Elektrik Makinaları I

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Elektrik Makinaları I"

Transkript

1 Elektrik Makinaları I Açık Devre- Kısa Devre karakteristikleri Çıkık kutuplu makinalar, generatör ve motor çalışma, fazör diyagramları, güç ve döndürmemomenti

2 a) Kısa Devre Deneyi Bağlantı şeması b) Açık Devre Karakteristiği ve Kısa Devre Karakteristiği Açık devre gerilimi Hava aralığı doğrusu Kısa devre akımı Uyarma Armatür (Stator) Uyarma akımı Xs = (Açık Devre Gerilimi ) / (Kısa Devre Akımı ) Açık Devre Gerilimi, Hava aralığı doğrusundan alınırsa Doymamış değer, Açık devre karakteristiğinden alınırsa Doymuş değer hesaplanmış olur.

3 Kısa Devre Oranı ( Short Circuit Ratio, SCR ) ve Birim Değer olarak Senkron Reaktans X s voltage V a, rated is The short-circuit ratio (SCR): The saturated value of the synchronous reactance at rated voltage V a, rated is a, rated Of SCR Of 1 SCR ( X ) Of :Nominal gerilimi açık devre durumunda oluşturan uyarma akımı. Of :Nominal akımı kısa devre durumunda oluşturan uyarma akımı. X s V Va, rated Of I I a a, rated. From the short-circuit characteristic: slope of SCC Of I Of Of a I a s pu Xs in doymuş değeri Kısa Devre Oranı Kısa Devre Oranı ile Xs in per unit ( birim değer) arasındaki bağıntı V Of V Of V X Of 1 X.. Z ( X ) Of I I Of I Z Of SCR a, rated a, rated a, rated s s base s pu a, rated a, rated a, rated base

4 Örnek : 100 kva Y bağlı 380V, bir generatörün, Açık Devre,Kısa Devre ve Hava aralığı doğrusuna Ait çeşitli değerler aşağıda verilmiştir. In = (100000/ )=152 A Vn = 380 V ( Fazlararası ) If = 2.20 A ( Açık Devre Karakteristiği) Ia (A) Kısa Devre Karakteristiği If (A) V=500 V ( fazlararasıı ) If =2.20 A (Hava Aralığı Doğrusu) Xs in doymamış ve doymuş değerlerini, kısa devre oranı ve Xs in birim değerini hesaplayınız Çözüm: Hava aralığı karakteristiğinden I f = 2.20 A V t = 500 / 3 = 288 V Kısa devre karakteristiğinden I f = 2.20 A için Ia=118 A Xs (doymamış) = 288 / 118 = 2.44 Ohm Açık devre karakteristiğinden I f = 2.20 A V t = 380 / 3 = 220V Xs (doymuş) = 220 / 118 =1.86 Ohm Kısa devre oranı = 2.20 / 2.84 = Baz Empedans = (Vn/ 3 ) /In = 220 / 152 = Ohm ( (Vbaz) 2 / Sbaz) Xs (doymuş ) = 1.86 / =1.29 p.u. Xs = 1 / KDO = 1.29 p.u.

5 Örnek birim değerler ile hesaplama Yukarıda değerleri verilen generatör, 380 V luk bir şebekeye paralel bağlı çalışmaktadır. Generatör nominal akımla 0.8 endüktif olarak çalışırken Ea,P ve Q değerlerini bulunuz. Çözüm: Sbaz=100kVA, Vbaz=380 V ( Generatörün etiket değerleri ) Xs = 1.29 pu ; Ibaz = Sbaz / 3 Vbaz = / = 152 A Ea= Vt+ Ia/-j (jxs) Ea=1 + 1 / j (1.29 ) = 2.05 /30.19 ( Gerçek değer = 779 V faz-faz 449 V Faz-nötr ) P= ( (Ea Vt ) /Xs) sin d = (( )/ 1.29)sin(30.19) = pu ( Gerçek değer 100 kva x = 80 kw) Q= ((EaVt )/Xs ) cos d Vt 2 / Xs = ( / 1.29)cos(30.19) - 1/ 1.29 ) = = 0.59 pu ( 60 kw)

6 Senkron makinaların yuvarlak rotorlu (cyclindrical rotor) ve çıkık kutuplu (salient pole) olmak üzere iki temel konstrüksiyon şekli olduğu daha önceki derslerde anlatılmıştı. Düşük hızlı ve çok kutuplu tasarımlar için çıkık kutuplu rotor yapısının daha uygun olması bu tip makinaların motor ve generatör uygulamalarında yaygın olarak kullanılmasına neden olmuştur. Temel prensip aynı olmasına rağmen, çıkık kutuplu makinaların eşdeğer devre ve analiz yöntemi yuvarlak rotorlu makinalardan farklıdır. Farklılığı oluşturan en önemli unsur, stator sargılarının magnetik devresinin, ancak rotor konumuna bağlı olarak değişken relüktanslarla modellenebilmesidir. Hava aralığının küçük olduğu eksende relüktans küçük, hava aralığının büyük olduğu eksende relüktans büyüktür. Relüktans farkı endüvi reaksiyonun da farklı düzeylerde oluşmasına neden olur. Hava aralığının küçük olduğu eksene d ekseni, büyük olduğu eksene q ekseni adı verilir. ( d: direct axis, q: quadrature axis kelimelerinden gelmektedir.)

7 Bu relüktans farkını dikkate alabilmek için stator akımının d ve q eksenleri üzerindeki bileşenlerine ayırıp, bunların armatür reaksiyon etkilerini de Xd ve Xq ile gösterilen iki senkron reaktans ile modelleme yoluna gidilir. Yani stator akımı I a = I d + I q Şeklinde iki dik bileşen ile ifade edilir. Xd = Xal + Xdar Xq= Xal + Xqar I a I d d ekseni Xd>Xq Xq=( )Xd Xal : Stator kaçak reaktansı I q q ekseni Stator akımının d ve q bileşenlerine ayrılması

8

9 Stator akımının bu şekilde bileşenlere ayrılması ve her bileşenin, kendi eksenindeki senkron reaktans bileşeni ile endüvi reaksiyonu yaratması kabulu ile, generatör çalışma için fazör denklemi, yuvarlak kutuplu makinadaki referanslar ile (R a duruma göre ihmal edilebilir), E a = V t +I a R a +jx d I d + jx q I q yazılabilir. Akım iki bileşenden oluştuğundan, elektriksel olarak gerçekçi bir eşdeğer devre çizmek mümkün değildir. Ancak temsili gerilim düşümlerini gösteren bir eşdeğer devre aşağıdaki gibi verilebilir. Çıkık kutuplu senkron generatörün temsili eşdeğer devresi

10 Çıkık kutuplu senkron generatörün endüktif yüklü durum için fazör diyagramı ( Ra ihmal edilmiştir.) Fazör diyagramının çizilebilmesi için, Vt ve Ia fazörlerinin bilinmesinin yanı sıra d ve q eksenlerinin de konumlandırılması gereklidir. Oysa d ve q eksenleri Ea fazörünün doğrultusunun bilinmesi durumunda tanımlanabilir. Fazör diyagramı, yuvarlak rotorlu makinada olduğu gibi, kaçak reakanslar ayrılmadan senkron reaktanslar kullanılarak çizilmiştir. (Basitlik açısından MMK fazörleri çizilmemiştir.) Literatürde Xd=(Xdar + Xal ) ve Xq=(Xqar+Xal) bileşenleri ile (Et)d ve (Et)q bileşenlerinin gösterildiği fazör diyagramları da görülebilir.

11 Kaçak ve endüvi reaksiyonu reaktanslarının ayrı ayrı gösterildiği bir fazör diyagramı. Diyagram, motor güç referansı için, aşırı uyarılmış, (indüktif ) generatör durumu için çizilmiştir.

12 E = (V t.cosj + I a R a ) 2 + (V t.sinj +I a X q ) 2 tany = (V t sinj + X q I a ) /(V t cosj +I a R a ) I q = I a cos y, I d = I a sin y, E a = E +(X d -X q )I d Kutup Ekseni w I q d y jx q I a jx d I a E y j(x d -X q )I d E a ji q X q y j V t I a R a ji d X d I d I a

13 Fazör diyagramın çiziminde aşağıdaki sıra izlenir. Vt reel eksen üzerinde açısı 0 olarak çizilir. Ia gerçek açısı j ile çizilir. Vt fazörü ucuna IaRa ve jxqia fazörü eklenerek E bulunur. Bu doğrultu, Ea ve q ekseni doğrultusunu gösterir. ( Yuvarlak rotorlu makina için yapılan işlemin aynısıdır.) d,q eksenleri oluşturulup, y ve d geometrik bağıntılardan elde edilir. Id ve Iq elde edilir. E fazörüne Id(Xd-Xq) eklenerek (veya IaRa fazörünün ucuna jxdid ve JXqIq eklenerek) Ea belirlenir. Verilen Vt,Ia ve j için regülasyon ve gerekli uyarma akımı hesaplanır. Yuvarlak rotorlu makinadakine benzer olarak fazör ( kompleks sayılarla) veya geometrik çözüm yapılabilir. Fazör çözümde açıların gerçek değerlerle yazılıp, yorumlanması çok önemlidir.

14 w Kutup Ekseni E E a ji d (X d -X q ) j I q Y d V t R a I a jx q I a I a I d V t cosj V t sinj İndüktif çalışan ( aşırı uyarılmış) çıkık kutuplu generatör durumu için fazör diyagramı.

15 w Kutup Ekseni E E a ji d (X d -X q ) I q d Y jx q I a I d I a V t R a I a Ohmik çalışan ( denk uyarılmış) çıkık kutuplu generatör durumu için fazör diyagramı. E ji d (X d -X q ) w Kutup Ekseni I d j I a Y Iq d E a V t jx q I a Kapasitif yüklü ( düşük uyarılmış) çıkık kutuplu generatör durumu için fazör diyagramı. R a I a

16 w Kutup Ekseni I a Y jx q I q jx d I d j I d jx q I a R a I a I q d E a ji d (X d -X q ) V t q E Düşük uyarılmış, İndüktif çalışan çıkık kutuplu motor durumu için fazör diyagramı.

17 I q Y w Kutup Ekseni j Denk uyarılmış, Ohmik çalışan çıkık kutuplu senkron motorun fazör diyagramı. V R t a I a I a d jx d I d I d w Kutup Ekseni jx q I a E jx q I q ji d (X d -X q ) I q Y j q E a V t d R a I a I a jx q I a jx d I d I d Aşırı uyarılmış, Kapasitif çalışan çıkık kutuplu senkron motorun fazör diyagramı. E ji d (X d -X q ) E a jx q I q

18 Uyarma akımına göre terminal güç faktörünün değişimi yuvarlak rotorlu senkron makina ile çıkık kutuplu makinada aynıdır. Generatör çalışmada düşük uyarmada terminal güç faktörü kapasitiftir. Şebekeden mıknatıslama akımı çektiğinden indüktif reaktif güç talep eder. Bu çalışma generatör olarak çalışan asenkron motora benzer. Denk uyarmada güç faktörü ohmiktir. Aşırı uyarmada terminal güç faktörü indüktif tir. (Şebekenin indüktif reaktif güç talebini karşılar veya üretir.) Normal olarak generatör çalışma bu şekilde olmalıdır. Motor çalışmada düşük uyarmada terminal güç faktörü indüktiftir.bir asenkron motor gibi şebekeden mıknatıslama akımı çeker. Denk uyarmada terminal güç faktörü ohmiktir. Mıknatıslama akımı çekmesine gerek yoktur. Bu özellik büyük güçlerde senkron motorlar için çok önemli bir avantaj oluşturur. Aşırı uyarmada mıknatıslama akımına zıt fazlı bir akım çeker, terminal güç faktörü kapasitif olur. Bu şekilde çalışan bir senkron motor, çektiği akım açısından bir kondanstör etkisi göstereceğinden, reaktif güç kompanzasyonu için dinamik kompansatör olarak kullanılırlar.

19 Çıkık Kutuplu Makinada Güç ve Döndürme Momenti Yuvarlak kutuplu makinadakine benzer bir şekilde Çıkık kutuplu generatörde aktif ve reaktif güç bağıntıları (Ra ihmal edilmiştir.)

20 Birinci terim, yuvarlak rotorlu makina ile aynı olan güç bilesenidir. İkinci terim, çıkık kutup Xd ile Xq nun farklılığından kaynaklanan Relüktans gücüdür. Uyarma akımı 0 olan bir çıkık kutuplu generatör, şebekeye paralel çalıştığında bir aktif güç verebilir. Ancak yüksek bir mıknatıslama akımı çekecektir ve kapasitif çalısacaktır. Çıkık kutuplu senkron makinanın kararlı çalışma bölgesi, yuvarlak kutuplu makinadan daha küçük bir açı ile sınırlanır. Yani Pmax noktası 90 o den daha küçük bir açıya karşılık gelir.

21 Farklı uyarma akımları için Güç-Yük açısı grafikleri Döndürme momenti -Yük açısı grafikleri ölçek farkı ile özdeştir.

22 Xd ve Xq nun belirlenmesi için kayma testi yapılır Çıkık kutuplu makina uyarma devresi açık (If=0) ve stator sargıları üç fazlı şebekeye bağlı halde, bir asenkron motor ile senkron hızın altında bir hızla döndürülür. Akım değişimi bir osiloskopta izlenir. Değişimlerde Xd ve Xq aşağıdaki şekilde hesaplanır ( Ra=0) 9,9

23

24

Elektrik Makinaları I

Elektrik Makinaları I Elektrik Makinaları I Yuvarlak rotorlu makina, fazör diyagramları, şebekeye paralel çalışma,reaktif-aktif güç ayarı,gerilim regülasyonu,motor çalışma Generatör çalışması için indüklenen gerilim E a, uç

Detaylı

Elektrik Makinaları I. Yuvarlak rotorlu makinada endüvi (armatür) reaksiyonu, eşdeğer devre,senkron reaktans

Elektrik Makinaları I. Yuvarlak rotorlu makinada endüvi (armatür) reaksiyonu, eşdeğer devre,senkron reaktans Elektrik Makinaları I Yuvarlak rotorlu makinada endüvi (armatür) reaksiyonu, eşdeğer devre,senkron reaktans Stator sargıları açık devre şekilde, rotoru sabit hızla döndürülen bir senkron makinada sinüs

Detaylı

Öğrencinin Adı - Soyadı Numarası Grubu İmza DENEY NO 1 ÖN HAZIRLIK RAPORU DENEYİN ADI SERBEST UYARMALI D.A. GENERATÖRÜ KARAKTERİSTİKLERİ a) Boşta Çalışma Karakteristiği b) Dış karakteristik c) Ayar karakteristik

Detaylı

ENERJİ DAĞITIMI. Doç. Dr. Erdal IRMAK. 0 (312) Erdal Irmak. G.Ü. Teknoloji Fak. Elektrik Elektronik Müh.

ENERJİ DAĞITIMI. Doç. Dr. Erdal IRMAK. 0 (312) Erdal Irmak. G.Ü. Teknoloji Fak. Elektrik Elektronik Müh. ENERJİ DAĞITIMI Doç. Dr. Erdal IRMAK G.Ü. Teknoloji Fak. Elektrik Elektronik Müh. http://websitem.gazi.edu.tr/erdal 0 (312) 202 85 52 Erdal Irmak Önceki dersten hatırlatmalar Üç Fazlı Alternatif Akımda

Detaylı

Yapı Bir senkron generatörün ana parçaları: Rotor DA uyartım sargısı Stator 3-faz sargıları, AA emk i stator sargılarında üretilir

Yapı Bir senkron generatörün ana parçaları: Rotor DA uyartım sargısı Stator 3-faz sargıları, AA emk i stator sargılarında üretilir SENKRON MAKİNALAR Senkron Makinalar Senkron generatörler ve alternatörler buhar, gaz, veya hidrolik türbinlerden sağlanan mekanik gücü alternatif akım (AA) elektrik gücüne çevirmek için kullanılır. Senkron

Detaylı

00322 ELECTRICAL MACHINES-II Midterm Exam

00322 ELECTRICAL MACHINES-II Midterm Exam Name : ID : Signature : 00322 ELECTRICAL MACHINES-II Midterm Exam 20.04.2017 S.1) S.2) S.3) S.4) A shunt DC motor is rated 7.5kW, 250 V and is connected to 230V source. The armature resistance is Ra 0.2,

Detaylı

GENETEK. Güç Sistemlerinde Kısa Devre Analizi Eğitimi. Güç, Enerji, Elektrik Sistemleri Özel Eğitim ve Danışmanlık San. Tic. Ltd. Şti.

GENETEK. Güç Sistemlerinde Kısa Devre Analizi Eğitimi. Güç, Enerji, Elektrik Sistemleri Özel Eğitim ve Danışmanlık San. Tic. Ltd. Şti. GENETEK Güç, Enerji, Elektrik Sistemleri Özel Eğitim ve Danışmanlık San. Tic. Ltd. Şti. Güç Sistemlerinde Kısa Devre Analizi Eğitimi Yeniköy Merkez Mh. KOÜ Teknopark No:83 C-13, 41275, Başiskele/KOCAELİ

Detaylı

TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü ELEKTRİK MAKİNALARI LABORAT UARI II

TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü ELEKTRİK MAKİNALARI LABORAT UARI II TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü ELEKTİK MAKİNALAI LABOAT UAI II Öğretim Üyesi : Pro. Dr. Güngör BAL Deneyin Adı : Senkron Makina Deneyleri Öğrencinin Adı Soyadı : Numarası :

Detaylı

Per-unit değerlerin avantajları

Per-unit değerlerin avantajları PER-UNİT DEĞERLER Per-unit değerlerin avantajları Elektriksel büyüklüklerin karşılaştırılmasında ve değerlendirilmesinde kolaylık sağlar. Trafoların per-unit eşdeğer empedansları primer ve sekonder taraf

Detaylı

DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ YAYINLARI NO: 293 3. BASKI

DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ YAYINLARI NO: 293 3. BASKI DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ YAYINLARI NO: 293 3. BASKI ÖNSÖZ Bu kitap, Dokuz Eylül Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümünde lisans eğitimi ders programında verilen

Detaylı

BÖLÜM 3 ALTERNATİF AKIMDA SERİ DEVRELER

BÖLÜM 3 ALTERNATİF AKIMDA SERİ DEVRELER BÖÜM 3 ATENATİF AKMDA SEİ DEVEE 3.1 - (DİENÇ - BOBİN SEİ BAĞANMAS 3. - (DİENÇ - KONDANSATÖÜN SEİ BAĞANMAS 3.3 -- (DİENÇ-BOBİN - KONDANSATÖ SEİ BAĞANMAS 3.4 -- SEİ DEVESİNDE GÜÇ 77 ATENATİF AKM DEVE ANAİİ

Detaylı

Üç Fazlı Sistemler ALIŞTIRMALAR

Üç Fazlı Sistemler ALIŞTIRMALAR Üç Fazlı istemler 477 11.10. ALŞMALA oru 11.1: Üç fazlı yıldız bağlı dengeli bir yükün faz-nötr gerilimi 150V dur. Yükün hat (=fazlar arası) gerilimini bulunuz. (Cevap : Hat 260V) oru 11.2: Üç fazlı üçgen

Detaylı

BÖLÜM VI DENGELENMİŞ ÜÇ FAZLI DEVRELER (3 )

BÖLÜM VI DENGELENMİŞ ÜÇ FAZLI DEVRELER (3 ) BÖLÜM VI DENGELENMİŞ ÜÇ FAZLI DEVRELER (3 ) Elektriğin üretim, iletimi ve dağıtımı genelde 3 devrelerde gerçekleştirilir. Detaylı analizi güç sistem uzmanlarının konusu olmakla birlikte, dengelenmiş 3

Detaylı

ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTOR ÇALIŞMA PRENSİBİ

ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTOR ÇALIŞMA PRENSİBİ 1 ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTOR ÇALIŞMA PRENSİBİ Üç Fazlı Asenkron Motorlarda Döner Manyetik Alanın Meydana Gelişi Stator sargılarına üç fazlı alternatif gerilim uygulandığında uygulanan gerilimin frekansı ile

Detaylı

ELEKTRİK DEVRELERİ-2 LABORATUVARI IV. DENEY FÖYÜ

ELEKTRİK DEVRELERİ-2 LABORATUVARI IV. DENEY FÖYÜ EEKTİK DEEEİ-2 ABOATUAI I. DENEY FÖYÜ ATENATİF AKIM ATINDA DEE ANAİİ Amaç: Alternatif akım altında seri devresinin analizi ve deneysel olarak incelenmesi Gerekli Ekipmanlar: Güç Kaynağı, Ampermetre, oltmetre,

Detaylı

ALTERNATİF AKIMDA GÜÇ

ALTERNATİF AKIMDA GÜÇ 1 ALTERNATİF AKIMDA GÜÇ Elektrik gücü bir elektrik devresi ile transfer edilen yada dönüştürülen elektrik enerjisinin oranıdır. Gücün SI birimi Watt (W) tır. Doğru akım devrelerinde elektrik gücü Joule

Detaylı

ÜÇ-FAZ SENKRON JENERATÖRÜN AÇIK DEVRE VE KISA DEVRE KARAKTERİSTİKLERİ DENEY 324-04

ÜÇ-FAZ SENKRON JENERATÖRÜN AÇIK DEVRE VE KISA DEVRE KARAKTERİSTİKLERİ DENEY 324-04 ĐNÖNÜ ÜNĐERSĐTESĐ MÜHENDĐSĐK FAKÜTESĐ EEKTRĐK-EEKTRONĐK MÜH. BÖ. ÜÇ-FAZ SENKRON JENERATÖRÜN AÇIK DERE E KISA DERE KARAKTERİSTİKERİ DENEY 4-04. AMAÇ: Senkron jeneratör olarak çalışan üç faz senkron makinanın

Detaylı

İÇİNDEKİLER. BÖLÜM-1-ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTORLARIN YAPISI VE ÇALIġMA PRENSĠBĠ

İÇİNDEKİLER. BÖLÜM-1-ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTORLARIN YAPISI VE ÇALIġMA PRENSĠBĠ İÇİNDEKİLER BÖLÜM-1-ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTORLARIN YAPISI VE ÇALIġMA PRENSĠBĠ Asenkron motorların endüstrideki önemi Turmetre ile asenkron motorun devrinin ölçülmesi ve kayma deneyi Senkron hız, Asenkron

Detaylı

TRANSFORMATÖRÜN YÜKLÜ ÇALIŞMASI, REGÜLASYON VE VERİMİN BULUNMASI

TRANSFORMATÖRÜN YÜKLÜ ÇALIŞMASI, REGÜLASYON VE VERİMİN BULUNMASI DENEY-4 TRANSFORMATÖRÜN YÜKLÜ ÇALIŞMASI, REGÜLASYON VE VERİMİN BULUNMASI 4. Teorik Bilgi Yüklü çalışmada transformatörün sekonder sargısı bir tüketiciye paralel bağlanmış olduğundan sekonder akımının (I2)

Detaylı

SENKRON MAKİNA DENEYLERİ

SENKRON MAKİNA DENEYLERİ DENEY-8 SENKRON MAKİNA DENEYLERİ Senkron Makinaların Genel Tanımı Senkron makina; stator sargılarında alternatif akım, rotor sargılarında ise doğru akım bulunan ve rotor hızı senkron devirle dönen veya

Detaylı

ÜÇ-FAZ SENKRON JENERATÖRÜN GERİLİM REGÜLASYONU DENEY 324-05

ÜÇ-FAZ SENKRON JENERATÖRÜN GERİLİM REGÜLASYONU DENEY 324-05 ĐNÖNÜ ÜNĐERSĐTESĐ MÜHENDĐSĐK FAKÜTESĐ EEKTRĐK-EEKTRONĐK MÜH. BÖ. ÜÇ-FAZ SENKRON JENERATÖRÜN GERİİM REGÜASYONU DENEY 4-05. AMAÇ: Rezistif, kapasitif, ve indüktif yüklemenin -faz senkron jeneratörün gerilim

Detaylı

Elektrik Makinaları I SENKRON MAKİNALAR

Elektrik Makinaları I SENKRON MAKİNALAR Elektrik Makinaları I SENKRON MAKİNALAR Dönen Elektrik Makinaları nın önemli bir grubunu oluştururlar. (Üretilen en büyük güç ve gövde büyüklüğüne sahip dönen makinalardır) Generatör (Alternatör) olarak

Detaylı

DENEY 5: ALTERNATİF AKIMDA FAZ FARKI (R, L VE C İÇİN)

DENEY 5: ALTERNATİF AKIMDA FAZ FARKI (R, L VE C İÇİN) DENEY 5: ALTERNATİF AKIMDA FAZ FARKI (R, L VE C İÇİN) A. DENEYİN AMACI : Bu deneyin amacı, pasif elemanların (direnç, bobin ve sığaç) AC tepkilerini incelemek ve pasif elemanlar üzerindeki faz farkını

Detaylı

ALTERNATİF AKIMDA GÜÇ

ALTERNATİF AKIMDA GÜÇ 1 ALTERNATİF AKIMDA GÜÇ ALTERNATİF AKIMDA GÜÇ Joule Kanunu Elektrik gücü, bir elektrik devresi ile transfer edilen yada dönüştürülen elektrik enerjisinin oranıdır. Gücün SI birimi Watt (W) tır. Doğru akım

Detaylı

EET-320 ELEKTRİK MAKİNALARI-II LABORATUVARI DENEYLERİ

EET-320 ELEKTRİK MAKİNALARI-II LABORATUVARI DENEYLERİ FIRT ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FKÜLTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ EET-320 ELEKTRİK MKİNLRI-II LBORTUVRI DENEYLERİ Deney -1: Şönt Uyarmalı D Motorunun Yük Karakteristik Eğrisinin Çıkartılması

Detaylı

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜH. BÖLÜMÜ ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUVARI

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜH. BÖLÜMÜ ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUVARI İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜH. BÖLÜMÜ ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUVARI DENEY 1 BİR FAZLI TRANSFORMATÖR DENEYLERİ DENEY 1 BİR FAZLI TRANSFORMATÖR DENEYLERİ I GİRİŞ

Detaylı

ADIYAMAN ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ ELEKTRĠK-ELEKTRONĠK MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ DEVRE ANALĠZĠ LABORATUVARI-II DENEY RAPORU

ADIYAMAN ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ ELEKTRĠK-ELEKTRONĠK MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ DEVRE ANALĠZĠ LABORATUVARI-II DENEY RAPORU ADIYAMAN ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ ELEKTRĠK-ELEKTRONĠK MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ DEVRE ANALĠZĠ LABORATUVARI-II DENEY RAPORU DENEY NO : DENEYĠN ADI : DENEY TARĠHĠ : DENEYĠ YAPANLAR : RAPORU HAZIRLAYANIN

Detaylı

ADIYAMAN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DEVRE ANALİZİ LABORATUVARI-II DENEY RAPORU

ADIYAMAN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DEVRE ANALİZİ LABORATUVARI-II DENEY RAPORU ADIYAMAN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DEVRE ANALİZİ LABORATUVARI-II DENEY RAPORU DENEY NO : DENEYİN ADI : DENEY TARİHİ : DENEYİ YAPANLAR : RAPORU HAZIRLAYANIN

Detaylı

Elektrik Makinaları Laboratuvarı

Elektrik Makinaları Laboratuvarı TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü Elektrik Makinaları Laboratuvarı Deney No: 5-6 Deneyin Adı: Senkron Makine Deneyleri Öğrencinin Adı Soyadı : Numarası : Tarih: 1 Teorik Bilgi

Detaylı

DENEY-4 RL DEVRE ANALİZİ. Alternatif akım altında seri RL devresinin analizi ve deneysel olarak incelenmesi.

DENEY-4 RL DEVRE ANALİZİ. Alternatif akım altında seri RL devresinin analizi ve deneysel olarak incelenmesi. DENEY-4 RL DEVRE ANALİZİ 1. DENEYİN AMACI Alternatif akım altında seri RL devresinin analizi ve deneysel olarak incelenmesi. Kullanılan Alet ve Malzemeler: 1. Osiloskop 2. Sinyal jeneratörü 3. Çeşitli

Detaylı

ALTERNATİF AKIMDA EMPEDANS SERİ DEVRELER

ALTERNATİF AKIMDA EMPEDANS SERİ DEVRELER 1 ALTERNATİF AKMDA EMPEDANS SERİ DEVRELER ALTERNATİF AKMDA EMPEDANS Empedans, gerilim uygulandığında bir elektrik devresinin akımın geçişine karşı gösterdiği zorluğun ölçüsüdür. Empedans Z harfi ile gösterilir

Detaylı

P Cu0 = R I 0. Boş çalışma deneyinde ölçülen değerlerle aşağıdaki veriler elde edilebilir. P 0 = P Fe P Fe = P 0 P Cu Anma Dönüştürme Oranı

P Cu0 = R I 0. Boş çalışma deneyinde ölçülen değerlerle aşağıdaki veriler elde edilebilir. P 0 = P Fe P Fe = P 0 P Cu Anma Dönüştürme Oranı TC DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTROMEKANİK ENERJİ DÖNÜŞÜMÜ I LABORATUVARI 017-018 GÜZ DÖNEMİ DENEY Bir Fazlı Transformatörün Boş Çalışması 1.TEORİK

Detaylı

COPYRIGHT ALL RIGHTS RESERVED

COPYRIGHT ALL RIGHTS RESERVED IEC 60909 A GÖRE HESAPLAMA ESASLARI - 61 KISA-DEVRE AKIMLARININ HESAPLANMASI (14) TEPE KISA-DEVRE AKIMI ip (2) ÜÇ FAZ KISA-DEVRE / Gözlü şebekelerde kısa-devreler(1) H.Cenk BÜYÜKSARAÇ/ Elektrik-Elektronik

Detaylı

Nedim Tutkun, PhD, MIEEE Düzce Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Konuralp Düzce

Nedim Tutkun, PhD, MIEEE Düzce Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Konuralp Düzce ELEKTRİK DEVRELERİ II ÖRNEK ARASINAV SORULARI Nedim Tutkun, PhD, MIEEE nedimtutkun@duzce.edu.tr Düzce Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü 81620 Konuralp Düzce Soru-1) Şekildeki devrede

Detaylı

ALTERNATİF AKIMIN VEKTÖRLERLE GÖSTERİLMESİ

ALTERNATİF AKIMIN VEKTÖRLERLE GÖSTERİLMESİ 1 ALTERNATİF AKIMIN VEKTÖRLERLE GÖSTERİLMESİ Fazör: Zamanla değişen gerilim ve akımın gösterildiği vektörlerdir. Vektör büyüklüğü maksimum değere eşit alınmayıp en çok kullanılan etkin değere eşit alınır.

Detaylı

EEM 202 DENEY 8 RC DEVRELERİ-I SABİT BİR FREKANSTA RC DEVRELERİ

EEM 202 DENEY 8 RC DEVRELERİ-I SABİT BİR FREKANSTA RC DEVRELERİ Ad&oyad: DEELEİ- ABİT Bİ FEKANTA DEELEİ 8. Amaçlar abit Frekanslı seri devrelerinde empedans, akım ve güç bağıntıları abit Frekanslı paralel devrelerinde admitans, akım ve güç bağıntıları. 8.4 Devre Elemanları

Detaylı

Dengeli Üç Fazlı Devreler

Dengeli Üç Fazlı Devreler BÖLÜM 11 Dengeli Üç Fazlı Devreler Kaynak:Nilsson, Riedel, «Elektrik Devreleri» Büyük miktarda elektrik gücün üretimi, iletimi, dağıtımı ve kullanımı üç fazlı devrelerle gerçekleşir. Ekonomik nedenlerden

Detaylı

DENEY 4 DC ŞÖNT ve SERİ MOTORUN YÜKLEME KARAKTERİSTİKLERİ

DENEY 4 DC ŞÖNT ve SERİ MOTORUN YÜKLEME KARAKTERİSTİKLERİ DENEY 4 DC ŞÖNT ve SERİ MOTORUN YÜKLEME KARAKTERİSTİKLERİ 1. Temel Teori (Şönt Uyarmalı Motor) DC şönt motorlar hızdaki iyi kararlılıkları dolayısıyla yaygın kullanılan motorlardır. Bu motor tipi seri

Detaylı

Üç Fazlı Asenkron Motor Tasarımı ve FFT Analizi Three Phase Induction Motor Design and FFT Analysis

Üç Fazlı Asenkron Motor Tasarımı ve FFT Analizi Three Phase Induction Motor Design and FFT Analysis Üç Fazlı Asenkron Motor Tasarımı ve FFT Analizi Three Phase nduction Motor Design and FFT Analysis Murat TEZCAN 1, A. Gökhan YETGİN 2, A. İhsan ÇANAKOĞLU 3, Mustafa TURAN 4 1,3 Mühendislik Fakültesi, Elektrik-Elektronik

Detaylı

TRANSFORMATÖRÜN YÜKLÜ ÇALIŞMASI, REGÜLASYON VE VERİMİN BULUNMASI

TRANSFORMATÖRÜN YÜKLÜ ÇALIŞMASI, REGÜLASYON VE VERİMİN BULUNMASI DENEY-5 TRANSFORMATÖRÜN YÜKLÜ ÇALIŞMASI, REGÜLASYON VE VERİMİN BULUNMASI TEORİK BİLGİ Yüklü çalışmada transformatörün sekonder sargısı bir tüketiciye paralel bağlanmış olduğundan sekonder akımının (I2)

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOKULU ELEKTRİK VE ENERJİ BÖLÜMÜ ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ

ANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOKULU ELEKTRİK VE ENERJİ BÖLÜMÜ ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ ANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOKULU ELEKTRİK VE ENERJİ BÖLÜMÜ ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ RÜZGAR GÜCÜ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ 4. HAFTA 1 İçindekiler Rüzgar Türbini Çalışma Karakteristiği

Detaylı

ENSTİTÜ/FAKÜLTE/YÜKSEKOKUL ve PROGRAM: MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ-ELEKTRIK-ELEKTRONIK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DERS BİLGİLERİ. Adı Kodu Dili Türü Yarıyıl

ENSTİTÜ/FAKÜLTE/YÜKSEKOKUL ve PROGRAM: MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ-ELEKTRIK-ELEKTRONIK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DERS BİLGİLERİ. Adı Kodu Dili Türü Yarıyıl ENSTİTÜ/FAKÜLTE/YÜKSEKOKUL ve PROGRAM: MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ-ELEKTRIK-ELEKTRONIK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DERS BİLGİLERİ Adı Kodu Dili Türü Yarıyıl T+U Saati Kredi AKTS Elektrik-Makinaları II EEM 306 Türkçe

Detaylı

Elektromekanik Kumanda Sistemleri / Ders Notları

Elektromekanik Kumanda Sistemleri / Ders Notları İkincisinde ise; stator düşük devir kutup sayısına göre sarılır ve her faz bobinleri 2 gruba bölünerek düşük devirde seri- üçgen olarak bağlanır. Yüksek devirde ise paralel- yıldız olarak bağlanır. Bu

Detaylı

10- KISA DEVRE ARIZA AKIMLARININ HESAPLANMASI TERĐMLER VE TANIMLAMALAR (IEC 60909)-2

10- KISA DEVRE ARIZA AKIMLARININ HESAPLANMASI TERĐMLER VE TANIMLAMALAR (IEC 60909)-2 HESAPLANMASI TERĐMLER VE TANIMLAMALAR (IEC 60909)-2 EŞDEĞER GERĐLĐM KAYNAĞI, GERĐLĐM FAKTÖRÜ, c SENKRON BĐR MAKĐNENĐN SUBTRANSIENT GERĐLĐMĐ, E GENERATÖRDEN UZAK KISA-DEVRE GENERATÖRE YAKIN KISA-DEVRE KISA-DEVRE

Detaylı

Şekil 1: Direnç-bobin seri devresi. gerilim düşümü ile akımdan 90 o ileri fazlı olan bobin uçlarındaki U L gerilim düşümüdür.

Şekil 1: Direnç-bobin seri devresi. gerilim düşümü ile akımdan 90 o ileri fazlı olan bobin uçlarındaki U L gerilim düşümüdür. 1 TEME DEVEEİN KAMAŞIK SAYIAA ÇÖÜMÜ 1. Direnç Bbin Seri Devresi: (- Seri Devresi Direnç ve bbinin seri bağlı lduğu Şekil 1 deki devreyi alalım. Burada devre gerilimi birbirine dik lan iki bileşene ayrılabilir.

Detaylı

Elektrik Makinaları I. Senkron Makinalar Stator Sargılarının oluşturduğu Alternatif Alan ve Döner Alan, Sargıda Endüklenen Hareket Gerilimi

Elektrik Makinaları I. Senkron Makinalar Stator Sargılarının oluşturduğu Alternatif Alan ve Döner Alan, Sargıda Endüklenen Hareket Gerilimi Elektrik Makinaları I Senkron Makinalar Stator Sargılarının oluşturduğu Alternatif Alan ve Döner Alan, Sargıda Endüklenen Hareket Gerilimi Bir fazlı, iki kutuplu bir stator sargısının hava aralığında oluşturduğu

Detaylı

ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUVARI FİNAL/BÜTÜNLEME SORULARI İÇİN ÖRNEKLER (Bunlardan farklı sorular da çıkabilir.)

ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUVARI FİNAL/BÜTÜNLEME SORULARI İÇİN ÖRNEKLER (Bunlardan farklı sorular da çıkabilir.) ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUVARI FİNAL/BÜTÜNLEME SORULARI İÇİN ÖRNEKLER (Bunlardan farklı sorular da çıkabilir.) 1) Etiketinde 4,5 kw ve Y 380V 5A 0V 8,7A yazan üç fazlı bir asenkron motorun, fazlar arası

Detaylı

KARAMANOĞLU MEHMETBEY ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

KARAMANOĞLU MEHMETBEY ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KARAMANOĞLU MEHMETBEY ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ Elektrik Makinaları II Laboratuvarı DENEY 3 ASENKRON MOTOR A. Deneyin Amacı: Boşta çalışma ve kilitli rotor deneyleri yapılarak

Detaylı

İÇİNDEKİLER CİLT I ELEKTROMANYETİK GEÇİT SÜREÇLERİ

İÇİNDEKİLER CİLT I ELEKTROMANYETİK GEÇİT SÜREÇLERİ İÇİNDEKİLER CİLT I ELEKTROMANYETİK GEÇİT SÜREÇLERİ Bölüm 1: ENERJİ SİSTEMLERİNDE KISA DEVRE OLAYLARI... 3 1.1. Kısa Devre Hesaplarında İzlenen Genel Yol... 5 1.2. Birime İndirgenmiş Genlikler Sistemi (

Detaylı

ALTERNATİF AKIMDA EMPEDANS SERİ DEVRELER

ALTERNATİF AKIMDA EMPEDANS SERİ DEVRELER 1 ALTERNATİF AKMDA EMPEDANS SERİ DEVRELER Empedans, gerilim uygulandığında bir elektrik devresinin akımın geçişine karşı gösterdiği zorluğun ölçüsüdür. Empedans Z harfi ile gösterilir ve birimi ohm(ω)

Detaylı

V cn V ca. V bc. V bn. V ab. -V bn. V an HATIRLATMALAR. Faz-Faz ve Faz-Nötr Gerilimleri. Yıldız ve Üçgen Bağlı Yüklerde Akım-Gerilim İlişkileri

V cn V ca. V bc. V bn. V ab. -V bn. V an HATIRLATMALAR. Faz-Faz ve Faz-Nötr Gerilimleri. Yıldız ve Üçgen Bağlı Yüklerde Akım-Gerilim İlişkileri HATIRLATMALAR Faz-Faz ve Faz-Nötr Gerilimleri V cn V ca V ab 30 10 V an V aa = V cc = V bb V aa = V bb = V cc V bn V bc V ab 30 -V bn V aa = V aa V bb V aa = V aa cos(30) 30 V an V aa = V aa cos(30) =

Detaylı

ELEKTRİK DEVRELERİ-2 LABORATUVARI VI. DENEY FÖYÜ

ELEKTRİK DEVRELERİ-2 LABORATUVARI VI. DENEY FÖYÜ ELEKTİK DEELEİ-2 LABOATUAI I. DENEY FÖYÜ ALTENATİF AKIM DEESİNDE GÜÇ ÖLÇÜMÜ Amaç: Alternatif akım devresinde harcanan gücün analizi ve ölçülmesi. Gerekli Ekipmanlar: AA Güç Kaynağı, 1kΩ Direnç, 0.5H Bobin,

Detaylı

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DENEY FÖYÜ DENEY ADI AC AKIM, GERİLİM VE GÜÇ DENEYİ DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİ DENEY SORUMLUSU DENEY GRUBU: DENEY TARİHİ : TESLİM

Detaylı

ALTERNATİF AKIMDA ÜÇ FAZLI DEVRELER

ALTERNATİF AKIMDA ÜÇ FAZLI DEVRELER 1 ÜÇ FAZLI DEVRELER ALTERNATİF AKIMDA ÜÇ FAZLI DEVRELER Alternatif Akımda Üç Fazlı Devreler Büyük değerlerdeki gücün üretimi, iletim ve dağıtımı üç fazlı sistemlerle gerçekleştirilir. Üç fazlı sistemin

Detaylı

ELEKTRİK MAKİNALARI I DR. ÖĞR. ÜYESİ ENGİN HÜNER

ELEKTRİK MAKİNALARI I DR. ÖĞR. ÜYESİ ENGİN HÜNER ELEKTRİK MAKİNALARI I DR. ÖĞR. ÜYESİ ENGİN HÜNER DOĞRU AKIM MAKİNALARI Doğru akım makinaları genel olarak aşağıdaki sınıflara ayrılır. 1-) Doğru akım generatörleri (dinamo) 2-) Doğru akım motorları 3-)

Detaylı

ELEKTRİK MAKİNALARI I DR. ÖĞR. ÜYESİ ENGİN HÜNER

ELEKTRİK MAKİNALARI I DR. ÖĞR. ÜYESİ ENGİN HÜNER ELEKTRİK MAKİNALARI I DR. ÖĞR. ÜYESİ ENGİN HÜNER DOĞRU AKIM MAKİNALARI Doğru akım makinaları genel olarak aşağıdaki sınıflara ayrılır. 1-) Doğru akım generatörleri (dinamo) 2-) Doğru akım motorları 3-)

Detaylı

DAĞITIM ŞEBEKELERİNDE GERİLİM DÜŞÜMÜ HESABI Alternatif Akımda Enerji Dağıtımı Üç Fazlı Şebeke Bağlantıları Yıldız Bağlantı

DAĞITIM ŞEBEKELERİNDE GERİLİM DÜŞÜMÜ HESABI Alternatif Akımda Enerji Dağıtımı Üç Fazlı Şebeke Bağlantıları Yıldız Bağlantı Alternatif Akımda Enerji Dağıtımı Üç Fazlı Şebeke Bağlantıları Yıldız Bağlantı Yıldız bağlantıda; Trafonun her faz sargı uçları kısa devre edilir. Kısa devre noktası yıldız noktası olup, bu hat nötr hattıdır.

Detaylı

ASENKRON MAKİNELER. Asenkron Motorlara Giriş

ASENKRON MAKİNELER. Asenkron Motorlara Giriş ASENKRON MAKİNELER Asenkron Motorlara Giriş İndüksiyon motor yada asenkron motor (ASM), rotor için gerekli gücü komitatör yada bileziklerden ziyade elektromanyetik indüksiyon yoluyla aktaran AC motor tipidir.

Detaylı

ASENKRON MOTORLARA YOL VERME METODLARI

ASENKRON MOTORLARA YOL VERME METODLARI DENEY-6 ASENKRON MOTORLARA YOL VERME METODLARI TEORİK BİLGİ KALKINMA AKIMININ ETKİLERİ Asenkron motorların çalışmaya başladıkları ilk anda şebekeden çektiği akıma kalkınma akımı, yol alma akımı veya kalkış

Detaylı

326 ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUVARI II ÜÇ-FAZ SİNCAP KAFESLİ ASENKRON (İNDÜKSİYON) MOTOR DENEY 326-04

326 ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUVARI II ÜÇ-FAZ SİNCAP KAFESLİ ASENKRON (İNDÜKSİYON) MOTOR DENEY 326-04 İNÖNÜ ÜNİERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜH. BÖL. 26 ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUARI II ÜÇ-FAZ SİNCAP KAFESLİ ASENKRON (İNDÜKSİYON) MOTOR DENEY 26-04. AMAÇ: Üç-faz sincap kafesli asenkron

Detaylı

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜH. BÖLÜMÜ ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUVARI

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜH. BÖLÜMÜ ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUVARI İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜH. BÖLÜMÜ ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUVARI DENEY 1 BİR FAZLI TRANSFORMATÖR DENEYLERİ DENEY 1 BİR FAZLI TRANSFORMATÖR DENEYLERİ I GİRİŞ

Detaylı

ALTERNATİF AKIMIN VEKTÖRLERLE GÖSTERİLMESİ

ALTERNATİF AKIMIN VEKTÖRLERLE GÖSTERİLMESİ 1 ALTERNATİF AKIMIN VEKTÖRLERLE GÖSTERİLMESİ ALTERNATİF AKIMIN VEKTÖRLERLE GÖSTERİLMESİ Fazör: Zamanla değişen gerilim ve akımın gösterildiği vektörlerdir. Vektör büyüklüğü maksimum değere eşit alınmayıp

Detaylı

SENKRON MAKİNA. Senkron generatörün rotoru yukarıda ifade edildiği gibi DC-uyartımlı elektromıknatıs olabileceği gibi sabit mıknatıslı da olabilir.

SENKRON MAKİNA. Senkron generatörün rotoru yukarıda ifade edildiği gibi DC-uyartımlı elektromıknatıs olabileceği gibi sabit mıknatıslı da olabilir. SENKRON MAKİNA Senkron makinenin rotor sargıları (alan sargıları) harici bir kaynak vasıtası ile fırça-bilezik sistemi üzerinden DC akım uyartımına tabi tutulur. Rotor sargıları türbin kanatları tarafından

Detaylı

ÜÇ-FAZ SENKRON MAKİNANIN SENKRONİZASYON İŞLEMİ VE MOTOR OLARAK ÇALIŞTIRILMASI DENEY 324-06

ÜÇ-FAZ SENKRON MAKİNANIN SENKRONİZASYON İŞLEMİ VE MOTOR OLARAK ÇALIŞTIRILMASI DENEY 324-06 ĐNÖNÜ ÜNĐERSĐTESĐ MÜHENDĐSĐK FAKÜTESĐ EEKTRĐK-EEKTRONĐK MÜH. BÖ. ÜÇ-FAZ SENKRON MAKİNANIN SENKRONİZASYON İŞEMİ E MOTOR OARAK ÇAIŞTIRIMASI DENEY 4-06. AMAÇ: Senkron jeneratörün kaynağa paralel senkronizasyonu

Detaylı

Sinüsoidal Gerilim ve Akım ALIŞTIRMALAR

Sinüsoidal Gerilim ve Akım ALIŞTIRMALAR Sinüsoidal Gerilim ve Akım 65 2.7. ALŞTRMALAR Soru 2.1 : 4 kutuplu bir generatörde rotor (hareketli kısım) 3000 devir/dk ile döndüğüne göre, üretilen gerilimin frekansını bulunuz. (Cevap : f=100hz) Soru

Detaylı

Isc, transient şartlarında, Zsc yi oluşturan X reaktansı ve R direncine bağlı olarak gelişir.

Isc, transient şartlarında, Zsc yi oluşturan X reaktansı ve R direncine bağlı olarak gelişir. Sadeleştirilmiş bir şebeke şeması ; bir sabit AC güç kaynağını, bir anahtarı, anahtarın üstündeki empedansı temsil eden Zsc yi ve bir yük empedansı Zs i kapsar. (Şekil 10.1) Gerçek bir sistemde, kaynak

Detaylı

T.C. YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

T.C. YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ T.C. YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ENERJİ SANTRALLERİNDE YUVARLAK KUTUPLU SENKRON GENERATÖR VE YARDIMCI EKİPMANLARININ BELİRLENMESİ UMUT ÖZDOĞAN YÜKSEK LİSANS TEZİ ELEKTRİK MÜHENDİSLİĞİ

Detaylı

Senkron makina akım diyagrdmının çizimi, statik ve dinamik stabilite sınırlarının tâyini Muzaffer CANAY Doç. - Y. Müh.

Senkron makina akım diyagrdmının çizimi, statik ve dinamik stabilite sınırlarının tâyini Muzaffer CANAY Doç. - Y. Müh. İkinci ankraj pilonunun yüksekliği 33» Nakiller SCA : Toplam çap 43 mm. Çelik kısım 91 X 2,85» Alüminyum kısım 78 X 2,85.» Hesapla bulunan kopma gerilmesi 104 ton Müsaade edilen azamî cer 38» Sun'î adadaki

Detaylı

SERİ PARALEL DEVRELER

SERİ PARALEL DEVRELER 1 SERİ PARALEL DEVRELER ALTERNATİF AKIMDA EMPEDANS Seri Paralel Devreler Çözüm Yöntemi: Seri ve paralel devrelerin bir arada bulunduğu devrelerdir. Devrelerin çözümünde Her kolun empedansı bulunur. Her

Detaylı

8 Asenkron Motorlar (Induction Motors)

8 Asenkron Motorlar (Induction Motors) 8 Asenkron Motorlar (Induction Motors) Önemli Konu Başlıkları *Dengeli üç fazlı büyüklüklerin uzay vektörünün davranışları *Döner manyetik akının oluşumu *Kaymanın oluşumu (ASM un çalışma prensibi) *Kaymanın

Detaylı

V cn V ca. V bc. V bn. V ab 30. -V bn. V an HATIRLATMALAR. Faz-Faz ve Faz-Nötr Gerilimleri. Yıldız ve Üçgen Bağlı Yüklerde Akım-Gerilim İlişkileri

V cn V ca. V bc. V bn. V ab 30. -V bn. V an HATIRLATMALAR. Faz-Faz ve Faz-Nötr Gerilimleri. Yıldız ve Üçgen Bağlı Yüklerde Akım-Gerilim İlişkileri HATIRLATMALAR Faz-Faz ve Faz-Nötr Gerilimleri V cn V ca V ab 30 10 V an V bn V bc V ab 30 -V bn cos30 30 V an cos30 3 3 30 Yıldız ve Üçgen Bağlı Yüklerde Akım-Gerilim İlişkileri Üçgen Bağlı Yük: V LN =

Detaylı

ELEKTRİK MAKİNALARI DENEY KİTPÇIĞI

ELEKTRİK MAKİNALARI DENEY KİTPÇIĞI ELEKTRİK MAKİNALARI DENEY KİTPÇIĞI Öğrencinin Adı Soyadı : Deney 7 8 9 0 Deneyin adı Asenkron Motorlarda Kaymanın Bulunması ~ Asenkron Motorların Boş Çalışması ~ Asenkron Motorun Kısa Devre Çalıştırılması

Detaylı

EET-202 DEVRE ANALİZİ-II DENEY FÖYÜ OSİLOSKOP İLE PERİYOT, FREKANS VE GERİLİM ÖLÇME

EET-202 DEVRE ANALİZİ-II DENEY FÖYÜ OSİLOSKOP İLE PERİYOT, FREKANS VE GERİLİM ÖLÇME OSİLOSKOP İLE PERİYOT, FREKANS VE GERİLİM ÖLÇME Deney No:1 Amaç: Osiloskop kullanarak AC gerilimin genlik periyot ve frekans değerlerinin ölçmesi Gerekli Ekipmanlar: AC Güç Kaynağı, Osiloskop, 2 tane 1k

Detaylı

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI ERİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI DENEY FÖYÜ DENEY ADI KOMPANZASYON DENEYİ DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİ DENEYİ YAPTIRAN

Detaylı

4. Sunum: AC Kalıcı Durum Analizi. Kaynak: Temel Mühendislik Devre Analizi, J. David IRWIN-R. Mark NELMS, Nobel Akademik Yayıncılık

4. Sunum: AC Kalıcı Durum Analizi. Kaynak: Temel Mühendislik Devre Analizi, J. David IRWIN-R. Mark NELMS, Nobel Akademik Yayıncılık 4. Sunum: AC Kalıcı Durum Analizi Kaynak: Temel Mühendislik Devre Analizi, J. David IRWIN-R. Mark NELMS, Nobel Akademik Yayıncılık 1 Giriş Aşağıdaki şekillere ve ifadelere bakalım ve daha önceki derslerimizden

Detaylı

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI DENEY FÖYÜ DENEY ADI ELEKTRİK İLETİM HATLARINDA GERİLİM DÜŞÜMÜ VE GÜÇ FAKTÖRÜ

Detaylı

EGE ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ EMO İZMİR ŞUBESİ İÇİN

EGE ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ EMO İZMİR ŞUBESİ İÇİN EGE ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ EMO İZMİR ŞUBESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLERİ İÇİN SMM DERS TAMAMLAMA KURSU YÜKSEK GERİLİM TEKNİĞİ ELEKTRİK MAKİNELERİ ENERJİ DAĞITIMI 06 Ocak-15

Detaylı

ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTORDA KAYMANIN BULUNMASI

ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTORDA KAYMANIN BULUNMASI DENEY-2 Kapaksız raporlar değerlendirilmeyecektir. ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTORDA KAYMANIN BULUNMASI 1. Teorik Bilgi Asenkron Motorların Çalışma Prensibi Asenkron motorların çalışması şu üç prensibe dayanır:

Detaylı

Alternatif Akım. Yrd. Doç. Dr. Aytaç Gören. Alternatif Akım

Alternatif Akım. Yrd. Doç. Dr. Aytaç Gören. Alternatif Akım Yrd. Doç. Dr. Aytaç Gören Paralel devre 2 İlk durum: 3 Ohm kanunu uygulandığında; 4 Ohm kanunu uygulandığında; 5 Paralel devrede empedans denklemi, 6 Kondansatör (Kapasitans) Alternatif gerilimin etkisi

Detaylı

Alternatif Akım Devreleri

Alternatif Akım Devreleri Alternatif akım sürekli yönü ve şiddeti değişen bir akımdır. Alternatif akımda bazı devre elemanları (bobin, kapasitör, yarı iletken devre elemanları) doğruakım devrelerinde olduğundan farklı davranırlar.

Detaylı

AC-DC Dönüştürücülerin Genel Özellikleri

AC-DC Dönüştürücülerin Genel Özellikleri AC-DC Dönüştürücülerin Genel Özellikleri U : AC girişteki efektif faz gerilimi f : Frekans q : Faz sayısı I d, I y : DC çıkış veya yük akımı (ortalama değer) U d U d : DC çıkış gerilimi, U d = f() : Maksimum

Detaylı

Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü

Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü YALOVA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü ESM 413 Enerji Sistemleri Laboratuvarı-II RL, RC ve RLC DEVRELERİNİN AC ANALİZİ Puanlandırma Sistemi: Hazırlık Soruları:

Detaylı

Asenkron Makineler (2/3)

Asenkron Makineler (2/3) Asenkron Makineler (2/3) 1) Asenkron motorun çalışma prensibi Yanıt 1: (8. Hafta web sayfası ilk animasyonu dikkatle inceleyiniz) Statora 120 derecelik aralıklarla konuşlandırılmış 3 faz sargılarına, 3

Detaylı

Electric Vehicles- 4 EVs V s 4

Electric Vehicles- 4 EVs V s 4 Electric Vehicles-4 Elektrikli Taşıtlarda Kullanılan Elektrik Motorları AC motor veya DC motor? Nasıl Bir Elektrik Motoru? EV lerin kontrolünde amaç torkun kontrol edilmesidir. Gaz kesme (hız azaltımı)

Detaylı

ALTERNATİF AKIMDA EMPEDANS (PARALEL DEVRELER)

ALTERNATİF AKIMDA EMPEDANS (PARALEL DEVRELER) 1 ALTERNATİF AKMDA EMPEDANS (PARALEL DEVRELER) Paralel Devreler Direnç, bobin ve kondansatör birbirleri ile paralel bağlanarak üç farkı şekilde bulunabilirler. Direnç Bobin (R-L) Paralel Devresi Direnç

Detaylı

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI DENEY FÖYÜ DENEY ADI ELEKTRİK İLETİM HATLARINDA GERİLİM DÜŞÜMÜ VE GÜÇ FAKTÖRÜ

Detaylı

TEK FAZLI KONTROLLU VE KONTROLSUZ DOĞRULTUCULAR

TEK FAZLI KONTROLLU VE KONTROLSUZ DOĞRULTUCULAR FIRAT ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ GÜÇ ELEKTRONİĞİ LABORATUVARI DENEY NO:1 TEK FAZLI KONTROLLU VE KONTROLSUZ DOĞRULTUCULAR 1.1 Giriş Diyod ve tristör gibi

Detaylı

ALTERNATİF AKIMDA ANİ VE ORTALAMA GÜÇ

ALTERNATİF AKIMDA ANİ VE ORTALAMA GÜÇ ALTERNATİF AKIMDA ANİ VE A akımda devreye uygulanan gerilim ve akım zamana bağlı olarak değişir. Elde edilen güç de zamana bağlı değişir. Güç her an akım ve gerilimin çarpımına (U*I) eşit değildir. ORTALAMA

Detaylı

4. ÜNİTE ALTERNATİF AKIMDA GÜÇ

4. ÜNİTE ALTERNATİF AKIMDA GÜÇ 4. ÜNİTE ALTERNATİF AKIMDA GÜÇ KONULAR 1. Ani Güç, Ortalama Güç 2. Dirençli Devrelerde Güç 3. Bobinli Devrelerde Güç 4. Kondansatörlü Devrelerde Güç 5. Güç Üçgeni 6. Güç Ölçme GİRİŞ Bir doğru akım devresinde

Detaylı

Doğru Akım (DC) Makinaları

Doğru Akım (DC) Makinaları Doğru Akım (DC) Makinaları Doğru akım makinaları motor veya jeneratör olarak kullanılabilir. Genellikle DC makinalar motor olarak kullanılır. En büyük avantajları hız ve tork ayarının kolay yapılabilmesidir.

Detaylı

BÖLÜM 5 KISA DEVRE HESAPLARI

BÖLÜM 5 KISA DEVRE HESAPLARI BÖLÜM 5 KISA DEVRE HESAPLARI Kısa Devre Nedir? (IEEE Std.100-1992): Bir devrede, genellikle farklı gerilimli iki ve ya daha fazla noktanın bağıl olarak düşük direnç veya empedans üzerinden kaza veya kasıt

Detaylı

SENKRON ALTERNATÖRLER

SENKRON ALTERNATÖRLER SENKRON ALTERNATÖRLER 450 SERİSİ 4 KUTUPLU 50/60 Hz - TRİFAZE Teknik Katalog ÖZELLİKLER VE OPSİYONEL STANDARTLAR: Genpower senkron alternatörler, IEC 34.1/34.2-U.T.E.NF C51.111-VDE 530-B.S. 499965000-

Detaylı

Gerilim beslemeli invertörler, akım beslemeli invertörler / 13. Hafta. Sekil-7.7 de endüktif yükte çalışan PWM invertör görülmektedir.

Gerilim beslemeli invertörler, akım beslemeli invertörler / 13. Hafta. Sekil-7.7 de endüktif yükte çalışan PWM invertör görülmektedir. 1 fazlı Gerilim Kaynaklı PWM invertörler (Endüktif yükte); Sekil-7.7 de endüktif yükte çalışan PWM invertör görülmektedir. Şekil-7.7 den görüldüğü gibi yükün endüktif olması durumunda, yük üzerindeki enerjinin

Detaylı

Yüksek Gerilim Tekniği İÇ AŞIRI GERİLİMLER

Yüksek Gerilim Tekniği İÇ AŞIRI GERİLİMLER İÇ AŞIRI GERİLİMLER n Sistemin kendi iç yapısındaki değişikliklerden kaynaklanır. n U < 220 kv : Dış aşırı gerilimler n U > 220kV : İç aşırı gerilimler enerji sistemi açısından önem taşırlar. 1. Senkron

Detaylı

DENEY-4 BİR FAZLI TRANSFORMATÖRÜN KISA DEVRE DENEYİ

DENEY-4 BİR FAZLI TRANSFORMATÖRÜN KISA DEVRE DENEYİ DENEY-4 BİR FAZLI TRANSFORMATÖRÜN KISA DEVRE DENEYİ TRANSFORMATÖRLERİN EŞDEĞER DEVRESİ Transformatörlerin devre analizinde ve simülasyonunda gerçek modelinin yerine eşdeğer devreleri kullanılır. Eşdeğer

Detaylı

ELEKTRĐK MOTORLARI SÜRÜCÜLERĐ EELP212 DERS 05

ELEKTRĐK MOTORLARI SÜRÜCÜLERĐ EELP212 DERS 05 EELP212 DERS 05 Özer ŞENYURT Mayıs 10 1 BĐR FAZLI MOTORLAR Bir fazlı motorların çeşitleri Yardımcı sargılı motorlar Ek kutuplu motorlar Relüktans motorlar Repülsiyon motorlar Üniversal motorlar Özer ŞENYURT

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Levent Çetin. Alternatif Gerilim. Alternatif Akımın Fazör Olarak İfadesi. Temel Devre Elemanlarının AG Etkisi Altındaki Davranışları

Yrd. Doç. Dr. Levent Çetin. Alternatif Gerilim. Alternatif Akımın Fazör Olarak İfadesi. Temel Devre Elemanlarının AG Etkisi Altındaki Davranışları Yrd. Doç. Dr. Levent Çetin İçerik Alternatif Gerilim Faz Kavramı ın Fazör Olarak İfadesi Direnç, Reaktans ve Empedans Kavramları Devresinde Güç 2 Alternatif Gerilim Alternatif gerilim, devre üzerindeki

Detaylı

Haftanın Amacı: Asenkron motorun hız ayar ve frenleme tekniklerinin kavranmasıdır.

Haftanın Amacı: Asenkron motorun hız ayar ve frenleme tekniklerinin kavranmasıdır. ASENKRON MOTORLARDA HIZ AYARI ve FRENLEME Haftanın Amacı: Asenkron motorun hız ayar ve frenleme tekniklerinin kavranmasıdır. Giriş Bilindiği üzere asenkron motorun rotor hızı, döner alan hızını (n s )

Detaylı

SENKRON ALTERNATÖRLER

SENKRON ALTERNATÖRLER SENKRON ALTERNATÖRLER 315 SERİSİ 4 KUTUPLU 50/60 Hz - TRİFAZE Teknik Katalog ÖZELLİKLER VE OPSİYONEL STANDARTLAR: Genpower senkron alternatörler, IEC 34.1/34.2-U.T.E.NF C51.111-VDE 530-B.S. 499965000-

Detaylı

Doğru Akım (DC) Makinaları

Doğru Akım (DC) Makinaları Doğru Akım (DC) Makinaları Doğru akım makinaları motor veya jeneratör olarak kullanılabilir. Genellikle DC makinalar motor olarak kullanılır. En büyük avantajları hız ve tork ayarının kolay yapılabilmesidir.

Detaylı