KARACİĞER FONKSİYON TESTLERİNİN YORUMU
|
|
- Gonca Gür
- 5 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 KARACİĞER FONKSİYON TESTLERİNİN YORUMU Karaciğer vücudun en büyük ve en kompleks organıdır, yaklaşık gramdır. Vücuda giren tüm kimyasalların detoksifikasyonundan, nötralizasyonundan, protein sentezi ve pıhtılaşma faktörlerinin sentezinden sorumludur. Karaciğer fonksiyon testleri bu organ sistemin hastalıklarının tanısında klinisyene yardımcı olur. Karaciğer başlıca 4 sistemin bir araya gelmesinden oluşur: Hepatositler ( karaciğer hücresi) : başlıca metabolik süreçlerden sorumludur. Safra kanalları sistemi, bilirübin ve safra tuzları metabolizması. Retikülo endotelial sistem. Kan dolaşım sistemi: karaciğer kan akımının ¾ ü portal kaynaklı, ¼ ü ise hepatik arter kaynaklıdır. Karaciğer fonksiyon testleri ile neye bakılır? Hepatositler de zedelenme var mı, nekroz var mı?, Karaciğer işlevi normal mi?, Hastalık etiyolojisine yönelik bulgu var mı? İntra- ekstra hepatik obstrüksiyon bulgusu var mı? Karaciğer infiltratif hastalığını gösteren bulgu var mı? Karaciğer ve diğer organ hastalıklarının hasar ve takibinde bu testler istenir. Karaciğer fonksiyon testleri ile Kolestatik hasar- parankimal hasar ayrımı yapılır, Karaciğer hasrının derecesine bakılır, Hastalığın seyri takip edilir, Tedaviye yanıt değerlendirilir. Karaciğerde hasar varlığını gösteren testler Aktif karaciğer hasarı:
2 AST, ALT, GGT, ALP, BİLİRÜBİNLER, LDH KOLESTAZ BİLİRÜBİNLER GGT ALP Aminotransferazlar ( AST, ALT ) ( Transaminidazlar) Amino asitler ile keto asitlerin birbirine dönüşümünü katalize ederler. Genellikle hepatosellüler hasarı gösterirler, Kolestazı göstermezler, AST _ALT oranı ayırıcı tanıda önemlidir. ALT karaciğer hasarını daha iyi gösterir, daha çok karaciğere özgüdür. AST/ ALT=1 İSE Hepatosellüler iskemi yi gösterir Konjestif kalp yetmezliği, İskemik nekroz, Hepatit olabilir AST/ ALT >2,5 İSE Alkolik hepatit tablosudur, Alkole bağlı Pridoksal Fosfat eksikliği nedeniyle ortaya çıkar. AST/ ALT<1 İSE ALT Hepatositlere daha özgü olduğundan pür hepatosit hasarını gösterir, Parasetamol zehirlenmesi gibi hepatosellüler intoksikasyonda görülür, Viral hepatitlerde, İskemik nekrozlarda, Toksik hepatitlerde görülür.
3 Kolestaz göstergeleri ( ALP,GGT) ALP: GGT: Özellikle kolestazda yükselir, Malign karaciğer metastazlarında yükselir, Kemik yıkımında, İleri kemik metastazlarında yükselir. Alkole bağlı olarak yükselir, Hepatosellüler hasarlarda da yükselir ancak spesifik değildir, Ani yüksekliği safra yolları obstrüksiyonu gösterir Aspartate Aminotransferase (AST) Aspartat ve alfa keto asitler arasındaki NH2 amino kısımlarının katalizinde görev alır, hem sitoplazmada hem mitokondride bulunur. Krebs siklüsünde enerji üretiminde görev alır, Hücre içi enzimidir, hücre yıkıldıkça seruma karışır, Hücresel nekrozun büyüklüğüne göre serum seviyesi artar, Nekrozun akut faz göstergesidir. Sırasıyla en çok Karaciğer, Kalp, İskelet kası, Böbrek, Beyin, Pankreas ve Eritrositlerde yer alır. AST Özellikle kardiyak, hepatik ve kas hasarların takibinde evrelemesinde kullanılır. AMI, pulmoner emboli ve kalp yetmezliğinde artar. En yüksek AST seviyesi karaciğer hasarında görülür. AST seviyesi nin yorumu AST Normal Serum seviyesinin > 20 x katından fazla ise Ciddi kas hasarı Travma, crush, ezilme vb. Akut viral hepatit,
4 Toksik hepatit ( ilaç vb), İskemik hepatit ( ciddi kongestif kalp yetmezliği vb), AST Normal Serum seviyesinin katı ise Kardiyo Vasküler Sistem ( ciddi enfarktüs), Enfeksiyon ( infeksiyöz mononükleozis), Karaciğer ( alkolik siroz) AST Normal Serum seviyesinin 5 10 katı ise Karaciğer ( kronik hepatit), İskelet kası: Duchenne tipi müsküler distrofi, Dermatomyozit, Myozit olabilir, AST Normal Serum seviyesinin 2-5 katı ise Kan ( hemolitik anemi, hemoliz), Karaciğer ( karaciğer yağlanması, karaciğer metastazı), İlaca bağlı Diğer Opiat, Eritromisin, Sulfonamidler, Anti TBC ilaçlar, Parasetamol, Aspirin, Vitamin A Pulmoner emboli, Alkolik delirium tremens, Akut Pankreatit, IM enjeksiyon, Ağır fiziksel egzersiz. Alanine Aminotransferase (ALT= SGPT serum glutamik prüvik transaminaz). Alanin Aminotransferaz Krebs siklusunda reversibl amino gruplarının transferini katalize eder. AST den farklı olarak diğer dokularda az karaciğerde bol bulunur ve karaciğer hepatosellüler hasarını daha spesifik olarak gösterir.
5 Akut hepatosellüler hasarda erken evrede kanda yüksek bulunur ve haftalarca yüksek kalır. Yarılanma ömrü 24 saat ( ALT 16 saat). ALT seviyesinin yorumu ALT seviyesinin yüksekliği ile karaciğer nekrozu arasında direk bir bağlantı yoktur, ALT seviyesinin yüksekliği prognostik değer taşımaz, Çok Yüksek ALT seviyesi Hepatosellüler hasar ( nekroz) göstergesidir. AST /ALT <1 İSE Viral hepatit, Toksik hepatit, İskemik hepatitler Şok, Hipotansiyon, Kongestif kalp yetmezliği vb. Yüksek ALT seviyesi Enfeksiyonlar infeksiyöz mononükleozis, Karaciğer kronik hepatit, intrahepatik kolestaz, Kardiyak- KKY bağlı karaciğer kongesyonu, Diğer- safra taşı geçişi Orta hafif ALT yüksekliği: AST yüksekliği daha bariz ise AST/ALT >2,5 ise Alkolik siroz, Alkolik hepatit, Aktif siroz, ALT seviyesini arttıran ilaçlar Parasetamol zehirlenmesi ( AST ALT artar), Fenotiazin gurubu ilaçlar, klorpromazin, Barbitüratlar, Tetrasiklin, İNH; nirtofurantoin, Morfin, kodein ( biliyer sistem içindeki basıncı arttırır ALT, AST,
6 ALP artar), Alkaline Phosphatase (ALP) Alkali ortamda ( ph 9 ) fosfat esterlerinin hidrolizini katalizleyen enzim. ALP Alkalen fosfataz aslında 60 izo enzim den oluşur ve hepsi birlikte ALP diye ölçülür. Klinikte ALP karaciğer ve kemik hastalıklarının tanı ve takibinde kullanılır. Hepatosellüler hasara artış 3 katı geçmez. Obstrüksiyon da geçer. Safra tıkanıklığında 3 10 kat artar. Alt enzimlerin ayrımı için elektroforez gerekir, elektroforetik göç hızına göre en hızlı göçen karaciğer enzimidir, sonra kemik, sonra barsak en yavaş plasental ALP gelir. Ayrıca ısıya dayanıklılığa göre de ayrılırlar: Serum 56 C de 10 dakika bekletilip tekrar ölçülür Total aktivitenin %20 sinden fazlası kaldıysa KC alp, Total aktivitenin %20 den azı kaldıysa kemik ALP, Plasenta en dayanıklıdır nerdeyse tamamı kalır. ALP kemik, lipid metabolizmasında ve metabolitlerin transportunda önemli görev alır, ALP Hepatositlerin safra kanaliküller membranında, Kemikte, osteoblastlarda, Plasentada, İnce bağırsaklarda Böbrekte, Dalakta bulunur. ALP yüksekliği temel olarak biliyer obstrüksiyon ve kolestaz gösterir, genellikle bilirübin den önce yükselir. ALP artışının yorumu: Karaciğer: Genellikle kolsetaz ve biliyer obstrüksiyon göstergesidir, Karaciğer kökenli tümörlerde, Viral hepatitlerde, İnfeksiyöz mononükleoz da yükselir,
7 Gebelik Gebelikte ALP yüksekliği patolojik değildir, gebeliğin geç dönemlerinde plasental kaynaklı ALP yüksekliği görülür. Kemik Çocuklarda ve adolesans da ALP yüksekliği normaldir( kemik büyümesi nedeniyle), Osteomalazi de Kemik metastazlarında, Paget hastalığında, Riketsiyöz lerde ALP artar. ALP yüksekliğinin en sık sebebi: Biliyer obstrüksiyon, Tümör, Enfeksiyon İleri kemik metastazı, pankreas kaynaklı ise ALT olmadan izole ALP artışı görülür. Kongestif kalp yetmezliği ( genellikle AST ALT artışı ile birliktedir), Hodgkin Enflamatuar barsak hastalıkları, Diyabet, Hiperparatiroidi. ALP düşüklüğü sebepleri Hipomagnezemi, Hipopotasemi, Protein eksikliği, Gamma Glutamyl Transferase (GGT) GGT amino asitlerin membaınlar arası transferinden sorumludur. Gama glutamil gurubunun gama glutamil peptit lerden aminoasitlere, küçük peptitlere transferini sağlar. Karaciğer dışında renal tübüllerde, safra yollarında, pankreasta, lenfositlerde, beyinde ve testislerde bulunur. GGT klinikte karaciğer ve safra kanalı hastalıklarının tanı ve takibinde kullanılır. GGT Hepatosellüler hasarı göstermede daha sensitif bir testtir ( AST ALT den daha sensitif dir ancak spesifik değildir), hepatik kanaliküllerde ve
8 safra kanalı epitel hücrelerinde bulunur. Alkolün karaciğer üstündeki etkisini göstermede daha sensitif bir testtir. Safra yolu epitelinde bol bulunur, tıkanmalarda çok yükselir. GGT artışının yorumu: Karaciğer: Herhangi hepatosellüler hasar, Alkol alımını takiben ( hepatosellüler hasar olmasına gerk olmadan GGT yükselir). Diğer: Pankreatit, Beyin tm, Renal hastalıklar, Prostat hastalıkları, Kalp hastalıkları ( Akut enfarktüs den 5-10 gün sonra GGT artar). Ani GGT artışı Hepatobilier obstrüksiyon, Obstrüktif sarılık, Hepatit metastaz ( genellikle obstrüksiyon ile birlikte), Lactate Dehydrogenase (LDH) LDH anaerobik glikolizin son enzimidir ve prüvatın laktata dönüşmesini sağlar. Laktat dehidrojenaz Laktik asitin Prüvik aside çevrimini ( reversibl) katalize eder. Bu Eembden Meyerhoff yolunun son basamağıdır, bu yolla Krebs siklusune bağlanır ve enerji üretimine katılır. LDH karaciğer hastalıklarında tek başına tanısal değer taşımaz. LDH ın 5 izo enzimi vardır ve birçok dokuda bulunur. LDH1 veldh2 kalp, böbrek, eritrositlerde var. LDH3 akciğer dokusunda, LDH 4 ve LDH 5 karaciğer ve kas dokusunda vardır. LDH seviyesi karaciğer, kalp, akciğer ve hematolojik hasarların takibinde önemli bir parametredir. Akut viral hepatit İskemik hepatit ayrımında değerlidir. Akut viral hepatit de ALT/LDH >1.5 iken iskemik hepatit ve parasetamol zehirlenmesine bağlı hepatitte ALT/ LDH <1,5 dir. Uzamış LDH ve ALP artışı malinite göstergesidir.
9 LDH artışının yorumu: Kardiyo Vasküler Sistem ( LDH 1 ve LDH 2) Akut miyokart enfarktüsü, Kongestif kalp yetmezliği, Hepatik kongesyon, Romatoid kardit, Miyokardit, Şok. Respiratuvar ( LDH 3) Pulmoner emboli Pulmoner enfakt, Hematolojik ( LDH 1 LDH 2) Pernisiyöz anemi, Hemolitik anemi, Orak hücre krizi, Hepatobilier sitem: Hepatit, Aktif siroz, Hepatik kongesyon. Karaciğer in fonksiyonel kapasitesine nasıl bakılır? Karbonhidrat metabolizması Diğer organlardada sentezlendiğinden karaciğere özgü değil ancak normal iken hızla bozulma ciddi karaciğer hasarını gösterir. Glikoz tolerans testi, Galaktoz tolerans testi, Lipid metabolziması Total kolesterol, HDL, Triglierid, Protein metabolizması, Albümin (sadece hepatositlerde ssentezlenir), Hızlı kullanılan proteinler Albümin yarı ömrü gün ( 3 hafta) olduğu için karaciğer hasarını göstermede yetersiz. Daha kısa ömürlü proteinler fonksiyonel kapasiteyi daha iyi gösterir:
10 Prealbümin, Alfa 1 asit glikoprotein, Transferrin, Alfa 1 antitripsin, Akut faz reaktanları, Serüloplazmin vb. Koagülasyon faktörelri ( faktörlerin yarı ömrü kısa bu yüzden karaciğer fonksiyonu aksadığında ilk bozulan testeler pıhtılaşma testelri ör FVII 6 saatte etkilenir. FVIII hariç hepsi KC de sentezlenir, INR, PT, APTT, ( FII, FVII, FX Kvit bağımlı olanlar), Fibrinojen Bilirübin Hemoglobin metabolizmasının son ürünü, Sarı lipofilik indirek= ankonjuge Bilirübin, direk= konjuge Bilirübin. Membranlardan geçer dokularda birikebilşir beyinde birikirse kernikterus olur beyne zarar verir. Vücuttan karaciğer ve safra yoluyla uzaklaştırılır. Serumda 1-2 mg/dl ise subicter, 2-2,5 mg/dl ise ikter. Sarılıklar Unkonjuge hiperbilirübinemi ( indirek hiperbilirübinemi), Yapım artışı, Uptake azalması, Bozuk konjugasyon, Konjuge hiperbilirübinemi ( direk hiperbilirübinemi), Genetik atılım bozukluğu, Hepatobilier bozukluklar İntrahepatik kolestaz, Hepatosellüler Ekstrahepatik BİLİRÜBİN PRE HEPATİK HEPATOSELLÜLER POST HEPATİK
11 TOTAL N / YÜKSEK YÜKSEK YÜKSEK UNKONJUGE N / YÜKSEK YÜKSEK N KONJUGE N YÜKSEK YÜKSEK İDRAR ÜROBİLİNOJENİ İDRAR BİLİRÜBİNİ N YÜKSEK YÜKSEK N YÜKSEK YÜKSEK ALT AST GGT ALP VİRAL HEPATİT N/+ İLACA BAĞLI HEPATİT KRONİK AKTİF HEPATİT N / İNFEKSİYÖZ MONO N PRİMER BİLİER SİROZ ALKOLİK SİROZ N N / + İNTRAHEPATİK KOLESTAZ EKSTRAHEPATİK KOLESTAZ HEPATOM N /
12 MENOPOZ Hayatınızı kabusa çeviren, unutkanlık, uykusuzluk, depresyon, sinirlilik, halsizlik şikayetlerinin en büyük sebeplerinden biri menopozdur. İleri dönemde idrar kaçırma, kemik erimesi, hipertansiyona yol açar. Menopoz laboratuvar testleriyle kolayca teşhis edilen ve tedavisi olan bir hastalıktır. Menopoz nedir? Menopoz kadınlarda menses döneminin sona ermesidir. Menopoz hastalık değil fizyolojik bir olaydır. Ancak menopozda oluşan değişiklikler hayatı öyle derinden ve olumsuz etkiler ki bu durum pek çok şikayete ve yaşam kalitesinin bozulmasına neden olur. Bu yüzden menopoz olumsuz etkileri önlenmeye ve tedavi edilmeye çalışılan bir hastalık gibi kabul edilmektedir. 6 aydan daha fazla adet gecikmeleri mutlaka araştırılmalıdır. Menopoza geçiş döneminde,gebelik ve düzensiz kanamaya neden olan kötü huylu hastalıklar ayırt edilmelidir. Basit kan testleriyle (LH, FSH, E2) menopoz tanısı kolayca konur ve tedavide hemen başlanabilir. Menopoz kadın hayatının üçtebirlik dönemini oluşturur ve ortalama yaş civarında başlar. 40 yaştan önce menopoza girmek erken menopoz olarak tanımlanır. Beslenme bozukluğu olan, sigara içen, vejeteryan, zayıf kişilerde erken menopoz sık görülür. Ameliyatla rahim ve overlerin alınmasıyla da yapay menopoz oluşur. Östrojen in; beyinde, iskelet sisteminde, kalp damar sisteminde ve kadınlık organları üzerinde uyarıcı ve koruyucu etkisi vardır. Menopozla birlikte östrojen azalınca Damar sertliği (ateroskleroz), hipertansiyon, kalp damar hastalıkları, Uykusuzluk, sinirlilik, depresyon (ruhsal çöküntü), Unutkanlık, halsizlik, çabuk sinirlenme, Kemik erimesi (osteoporoz), Ateş basması,terleme,çarpıntı Cinsel istekte (libido) azalma, İdrar kaçırmaya kadar varan idrar yollarında zayıflama, Cinsel organlarda çekilme (atrofi), kuruluk, ağrılı ilişki, ortaya çıkmaktadır. Tedavi ile menopoza ait tüm olumsuz değişiklikler ve hastalıklar kolaylıkla önlenebilmekte veya en aza indirilebilmektedir.
13 Menopoz tanı ve tedavisi nasıl olmalıdır? Menopozda erken tanı ve erken tedavi birçok şikayetin ve hastalık riskinin önlenmesinde ilk adımdır. Menopoz tanısı basit kan testleriyle kolayca yapılır. Menopozda en çok tercih edilen tedavi yöntemi hormon tedavisidir. Hormon tedavisinin faydalı tarafı menopoza bağlı hemen tüm şikayetleri engellemesi, zararlı tarafı ise riskli kişilerde uzun süre kullanıldığında meme kanseri riskini arttırması ve kalp damar hastalıkları riskini azaltmaması dır. MENOPOZ BİR HASTALIK DEĞİLDİR. KADIN HAYATININ ÜÇTE BİRLİK DÖNEMİ MENOPOZDA GEÇER, MENOPOZ DÖNEMİ BİRÇOK ŞİKAYETİ DE BERABERİNDE GETİRİR, BASİT KAN TESTLERİYLE ERKEN TEŞHİS VE TEDAVİ BİRÇOK ŞİKAYETİ VE RİSKİ ENGELLER, MENOPOZ ŞİKAYETLERİ VE RİSKLER HORMON VEYA DİĞER İLAÇLARLA ÖNLENEBİLİR, HORMON TEDAVİSİ UYGUN KİŞİLERE KONTROL ALTINDA UZUN SÜRE VERİLEBİLİR MENOPOZ TEDAVİSİ HER KİŞİYE ÖZELDİR KALSİYUM Ca; Ca+2; Serum calcium; Ca++; Calcium blood test: Kalsiyum vücudumuzun önemli yapı taşlarından birisidir. Tüm hücreler kalsiyuma ihtiyaç duyar. Kemik ve dişlerimiz kalsiyumdan oluşur. Kalbimizin çalışması, sinir siteminin ileti göndermesi, kaslarımızın kasılması ve kanımızın pıhtılaşması için kalsiyum gerekir. Kalsiyum kan içinde proteine bağlı ve serbest olarak dolaşır. Kanda iki tür kalsiyum değerine bakılır. Total kalsiyum ve iyonize kalsiyum.
14 Kanda total kalsiyum değerini arttıran ilaçlar: Kalsiyum tuzları, Lityum, Tiazid Diüretik ler, Tiroksin, Vitamin D, Aşırı süt içmek kan kalsiyumunu arttırır. Kan kalsiyum değerine ne için bakılır? Kemik hastalıkları, paratiroit bezi hastalıkları ve böbrek hastalıklarının teşhisi ve takibi amacıyla bakılır. Kalsiyum için normal değerler: Kalsiyum normalde 8,5 10,2 mg/dl dir. Kan kalsiyum miktarını arttıran sebepler: Addison hastalığı, Aşırı vitamin D alımı, Vitamin D zehirlenmesi, Aşırı kalsiyum alınması ( süt alkali sendromu), HİV / AİDS, Hiperparatiroidi, Granülomatöz enfeksiyon hastalıkları; Tüberküloz, Bazı mantar enfeksiyonları, Kemik tümörleri, Metastatik kemik tümörleri, Multipl Myelom, Hipertiroidi, Paget hastalığı, Aşırı hareketsiz yaşam, Sarkoidoz, Bazı ilaçlar: Lityum, Tamoksifen, Tiazid diüretikler Kalsiyum miktarını arttırırlar.
15 Kan kalsiyumunu düşüren sebepler: Vitamin D eksikliği, Riketsiya, Osteomalazi, Hipoparatiroidizm, Böbrek yetmezliği, Karaciğer yetmezliği, Magnezyum eksikliği, Beslenme bozuklukları, Emilim bozukluğu ile seyreden barsak hastalıkları ( malabsorbsyon ), Pankreatit kalsiyum miktarını düşürür. Ayrıca aşağıdaki hastalıkların tanısında ve takibinde kan kalsiyum değeri önemli bilgiler verir: Referanslar: Deliryum, Demans, Multipl Endokrin Neoplazi ler ( MEN I ve MEN II), Renal hücreli karsinom, Sekonder hiperparatiroidi. Wysolmerski JJ, Insogna KL. The parathyroid glands, hypercalcemia, and hypocalcemia. In: Goldman L, Ausiello D, eds. Cecil Medicine. 23rd ed. Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier; 2007:chap 266 İYONİZE KALSİYUM Serbest Kalsiyum; Calcium ionized; Free Calcium; Free Ca++; İyonize kalsiyum kanda proteinlere bağlanmadan serbestçe dolaşan kalsiyum miktarıdır. Kan kalsiyumu hem proteinlere bağlı hem de serbest olarak dolaşır.
16 Bunların toplamına total kalsiyum denir ayrı bir testtir. Tüm hücreler düzgün çalışabilmek için kalsiyuma ihtiyaç duyarlar. Kemiklerin, dişlerin sağlam olması, kalbin çalışması, kasların kasılması, sinirlerin sinyal iletebilmesi kanın pıhtılaşması kalsiyum sayesinde gerçekleşir. İyonize kalsiyum ne için bakılır? Paratiroit hastalıkları, böbrek hastalıklarının teşhisinde serbest kalsiyum miktarına bakılır. İyonize Kalsiyum için normal değerler: Çocuk: 4,4 6,0 mg/dl Erişkin: 4,4-5,3 mg/dl dir. İyonize kalsiyum miktarını arttıran sebepler: Hiperparatiroidi, Hareketsizlik, Süt alkali sendromu, Multipl Myelom, Paget hastalığı, Sarkoidoz, Tiazid diüretikler, Tümörler, Fazla Vitamin D alımı. Serbest kalsiyum miktarını düşüren sebepler: Hipoparatiroidi, Malabsorbsyon, Osteomalazi, Pankreatit, Böbrek yetmezliği, Riketsiya, Vitamin D eksikliği. Referanslar: 1. Bringhurst FR, Demay MB, Kronenberg HM. Hormones and disorders of mineral metabolism. In: Goldman L, Ausiello D, eds. Cecil Medicine. 23rd ed.
17 Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier; 2007:chap Wysolmerski JJ, Insogna KL. The parathyroid glands, hypercalcemia, and hypocalcemia. In: Goldman L, Ausiello D, eds. Cecil Medicine. 23rd ed. Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier; 2007:chap 266 ALKALİ FOSFATAZ İZOENZİMLERİ ALP İzoenzimleri; Alkali fosfataz tüm dokularda bulunan ancak karaciğer ve kemiklerde yoğun olarak bulunan bir enzimdir. ALP izoenzimleri yüksek ALP miktarının hangi dokudan kaynaklandığını bulmak için yapılan laboratuar testleridir. Bkz: Alkali Fosfataz Test aç karnına alınan kandan bakılır. Bazı ilaçlar Alkali Fosfataz testi sonuçlarını bozar: Allopürinol, Antibiyotikler, Ağrı kesici ilaçlar ( NSAİ), Doğum kontrol ilaçları, Diyabet ilaçları, Klorpromazin, Kortizon, Erkeklik hormonları, Metildopa, Narkotik ilaçlar, Propranolol, Trankilizanlar, Trisiklik anti depresan ilaçlar Alkali Fosfataz test sonuçlarını bozar.
18 Alkali fosfataz izoenzim testi ne gösterir? ALP testi yüksek ise yüksekliğin hangi dokudan kaynaklandığını tespit amacıyla ALP izoenzimleri ne bakılır. Aşağıdaki hastalıkların teşhisine yardımcı olur. Kemik hastalıkları, Karaciğer, safra kesesi ve safra yolu hastalıkları, Karın ağrılarının kaynağının tespiti, Paratiroid bezi hastalıkları, Vitamin D eksikliği, Alkali Fosfataz İzoenzimleri için normal değerler: Erişkin: IU/L dir. Çocuklarda daha yüksektir. Çocuklarda büyüyen kemikler ALP değerini yükseltir. Büyüme dönemlerindeki çocuklarda ALP değeri 500 IU/L dek çıkabilir. Bu yüzden Alkali fosfataz testi çocuklara yapılmaz, Yüksekliği bir hastalığı göstermez. Alkali Fosfataz İzoenzimleri testi ne için yapılır? ALP izoenzimleri ALP yüksekliğinin karaciğerden mi kemiklerden mi kaynaklandığını araştırmak amacıyla yapılır. ALP arttıran sebepleri birbirinden ayırmak için yapılır birçok dokuda ALP mevcuttur bu yüksekliğin hangi dokudan kaynaklandığını anlamak amacıyla ALP izoenzimlerine bakılır. Aşağıdaki hastalıkalrın birbirinden ayrılmaıs içi nalp izoenzimleri bakılır: Kemik hastalıkları, Kırık, Kırıkların iyileşme dönemleri, Kemik tümörleri, Hiperparatiroidi, Paget hastalığı, Safra taşları, Safra yolu hastalıkları, Karaciğer hastalıkları, Hepatit, Lenfoma,
19 Lösemi. ALP düşüren sebepler: Kötü beslenme ( malnutrisyon), Protein eksikliği, Wilson hastalığı. Hastalık bulguları yoksa normal değerden hafifçe yüksek değerler bir hastalığa işaret etmez. Referanslar: Pratt DS. Liver chemistry and function tests. In: Feldman M, Friedman LS, Brandt LJ, eds. Sleisenger and Fordtran s Gastrointestinal and Liver Disease. 9th ed. Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier;2010:chap 73. D VİTAMİNİ 25-Hidroksi Vitamin D3; Vitamin D; 25-OH Vitamin D; Calcidiol; 25-Hidroksikolekalsiferol; D vitamini yağda eriyen bir vitamindir. Yeterli güneş görürse vücutta da üretilir. Güneş vitamini diye de bilinir. 25- OH Vit. D laboratuvar testi vücutta ne kadar D vitamin olduğunu gösteren en doğru testtir. Böbreklerde 25 OH vitamin D aktif hale getirilir ( 1-25 Hidroksi vitamin D). Aktif hale gelen Vitamin D vücudun kalsiyum ve fosfat dengesini kontrol eder. Test aç karnına alınman kandan yapılmalıdır. Balık, balık yağı, et, süt, yumurta ve mantar D vitamini açısından zengin besinlerdir. D-vitamini testi kanda yapılır. D-Vitamini Testi neden yapılır? Vücuttaki D vitamini miktarını ölçmek için yapılır.
20 D-Vitamini normal değeri: Erişkin: ng/ml dir. D vitaminini düşüren sebepler: Güneş görmemek, Yeterli D vitamini alamamak, Karaciğer ve böbrek hastalıkları, Kötü beslenme, Bazı ilaçlar Fenitoin, Fenobarbital, Rifampin. Çok uzun süre anne sütü ile beslenen, güneş görmeyen çocuklarda D vitamini eksikliği sık görülür. D vitamini eksikliği kanserlere neden olabilir ( bkz: D vitamini eksikliği ). Eksikliğinde çocuklarda riketsiya erişkinlerde osteomalazi denen kemik hastalıkları ortaya çıkar. Aşırı D vitamini alınması zehirlenmeye neden olur. Referanslar: 1. Weng FL, Shults J, Leonard MB, Stallings VA, Zemel BS. Risk factors for low serum 25-hydroxyvitamin D concentrations in otherwise healthy children and adolescents. Am J Clin Nutr. 2007;86(1): n-health-concerns. 3. Lappe JM, Travers-Gustafson D, Davies KM, Recker RR, Heaney RP. Vitamin D and calcium supplementation reduces cancer risk: results of a randomized trial. Am J Clin Nutr. 2007;85(6): NqqB2nhBE.. Specker BL, Valanis B, Hertzberg V, Edwards N, Tsang RC. Sunshine exposure and serum 25- hydroxyvitamin D concentrations in exclusively breast-fed infants. J Pediatr 1985;107(3):
21 24 SAATLİK İDRARDA KALSİYUM İdrarda Kalsiyum; Calcium urine; Urinary Ca+2; İdrarda atılan kalsiyum miktarının ölçülmesidir. Kalsiyum vücudun en önemli minerallerinden birisidir. Kemikler, dişler kalsiyumdan oluşur, kasların kasılması, kalbin kasılması, sinirlerin uyarıları iletmesi, kanın pıhtılaşması kalsiyum sayesinde olur. Bazı hastalıklarda idrarla kalsiyum atılması artar. Test 24 saatlik idrarda çalışılır. Aşağıdaki ilaçlar idrarla kalsiyum atılmasını arttırır: Antiasit ilaçlar, Antikonvülsan ilaçlar, ( epilepsi ilaçları), Bazı diüretikler idrarla kalsiyum atılmasını arttırır. Aşağıdaki ilaçlar idrarla kalsiyum atılmasını azaltırlar: Kortizonlu ilaçlar, Doğum kontrol ilaçları, Tiazid diüretikler. İdrarda kalsiyum testi ne için yapılır? Test kalsiyum böbrek taşlarının tedavisinde en uygun yaklaşımı görmek amacıyla, Paratiroid hastalıklarının takibinde kullanılır. İdrarda kalsiyum için normal değerler: normal gıdalar ile beslenenlerde mg/ gün, düşük kalsiyumlu gıdalar ile beslenenlerde mg / gün dür. İdrarda kalsiyum miktarını arttıran sebepler: (>300mg/
22 gün) Kronik böbrek hastalıkları, İdrardan kalsiyum kaçması ( kalsiyum böbrek taşına yol açar), Sarkoidoz, Aşırı kalsiyum alınması, Aşırı paratiroid hormonu yapılması, Bazı diüretik ilaçlar, Fazla vitamin D alınması idrarla kalsiyum çıkışını arttırır. İdrarda kalsiyum miktarını azaltan sebepler: Malabsorbsyon sendromları, Paratiroid hormon eksikliği, Tiazid diüretikler, Vitamin D eksikliğine bağlı olabilir. Referanslar: 1. Bringhurst FR, Demay MB, Kronenberg HM. Hormones and disorders of mineral metabolism. In: Goldman L, Ausiello D, eds. Cecil Medicine. 23rd ed. Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier; 2007:chap Wysolmerski JJ, Insogna KL. The parathyroid glands, hypercalcemia, and hypocalcemia. In: Goldman L, Ausiello D, eds. Cecil Medicine. 23rd ed. Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier; 2007:chap 266.
Ca; Ca+2; Serum calcium; Ca++; Calcium blood test:
KALSİYUM Ca; Ca+2; Serum calcium; Ca++; Calcium blood test: Kalsiyum vücudumuzun önemli yapı taşlarından birisidir. Tüm hücreler kalsiyuma ihtiyaç duyar. Kemik ve dişlerimiz kalsiyumdan oluşur. Kalbimizin
DetaylıNormalde kan potasyum seviyesi 3,6-5,0 mmol/l arasındadır.
POTASYUM K+; Potasyum yaşam için gerekli önemli bir mineraldir. Hücre içinde bol miktarda bulunur. Hücre içindeki kimyasal ortamın ana elementidrir. Hergün besinlerle alınır ve idrarla atılır. Potasyum
DetaylıMENOPOZ. Menopoz nedir?
MENOPOZ Hayatınızı kabusa çeviren, unutkanlık, uykusuzluk, depresyon, sinirlilik, halsizlik şikayetlerinin en büyük sebeplerinden biri menopozdur. İleri dönemde idrar kaçırma, kemik erimesi, hipertansiyona
DetaylıKARACİĞER FONKSİYON TESTLERİNİN YORUMU
KARACİĞER FONKSİYON TESTLERİNİN YORUMU Karaciğer vücudun en büyük ve en kompleks organıdır, yaklaşık 1200 1500 gramdır. Vücuda giren tüm kimyasalların detoksifikasyonundan, nötralizasyonundan, protein
DetaylıAMİNOASİTÜRİ. İdrarda Aminoasit; İdrarda Aminoasit için normal değerler:
AMİNOASİTÜRİ İdrarda Aminoasit; İdrarda anormal miktarda aminoasit bulunmasıdır. Aminoasitler proteinlerin yapı taşlarıdır. Birçok aminoasit çeşidi vardır. İdrarda anormal miktarda aminoasit bulunması
DetaylıKreatin Fosfokinaz İzoenzimleri; CPK isoenzymes test; CK izoenzim;
CPK İZOENZİMLERİ Kreatin Fosfokinaz İzoenzimleri; CPK isoenzymes test; CK izoenzim; Kreatin fosfokinaz kalp, beyin, ve kaslarda bulunan bir enzimdir. Kanda yüksek seviyelerde bulunması kaynaklandığı dokuda
DetaylıLABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU
LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU Alanin Transaminaz ( ALT = SGPT) : Artmış alanin transaminaz karaciğer hastalıkları ( hepatosit hasarı), hepatit, safra yolu hastalıklarında ve ilaçlara bağlı olarak
DetaylıMENOPOZ. Menopoz nedir?
MENOPOZ Hayatınızı kabusa çeviren, unutkanlık, uykusuzluk, depresyon, sinirlilik, halsizlik şikayetlerinin en büyük sebeplerinden biri menopozdur. İleri dönemde idrar kaçırma, kemik erimesi, hipertansiyona
DetaylıLABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU
LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU Alanin Transaminaz ( ALT = SGPT) : Artmış alanin transaminaz karaciğer hastalıkları ( hepatosit hasarı), hepatit, safra yolu hastalıklarında ve ilaçlara bağlı olarak
DetaylıKARACİĞER FONKSİYON TESTLERİNİN YORUMU
KARACİĞER FONKSİYON TESTLERİNİN YORUMU Karaciğer vücudun en büyük ve en kompleks organıdır, yaklaşık 1200 1500 gramdır. Vücuda giren tüm kimyasalların detoksifikasyonundan, nötralizasyonundan, protein
DetaylıLABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU
LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU Alanin Transaminaz ( ALT = SGPT) : Artmış alanin transaminaz karaciğer hastalıkları ( hepatosit hasarı), hepatit, safra yolu hastalıklarında ve ilaçlara bağlı olarak
DetaylıKARACİĞER TESTLERİ. Prof.Dr. Ümit Türkoğlu
KARACİĞER TESTLERİ Prof.Dr. Ümit Türkoğlu 1 Karaciğer organizmanın en büyük ve en kompleks organıdır, yaklaşık olarak 1,200 1, 500 g. Bu kompleks organ, vücuttaki birçok kimyasal maddenin düzenlenmesinden
DetaylıKaraciğer laboratuvar. bulguları. Prof.Dr.Abdullah.Abdullah SONSUZ Gastroenteroloji Bilim Dalı. 5.Yarıyıl
Karaciğer ve safra yolu hastalıklar klarında laboratuvar bulguları Prof.Dr.Abdullah.Abdullah SONSUZ Gastroenteroloji Bilim Dalı 5.Yarıyıl 2006-2007 2007 eğitim e yılıy Karaciğer ve safra yolu hastalıklarında
DetaylıRAŞİTİZM VE OSTEOMALAZİ
RAŞİTİZM VE OSTEOMALAZİ Rickets and Osteomalacia; Vitamin D eksikliğine bağlı kemik hastalıklarıdır. Çocuk yaşta ortaya çıkarsa Riketsiya, erişkin yaşta ortaya çıkarsa Osteomalazi denir. Vitamin D eksikliğine
DetaylıBacak krampları; Nocturnal Muscles Cramps; Age- Related Cramps; Yaşa bağlı kramplar; Muscle Cramps;
GECE KRAMPLARI Bacak krampları; Nocturnal Muscles Cramps; Age- Related Cramps; Yaşa bağlı kramplar; Muscle Cramps; GECE KRAMPI NEDİR? Genellikle bacaklarda nadiren ayaklarda gece ortaya çıkan ağrılı kramplar
Detaylı[embeddoc url= /10/VÜCUT-SIVILARI.docx download= all viewer= microsoft ]
VÜCUT SIVILARI [embeddoc url= http://enfeksiyonhastaliklari.com/wp-content/uploads/2015 /10/VÜCUT-SIVILARI.docx download= all viewer= microsoft ] SODYUM ( Na+) Na+; Sodyum klor ile birlikte serumun en
DetaylıALBÜMİN. Albümin; Serum Albümin Miktarı; Serum albümin neden bakılır? Serum Albümin için normal değerler: Albumin miktarını düşüren sebepler:
ALBÜMİN Albümin; Serum Albümin Miktarı; Albümin karaciğerde yapılan bir proteindir. Kanda yer alan en önemli proteindir. Test kanda albümin miktarını ölçer. Bazı ilaçlar sonucu bozar. Anabolik steroid
DetaylıDEKSAMETAZON SÜPRESYON TESTİ
DEKSAMETAZON SÜPRESYON TESTİ Kortizol süpresyon testi; ACTH süpresyon testi; Deksametazon süpresyon testi Hipotalamus ve hipofiz bezinin kortizole cevabını ölçen laboratuar testidir. Kortizol Hipotalamus
DetaylıAldosteron tansiyon ve vücut sıvı dengesini ayarlayan böbrek üstü bezlerinden salgılanan bir hormondur. Kandaki miktarına bakılır.
ALDOSTERON Aldosteron tansiyon ve vücut sıvı dengesini ayarlayan böbrek üstü bezlerinden salgılanan bir hormondur. Kandaki miktarına bakılır. Aldosteron testi ne için yapılır: Bazı sıvı ve elektrolit metabolizma
DetaylıLABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU
LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU Alanin Transaminaz ( ALT = SGPT) : Artmış alanin transaminaz karaciğer hastalıkları ( hepatosit hasarı), hepatit, safra yolu hastalıklarında ve ilaçlara bağlı olarak
DetaylıDEKSAMETAZON SÜPRESYON TESTİ
DEKSAMETAZON SÜPRESYON TESTİ Kortizol süpresyon testi; ACTH süpresyon testi; Deksametazon süpresyon testi Hipotalamus ve hipofiz bezinin kortizole cevabını ölçen laboratuar testidir. Kortizol Hipotalamus
DetaylıACTH (Synacten) STİMÜLASYON TESTİ
ACTH (Synacten) STİMÜLASYON TESTİ Adrenal rezerv testi; Synacten stimülasyon testi; ACTH stimülasyon testi adrenal yetmezlik teşhisinde kullanılır. ACTH stimülasyon testi neyi ölçer? ACTH beyinde hipofiz
DetaylıNormalde kan potasyum seviyesi 3,6-5,0 mmol/l arasındadır.
POTASYUM K+; Potasyum yaşam için gerekli önemli bir mineraldir. Hücre içinde bol miktarda bulunur. Hücre içindeki kimyasal ortamın ana elementidrir. Hergün besinlerle alınır ve idrarla atılır. Potasyum
DetaylıKARACİĞER FONKSİYON TESTLERİNİN YORUMU
KARACİĞER FONKSİYON TESTLERİNİN YORUMU Karaciğer vücudun en büyük ve en kompleks organıdır, yaklaşık 1200 1500 gramdır. Vücuda giren tüm kimyasalların detoksifikasyonundan, nötralizasyonundan, protein
DetaylıKARACİĞER FONKSİYON TESTLERİNİN YORUMU
KARACİĞER FONKSİYON TESTLERİNİN YORUMU Karaciğer vücudun en büyük ve en kompleks organıdır, yaklaşık 1200 1500 gramdır. Vücuda giren tüm kimyasalların detoksifikasyonundan, nötralizasyonundan, protein
DetaylıDETAYLI KADIN CHECK- UP
DETAYLI KADIN CHECK- UP Detaylı kadın check-up programında : tam kan sayımı anemi ( kansızlık ), enfeksiyon hastalıklarının taraması, tam idrar tahlili, açlık kan şekeri, 3 aylık kan şekeri bilançosu,
DetaylıLABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU
LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU Alanin Transaminaz ( ALT = SGPT) : Artmış alanin transaminaz karaciğer hastalıkları ( hepatosit hasarı), hepatit, safra yolu hastalıklarında ve ilaçlara bağlı olarak
DetaylıCEA seviyesini yükselten sebepler nelerdir?
CEA Karsino Embryonik Antijen; Carcino embryonic antigen blood test; CEA: Karsino embryonik antijen bir tümör markeridir. Normalde anne karnındaki bebeklerin dokularında bolca bulunan bir proteindir. Doğumdan
DetaylıKaraciğer Fonksiyon Bozukluklarına Yaklaşım
Karaciğer Fonksiyon Bozukluklarına Yaklaşım Dr. Sıtkı Sarper SAĞLAM DR.SITKI SARPER SAĞLAM - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 1 Netter in Yeri: DR.SITKI SARPER SAĞLAM - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU
DetaylıRAŞİTİZM VE OSTEOMALAZİ
RAŞİTİZM VE OSTEOMALAZİ Rickets and Osteomalacia; Vitamin D eksikliğine bağlı kemik hastalıklarıdır. Çocuk yaşta ortaya çıkarsa Riketsiya, erişkin yaşta ortaya çıkarsa Osteomalazi denir. Vitamin D eksikliğine
DetaylıDETAYLI KADIN CHECK- UP
DETAYLI KADIN CHECK- UP Detaylı kadın check-up programında : tam kan sayımı anemi ( kansızlık ), enfeksiyon hastalıklarının taraması, tam idrar tahlili, açlık kan şekeri, 3 aylık kan şekeri bilançosu,
DetaylıAldosteron tansiyon ve vücut sıvı dengesini ayarlayan böbrek üstü bezlerinden salgılanan bir hormondur. Kandaki miktarına bakılır.
ALDOSTERON Aldosteron tansiyon ve vücut sıvı dengesini ayarlayan böbrek üstü bezlerinden salgılanan bir hormondur. Kandaki miktarına bakılır. Aldosteron testi ne için yapılır: Bazı sıvı ve elektrolit metabolizma
DetaylıGAZİANTEP İL HALK SAĞLIĞI LABORATUVARI TEST REHBERİ
GAZİANTEP İL HALK SAĞLIĞI LABORATUVARI TEST REHBERİ 0 1 Test Adı Endikasyon Çalışma Yöntemi Numunenin alınacağı tüp Glukoz Diabetes mellitus (tarama, tedavi) Üre Böbrek yetmezliği Kreatinin Böbrek yetmezliği
DetaylıKARACİĞER FONKSİYON TESTLERİ
KARACİĞER FONKSİYON TESTLERİ Karaciğerin sağlık durumunu anlamak amacıyla bakılan bir gurup biyokimya testidir. Karaciğerde yapılan metabolitlerin kanda test edilmesidir. Bu testlerde anormallik olması
DetaylıDehidroepiandrosteron- sülfat; DHEA-sülfat testi;
DHEA-s Dehidroepiandrosteron- sülfat; DHEA-sülfat testi; DHEA sülfat böbrek üstü bezi tarafından üretilen zayıf bir erkeklik hormonudur ( androjen ). DHEA- sülfat hem kadın hem erkeklerde üretilir. Kadınlarda
DetaylıTam Kan; Hemogram; CBC; Complete blood count
TAM KAN SAYIMI Tam Kan; Hemogram; CBC; Complete blood count Tam kan sayımı kanı oluşturan hücrelerin sayılmasıdır, bir çok hastalık için çok değerli bilgiler sunar. Test venöz kandan yapılır. Günümüzde
DetaylıLÖKOSİT. WBC; White Blood Cell,; Akyuvar. Lökosit için normal değer : Lökosit sayısını arttıran sebepler: Lökosit sayısını azaltan sebepler:
LÖKOSİT WBC; White Blood Cell,; Akyuvar Lökositler kanın beyaz hücreleridir ve vücudun savunmasında görev alırlar. Lökositler kemik iliğinde yapılır ve kan yoluyla bütün dokulara ulaşır vücudumuzu mikrop
DetaylıOlgu Sunumu Dr. Işıl Deniz Alıravcı Ordu Üniversitesi Eğitim Ve Araştırma Hastanesi
Olgu Sunumu Dr. Işıl Deniz Alıravcı Ordu Üniversitesi Eğitim Ve Araştırma Hastanesi 03.05.2016 OLGU 38 yaşında evli kadın hasta İki haftadır olan bulantı, kusma, kaşıntı, halsizlik, ciltte ve gözlerde
DetaylıKoroner Check Up; Coronary risk profile; Koroner kalp hastalıkları risk testi; Lipid profili;
KORONER RİSK TESTİ Koroner Check Up; Coronary risk profile; Koroner kalp hastalıkları risk testi; Lipid profili; Koroner kalp hastalıklarına yol açan kolesterol ve lipit testleridir. Koroner risk testleri
DetaylıKARACİĞER FONKSİYON TESTLERİ
KARACİĞER FONKSİYON TESTLERİ Karaciğerin sağlık durumunu anlamak amacıyla bakılan bir gurup biyokimya testidir. Karaciğerde yapılan metabolitlerin kanda test edilmesidir. Bu testlerde anormallik olması
DetaylıKRİYOGLOBÜLİN. Cryoglobulins; Soğuk aglutinin;
KRİYOGLOBÜLİN Cryoglobulins; Soğuk aglutinin; Kriyoglobülin kanda bulunan anormal proteinlerdir ve 37 derecede kristalleşirler. Birçok hastalık sırasında ortaya çıkabilirler ancak vakaların %90ı Hepatit
DetaylıChloride test blood; Serum chloride test; Cl-;
KLOR Chloride test blood; Serum chloride test; Cl-; Klor negatif yüklü bir iyondur. Diğer mineraller ve iyonlar ile birlikte kan elektrolitlerini ve asit baz dengesini oluştururlar. Aralarındaki dengeye
DetaylıAşağıdaki ilaçlar kan kreatinin seviyesini etkiler:
KREATİNİN Kreatinin protein metabolizmasının atık ürünüdür. Vücuttaki kas kitlesi ne kadar fazlaysa kreatinin de o kadar çok üretilir. Tamamı idrarla atılır. Kan kreatinin miktarı metabolizma ve böbrek
DetaylıChloride test blood; Serum chloride test; Cl-;
KLOR Chloride test blood; Serum chloride test; Cl-; Klor negatif yüklü bir iyondur. Diğer mineraller ve iyonlar ile birlikte kan elektrolitlerini ve asit baz dengesini oluştururlar. Aralarındaki dengeye
DetaylıYENİ DİYABET CHECK UP
YENİ DİYABET CHECK UP Toplumda giderek artan sıklıkta görülmeye başlanan ve başlangıç yaşı genç yaşlara doğru kayan şeker hastalığının erken teşhisi için bir Check Up programı hazırladık. Diyabet Check
DetaylıKARACİĞER FONKSİYON TESTLERİNİN YORUMU
KARACİĞER FONKSİYON TESTLERİNİN YORUMU Karaciğer vücudun en büyük ve en kompleks organıdır, yaklaşık 1200 1500 gramdır. Vücuda giren tüm kimyasalların detoksifikasyonundan, nötralizasyonundan, protein
DetaylıTıkanma Sarılığı. Yrd. Doç. Dr. Zülfü Arıkanoğlu
Tıkanma Sarılığı Yrd. Doç. Dr. Zülfü Arıkanoğlu Normal serum bilirubin düzeyi 0.5-1.3 mg/dl olup, 2.5 mg/dl'yi geçerse bilirubinin dokuları boyamasıyla klinik olarak sarılık ortaya çıkar. Sarılığa yol
DetaylıRAŞİTİZM VE OSTEOMALAZİ
RAŞİTİZM VE OSTEOMALAZİ Rickets and Osteomalacia; Vitamin D eksikliğine bağlı kemik hastalıklarıdır. Çocuk yaşta ortaya çıkarsa Riketsiya, erişkin yaşta ortaya çıkarsa Osteomalazi denir. Vitamin D eksikliğine
DetaylıPLAZMA ENZİMLERİ DR. AHMET ÖZTÜRK
PLAZMA ENZİMLERİ DR. AHMET ÖZTÜRK 1 Bir organ veya doku zedelendiğinde hücrelerin bütünlüğü bozulduğu için kendine özgü içerdiği enzimleri dolaşıma bırakır. Dolayısıyla örselenen bir organı belirlemek
DetaylıALKALİ FOSFATAZ İZOENZİMLERİ
ALKALİ FOSFATAZ İZOENZİMLERİ ALP İzoenzimleri; Alkali fosfataz tüm dokularda bulunan ancak karaciğer ve kemiklerde yoğun olarak bulunan bir enzimdir. ALP izoenzimleri yüksek ALP miktarının hangi dokudan
DetaylıÖzellikle pankreas iltihapları ve pankreas hastalıklarının teşhis için bakılır. 24 saatlik idrarda amilaz için normal değerler:
İDRARDA AMİLAZ Amilaz pankreas ve tükürük bezlerinden salgılanan ve karbonhidrat sindirimini sağlayan enzimdir. İdrarda amilaz laboratuvar testi ile idrarda atılan miktar ölçülür. Bkz: Kanda Amilaz. Spot
DetaylıKolestatik karaciğer fonksiyon testleri nasıl kullanılır? Dr. Yusuf Yazgan Haydarpaşa Sultan Abdülhamid Eğt. ve Araş. Hst.
Kolestatik karaciğer fonksiyon testleri nasıl kullanılır? Dr. Yusuf Yazgan Haydarpaşa Sultan Abdülhamid Eğt. ve Araş. Hst. Biokimyasal karaciğer testlerini hangi amaçlarla kullanıyoruz; 1. Karaciğer hastalığı
Detaylı2. Çocukluk çağında demir eksikliği anemisi?
DEMİR EKSİKLİĞİ 1. Demir eksikliği anemisi nedir? Demir eksikliği anemisi : kan hücrelerinin yapımı için gerekli olan demirin dışarıdan besinlerle yetersiz alınması yada vücuttan aşırı miktarda kaybedilmesi
DetaylıLAKTAT DEHİDROJENAZ LDH. Laktat dehidrogenaz için normal Değerler: Laktat dehidrogenazı arttıran sebepler:
LAKTAT DEHİDROJENAZ LDH Laktat dehidrogenaz şekerden enerji elde etmekte kullanılan önemli bir enzimdir, hücre içinde bulunur 5 tipi vardır. LDH-1 (4H) kalpte, LDH-2 (3H1M) kanda, LDH-3 (2H2M) akciğerde,
DetaylıKADIN VE AİLE SAĞLIĞI HİZMETLERİ İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ SAĞLIK VE SOSYAL HİZMETLER DAİRE BAŞKANLIĞI SAĞLIK VE HIFZISSIHHA MÜDÜRLÜĞÜ
KADIN VE AİLE SAĞLIĞI HİZMETLERİ İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ SAĞLIK VE SOSYAL HİZMETLER DAİRE BAŞKANLIĞI SAĞLIK VE HIFZISSIHHA MÜDÜRLÜĞÜ MENOPOZ DÖNEMİ BU EĞİTİMDE NELER PAYLAŞACAĞIZ? Menopoz nedir?
DetaylıADH Anti Diüretik Hormon
ADH Anti Diüretik Hormon Anti diüretik Hormon; Arginine vasopressin; Antidiuretic hormone; AVP; Vasopressin Kanda Anti diüretik Hormon ( ADH) miktarını tespit eden laboratuar testidir. ADH vücutta yapılır
DetaylıLABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU
LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU Alanin Transaminaz ( ALT = SGPT) : Artmış alanin transaminaz karaciğer hastalıkları ( hepatosit hasarı), hepatit, safra yolu hastalıklarında ve ilaçlara bağlı olarak
DetaylıMİNERALLER. Dr. Diyetisyen Hülya YARDIMCI
MİNERALLER Dr. Diyetisyen Hülya YARDIMCI MİNERALLER İnsan vücudunun yaklaşık %4-5 i minareldir.bununda yarıya yakını Ca, ¼ ü fosfordur. Mg, Na, Cl, S diğer makro minerallerdir. Bunların dışında kalanlar
DetaylıAkreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Akreditasyon Kapsamı
Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Yeterlilik Testleri Sağlayıcısı Adresi : Maslak Mah. AOS 55. Sokak 42 Maslak No:2A Daire: 231 (A9/07) Sarıyer 34398 İSTANBUL/TÜRKİYE Tel : 0 212 241 26 53 Faks
DetaylıİçİnDEkİLER Bölüm 1 İÇKİLER 1
İÇİNDEKİLER Bölüm 1 İÇKİLER...1 Rakı...2 Kımız...3 Rakının İmali...4 Çilingir Sofrası...5 Rakı Nasıl İçilir?...5 Meze...6 Şarap...13 Kırmızı Şaraplar...16 Beyaz Şaraplar...17 Şarapların Servisi...22 Bira...25
DetaylıBİLİRUBİN METABOLİZMASI. Yrd. Doç. Dr. İlyas Yolbaş Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ABD
BİLİRUBİN METABOLİZMASI Yrd. Doç. Dr. İlyas Yolbaş Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ABD Dersin amaçı Bilirubin oluşumunu ve atılımını öğrenmek İndirek ve direk bilirubinin özelliklerini öğrenmek Arttığı ve
DetaylıTRANSFERRİN ERİTROSİT. Transferrinin normal değerleri: Transferin seviyesini düşüren sebepler. Eritrosit; RBC: Red Blood Cell = Alyuvar
TRANSFERRİN Transferin kanda demiri taşıyan bir proteindir. Her bir trasferrin molekülü iki tane demir taşır. Transferrin testi tek başına bir hastalığı göstermez. Beraberinde serum demiri, ferritin, demir
DetaylıCreatinine clearance; Kreatin Klirensi; Cc Cl;
KREATİNİN KLİRENSİ Creatinine clearance; Kreatin Klirensi; Cc Cl; Kandaki kreatinin miktarının ne hızla temizlendiğini gösteren ve böbrek fonksiyonları hakkında detaylı bilgiler veren bir testtir. Ölçüm
DetaylıACE Angiotensin Converting Enzim
ACE Angiotensin Converting Enzim Serum angiotensin-converting enzim; ACE tayini; Serum ACE; SACE; ACE tayini serumda bulunan angiotensin-converting enzim (ACE) miktarının ölçülmesidir. Aç karnına yapılır
DetaylıYÜKSEK KOLESTEROL. Hiperkolesterolemi; Yüksek kolesterol sebepleri nelerdir?
YÜKSEK KOLESTEROL Hiperkolesterolemi; Kolesterol ve kolesterole bağlı kalp damar hastalıklar en büyük ölüm sebebidir. Hiperkolesterolemi kan yağlarından biri olan kolesterolün yüksek olmasıdır. Kan yağları
DetaylıBÖBREK HASTALIKLARI. Prof. Dr. Tekin AKPOLAT. Böbrekler ne işe yarar?
BÖBREK HASTALIKLARI Prof. Dr. Tekin AKPOLAT Böbrekler ne işe yarar? Böbreğin en önemli işlevi kanı süzmek, idrar oluşturmak ve vücudun çöplerini (artık ürünleri) temizlemektir. Böbrekte oluşan idrar, idrar
DetaylıFİBRİN YIKIM ÜRÜNLERİ
FİBRİN YIKIM ÜRÜNLERİ Fibrin degradation products; FDP testi; FDPs; FSPs; Fibrin split products; Fibrin breakdown products; Fibrin yıkım ürünleri bir pıhtının parçalanması sırasında ortaya çıkan maddelerdir.
DetaylıDehidroepiandrosteron- sülfat; DHEA-sülfat testi;
DHEA-s Dehidroepiandrosteron- sülfat; DHEA-sülfat testi; DHEA sülfat böbrek üstü bezi tarafından üretilen zayıf bir erkeklik hormonudur ( androjen ). DHEA- sülfat hem kadın hem erkeklerde üretilir. Kadınlarda
Detaylı25-Hidroksi Vitamin D3; Vitamin D; 25-OH Vitamin D; Calcidiol; 25-Hidroksikolekalsiferol;
D VİTAMİNİ 25-Hidroksi Vitamin D3; Vitamin D; 25-OH Vitamin D; Calcidiol; 25-Hidroksikolekalsiferol; D vitamini yağda eriyen bir vitamindir. Yeterli güneş görürse vücutta da üretilir. Güneş vitamini diye
DetaylıWEİL-FELİX TESTİ NEDİR NASIL YAPILIR? Weil Felix testi Riketsiyozların tanısında kullanılır.
WEİL FELİX TESTİ WEİL-FELİX TESTİ NEDİR NASIL YAPILIR? Weil Felix testi Riketsiyozların tanısında kullanılır. Riketsiyöz tanısında çapraz reaksiyondan faydalanılır bu nedenle riketsiyaların çapraz reaksiyon
DetaylıFİBRİN YIKIM ÜRÜNLERİ
FİBRİN YIKIM ÜRÜNLERİ Fibrin degradation products; FDP testi; FDPs; FSPs; Fibrin split products; Fibrin breakdown products; Fibrin yıkım ürünleri bir pıhtının parçalanması sırasında ortaya çıkan maddelerdir.
DetaylıYÜKSEK KOLESTEROL. Hiperkolesterolemi; Yüksek kolesterol sebepleri nelerdir?
YÜKSEK KOLESTEROL Hiperkolesterolemi; Kolesterol ve kolesterole bağlı kalp damar hastalıklar en büyük ölüm sebebidir. Hiperkolesterolemi kan yağlarından biri olan kolesterolün yüksek olmasıdır. Kan yağları
DetaylıFerritin testi vücudun demir deposunu gösterir, kansızlık araştırmasında, kronik hastalık anemisi teşhisinde istenir.
FERRİTİN Ferritin testi; Serum ferritin; Ferritin hücrelerin içinde ilerde kullanılmak üzere demir saklayan proteindir. İnsan vücudu için demir çok değerlidir. Vücudumuz demiri atamaz, demir kullanıldıktan
DetaylıAkdeniz Anemisi; Cooley s Anemisi; Talasemi Majör; Talasemi Minör;
TALASEMİ Akdeniz Anemisi; Cooley s Anemisi; Talasemi Majör; Talasemi Minör; Talasemi kırmızı kan hücrelerinin üretimini bozan genetik hastalıklardır. Ülkemizde çok sık görülmektedir. Hastaların kırmızı
DetaylıPAROKSİSMAL SOĞUK HEMOGLOBİNÜRİSİ
PAROKSİSMAL SOĞUK HEMOGLOBİNÜRİSİ Paroxysmal cold hemoglobinuria (PCH); Nadir görülen bir otoimmün hastalıktır. Vücut kendi eritrositlerine karşı antikor yapar ve eritrositleri parçalar. Bu antikorlar
DetaylıOKUL ÖNCESİ CHECK-UP PROGRAMI
OKUL ÖNCESİ CHECK-UP PROGRAMI Okul öncesi check-up programı okul çağı çocuklarının başarılarını ve öğrenme kabiliyetlerini etkileyebilecek en sık rastlanan problemlerinin arandığı sağlık taramasıdır. Bu
DetaylıKuş Gribi; Avian İnfluenza; H5N1virüsü; Tavuk vebası; Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı
KUŞ GRİBİ Kuş Gribi; Avian İnfluenza; H5N1virüsü; Tavuk vebası; Dr. Aydoğan Lermi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Grip virüsü nedir? Kuş gribi insanlarda da hastalık yapabilen grip
DetaylıKARACİĞER FONKSİYON TESTLERİNİN YORUMU
KARACİĞER FONKSİYON TESTLERİNİN YORUMU Karaciğer vücudun en büyük ve en kompleks organıdır, yaklaşık 1200 1500 gramdır. Vücuda giren tüm kimyasalların detoksifikasyonundan, nötralizasyonundan, protein
DetaylıGebelik, Böbreküstü bezi tümörleri ve hastalıkları, Bazı over tümörleri.
PROGESTERON Progesteron hormonu beyinden gelen uyarıcı hormon olan LH sayesinde overler den salgılanır. Etkisini kadın cinsel organları üzerinde gösterir. Östrojenin etkisini azaltır, eğer döllenme olduysa
DetaylıNormal değerler laboratuarlar arası değişiklik gösterebilir. Kompleman seviyesini arttıran hastalıklar nelerdir?
KOMPLEMAN C3 ve C4 Complement components; C3; C4; Kompleman 9 proteinden oluşan immün sistemin önemli bir parçasıdır. C3 kompleman sisteminin 3. proteinidir. C3 ve C4 en sık bakılan kompleman proteinleridir.
DetaylıHastalık immün sistemi zayıflamış kişilerde görülür:
MURKORMİKOZ Zygomikoz; Mucormycosis; Zygomycosis; Mukormikoz sinüsler, beyin, akciğerler ve nadiren cildi içeren mantar hastalığıdır. Çok ağır ve hızlı seyreden bir enfeksiyon hastalığıdır. İmmün sistemi
DetaylıBeyin Omurilik Sıvısında Myelin Basic Protein Testi; CSF myelin basic protein; BOS da myelin basic protein;
MYELİN BASİC PROTEİN Beyin Omurilik Sıvısında Myelin Basic Protein Testi; CSF myelin basic protein; BOS da myelin basic protein; Beyin Omurilik Sıvısı içinde Myelin Basic Protein miktarının araştırılmasıdır.
DetaylıKARACIGERINI KORU SIGORTAYI ATTIRMA!
KARACIGERINI KORU SIGORTAYI ATTIRMA! Portal : www.takvim.com.tr İçeriği : Gündem Tarih : 09.03.2017 Adres : http://www.takvim.com.tr/yasam/2017/03/09/karacigerini-koru-sigortayi-attirma Karaciğerini koru
DetaylıKanın fonksiyonel olarak üstlendiği görevler
EGZERSİZ VE KAN Kanın fonksiyonel olarak üstlendiği görevler Akciğerden dokulara O2 taşınımı, Dokudan akciğere CO2 taşınımı, Sindirim organlarından hücrelere besin maddeleri taşınımı, Hücreden atık maddelerin
DetaylıÜrik asit protein metabolizmasının artığıdır. Günde 750 mg ouşur. Birkısmı idrar birksımı dışkıyla atılır.
ÜRİK ASİT Ürik asit protein metabolizmasının artığıdır. Günde 750 mg ouşur. Birkısmı idrar birksımı dışkıyla atılır. Ürik asit için normal değerler: Erkek: 3,4-7,0 mg/dl Kadın: 2,4-5,7 mg/dl Ürik Asidi
DetaylıYAŞLILIKTA SIK GÖRÜLEN HASTALIKLAR. Prof. Dr. Mehmet Ersoy
YAŞLILIKTA SIK GÖRÜLEN HASTALIKLAR Prof. Dr. Mehmet Ersoy DEMANSA NEDEN OLAN HASTALIKLAR AMAÇ Demansın nedenleri ve gelişim sürecinin öğretmek Yaşlı bireyde demansa bağlı oluşabilecek problemleri öğretmek
DetaylıKARACİĞER FONKSİYON TESTLERİ
KARACİĞER FONKSİYON TESTLERİ Karaciğerin sağlık durumunu anlamak amacıyla bakılan bir gurup biyokimya testidir. Karaciğerde yapılan metabolitlerin kanda test edilmesidir. Bu testlerde anormallik olması
DetaylıGENEL SORU ÇÖZÜMÜ ENDOKRİN SİSTEM
GENEL SORU ÇÖZÜMÜ ENDOKRİN SİSTEM 1) Aşağıdaki hormonlardan hangisi uterusun büyümesinde doğrudan etkilidir? A) LH B) Androjen C) Östrojen Progesteron D) FUH Büyüme hormonu E) Prolaktin - Testosteron 2)
Detaylıgenellikle böbrek yetmezliği göstergesi preanalitik hata kaynakları çok sağlıklı değerlendirme için
Kreatinin yüksekliği genellikle böbrek yetmezliği göstergesi olarak bilinir ama birçok testte olduğu gibi farklı hastalıkların da tanısında kullanılır ve testi etkileyen faktörler yine her testte olduğu
DetaylıKansız kişilerde görülebilecek belirtileri
Kansızlık (anemi) kandaki hemoglobin miktarının yaş ve cinsiyete göre kabul edilen değerlerin altında olmasıdır. Bu değerler erişkin erkeklerde 13.5 g/dl, kadınlarda 12 g/dl nin altı kabul edilir. Kansızlığın
DetaylıÇeşitli nedenlerle oluşabilen karaciğer fibrozisi hemen daima geri dönüşümsüzdür.
SİROZ Çeşitli nedenlerle oluşabilen karaciğer fibrozisi hemen daima geri dönüşümsüzdür. İlerleyici ilerleyici karaciğer hastalıkları sonuçta siroz ile sonuçlanan progresif fibrozise neden olur. Safra kanalikülü
DetaylıDr. Mehmet İnan Genel Cerrahi Uzmanı
Dr. Mehmet İnan Genel Cerrahi Uzmanı 1 Ameliyat Yapılmadan İlgilendiği Konular: Sıvı ve Elektrolit tedavisi Şok Yanık tedavisi 2 Travma Hastaları Kesici karın travmaları: Karın bölgesini içine alan kurşunlanma,
DetaylıTRİGLİSERİD TRANSFERRİN. Trigliserid için normal Değerler: Trigliserid Değerini Arttıran Sebepler. Trigliserid Değerini Düşüren Sebepler
TRİGLİSERİD Trigliseridler bir gliserid molekülüne bağlı 3 yağ asidinden oluşmuş yağlardır. Gıdayla dışarıdan da alınır vücuttada sentezlenir. Enerji maddesi olarak yağ dokusunda depolanır. Trigliserid
DetaylıHEPATİT A. Sarılık; Bulaşıcı Sarılık; Hepatit A nasıl bulaşır? Hepatit A en sık kimlerde görülür?
HEPATİT A Sarılık; Bulaşıcı Sarılık; Sarılık karaciğerin iltihabıdır birçok sebebe bağlı olabilir en sık görülen virüsler ile meydana gelen sarılıklar dır. Hepatit A virüsler ile meydana gelen en sık sarılık
DetaylıTRANSFERRİN SERÜLOPLAZMİN. Transferrinin normal değerleri: Transferin seviyesini düşüren sebepler. Ceruloplasmin;
TRANSFERRİN Transferin kanda demiri taşıyan bir proteindir. Her bir trasferrin molekülü iki tane demir taşır. Transferrin testi tek başına bir hastalığı göstermez. Beraberinde serum demiri, ferritin, demir
DetaylıZOLLİNGER ELLİSON SENDROMU
ZOLLİNGER ELLİSON SENDROMU ZE sendromu; Pankreas veya oniki parmak bağırsağındaki tümör nedeniyle ortaya çıkan inatçı mide ülseri dir. Bu tümörlerden salgılanan gastrin hormonu nedeniyle mide asiditesi
DetaylıİDRAR DANSİTESİ. Normal idrar dansitesi arasında kabul edilir. İdrar dansitesini arttıran bazı olaylar:
İDRAR DANSİTESİ Normal idrar dansitesi 1003-1030 arasında kabul edilir. İdrar dansitesini arttıran bazı olaylar: İdrarın soğutulması İdrarda protein atılımı İdrarda radyolojik kontras maddelerin atılması
DetaylıÇOCUK CHECK UP PROGRAMI
ÇOCUK CHECK UP PROGRAMI Çocukların büyüme gelişmesi sırasında düzenli muayene, laboratuvar testleri ve gelişme kayıtlarının tutulması gereklidir. Bkz: çocukluk çağı aşıları ve testleri. Çocuk Check up
DetaylıLaboratvuar Teknisyenleri için Lökosit (WBC) Sayımı Nasıl yapılır?
Lökosit (WBC) Sayımı Laboratvuar Teknisyenleri için Lökosit (WBC) Sayımı Nasıl yapılır? Araç ve Gereçler: Thoma Lamı, akyuvar sulandırma pipeti, türk eriyiği, lamel,mikroskop Thoma lamının hazırlanışı:
DetaylıOVER KANSERİ. Yumurtalık kanseri; Over tümörü; Over kanseri neden olur?
OVER KANSERİ Yumurtalık kanseri; Over tümörü; Over hücrelerinden kaynaklanan kanserdir. Kadınlarda yumurtalıklara over denir. Over ler döllenme için gerekli yumurtaların hazırlandığı ve kadın hormonlarının
Detaylı