Im[A] n[d/d] Im[A] n[d/d] 0, , , , , , , , , , , ,

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Im[A] n[d/d] Im[A] n[d/d] 0,55 1315 0,3 1720 0,5 1355 0,35 1665 0,45 1410 0,4 1540 0,4 1490 0,45 1450 0,35 1610 0,5 1370 0,3 1725 0,55 1315"

Eser Aygül Boz
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Deney No: 1 Deney Adı: : Doğru Akım Motorları (Seri, Şönt :Kompund) Deneyin Amacı: DA Motorlarının İşletme Karakteristiklerinin İncelenmesi 1 - ŞÖNT MOTOR DENEYİN BAĞLANTI ŞEMASI: 1. Deney: Devir Karakteristiği Deneyi Deneyden Alınan Değerler ve Hesaplamalar: ARTAN AZALAN Im[A] n[d/d] Im[A] n[d/d] 0, , , , , , , , , , , , Sönt Motor Devir Karakteristigi artan azalan n(d/dk) I[A]

Deney: Devir Karakteristiği Deneyi Deneyden Alınan Değerler ve Hesaplamalar: ARTAN AZALAN Im[A] n[d/d] Im[A] n[d/d] 0,55 1315 0,3 1720

2 Deneyden Alınan Değerler ve Hesaplamalar: Moment[Nm] Verim[η] Akım[A] n[d/d] Power V V/2 V V/2 V V/2 V V/2 V V/ ,3 0,16 2 3, ,31 0,2 3,9 5, ,55 0,25 4,1 6, ,7 0,26 5 7, ,587 0,43 6, , ***Deneyde aldığımız generatör çıkış gücü değerlerini motor çıkış gücüne çevirmeliyiz; (Generator verimi %75 olarak verilmiştir) η=p0/pi V için V/2 için 0,75=100/P ise P=133,3 0,75=50/P ise P=66,6 0,75=200/P ise P=266,6 0,75=100/P ise P=133,3 0,75=375/P ise P=500 0,75=150/P ise P=200 0,75=525/P ise P=700 0,75=175/P ise P=233,3 0,75=650/P ise P=866,6 0,75=350/P ise P=466,6 0,75=800/P ise P=1066,6 Motorun verimi; Motorun giriş gücü; P=VxI ise V için (V=220 sbt) P=220x2=440 P=220x3,9=858 P=220x4,1=902 P=220x5=1100 P=220x6,2 =1474 P=220x7 =1540 η=p0/pi V için verim V/2 için (V=110 sbt) P=120x3,4=408 P=120x5,5=660 P=120x6,6=792 P=120x7,7=924 P=120x9=1080 V/2 için verim η=133/440= 0,3 η=66,6/408=0,16 η=266/858= 0,31 η=133,3/660=0,2 η=500/902= 0,55 η=200/792=0,25 η=700/1100= 0,63 η=233,3/924=0,26 η=866,6/1474=0,587 η=466,6/1080=0,431 η=1066,6/1540=0,7

gücüne çevirmeliyiz; (Generator verimi %75 olarak verilmiştir) η=p0/pi V için V/2 için 0,75=100/P ise P=133,3 0,75=50/P ise P=66,6 0,75=200/P ise P=266,6 0,75=100/P ise P=133,3 0,75=375/P ise P=500

3 Moment için; Md=974xP/n V için; P:Motorun verdiği güç (kw) n: Motor milinin devir sayısı Md=974x0,133/1510= 0,085 kgm= 85 Nm Md=974x0,266/= 0,185 kgm= 185 Nm Md=974x0,5/1365=0,356 kgm= 356Nm Md=974x0,7/1350=0,505 kgm = 505 Nm Md=974x0,8666/1337=0,632 kgm= 632 Nm Md=974x1,066/1325=0,783 kgm= 783 Nm V/2 için; Md=974x0,066/1360=0,047 kgm= 47 Nm Md=974x0,133/1100=0,117 kgm=117 Nm Md=974x0,2/1055=0,184 kgm= 184 Nm Md=974x0,233/1020=0,222 kgm=222 Nm Md=974x0,466/985=0,460 kgm= 460 Nm Sönt Motor Dis Karakteristigi Vg=220 Volt Vg=110 Volt n[d/dk] cikis gücü[w]

Md=974x0,066/1360=0,047 kgm= 47 Nm Md=974x0,133/1100=0,117 kgm=117 Nm Md=974x0,2/1055=0,184 kgm= 184 Nm Md=974x0,233/1020=0,222 kgm=222 Nm

4 7 6 Vg=220 Volt Vg=110 Volt Sönt Motor Moment Karakteristigi 5 Moment [Nm] P[W]-H(%) (V=220 Volt) P[W]-H(%) (V=110 Volt) P[W]-I[A] (V=220 Volt) P[W]-I[A] (V=110 Volt) Sönt Motor Karakteristigi-1 Yük Akimi I[A] Verim (%)

5 Sönt Motor Karakteristigi-2 Vg=220 Volt Vg=110 Volt n [d/dk] Moment [Nm] 2 - SERİ MOTOR DENEYİN BAĞLANTI ŞEMASI:

6 Deneyden Alınan Değerler ve Hesaplamalar: Moment Verim Akım(A) N(d/d) Power(w) V V/2 V V/2 V V/2 V V/2 V V/ ,49 0,34 6,4 4, ,58 0,49 7,4 5, ,61 0,47 8 6, ,6 0,49 8,5 6, ,588 0,47 9 7, η=p0/pi V için V/2 için 0,75=525/P ise P=700 0,75=150/P ise P=200 0,75=710/P ise P=946,6 0,75=250/P ise P=333,3 0,75=810/P ise P=1080 0,75=260/P ise P=346,6 0,75=850/P ise P=1133,3 0,75=290/P ise P=386,6 0,75=875P ise P=1166,6 0,75=300/P ise P=400 Motorun verimi; Motorun giriş gücü; P=VxI ise V için (V=220 sbt) P=220x6,4=1408 P=220x7,4=1628 P=220x8=1760 P=220x8,5=1870 P=220x9=1980 η=p0/pi V için verim; η=700/1408=0,49 η=946,6/1628=0,58 η=1080/1760=0,61 η=1133,3/1870=0,6 η=1166,6/1980=0,588 V/2 için (V=120 sbt) P=120x4,9=588 P=120x5,6=672 P=120x6,1=732 P=120x6,5=780 P=120x7,1=852 V/2 için verim; η=200/588=0,34 η=333,3/672=0,49 η=346,6/732=0,47 η=386,6/780=0,49 η=400/852=0,47 Moment : V için; Md=974x0,7/1665= 0,41kgm= 410 Nm Md=974x0,946/1450= 0,635 kgm= 635 Nm Md=974x1,08/1335=0,787 kgm= 787 Nm Md=974x1,133/1260=0,875 kgm= 875 Nm Md=974x1,166/=0,946 kgm= 946 Nm

P=946,6 0,75=250/P ise P=333,3 0,75=810/P ise P=1080 0,75=260/P ise P=346,6 0,75=850/P ise P=1133,3 0,75=290/P ise P=386,6 0,75=875P ise P=1166,6 0,75=300/P ise P=400 Motorun verimi; Motorun giriş

7 V/2 için; Md=974x0,2/945=0,206 kgm= 206 Nm Md=974x0,333/805=0,402 kgm= 402 Nm Md=974x0,346/725=0,464 kgm= 464Nm Md=974x0,386/670=0,561 kgm= 561 Nm Md=974x0,4/600=0,649 kgm= 649 Nm V=220 Volt V=110 Volt Seri Motor Dis Karakteristigi n [d/dk] V=220 Volt V=110 Volt Seri Motor Moment Karakteristigi 7 Moment [Nm]

Seri Motor Dis Karakteristigi n [d/dk] 1000 800 600 400 200 300 400 500 600 700 800 900 1000 1100 9 8 V=220

8 70 60 P[W]-H(%) (V=220 Volt) P[W]-H(%) (V=110 Volt) P[W]-I[A] (V=220 Volt) P[W]-I[A] (V=110 Volt) Seri Motor Karakteristigi-1 Yük Akimi I[A] Verim (%) Seri Motor Karakteristigi-2 V=220 Volt V=110 Volt n [d/dk] Moment [Nm]

40 30 20 10 0 200 300 400 500 600 700 800 900 1000 1100 1800 1600 Seri Motor

9 3 - KOMPUND MOTOR: DENEYİN BAĞLANTI ŞEMASI: Deneyden Alınan Değerler ve Hesaplamalar: n(d/d) Moment Güç(W) Akım(A) Verim ,7 0, ,6 0, ,5 0, ,1 0, ,5 0, ,7 0, ,9 0,872 η=p0/pi 0,75=150/P ise P=200 0,75=275/P ise P=366,6 0,75=350/P ise P=466,6 0,75=550/P ise P=733,3 0,75=650/P ise P=866,6 0,75=750/P ise P=1000 0,75=850/P ise P=1133,3 Motorun verimi; Motorun giriş gücü; (V=220 sbt) P=220x 2,7=594 P=220x 3,6=792 P=220x 4,5=990 P=220x 5,1=1122 P=220x 5,5=1210 P=220x 5,7=1254 P=220x5,9=1298 P=VxI ise

P=200 0,75=275/P ise P=366,6 0,75=350/P ise P=466,6 0,75=550/P ise P=733,3 0,75=650/P ise P=866,6 0,75=750/P ise P=1000 0,75=850/P ise P=1133,3 Motorun

10 η=p0/pi V için verim; η=200/594=0,33 η=366,6/792=0,46 η=466,6/990=0,47 η=733,3/1122=0,65 η=866,6/1210=0,71 η=1000/1254=0,797 η=1133,3/1298=0,872 Moment için; Md=974xP/n V için; P:Motorun verdiği güç (kw) n: Motor milinin devir sayısı Md=974x0,2/1367= 0,142 kgm= 142 Nm Md=974x0,366/1267= 0,281 kgm= 281 Nm Md=974x0,466/1180=0,432 kgm= 432 Nm Md=974x0,733/1130=0,631 kgm= 631 Nm Md=974x0,8666/1100=0,767 kgm= 767 Nm Md=974x1/1070=0,910 kgm= 910 Nm Md=974x1,133/1050=0,935 kgm= 935 Nm 1500 Bilesik Motor Dis Karakteristigi n [d/dk]

0,281 kgm= 281 Nm Md=974x0,466/1180=0,432 kgm= 432 Nm Md=974x0,733/1130=0,631 kgm= 631 Nm Md=974x0,8666/1100=0,767 kgm= 767 Nm Md=974x1/1070=0,910

11 12 Bilesik Motor Moment Karakteristigi 10 8 Moment [Nm] P[W]-H(%) P[W]-I[A] Bilesik Motor Karakteristigi-1 Yük Akimi I[A] Verim (%)

12 1500 Bilesik Motor Karakteristigi n [d/dk] Moment [Nm] DENEYLE İLGİLİ SORULARIN CEVAPLARI : 1- Şönt motorun uyartım sargısı endüviye paralel bağlanır,kutup sargıları çok sarımlı ve ince kesitli telden yapılır.seri motorlarda kutup sargıları endüviye seri bağlanmıştır ve bu durum içinde uyartım sargısı kalın ve az sarımlı olmalıdır 2- Şönt motorda uyartım akımının yüksek değerleri için devir sayısında değişme olmamakta ve sabit kalmaktadır,çünkü uyartım akımının yüksek değerlerinde kutuplarda doyma olmakta ve uyartım akımının artışına karşı ana manyetik alanda hiçbir değişiklik olmamaktadır. Ф nin sabit kalışı devir sayısının da sabit kalmasına neden olur. Seri motorda da aynı şekilde devrin sabit kalması veya çok aza değişmesi artan I akımı için Ф manyetik alanının daha fazla ve I ile orantılı olarak artmamasıdır.çünkü kutuplarda doyma meydana gelmiştir. 3- Seri motor boşta çalıştırılamaz; n=u-e-2 UB/kaФ formülüne göre yükün kalkmasıyla yük akımı küçüleceğinden Ф nin de küçülmesiyle n in büyümesi söz konusudur 4- Seri motorun yol verme reostası basamak dirençleri ayarlanarak motorun sabit momentle yol alması sağlanabilir 5- Kutupların ve boyunduruğun saclarından yapılmasının nedeni fuko kayıplarını azaltmaktır.böylece makinanın kayıpları ve ısısı azaltılır

seri motorlarda kutup sargıları endüviye seri bağlanmıştır ve bu durum içinde uyartım sargısı kalın ve az sarımlı olmalıdır 2- Şönt motorda uyartım akımının yüksek değerleri için devir sayısında

13 6- Düz kompund motorda yük akımı arttıkça devir sayısı azalır.çünkü n=u-ia(ra+rsc)-2 UB/K(Фşö+Фse) formülünden anlaşılacağı gibi yük akımı arttıkça Фse artacağından devir sayısı azalır.ters kompund motorlarda yük akımı arttıkça devir sayısı artar. SONUÇ: Bu deneyde doğru akım motorlarının yapısından ve kullanum alanlarından bahsedildi. Şönt, seri ve kompund bağlantılar arsındaki farklar öğrenildi. İşletme karakteristikleri deneyden alınan veriler ışığında çizildi.

azalır.ters kompund motorlarda yük akımı arttıkça devir sayısı artar.

Benzer belgeler

TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUARI I

Deney No:2 1 TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUARI I Öğretim Üyesi : Prof. Dr. Güngör BAL Deneyin Adı : Şönt generatör özelliklerinin elde edilmesi