SUYLA İLİŞKİLİ SALGINLARDA LABORATUVAR HİZMETLERİNİN ÖNEMİ VE YÖNETİMİ. Prof. Dr. Betigül ÖNGEN
|
|
- Selim Kerimoğlu
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 SUYLA İLİŞKİLİ SALGINLARDA LABORATUVAR HİZMETLERİNİN ÖNEMİ VE YÖNETİMİ Prof. Dr. Betigül ÖNGEN
2 Birleşmiş Milletler (UN-Water) Dünya Su Günü (22 Mart 2015) Anahtar mesajlar: Su sağlıktır. Su doğadır. Su kentleşmedir. Su endüstridir. Su enerjidir. Su eşitliktir. Su besindir. Lancet 2015; 385 (9973):
3 Suyun yaşamsal önemi tartışılmaz! Ancak, güvenli olmayan su, sağlığımız için en önemli tehditlerden birisidir.
4 Son yayımlanan rapor dan 2015 e Binyıl Kalkınma Hedefleri ( Millennium Development Goal ) doğrultusunda oldukça yol alındı.
5 Son yayımlanan rapor Ancak, Dünyada 663 milyon insan hâlâ güvenli içme suyuna ulaşamıyor Üç kişiden biri (ya da 2.4 milyar kişi) gelişmiş sanitasyon olanaklarına sahip değil Sekiz kişiden birinin (946 milyon) defekasyonu açıkta gerçekleşiyor
6 Sadece ishalli hastalıklar her yıl 1,5 milyon kişinin ölümüne neden olmaktadır. Bu ölümlerin %58 ( ) inin güvenli olmayan su, yetersiz sanitasyon ve hijyen koşullarına bağlı olduğu tahmin ediliyor.
7 Sanitasyon sistemlerinin işlevsiz ve içme suyu arıtmasının yetersiz olduğu durumlarda (özellikle afet dönemlerinde) Bazı enfeksiyon hastalıkları hızla yayılıp çok sayıda insanı etkileyebilmektedir.
8 Kolera salgını - Haiti
9 Suyla ilişkili salgınların özellikleri Hızla yayılabilme ve çok sayıda insanı etkileyebilme Yüksek morbidite ve mortalite potansiyeli Sınırlı ulusal sağlık kaynaklarının tüketilmesi Ekonomik üretkenliğin etkilenmesi
10 Hastaların tedavi edilebilmesi Hastalık/ölüm oranlarının düşürülebilmesi Benzer salgınların ortaya çıkmasının önlenebilmesi (koruyucu önlemler alınabilmesi) amacıyla Olası salgınlarda incelemelerin hızlı ve kapsamlı bir şekilde yapılması Salgına yol açan etkenin/etkenlerin ortaya çıkarılması (laboratuvarda saptanması)
11 Suyla İlişkili Salgınlar Önde Gelen Etkenler Bakteri Virüs Protozoon veya helmintler Gastrointestinal enfeksiyon Hepatit Konjunktivit Pnömoni Enfeksiyonlar Deri ve yumuşak doku enfeksiyonları Merkezi sinir sistemi enfeksiyonu..
12 Suyla ilişkili patojenlere örnekler
13
14 veya; -Patojenler suya; doğrudan suda yaşayan hayvanlar veya protozoonlardan geçebilir -Su kaynaklarında hastalık etkeni olabilen ve serbest yaşayabilen organizmalar bulunabilir.
15 Suyun insan ve hayvan dışkısı ile kontaminasyonu salgınlarda bulaşma açısından daha önemlidir World Health Organization (WHO). Guidelines for Drinking-water Quality 4th ed, 2011.
16 Suyla İlişkili Salgın Epidemiyolojisi ve Sürveyans Sürveyans: Bir hastalık veya durumla ilgili olarak verilerin, süreklilik içinde ve sistematik olarak toplanması, toplanan verilerin bir araya getirilerek analiz edilip yorumlanması ve bildirilmesidir. Pasif sürveyans sistemleri (aktif olarak veri toplanmayan, bildirimin kendiliğinden yapılmasının beklendiği sürveyans sistemi) enfeksiyon hastalıklarının insidansındaki sadece genel değişiklikleri saptayabilir. Su kaynaklı salgının belirlenmesinde aktif sürveyans (verilerin düzenli olarak toplandığı sürveyans sistemi) ile belirli bir bölge ve zamanda beklenenden (normalden) daha fazla olgu bildirilmesi daha anlamlıdır. Bu saptamaları yapabilmek için bu tür sürveyans sistemlerinin varlığı gereklidir.
17 Dünyada bu sistemi en iyi uygulayan ülkelerden ikisi ABD ve İngiltere dir ve saptadıkları suyla ilişkili salgınları düzenli olarak bildirmektedirler.
18 ABD Su kaynaklı salgınların etiyolojisi 733 salgın %60 ına yakını 1980 öncesi döneme ait Parazitler %87 Giardia intestinalis %9 Cryptosporidium spp. Legionella dışındaki bakteriler: %45 Shigella spp. %22 Campylobacter spp. %19 Salmonella spp. (S. Typhi dışında) %9 patojenik E. coli Kimyasallar Bakır, florür veya sodyum hidroksit, nitrat, herbisit, pestisit,vb Virüsler %66 Norovirüs %33 Hepatit A virüsü %1 Rotavirüs Craun GF. The importance of waterborne disease outbreak surveillance in the United States. Ann Ist Super Sanità 2012;48:447.
19 2000 li yıllardan sonra ABD Su kaynaklı salgınların etiyolojisi 733 salgın %60 ına yakını 1980 öncesi döneme ait Parazitler %87 Giardia intestinalis %9 Cryptosporidium spp. Legionella dışındaki bakteriler: %45 Shigella spp. %22 Campylobacter spp. %19 Salmonella spp. (S. Typhi dışında) %9 patojenik E. coli Kimyasallar Bakır, florür veya sodyum hidroksit, nitrat, herbisit, pestisit,vb Virüsler %66 Norovirüs %33 Hepatit A virüsü %1 Rotavirüs Craun GF. The importance of waterborne disease outbreak surveillance in the United States. Ann Ist Super Sanità 2012;48:447.
20 ABD de suyla ilişkili bildirilen en büyük salgın 1993 yılında Milwaukee, Wisconsin de içme suyu sisteminin Cryptosporidium la kontaminasyonu sonucu gelişen bu salgın tahminen ishal vakasına yol açmıştır.
21 TÜRKİYE
22 Su Kaynaklı Salgın Ortak suyun tüketilmesi sonucu iki veya daha fazla kişide benzer hastalık tablosunun oluşması CDC Rekreasyonel suyla ilişkili salgınlar Epidemiyolojik bulgular hastalığın olası kaynağı olarak rekreasyonel su veya rekreasyonel su ortamını işaret ettiği durumda, o ortamdaki su ya da suyla temas etmiş havaya maruz kaldıktan sonra benzer hastalık belirtileri gösteren 2 veya daha fazla kişinin bulunması. İçme suyu salgınları Hastalığın olası kaynağı olarak içme suyu söz konusu Laboratuvar tarafından doğrulanmış tek olguluk primer amip meningoensefaliti, yara enfeksiyonları ya da kimyasal zehirlenme durumları hariç. Suyun veya buzun kullanımı esnasında kontaminasyonu sonucu ortaya çıkan salgınlar içme suyu kaynaklı salgınlar sınıfına girmemektedir.
23 Salgın Araştırmalarının Önemi Hastalık etkeni belirlenir Bulaşma aracı belirlenir Hastalıkla ilgili mekanizmalar belirlenir Salgınla ilişkili hastalıkların epidemiyolojisi hakkında daha fazla bilgi edinilir Gelecekte ortaya çıkabilecek benzer salgınlar için önleyici tedbirler geliştirilmesine olanak sağlar Suyla ilişkili salgınlar çok sayıda eş zamanlı enfeksiyona yol açabilme özelliğindedir!
24 Salgın Araştırmasında Laboratuvarın Rolü
25 Salgına hızlı yanıt ve salgının etkilerinin sınırlanmasında rol oynayan başlıca faktörler Kuşkulu olguların erken tanısının yapılıp bildiriminin sağlanması Epidemiyolojik incelemelerin hızla başlatılması Tanının hızla doğrulanması Etkin kontrol önlemlerinin uygulanması Bu süreçte etkenin ve olası bulaşma kaynağı ve şeklinin hızla belirlenmesi esastır World Health Organization (WHO). Guidelines for the collection of clinical specimens during field investigation of outbreaks (WHO/CDS/CSR/EDC/2000.4). WHO, 2000.
26 Uluslararası Sağlık Mevzuatının gözden geçirilmiş formu (2005) Ülkelerin uluslararası potansiyeli de olabilecek halk sağlığı ile ilgili acil durumlarda verilecek yanıta destek sağlama kapasitesine sahip olması gerektiği belirtilmektedir. Uzman personel Örneklerin laboratuvar incelemesi (yurt içinde veya işbirliği yapılan merkezler aracılığıyla) Teknik yardım (ekipman, malzeme ve transport, vb) CDC. Critical elements of laboratory support to outbreak detection & investıgation, Background paper.
27 Salgın Araştırmasında Laboratuvarın Rolü ve Önemi Enfeksiyöz ajanın etiyolojik tanısını sadece laboratuvar koyabilir Sadece klinik belirtiler temelinde enfeksiyon tanısı Su (ve besin) kaynaklı enfeksiyon belirtileri Yanlış tanı Yanıltıcı olabilir Diğer bazı hastalıklarla benzer klinik bulgu ve belirtiler Yanlış tedavi Önlem alınamaz -CDC. Critical elements of laboratory support to outbreak detection & investıgation -Jones TF. Investigation of foodborne and waterborne disease outbreaks. In: Murray PR, Baron EJ, Jorgensen JH, Landry ML, Pfaller MA, eds. Manual of Clinical Microbiology 9th ed., 2007.
28 Enfeksiyon hastalığı açısından laboratuvar incelemeleri mikrobiyoloji laboratuvarında yapılır Mikrobiyolojik laboratuvar tanısı; enfeksiyonların rutin olarak doğrulanması, salgınlarda rol oynayan etkenlerin hızlı bir şekilde tanımlanması için bulaşıcı hastalıkların sürveyansında temel faktörlerden birisidir. CDC. Critical elements of laboratory support to outbreak detection & investıgation
29 Tanının hızlı bir şekilde doğrulanmasında mikrobiyoloji laboratuvarının temel işlevleri Örnek toplanması için önceden planlama yapılması Uygun ve yeterli örnek toplanması Uygun transport (lab a gönderme) koşullarının sağlanması Doğru tanı testlerinin uygulanması WHO. Guidelines for the collection of clinical specimens during field investigation of outbreaks (WHO/CDS/CSR/EDC/2000.4). Doğru biyogüvenlik ve dekontaminasyon prosedürlerinin uygulanması
30 Bir salgın araştırmasında standart adımlar
31 Bir salgın araştırmasında standart adımlar Salgının varlığı belirlenir Risk altındaki popülasyon belirlenir Hipotezler değerlendirilir Tanı doğrulanır Epidemiyoloji tanımlanır Ek çalışmalar yapılır (epid., çevresel, lab, ) Vaka tanımı yapılır ve sayısı belirlenir Hipotezler geliştirilir Kontrol ve koruma önlemleri alınır Bulgular bir rapor halinde bildirilir
32 Bir salgın araştırmasında standart adımlar Salgının varlığı belirlenir Risk altındaki popülasyon belirlenir Hipotezler değerlendirilir Tanı doğrulanır Epidemiyoloji tanımlanır Ek çalışmalar yapılır (epid., çevresel, lab, ) Vaka tanımı yapılır ve sayısı belirlenir Hipotezler geliştirilir Kontrol ve koruma önlemleri alınır Bulgular bir rapor halinde bildirilir
33 Bu süreçte laboratuvarın rolü
34 Salgın araştırmasında laboratuvarın rolü - 1 Laboratuvar prosedürlerini gereğince düzenleyerek sürveyans ve erken uyarı sisteminin sürekliliğini sağlamak Laboratuvar bilgi sistemi aracılığıyla kümeleşmeleri fark ederek salgının varlığının belirlenmesinde rol oynamak Salgın araştırmaları için uygun yöntemleri (örnek alımı, transportu, vb) belirlemek ve bunların uygulanmasını sağlamak Laboratuvar incelemeleri yoluyla tanıyı doğrulamak Laboratuvar bulgularının desteği ve önerilerle vaka tanımının yapılmasına katkıda bulunmak
35 Salgın araştırmasında laboratuvarın rolü - 2 Salgın suşlarının tiplendirilmesi yoluyla suşlar arasındaki ilişki düzeyini ortaya koyarak salgına yol açan suşu belirlemek Bulaşma ile ilgili epidemiyolojik bağlantı açıklanabilmiş ise destekleyici çalışmalar veya gerekli ise ek incelemeler (örneğin kültür) yaparak hipotezin değerlendirilmesi ve kontrol çalışmalarına destek olmak Koruma önlemlerinin oluşturulması ve bu önlemlerin etkinliğinin gösterilmesine katkıda bulunmak
36 Hem hastalardan alınan klinik örneklerin hem de salgının kaynağının incelenmesi çok önemlidir. Bir su kaynağının salgının nedeni olarak gösterilmesindeki en güçlü kanıtlardan biri, etkenin suda saptanmasıdır. Çevreden alınan su örnekleri de mümkün olan en kısa sürede toplanarak laboratuvarda incelenir.
37 Laboratuvara dayalı salgın araştırması üç farklı aşamadan oluşmaktadır a- Salgın öncesi b- Salgın sırasında c- Salgın sonrası -WHO. Role of the laboratory in disease surveillance. Laboratory training for field epidemiologists. WHO, 2007 ( -Nguku P, et al. Pan Afr Med J 2015;20: 451.
38 Laboratuvara dayalı salgın araştırması üç farklı aşamadan oluşmaktadır a- Salgın öncesi b- Salgın sırasında c- Salgın sonrası -WHO. Role of the laboratory in disease surveillance. Laboratory training for field epidemiologists. WHO, 2007 ( -Nguku P, et al. Pan Afr Med J 2015;20: 451.
39 a-salgın öncesi (preanalitik) süreç Mikrobiyolojik incelemelerin kalitesini etkilemesi bakımından sürecin en önemli aşamasıdır Hastadan alınan klinik örnekler ve çevreden alınan su örneklerinin laboratuvara ulaşmasından önceki aktiviteleri kapsar - örneklerin seçimi - örneklerin alınması, toplanması - örneklerin uygun koşullarda laboratuvara ulaştırılması - vb Bu dönem aynı zamanda erken uyarı sinyallerinin alındığı, bazı verilerin salgını düşündürdüğü dönemdir
40 DSÖ önerileri doğrultusunda Rehberler Örnek yönetimi ilkeleri, örneklerin alınması ve laboratuvara gönderilmesi koşulları detaylı bir şekilde yer almaktadır
41 Su örneklerinin alınacağı kaplar Örneklerin etiketlenmesi ve kaydedilmesi Alınacak su örneği miktarları Su örneklerinin nerelerden nasıl alınacağı Örneklerin saklanması ve taşınması Örnekle birlikte gönderilecek formlar Örneklerin incelenmesi için laboratuvar seçimi Örnek yönetimi ilkeleri Güvenlik önlemleri aşamaları
42 Dışkı Ayrıca klinik örnekler Hastalığa göre farklı bölgelerden alınan örnekler
43 Su örnekleri nerelerden alınabilir? Şebeke/çeşme suları Ambalajlı sular Havuz suyu Yüzey ve yüzme suları (deniz, göl, baraj, vb) Kuyu, drenaj, sarnıç vb yerlerden Lejyoner hastalığı kuşkusu? Sıcak ve soğuk su tankları Musluk veya duş başlıkları Merkezi havalandırma sistemi Soğutma kuleleri Şebeke suyu depoları vb
44 Laboratuvara dayalı salgın araştırması üç farklı aşamadan oluşmaktadır a- Salgın öncesi b- Salgın sırasında c- Salgın sonrası -WHO. Role of the laboratory in disease surveillance. Laboratory training for field epidemiologists. WHO, 2007 ( -Nguku P, et al. Pan Afr Med J 2015;20: 451.
45 b-salgın sırasındaki (analitik) süreç Laboratuvardaki aktivitelerdir Örneğin kabulü Örneğin işlenmesi Sonuçların elde edilmesi
46 b-salgın sırasındaki (analitik) süreç Laboratuvar salgınla ilişkili olduğu düşünülen patojeni ya da patojenleri uygun yöntemlerle identifiye eder. Tanı teknikleri gözden geçirilir. ( Etkene yönelik kültür ortamları, izolasyon yöntemleri, serolojik testler ve diğer tanı teknikleri ) Gerektiğinde yeni tanı testleri uygulanabilir ( Yanlış pozitifliklere dikkat! )
47 b-salgın sırasındaki (analitik) süreç Laboratuvar salgın sırasında izole edilen patojenlerin tiplendirmesini yapar ve suşlar arasındaki ilişki düzeyini belirler. Örneğin, serotiplendirme, biyotiplendirme, faj tiplendirmesi, moleküler tiplendirme, vb Epidemiyolojik verilerin yeterli olmadığı durumlarda olgular arasında bağlantı kurulması açısından önemli!
48 Moleküler tiplendirme revaçta Ayrıca genetik sekanslama teknolojisi.gerner-smidt P, et al. Molecular epidemiology. Manual of Clinical Microbiology 10th ed., p. 100., ASM Press, Washington D.C., Oyarzabal OA., Kathariou S (eds). DNA Methods in Food Safety. Molecular Typing of Foodborne and Waterborne Bacterial Pathogens, Wiley-Blackwell, 2014.
49 Laboratuvar tedaviyi yönlendirmek için antimikrobiyal duyarlılık testlerini yapar Direnç paternini belirler (Vaka tanımının geliştirilmesine katkı)
50 Laboratuvara dayalı salgın araştırması üç farklı aşamadan oluşmaktadır a- Salgın öncesi b- Salgın sırasında c- Salgın sonrası -WHO. Role of the laboratory in disease surveillance. Laboratory training for field epidemiologists. WHO, 2007 ( -Nguku P, et al. Pan Afr Med J 2015;20: 451.
51 c-salgın sonrası (postanalitik) süreç Sonuçlar bir rapor halinde halk sağlığı yetkililerine bildirilir ve ön tanı ile karşılaştırılır. Epidemiyologlarla birlikte süreç izlenir. Salgının sonlandığının belirlenmesi, patojenin eradikasyon/eliminasyonunun izlenmesi için de laboratuvara başvurulur. (Salgına neden olan sulardan örnekler alınarak kontrol amaçlı incelemeler yapılır) Elde edilen sonuçlara göre koruma önlemleri açısından sürece müdahale edilebilir.
52 Salgın Yönetiminde Laboratuvar Uzmanı - Epidemiyolog İşbirliği gereklidir Son yıllarda epidemiyoloji ve saha epidemiyolojisi eğitim programlarına laboratuvar yönetimi eğitim modülleri entegre edilmeye başlamıştır. Sürveyansa bütüncül bir yanıt oluşturulması açısından önemli!
53 Salgın Yönetiminde Laboratuvar Uzmanı - Epidemiyolog İşbirliği Epidemiyologlar Laboratuvar tanı kapasitelerini ve sınırlarını bilmesi gereklidir. Analiz öncesi ve analiz sonrası sürece (laboratuvar raporlarını kullanarak harekete geçmek)ilişkin katkıda bulunabilmelidir.nguku P, et al. Pan Afr Med J 2015;20:451. Laboratuvar uzmanları Toplumda mortalite ve morbiditenin izlenmesi, salgınların saptanması ve araştırılması ve kontrol önlemlerinin etkisinin değerlendirilmesi konularında modern epidemiyolojik ve biyoistatistik yaklaşımları kavraması gerekmektedir..kariuki Njenga M, Traicoff D, Tetteh C, et al. Laboratory epidemiologist: skilled partner in field epidemiology and disease surveillance in Kenya. J Public Health Policy 2008;29:149..WHO. Report of the WHO Workshop: Training Programmes Integrating Public Health Laboratory and Applied Epidemiology. Fifth TEPHINET Scientific Conference. Kuala Lumpur, Malaysia, 3 November. WHO, 2010.
54 Sonuç: Mikrobiyoloji laboratuvarı, salgın yönetiminde en önemli unsurlardan biridir. Geniş bir alana yayılmış salgınları, referans merkezi kapsamındaki laboratuvarların yakalayabilme kapasitesinde olduğunu unutmamak gerekir
55 Sonuç: Bir ülke içinde farklı kategorilerdeki laboratuvarların entegrasyonunu sağlayan ve birbirleriyle uyumlu ve koordineli çalışan ulusal halk sağlığı laboratuvar sistemlerinin gerekliliği giderek daha sık vurgulanmaya başlamıştır. Ülkemizde de Sağlık Bakanlığı bünyesinde bulaşıcı hastalıkların önlenmesi ve kontrolü alanında Avrupa Birliği müktesebatını uyumlulaştırma yükümlülüğünün de bir parçası olarak projeler oluşturulmuş ve halk sağlığı sürveyansında laboratuvar desteğinin yapılandırılması alanında önemli adımlar atılmıştır.. KB, Gubler DJ. Perspectives of public health laboratories in emerging infectious diseases. Emerg Microbes Infect 2013;2(6):e37.. Akbaş E. Eski sorunsala yeni mücadele soluğu. Türkiye de bulaşıcı hastalıkların epidemiyolojik sürveyansı ve kontrolü sisteminin güçlendirilmesi projesi. Türk Hij Den Biyol Derg 2007;64:1.
56 Teşekkür ederim
Uluslararası Pencereden Enfeksiyon Kontrolü
Uluslararası Pencereden Enfeksiyon Kontrolü Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Gözüyle Enfeksiyon Kontrol Yönetmeliği Dr. Şöhret Aydemir Amerika da 1950 li yıllarda enfeksiyon kontrolünün önemi anlaşılmaya başlanmış
DetaylıProf.Dr. Meltem Yalınay Çırak Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji A.D. SALGINLARIN İZLENMESİ VE MOLEKÜLER
SALGIN ARAŞTIRMASINDA MOLEKÜLER MİKROBİYOLOJİ LABORATUVARININ ROLÜ Prof.Dr. Meltem Yalınay Çırak Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji A.D. SALGINLARIN İZLENMESİ VE MOLEKÜLER
DetaylıViral gastroenteritlere bağlı salgınlar Türkiye ve Dünyada Güncel Durum
Viral gastroenteritlere bağlı salgınlar Türkiye ve Dünyada Güncel Durum Dr.Gülay KORUKLUOĞLU Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Tanımlar Salgın Belirli bir yer (veya populasyonda) ve zamanda, beklenenin üzerinde
Detaylı7.EKMUD Kongresi,Antalya-Türkiye GÜNAYDIN
7.EKMUD Kongresi,Antalya-Türkiye GÜNAYDIN SENDROMİK YAKLAŞIM NEDİR? DR.GÜLAY KORUKLUO LU HALK SA LI I GENEL MÜDÜRLÜ Ü ULUSAL VİROLOJİ REFERANS LABORATUVARI 7.EKMUD Kongresi,Antalya-Türkiye Sendrom; belirli
DetaylıSalgın Analizi. Prof.Dr.IŞIL MARAL. Halk Sağlığı Uzmanı, Mikrobiyoloji Doktoru (PhD) Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı
Salgın Analizi Prof.Dr.IŞIL MARAL Halk Sağlığı Uzmanı, Mikrobiyoloji Doktoru (PhD) Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Amaç Bu oturum sonunda katılımcılar salgın incelemesi konusunda
DetaylıULUSAL ENTERİK PATOJENLER LABORATUVAR SÜRVEYANS AĞI (UEPLA) XXXVII. TÜRK MİKROBİYOLOJİ KONGRESİ KASIM 2016 ANTALYA
ULUSAL ENTERİK PATOJENLER LABORATUVAR SÜRVEYANS AĞI (UEPLA) XXXVII. TÜRK MİKROBİYOLOJİ KONGRESİ 16-20 KASIM 2016 ANTALYA 1 Ulusal Enterik Patojenler Laboratuvar Sürveyans Ağı (UEPLA) Türkiye de Bulaşıcı
DetaylıErken Uyarı-Cevap ve Saha Epidemiyolojisi
Erken Uyarı-Cevap ve Saha Epidemiyolojisi Dr. Mustafa Bahadır Sucaklı 2. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi 12 Kasım 2013 Antalya 1 Akut Sağlık Olaylarına Cevap İnceleme ve risk değerlendirmesi İnceleme
Detaylıve SALGIN İNCELEME Doç.Dr. Bülent A. BEŞİRBELLİOĞLUİ İ Ğ
SALGIN TANIMLANMASI ve SALGIN İNCELEME BASAMAKLARI Doç.Dr. Bülent A. BEŞİRBELLİOĞLUİ İ Ğ bbesirbellioglu@yahoo.com Salgın; Belirli bir populasyonda, belirli bir zaman diliminde, bir infeksiyon hastalığına
DetaylıUluslararası sağlık tüzüğü ve mikrobiyoloji laboratuvarları yeni fırsatlar ve görevler. Dr Hakan Abacıoğlu
Uluslararası sağlık tüzüğü ve mikrobiyoloji laboratuvarları yeni fırsatlar ve görevler Dr Hakan Abacıoğlu 2. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi, Antalya, 10-13 Kasım 2013 Kathe Kollwitz, Salgın (1903)
DetaylıBULAŞICI HASTALIKLAR SÜRVEYANS VE KONTROL ESASLARI YÖNETMELİĞİ
Resmi Gazete Tarihi: 30.05.2007 Resmi Gazete Sayısı: 26537 BULAŞICI HASTALIKLAR SÜRVEYANS VE KONTROL ESASLARI YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmelik; a)
DetaylıBULAŞICI HASTALIKLAR SÜRVEYANS VE KONTROL ESASLARI YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar
BULAŞICI HASTALIKLAR SÜRVEYANS VE KONTROL ESASLARI YÖNETMELİĞİ Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmelik; BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar a) Bulaşıcı hastalıkların önlenmesi ve kontrolünün sağlanması
DetaylıEski sorunlar-yeni yaklaşımlar
Eski sorunlar-yeni yaklaşımlar Dr Hakan Abacıoğlu Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji AD 8. Ulusal Moleküler ve Tanısal Mikrobiyoloji Kongresi, Ankara Haziran 2014 Çıkar çatışması
DetaylıViral gastroenteritlerin laboratuvar tanısı
Viral gastroenteritlerin laboratuvar tanısı Dr.Gülay Korukluoğlu Dr.Dilek Yağcı Çağlayık Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Akut gastroenteritler özellikle gelişmekte olan ülkelerde önemli bir mortalite ve morbidite
DetaylıZOONOZLAR VE ZOONOTĐK ETKENLER, ĐLGĐLĐ ANTĐMĐKROBĐYAL DĐRENÇ VE GIDA KAYNAKLI SALGINLARIN ĐZLENMESĐ YÖNETMELĐĞĐ
ZOONOZLAR VE ZOONOTĐK ETKENLER, ĐLGĐLĐ ANTĐMĐKROBĐYAL DĐRENÇ VE GIDA KAYNAKLI SALGINLARIN ĐZLENMESĐ YÖNETMELĐĞĐ 23 Aralık 2011 CUMA Resmî Gazete Sayı : 28151 BĐRĐNCĐ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar
DetaylıREVİZYON DURUMU. Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No
REVİZYON DURUMU Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No Hazırlayan: Onaylayan: Onaylayan: Enfeksiyon Kontrol Kurulu Adem Aköl Kalite Konseyi Başkanı Sinan Özyavaş Kalite Koordinatörü 1/5 1. AMAÇ Hastanemizin
DetaylıTÜBERKÜLOZ SÜRVEYANS ÇALIŞMALARINA PRATİK YAKLAŞIM ve ÖNEMİ
21. Yüzyılda Tüberküloz Sempozyumu ve II. Tüberküloz Laboratuvar Tanı Yöntemleri Kursu, Samsun TÜBERKÜLOZ SÜRVEYANS ÇALIŞMALARINA PRATİK YAKLAŞIM ve ÖNEMİ Prof. Dr. Yıldız PEKŞEN Ondokuz Mayıs Üniversitesi,
DetaylıAsist. Dr. Ayşe N. Varışlı
Asist. Dr. Ayşe N. Varışlı 1 GİRİŞ: İshal tüm dünyada, özellikle de gelişmekte olan ülkelerde önemli bir sağlık problemi olarak karşımıza çıkmaktadır Akut ishal, özellikle çocuk ve yaşlı hastalarda önemli
DetaylıMikrobiyolojide Kalite İndikatörü Örnekleri
Mikrobiyolojide Kalite İndikatörü Örnekleri Dr. Ü. Gül Erdem SB. DışkapıYıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Mikrobiyoloji Bölümü KLİMUD-2013 [idrar kültürü] * [lökosit/alan] * [CRP] [hastanın
DetaylıTEK SAĞLIK YAKLAŞIMIYLA ZOONOTİK HASTALIKLARA BAKIŞ (SAĞLIK BAKANLIĞI PERSPEKTİFİ)
TEK SAĞLIK YAKLAŞIMIYLA ZOONOTİK HASTALIKLARA BAKIŞ (SAĞLIK BAKANLIĞI PERSPEKTİFİ) Dr. Ebru AYDIN Zoonotik ve Vektörel Hastalıklar Daire Başkanı 1 SAĞLIK BAKANLIĞINDA ZOONOTİK HASTALIKLAR İLE İLGİLİ YAPILANMA
DetaylıBULAŞICI HASTALIKLARA GİRİŞ
BULAŞICI HASTALIKLARA GİRİŞ Öğr. Gör. Blm. Uzm. F. Özlem ÖZTÜRK AHE 206 Enfeksiyon Hastalıkları Hemşireliği SUNU PLANI Enfeksiyon, enfeksiyon hastalığı kavramı Epidemiyoloji ve kullanılan kavramlar Sürveyans
DetaylıEschericia coli ile Kontamine Su
T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Eschericia coli ile Kontamine Su Kaynaklı Akut Gastroenterit Vaka Artışı Görülen Bir Otel (Antalya, Ekim 2014) Uzm. Dr. Meltem AKIN Türkiye Halk Sağlığı
DetaylıLEGIONELLOSIS. GÜNDEM Havuz - Kimya
LEGIONELLOSIS GÜNDEM Havuz - Kimya L E G I O N E L L A N E D I R? L E J Y O N E R H A S T A L ı Ğ ı V E T U R I Z M M Ü C A D E L E V E K O R U N M A Y Ö N T E M L E R I ...LEGIONNAIRES (LEJYONER) HASTALıĞı,
DetaylıGelişen teknoloji Tanı ve tedavide kullanım Uygulanan teknikler çok gelişmiş bile olsalar kendine özgü komplikasyon riskleri taşımaktadırlar
Gelişen teknoloji Tanı ve tedavide kullanım Uygulanan teknikler çok gelişmiş bile olsalar kendine özgü komplikasyon riskleri taşımaktadırlar 2 Hastanın hastanede yatış süresini uzatmakta Tedavi maliyetini
DetaylıHASTANE ENFEKSİYONLARI VE SÜRVEYANS
HASTANE ENFEKSİYONLARI VE SÜRVEYANS Dr. Kaya Süer Yakın Doğu Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı İÇERİK Sürveyansın tanımı Amaçlar CDC Hastane enfeksiyonu
DetaylıLejyoner Hastalığı Kontrol Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik
Lejyoner Hastalığı Kontrol Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik Lejyoner Hastalığı Kontrol Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik 13 Mayıs 2015tarihinde Resmi Gazetede yayımlanan, tüm yataklı sağlık kurumlarını,
DetaylıSTANDARDİZASYON KURUMLARI VE TÜRKİYE
STANDARDİZASYON KURUMLARI VE TÜRKİYE (yalnızca CLSI mı?) Dr.ELViN DiNÇ OKMEYDANI E.A.H ENFEKSİYON HASTALIKLARI VE KLİNİK MİKROBİYOLOJİ KLİNİĞİ Antibiyotik tedavisi gerektiren bir enfeksiyonda rolü olan
DetaylıKlinik Mikrobiyoloji Testlerinde Doğrulama (verifikasyon) ve Geçerli Kılma (validasyon)
Klinik Mikrobiyoloji Testlerinde Doğrulama (verifikasyon) ve Geçerli Kılma (validasyon) Kaynaklar Mikrobiyolojik prosedürleri doğrulama / geçerli kılmaya ilişkin aşağıdaki uluslararası kaynaklar önerilir
DetaylıHASTANE ENFEKSİYONLARI KAÇINILMAZDIR. SADECE BİR KISMI ÖNLENEBİLİR.
Hastalar hastaneye başvurduktan sonra gelişen ve başvuru anında inkübasyon döneminde olmayan veya hastanede gelişmesine rağmen bazen taburcu olduktan sonra ortaya çıkabilen infeksiyonlar Genellikle hastaneye
DetaylıBiyolojik Risk Etmenleri
Biyolojik Risk Etmenleri Mesleki tehlikeler Biyolojik, Biyomekanik, Kimyasal, Fiziksel (+radyolojik) Psikososyal TANIMLAMA Çalışma yaşamında biyolojik risk etkenleri denildiğinde akla, herhangi bir enfeksiyona,
DetaylıAKUT HALK SAĞLIĞI OLAYLARI HIZLI RĠSK DEĞERLENDĠRĠLMESĠ ÇALIġTAYI 23-24 Eylül 2013
AKUT HALK SAĞLIĞI OLAYLARI HIZLI RĠSK DEĞERLENDĠRĠLMESĠ ÇALIġTAYI 23-24 Eylül 2013 Dr. Semra YILMAZ Veteriner Sağlık Ürünleri ve Halk Sağlığı Daire BaĢkanı VETERĠNER SAĞLIK ÜRÜNLERĠ VE HALK SAĞLIĞI DAĠRE
DetaylıAMR Global Case Studies. Antimikrobiyal Direnç ile İlgili Global Çalışmalar
AMR Global Case Studies Antimikrobiyal Direnç ile İlgili Global Çalışmalar AMD: Global Bir Tehdit G7 ülkelerindeki infeksiyonların %50 si başlangıç tedavilerinde kullanılan antibiyotiklere direnç gösterebilmektedir.
DetaylıİSTANBUL HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ
İSTANBUL HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ 2017 www.istanbulhalksagligi.gov.tr 1 LEJYONER HASTALIĞI ÇEVRESEL SÜRVEYANS ÇALIŞMALARI ÇEVRE SAĞLIĞI ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ Fethullah ÇELİK 05.05.2017 LEJYONER HASTALIĞI
DetaylıHastane Ortamında Klinik Mikrobiyoloji «KÜLTÜRÜ»
Antimikrobial Farkındalık Simpozyumu Hastane Ortamında Klinik Mikrobiyoloji «KÜLTÜRÜ» Dr Gökhan AYGÜN Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji AD Kültür Tarihsel, toplumsal gelişme süreci içinde yaratılan
DetaylıUlusal Hastane Enfeksiyonları Sürveyans Ağı (UHESA)
Ulusal Hastane Enfeksiyonları Sürveyans Ağı (UHESA) Doç. Dr. Mustafa Gökhan Gözel Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Mikrobiyoloji Referans Laboratuvarları Daire Başkanlığı ve Klinik
DetaylıNORMAL ÖĞRETİM DERS PROGRAMI
NORMAL ÖĞRETİM DERS PROGRAMI 1. Yarıyıl 1. Hafta ( 19.09.2011-23.09.2011 ) Gıda maddelerinin kalite kriterleri Beslenmeyle ilgili genel bilgilerin verilmesi Gıda güvenliği Halk Sağlığı Zoonoz enfeksiyonlarla
DetaylıCerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı
Hematoloji ve Kemik İliği Transplantasyon Hastalarında Rektal Kolonizasyon ve Bakteriyemi İlişkisinin Araştırılması Asiye Karakullukçu 1, Mehtap Biçer 2, Gökhan Aygün 1 Şeniz Öngören 3, Cem Ar 3, Elvin
DetaylıANTİMİKROBİYAL DİRENÇ STRATEJİK EYLEM PLANI ( )
ANTİMİKROBİYAL DİRENÇ STRATEJİK EYLEM PLANI (2018-2023) Prof. Dr. Selçuk KILIÇ T.C. Sağlık Bakanlığı Mikrobiyoloji Referans Laboratuvarları ve Biyolojik Ürünler Dairesi Başkanlığı Antimikrobiyal Direnç
DetaylıHIZLI VE YÜKSEK ÇÖZÜNÜRLÜKTE BRUCELLA GENOTİPLENDİRİLMESİ İÇİN MOLEKÜLER BİR YÖNTEM GELİŞTİRİLMESİ
HIZLI VE YÜKSEK ÇÖZÜNÜRLÜKTE BRUCELLA GENOTİPLENDİRİLMESİ İÇİN MOLEKÜLER BİR YÖNTEM GELİŞTİRİLMESİ SELÇUK KILIÇ, BEKİR ÇELEBİ, MEHMET GENÇ, CANAN KETRE, MUSTAFA KOLUKIRIK 1, Ankara 2 Bioeksen Ar-Ge Teknolojileri
DetaylıDirençli Bakteri Yayılımının Önlenmesinde Laboratuvarın Rolü
Dirençli Bakteri Yayılımının Önlenmesinde Laboratuvarın Rolü Dr. Özlem Kurt Azap Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD 29 Mart 2017, KLİMİK-Ankara 1 Antonie
DetaylıLEGIONELLA: NE YAPMALI?
LEGIONELLA: NE YAPMALI? Dr. Haluk Erdoğan Başkent Üniversitesi Alanya Araştırma ve Uygulama Merkezi Çıkar Çatışması Son üç yıl içerisinde Bir ticari kuruluşla çalışma, mal ortaklığı Danışmanlık, danışma
DetaylıHASTA GÜVENLİĞİNDE ENFEKSİYONLARIN KONTROLÜ VE İZOLASYON ÖNLEMLERİ. Dr. Nazan ÇALBAYRAM
HASTA GÜVENLİĞİNDE ENFEKSİYONLARIN KONTROLÜ VE İZOLASYON ÖNLEMLERİ Dr. Nazan ÇALBAYRAM Bir hastanenin yapmaması gereken tek şey mikrop saçmaktır. Florence Nightingale (1820-1910) Hastane Enfeksiyonları
DetaylıDünyada ve Türkiye de Gıda Kaynaklı Hastalıklar, Kontrol Etme ve Önleme Mekanizmaları
Dünyada ve Türkiye de Gıda Kaynaklı Hastalıklar, Kontrol Etme ve Önleme Mekanizmaları MEHMET YÜKSEL1*, SELAHATTİN SERT2, ARZU KAVAZ YÜKSEL3 1ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ HINIS MESLEK YÜKSEKOKULU GIDA İŞLEME BÖLÜMÜ,
DetaylıSULARLA BULAŞAN PROTOZOONLARIN SÜRVEYANSINDA GELİŞMELER Dr.Mehmet TANYÜKSEL GATA Askeri Tıp Fakültesi, Tıbbi Parazitoloji BD, Ankara Dr.
SULARLA BULAŞAN PROTOZOONLARIN SÜRVEYANSINDA GELİŞMELER Dr.Mehmet TANYÜKSEL GATA Askeri Tıp Fakültesi, Tıbbi Parazitoloji BD, Ankara Dr.Yüksel GÜRÜZ Ege Üniversitesi, Parazitoloji AD, İzmir Sunu akışı
DetaylıBİYOLOJİK RİSK ETMENLERİ
Bu mikroorganizmalar; 1 Doğrudan temas Hava ve vektörleri Ortak kullanılan canlı veya cansız maddeler vasıtasıyla insanlara bulaşırlar. MESLEKİ BİYOLOJİK RİSKLERE MARUZ KALINAN SEKTÖRLER Tarım Ürünün yetiştirilmesi
DetaylıUlusal Akılcı Antibiyotik Kullanımı ve Antimikrobiyal Direnç Stratejik Eylem Planı
Türkiye Halk Sağlığı Halk Genel Sağlığı Müdürlüğü Kurumu Ulusal Akılcı Antibiyotik Kullanımı ve Antimikrobiyal Direnç Stratejik Eylem Planı Doç. Dr. Serap SÜZÜK YILDIZ Tıbbi Mikrobiyoloji Uzmanı, PhD SB
DetaylıVİRUS HASTALIKLARINDA TANI YÖNTEMLERİ
VİRUS HASTALIKLARINDA TANI YÖNTEMLERİ Doç. Dr. Koray Ergünay MD PhD Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Viroloji Ünitesi Viral Enfeksiyonlar... Klinik
DetaylıUZM. DR. SALİH MAÇİN Şırnak Devlet Hastanesi
UZM. DR. SALİH MAÇİN Şırnak Devlet Hastanesi Kronik ishalli pediatrik hastalarda saptanan paraziter etkenler Salih Maçin 1, Filiz Kaya 2, Deniz Çağdaş 3, Hayriye Hızarcıoğlu Gülşen 3, İnci Nur Saltık Temizel
DetaylıZoonotik Tüberküloz (1)
Zoonotik Tüberküloz (1) (Dünya Akciğer Sağlğı Kongresi öncesi Londra da yapılan toplantının sonuçları) Besin ve hayvan kaynaklı tüberküloza (zoonotik TB) ye karşı ilk kez mücadele çağrısı yapıldı. 30.09.2016
DetaylıBELGELER. Dr. A. Arzu Sayıner Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji AD
BELGELER Dr. A. Arzu Sayıner Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji AD Belgeler - 1 ISO 15189, 2003 (2009 da revizyon) Tıbbi laboratuvarlar için uluslar arası kalite standardı 4. bölüm
DetaylıDünyada ve Türkiye de İnfluenza Epidemiyolojisi. Dr. Nurbanu Sezak Atatürk EAH Enfeksiyon Hst. ve Kln. Mikrobiyoloji Kliniği Kasım 2015
Dünyada ve Türkiye de İnfluenza Epidemiyolojisi Dr. Nurbanu Sezak Atatürk EAH Enfeksiyon Hst. ve Kln. Mikrobiyoloji Kliniği Kasım 2015 İnfluenza Tip A ve B virusları Akut solunum yolu hastalığı Her yıl
DetaylıHastanelerde Su Kullanımı. M.Ali SÜNGÜ Amerikan Hastanesi Bakım ve Onarım Müdürü alis@amerikanhastanesi.org
Hastanelerde Su Kullanımı M.Ali SÜNGÜ Amerikan Hastanesi Bakım ve Onarım Müdürü alis@amerikanhastanesi.org Bir Çin atasözü der ki; Suyu içmeden önce, kaynağını öğren Hastanelerde infeksiyon kaynaklarını
DetaylıAvian Influenza Tavuk Vebası Hastalığı Kuş Gribi
Avian Influenza Tavuk Vebası Hastalığı Kuş Gribi Doç.Dr.Fethiye ÇÖVEN İzmir - Bornova VKE Kanatlı Hastalıkları Teşhis Laboratuvarı AI/ND Ulusal Referans Laboratuvarı fethiye.coven@tarimorman.gov.tr - Avian
DetaylıGıda Kaynaklı İnfeksiyon Hastalıkları
Gıda Kaynaklı İnfeksiyon Hastalıkları Dr. Serap Şimşek-Yavuz İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Gıda Kaynaklı İnfeksiyon Hastalıkları
Detaylı(1) ATRG L 268, 3.10.1998, s. 1.
2119/98/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Kararı çerçevesinde bulaşıcı hastalıkların önlenmesi ve kontrolü için erken uyarı ve yanıt sistemi hakkında 22 Aralık 1999 tarihli KOMİSYON KARARI [C(1999)
DetaylıOlgularla Parazitoloji. Doç. Dr. Gülay ARAL AKARSU Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Parazitoloji Bilim Dalı
Olgularla Parazitoloji Doç. Dr. Gülay ARAL AKARSU Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Parazitoloji Bilim Dalı Olgu 1 13 yaşında çocuk hasta İlki 2 ay önce başlayan ve her biri 5-7 gün süren iki diyare
DetaylıBiyosidal ürünlerin etkinliği ve güvenliğine ilişkin DSÖ gereklilikleri
Biyosidal ürünlerin etkinliği ve güvenliğine ilişkin DSÖ gereklilikleri Doç. Dr. Toker Ergüder Ulusal Memur Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar ve Yaşam Seyri Dünya Sağlık Örgütü Türkiye Ofisi Sunum bağlamı Biyosidal
DetaylıTürkiye'de Antibiyotik Direncinin Durumu
Türkiye'de Antibiyotik Direncinin Durumu Dr. Hüsniye ŞİMŞEK Mikrobiyoloji Referans Laboratuvarları Daire Başkanlığı Ulusal Antimikrobiyal Direnç Sürveyans Birimi Antimikrobiyal Yönetim Simpozyumu 06-08
DetaylıTİFO. Tifo; Paratifo; Enterik Ateş;
TİFO Tifo; Paratifo; Enterik Ateş; Tifo ve paratifo hastalığı Salmonella bakterisi ile meydana gelen sistemik enfeksiyon hastalıklarıdır. Tifoya Salmonella typhi paratifoya ise Salmonella paratyphi neden
DetaylıSami EROL Gıda Mühendisi Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü Gıda Kontrol ve Laboratuvarlar Dairesi
Sami EROL Gıda Mühendisi Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü Gıda Kontrol ve Laboratuvarlar Dairesi 1 24 Aralık 2012-22 Mart 2013 Maryland Üniversitesi Amerika Birleşik Devletleri 2 3 Maryland Üniversitesi
DetaylıSARS (SEVERE ACUTE RESPİRATORY SYNDROME) CİDDİ AKUT SOLUNUM YETMEZLİĞİ SENDROMU
SARS (SEVERE ACUTE RESPİRATORY SYNDROME) CİDDİ AKUT SOLUNUM YETMEZLİĞİ SENDROMU Coronavirus lar, Coronaviridae ailesinde yer alan zarflı RNA virüsleridir. İnsan ve hayvanlarda solunum yolu ve gastrointestinal
DetaylıEnfeksiyon Hastalıkları Tanısında Sendromik Yaklaşım: Avantaj ve Dezavantajları: İshal
Enfeksiyon Hastalıkları Tanısında Sendromik Yaklaşım: Avantaj ve Dezavantajları: İshal Ahmet Çağkan İnkaya Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı inkaya@hacettepe.edu.tr
DetaylıTürkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel Kapasitenin Güçlendirilmesi Projesi
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel Kapasitenin Güçlendirilmesi Projesi Şu anki sunumun yapılmasına imkan tanıyan bu proje, 692188 sayılı anlaşma kapsamındaki AB Horizon 2020 Araştırma
DetaylıTIBBİ MİKROBİYOLOJİ ANABİLİM DALI MEZUNİYET SONRASI (UZMANLIK) EĞİTİMİ DERS MÜFREDATI
TIBBİ MİKROBİYOLOJİ ANABİLİM DALI MEZUNİYET SONRASI (UZMANLIK) EĞİTİMİ DERS MÜFREDATI DERS KODU MİK 0001 MİK 0002 MİK 0003 MİK 0004 MİK 0005 MİK 0006 MİK 0007 MİK 1000 MİK 4000 MİK 5000 KONU ADI Vaka Değerlendirme
DetaylıÖZGEÇMİŞ. 4. Görev Yerleri
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Azize KARAHAN 2. Doğum Tarihi : 09.08.1987 3. Öğrenim Durumu : Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Hemşirelik Koç Üniversitesi 2005-2009 Yüksek Lisans Halk Sağlığı Hemşireliği Üniversitesi
Detaylı2119/98/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Kararı kapsamında Topluluk ağı tarafından aşamalı olarak kapsanacak bulaşıcı hastalıklar hakkında
2119/98/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Kararı kapsamında Topluluk ağı tarafından aşamalı olarak kapsanacak bulaşıcı hastalıklar hakkında AVRUPA TOPLULUKLARI KOMİSYONU, 22 Aralık 1999 tarihli KOMİSYON
DetaylıTÜRKĠYE DE KUDUZ VE YÜRÜTÜLEN ÇALIġMALAR
TÜRKĠYE DE KUDUZ VE YÜRÜTÜLEN ÇALIġMALAR Dr. Ebru AYDIN Zoonotik ve Vektörel Hastalıklar Daire Başkanı 0 312 565 5347 ebruaydin.tr@gmail.com ebru.aydin@thsk.gov.tr KUDUZ Kuduz, dünyada hâlâ önemini koruyan
DetaylıBELGELER. Dr. A. Arzu Sayıner Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji AD
BELGELER Dr. A. Arzu Sayıner Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji AD Belgeler - 1 ISO 15189, 2003 (2009 da revizyon) A global quality standart for medical laboratories 4. bölüm -
DetaylıSAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ
SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ Sağlık hizmeti veren, Doktor Ebe Hemşire Diş hekimi Hemşirelik öğrencileri, risk altındadır Bu personelin enfeksiyon açısından izlemi personel sağlığı ve hastane
DetaylıÇORUM HİTİT ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM ARAŞTIRMA HASTANESİ NDE HEMODİYALİZ KATETER ENFEKSİYONLARI
ÇORUM HİTİT ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM ARAŞTIRMA HASTANESİ NDE HEMODİYALİZ KATETER ENFEKSİYONLARI DERYA YAPAR, ÖZLEM AKDOĞAN, İBRAHİM DOĞAN, FATİH KARADAĞ, NURCAN BAYKAM AMAÇ Kateter ile ilişkili enfeksiyonlar,
DetaylıDoktora 6. Yarıyıl DERS KODU DERSLER TEO. UYG. KRD. AKTS Z/S. Doktora 8. Yarıyıl
AVRASYA ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ DOKTORA PROGRAMI DERSLERİ VE DERS İÇERİKLERİ Doktora 1. Yarıyıl ISGD 601 İş Sağlığı ve İş Hijyeni 3 2 3 Z ISGD 603 Meslek Hastalıkları
DetaylıBULAŞICI HASTALIKLARIN İHBAR VE BİLDİRİM SİSTEMİ
BULAŞICI HASTALIKLARIN İHBAR VE BİLDİRİM SİSTEMİ Amaç Bulaşıcı hastalıkların önemi ve bulaşıcı hastalıkların ihbar ve bildirim sistemi hakkında bilgiler vermek. Öğrenim Hedefleri-1 Bulaşıcı hastalık tanımını
DetaylıVİRAL ENFEKSİYONLAR VE KORUNMA. Yrd. Doç. Dr. Banu KAŞKATEPE
VİRAL ENFEKSİYONLAR VE KORUNMA Yrd. Doç. Dr. Banu KAŞKATEPE MERS-CoV (Middle East Respiratoy Seyndrome- Corona Virus Mers-CoV Öyküsü İlk olgu: v Haziran 2012 Suudi Arabistan v Pnömoni ve akut böbrek yetmezliği-
DetaylıVETERİNER HEKİMLİK ALANINDA ANTİMİKROBİYEL DİRENÇ İZLEME ve KONTROL STRATEJİLERİ EYLEM PLANI
VETERİNER HEKİMLİK ALANINDA ANTİMİKROBİYEL DİRENÇ İZLEME ve KONTROL GIDA ve KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ VETERİNER SAĞLIK ÜRÜNLERİ ve HALK SAĞLIĞI DAİRESİ BAŞKANLIĞI A Veteriner Hekimlik Alanında Antimikrobiyel
DetaylıERİŞKİN HASTADA İNFLUENZAYI NASIL TANIRIM?
ERİŞKİN HASTADA İNFLUENZAYI NASIL TANIRIM? Dr. Murat Kutlu Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Giriş İnfluenza sendromu genellikle ani başlangıçlı
DetaylıTÜBERKÜLOZUN MOLEKÜLER TANISINDA GÜNCEL DURUM
TÜBERKÜLOZUN MOLEKÜLER TANISINDA GÜNCEL DURUM Doç. Dr. Alpaslan Alp Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Dünya Sağlık Örgütü 2009 Yılı Raporu Aktif tüberkülozlu hasta
DetaylıKOD:ENF.PR.01 YAYIN TRH:MART 2009 REV TRH: EYLÜL 2012 REV NO:02 Sayfa No: 1/6
1.AMAÇ: Hastanede sağlık hizmetleri ile ilişkili enfeksiyonların önlenmesi ve kontrolü ile ilgili faaliyetleri yürütmek üzere Enfeksiyon Kontrol Komitesi nin çalışma şekli, görev, yetki ve sorumluluklarını
DetaylıKüreselleşmede Bulaşıcı Hastalıkların Kontrolü
Küreselleşmede Bulaşıcı Hastalıkların Kontrolü Prof. Dr. A. Sesin KOCAGÖZ Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları 1 Nisan 2013 Tarihinde Acıbadem Üniversitesi 4.Geleneksel Bilgi Güncelleme
DetaylıECZACILIK FAKÜLTESİ TOKSİKOLOJİ. Dersin Kodu Dersin Adı Z/S T U K
ECZACILIK FAKÜLTESİ TOKSİKOLOJİ PROGRAM KOORDİNATÖRÜ Prof. Dr. Şahan SAYGI, sahan.saygi@neu.edu.tr YÜKSEK LİSANS DERSLERİ Dersin Kodu Dersin Adı Z/S T U K ETKS 600 Uzmanlık Alan Dersi Z 4 0 4 ETKS 601
DetaylıDr. Aysun YALÇI Gülhane Eğitim Araştırma Hastanesi , ANKARA
Dr. Aysun YALÇI Gülhane Eğitim Araştırma Hastanesi 29.03.2017, ANKARA Sunum Planı Giriş Antimikrobiyal direnci önleme Direncin önlenmesinde WHO, İDSA,CDC önerileri El hijyeni Temas izolasyonu önlemleri
DetaylıT.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü GENELGE 2006/ 23
B100TSH0110001 Bulaşıcı Hastalıklarla Mücadele 17.02.2006 / 1808 GENELGE 2006/ 23 Ülkemizin içinde bulunduğu coğrafik yapı, alt yapı eksikliklerinden kaynaklanan problemler ve genel hijyen uygulamalarındaki
DetaylıSu İle Bulaşan Hastalıklara Çok Paydaşlı Yaklaşım
Su İle Bulaşan Hastalıklara Çok Paydaşlı Yaklaşım Prof. Dr. Nurhan İNCE İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı T.C. Sağlık Bakanlığı, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, İstanbul
Detaylı'nosocomial' Yunanca iki kelimeden oluşur
'nosocomial' Yunanca iki kelimeden oluşur 'nosus' hastalık 'komeion' icabına bakmak 'nosocomial' tıbbi tedavi altında iken hastanın edindiği herhangi bir hastalık Tanım Enfeksiyon Hastaneye yatırıldığında
DetaylıENFEKSİYON KONTROL KOMİTELERİNİN GÖREVLERİ VE SAĞLIK ÇALIŞANLARINDA ENFEKSİYON KONTROLÜ ve ÖNLENMESİ
TC SAĞLIK BAKANLIĞI Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı ENFEKSİYON KONTROL KOMİTELERİNİN GÖREVLERİ VE SAĞLIK ÇALIŞANLARINDA ENFEKSİYON KONTROLÜ ve ÖNLENMESİ Dr. Mustafa ERTEK Refik Saydam Hıfzıssıhha
DetaylıDavet. Doç. Dr. Şaban GÜRCAN Simpozyum Başkanı
Davet Değerli Meslektaşlarımız, Tularemi son yıllarda Türkiye de yeniden önem kazanan ve bildirimi artan hastalıklardan biri olarak dikkati çekmektedir. Sağlık Bakanlığı nın bu hastalığı bildirimi zorunlu
DetaylıGİRİŞ. Kan dolaşımı enfeksiyonları (KDE) önemli morbidite ve mortalite sebebi. ABD de yılda 200.000 KDE, mortalite % 35-60
Dr. Tolga BAŞKESEN GİRİŞ Kan dolaşımı enfeksiyonları (KDE) önemli morbidite ve mortalite sebebi ABD de yılda 200.000 KDE, mortalite % 35-60 Erken ve doğru tedavi ile mortaliteyi azaltmak mümkün GİRİŞ Kan
DetaylıBağışıklama ve Mikrobiyolojik Sürveyans İnvaziv Bakteriyel Etkenler
Bağışıklama ve Mikrobiyolojik Sürveyans İnvaziv Bakteriyel Etkenler Dr. Selin NAR ÖTGÜN Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Mikrobiyoloji Referans Laboratuvarları Daire Başkanlığı 3.Ulusal Klinik Mikrobiyoloji
DetaylıYoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Kandida Enfeksiyonları ve Mortaliteyi Etkileyen Risk Faktörleri
Yoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Kandida Enfeksiyonları ve Mortaliteyi Etkileyen Risk Faktörleri Emel AZAK, Esra Ulukaya, Ayşe WILLKE Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik
DetaylıHİJYEN VE SANİTASYON
HİJYEN VE SANİTASYON TEMİZLİK+ HİJYEN= SANİTASYON Bulunduğumuz ortamda hastalık yapan mikroorganizmaların hastalık yapamayacak seviyede bulunma durumuna hijyen denir. Sağlıklı (temiz ve hijyenik) bir ortamın
DetaylıPhd. Dr. Levent Tunalı
Phd. Dr. Levent Tunalı Bulaşıcı meslek hastalılığı; görülen işin gereği olarak veya işyerinin özel koşulları etkisi ile oluşan ve enfeksiyonun labratuvar bulguları ile kanıtlandığı bir hastalıktır. Salgın,
DetaylıUlusal Antimikrobiyal Direnç Sürveyans Sistemi (UAMDSS)
Ulusal Antimikrobiyal Direnç Sürveyans Sistemi (UAMDSS) Uzm.Dr.Hüsniye Şimşek, Mikrobiyoloji Referans Laboratuvarları DB Ulusal Antimikrobiyal Direnç Sürveyans Birimi 37. TMC Kongresi 16-20 Kasım 2016,
DetaylıÖZGEÇMİŞ. Cep Tel : 0533 882 66 08 : Marmara Bölgesi 31. Sok. No:6 / Lefkoşa KKTC : ayseseyer@hotmail.com ayseseyer@gau.edu.tr
ÖZGEÇMİŞ KİŞİSEL BİLGİLER Ad, Soyad : Ayşe SEYER Doğum Tarihi : 12.08.1986 Medeni Durum : Evli Uyruk : KKTC Cep Tel : 0533 882 66 08 Adres : Marmara Bölgesi 31. Sok. No:6 / Lefkoşa KKTC E-posta : ayseseyer@hotmail.com
DetaylıZOONOTİK HASTALIKLARDA TEK SAĞLIK YAKLAŞIMI VE ÖNEMİ KUDUZ ÖRNEĞİ
ZOONOTİK HASTALIKLARDA TEK SAĞLIK YAKLAŞIMI VE ÖNEMİ KUDUZ ÖRNEĞİ Dr. Ebru AYDIN Zoonotik ve Vektörel Hastalıklar Daire Başkanı T.C. Sağlık Türkiye T.C. Bakanlığı Halk Sağlık Sağlığı Bakanlığı Kurumu Zoonotik
DetaylıKIZAMIK SALGINI DÜNYADA VE TÜRKİYE DEKİ DURUM
KIZAMIK SALGINI DÜNYADA VE TÜRKİYE DEKİ DURUM Yrd. Doç. Dr. Sema ALP ÇAVUŞ Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD İzmir Klimik Derneği Erişkin Bağışıklama
Detaylı5- SAHA EPİDEMİYOLOJİSİ EĞİTİM PROGRAMININ İÇERİĞİNDE NELER
1- SAHA EPİDEMİYOLOJİSİ EĞİTİM PROGRAMI NEDİR? Saha epidemiyolojisi; toplumun sağlık düzeyini korumak, geliştirmek ve ortaya çıkan tehditleri belirleyip ortadan kaldırmak için güvenilir bilimsel incelemeler
DetaylıAntimikrobiyal Direnç Sorunu
Antimikrobiyal Direnç Sorunu Dr.Hüsniye ŞİMŞEK Mikrobiyoloji Referans Laboratuvarları Daire Başkanlığı Ulusal Antimikrobiyal Direnç Sürveyans Birimi VI. Türkiye Zoonotik Hastalıklar Sempozyumu 4-5 kasım
DetaylıYÖNETMELİK. Sağlık Bakanlığı (Türkiye Halk Sağlığı Kurumu) ndan: LEJYONER HASTALIĞI KONTROL USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK
13 Mayıs 2015 ÇARŞAMBA Resmî Gazete : 29354 YÖNETMELİK Sağlık Bakanlığı (Türkiye Halk Sağlığı Kurumu) ndan: LEJYONER HASTALIĞI KONTROL USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak,
DetaylıIV. KLİMUD Kongresi, Kasım 2017, Antalya
IV. KLİMUD Kongresi, 08-12 Kasım 2017, Antalya 1 HCV Tanısında Cut off/ Sinyal (S/CO)/TV) Değerlerinin Tanısal Geçerliliklerinin Değerlendirilmesi TÜLİN DEMİR¹, DİLARA YILDIRAN¹, SELÇUK KILIǹ, SELÇUK
DetaylıİSTANBUL MEDENİYET ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ TIBBİ MİKROBİYOLOJİ ANABİLİM DALI MEZUNİYET SONRASI (UZMANLIK) EĞİTİMİ DERS MÜFREDATI
İSTANBUL MEDENİYET ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ TIBBİ MİKROBİYOLOJİ ANABİLİM DALI MEZUNİYET SONRASI (UZMANLIK) EĞİTİMİ DERS MÜFREDATI DERS KODU ve ADI TMİK 001: Vaka Değerlendirme Toplantısı TMİK 002: Makale
DetaylıX ülkesinde bir köyde ağır solunum hastalığı salgını bilgileri Sağlık Bakanlığına ulaşır. Çevre bölgelerde de olgular saptanır.
ULUSAL İNFLUENZA PANDEMİ PLANI FİRDEVS AKTAŞ X ülkesinde bir köyde ağır solunum hastalığı salgını bilgileri Sağlık Bakanlığına ulaşır. Çevre bölgelerde de olgular saptanır. Bölgeye bir ekip gönderilir.
Detaylı