, derginin son sayısına kadar farklı balıklar altında devam eder. Toplam iirin bulunduu Gülpınar da ciltler ilerledikçe iirlerin de çoalmaya baladıı görülür. Bu iirlerin büyük çounluu isimsiz airlere aittir. Ayrıca tanınmı, önemli airler ile bazı ozanların iirlerine de rastlanır. Özellikle son ciltlerde derginin son sayfaları tamamen iire ayrılır; 32 sayfadan oluan 302. sayının 20 sayfası, 32 sayfadan oluan 296. ve 299. sayının 16 sayfası sadece iirden oluur. Dergide yayımlanan iirlerde, genellikle belirli bir nazım ekline ve ölçüye balı kalınmaz. Ancak hece vezni ve halk edebiyatı nazım ekilleri aırlıktadır. Bu durum, derginin milli edebiyat çizgisinde olmasına balanabilir. Heceyle yazılan iirlerin çokluuna ramen serbest ölçüyle yazılmı çok sayıda iir görmek mümkündür. Birçok sayıda ise, Ünlü airlerin Aruzla Yazılmı iirleri balıı altında hem adı geçen airler hakkında bilgiler verilir, hem de iirlerinden örnekler sunulur. Gülpınar, birinci sayıdan itibaren çeitli isimler altında açılan bölüm ve köelerde genç yeteneklere yer vererek onları tanıtmayı amaçlar. lk üç ciltte Gelecee Yürüyenler (Gülpınar, 1976:28-29), beinci ciltten itibaren de iirleri Konusunda Gençlerle Ba Baa (Gözler, 1980:28-30) adlı köelerde gençlerden gelen iirler deerlendirilerek yayımlanır. Bilhassa H. Fethi Gözler in deerlendirmeleri dikkati çeker. Gözler, gençlerin yanlılarını göstererek öütlerde bulunur ve onlara yol gösterir. Bu sayfalarda ortalama 8-10 arasında iire yer verilir. Daha sonra bu köeler u adlar altında son sayıya kadar devam eder: Genç airlerimizi Tanıyalım, Genç Kalemlerimiz, Gençlerin iirleri, iire stidatlı Gençlerimiz, iir Dünyasının Genç Yolcuarı, iire Hevesli Gençlerimizin Mısra Mısra Duyguları, Okuya Okuya Yaza Yaza, Gençler! Çok Okuyun Az Yazın Öz Yazın, iir Yolunda Adım Adım Genç Kalemler, Herkes iir Akı Taır / Okur Yazar Olgunlaır, Kabiliyet Hevesle El Ele iir Yolunda Yürür Güzele, iir Yolunda, Öyle Bir Gün Gelecek Çou air Olacak, Genç Seslerden Nefesler, Genç Hevesler Genç Nefesler, Çok Okunur Az Yazılır te Öyle Öz Yazılır, Adım Adım iir Dünyasına Giri, Gençlerimiz Çaba Sizden Çalıma Bizden. Dergide genç airlerin yanı sıra, Faruk Nafiz Çamlıbel, Halide Nusret Zorlutuna, Cokun Ertepınar, Namık Kemal, Tevfik Fikret gibi Türk edebiyatının tanınmı ahsiyetleri ile sürekli yazan bazı airlere de yer verilir. Halk edebiyatına ayrı bir deer veren dergi, halk iirine ve bilhassa aık tarzına aırlık verir. Aıklarımız, Dünümüzden Günümüzden Ünlü Halk Ozanlarımız, Elde Sazları Dilde Sözleri Ünlü Halk Ozanlarımız, Aıkların Dilinden Mısra Mısra Folklorumuz, Sazda Aıklarımız Sözde Iıklarımız, Folklorda iir iirde Aıklarımız, Söz Baında Gezen Eller Sözü Saza Dizen Eller, Sazın Teli Gönül Dili, Aıkların Özü Sazda En Duygulu Sözü Sazda, Edebiyatta Folklor Folklorda Aıklar, Sazda Sözde Özde iir Aıklarımız, Folklorun

9 Beikleri iirin Iıkları Yurdumun Iıkları, Sazda Aık Sözde Iık, Sazlarda Teller Konuur Dillerde Bin Mana Iır, Aıklar, Gerçek iir Dillerinde Nameleri Tellerinde, Sözüyle Sazıyla Sesiyle Aıklarımız balıkları altında, Aık Ali Çotak, Aık Nurah, Aık Gülhani, eref Talıova gibi halk ozanlarının iirleri okuyucuyla buluturulur. Bu bölümlerde ortalama altı iir bulunur. Dergide iirleri en çok yayımlanan airler; Güzide Taranolu, Abdullah Satolu, Abdulkadir Güler, Burhan Uslu, Enver Tuncalp, Hüsnü Yurdusev, Muhsin Durucan, Yılmaz Aybar, Halil Soyuer, Aık Gülhanî, Aık Kul Gazi, Aık smetî, Kenan Akansu, Nagahan Akay, Onur Akay, Aık Gurbeti, Ercan Akbay, Ali Akçeken, Hüceste Aksavrın, Mehmet Ali Akpınar, Cevdet Aslangül, Yüksel Aslangül, Aysel Al, Ömer Aslan, Abdulbaki Arslan, Ülker Aygün, Yalçın Benlican, Mustafa Ceylan, ahin Çandır, Necmettin Çanga, Ali Çatak, Hüseyin Çiftçi, Necmettin Esin, Rabia Gölbaı, Erda Bedriye Güler, Yücel pek, Ömer Kalafat, Halil Karabulut, Erol Karaokur, Duren Mert, Alaaddin Oben, Zehra Pınarses, evkat ahin, akir Susuz, eref Talıova, Nurdane Temur, Esat Tozkoparan, Bahri Ula, Süheyl Ünlü, Burhan Sadık Yalçın, Zeki Yıldırım, Hüseyin Yurdabak, Hüseyin Çolak, Ceyhun Savaan, Sefil Selimi, Halil Ulusoy, Nurhan Ustabaı, Galip Uzunca, Sabahattin Volkan, Paa Yıldırım, Turgut Yılmaz, Mehmet Can Yiit, Naci Erdoan gibi isimlerdir. b. Dil ve Edebiyat Yazıları: Gülpınar dergisinde, muhtelif alanlarda birçok yazı kaleme alınır. Makale, hikâye, deneme, anı, mektup, iir olmak üzere edebiyatımızın hemen hemen her türüne yer verilir. Konu bakımından çeitlilik arz etse de derginin en önemli yazıları dil ve edebiyat üzerinedir. Bata Enver Tuncalp olmak üzere Abdullah Satolu, Güzide Taranolu, H. Fethi Gözler, Hüsnü Yurdusev, sa Kayacan, Muhsin Durucan, Mustafa Uslu, Nevin Korucuolu gibi birçok yazarın hazırladıı bu makalelerde Türk ve dünya edebiyatı, Türk dili ve imla konularına aırlık verilir. Ayrıca biyografi ve tanıtım yazıları dikkati çeker. Bu bakımdan dergi, edebiyat tarihimize ıık tutabilecek önemli bir kaynak olarak deerlendirilebilir. Gülpınar dikkatle incelendiinde Türk edebiyatının tarihi geliimiyle ilgili pek çok makale olduu anlaılır. Özellikle Çalar Boyu Edebiyatımız köesinde Türk edebiyatı üç bölüme ayrılarak bu bölümlerle ilgili bilgiler sunulur. Dünya edebiyatıyla ilgili yazılarda ise, genellikle akımlara dair bilgiler bulunur. Türk dilinin sorunları ve devrik cümle meselesine deinilir, dille ilgili sorunların çözümünde de Türk dilinin zenginlii çare olarak gösterilir. Ayrıca iir ve airlik üzerine kaleme alınan birçok yazıda, airin toplumsal görevleri üzerinde durulur. Bu yazılar genellikle ilgili sayıda sona ermesine ramen küçük bir bölümü dizi halinde sürdürülür. Bunlar arasında, edebi ahsiyet incelemeleri mühim yer tutar. Birkaç sayı dıında, tüm sayılarda bu tür yazılara yer verilir. Bu yazıların bir kısmı, makale düzeyinde bilimsel yazılardır. Ancak bir iki sayfadan oluan yüzeysel deerlendirmelerin yapıldıı birçok yazı da kaleme alınmıtır. Bunların bilimsel bir deeri olmasa da, henüz tanınmayan isimsiz birçok sanatkâr hakkında bilgi vermesi ve onların edebiyat çevrelerine tanıtılması bakımından büyük bir önem taıdıı muhakkaktır. Daha çok bir sanatkârın hayatı, sanatı ve eserleri ile ilgili bilgilerin yer aldıı bu biyografilerde, edebiyatımızın çeitli dönemlerine ait birçok isme yer verilir. Ayrıca dı Türkler, yabancı yazarlar, bilim adamları, müzisyenler ve ressamlar için de bu tarz inceleme/tanıtım yazıları bulunur. Edebi ahsiyet incelemeleri arasında özellikle cumhuriyet sonrası airler hakkında yazılan makaleler mühimdir. Her ne kadar sübjektif kanaatler belirtilse de bu yazılar sayesinde, birçok ahsiyet edebiyat çevrelerine tanıtılır. Ayrıca, Enver Tuncalp, Abdullah Satolu, Abdulkadir Güler, Ahmet Tufan entürk, Burhan Sadık Yalçın, Enver Tuncalp, Güzide Taranolu, H. Fethi Gözler, Halil Soyuer, Hayati Vasfi Tayürek, Hüseyin Çiftçi, Hüseyin Çolak Yurdakul, brahim Agah Çubukçu, sa Kayacan, Mustafa Ceylan, Mualla Anıl, Necdet Evliyagil, Nevin Korucuolu, Turgut Yılmaz, Ünal öhret Dirlik, Yılmaz Aybar gibi dergide sürekli yazan air ve yazarlara yönelik çok sayıda inceleme bulunur. Dokuzuncu ciltten itibaren ahsiyet incelemelerinde kuruluk, basitlik ve yüzeysellik olduu görülür. Genellikle birkaç sayfadan oluan bu çalımalar, kısa tanıtım yazıları biçimindedir. Özellikle 16. ciltten sonraki incelemeler ise, kitap tanıtımı eklindedir. Yine bu

10 tarihten itibaren Türk edebiyatının bilinen yazarlarına pek yer verilmez, çoklukla son dönem yazarları ele alınır. Ayrıca yazarların ölüm/doum yıldönümleri münasebetiyle kaleme alınan yazılar da unutulmamalıdır. Dergide az sayıda olsa da hikâye, gezi yazısı, röportaj ve sohbet yazılarına rastlanır. Birkaç sayfadan oluan bu yazılar belirli konular etrafında deildir. Genellikle iki üç sayfadan oluan 48 hikâyeye yer verilir. Hikâyelerin bazılarında olay örgüsü bulunmaz. Okuyucuya öütlerde bulunan hikâyelerde ise, dil oldukça sadedir. Güzide Taranolu nun Çapkın ın Ömrü adlı manzum hikâyesi dikkat çeken yazılar arasındadır. Ayrıca dergide yedi adet röportaj ve az sayıda gezi yazısı bulunur. Bunlar düzenli bir ekilde yayımlanmaz. Belli bir köesi ve zamanı yoktur. Necmettin Esin in Viyana da adlı gezi yazısı önemlidir. Sabri Cemal Özçakır tarafından hazırlanan Gençlerle Ba Baa adlı köe de dikkate deerdir. Sohbet yazısı diyebileceimiz yazılardan oluan bu köede yazar, gençlere öütlerde bulunur. Onlara örneklerle nasıl iyi bir vatanda olacakları, ülkelerine nasıl hizmet edecekleri, salıklı bir birey olmaları için neler yapmaları gerektii anlatılır. Derginin birinci sayısından itibaren Türk atasözlerine, ikinci sayıdan itibaren ise etkileyici sözlerden oluan Pırlanta Sözler e yer verilir. Ayrıca Türkiye de ve dünyada tanınan kiilerin özlü sözleri de dergide yer bulur. On üçüncü sayıyla balayan fakat uzun sürmeyen bret Levhaları adlı köede insanların ders alabilecei öyküler, okuyucuyla buluturulur. Son olarak derginin ilk sayılarından itibaren air ve yazarların adresleri, gelmi geçmi deerli halk ozanlarının, air doktorların, asker air ve yazarların, Türk sanat musikisine gönül verenlerin ve ünlü plastik sanatçıların isim listeleri ile okunabilecek kitapların listelerine yer verilir. c. Bilimsel Yazılar: Gülpınar da, iir ve edebiyat dıında felsefe, psikoloji, din, salık, turizm ve corafya gibi birçok alanda kaleme alınmı bilimsel yazılara da rastlanır. brahim Agâh Çubukçu ve Rütü Burlu nun psikoloji ve felsefeyle ilgili yazıları ciltler boyunca devam eder. 15 Bu yazılarda çaımız insanının bunalımları, çocuk terbiyesi, ruhsal hastalıklar, intihar, yalılık; slam düünüü ve felsefesi, tasavvuf, ahlak, özgürlük gibi konular ele alınır. Derginin ilk cildinde müzikle ilgili sayıların çokluu dikkat çeker. Müziin douu, tarihi, Türk musikisi, musikideki usuller gibi konular ilenir. Türk Sanat Musikisinin Hekim Bestekârları adlı köede air hekimlerin edebi ahsiyetleri hakkında çok kısa bilgiler verilir. Sekizinci ciltde Edip Özıık, Musiki Sanatı adlı köesinde müzii tüm yönleriyle incelerken Güzide Taranolu da Selam adlı köesinde Türk müzii hakkında birçok yazı kaleme alır. Salık, derginin önem verdii dier konular arasındadır. Bilhassa ilk sayılarda bu alandaki yazıların çokluu dikkati çeker. Güzide Hanım ın ei Bilal Taranolu nun doktor olması bunda etkili olmutur. 16 Bu alandaki yazılar belli bir köe ismi altında olmasa da her sayıda farklı bir doktor tarafından kaleme alınır. Rifat Çobanolu, Mete Tan, Nedim Cokun, Tekin Kayalı, Rütü Burlu gibi doktorların ruh salıından alkol ve sigaranın zararlarına, nezle, grip, kanser, dizanteri, verem gibi hastalıklardan imanlıa kadar muhtelif konuları iledikleri görülür. Ayrıca Tıp Tarihinin Unutulmazları ve Önce Salık Sonra Salık Doktorunuz balıklı köelerde tıp tarihine geçmi önemli doktorlar ile salık açısından herkesin iine yarayabilecek pratik bilgiler verilir. 15 brahim Agâh Çubukçu 90. sayıdan 348. sayıya; Rütü Burlu 12. sayıdan 348. sayıya kadar yazılarıyla dergiye katkıda bulunur. 16 Gülpınar, kültür, sanat ve edebiyat dergisi olmasına ramen, bilhassa ilk sayılarda, Güzide Taranolu nun doktor ei Bilal Bey ve Salık Bakanlıı nda tefti kurulu bakanı olan Enver Tuncalp in doktor ve profesör arkadalarının vasıtasıyla salıkla ilgili çok sayıda yazı yayımlar.

11 Gülpınar da turizmle ilgili yazılar da dikkat çeker. Özellikle Bilal Taranolu Alibeyli 17 imzasıyla turizm ve corafya yazıları kaleme alır. Giresun dan Antalya ya, Mula dan Kars a kadar birçok ili turistik yönleriyle tanıtır. Bu yazılar genellikle Karadeniz bölgesine ait illere dairdir. Bilimsel yazıların bir bölümü eitim alanındadır. Bu yazıların bir kısmı eitim camiasına mensup kiilerce yazılır. Eitim sistemi, eitimde baskı ve iddet, eitimde karılaılan güçlükler, milli eitim kanunu, çocuk ve yetikin eitimi, çada eitimin kriterleri gibi konular ilenir. Bu anlamda Ordu Milli Eitim Müdürü Tevfik Poyraz ın farklı sayılarda birçok yazısı bulunur. Ayrıca eski stanbul Milli Eitim Müdürü Servet Develiolu ve eski Milli Eitim Bakanlarından Orhan Dengiz in de yazılarına rastlanır. d. Özel Sayılar ve Ekler: Dergi, muhtelif aylarda özel sayı eklinde yayımlanır. Bunların ilki Güzide Taranolu için çıkarılan 33. sayıdır. Güzide Taranolu nun Hayatı, Eserleri, Sanatı balıını taır. Enver Tuncalp in öncülüünde hazırlanan bu sayıda, ünlü airin biyografisi ayrıntılı ekilde okuyucuya tanıtılır. Sanat anlayıı ve edebi geliimi hakkında deerlendirmeler yapılır. 45. sayısı da Taranolu na ayrılmı bir özel sayıdır. 33. sayının devamı niteliindedir. Bu iki sayı, Taranolu nun ayrıntılı bir ekilde tahlil edilmesi bakımından kayda deerdir. Ayrıca bu sayılarda aire ait birçok fotoraf ile Türkçe ve yabancı dile çevrilmi birkaç iiri de bulunur. Derginin 57. ve 58. sayıları Atatürk özel sayısı olarak yayımlanır. Gülpınar ın birçok sayısında Atatürk le ilgili yazı kaleme alan Taranolu, adeta bir Atatürk aııdır. Bu bakımdan Atatürk özel sayısı oldukça isabetlidir. Burada Atatürk ün farklı yönlerinin ele alındıı çeitli yazılar bir araya getirilir. Bu çalıma Atatürk hakkında aratırma yapacaklara yol göstermekten çok onu farklı yönleriyle tanımak isteyenler için faydalı olacaktır. Ayrıca derginin 91. sayısı da airlerimizden Atatürk iirleri balııyla özel bir sayı olarak çıkar. Özel sayılardan biri de Enver Tuncalp adına çıkarılan 202. sayıdır. Güzide Taranolu, dergiyi yayımlamaya karar verdiinde Enver Tuncalp onun tek hocası ve yardımcısı olur. Sayı, Tuncalp in doum ayı olması sebebiyle ona ithaf edilir. Bu özel sayıda Tuncalp, hayatı, sanatı eserlerinden örneklerle okuyucuya tanıtılır. sa Kayacan, Atilla Saka, Abdülkadir Güler, Abdullah Satolu, Tayyar Tahirolu, Yılmaz Aybar, Ömer Kalafat, Sami Ate, Ülker Aygün, rfan Ünver Nasrattınolu, Esat Tozkaparan ve Mehmet Karde Tuncalp ile ilgili çeitli yazı ve incelemeler kaleme alır. Özel sayıların sonuncusu 348. sayıdır. Bu aynı zamanda derginin son sayısıdır. Bu sayı Nisan 2005 te vefat eden Bilal Taranolu adına çıkarılır. Onunla ilgili yazıların yer aldıı sayıda birçok fotorafa da yer verilir. Derginin 110. sayısı on be sayfalık Halide Nusret Zorlutuna Özel Eki yle yayımlanır. Zorlutuna hakkında ayrıntılı bir inceleme yazısı bulunan ekte, ayrıca onun iirlerinden örnekler de sunulur. Yazı kapsamlı bir bilimsel çalıma niteliinde olmasına ramen isimsiz olarak yayımlanır. e. lanlar: Dergide ilk sayıdan itibaren birçok reklam vardır. lk ciltlerde ulusal firmaların reklamları aırlıktadır. 18 ki-üç sayfayı bulan bu reklamların çou fotoraflıdır. Reklamlar ilk ciltlerde derginin son sayfalarında yer alırken bazı sayılarda derginin iç kısımlarında kendine yer bulur. Son sayılara doru ise reklam sayfaları giderek azalır. 17 Alibeyli, Bilal Taranolu nun köyünün ismidir. 18 Bu firmaların baında Bankası, Ziraat Bankası, Türkiye Emlak Kredi Bankası, Türkiye Öretmenler Bankası, ller Bankası, Türkiye Halk Bankası gibi bankalar gelir. Ayrıca Gima, Esgimta, Gürta gibi firmaların yanı sıra Ordu da bulunan Sara, nidibi, Çamsan ve Otel Balıktaı gibi firmaların reklamları sıkça yayımlanır. Güzide Taranolu, bu firmaların reklamlarına büyük yer ayırmalarına ramen cüz i paralar alındıından ilerleyen sayılarda reklam sayfalarını kısıtlar. Bazı kurumların reklâmlarına ise, para almadan, hatır için yer verir. Sabit Bayram, Güzide Taranolu ile Özel Mülakat 2. Ankara Temmuz 2011

12 Gülpınar da birçok teekkür ve taziye mesajları da iletilmitir. Ölen yakınlar ya da edebiyat dünyasının önemli kiileri için duyulan acının ifade edildii bu ilanlar, özellikle son ciltlerde artı gösterir. Ayrıca dinî ve millî bayramlarla ilgili kutlama ve temenni mesajlarının da sıkça yayımlandıı görülür. 19 Ayrıca az da olsa doumla ilgili tebrik mesajlarına da rastlanır. lanların bir bölümü düzenlenen yarımalara aittir. Bunun yanı sıra abonelere neler yapmaları, genç airlerin iirleri nasıl yazmaları gerektii de ilanlarla duyurulur. f. Yarımalar: Gülpınar dergisinin dier önemli özellii de düzenledii yarımalardır. Bu yarımalar iirle ilgilidir. Yarımaların ilanı yarıma tarihinden çok önce duyurulur. Yarıma jürilerinin önemli kiilerden oluması, dereceye girenlere para ödülleri verilmesi derginin yarımalara gösterdii önemi ortaya koyar. Dereceye giren iirler dergide yayımlanır. Bazı yarımalarda ise dereceye girsin girmesin katılan tüm iirler dergide yayımlanır. Derginin 51. sayısında genç kabiliyetler arasında Güzel Yurdum konulu en çok be kıta tutacak hece vezniyle yazılmı iirlerin katılacaı bir iir yarıması düzenlenecei duyurulur. 20 Yarımanın amacının Genç airlere baarılı bir alan hazırlamak, tevik etmek, vatan sevgisini gelitirmek ve milli vezin hece üzerinde durularak ölçülü iir yazılmasını salamak, iir tekniini ustalatırmak olduu beyan edilir. (Tuncalp, 1980a:3). Yarımada Katliya takma adlı Nahit Övünç ün Gözbebeim iiri birincilik, Mehteri takma adlı Ender Can Erbulan ın Güzel Yurdum adlı iiri ikincilik, Türkay Burçiner takma adlı Göktürk Mehmet Uytun un Güzel Yurdum adlı iiri üçüncülük ödülünü alır. Mansiyon ödülleri ise Halil Ulusoy, Hayrettin Tokdemir, Nurhan Ustaba, Hasan Demir, Asiye lgili, Halit Terzi ve S.Fethi Gökçaylı ya verilir. Bu yarıma derginin düzenledii ilk yarıma olması bakımından önemlidir. Derginin 106, 142 ve 261. sayılarında da iir yarımalarının devam ettii görülür. Bu yarımalarda dereceye girenler ise, 109, 150 ve 276. sayılarda ilan edilir. Dereceye giren iirler ve airlerin kısa biyografileri yayımlanır. 5. Gülpınar Dergisinin Yazar Kadrosu Gülpınar dergisi, yayımlandıı dönemde etkili ve gündemi belirleyen bir neriyat deildir. Fakat isimsiz yazar ve airlere kucak açması bakımından son derece önemlidir. 30 yıl, 348 sayı boyunca hiç aksatmadan bu amaca hizmet eden dergiye, 1848 yazar ve air, eserleriyle katkıda bulunur. Ancak sürekli yazan isimlerin sayısı oldukça azdır. Yazarların birçou birkaç defa göründükten sonra adeta kaybolur ve bir daha görünmezler. Derginin edebi muhitinde en önemli kii Gülpınar ın kurucusu ve sahibi Güzide Taranolu dur. Gülpınar, matbuat dünyasına adım attıı ilk sayısında Güzide Taranolu imzalı lk Adım balıklı yazısında; kabiliyet sahibi olmalarına ramen yoksulluk ve kimsesizlik nedeniyle adını duyuramamı, kenarda kalmı gençlerin yazılarına yer vererek onlara imkân tanıyacaını ve derginin yazar kadrosunu da bu gençlerden oluturacaını beyan eder. Derginin tamamı incelendiinde, bu amacın pratie yansıtıldıı görülür. Gerçi, dergiye sürekli yazılarıyla katkıda bulunan bir yazar ve air topluluu olsa da bunların yayın politikalarına yön vermekten uzak oldukları görülür. Bu anlamda çekirdek bir kadronun varlıından da söz edilemez. Bu isimleri belki uzun süreli misafir yazarlar olarak deerlendirmek yanlı olmaz. Fakat Enver Tuncalp gibi derginin ilk yılında belirleyici rol oynayan ve derginin politikalarının oluturulmasında ciddi katkı yapan az isim vardır. Mustafa Ceylan derginin yazar kadrosunda etkili ve sürekli isimlerin az olmasını Güzide Taranolu nun tutumuna balar: 19 Cumhuriyetimizin 80. Yılı Bütün Milletimize Kutlu Olsun, Gülpınar. S: 330 Ekim 2003 s:29; Cümle Dostların Mübarek Kurban Bayramını Kutlar, Hastalıımı Dergiden Okuyarak Haberdar Olan Deerli Dost, Yazar ve airlerime Bu Sıcak ve Samimi Telefon-Telgraf lgilerinden Dolayı Kalbi Teekkürlerimi Sunmaktan Sevinç Duyarım, Gülpınar. S: 330 Ekim 2003 s:29 20 Birinciye 5000, ikinciye 4000, üçüncüye 3000 lira, 4. den 10. ya kadar derece alanlara da 500 er lira mansiyon verilecei belirtilir. Yarımanın jürilerinin Enver Tuncalp, Cokun Ertepınar, H.Fethi Gözler, Abdullah Satolu, Ahmet Tufan entürk ve Necdet Buluz olduu ilan edilir. Gülpınar, Duyuru, S:51 Temmuz 1980 s.27

13 Güzide Taranolu, sessiz ve derinden gitmeseydi, dergide iir ve makale yazan kiilik bir topluluu kadro-ekip anlayııyla zaman zaman bir araya getirip toplantılar, sempozyumlar, paneller, sanat etkinlikleri düzenleseydi, Gülpınar ismiyle bütün bu ekip her gittii yerde konumalar yapsaydı, ülkede büyük etkiler bırakan bir dergi oluurdu. (Ceylan, 2000:284). Ceylan, Gülpınar ın Taranolu nun düünceleri dorultusunda bir yayım organı olmasını eletirir. Taranolu bu eletiriye, Gülpınar ezelden ebede benim tekelimdedir, bu benim tabirimdir ve en münasibidir. Bu tekelciliimden dolayı da ben çok memnunum. (Taranolu, 2001:3) diyerek cevap verir. Taranolu, kavgadan ve tartıma ortamından holanmaz, bu nedenle dergide bir yazı kurulu ve hakem kadro dahi oluturmaz. Hatta yakın dostları tarafından dergiye gönderilen yazı ve iirlerin bir yazı kurulunca incelenmesi önerilse de, Ben halka, her tür iir yazanlara açık bir dergi çıkarmak; bu görü ve anlayıa uygun olarak çalımalarımı sürdürmek istedim. (Bayram, 2011b) diyerek bu öneriyi reddeder. Dergide çok sayıda isimle karılaılır. Bu, derginin politikasından kaynaklanır. Ayrıca derginin iir ve edebiyattan baka tıptan resme, eitimden turizme, felsefeden dine, trafikten salıa kadar birçok alanla ilgili yazılara sayfalarını açması da bunda etkili olmutur. Pek çok usta kalem yazıları ve iirleriyle dergiyi destekleyerek geni bir edebi muhitin olumasına katkıda bulunur. Güzide Taranolu, Enver Tuncalp, Rütü Burlu, H.Fethi Gözler, Burhan Sadık Yalçın, Ahmet Ayberkin, Abdulkadir Güler, Abdullah Satolu, brahim Agah Çubukçu, sa Kayacan, Mualla Anıl, Hüsnü Yurdusev, Yılmaz Aybar, Mustafa Uslu, Nevin Korucuolu ve Muhsin Durucan dergiye en çok yazı kazandıranların baında gelir. Dergiye katkıda bulunanlarda erkeklerin üstünlüü görülse de Güzide Taranolu dıında birçok kadın yazar ve airin eserlerine de yer verilir. Özellikle Rabia Gölbaı, Mualla Anıl, Emine Sönmez, Nurdane Temur, Sevinç Güven, Nevin Korucuolu ve Duren Mert in (Aık Nurah) isimleri dikkate deerdir. Derginin yazar kadrosunda yer alan Güzide Taranolu, Enver Tuncalp, Halil Soyuer, Hamit Fethi Gözler in üzerinde özellikle durmak gerekir. Bunlardan Güzide Taranolu derginin kurucusu ve bayazarıdır. Devrin saygın airlerinden olan Taranolu, her sayıda Selam adlı köesinden okuyucusuna seslenir. Didaktik özellik taıyan bu yazılarda, zaman zaman okuyucusuna öütlerde de bulunur. Güzide Taranolu dan sonra dikkati çeken ikinci isim Enver Tuncalp tir. Derginin ilk sayılarının yönetim müdürü olan Tuncalp, derginin kuruluu ve yönetiminde Taranolu na rehberlik eder. lk sayıdan 203. sayıya kadar çeitli alanlarda birçok yazı kaleme alır. Memleket meselelerine deinir.(durucan, 1999:17-18). Yazar ve eletirmenliin dıında iyi bir air ve halk ozanı olan Tuncalp, iirlerinde Türk-slam ülküsü, gelenek-görenekler, aile, insan sevgisi ve ak gibi konuları iler. Tasavvufa ve bilhassa milli konulara aırlık verir.(satolu, 1993:15-16). Halil Soyuer, Çaba dergisinin sahibidir. Aruzu çok iyi kullanmasına ramen taklit edilemez derinlie hece ile ulatıı söylenir.(tayürek, 1987:25-26). Derginin ilk sayısından son sayısına kadar çok sayıda yazı ve iiri bulunan Soyuer, ayrıca birçok halk airini de okuyucuya tanıtır. yi bir eitimci olan Hamit Fethi Gözler 21, eserleri ile genç kuaklara yeni ufuklar açar. O da derginin ilk sayısından itibaren yazmaya balayanlardandır. Bilhassa genç airlerin eserlerine yönelik tanıtım yazıları önemlidir. Özellikle iirleri Konusunda Gençlerle Ba Baa adlı köesinde gençlerin iirlerini deerlendirerek onlara yol gösterir. 21

14 Gülpınar dergisinin tüm sayılarında yer alan önde gelen yazar ve airleri u ekilde sıralayabiliriz: 22 a. Corafya-Turizmle ilgili yazıları yayımlananlar: Abdulkadir Güler, Alibeyli (Bilal Taranolu). b. Dil ve Edebiyatla ilgili yazıları yayımlananlar: Halil Aslangül, Abdullah Satolu, Ahmet Ayberkin, Burhan Sadık Yalçın, Enver Tuncalp (Kadızâde) 23, Güzide Taranolu, Halim Sabit Suvardar, H. Fethi Gözler, Hüsnü Yurdusev, sa Kayacan, Muhsin Durucan, Mustafa Uslu, Nevin Korucuolu. c. Eitimle ilgili yazıları yayımlananlar: A. Servet Develiolu, Enver Tuncalp, Muhsin Durucan, Güzide Taranolu, Tevfik Poyraz. d. Folklorla ilgili yazıları yayımlananlar: Abdulkadir Güler, Abdullah Satolu, Mehmet Karde, Sıtkı Çebi, Güzide Taranolu, rfan Ünver Nasrattınolu. e. slamiyet ve slam toplumlarıyla ilgili yazıları yayımlananlar: Ali Solmazolu, brahim Agâh Çubukçu, Mehmet Karde, Mustafa Uslu, Rütü Burlu. f. Müzikle ilgili yazıları yayımlananlar: Edip Özıık, Güzide Taranolu, Turgut Aksoy g. Psikoloji ve Felsefeyle ilgili yazıları yayımlananlar: Güzide Taranolu, brahim Agâh Çubukçu, Mustafa Uslu, Rütü Burlu. h. Tanıtım Yazıları: Abdullah Satolu, Abdülbaki Arslan, Abdulkadir Güler, Burhan Sadık Yalçın, Enver Tuncalp, Hayati Vasfi Tayürek, H. Fethi Gözler, Hüsnü Yurdusev, brahim Agâh Çubukçu, sa Kayacan, Güzide Taranolu, Mustafa Yazıcı, Mehmet Karde, Muhsin Durucan, Mustafa Uslu, Nevin Korucuolu, Yılmaz Aybar. i. Tarih Yazıları: Sıtkı Çebi, Mehmet Karde, Mustafa Yazıcı. j. Tıp ve salıkla ilgili yazıları yayımlananlar: Alibeyli (Bilal Taranolu), Osman Memecan, Salih Fethi Gökçaylı, Yaar Yüksel, Rütü Burlu. Sonuç Milli edebiyat anlayıını benimseyen Gülpınar, Millî kültür ve uurun savunuculuunu yapar. Sayfalarında bata iir olmak üzere tarih, tıp, felsefe, eitim gibi farklı alanlarda çeitli yazılara yer verir. Çok sayıda genç/yeni kalem erbabının yetimesinde önemli katkılarda bulunur. Bilhassa genç kabiliyetlerin yetitirilmesi hususunda sarf ettii çabayla adeta bir okul olur. Toplam 30 yıl, 348 sayı aralıksız yayımlanan Gülpınar, ansiklopedik edebiyat tarihi mahiyetindedir. Büyük bir kültür hazinesi olarak deerlendirilebilecek derginin tamamı incelendiinde u sonuçlara ulaılabilir: a. Gülpınar, yılları arasında yayımlanan aylık iir ve edebiyat dergisidir. Uzun soluklu bir dergi olan Gülpınar, toplam 30 yıl ve 348 sayı aralıksız yayımlanır. b. Dergi, iir aırlıklıdır. Özellikle son ciltlerde sayfaların yarısından çou iire ayrılmıtır. iir dıındaki türlere pek rabet gösterilmez. Az da olsa hikâye, deneme, gezi yazısı, sohbet ve röportaj gibi edebiyatın dier türlerine ait örneklere rastlanır. c. iir dıındaki yazıların çou dil ve edebiyatla ilgilidir. Bilhassa biyografi ve tanıtım yazıları dikkate deerdir. d. Ayrıca felsefe, psikoloji, din, salık, turizm ve corafya gibi konularda kaleme alınan pek çok yazı bulunur. 22 Bu bölüme, sınıflandırılan alanla ilgili birden fazla yazısı olanlar alınmı, yalnızca bir yazısı bulunanlara yer verilmemitir. 23 Kadızade, Enver Tuncalp ın dergideki bazı yazılarında kullandıı ismidir.

15 e. Genç yazarlara kucak açar, onların yetimesine katkıda bulunur. f. Siyasi ve edebi tartımalardan uzak durur. g. Derginin geni bir yazar kadrosu vardır. Bunlar özellikle genç ve tanınmamı isimlerden oluur. h. Dergide tek söz sahibi, Güzide Taranolu dur. Göstermelik bazı isimlerin dıında dergide herhangi bir hakem/kurul bulunmaz. Daha çok bir aile dergisi havası vardır. i. Kâr amacı gütmez. Piyasada satılmaz, abonelere ve tanıdıklara gönderilir. j. Kapak, dizgi, baskı teknikleri, sayfa sayısı, yazı puntosu gibi ekilsel özellikler bakımından deerlendirildiinde dönemin dergilerinden farksız olduu anlaılır. Gülpınar, yüzlerce air ve yazarı bir araya getiren, kabiliyet sahibi oldukları halde fırsat bulamamı birçok genci sayfalarına taıyarak kutsal bir görev üstlenen mütevazi bir edebiyat dergisi olarak hatırlanacaktır. KAYNAKÇA BAYRAM, Sabit (2011). Güzide Taranolu ile Özel Mülakat 1. Ankara, 10 Haziran BAYRAM, Sabit (2011). Güzide Taranolu ile Özel Mülakat 2. Ankara, 11 Temmuz BAYRAM, Sabit (2012). Türk Edebiyatının Toprak Anası Güzide Gülpınar Taranolu, Uluslar Arası Sosyal Bilimler Lisansüstü Örenci Sempozyumu. Ordu Nisan, CEYLAN, Mustafa (2000). Sultan aire Toprak Ana-Güzide Gülpınar Taranolu nun Hayatı, Eserleri ve iirlerinin Tahlili, Ankara: Gülpınar Yayınları. DURUCAN, Muhsin (1999). Bir Deerdi Enver Tuncalp, Gülpınar, 278, GÜLPINAR (2003). Duyuru, 330, 29. GÜLPINAR (1976). Gelecee Yürüyenler, 1, GÖZLER, H. Fethi (1980). iirleri Konusunda Gençlerle Ba Baa. Gülpınar, 54, ÖZKIRIMLI, Atilla (2004). Türk Edebiyat Tarihi, stanbul: Remzi Kitapevi. PARMAKSIZ, Mehmet Nuri (2008). Sultan aire Toprak Ana Güzide Gülpınar Taranolu ile. Edebiyat Otaı, 30, SATOLU, Abdullah (1993). Enver Tuncalp Gerçek air. Gülpınar,202, TARANOLU, Güzide (1976). lk Adımda. Gülpınar, 1, 2. TARANOLU, Güzide (1976). Selam. Gülpınar,,1, 3-4. TARANOLU, Güzide (1982). Selam. Gülpınar.,72, 3-4. TARANOLU, Güzide (1989). Gülpınar, 161, 3-4. TARANOLU, Güzide (2001). Gülpınar, 301, 3-4. TAYÜREK, Hayati Vasfı (1987). Hayran Olduum airler. Gülpınar, 134, TONTA, Yaar (2006). Türkiye nin Bilimsel Yayın Haritası: Türkiye de Dergi Yayıncılıı Üzerine Bibliyometrik Bir Aratırma, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü. TUNCALP, Enver (1976). Gülpınar Çıkarken. Gülpınar, 1, 2-3. TUNCALP, Enver (1980). Selam. Gülpınar, 49, 3-4. TUNCALP, Enver (1980). Selam. Gülpınar, 56,3-4.