KOYUNLARDA MAVİ DİL HASTALIĞINDA PATOGENEZ, KLİNİK BULGULAR VE KORUNMA

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "KOYUNLARDA MAVİ DİL HASTALIĞINDA PATOGENEZ, KLİNİK BULGULAR VE KORUNMA"

Transkript

1 KOYUNLARDA MAVİ DİL HASTALIĞINDA PATOGENEZ, KLİNİK BULGULAR VE KORUNMA Prof. Dr. Engin KENNERMAN Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi, Klinik Bilimleri Bölümü İç Hastalıkları AD-BURSA Mavi dil ruminantların insekt kaynaklı viral bir hastalığıdır. Evcil hayvanlar arasında klinik hastalık tablosu çoğunlukla koyunlarda şekillenir ve yüksek morbidite ile seyredebilir (14). Etkilenen koyunların mukoz membranlarında erozyon ve ülserler, dispne veya koroner bantda kas nekrozu ve yangıdan dolayı topallık görülebilir. Bazı koyunlarda tırnak düşebilir ve canlı kalan koyunlar yapağısının bir kısmını veya tamamını kaybedebilir. Duyarlılığı yüksek olan koyunlarda bazı mavi dil suşları % 70 e kadar ulaşan mortaliteye neden olabilmektedir (10). Mavi dil hastalığına, Reoviridae ailesinden ve Orbivirus genusunun bir üyesi olan mavi dil virüsü neden olur. Dünya genelinde yirmi dört serotipi identifiye edilmiştir. Mavi dil virüsleri epizootik hemorajik hastalığı (EHD) oluşturan virüs sero-grubuyla yakından ilişkilidir (1). Mavi dil virüsü koyun, keçi, sığır, bufalo, geyik, antilop ve Kuzey Amerika geyiği gibi birçok evcil ve yabani ruminantları enfekte edebilir. Klinik hastalık çoğunlukla koyunlarda, bazen keçilerde ve nadiren sığırlarda görülür. Şiddetli hastalık tablosu beyaz kuyruklu geyik (Odocoileus virginianus), Amerikan antilopunda (Antilocapra americana) oluşabilir. Afrika da bazı büyük karnivorlarda mavi dil antikorlarına rastlanmıştır ve Birleşik Devletler de kontamine olmuş bir aşı gebe köpeklerde abort ve ölümlere neden olmuştur (1,14). Mavi dil virüsü Culicoides genusundan sokucu sinekler tarafından bulaştırılır. Keneler de mekanik vektörler olabilir; fakat hastalığın bulaşmasında daha az öneme sahiptir. Mavi dil bulaşıcı bir hastalık değildir; ancak virüs cerrahi ekipmanlarla ve iğnelerle mekanik olarak yayılabilir. Koyunlarda inkübasyon periyodu genellikle 5-10 gündür. Hayvanlar genellikle birkaç hafta insekt vektörlere virüs bulaştırırlar (8). Patogenez Sokucu sinek tarafından ısırılan koyunda virüs ilk olarak lenf yumrularına ulaşır ve burada çoğalır (6). Daha sonra dolaşıma katılan virüs viremiye neden olur ve diğer lenf yumrularına, dalak ve akciğerlere ulaşır. Virüs vaskuler endoteliyel hücrelerde, makrofaj ve lenfositlerde çoğalır. Erken viremi dönemi tüm kan hücreleri ile ilişkili iken, daha sonraki viremi döneminde eritrositler daha çok etkilenir. Virüs partikülleri eritrosit membranları geçerek daha uzun süren bir viremiye neden olur ve bu dönemde nötralizan antikorlar gelişir. Mavi dil virüsü hücre nekrozu ve apopitosise neden olur ve p38map kinazı aktive ederek vaskuler permeabiliteyi arttırır. Ayrıca TNFα, IL-1, IL-8, IL-6, IFN-I ve siklooksijenaz-2 üretimini ve prostasiklin ile birlikte tromboksanın plazma konsantrasyonunu arttırarak yangısal yanıtın artmasına ve hücrelerdeki hasarın çoğalmasına neden olur. Hastalığın patogenezi hedef organlardaki küçük damarlarda hasar şekillenmesi ve dolularda infarkt oluşumu ile karakterizedir. Trombositler, makrofajlar ve enfekte endoteliyel hücrelerden üretilen vazoaktif mediatörler endoteliyellerde hasarı arttırarak vaskuler permiabilite artışına; ödem ve efuzyona neden olur (4,7).

2 Klinik Bulgular Mavi dil enfeksiyonlarının büyük bir çoğunluğu klinik olarak belirti göstermez. Enfekte koyunların bazılarında şiddetli hastalık meydana gelebilir. Koyunlarda klinik belirti olarak ateş, aşırı salivasyon, depresyon, dispne görülebilir. Başlangıçta, hayvanlarda seröz bir burun akıntısı vardır; sonra akıntı mukopurulente dönüşür ve kuruyarak burun delikleri etrafında kabuklanmalar oluşur. Burun, dudaklar, kulaklar hiperemiktir; dudaklar ve dil çok şişkin olabilir. Dil bazen siyanotiktir ve ağızdan dışarı çıkar. Baş ve kulaklar da ödemli olabilir. Ağızda sıklıkla erozyon ve ülserasyonlar bulunur; lezyonlar derinleşebilir ve mukoz membranlar nekrotik hale gelebilir ve sıyrıklar gözlenir. Tırnakların koronar band bölgeleri çoğunlukla hiperemiktir ve tırnaklar ağrılıdır; topallık yaygındır ve hayvanlar koşturulursa tırnaklar sıyrılıp düşebilir (1,10). Gebe koyunlar yavru atabilir, veya dummy (aptal) kuzular doğurabilir. Ek olarak tortikollis, kusma, pneumoni ve konjuktivitis gibi klinik bulgular görülebilir. Ölüm oranı virüsün suşuna göre değişir. İyileşmeden üç veya dört hafta sonra hayatta kalan bazı koyunlar yapağısının bir kısmını ya da tamamını kaybedebilirler. Koyunlarda nüks eden klinik hastalık bildirilmiştir, Bu durumun koyun γδ T-lenfositlerinde persiste enfeksiyon oluşmasından kaynaklanabileceği belirtilmektedir (4). Sığırlarda enfeksiyon genellikle subkliniktir; çoğunlukla hastalığın tek klinik belirtisi rektal sıcaklıkta dalgalanma ve lökosit sayısında değişikliklerdir. Nadiren sığırlarda hafif hiperemi, ağızda vezikül ve ülserler; koronar band çevresinde ödem; hiperestezi; veya bir veziküler ve ülseratif dermatitistir. Deride, özellikle boyun bölgesinde kalın kıvrımlar oluşabilir. Burun deliklerinin dış tarafında erozyon ve kabuklu bir eksudat bulunabilir. Belirgin klinik hastalık şekillenen sığırlarda enfeksiyondan birkaç hafta sonra tırnaklarda şiddetli kırılmalar oluşabilir; böyle kırılmaları genellikle topallığa neden olur. Keçilerdeki enfeksiyonlar genellikle subkliniktir, Hastalık koyunlardan daha hafif seyreder ve sığırlardaki hastalığa benzer (10,14). Yüz ve dilde ödem Koronar bandta ödem ve hiperemi Post Mortem Lezyonlar Koyunlarda yüz ve kulaklar çoğunlukla ödemlidir. Burun deliklerinde kuru, kabuklu bir eksudat görülebilir. Tırnakların koronar bandı genellikle hiperemiktir; boynuzlardan aşağı doğru ilerleyen peteşiyel veya ekimotik kanamalar bulunabilir. Ağız boşluğunda ülser ve erozyonlar yaygındır, özellikle dil, oral mukoza ve diş etleri nekrotik ve siyanotik olabilir. Burun mukozası ve farinks ödemli veya siyanotik, trachea hiperemik ve konjesyonludur. Bazen tracheada köpük görülür ve göğüs boşluğunda sıvı bulunabilir. Retikulum ve omasumda hiperemi bazen de erozyonlar görülebilir. Kalpte peteşi, ekimozlar ve nekrotik odaklar bulunabilir. Bazı olgularda iç organlarda hiperemi, ödem ve kanamalar mevcuttur. Özellikle pulmoner arter kökündeki kanama hastalık için karakteristiktir. Ek olarak iskelet

3 kaslarında odaklar halinde kanamalar veya nekroz ve kaslar arasındaki fasiyalarda ödem sıvısı yayılabilir (2,3). Morbidite ve Mortalite Koyunlarda hastalığın şiddeti koyun ırkına, virüsün suşuna ve çevresel strese göre çeşitlilik gösterir. Koyun türlerinde morbidite % 100 kadar yüksek olabilir. Mortalite oranı genellikle % 0 30 arasındadır, fakat duyarlı koyunlarda % 70 e kadar yükselebilir (12). Tanı Klinik Tanı İnsektlerin aktif olduğu mevsimlerde tipik klinik belirtilerin görülmesi mavi dilden şüphe ettirmelidir. Son zamanlarda aşırı zayıflama ve sürüde topallık bulunması anamnezi de tanıyı destekler (10). Ayırıcı Tanı Koyunlarda mavi dil enfeksiyonu şap, küçük ruminant vebası, bitki fotosensitizasyonu, bulaşıcı ektima, koyun çiçeği, poliartritis, ayak çürüğü, ayak apseleri ve Oestrus ovis infestasyonundan ayırt edilmelidir (10,14). Laboratuvar Testleri Mavi dil tanısı embriyolu tavuk yumurtası veya hücre kültürlerinden izole edilerek koyulabilir. Fare, yavru hamster böbreği (BHK-21), Afrika gri maymun böbreği (Vero) ve Aedes albopictus (AA) hücreleri uygun hücre kültürleridir. Embriyolu yumurtalardan izolasyon hücre kültüründen izolasyona göre daha duyarlıdır. Mavi dil virüsü bazen koyunlara ve bazen de emen hamster veya farelere inoküle edilebilir. Hayvan inokülasyonu hücre kültüründen izolasyona göre daha duyarlıdır ve özellikle virüs titresi çok düşükken çok değerli olabilir. Mavi dil virüsleri diğer tekniklerin yanı sıra immunofloresan, antigen-capture enzyme-linked immunosorbent assay (ELISA) ve immunospot testleriyle de identifiye edilebilir. Bu virüsler virüs nötralizasyon testleriyle serotiplendirilebilirler (5). Polimeraz zincir reaksiyonu (PCR) tekniği klinik örneklerden virüs identifikasyonunda geniş bir kullanım alanına sahiptir. Bu teknikler hızlı tanı koyulmasına olanak sağlayıp serotip ve sero grubu identifiye edebilir (9). Tanı için bazen seroloji kullanılır. Enfeksiyondan 7-14 gün sonra antikorlar oluşmaya başlar ve genellikle kalıcı olur. Mevcut serolojik testler agar jel immunodifüzyon (AGID), kompetitif ELISA ve virus nötralizasyon testleridir. AGID ve indirekt ELISA testleri sero grup-spesifik antikorları ortaya koyabilir. Yeni bir monoklonal antikor temelli kompetitif ELISA EHD sero grubu antikorlarla mavi dil antikorlarını ayırt edebilmektedir. Virüs nötralizasyon testleri antikorların serotip spesifitesini belirleyebilir; fakat kullanışsızdır. Komplement fikzasyon büyük ölçüde yerini diğer testlere bırakmıştır ancak bazı ülkelerde hala mavi dil virüsü antikoru tespitinde kullanılmaktadır (5,9). Numune Toplama Virus izolasyonu için enfeksiyondan sonra ateşi yüksek olan canlı hayvanlardan kan numuneleri ve serum olabildiğince erken toplanmalıdır. Antikoagülan içeren tüplere kan alınmalıdır. Nekropside dalak, kemik iliği veya her iki doku da alınabilir. Konjenital hastalık görülen kuzulardan kan ve serum alınmalıdır, eğer mevcutsa dalak, akciğer ve beyin dokusu da gönderilmelidir. Bütün numuneler soğuk fakat dondurulmadan mümkün olduğu kadar hızlı bir şekilde laboratuara ulaştırılmalıdır (10).

4 Kontrol ve Korunma Mavi dil birçok ülkede olduğu gibi ülkemizde ihbarı mecburi bir hastalıktır (11). Direkt tedavisi yoktur. Koyunlarda aşı ile korunma sağlanmalıdır. Mavi dilin endemik olduğu ülkelerde kontrol amacıyla aşılar kullanılmaktadır. Amerika Birleşik Devletlerindeki gibi attenüe aşı mevcut olan ülkelerde genellikle serotip spesifik aşılar kullanılmaktadır. Güney Afrikada multivalan canlı aşılar da mevcuttur. Vektör mevsiminde attenüe aşılardaki virüsler aşısız hayvanlara bulaşabilir ve saha suşlarıyla birlikte yeni viral suşlar oluşturabilirler. Ayrıca gebe koyunlarda aşılar öldürücü malformasyonlara neden olabilirler (14). Ülkemizde BT-4 serotipine karşı aşı koyun böbreği hücre kültüründe hazırlanan canlı attenue liyofilize aşı kullanılmaktadır. İlkbaharda veya doğal enfeksiyonun beklendiği zamandan en az bir ay önce her yaştaki koyuna deri altı yolla 1 cc uygulanır. Gebelerde aborta neden olabilir bu yüzden aşı doğumdan sonra yapılmalıdır. 1 yıl sonra rapeli yapılır (11). Mavi dil insekt vektörler tarafından bulaştırılır ve direkt temasla bulaşıcı değildir. Dezenfektanlar virusun hayvanlar arasında bulaşmasını önleyemezler; ancak dezenfektan gerekliyse sodyum hipoklorid veya % 3 sodyum hidroksid etkilidir. Hastalığın yayılmasını sınırlandırmada insekt kontrolü önemlidir; sentetik piretroidler veya organofosfatlar Culicoides e karşı etkilidir. Akşamları hayvanları ağıla almak da enfeksiyon riskini azaltabilir. (10,14). Karantina ve kontrollü hayvan hareketleri hastalığın yayılmasını engelleyecektir (14). Halk Sağlığı Mavi dil halk sağlığı için önemli bir tehdit değildir. Ancak, bir laboratuar çalışanında enfeksiyon bildirilmiştir. Bu yüzden virüsle çalışırken gerekli önlemler alınmalıdır (10). Kaynaklar 1. Baldet T, Delecolle JC, Cetre-Sossah C, Mathieu B, Meiswinkel R, Gerbier G (2008): Indoor activity of Culicoides associated with livestock in the bluetongue virus (BTV) affected region of northern France during autumn Preventive Veterinary Medicine 87, Brodie SJ, Wilson WC, O Hearn PM, Muthui D, Diem K, Pearson LD (1998): The effects of pharmacological and lentivirus-induced immune suppression on orbivirus pathogenesis: assessment of virus burden in blood monocytes and tissues by reverse transcription In situ PCR. Journal of Virology 72, Darpel KE, Batten CA, Veronesi E, Shaw AE, Anthony S, Bachanek-Bankowska K, Kgosana L, Bin-Tarif A, Carpenter S, Muller-Doblies UU, Takamatsu H-H, Mellor PS, Mertens PPC, Oura CAL (2007): Clinical signs and pathology shown by British sheep and cattle infected with bluetongue virus serotype 8 derived from the 2006 outbreak in northern Europe. Veterinary Record 161, Drew CP, Heller MC, Mayo C, Watson JL, MacLachlan NJ (2010a): Bluetongue virus infection activates bovine monocyte-derived macrophages and pulmonary artery endothelial cells. Veterinary Immunology and Immunopathology 136, Hamblin C (2004): Bluetongue virus antigen and antibody detection, and the application of laboratory diagnostic techniques. Veterinaria Italiana 40, Hemati B, Contreras V, Urien C, Bonneau M, Takamatsu H-H, Mertens PPC, Breard E, Sailleau C, Zientara S, Schwartz-Cornil I (2009): Bluetongue virus targets conventional dendritic cells in skin lymph. Journal of Virology 83, MacLachlan NJ, Gard G (2009): Clinical signs and pathology. In: Mellor P, Baylis M, Mertens PPC (eds.): Bluetongue. Academic Press, London Mellor PS, Carpenter S, Harrup L, Baylis M, Mertens PP (2008): Bluetongue in Europe and the Mediterranean Basin: History of occurrence prior to Preventive Veterinary Medicine 87, 4 20.

5 9. Nolan DV, Carpenter S, Barber J, Mellor PS, Dallas JF, Mordue Luntz AJ, Piertney SB (2007): Rapid diagnostic PCR assay for members of the Culicoides obsoletus and Culicoides pulicaris species complexes, implicated vectors of bluetongue virus in Europe. Veterinary Microbiology 124, Sperlova A, Zendulkova A (2011): Bluetongue: a review. Veterinarni Medicina, 56, (9): T.C Gıda tarım ve hayvancılık Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü hayvan Hastalıkları ile Mücadele ve Hayvan Hareketleri Kontrolü Genelgesi (2014). İhbari mecburi hastalıklar, Mavidil, Tweedle N, Mellor PS (2002): Technical review bluetongue: The virus, hosts and vectors. Version 1.5. Report to the Department of Health, Social Services and Public Safety U.K., 25p. PDF (accessed July 28, 2011). 13. Williamson S, Woodger N, Darpel K (2008): Differential diagnosis of bluetongue in cattle and sheep. Practise 30, Zientara S, MacLachlan NJ, Calistri P, Sanchez-Vizcaino J-M, Savini G (2010): Bluetongue vaccination in Europe. Expert Reviews Vaccines 9,

MAVİ DİL BLUETONGUE (BT) Hastalık Kartı. Hazırlayan. Dr. M. Fatih BARUT Vet. Hekim

MAVİ DİL BLUETONGUE (BT) Hastalık Kartı. Hazırlayan. Dr. M. Fatih BARUT Vet. Hekim MAVİ DİL BLUETONGUE (BT) Hastalık Kartı Hazırlayan Dr. M. Fatih BARUT Vet. Hekim Etlik Veteriner Kontrol Merkez Araştırma Enstitüsü Virolojik Teşhis Laboratuvarı Etken: Etken Reoviruslardan bir Orbivirus'tur.

Detaylı

Doç.Dr. V. Soydal ATASEVEN

Doç.Dr. V. Soydal ATASEVEN Doç.Dr. V. Soydal ATASEVEN Mustafa Kemal Üniversitesi Veteriner Fakültesi Viroloji Anabilim Dalı, Hatay Sığırların Nodüler Ekzantemi - Afrika Hastalığı (LSD) Sığırların Üç Gün Hastalığı (Bovine Ephemeral

Detaylı

SIĞIRLARIN NODÜLER EKZANTEMİ LUMPY SKIN DISEASE (LSD) Hastalık Kartı. Hazırlayan. Dr. M. Fatih BARUT Vet. Hekim

SIĞIRLARIN NODÜLER EKZANTEMİ LUMPY SKIN DISEASE (LSD) Hastalık Kartı. Hazırlayan. Dr. M. Fatih BARUT Vet. Hekim SIĞIRLARIN NODÜLER EKZANTEMİ LUMPY SKIN DISEASE (LSD) Hastalık Kartı Hazırlayan Dr. M. Fatih BARUT Vet. Hekim Etlik Veteriner Kontrol Merkez Araştırma Enstitüsü Virolojik Teşhis Laboratuvarı Etken: Etken,

Detaylı

Maymun Çiçek Virüsü (Monkeypox) VEYSEL TAHİROĞLU

Maymun Çiçek Virüsü (Monkeypox) VEYSEL TAHİROĞLU Maymun Çiçek Virüsü (Monkeypox) VEYSEL TAHİROĞLU insanlarda ölümcül hastalığa neden olabilir; her ne kadar genellikle çok daha az ciddi olsa da insan çiçek virüsü hastalığına benzer. Maymun çiçek virüsü

Detaylı

ANTRAKS (ŞARBON) septisemik, bulaşıcı, zoonoz

ANTRAKS (ŞARBON) septisemik, bulaşıcı, zoonoz ANTRAKS (ŞARBON) septisemik, bulaşıcı, zoonoz ÖLÜMden hemen önce ya da sonra doğal boşluklardan KAN PIHTILAŞMAMA KOYU RENK alma DALAKta büyüme ÖDEM ETİYOLOJİ Bacillus anthracis Gram pozitif kapsüllü *

Detaylı

SCHMALLENBERG VİRUS (SBV)

SCHMALLENBERG VİRUS (SBV) SCHMALLENBERG VİRUS (SBV) Vet.Hekim Burçin SİNAN 2011 yılında Almanya, Hollanda ve Belçika daki yetişkin sütçü ineklerde görülen Schmallenberg virusunun neden olduğu hastalık, ülkemizin kimi bölgelerinde

Detaylı

Hastalık zaman zaman sığırlarda da görülür. Koyunlara göre seyri daha hafiftir. Keçi ve yabani ruminantlarda da hastalık görülebilir.

Hastalık zaman zaman sığırlarda da görülür. Koyunlara göre seyri daha hafiftir. Keçi ve yabani ruminantlarda da hastalık görülebilir. MAVİ DİL HASTALIĞI Son günlerde yazılı ve görsel medyada adından sıkça bahsedilen ve özellikle küçükbaş ruminantlarda görülen Mavi Dil hastalığı, Trakya dan başlayarak Batı illerimizden, Çanakkale, Balıkesir,

Detaylı

İnfeksiyöz laringotraehitis

İnfeksiyöz laringotraehitis İnfeksiyöz laringotraehitis Etiyoloji Herpes virus Epidemiyoloji Hastalık yaygın Doğal konakçı tavuk Erkekler daha duyarlı Sıcak mevsimlerde daha fazla Her yaştaki hayvanlar duyarlı fakat 6 haftadan büyükler

Detaylı

GURM (Strangles) (su sakağısı)

GURM (Strangles) (su sakağısı) GURM (Strangles) (su sakağısı) TEK TIRNAKLI ÜST solunum yollarında yangı RETROFARİNJİYAL ve SUBMANDİBULAR lenf yumrularında ABSE oluşumu AKUT, BULAŞICI ETİYOLOJİ Streptococcus equi subspecies equi Gram

Detaylı

Şanlıurfa Yöresindeki Koyun ve Keçilerde Mavidil Virus Antikorlarının Araştırılması

Şanlıurfa Yöresindeki Koyun ve Keçilerde Mavidil Virus Antikorlarının Araştırılması Şanlıurfa Yöresindeki Koyun ve Keçilerde Mavidil Virus Antikorlarının Araştırılması İrfan ÖZGÜNLÜK 1*, Mehmet ÇABALAR 1 1 Harran Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Viroloji Anabilim Dalı, Şanlıurfa, Türkiye

Detaylı

MİKOPLAZMA İNFEKSİYONLARI

MİKOPLAZMA İNFEKSİYONLARI MİKOPLAZMA İNFEKSİYONLARI Etiyoloji HÜCRE DUVARI YOK!!! Pleomorfizm Peptidoglikan (-) 3 tabakalı ünit membran ile çevrili lipid+ karbonhidrat + protein Giemsa hareketsiz, sporsuz, kapsülsüz Etiyoloji

Detaylı

S İ S T E M İ K M İ K O Z L A R

S İ S T E M İ K M İ K O Z L A R SİSTEMİK MİKOZLAR 1 sistemik mikoz etkenleri toprak solunum AC kan-lenfatikler iç organlar deri 2 BLASTOMİKOZ 3 Etiyoloji Blastomyces dermatitidis dimorfik 25 C küf; http://www.vetmed.wisc.edu 37 C maya

Detaylı

MİKOPLAZMA İNFEKSİYONLARI

MİKOPLAZMA İNFEKSİYONLARI MİKOPLAZMA İNFEKSİYONLARI Etiyoloji HÜCRE DUVARI YOK!!! Pleomorfizm Peptidoglikan (-) 3 tabakalı ünit membran ile çevrili lipid+ karbonhidrat + protein Giemsa hareketsiz, sporsuz, kapsülsüz Etiyoloji Özellikle

Detaylı

VİRUS HASTALIKLARINDA TANI YÖNTEMLERİ

VİRUS HASTALIKLARINDA TANI YÖNTEMLERİ VİRUS HASTALIKLARINDA TANI YÖNTEMLERİ Doç. Dr. Koray Ergünay MD PhD Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Viroloji Ünitesi Viral Enfeksiyonlar... Klinik

Detaylı

Salgın Hayvan Hastalıklarıyla Mücadele ve Eradikasyon Yöntemleri

Salgın Hayvan Hastalıklarıyla Mücadele ve Eradikasyon Yöntemleri Salgın Hayvan Hastalıklarıyla Mücadele ve Eradikasyon Yöntemleri 27 Aralık 2012-27 Mart 2013 Cordoba/İSPANYA Pendik Veteriner Kontrol Enstitüsü Müdürlüğü İSTANBUL Dr. Nesrin TURAN 29.01.2014 1 Eğitim Hakkında

Detaylı

Alem:Animale Alt Alem:Protozoa Anaç:Apicomplexa(=Sporozoa) Sınıf:Sporozoea Sınıf Altı:Piroplasmia Dizi:Piroplasmida Aile:Babesiidae Soy:Babesia

Alem:Animale Alt Alem:Protozoa Anaç:Apicomplexa(=Sporozoa) Sınıf:Sporozoea Sınıf Altı:Piroplasmia Dizi:Piroplasmida Aile:Babesiidae Soy:Babesia Babesiosis BABESİOSİS Babesiosis, Babesia soyunda bulunan türlerin tropik ve subtropik iklim kuşaklarında evcil ve yabani hayvanlarda oluşturduğu protozoer bir hastalıktır. Bu hastalık sığır, koyun, keçi,

Detaylı

Bornova Vet.Kont.Arst.Enst.

Bornova Vet.Kont.Arst.Enst. KOYUN VE KEÇİLERİN ABORTLA SEYREDEN VİRAL ENFEKSİYONLARI Dr. Gülnur KALAYCI Viroloji Laboratuvarı BORDER DİSEASE Border disease koyun ve keçilerin abort, ölü doğum erken doğum veya normalden düşük ağırlıklı

Detaylı

Virulan Faz I. Çevresel faktörlere direncini sağlayan küçük spor benzeri formları var. Faz II. Avirulan. Ayrıca. Etkenin iki ayrı fazı saptanmış

Virulan Faz I. Çevresel faktörlere direncini sağlayan küçük spor benzeri formları var. Faz II. Avirulan. Ayrıca. Etkenin iki ayrı fazı saptanmış Coxiella burnetii Gram-negatif Pleomorfik (0.3-1.5 x 0.2-0.4 µm) Mononükleer hücrelerin fagozomları içinde, plasenta ve embriyolu yumurtanın sarı kesesi gibi hücrelerin intrasitoplazmik vakuollerinde ve

Detaylı

NEWCASTLE HASTALIĞI (YALANCI TAVUK VEBASI)

NEWCASTLE HASTALIĞI (YALANCI TAVUK VEBASI) NEWCASTLE HASTALIĞI (YALANCI TAVUK VEBASI) Genel Bilgi Newcastle Hastalığı (ND); Uluslar arası Salgınlar Ofisi (OIE) nin A listesinde yer alan bir hastalıktır. Ülkemizde bildirimi zorunludur. Uluslar arası

Detaylı

Domuzlarda Et Muayenesi Prof. Dr. ALİ AYDIN. Genelde sığırlara benzer. Akciğer, dil, karaciğer, kalp takım halinde dışarı alınarak muayene edilir

Domuzlarda Et Muayenesi Prof. Dr. ALİ AYDIN. Genelde sığırlara benzer. Akciğer, dil, karaciğer, kalp takım halinde dışarı alınarak muayene edilir Domuzlarda Et Muayenesi Prof. Dr. ALİ AYDIN Genelde sığırlara benzer. Akciğer, dil, karaciğer, kalp takım halinde dışarı alınarak muayene edilir Deri; domuz kızılı, domuz ateşi, ürtiker, erkekte skleroz

Detaylı

KANATLI HAYVANLARDA AVIAN INFLUENZA (=TAVUK VEBASI)

KANATLI HAYVANLARDA AVIAN INFLUENZA (=TAVUK VEBASI) KANATLI HAYVANLARDA AVIAN INFLUENZA (=TAVUK VEBASI) Avian Influenza (AI), uluslararası bir problemdir Etken Orthomyxoviridae, Influenza A virusu Influenza virusları A, B, C olmak üzere üç gruba ayrılmıştır.

Detaylı

DOMUZ PLEUROPNEUMONİSİ. Dr. Kemal METİNER

DOMUZ PLEUROPNEUMONİSİ. Dr. Kemal METİNER DOMUZ PLEUROPNEUMONİSİ Dr. Kemal METİNER Ekonomik kayıp Solunum güçlüğü Büyüme geriliği Akut formda ölüm ETİYOLOJİ Actinobacillus pleuropneumoniae Gram negatif, kokobasil ETİYOLOJİ Biyotipleri: Biyotip

Detaylı

Global Leishmaniasis. Leishmaniasis. Türkiye de leishmaniasis. Leishmaniasis. Leishmaniasis

Global Leishmaniasis. Leishmaniasis. Türkiye de leishmaniasis. Leishmaniasis. Leishmaniasis Leishmaniasis Leishmaniasis Leishmaniasis Tropik ve subtropik iklimlerde, Akdeniz bölgesi ülkelerde (88 ülke) görülür Her yıl 1,5 milyon yeni olgu eklenmektedir 350 milyon insan risk altında 23 farklı

Detaylı

VİRAL ENFEKSİYONLAR VE KORUNMA. Yrd. Doç. Dr. Banu KAŞKATEPE

VİRAL ENFEKSİYONLAR VE KORUNMA. Yrd. Doç. Dr. Banu KAŞKATEPE VİRAL ENFEKSİYONLAR VE KORUNMA Yrd. Doç. Dr. Banu KAŞKATEPE MERS-CoV (Middle East Respiratoy Seyndrome- Corona Virus Mers-CoV Öyküsü İlk olgu: v Haziran 2012 Suudi Arabistan v Pnömoni ve akut böbrek yetmezliği-

Detaylı

Ebola virüsü İstanbul'a geldi!

Ebola virüsü İstanbul'a geldi! On5yirmi5.com Ebola virüsü İstanbul'a geldi! Ebola Virüsü İstanbul'a Geldi! Ebola Nedir? Afrika'da birçok insanın ölmesine sebep olan Ebola virüsünün İstanbul'a gelmiş olduğundan şüpheleniliyor. Yayın

Detaylı

Bacillus anthracis. Hayvanlarda şarbon etkenidir. Bacillus anthracis. Gram boyama. Bacillus anthracis. Bacillus anthracis

Bacillus anthracis. Hayvanlarda şarbon etkenidir. Bacillus anthracis. Gram boyama. Bacillus anthracis. Bacillus anthracis Bacillus anthracis Gram pozitif, obligat aerop sporlu, çomak şeklinde bakterilerdir. 1µm eninde, 2-4 µm uzunluğunda, konkav sonlanan, kirpiksiz bakterilerdir. Bacillus anthracis in doğal yaşam ortamı topraktır.

Detaylı

GASTROENTERİT YAPAN VİRUSLAR VE ENFEKSİYON OLUŞTURMA MEKANİZMALARI

GASTROENTERİT YAPAN VİRUSLAR VE ENFEKSİYON OLUŞTURMA MEKANİZMALARI GASTROENTERİT YAPAN VİRUSLAR VE ENFEKSİYON OLUŞTURMA MEKANİZMALARI GASTROENTERİT YAPAN VİRÜSLER Viral gastroenteritler fekal oral yolla bulaşmaları nedeniyle, alt yapı yetersizliği bulunan gelişmekte olan

Detaylı

KIRIM KONGO KANAMALI ATEŞİ HASTALIĞI (KKKA) VE KARADENİZ BÖLGESİ NDEKİ DURUMU

KIRIM KONGO KANAMALI ATEŞİ HASTALIĞI (KKKA) VE KARADENİZ BÖLGESİ NDEKİ DURUMU KIRIM KONGO KANAMALI ATEŞİ HASTALIĞI (KKKA) VE KARADENİZ BÖLGESİ NDEKİ DURUMU Hamza KADI Veteriner Hekim Samsun Veteriner Kontrol Enstitüsü Viroloji Laboratuvarı Tarihçe 12. yy da bugünkü Tacikistan bölgesinde

Detaylı

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Enfeksiyon Hastalıkları BD Olgu Sunumu 13 Ekim 2018 Perşembe

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Enfeksiyon Hastalıkları BD Olgu Sunumu 13 Ekim 2018 Perşembe Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Enfeksiyon Hastalıkları BD Olgu Sunumu 13 Ekim 2018 Perşembe Dr. Ayşe Tekin Yılmaz Olgu Sekiz yaş, erkek hasta Yakınma Sırt

Detaylı

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ Sağlık hizmeti veren, Doktor Ebe Hemşire Diş hekimi Hemşirelik öğrencileri, risk altındadır Bu personelin enfeksiyon açısından izlemi personel sağlığı ve hastane

Detaylı

Su Çiçeği. Suçiçeği Nedir?

Su Çiçeği. Suçiçeği Nedir? Suçiçeği Nedir? Su çiçeği varisella zoster adı verilen bir virüs tarafından meydana getirilen ateşli bir enfeksiyon hastalığıdır. Varisella zoster virüsü havada 1-2 saat canlı kalan ve çok hızlı çoğalan

Detaylı

MİKOPLAZMA İNFEKSİYONLARI

MİKOPLAZMA İNFEKSİYONLARI MİKOPLAZMA İNFEKSİYONLARI Özellikle mukoz membranlara tutunma özellikleri var Kronik infeksiyonlar Genellikle solunum kanalı ve akciğerlere yerleşme eğilimi gösterir Fiziksel ve kimyasal etkenlere, hücre

Detaylı

Gebelerde Rubella (Kızamıkçık) Yrd.Doç.Dr.Çiğdem Kader

Gebelerde Rubella (Kızamıkçık) Yrd.Doç.Dr.Çiğdem Kader Gebelerde Rubella (Kızamıkçık) Yrd.Doç.Dr.Çiğdem Kader OLGU 1 İkinci çocuğuna hamile 35 yaşında kadın gebeliğinin 6. haftasında beş yaşındaki kız çocuğunun rubella infeksiyonu geçirdiğini öğreniyor. Küçük

Detaylı

Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı/ 41

Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı/ 41 ÖZET: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi Viroloji Anabilim Başkanı Dalı Prof. Dr. Mehmet Kale; Ülkemizdeki viral hayvan hastalıklarının teşhisi ve önlenmesine yönelik yapılan bilimsel

Detaylı

MEVSİM GRİBİ Neden aşı olmanız gerekir

MEVSİM GRİBİ Neden aşı olmanız gerekir MEVSİM GRİBİ Neden aşı olmanız gerekir Grip. Korunun, koruyun. MEVSİM GRİBİ: NEDEN AŞI OLMANIZ GEREKİR Son zamanlarda sık sık mevsim gribi ve domuz gribi gibi farklı grip türlerinden söz edildiğini duymuş

Detaylı

Hazırlayan: Fadime Kaya Acıbadem Adana Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi Hazırlanma Tarihi:

Hazırlayan: Fadime Kaya Acıbadem Adana Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi Hazırlanma Tarihi: Hazırlayan: Fadime Kaya Acıbadem Adana Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi Hazırlanma Tarihi: 30.06.2018 » İnfluenzanın Tanımı» İnfluenza Bulaş Türleri» İnfluenza Nasıl Bulaşır?» Konak Seçimi» Klinik

Detaylı

Hepatit Hastalığı Gebelikten Etkilenir mi?

Hepatit Hastalığı Gebelikten Etkilenir mi? GEBELİKTE HEPATİT Gebelik ve hepatit Gebelik ve hepatit iki ayrı durumu anlatır. Birincisi gebelik sırasında ortaya çıkan akut hepatit tablosu, ikincisi ise kronik hepatit hastasının gebe kalmasıdır. Her

Detaylı

KENE KAYNAKLI ENSEFALİTLERDE LABORATUVAR TANI

KENE KAYNAKLI ENSEFALİTLERDE LABORATUVAR TANI KENE KAYNAKLI ENSEFALİTLERDE LABORATUVAR TANI Uz. Dr. Yavuz Uyar Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Viroloji Referans ve Araştırma Laboratuarı yavuz.uyar@rshm.gov.tr KENE KAYNAKLI ENSEFALİTLER Viral Tick-borne

Detaylı

Diyarbakır Yöresindeki Sığırların Sindirim ve Solunum Sistemi... Dicle Üniv Vet Fak Derg 2017;10(1):13-18

Diyarbakır Yöresindeki Sığırların Sindirim ve Solunum Sistemi... Dicle Üniv Vet Fak Derg 2017;10(1):13-18 Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi http://www.dicle.edu.tr/veteriner-fakultesi-dergisi Araştırma Makalesi ISSN:1307-9972 e-issn:1308-0679 Diyarbakır Yöresindeki Sığırların Sindirim ve Solunum

Detaylı

KIRIM KONGO KANAMALI ATEŞİ (KKKA) Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Komitesi 2015

KIRIM KONGO KANAMALI ATEŞİ (KKKA) Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Komitesi 2015 KIRIM KONGO KANAMALI ATEŞİ (KKKA) Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Komitesi 2015 KKKA-Türkiye 2002 yılının ilkbahar ve yaz aylarında özellikle,

Detaylı

laboratuar muayeneleri esastır.

laboratuar muayeneleri esastır. Brucella ların neden olduğu Brucellosis; sığır, koyun, keçi, domuz, koç vs. gibi hayvanlarda, özellikle, testis, meme, uterus gibi genital organlara yerleşerek yavru atmalara ve infertiliteye yol açan

Detaylı

DANG HUMMASI. Yrd. Doç.Dr. Banu Kaşkatepe

DANG HUMMASI. Yrd. Doç.Dr. Banu Kaşkatepe DANG HUMMASI Yrd. Doç.Dr. Banu Kaşkatepe DANG Dang humması (DH) ve şiddetli formları; dang hemorajik ateşi(dha) ve dang şok sendromu (DSS), uluslararası kamu sağlığıyla ilgili önemli bir sorun. Geçen otuz

Detaylı

Sivrisinek ve Phlebotomus mücadelesinde veya parazit hastalıkların anlatılmasında kullanılan ve de pek anlaşılmayan iki kavram vardır.

Sivrisinek ve Phlebotomus mücadelesinde veya parazit hastalıkların anlatılmasında kullanılan ve de pek anlaşılmayan iki kavram vardır. Sivrisinek ve Phlebotomus mücadelesinde veya parazit hastalıkların anlatılmasında kullanılan ve de pek anlaşılmayan iki kavram vardır. Bu kavramlar ; vektör ve konak dır. VEKTÖR NEDİR? Herhangi bir bulaşıcı

Detaylı

Viral Hepatitler. Hepatit A Virus. Viral Hepatitler- Tarihsel Bakış. Hepatit Tipleri. Hepatit A Klinik Özellikler

Viral Hepatitler. Hepatit A Virus. Viral Hepatitler- Tarihsel Bakış. Hepatit Tipleri. Hepatit A Klinik Özellikler Viral Hepatitler- Tarihsel Bakış Viral Hepatitler İnfeksiyöz Viral hepatitler A NANB E Enterik yolla geçen Dr. Ömer Şentürk Serum B D C F, G, TTV,? diğerleri Parenteral yolla geçen Hepatit Tipleri A B

Detaylı

Kabakulak (Epidemik Parotitis) Prof. Dr. Haluk Çokuğraş

Kabakulak (Epidemik Parotitis) Prof. Dr. Haluk Çokuğraş Kabakulak (Epidemik Parotitis) Prof. Dr. Haluk Çokuğraş 1 Olgu 1: 4 aylık erkek çocuk 2 Üç gündür ateş, boynun sağ yanında şişlik. Bu bölgede yaygın şişlik-kızarıklık ve ısı artışı. Ağız içerisinde Stenon

Detaylı

Vektör kaynaklı Viral Enfeksiyonlar. Koray Ergünay

Vektör kaynaklı Viral Enfeksiyonlar. Koray Ergünay Vektör kaynaklı Viral Enfeksiyonlar Koray Ergünay Arbovirus... (arthopod-borne virus) Artropod vektörler ile vertebralılar arasında nakledilen viruslar Robovirus... (rodent-borne virus) Kemirici (rodent)

Detaylı

GEBELİKTE SİFİLİZ. Dr. Mustafa Özgür AKÇA Bursa Yüksek İhtisas E.A.H. Enfeksiyon Hastalıkları Kliniği

GEBELİKTE SİFİLİZ. Dr. Mustafa Özgür AKÇA Bursa Yüksek İhtisas E.A.H. Enfeksiyon Hastalıkları Kliniği GEBELİKTE SİFİLİZ Dr. Mustafa Özgür AKÇA Bursa Yüksek İhtisas E.A.H. Enfeksiyon Hastalıkları Kliniği SİFİLİZ TANIM T.pallidum un neden olduğu sistemik bir hastalıktır Sınıflandırma: Edinilmiş (Genellikle

Detaylı

Avian Influenza Tavuk Vebası Hastalığı Kuş Gribi

Avian Influenza Tavuk Vebası Hastalığı Kuş Gribi Avian Influenza Tavuk Vebası Hastalığı Kuş Gribi Doç.Dr.Fethiye ÇÖVEN İzmir - Bornova VKE Kanatlı Hastalıkları Teşhis Laboratuvarı AI/ND Ulusal Referans Laboratuvarı fethiye.coven@tarimorman.gov.tr - Avian

Detaylı

Hayvanlarda Klinik Özellikler, Tanı ve Tedavi

Hayvanlarda Klinik Özellikler, Tanı ve Tedavi Hayvanlarda Klinik Özellikler, Tanı ve Tedavi Doç. Dr. Ahmet ÜNVER Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Kars Hayvanlarda Klinik Özellikler 1-10 günlük inkubasyon dönemi

Detaylı

Kanın Bileşenleri. Total kan Miktarı: Vücut Ağırlığı x0.08. Plazma :%55 Hücreler : %45. Plazmanın %90 su

Kanın Bileşenleri. Total kan Miktarı: Vücut Ağırlığı x0.08. Plazma :%55 Hücreler : %45. Plazmanın %90 su KAN DOKUSU Kanın Bileşenleri Total kan Miktarı: Vücut Ağırlığı x0.08 Plazma :%55 Hücreler : %45 Plazmanın %90 su Kan Hücreleri Eritrosit Lökosit Trombosit Agranulosit Lenfosit Monosit Granulosit Nötrofil

Detaylı

Bornova Vet.Kont.Arst.Enst.

Bornova Vet.Kont.Arst.Enst. Avian Influenza Kuş Gribi Tavuk Vebası Hastalığı Dr.Fethiye ÇÖVEN Uzm.Veteriner Hekim Bornova VKAE Kanatlı Hastalıkları Teşhis Laboratuvarı Avian Influenza Tavuk Vebası, Kuş Gribi olarak da bilinen Avian

Detaylı

İMMUNİZASYON. Bir bireye bağışıklık kazandırma! Bireyin yaşı? İmmunolojik olarak erişkin mi? Maternal antikor? Konak antijene duyarlı mı? Sağlıklı mı?

İMMUNİZASYON. Bir bireye bağışıklık kazandırma! Bireyin yaşı? İmmunolojik olarak erişkin mi? Maternal antikor? Konak antijene duyarlı mı? Sağlıklı mı? İMMUNİZASYON Bir bireye bağışıklık kazandırma! Bireyin yaşı? İmmunolojik olarak erişkin mi? Maternal antikor? Konak antijene duyarlı mı? Sağlıklı mı? Canlıya antijen verdikten belli bir süre sonra, o canlıda

Detaylı

11. Hafta. Aşı Uygulamaları

11. Hafta. Aşı Uygulamaları 11. Hafta Aşı Uygulamaları AŞI UYGULAMALARI Doç. Dr. Barış SAREYYÜPOĞLU Aşı dozu Her aşının yeterli bağışıklık verecek dozu deneysel eprüvasyon çalışmaları ile sahada uygulanmadan önce saptanır. M.o.ları

Detaylı

MİKOPLAZMA İNFEKSİYONLARI HÜCRE DUVARI YOK!!!

MİKOPLAZMA İNFEKSİYONLARI HÜCRE DUVARI YOK!!! MİKOPLAZMA İNFEKSİYONLARI HÜCRE DUVARI YOK!!! 1 Özellikle mukoz membranlara tutunma özellikleri var Kronik infeksiyonlar Genellikle solunum kanalı ve akciğerlere yerleşme eğilimi gösterir Fiziksel ve kimyasal

Detaylı

DOMUZ PLEUROPNEUMONİSİ. Dr. Kemal METİNER

DOMUZ PLEUROPNEUMONİSİ. Dr. Kemal METİNER DOMUZ PLEUROPNEUMONİSİ Dr. Kemal METİNER Ekonomik kayıp Solunum güçlüğü Büyüme geriliği Ölüm (perakut ve akut form) ETİYOLOJİ Actinobacillus pleuropneumoniae Gram negatif, kokobasil ETİYOLOJİ Biyotipleri:

Detaylı

Virulan Faz I. Çevresel faktörlere direncini sağlayan küçük spor benzeri formları var. Faz II. Avirulan. Ayrıca. Etkenin iki ayrı fazı saptanmış

Virulan Faz I. Çevresel faktörlere direncini sağlayan küçük spor benzeri formları var. Faz II. Avirulan. Ayrıca. Etkenin iki ayrı fazı saptanmış Coxiella burnetii Gram-negatif Pleomorfik (0.2-0.4 x 0.4-1 µm) Mononükleer hücrelerin fagozomları içinde, plasenta ve embriyolu yumurtanın sarı kesesi gibi hücrelerin intrasitoplazmik vakuollerinde ve

Detaylı

İnfeksiyöz Bronşitis

İnfeksiyöz Bronşitis İnfeksiyöz Bronşitis Coronavirus Etiyoloji Epidemiyoloji Oldukça bulaşıcı solunum sistemi hastalığı Virus sadece solunum sistemini etkilemez, oviduct ve böbreklerde virustan etkilenir Broilerlerde büyüme

Detaylı

İNVAZİF ASPERGİLLOZ Radyolojik Tanı. Dr. Recep SAVAŞ Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji AD, İzmir

İNVAZİF ASPERGİLLOZ Radyolojik Tanı. Dr. Recep SAVAŞ Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji AD, İzmir İNVAZİF ASPERGİLLOZ Radyolojik Tanı Dr. Recep SAVAŞ Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji AD, İzmir AMAÇ Radyolojik olarak algoritm Tanı ve bulgular Tedavi sonrası takip İnvazif Asperjilloz Akciğer

Detaylı

Sığırlarda Paratüberküloz PARATÜBERKÜLOZ

Sığırlarda Paratüberküloz PARATÜBERKÜLOZ PARATÜBERKÜLOZ Paratüberküloz (ptb), Mycobacterium avium subsp. paratuberculosis in (MAP) neden olduğu, ruminantların ishalle seyreden kronik, yangısal ve ölümcül bir hastalığıdır. Enfeksiyon uzun süren

Detaylı

KIRIM-KONGO KANAMALI ATEŞİ

KIRIM-KONGO KANAMALI ATEŞİ KIRIM-KONGO KANAMALI ATEŞİ Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi nedir? Kırım-Kongo Kanamalı Ateş (KKKA), keneler tarafından taşınan Nairovirüs isimli bir mikrobiyal etkenin neden olduğu ateş, cilt içi ve diğer alanlarda

Detaylı

Moleküler Yöntemlerin Klinik Mikrobiyolojide Kullanımı Ne zaman? Nerede? Ne kadar? Klinik Parazitoloji

Moleküler Yöntemlerin Klinik Mikrobiyolojide Kullanımı Ne zaman? Nerede? Ne kadar? Klinik Parazitoloji Moleküler Yöntemlerin Klinik Mikrobiyolojide Kullanımı Ne zaman? Nerede? Ne kadar? Klinik Parazitoloji Metin Korkmaz Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Parazitoloji AD İnsandaki Paraziter Hastalıkların

Detaylı

SARS (SEVERE ACUTE RESPİRATORY SYNDROME) CİDDİ AKUT SOLUNUM YETMEZLİĞİ SENDROMU

SARS (SEVERE ACUTE RESPİRATORY SYNDROME) CİDDİ AKUT SOLUNUM YETMEZLİĞİ SENDROMU SARS (SEVERE ACUTE RESPİRATORY SYNDROME) CİDDİ AKUT SOLUNUM YETMEZLİĞİ SENDROMU Coronavirus lar, Coronaviridae ailesinde yer alan zarflı RNA virüsleridir. İnsan ve hayvanlarda solunum yolu ve gastrointestinal

Detaylı

Referans: e-tus İpucu Serisi K.Stajlar Ders Notları Sayfa:353

Referans: e-tus İpucu Serisi K.Stajlar Ders Notları Sayfa:353 23. Aşağıdakilerden hangisi akne patogenezinde rol oynayan faktörlerden biri değildir? A) İnflamasyon B) Foliküler hiperproliferasyon C) Bakteriyal proliferasyon D) Aşırı sebum üretimi E) Retinoik asit

Detaylı

KUDUZ HASTALIĞINA KARŞI HAVADAN AŞILAMA VE KUDUZ HASTALIĞI İLE MÜCADELE

KUDUZ HASTALIĞINA KARŞI HAVADAN AŞILAMA VE KUDUZ HASTALIĞI İLE MÜCADELE KUDUZ HASTALIĞINA KARŞI HAVADAN AŞILAMA VE KUDUZ HASTALIĞI İLE MÜCADELE KUDUZ HASTALIĞI; İnsan ve tüm sıcak kanlı hayvanlarda Merkezi sinir sistemini etkileyerek ölüme neden olan, önlenebilir bulaşıcı

Detaylı

İSTATİSTİK, ANALİZ VE RAPORLAMA DAİRE BAŞKANLIĞI

İSTATİSTİK, ANALİZ VE RAPORLAMA DAİRE BAŞKANLIĞI RAPOR BÜLTENİ İSTATİSTİK, ANALİZ VE RAPORLAMA DAİRE BAŞKANLIĞI Tarih: 10/09/2015 Sayı : 8 Dünya Lenfoma Farkındalık Günü 15 Eylül 2015 Hazırlayan Neşet SAKARYA Birkaç dakikanızı ayırarak ülkemizde 2011

Detaylı

İnfluenza virüsünün yol açtığı hastalıkların ve ölümlerin çoğu yıllık grip aşıları ile önlenebiliyor.

İnfluenza virüsünün yol açtığı hastalıkların ve ölümlerin çoğu yıllık grip aşıları ile önlenebiliyor. Her yıl milyonlarca kişiyi etkileyen bir solunum yolu enfeksiyonu olan grip, hastaneye yatışı gerektirecek kadar ağır hastalık tablolarına neden olabiliyor. Grip ve sonrasında gelişen akciğer enfeksiyonları

Detaylı

ADIM ADIM YGS LYS Adım DOLAŞIM SİSTEMİ 5 İNSANDA BAĞIŞIKLIK VE VÜCUDUN SAVUNULMASI

ADIM ADIM YGS LYS Adım DOLAŞIM SİSTEMİ 5 İNSANDA BAĞIŞIKLIK VE VÜCUDUN SAVUNULMASI ADIM ADIM YGS LYS 177. Adım DOLAŞIM SİSTEMİ 5 İNSANDA BAĞIŞIKLIK VE VÜCUDUN SAVUNULMASI İNSANDA BAĞIŞIKLIK VE VÜCUDUN SAVUNULMASI Hastalık yapıcı organizmalara karşı vücudun gösterdiği dirence bağışıklık

Detaylı

AKUT SOLUNUM SIKINTISI SENDROMU YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015

AKUT SOLUNUM SIKINTISI SENDROMU YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015 AKUT SOLUNUM SIKINTISI SENDROMU YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015 Nonkardiyojenik Akciğer Ödemi Şok Akciğeri Travmatik Yaş Akciğer Beyaz Akciğer Sendromu

Detaylı

Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA)

Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) 1 Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) Nedir? Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA), çoğunlukla keneler aracılığıyla hayvanlardan insanlara bulaştırılan mikrobik bir hastalıktır.

Detaylı

Avian chlamydiosis (Kanatlı Klamidyozu)

Avian chlamydiosis (Kanatlı Klamidyozu) Avian chlamydiosis (Kanatlı Klamidyozu) Kanatlı Klamidyozu, evcil ve yabani kuşlarda görülen sistemik, bulaşıcı, zoonoz, nadiren ölümcül olan bir infeksiyondur Solunum-sindirim-sinir sist. kuşlarda Klamidyoz,

Detaylı

BRUSELLOZUN İNSANLARDA ÖNLENMESİ VE KONTROLÜ

BRUSELLOZUN İNSANLARDA ÖNLENMESİ VE KONTROLÜ BRUSELLOZUN İNSANLARDA ÖNLENMESİ VE KONTROLÜ Prof. Dr. Fatma Ulutan Gazi Üniversitesi Tıp T p Fakültesi Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıklar kları Anabilim Dalı BRUSELLOZ KONTROLÜ VE ERADİKASYONU

Detaylı

YARA VE YARA ÇEŞİTLERİ. Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL

YARA VE YARA ÇEŞİTLERİ. Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL YARA VE YARA ÇEŞİTLERİ Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL YARA VE YARA ÇEŞİTLERİ Travma; ani olarak dıştan mekanik bir etki sonucu meydana gelen, sağlığı tehdit eden, fiziksel ve ruhsal hasarlara yol açan bir olaydır.

Detaylı

Rhabdoviridae. Dr.Tuncer ÖZEKİNCİ

Rhabdoviridae. Dr.Tuncer ÖZEKİNCİ Rhabdoviridae Dr.Tuncer ÖZEKİNCİ Sınıflandırma Lyssavirus (rabies virus) Vesiculovirus (vesicular stomatitis virus) Ephemerovirus (bovine ephemeral fever virus) Cytorhabdovirus (lettuce necrotic yellows

Detaylı

HODGKIN DIŞI LENFOMA

HODGKIN DIŞI LENFOMA HODGKIN DIŞI LENFOMA HODGKIN DIŞI LENFOMA NEDİR? Hodgkin dışı lenfoma (HDL) veya Non-Hodgkin lenfoma (NHL), vücudun savunma sistemini sağlayan lenf bezlerinden kaynaklanan kötü huylu bir hastalıktır. Lenf

Detaylı

Bornova Vet.Kont.Arst.Enst.

Bornova Vet.Kont.Arst.Enst. SIĞIRLARDA VİRAL RESPİRATORİK SİSTEM HASTALIKLARI Dr. Gülnur KALAYCI Viroloji Laboratuvarı Bornova Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsü SIĞIRLARDA VİRAL RESPİRATORİK SİSTEM HASTALIKLARI Sığırların

Detaylı

HEMAGLÜTİNASYON TESTİ

HEMAGLÜTİNASYON TESTİ HEMAGLÜTİNASYON TESTİ Dersten Sorumlu Öğretim Üyeleri -Prof. Dr. Yılmaz AKÇA -Prof. Dr. Feray ALKAN -Prof. Dr. Seval Bilge DAĞALP -Prof. Dr. Aykut ÖZKUL -Prof. Dr. M. Taner KARAOĞLU -Prof. Dr. T. Çiğdem

Detaylı

BLACK QUEEN CELL VİRUS. Emre ÖZAN Veteriner Hekim Viroloji Laboratuarı

BLACK QUEEN CELL VİRUS. Emre ÖZAN Veteriner Hekim Viroloji Laboratuarı BLACK QUEEN CELL VİRUS Emre ÖZAN Veteriner Hekim Viroloji Laboratuarı Giriş Bal arısı(apis Mellifera) yetiştiriciliği Bakteriyel ve paraziter arı hastalıkları İzole edilen 18 arı virusu Black Queen Cell

Detaylı

Salmonella. XLT Agar'da Salmonella (hidrojen sülfür oluşumuna bağlı olarak siyah) ve Citrobacter (sarı) kolonileri

Salmonella. XLT Agar'da Salmonella (hidrojen sülfür oluşumuna bağlı olarak siyah) ve Citrobacter (sarı) kolonileri Enterobacteriaceae İnsan sağlığı açısından en önemli bakteri ailesidir. Doğal ortamları insan ve hayvan bağırsaklarıdır. Tipik klinik semptomlarla seyreden hastalığın (tifo, basilli dizanteri, veba) etkeni

Detaylı

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 28 Haziran 2016 Salı

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 28 Haziran 2016 Salı Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 28 Haziran 2016 Salı Yandal Ar. Gör. Uzm. Dr. Kübra Öztürk Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi

Detaylı

LÖKOSİT. WBC; White Blood Cell,; Akyuvar. Lökosit için normal değer : Lökosit sayısını arttıran sebepler: Lökosit sayısını azaltan sebepler:

LÖKOSİT. WBC; White Blood Cell,; Akyuvar. Lökosit için normal değer : Lökosit sayısını arttıran sebepler: Lökosit sayısını azaltan sebepler: LÖKOSİT WBC; White Blood Cell,; Akyuvar Lökositler kanın beyaz hücreleridir ve vücudun savunmasında görev alırlar. Lökositler kemik iliğinde yapılır ve kan yoluyla bütün dokulara ulaşır vücudumuzu mikrop

Detaylı

Buzağı İshalleri ve Koruma Yöntemleri. Dengeli ve Ekonomik Besleme

Buzağı İshalleri ve Koruma Yöntemleri. Dengeli ve Ekonomik Besleme Buzağı İshalleri ve Koruma Yöntemleri Buzağılar Sürünün Geleceğidir. Buzağı yetiştiriciliğinde anahtar noktalar! Doğum Kolostrum (Ağız Sütü) Besleme Sistemi Sindirim Sağlık Doğum ile ilgili anahtar noktalar

Detaylı

II. BÖLÜM TABİİ TOHUMLAMA MANDA BOĞALARININ SAĞLIK TESTLERİNDE UYULMASI GEREKEN ŞARTLAR

II. BÖLÜM TABİİ TOHUMLAMA MANDA BOĞALARININ SAĞLIK TESTLERİNDE UYULMASI GEREKEN ŞARTLAR MANDA BOĞALARININ TABİİ TOHUMLAMA FAALİYETLERİ HAKKINDA TALİMAT I. BÖLÜM TABİİ TOHUMLAMA MANDA BOĞALARINDA ARANILACAK ŞARTLAR 1- Tabi tohumlama faaliyetleri Bakanlık iznine tabi olup, ıslah amaçlı olarak

Detaylı

IMMUN FLORESAN TESTİ

IMMUN FLORESAN TESTİ IMMUN FLORESAN TESTİ Tanım: Floresan bileşikleri ile işaretli antikorlar kullanılarak, şüpheli materyalde bulunan etken (ya da Ag) ya da bunlara karşı oluşmuş antikor varlığının araştırıldığı, immunositokimyasal

Detaylı

mm3, periferik yaymasında lenfosit hakimiyeti vardı. GİRİŞ hastalığın farklı şekillerde isimlendirilmesine neden Olgu 2 Olgu 3

mm3, periferik yaymasında lenfosit hakimiyeti vardı. GİRİŞ hastalığın farklı şekillerde isimlendirilmesine neden Olgu 2 Olgu 3 24 P. I. AĞRAS ve Ark. GİRİŞ Ürtikeryal vaskülit histolojik olarak vaskülit bulgularını gösteren, klinikte persistan ürtikeryal döküntülerle karakterize olan bir klinikopatolojik durumdur (1). Klinikte

Detaylı

KOMBİNE HAZIRLANAN KOYUN ÇİÇEK VE KOYUN-KEÇİ VEBASI AŞISININ BAĞIŞIKLIK VE ZARARSIZLIĞININ SAPTANMASI

KOMBİNE HAZIRLANAN KOYUN ÇİÇEK VE KOYUN-KEÇİ VEBASI AŞISININ BAĞIŞIKLIK VE ZARARSIZLIĞININ SAPTANMASI KOMBİNE HAZIRLANAN KOYUN ÇİÇEK VE KOYUN-KEÇİ VEBASI AŞISININ BAĞIŞIKLIK VE ZARARSIZLIĞININ SAPTANMASI Veli GÜLYAZ, Selma ÖZDEMİR Pendik Veteriner Kontrol ve Araştırma. Enstitüsü, 34890 Pendik, İstanbul

Detaylı

Bruselloz. Muhammet TEKİN. Bulaşıcı Hastalıklar Çevre ve Çalışan Sağlığı Şube Müdürü

Bruselloz. Muhammet TEKİN. Bulaşıcı Hastalıklar Çevre ve Çalışan Sağlığı Şube Müdürü Bruselloz Muhammet TEKİN Bulaşıcı Hastalıklar Çevre ve Çalışan Sağlığı Şube Müdürü Bruselloz Esas olarak hayvanların hastalığı olan bulaşıcı bakteriyel bir enfeksiyon hastalığı Hayvanlardan insanlara mikroplu

Detaylı

Rize Yöresindeki Sığırlarda Mavi Dil Enfeksiyonunun Seroprevalansı*

Rize Yöresindeki Sığırlarda Mavi Dil Enfeksiyonunun Seroprevalansı* Atatürk Üniversitesi Vet. Bil. Derg. 26; (2): 5-58 Araştırma Makalesi/Research Article DOI:.794/avbd.5369 Rize Yöresindeki Sığırlarda Mavi Dil Enfeksiyonunun Seroprevalansı* Esen KULAÇ, Ali Haydar KIRMIZIGÜL

Detaylı

Mycobacterium. Mycobacterium hücre duvarının lipid içeriği oldukça fazladır ve mikolik asit içerir

Mycobacterium. Mycobacterium hücre duvarının lipid içeriği oldukça fazladır ve mikolik asit içerir Mycobacterium Mycobacteriaceae ailesi üyeleri uzun, ince, çomak şekilli, hareketsiz bakterilerdir. Özel ayırt edici boyalarla bir kez boyandıklarında seyreltik asitlerle boyayı vermemeleri yani dekolorize

Detaylı

GIDA KAYNAKLI HASTALIKLAR. Gıda orijinli hastalıklar gıda zehirlenmesi gıda enfeksiyonu olarak 2 ana gruba ayrılır.

GIDA KAYNAKLI HASTALIKLAR. Gıda orijinli hastalıklar gıda zehirlenmesi gıda enfeksiyonu olarak 2 ana gruba ayrılır. GIDA KAYNAKLI HASTALIKLAR Gıda orijinli hastalıklar gıda zehirlenmesi gıda enfeksiyonu olarak 2 ana gruba ayrılır. Gıda Enfeksiyonu: Patojen bir m.o ile kontamine olmuş bir gıdanın yenmesi sonucu oluşan

Detaylı

TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANKARA ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJESİ KESİN RAPORU Kuzeydoğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde Mavidil Enfeksiyonunun Epidemiyolojisi Doç.Dr.Taner KARAOĞLU 2006-08-10-078 Başlama

Detaylı

BESİCİLİKTE GÖRÜLEN ÖNEMLİ HASTALIKLAR. Doç.Dr.Serap GÖNCÜ

BESİCİLİKTE GÖRÜLEN ÖNEMLİ HASTALIKLAR. Doç.Dr.Serap GÖNCÜ BESİCİLİKTE GÖRÜLEN ÖNEMLİ HASTALIKLAR Doç.Dr.Serap GÖNCÜ Beside sık rastlanan hastalıklar Şap Solunum Sistemi Hastalıkları Gaz şişme Topallık İdrar Taşları Yaralanmalar Küflü Gıda Zehirlenmeleri Ani Ölümler

Detaylı

EGE BÖLGESİNDE GÖRÜLEN ANOMALİLİ BUZAĞI DOĞUMLARI

EGE BÖLGESİNDE GÖRÜLEN ANOMALİLİ BUZAĞI DOĞUMLARI EGE BÖLGESİNDE GÖRÜLEN ANOMALİLİ BUZAĞI DOĞUMLARI Ege Bölgesinde anomalili buzağı doğumlarında artış olduğu duyumları konusunda önce Adnan Menderes Üniversitesi (AMÜ) Veteriner Fakültesi nin Enstitümüz

Detaylı

Hepatit C ile Yaşamak

Hepatit C ile Yaşamak Hepatit C ile Yaşamak NEDİR? Hepatit C kan yoluyla bulaşan Hepatit C virüsünün(hcv) neden olduğu bir karaciğer hastalığıdır. 1 NEDİR? Hepatit C virüsünün birçok türü (genotipi ) bulunmaktadır. Ülkemizde

Detaylı

Prediktör Testler ve Sıradışı Serolojik Profiller. Dr. Dilara İnan Isparta

Prediktör Testler ve Sıradışı Serolojik Profiller. Dr. Dilara İnan Isparta Prediktör Testler ve Sıradışı Serolojik Profiller Dr. Dilara İnan 04.06.2016 Isparta Hepatit B yüzey antijeni (HBsAg) HBV yüzeyinde bulunan bir proteindir; RIA veya EIA ile saptanır Akut ve kronik HBV

Detaylı

KKKAH ve Aşı Çalışmaları. Prof. Dr. AYKUT ÖZDARENDELİ ERCİYES ÜNİVERSİTESİ AŞI ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME MERKEZİ

KKKAH ve Aşı Çalışmaları. Prof. Dr. AYKUT ÖZDARENDELİ ERCİYES ÜNİVERSİTESİ AŞI ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME MERKEZİ KKKAH ve Aşı Çalışmaları Prof. Dr. AYKUT ÖZDARENDELİ ERCİYES ÜNİVERSİTESİ AŞI ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME MERKEZİ 12.yy Tacikistan da tanımlanmış KKKA ilk tarihçesi Kanama Burun kanaması Kara ölüm Kırım 1944-45

Detaylı

TLERDE SEROLOJİK/MOLEK HANGİ İNCELEME?) SAPTANMASI

TLERDE SEROLOJİK/MOLEK HANGİ İNCELEME?) SAPTANMASI * VİRAL V HEPATİTLERDE TLERDE SEROLOJİK/MOLEK K/MOLEKÜLER LER TESTLER (NE ZAMANHANG HANGİ İNCELEME?) *VİRAL HEPATİTLERDE TLERDE İLAÇ DİRENCİNİN SAPTANMASI *DİAL ALİZ Z HASTALARININ HEPATİT T AÇISINDAN

Detaylı

Klinik Çalışanlarına Önerilen Sağlık Girişimleri

Klinik Çalışanlarına Önerilen Sağlık Girişimleri Klinik Çalışanlarına Önerilen Sağlık Girişimleri Sağlık kuruluşları hizmet, eğitim, araştırma faaliyetlerinin yürütüldüğü kompleks yapılardır. Bu nedenle, sağlık çalışanlarının iş yerinde karşılaştıkları

Detaylı

SİNÜS - AĞRI, BASINÇ, AKINTI

SİNÜS - AĞRI, BASINÇ, AKINTI SİNÜS - AĞRI, BASINÇ, AKINTI Yardım edin sinüslerim beni öldürüyor! Bunu daha önce hiç söylediniz mi?. Eğer cevabınız hayır ise siz çok şanslısınız demektir. Çünkü her yıl milyonlarca lira sinüs problemleri

Detaylı

Aydın Yöresindeki Sığırlarda Akabane Virus (AKAV) ve İbaraki Virus (IBAV) Enfeksiyonlarının Seroprevalansı

Aydın Yöresindeki Sığırlarda Akabane Virus (AKAV) ve İbaraki Virus (IBAV) Enfeksiyonlarının Seroprevalansı Aydın Yöresindeki Sığırlarda Akabane Virus (AKAV) ve İbaraki Virus (IBAV) Enfeksiyonlarının Seroprevalansı İrfan ÖZGÜNLÜK 1 *, Yakup YILDIRIM 2, Sibel GÜR 3, Mehmet Tolga TAN 4 1 Harran Üniversitesi, Veteriner

Detaylı

Korunma Yolları (Üniversal Önlemler)

Korunma Yolları (Üniversal Önlemler) Doç. Dr. Onur POLAT Korunma Yolları (Üniversal Önlemler) İlk kez 1987 yılında ABD de hastalık kontrol merkezleri (CDC) tarafından HIV bulaşmasını önlemek amacıyla önerilen yöntemler Üniversal Önlemler

Detaylı