Taymaz'a "Kurumsal Üstün Hizmet Ödülü"

Transkript

1 tizagus pdf yap lacak.qxp 4/11/ :12 Page 1 Akozba Önder in Abhazya izlenimleri Bu sayýnýn röportajýný Abhazyada' ki geliþmelerin yakýn takipçisi olan Düzce' nin Esma Haným köyünden Akoazba Önder ile yaptýk. Abhaz - Abazin kongresinin katýlýmcýlarýndan olan Önder Akozba ile Abhazya' nýn mevcut durumu üzerine baþlayan ve kendisinin Abhazya izlenimleriyle geliþen röportajýmýzda Demografya ve Abhaz Dayanýþma Komitesinin çalýþmalarýna deðindik. devamý 4 ve 5 te Onlardan dönen olmadý Düzce'den Çanakkale Savaþý'na giden Çerkesler.Bu insanlardan geri dönen olmadý.çünkü hepsi þehit düþtüler.fotoðraftaki alaca köpek ise 7 ay sonra geri döndü.bugün bile Düzce'de yaþayan Çerkesler o köpeðin ''Koblilerin Köpeði'' olduðunu bilirler 18 Mart Þehitler Haftasý münasebetiyle bir açýklama yapan DKKKD Yönetim Kurulu Üyesi Nejat Özsoy;''Çanakkale'de ve Türk Kurtuluþ savaþýnda kaybettiðimiz þehitlerimizi rahmet ve minnetle anýyoruz. Rus-Kafkas savaþlarý ve sürgün yollarýnda ölen þehitlerimizi de unutmadýðýmýzý, unutmayacaðýmýzý ve unutturmayacaðýmýzý belirtmek istiyorum. Derneðimizin, þehitlerimizle ilgili bir liste hazýrlanmasý için baþladýðý çalýþmalara tüm hemþerilerimizin de deðerli katkýlarýný bekliyoruz. Taymaz'a "Kurumsal Üstün Hizmet Ödülü" Kazým Öðretmen Kazým Taymaz, 82 yaþýn da emekli öðretmen. Ömrünü, okuma þansý bulamayan köy çocuklarýný okutmaya adayan, 1600 çocuðun yaþamýný deðiþtiren bir kiþi. Hayatýn zor olduðunu mücadele ederek öðrenen, engel lerin aþýlabileceðine inancýný yitirmemiþ bir insan. Ýmkanlarýný zorla yarak çocuklara sahip çýkan ve sahip çýkmayý öðreten bir öðretmen. Onurlu yaþam mücade lesinde aldýðý yaralarý ayakta saran, "Öðretmen olmayan, öðretmen doðan Kazým öðretmen" 1977 yýlýnda Kazým Taymaz tarafýndan kurulan Köy Çocuklarýný Eðitim Derneði "TBMM Kurumsal Üstün Hizmet" Ödülüne Layýk görüldü. Aydýn Doðan Vakfý, Ýnsan Hak ve Hürriyetleri Ýnsaný Yardým Vakfý, Türk Kýzýlay Derneði, Vehbi Koç Vakfý gibi önemli kuruluþlarýn arasýnda yerini alan derneðin kurucusu ve baþkaný Taymaz, 5 Nisan' da yapýlacak tören ile ödüllendirilecek. devamý 2 de Ýslamey geliyor Adýgey Cumhuriyeti'nin ünlü müzik ve dans topluluðu Ýslamey Ekibi'nin Türkiye turnesindeki ilk duraðý Düzce. 6 Nisan Cuma akþamý Düzce 18 Temmuz Spor Salonunda gerçekleþecek gösteride Ýslamey Ekibi'ne Ankara Derneði ekibi Elbruz da eþlik edecek. Anavatana dönüþ, derneklerimizin kuruluþ amacýdýr DÇB Yönetim Kurulu Üyesi, DÇB Dil Komisyonu Baþkaný ve Adýgey Cumhuriyeti Dönüþ Vakfý eþ baþkaný Sayýn Necdet Hatam Düzce ye gelerek anavatana Dönüþ konusunda bilgilendirmede bulundu. devamý 6 da Týzeðus ve Týnef'e AB Desteði Düzce Kuzey Kafkas Kültür Derneði Gençlik Komisyonu'na baðlý olarak çalýþan AB Proje Kolu,Büyükler Ekibi Týzeðus ve Küçükler Ekibi Týnef'e Kafkasya'dan öðreti ci getirilmesi ve ekip kýyafetlerinin hazýrlan masý için kaynak saðlamasý düþünülen bir projeye baþvurdu. devamý 7 de Sürgün sonrasý dernekleþme faaliyetleri Düzce Kuzey Kafkas Kültür Derneði Eðitim Komisyonu üyesi Uður Güneþ tarafýndan Çerkeslerin sürgün sonrasý Türkiye'de dernekleþme faaliyetleri konulu bir sunum yapýldý. Uður Güneþ yapmýþ olduðu sunumda Çerkes Teavün Cemiyetiyle baþlayan dernekçilik faaliyetlerinin günümüze kadar geçirdiði süreçten bahsetti. Sununun tam metnini groups.msn.com/tizegus, dan okuyabilirsiniz

2 tizagus pdf yap lacak.qxp 4/11/ :12 Page 2 mart / Ben,annem,babam 3...dayýlar,amcalar,halalar,teyzeler yakýn çevreden eþ,dost yakýn komþular,uzak komþular,komþu köydekiler..neredeyse150.düzce dernek camiasý,düzce dýþý dernek camiasý..en az 250.fakülteden arkadaþ,askerden tertip..300.internet ortamýndan..hatta bir adette yavru vatan(!) Kýbrýs'tan..(TC uyruklu)bir çýrpýda ulaþtýðým çerkes, daha doðrusu(anketin aðýzýyla) kafkas sayýsý 400 ediyor.aman kendimi de ilave edeyim 401 olsun.hadi biz bizeyiz,biraz yuvarlayalým, olsun.. Yani Türkiye'nin halihazýrdaki Çerkes nüfusunun 1/420 sini tanýyorum,demek ki oldukça þanslýyým.. Þansým bununla da bitmiyor ayrýca;iþbu anketten haberdar olan herhangi bir BM kuruluþu,ab organý,unesco vs.de, kelaynaklarla uzak doðu pandalarýndan sonra bizi de neslimiz tükenmesin diye koruma altýna alacaklardýr muhtemelen.. Kaç gündür iki yüz on binde bir olmanýn dayanýlmaz hafifliðinin tezahürü bir huþudan,naiflikten,nadidelikten bulutlardaydým adeta,üstüne üstlük olasý bir korunma kapsamýna alýnýp ekmek elden su gölden biçimde yaþama ihtimalide beni nasýl heyecanlandýrdý,bilemezsiniz.. Ama Anadolu'nun %55 ini Türkleþtirip,mevcut zenginliðini yok sayan;resmen sinekten yað çýkararak insanlarýn kökenlerinin,dillerinin,kültürlerinin varolmadýðýný ispatlamaya yönelik olduðu izlenimini veren iþbu anket,yinede canýmý sýktý. Zira de çok bence yýl okulda,15 ay askerde haykýrdýðýmýz gibi 'Türküz' efendim.'doðruyuz ve çalýþkanýz da ama 'Türküz'yani.. Ama en büyüðümüzde Tarhan Erdem.. O önde,biz arkasýnda210000,toplam nefer,hazýrýz;hazýroldayýz,akýp çaðlamak istiyoruz,artýk Çin Seddi olur,adriyatik olur, farketmez.. Fena titredik zira ve çok fena kendimize geldik Tarhan bey.. Öncelikle ellerinize saðlýk,sonra emeði geçen herkese eþsiz teþekkürler.. Milliyet'e de sevgilerimle.. Taymaz'a "Kurumsal Üstün Hizmet Ödülü" "Söz verdim, okuma imkaný bulamayan çocuklara yardým edecektim" Taymaz, köy çocuklarý ile yolunu birleþtirenin kendi yaþadýðý acý bir tecrübe olduðunu anlatýyor. Ankara Erkek Teknik Yüksek Okulu son sýnýfýnda okurken babasýnýn ölümüyle ailesinin zor günler geçirdiðini söyleyen Taymaz, "Okulun bitmesine 6 ay varken, parasýzlýk yüzünden okulu býrakmak zorunda kalýyordum. O gün söz verdim kendi kendime, okuma olanaðý bula mayan çocuklara yardým edecektim" diyor. Ýþte Taymaz' ýn verdiði sözü uygulama vakti geliyor. Öðretmen Taymaz, 1952 yýlýnda Erzurum Meslek Lisesinde barýnacak yeri olmayan 14 öðrencisini, eski bir ahýrý temizleyip soba kurarak içine yerleþtiriyor. Ýlk günlerde yer yataklarýnda yatan bu çocuklar, daha sonra ordunun yardýmýyla ranzalar da uyumaya baþlýyor. Taymaz, kendi çabalarýnýn yanýnda ideallerini anlatarak baþka yardýmlarýnda öðrencilerine ulaþ masýný saðlar. "Benim hayatým bu çocuklar." Ýlk öðrencisini Kirazlý Köyü' nden alarak yanýna getiren Taymaz, eþinin de kendisine desteðiyle yanlarýna aldýklarý çocuk sayýsýnýn üçe çýktýðýný belirtiyor ve kendi çocuklarýndan ayrý tutmadýklarýný söylüyor. Zeki köy çocuklarýnýn kimler olduðunu saptamak için gittiði köylerde meslektaþlarý ile görüþen ya da öðrencileri kendi sorularýyla seçen Taymaz, yardýmseverlerin desteðiyle çocuk larýn okumalarýný saðlýyor. Kafkas Kartalý Kazým Taymaz'a TBMM'den Üstün Hizmet Ödülü. Türkiye Büyük Millet Meclisine Üstün Hizmet Ödülü verilebilecek olsaydý, bu güzel ve harikulade olaydan dolayý vermek isterdik. Ýsrail de yaþayan Müslüman Çerkes kardeþ leriniz, Meclis Baþkaný Sn. Bülent Arýnç'ý caný gönülden selamlarlar. Türkiye böyle kahraman bir Meclis Baþkanýna sahip olduðu için gurur duysun. Türkiye Cumhuriyeti kurulduðundan bu yana çok Meclis Baþkaný gördü. Böyle önemli kararlara imza atma cesaretini her devlet adamý gösteremez. Kardeþliðin, birlik ve beraberliðin en iyi þekilde hissedilmesi ve pekiþtirilmesi gereken bir dönemi yaþayan Türkiye, Sn. Baþbakaný, Sn. Meclis Baþkaný, Sn. Milletvekilleriyle onur duysun. Cehaletle savaþ mak kýlýçla savaþmaktan çok daha zordur.bu zoru cehaletle kýrk sene savaþarak yenen Sn. Büyüðümüz, Thamademiz Kazým Taymaz Beyi saygýyla, sevgiyle selamlýyoruz. Büyük insan Arýnç, Taymaz' ý Bizzat Davet etti Düzce Sanayici ve Ýþ Adamlarý Derneðinin yeni hizmet binasýnýn açýlýþ törenine katýlmak için Düzce' ye gelen TBMM Baþkaný Bülent yaptýðý konuþmada Köy Çocuklarý Eðitim Derneði Kurucusu ve Baþkaný Kazým Taymaz' ý Kurumsal Hizmet Ödülünü almasý için Meclise bizzat davet ederek, bu derneðin ödüle neden layýk görüldüðünü anlattý. Arýnç, kendisininde bu derneðe ufak yardýmlarý olduðunu belirterek, Taymaz' ýn kurduðu dernekle pek çok zeki, kabiliyetli ancak maddi durumu yetersiz olan köy çocuklarýný okutarak ciddi bir sorumluluk yüklendiðini ifade etti. Ýsrail Çerkesleri'nin Sn. Kazým Taymaz'a verilen ödüle iliþkin yayýnladýklarý mesajlarý larýn arkasýnda vefakar, çilekeþ, sabýr küpü eþler vardýr. Sn. Emine Taymaz Hanýmý da saygýyla selamlýyoruz. En büyük manevi ödül onun hakký. Onu en büyük Setenay Guaþe, Kafkas Hanýmý, Kafkas Annesi ilan ediyoruz. Onlarý yetiþtirenleri saygýyla rahmetle anýyoruz. Yaþasýn Türkiye, Yaþasýn Türkiye Çerkesleri, Yaþasýn Türkiye Halklarýnýn birlikteliði ve kardeþ lik duygularý. Kfar Kama Belediye Baþkaný Celal Napso, Reyhaniye Belediye Baþkaný Memduh Ghýþ, Nefne Kafkas Kültür Derneði Rudin Blegenaps, Cami Ýmamý Yusuf Achmiz, Adiga Öðrenci Derneði Kucen Napso, Arap Belediyeleri Kaymakamý Abdülhamit Thavko, Ýslam Þeriat Mahkemesi Avukat Cemil Abzah, Sigortacý Ahmed Napso, Ýþadamý Harun Hauh, Bilgisayar Programcýsý Lousten Achmiz, Sn. Kazým Taymaz Beyin kadim dostlarý Eski Belediye Baþkanlarý Yahya Napso, Yahya Thavko, Nalçik Achmiz, Hani Shovgen.

3 tizagus pdf yap lacak.qxp 4/11/ :12 Page 3 mart Modern bir þekilde dizayn edilen Derneðin Düzce merkezdeki binasýnýn açýlmasýndan sonra köylerde yaþayan gençler de organizasyonlara kolayca katýlabilecekler DKKKD Düzce binasý 8 yýl aradan sonra tekrar hizmete açýlýyor yýlýnda yaþanan depremden beri atýl durumda kalan Düzce Kuzey Kafkas Kültür Derneði Merkez binasýnýn tadilatý baþladý. Düzce Kuzey Kafkas Kültür Derneði'nin Düzce Merkezinde Seyfi Seyhan Ýþ Merkezinde bulunan merkez binasý yakýn bir tarihte tekrar Düzceli Çerkeslerin hizmetine açýlacak.konuyla ilgili bilgi aldýðýmýz DKKKD Yönetim Kurulu üyesi Doðan Eser:''Yaþanan büyük depremin ardýndan dernek binasýnýn hasar almasý üzerine merkezde birkaç farklý yerde faaliyet gösteren Düzce Kuzey Kafkas Kültür Derneði daha sonra Arapçifliði ve Sarayyeri köylerinin baðýþlamýþ olduðu þu andaki yerinde faaliyetlerine devam etmiþtir. Deprem sonrasýnda nüfusun merkezden iyice uzaklaþmýþ olmasý, yerleþimin kalýcý konutlara kaymasý gibi sebeplerle köyde bulunan dernek binasý ulaþým zorluðundan dolayý herkese hitap edemez hale gelmiþtir. Hem bu sebeplerden hem de merkezdeki binanýn yeniden kazanýlmasý gerekliliðinden merkezdeki binanýn tadilatýna baþlanmýþtýr. Merkezdeki binamýz açýlsa da mevcut Arapçifliði Köyü'ndeki derneðimiz de açýk kalacak, faaliyetler her iki yerde yürütülecektir. Derneklerin ekonomik durumu göz önünde bulundurulduðunda bu zorluklar en büyük engel olarak gözüküyordu. Bu noktada tadilatýn baþlayabilmesi için ilk adýmýn atýlmasýný saðlayan ; maddi ve manevi anlamda yardýmlarýný esirgemeyen dernek üyemiz Sayýn Nahit Serbes'e teþekkür ediyoruz ve binamýzý bize yakýþýr bir þekilde hizmete açabilmek için herkesin yardýmýný bekliyoruz.''dedi. Haluk SEYOK Kafkas Gecesinde Ekipler Coþturdu Hendek Kafkas Kültür Derneðince düzenlenen " Kafkas Gecesi" 10 Mart Cumartesi günü yapýldý. Geceye Hendek Belediye Baþkaný Ali Ýnci, Ak Parti Hendek Ýlçe Baþkaný Þenay Sakal, Doðru Yol Partisi Ýlçe Baþkaný Haydar Zaim ve çok sayýda davetli katýldý. Ýstanbul Abhaz Kültür Derneði "Ridade" ekibi, Kocaeli Kafkas Kültür Derneði, Sakarya Kuzey Kafkas Kültür Derneði,Kayalar, Balbalý, Býçkýdere ve Maksudiye köylerinin minik oyuncularý danslarýyla coþturdu. Hümeyra YILMAZ DKKKD nin ikinci Dil Kursu Kazukoðlu'nda açýldý Düzce Kuzey Kafkas Kültür Derneði,Þýralýk'ta Aralýk 2006'da açtýðý dil kursundan sonra,2.kursu da Kazukoðlu Köyünde 16 Mart 2007 tarihinde açtý. Haftada 4 saat Çarþamba ve Cuma günleri Kazukoðlu Köyü Kafkas Gençleri Yardýmlaþma ve Dayanýþma Derneði'nde yaklaþýk 25 kursiyerin katýlýmýyla açýlan kursa ilginin artmasý bekleniyor. ''Kafkas Dernekleri Federasyonu'nunDil Kursu Öðreticisi'' eðitiminden sertifika alan Ahmet Bilgin'in verdiði kursa kalýcý konutlarda yaþayan Çerkeslerin de katýlmasý hedefleniyor.ücretsiz olarak verilen Þýralýk ve Kazukoðlu' ndaki kurslarýn önümüzdeki günlerde Düzce merkezindeki Dernek binasýnda ve kurs talebinde bulunan diðer köylerde de açýlmasý planlanýyor. Düzce Abhaz Kültür Derneði nde dil kursu baþladý Düzce Abhaz Kültür Derneði'nin düzenlemiþ olduðu Abazaca okuma ve yazma kurslarý 14 Ocak 2007 Çarþamba günü baþladý. Her geçen gün katýlýmcý sayýsýný arttýrarak devam eden kurslar her hafta Çarþamba günü 19:00 ve 21:00 saatleri arasýnda dernek binasýnda düzenlenmektedir. Kurslara katýlmak isteyenlerin,kimlik fotokopisi ve bir adet resimle belirtilen gün ve saatte dernek binasýnda olmalarý gerekmektedir. ABHAZ KÜLTÜR DERNEÐÝ Cedidiye Mah. Necip Güney Sok. Eriþen Ýþ haný Kat:2 No:4 Düzce - Tel&Fax : Uður FÝDAN Kaan GEÇÝT

4 tizagus pdf yap lacak.qxp 4/11/ :12 Page 4 mart Akozba Önder in Abhazya izlenimleri Þu an kritik bir dönemdeyiz. Mücadele yalnýz bir yerleri yýkmakla verilmez. Baktýðýmýz zaman Türkiye de Abhazya' ya ambargo uygulayan devletlerden biri. Seyahat özgürlüðümüz kýsýtlanýyor ve bu yüzden problemler çýkýyor Abhazya' da zor þartlarda yaþayan insanlar da var. Ben kendi beklentilerim doðrultusunda çok geliþmiþ bir Abhazya görmedim. Ve ayrýca dedim ki arabalarýn lüks olmasý geliþmiþliðin göstergesi deðildir.sadece temel olan þeyler var. Bu sayýnýn röportajýný Abhazyada' ki geliþmelerin yakýn takipçisi olan Düzce' nin Esma Haným köyünden Akoazba Önder ile yaptýk. Abhaz - Abazin kongresinin katýlýmcýlarýndan olan Önder Akozba ile Abhazya' nýn mevcut durumu üzerine baþlayan ve kendisinin Abhazya izlenimleriyle geliþen röportajýmýzda Demografya ve Abhaz Dayanýþma Komitesinin çalýþmalarýna deðindik. Abhazya' da durum nedir ve Diaspora olarak biz Abhazya' nýn verdiði mücadelenin neresindeyiz? Ve iþte Akozba Önder ile Abhazya izlenimleri Abahazya'nýn þu anki statüsü nedir? Abhazya' da þu an de facto bir devlet var zaten. Baðýmsýz devlet olma yolunda bir mücadelesi var. Yapýlacak olan seçimlerin Abhazya' nýn þu anki durumu üzerinde sizce bir etkisi olacak mý? Ben çok büyük bir deðiþiklik olacaðýn inanmýyorum. Abhazya' da eskiden beri örgütlü bir yapý var ve ben bu yapýnýn dýþýna çýkabilecek bir oluþum olabileceðine inanmýyorum. Siz Abhazya' dan yakýn bir zamanda geldiniz. Kongre zamanýnda bir ay kaldýnýz. Orada edindiðiniz izlenimler nelerdir? Halkýn köylü kýsmýnýn bir yaþam tarzý var. Þehirlerde Cansev KAP baz alarak önlem almaya çalýþýyor. Bu doðrultuda çalýþanlar da var engelleyenler de var. Dünya Abhaz - Abazin halklarý kongresi yapýldý. Bu kongrenin amacý neydi, kimler katýldý? Dünyanýn her tarafýndan gelen katýlýmcýlar vardý.abhaz kökenli-adýge kökenli. Bu kongre diðer devletlere yapýlan bir çaðrý niteliðindeydi. Duma'nýn bir kararý var. Rusya da bütün dünya halklarýna Abhazya' nýn haklý olduðunu, baðýmsýz bir devlet olma hakkýna sahip olduðunu ve bunun bütün dünya halklarý tarafýndan desteklenmesi gerektiðini söylüyor. Bu kongrenin, baðýmsýzlýðý savunan Abhazya'nýn yanýnda diasporanýn biz de varýz demesi gibi bir önemi vardý. Türkiye diasporasý olarak insanlarýn orda konuþtuklarý kadar can-ý gönülden çalýþtýklarýna inanmýyorum. Desteklediklerine veya örgütlü hareket ettiklerine de inanmýyorum. Þu an kritik bir dönemdeyiz. Mücadele yalnýz bir yerleri yýkmakla verilmez. Baktýðýmýz zaman Türkiye de Abhazya' ya ambargo uygulayan devletlerden biri. Seyahat özgürlüðümüz kýsýtlanýyor ve bu yüzden problemler çýkýyor. Buna karþý ben Abhazya' dan Shrek' in Abazaça versiyonunu getirdim ve en aþaðý 100 kiþiye daðýttým. Þimdi komite ne iþ yapar? Bunu yaparken ben tabi ki insanlar Shrek' i izlesinler diye yapmadým. Ýnsanlar anadillerine bir yatkýnlýk duyabilirler diye, bir faydam olsun diye yaptým. yaþayan halkýn da oranýn gelecekteki ederi konusunda bir mücadelesi var. Devlet kendi içinde kendi doðrultusunda hareket ediyor. Þimdi bir de baþka bir husus var. Abhazya' ya yoðun miktarda Ermeni göçü söz konusu. Rusya'dan geçiþ yapýlan sýnýr bölgesine Ermeniler yerleþiyor. Göç eden Ermeniler resmi bir evrak verilmediði halde el altýndan para ile bu belgeyi tedarik ediyorlar. Gagra'da denize yakýn yerlerde bir ev $ ile $ arasý. Düþünün bazý ailelerde 2-3 tane evi olanlar var. Sohum' da aktýðýnýz zaman arabalarýn %60'ý 8-10 yaþ arasý Mercedes. Dýþarýdan gelen biri olarak bakýnca Abhazya için hemen diyorsunuz ne kadar doðal bir güzellik var. Ýnsanlar da çok iyi yaþýyor. Ne var Mercedes, BMW. Abhazya' ya daha önce de gittiðim için bana þu soruyu sordular: Abhazya' yý bu sefer nasýl buldun? Benim için geliþme þudur: Eðer bir ülkede insanlar spor yapýyor diye devlet spor alanlarýný geniþletiyorsa,saðlýk hizmetlerini herkese ulaþtýrabiliyorsa, okullarda düzgün ve çaðdaþ bir eðitim yapýlýyorsa veya bunlara yönelik bir çalýþma varsa iþte o zaman geliþmiþ veya geliþmekte olan bir ülkeden bahsedebiliriz. Benim gördüðüm bunu yapmak isteyen bir devlet yapýsý var ama ben belirli yerlere baðýmlý olduðuna inanýyorum. Abhazya' da zor þartlarda yaþayan insanlar da var. Ben kendi beklentilerim doðrultusunda çok geliþmiþ bir Abhazya görmedim. Ve ayrýca dedim ki arabalarýn lüks olmasý geliþmiþliðin göstergesi deðildir. Sadece temel olan þeyler var. Devlet yakýn bir geleceði Türkiye'deki Çerkesler (genel olarak söylüyorum) olarak bir miting yapabiliriz, bir demokratik tepki verebiliriz. Ama hiçbir þey olmuyor. Yani orada konuþulanlar haricinde bir þeyler yapýlmalý. Kongrenin baþarýlý olduðunu söyleyebilir misiniz? Kongre sizce amacýna ulaþtý mý? Dünyanýn hiçbir yerinde kötüye yönelik bir konuþma yoktur zaten. Bütün her þey istemler üzerine yapýlýr. Belirli kiþiler isteklere göre bazý þeyleri yapýþýyor veya olacakmýþ gibi dile getirir. Ama beni ilgilendiren uygulamada ne yapýldýðýdýr. Ben þahsen bu konuda diasporadaki insanlarýn ciddi olarak bir þeyler yaptýðýna inanmýyorum. Þimdi Abhazya' da yaþayanlar bir þeyler yapmak zorunda. Çünkü orada o koþullarda yaþayanlar, iyi veya kötü sonuçlarýna katlanacak olanlar onlar. Onlarýn bu iþe daha duyarlý olduðunu zaten yaþarken görüyoruz. Ama burada yaþayan Abhazlar hem kendi rahatlarýndan ödün vermiyorlar hem de olan bitene ciddi olarak yaklaþmýyorlar. Bu nedenlerden ötürü ben ciddi bir çalýþma yapýldýðýný düþünmüyorum. Bildiðimiz üzere Abhazya' da Demografya isimli bir kurum var. Bu kurumun iþlevi nedir? Neler yapýyor? Ben size yaptýklarý iþlerden birini anlatayým. Abhazya' ya kongre için gittiðimiz zaman bize 3 farklý tur hazýrladýlar. Birincisi iþ adamlarý ile görüþme, ikincisi demografya üçüncüsü de dil tarih kurumu. Ben demografya çalýþmalarý için düzenlenen tura katýldým. Demografyanýn binasýna gittik. Orada geri dönüþ çalýþmalarý ile ilgili sorular sorduk. Gelenler ne olacak, ev veriliyor mu gibi Daha önce verilen evler 3-4 ay kul

5 tizagus pdf yap lacak.qxp 4/11/ :12 Page 5 mart Komite yukardan inme. Bunun yerine tabandan yukarýya doðru hareketlenecek bir örgütlenme biçimi olmalý. Bu temsilcilikte deðil; kararý kendileri veriyorlar. Bir yerde popüler bir olay olduðu zaman Abhazya devletine diaspora olarak bizimde söz hakkýmýz var. Nedir bu? Gidenlerin çok da duyarlý olmadýðýný düþünürsek kiþinin oraya götürülmesi çok da havasý yapýlacak bir durum deðil. Yani diasporadakiler atavatanýmýz da ki insanlar zor durumda onlarýn sýkýntýlarýný paylaþmalýyýz þeklinde bir çalýþmalarý yok. lanýlmýþ sonrasýnda ise satýlmýþ. Bu sebepten dolayý da yeni gelen dönüþçülere verilen evlerin 15 sene satýlmasýnýn yasak olacaðý yönünde bir karar almýþlar. Evlenen insanlara 5 sene maddi yardým yapýlacaðý, çocuklarýn giderlerine katkýda bulunacaðý da aldýðýmýz cevaplar arasýndaydý. Ayrýca Sohum içerisinde iki adet apartmanýn daireleri de dönenlere verilmek üzere ayrýlmýþ. Evlerin kaba inþaatý ev sahipleri tarafýndan yapýlacak. Fakat ev sahibi yapýlan dönüþçüler belirli bir süre kalmadýðý takdirde otomatikman haklarý kaybolacak. Çünkü Abhazyada ki en büyük sorun yerleþik insan sayýsý. Bize biraz Abhaz Dayanýþma Komitesinden ve geri dönüþle ilgili yaptýklarý çalýþmalardan bahseder misiniz? Benim komite hakkýnda kiþisel görüþlerim þöyle: Komite biraz yukardan inme ve merkezden uzak. Abhazya' ya birileri gidecekse Düzce' den, Adapazarýn' dan, Eskiþehir' den halk gider. Abaza nüfusunun fazla olduðu þehirlerde ki köylerde dernekler kurulsa, bu dernekler kendi içlerinden bir federasyon oluþturmlý. Direk böyle bir yapýnýn demografya ile çalýþmasýnýn daha etkili olacaðýný düþünüyorum. Çünkü köylerde ekonomik durumu iyi olmayan insanlar var bu insanlar köylerinde kahvede oturuyorlar. Buna karþýlýk Abhazya'nýn da insana büyük bir ihtiyacý var. Bu tabloyu görünce komitenin bu yönde çok ciddi bir çalýþma yaptýðýna inanmýyorum. Abhazya' da böyle üçkaðýtçý dediðiniz birini hemþerileri Türkiye' ye göndermek istiyorlar. Hemþerilerine sorumlular tarafýndan verilen cevap þu '' sen ne diyorsun bu adam Abhazya' ya 2 tane çocuk verdi. '' Yaramaz bir insan ama orada 2 tane çocuk verdi diye baþ tacý. Bu kurumlar Abhazya ile ortak çalýþabiliyorlar mý? Siz bu konuda neler düþünüyorsunuz? Abhazya devlet olarak bu konuda çalýþma yapacak alternatif oluþumlara ne kadar açýk? Þimdi merkez Abhazya. Abhazya gelecek olarak burayý önemli görüyor. Þimdi oradaki insanlar biraz profesyonel yaklaþýyorlar ve elde olan bu kurumlarla mümkün olduðu kadar çalýþmaya devam ederler. Þimdi benim dediðim gibi alternatif bir oluþum olursa onunla da çalýþýrlar. Çünkü onlar için en deðerli þey geriye dönüþ, olabildiðince fazla insan gitmesi. Ben de burada komitenin yaptýðý çalýþmalarýn insanlara indiðine inanmýyorum, yeterli olduðuna da inanmýyorum. Bakýyorsunuz bütün derneklerde bir ekip oyunudur almýþ gidiyor. Çerkezlik anlamýnda bu ekip oyunuyla insanlarýn gazýný alýyorlar. Sonra da tatmin oluyorlar daðýlýp gidiyorlar. Ama þimdi daha uzun vadeli daha saðlam düþünmek lazým. Bir gencin çok güzel oynamasý deðil de mesleðinde iyi olmasý kendi yaþadýðý ülkeye de atavatanýna da duyarlý olmasý çok daha önemli. Bu ekip çalýþmalarý ile olmaz. Bundan ötürüde gençliðin bu yolda bir oluþum yaratmasý durumunda Abhazya devleti de bu insanlarla birlikte hareket etmeye, çalýþmaya hazýr. Sergey Bagapþ Nisan ayý içerisinde Türkiye' ye gelecek? Bagapþ' ýn geliþ amacý nedir? Bu konuda bir bilginiz var mý? Þöyle söyleyeyim Türkiye devleti diasporanýn büyük bir kýsmýný barýndýrdýðý için Abhazya için çok önemli. Türkiye' de yaþayan Abaza kökenli nüfusun sayýsý Abhazya' dakinden çok daha fazla. Fakat burada yaþayan Abazalar ile bahsettiðimiz bu yapýlar ile bir baðlantý kurmak çok zor. Sergey Bagapþ Türkiye' de yasal bir temasta bulunacak mý? Programý nedir biliyor musunuz? Bagapþ' ýn programý henüz belli olmadý. Ardzýnba geldiði zamanda ben karþýlamaya gitmiþtim. Ardzýnba Ankara' da belirli kiþilerle resmi olmayan temaslarda bulunmuþtu. Þimdi Türkiye devletinin stratejik ortaklýðý olan ABD ve Gürcistan var. Bu anlamda benim kendi fikrimce Bagapþ ile resmi anlamda görüþülmesi lazým. Bu ne kadar olumlu veya olumsuz olur bilemem. Ama yinede iki tarafýnda yarýn öbür gün problem olabilecek, birbirlerini etkileyebilecek potansiyelleri var. Türkiye bu durumda nasýl davranacak bunu yarýn bir gün göreceðiz. Ne olacak hangi derecede aðýrlanacak þimdi bunlar önemli ama benim çok bir beklentim yok. Önemli olan sorunlar neler? Ambargo kalkacak mý?, Abhazya tanýnmak istiyor tanýnacak mý? Abhazya' ya turistik veya öðrenim amaçlý gidiþler için nereye baþvurmak gerekiyor? Þu anda bu tip iþleri komite organize ediyor. Yalnýz ben her zaman þunu söylerim Düzce' den gitmek isteyenlere buradan yardýmcý olmak gerekir. Þimdi demograya çalýþmalarý diyoruz komite çalýþmalarý diyoruz, ben Abhazya' dan Shrek' in abazaça versiyonunu getirdim ve en aþaðý 100 kiþiye daðýttým. Þimdi komite ne iþ yapar? Bunu yaparken ben tabi ki insanlar Shrek' i izlesinler diye yapmadým. Ýnsanlar anadillerine bir yatkýnlýk duyabilirler diye, bir faydam olsun diye yaptým. Savaþ biteli 13 sene oldu Düzce' de insanlarýn bu gibi sorularý sormasý bana son derece acayip geliyor. Þimdi bir genç Abhazya' da üniversite okumayý aklýna getiriyor ama bunun nasýl olacaðýný bilmiyor. Böyle bir çalýþma olmaz. Ýletiþim araçlarýnýn ve kullanýmýnýn bu kadar fazla olduðu bir zamanda bu durum oldukça garip. Abhazya'da ki üniversitelerden alýnan resmi belgelerin Türkiye' deki geçerlilik durumu nedir? Bildiðim kadarýyla geldiðiniz zaman burada bir sýnava tabi tutuluyorsunuz. Eðer o sýnavda baþarýlý olursanýz Abhazya'da aldýðýnýz belge geçerli sayýlýyor. Peki dönüþçüler için iþ imkanlarý nelerdir? Abhazya' ya gittiniz ne için gittiðiniz? Bu çok önemli. Þimdi orada bir mücadele var. Hem okumak için hem de yaþamak için gittiðinizde, hayatýmý burada devam ettireceðim dediðiniz zaman kendinize göre orada bir meslek seçiyorsunuz. Üstelik ev sahibide oluyorsunuz. Þimdi düþünün Türkiye' de çok iyi bir üniversiteyi kazanan birisi Abhazya' ya gitmez. Ortalama bir üniversiteden mezun olan birinin de Türkiye' de iþ bulup ev sahibi olabilmesi de normal þartlarda mümkün deðildir. Ama Abhazya' da yapabileceðiniz çok þey var. Düþünün Sohum' da sadece 2 tane elektirikçi var. Üreten insan sayýsý çok az. Oraya giden herkes parayý vuracaðým derdinde. En büyük problemlerden biri benim gördüðüm kadarýyla insanlar iki taraflý hayat kuruyorlar. Yani Abhazya' ya gidiyorlar ama Türkiye' yi de yedeðe býrakýyorlar. O zaman da adapte olamýyorlar. Zaten orada yaþayan birinin baþka bir þansý olmadýðý için otomatikman bütün mücadelesini orada veriyor. Buradan gidenler burada tatmin olamadýklarý þeyleri oradan elde etmeye çalýþýyorlar. Ve bundan ötürü en ufak bir engelle karþýlaþtýklarý zaman da soðuyorlar.zaten giderken de çok düzgün bir amaçla gitmiyorlar. Demografya' nýn maddi kaynaklarý nelerdir? Abhazyada ki çalýþanlarýn maaþlarýnýn %2' si demografya çalýþmalarý için kesiliyor. Demografya belirli konularda iþ yapan insanlara yardýmcý oluyor. Abhazya' da bankacýlýk sistemi var. %2.5-3 faizle para çekebiliyorsunuz. Abhazya' da bu tip oluþumlar mevcut yalnýz en büyük ihtiyacý insan. Abhazya' da Ermeni ve Rus sayýsý gün geçtikçe artýyor. Demografya diasporadan gelecek insanlara bel baðlamýþ durumda. Bu durumda da en çok Türkiye' den beklentileri var. Siz Abhazya ve Abhazlar' ýn geleceðini nasýl görüyorsunuz? Bugün dünya siyasi tarihine baktýðýnýz zaman örnekleri var ama Abhazya kendi doðrularýnda çok iyi bir mücadele verdi. Noksanlara raðmen gelecekte tanýnacaðýna inanýyorum. Ama tanýnmasý bile uzun süre mücadele verse de biz ona katkýda bulunacaðýz. Sizce tanýnmasý için yapýlmasý gereken þeyler nelerdir? Bu mücadeleyi verenler kadar destekleyen insanlarýn olmasý, bu insanlarýn kalitesinin artmasý gerekiyor. Ve demokratik bir yapýda bu mücadele yükseldikçe Abhazya tanýnacaktýr. Dünyadaki bazý geliþmeleri de göz önüne aldýðým zaman, yakýn bir zamanda Abhazya' nýn tanýnacaðýna inanýyorum. Peki siz kendinizi bu mücadelenin neresinde görüyorsunuz? Ben mücadelenin içinde bir insaným. Çok olumsuz bir durum olsa dahi, en kötü durumda savaþýnda veya ölümünde dahi olacaðýmý biliyorum. Yani benim için bir problem yok ve bunun mücadelesi de yaþadýðým müddetçe devam edecek.

6 tizagus pdf yap lacak.qxp 4/11/ :12 Page 6 mart BÝZ KÝMÝZ? Son noktayý koydu Milliyet Gazetesi. Bir anket yaptý ve Türkiye'nin etnik yapýsýný döktü ortaya. Hem de nasýl? Türkiye'nin toplumsal dokusunun, tahmini bilgiler yerine bilimsel,tarafsýz ve objektif röntgenini çekerek kiþiyle görüþmüþler. 79 ilde, 2721 noktada. Bilimsel olarak sunulan bu veriler tüm bildiklerimiz neydi dedirtti bize. 3 milyon, 5 milyon, 7 milyon Çerkes var derken bir de baktýk ki önümüze gibi bir sayý sunulmuþ. Üstelik girdiðimiz kategori de Türk kökenliler kategorisi. Altýnda da açýklamasý: Balkan Kafkas göçmeni vs. Bu noktadan sonra zaten anketin bilimselliði, tarafsýzlýðý ve objektifliði pek tartýþýlmaya deðer görünmüyor. Türk kökenli Balkan, Kafkas göçmenlerinin, yani "BÝZLERÝN" %46,8'i Türkiye Cumhuriyeti Vatandaþý olmak için etnik kökeni Türk olmak þarttýr demiþ. Yani bir inkar söz konusu. Ama bizler mi kendimizi inkar ediyoruz yoksa anket mi kendi objektifliðini inkar ediyor. Bu anketi hazýrlayanlar, yayýnlayanlar Türkiye'de yaþamýyorlar mý? Tarihsel gerçekler var. Bu bir ankettir, uyguladýðýnýz metod yanlýþ olabilir, örneklem yani anketlerin yapýlacaðý yer ve kiþiler yanlýþ seçilmiþ olabilir. Dolayýsýyla anketler gerçeði yansýtmayabilir. Ýyi niyetli bir yaklaþým bunun göz önünde bulundurulmasýný gerektirirdi. Ama siz yapmýþ olduðunuz anketi; tarihsel gerçekleri, günümüz gerçeklerini, araþtýrmalarý,belgeleri bir kenara atarak büyük bir keþif yapmýþ gibi ortaya koyarsanýz o zaman bu iyi niyet hususunun sorgulanmasý gerekiyor. Ucu açýk ve yönlendirici sorular da bunu doðrular nitelikte. Umuyorum ki tabular yýkýlýr artýk ve bu çalýþmalar da resmi olarak yapýlýr. Yada yapýlan çalýþmalar istenen sonuçlarý deðil de objektif verileri yansýtýr. Gazetelerde bazý kesimlerin protestolara hazýrlandýðý belirtiliyor. Bizler de demokratik tepkilerimizi örgütlerimiz aracýlýðýyla ortaya koymalýyýz. Zaten bunun için örgütlü deðil miyiz? Anavatana dönüþ, derneklerimizin kuruluþ amacýdýr Düzce Kuzey Kafkas Kültür Derneði baþkaný Sayýn Afitap Altan'ýn daveti üzerine, DÇB Yönetim Kurulu Üyesi, DÇB Dil Komisyonu Baþkaný ve Adýgey Cumhuriyeti Dönüþ Vakfý eþ baþkaný Sayýn Necdet Hatam Düzce ye gelerek anavatana Dönüþ konusunda bilgilendirmede bulundu. "Anavatana Dönüþ derneklerimizin kuruluþ amacýdýr. Derneklerimiz niye kurulmuþtur? Dilimiz, kültürümüz yok olmasýn diye. Ulusal-kültürel deðerlerimizi koruyup geliþtirelim diye Bu deðerlerin muhacerette uzun süre sürdürülemeyeceði de artýk ortaya çýkmýþtýr." "Çerkeslerin sürgününden bu yana en þanslý dönemdeyiz. Bu þanslý dönem sorumluluklarý da büyütüyor. Bu iþlerle uðraþan insanlarýn yükümlülükleri artýyor. SSCB daðýlmadan önceden bugüne çok büyük deðiþimler oldu." "Genelde RF, diasporasýnýn anavatanýna dönüþü için çaba gösteriyor. Yasal düzenlemeler yapýyor ve bunlar elbette ki yalnýz Ruslarý deðil bizleri de kapsýyor. Bu amaçla Rusya Halklarý Diasporasý Konferansý çalýþmalar yapýyor. Sadece tartýþmak için bir araya gelinmiyor. Ýslam Konferansý Örgütü gibi sürekliliði olan bir örgüt bu konferans. Kasým ayý sonlarýnda Petersburg'da, Rusya Halklarý Diaspora temsilcilerinin, Devlet Baþkaný Sayýn Putin'in de katýldýðý toplantýsý vardý. Toplantýya Ürdün ve Suriye derneklerimizin temsilcileri de davetliydi. DÇB de bu örgüte üyelik baþvurusunu yaptý. Büyük ihtimalle de kabul edilecek. Sözünü ettiðimiz toplantýda temsilciler, Rusya "DÇB de bu amaçla kuruldu. Yani dönüþ için. Ancak, DÇB'nin hiçbir zaman, tüm muhacereti Kafkasya'ya toplamak, bir devlet kurmak gibi bir amacý olmamýþtýr. Birbirinden farklý ülkelerde yaþayan, birbiri ile iletiþim halinde ve birbirinin varlýðýndan haberdar bir halk olmayý amaçlamaktadýr. Ancak bunun için anavatanýn çok güçlü olmasý gerekiyor." "Dünya Çerkes Birliði'nin baðýmsýz devlet kurmak, Kafkasya'yý birleþtirmek gibi bir hedefi hiçbir zaman olmadý. Çerkes terimini de bütün Kuzey Kafkasyalýlar olarak algýlamadý. Bugüne kadar diðer kardeþ halklara bir çaðrý yapýlmadýðý gibi diðer halklardan da "biz de çerkesiz, biz de örgüte girmek istiyoruz" þeklinde bir baþvuru da olmadý." Federasyonu'ndan, oy birliði ile ve öncelikle iki istekte bulundular 1-Diasporaya yönelik uydu yayýnlarýnýn saðlanmasý. 2-Rusya Vatandaþlýk Yasasý birden fazla vatandaþlýða izin verir hale getirilmesi." "Anavatana dönüþ sorunu öncelikle Adige ve Abhaz halklarýnýn sorunudur. Bunu diðer kardeþ halklarý ayrý tutmak anlamýnda söylemiyorum. Hem Kafkasya'daki nüfus yapýsý açýsýndan hem de nüfusun diasporadaki oraný açýsýndan bunu bu þekilde deðerlendirmek gerekiyor. sununun tam metnini groups.msn.com/tizegus, dan okuyabilirsiniz Doðan ESER 3. Kuzey Kafkas Kültür Festivali 28 Temmuz da Köprübaþý Ömerefendi Köyü nde yapýlacaktýr

7 tizagus pdf yap lacak.qxp 4/11/ :12 Page 7 mart 2007 Týzeðus ve Týnef'e AB Desteði Düzce Kuzey Kafkas Kültür Derneði Gençlik Komisyonu'na baðlý olarak çalýþan AB Proje Kolu,Büyükler Ekibi Týzeðus ve Küçükler Ekibi Týnef'e Kafkasya'dan öðretici getirilmesi ve ekip kýyafetlerinin hazýrlanmasý için kaynak saðlamasý düþünülen bir projeye baþvurdu. AB Proje Kolu Baþkaný Esra Özmen yaptýðý açýklamada, Düzce Kuzey Kafkas Kültür Derneði çatýsý altýnda kurulan AB proje grubu 6 aydýr yaptýðý çalýþmalarýn ve toplantýlarýn sonucu olarak Avrupa Komisyonu'nun Demokrasi ve Ýnsan Haklarý için Avrupa Giriþimi Mikro Proje Uygulamasý Kampanya 4: Eþitlik, Hoþgörü ve Esra Özmen AB Proje Kolu Baþkaný Barýþ Ortamýnýn Geliþtirilmesi hibe duyurusuna "Kadýnlar ve Çocuklar: Kültürün Korunmasý için Ýlk Adim" adini verdiði proje ile 12 Mart 2007'de baþvurduðunu, toplam proje bütçesi euro olup toplam bütçenin %90'i oranýnda hibe talebinde bulunulduðunu söyledi. Projenin baþlýca faaliyetleri büyükler ekibi Týzeðus ve küçükler ekibi Týnef'in kurulmasý, bu ekipler için Kafkasya'dan dans ve müzik öðreticilerinin getirilmesi,kadýnlardan oluþan bir ekibin dans kostümlerini hazýrlamalarý ve geleneksel el nakýþlarýný yaþatmalarý, dil kurslarýnýn düzenlenmesi, "Kaf Daði Düþü" adli belgeselin köylerde gösteriminin yapýlmasý ve projede oluþturulan ve eðitim alan dans ekibinin 2008 Düzce Kafkas Festivalinde gösteri yapmasý olarak belirlendi ve Kazukoðlu Köyü Kafkas Gençleri Kültür Dayanýþma ve Kalkýndýrma Derneði ile Köprübaþý Ömer Efendi Köyü Güzelleþtirme ve Kalkýndýrma Derneði proje ortaklarý oldu. Düzce Gençlik ve Spor Ýl Müdürlüðü ile Düzce Halk Eðitim Merkezi de projede yer alacak ve faaliyet alanlarýna göre projeye destek olacak kuruluþlardýr. Projenin süresi 12 ay olarak belirlendi ve kabul edildiði takdirde 2007 Aðustos'ta baþlamasý planlanýyor. Özmen son olarak, Ýlk projesini tamamlayarak baþvuran AB Proje Grubu yeni projeler için çalýþmalarýna ara vermeden devam etmekte olup Haziran 2007'de baþvurmak üzere 2 yeni proje için hazýrlýklara baþladýðýný ve AB Proje Grubunun bu yeni projeleri Uluslararasi ortaklarla yürütmeyi planladýðýný, AB Proje Grubu olarak hazýrlanan bu projelerin Derneðimize büyük katkýlarý olacaðý ve gençlerimize farklý bakýþ açýlarý kazandýracaðýný, AB'nin finansal desteði ile amaçlarýmýz doðrultusunda hazýrlanan bu projeler kuskusuz kültürümüzün korunmasý ve gelecek nesillere aktarýlmasý konusunda bir kilometre taþý olacaðýný vurguladý Uður FÝDAN Týzeðus ekibinden Düzcespor'a destek Anadolu Yakasý Düzceliler Derneði'nin organize ettiði ve Düzcespora maddi ve manevi destek saðlama amacýyla düzenlenen geceye ilgi büyüktü. Hem Düzceden gidenlerin hem de Ýstanbul'daki Düzcelilerin katýlýmýyla salon doldu Anadolu yakasý Düzceliler derneðinin 28 þubat 2007 akþamý Ýstanbul'da düzenlediði Düzcespor'a destek gecesi'nde Týzeðus rüzgarý esti. Birçok platformda Düzce denilince akla gelen Düzce Kuzey Kafkas Kültür Derneði Halkoyunlarý Ekibi Týzeðus,geçen ay katýldýðý EMITT Fuarýndan sonra Ýstanbul'daki Düzcespor'a destek gecesinde de izleyenlerden takdir topladý. Düzce Kuzey Kafkas Kültür Derneði Halkoyunlarý Ekibi Týzeðus'un da gösteri yaptýðý gecede yine Düzceli Adige bir sanatçý olan ve bir zamanlar Türkiye'nin sayýlý doli ustalarýndan olan Berk Özbek þarkýlarýyla geceye katýlanlarý coþturdu. Esra ÖZMEN TUTKULU VE DUYARLI OLABÝLMEK 7 Birey olarak hepimiz toplumsal yaþantýmýz ile farkýnda olarak yada farkýnda olmadan ortak kültürümüzün bir parçasýný oluþturuyoruz. Bu da bir baðlýlýðý beraberinde getiriyor. Derneklerimizin temel amacý bu baðlýlýðý saðlam bir organizasyon ile pekiþtirmek olarak görülebilir. Asimilasyon, karþýlýklý kültürleþme, benzeþme olarak ifade edilen ve küreselleþen dünyada kültürleri alabildiðine savuran ve önü alýnamayan deðiþimler tüm kültürlerin bir sorunu. Kadim bir tarih ve kültür geçmiþi olan toplumumuzda bu süreçten önü alýnamaz bir þekilde etkilenmektedir. Tespit bu olunca ister istemez ne yapmalýyý kendimize sormamýz gerekiyor. Bu sorunun üstesinden gelebilmek için sabýrlý olmalý, güçlü yönlerimize yönelik aksiyonlarda baþarý kazanarak moral depolamalý, yeteneklerimizi olmaz! yapamayýz! diye düþündüðümüz hedeflerde sýnamalý, kiþisel sorumluluklarýmýzdan kaçmadan tutkulu bir yapý kurarak katýlmalý katýlýmcý olmalýyýz. Bunlar elbette okurken insanýn ruhunu okþayan þeyler ama pratikte böylesi bir duyarlýlýkta olduðumuzu söylemekte yanlýþ olur. Düzce'de dernek denince insanýmýzýn aklýna neler geldiðini merak ediyoruz. Geçmiþte yapýlan bazý siyasi ve ideolojik yanlýþlarýn insanlarýmýzýn kafalarýnda derneðe karþý önyargýlar oluþturduðu gerçeðini bir kenara atmak mümkün deðil. Bu durumun olumsuzluklarýný kolaycýlýkla önyargý sahiplerine yüklemek doðru bir davranýþ olmadýðý gibi, yine ayný kolaycýlýkla bu yanlýþlarý yapanlarý empati yaparak anlamadan önyargýlarýmýzýn ardýna payanda yapmakta yanlýþ. Biliyoruz ki dünyadaki en zor þeylerden birisi önyargýlarýn yýkýlmasýdýr. Bizim yönetim anlayýþýmýzda onlar, þunlar, bunlar yok, biz varýz. Bu anlayýþýmýzýn iyi anlaþýlmasý gerektiðini düþünüyorum. Düþüncelerimiz ve hedeflerimiz çok berrak, kimseyi de ötelemiyoruz, herkesi anlamak zaten bizim görevimiz. Sizlerden tek dileðimiz var o da bizi dinamik ve hareketli bir yapý olmaya sevk edecek ilgi ve desteði esirgememeniz. Yönetimimizin herkese birebir ulaþabilmek gibi bir þansý maalesef yok. Fakat fikri olarak bir katkým olsun diye aklýndan geçirenlerimiz var ise, üyemiz olsun yada olmasýn bize ulaþma ve yanýna çaðýrma þansý var. Biliyoruz ki toplumumuzun gündeminde yer bulmayan ve faydasý tartýþýlýr basit iþlerle uðraþarak kýsýr tartýþmalara girersek ulaþtýðýmýz tek nokta olur o da kendi kendimizi boðmak. Onun için diyoruz ki "Kültürünüz için tutkulu ve duyarlýysanýz elinizi, ellerinizi verin nefes alalým." Güzel günlerde birlikte. SAYGILARIMLA, TEBRÝKLER SÝNEMÝS - SEDAT Sivas Þarkýþla dan Ehgýy Sinemis ve Taþköprü Köyü nden Hagur Sedat 3 Þubat akþamý evlendiler. MUTLULUKLAR BAÞSAÐLIÐI Ortaköy den Natho Þemsettin Yýldýrým 30 Mart günü vefat etmiþtir. Çapyak Köyü nden Gýts Rýdvan Altýndað 20 Mart günü vefat etmiþtir

8 tizagus pdf yap lacak.qxp 4/11/ :12 Page 8 Ýlan ve Reklamlarýnýz için info@tizegus.org 14 Mart Adýge Dili Ve Edebiyatý Günü Coþkuyla Kutlandý Düzce Kuzey Kafkas Kültür Derneði Yönetim Kurulu adýna açýlýþ konuþmasýný yapan Doðan Eser konuþmasýnda anadilin öneminden, Adýge dili gününün nasýl ortaya çýktýðýndan ve bu alandaki mevcut faaliyetlerden bahsetti: " Ýlk Adýge alfabesi bundan 154 yýl önce 14 Mart 1853 tarihinde Adýge yazarý Bersey Vumar tarafýndan yayýnlanmýþtýr. Adýge Cumhuriyeti'nin 2000 yýlýnda aldýðý kararla 14 Mart tarihi Adýge Dili ve Edebiyatý Günü olarak kutlanmaktadýr. Anadilin geliþtirilmesinin ve yetiþen nesile öðretilmesini önemli bir sorun olarak gören Dünya Çerkes Birliði 2003 yýlýnda Adýge Dili Günü'nün Adýgelerin yaþadýðý tüm ülkelerde kutlanmasý yönünde karar almýþtýr. Biz bugün burada Düzce'de ilk defa biraraya gelerek bu özel günü kutluyoruz. Varlýðýmýzýn devamýnýn ancak dilimizin devamý ile mümkün olduðundan hareketle en temel faaliyetlerimizden biri olarak dil öðretimini aldýk. Önceki sene(2005) Adýge Cumhuriyeti'nden gelen Autlev Ruslan 6 ay süreyle Adýgece kurs verdi. Bu kurstan sonra belki herkes Adýgece konuþmaya baþlamadý ama toplumsal bir bilinç oluþmuþ oldu. Geçtiðimiz yýl Federasyonumuzun hazýrlamýþ olduðu bir A.B. projesi kapsamýnda kurs gören öðreticilerimiz Emin Acar ve Ahmet Bilgin þu an bizlere büyük bir hizmet veriyorlar." Ardýndan deðerli büyüðümüz Kazým Taymaz günün önemiyle ilgili bir konuþma yaptý. Kazým Taymaz yapmýþ olduðu konuþmasýnda; "Anadil konusu tüm Adýge toplumunu ilgilendiren, hayati öneme haiz ve gecikmiþ bir konudur. Dil kültürün, toplumun aynasýdýr. Dil düþüncenin gerçek ifadesidir, bir toplumsal kurumdur. Çünkü dil, kuþaktan kuþaða miras 14 Mart 2006 Çarþamba akþamý Arapçifliði Köyü'ndeki Düzce Kuzey Kafkas Kültür Derneði binasýnda gerçekleþtirilen geceye Adýgece öðreticileri, Kurs öðrencileri ve çok sayýda katýlýmcý iþtirak etti. olarak ve doðal olarak geçen bir deðerler silsilesidir. Bu bakýmdan kiþinin, insanýn dilini tek baþýna yaþatabilmesi ve deðiþtirebilmesi mümkün deðildir. Dil bu anlamda bir toplumsal sözleþme gibidir." dedi. Kurs öðrencilerimizden Burcu Özgüner' in de hazýrlamýþ olduðu Dil Kursu öðrencilerinden Burcu Özgüner de anadilin önemini konuþmayý yapmasýndan sonra anlatan bir konuþma yaptý Füsun Ardýç, Çetin Öner' in Anadil adlý þiirini okudu. Son olarak ise Ubýh Dili'ni konuþan son insan Tevfik Esenç'in ölümü ile Ubýhça'nýn yok oluþunu anlatan "SON SESLER" isimli belgeselin gösterimi yapýldý. Bu belgeselin gösteriminin iki farklý yönü vardý. Birincisi zaten günün anlam ve önemine uygun olarak anadil konusunu içermesi; diðer bir nokta ise belgeselin gösterimi için yapýmcýsýna telif ödenmesi idi. Berk VAROL Füsun Ardýç ýn okuduðu Anadil þiiri duygulu anlar yaþattý ANADÝL Çetin ÖNER Bir daha dünyaya gelseydim eðer Herþeye yeniden baþlardým. Dolaþýrdým yeryüzünü adým adým "Ölü Dilleri" arardým. Daðlara taþlara saçýlmýþ Eski sözcükleri toparlardým. Boynumda hamayýl gibi "ha" Adým Simurg, Soyadým Anka. Gökyüzüne aðardým; Kafdaðýnýn tepesine konar, Küllerimden doðardým. Kýlavuzum olurdu Sosruko Nart. Yoldaþým, kanatlý bir At. Altýmda Karadeniz, Akdeniz, Dicle, Fýrat. Atlantis, Mu. Arardým kökenimi, soyumu Nereli Ve Kim olduðumu. Terkimde Hatti, kucaðýmda Hitit, Ne Yitik Zebur, Ne Ahdi Atik, Ne Ahdi Cedid, Ne Turu Sina'da Musa, Ne çarmýhta Ýsa. Damgalar, Çiviyazýlarý, Kil Tabletler... Ve, Tabula Rasa! Afrika'dan, Asya'dan geçerdim. Soluklanýrdým Mezopotamya'da. Rastlardým Nuh'a, Aðrý Daðý'nda. Asma Bahçelerinde Babil' in Kan kýrmýzý þaraplarý içerdim, Kan izlerini bulurdum Kabil'in. Mýsýr'a sürerdim atýmý sonra, Nil Nehrinde konuk olurdum Firavunlara: Siris, Osiris, Ra! Seslerin resmini çizerdim duvarlara. Do, Si, La, Sol, Fa, Mi, Re. Ve yeni anlamlar biçimlere, Üçgen, kare, daire. Mavi, Sarý, Kýrmýzý... Binlerce yýllýk damgamýzý Vururdum Tarih'in yüreðine. Ah, bir tek yitik sözcüðü bulsaydým eðer, Çözülürdü dilimdeki düðümler. Þimdi ne yapsam Ne etsem Nafile! Yabancýlaþtým artýk kendime bile "Anadili giysisiymiþ insan"ýn. Susa susa ben dilimi yitirdim. Baþka dillerden sözcükler giydim. Þimdi ben, Kýrk odalý bir handa, Kýrk yamalý bir yorgan. Þimdi ben, Arapça anlayan, Latince yazýp, Türkçe konuþan bir Pagan: Anadilini unutup, Yadýrgý dillere tapan. Baðýþla beni Baba, Baðýþla, Anayurdum! Adýge gibi yaþamýyorum ama, Artýk, Adýgece düþünüyorum. Anadilimi örtün üstüme, Anadilimi örtün! Çýplaðým, Üþüyorum.