Öğrenme ve Öğretme. Kuramlar ve Modeller

Transkript

1 Öğrenme ve Öğretme Kuramlar ve Modeller

2 Öğretim Modelleri ve Kuramları - Öğretme - Öğrenme Kuramları (Modelleri) - Öğretim Stratejisi (Yaklaşımı) - Öğretim Yöntemi (Öğrenme Yolları) - Öğretim Tekniği (Uygulama Biçimi)

3 Öğrenme Kuramları-1 Davranışçı Öğrenme Kuramları Bilişsel Ağırlıklı Davranışçı Öğrenme Kuramları Bilişsel Öğrenme Kuramları Hümanist (İnsancıl) Öğrenme Kuramları Yapılandırmacı Yaklaşımlar Nörofizyolojik Kuram

4 Öğrenme Kuramları-2 Davranışçı Öğrenme Kuramları Bilişsel Ağırlıklı Davranışçı Öğrenme Kuramları Bilişsel Öğrenme Kuramları Hümanist (İnsancıl) Öğrenme Kuramları Yapılandırmacı Yaklaşımlar Nörofizyolojik Kuram Sosyal Öğrenme Kuramı Okulda Öğrenme Kuramı Tam Öğrenme Modeli Çoklu Zeka Kuramı

5 Öğrenme-Öğretme/Kuram-Model-3 Tam Öğrenme (Bloom) Programlı Öğretim (Skinner) Bilgisayar Destekli Öğretim Probleme Dayalı Öğrenme (Dewey) Proje Tabanlı öğrenme Yapısalcılık İşbirliğine Dayalı Öğretim Bireyselleştirilmiş Öğretim (Keller) Aktif Öğrenme

6 Anlamlı Öğrenme (Asubel) Öğretim Durumları Modeli (Gagne) Temel Öğretme Modeli (Glaser) Yaşam Boyu Öğrenme Modeli Beyin Temelli Öğrenme (Hebb Caine&Caine Çoklu Zeka Kuramı (Gardner) Okulda Öğrenme Modeli (Carroll)

7 Etkili Öğretim Modeli (Slavin) Model Alarak Öğrenme (Bandura) Öğrenme Stili Modeli (Dunn) Kaynaştırma Yeteneği Modeli (Gregorc) Basamaklı Öğretim Modeli (Nunley) Kuantum Öğrenme Yaşantısal Öğrenme Modeli (Kolb)

8 DETAYLAR

9 1.TAM ÖĞRENME MODELİ (BLOOM)

10 Carroll un Okulda Öğrenme Modeli nden esinlenerek ortaya atılan Tam Öğrenme Modeli ne göre; Uygun ortam ve öğrenme koşulları sağlandığında hemen hemen herkes öğrenebilir. Bu Modele göre öğrenemeyen öğrenci yoktur, öğretemeyen öğretmen vardır.

11 Tam öğrenme modelinin 3 temel değişkeni vardır. 1.Öğrenci nitelikleri 2.Öğretim hizmetinin niteliği 3.Öğrenme ürünleri

12

13 Öğrenemeyenler Bazı Ek Öğrenme Aktiviteleri - Evde ek öğretim (ödev ya da proje) - Okulda ek öğretim - Küçük gruplarla öğretim - Bire bir öğretim - Programlı ve bilgisayarlı öğretim - Akademik oyunlarla öğretim - Ek kaynak ve yardımcı kitaplarla öğretim - Farklı bir yöntemle tekrar öğretim Tamamlama işlemlerinden öğrencilerin tam öğrenme ölçütüne ulaşıp ulaşmadıkları belirlendikten sonra yeni üniteye geçilir

14

15 ( KPSS 2012 )

16 2. Öğretim hizmetinin niteliğini belirlemede önemli bir yeri olan "ipucu, pekiştirme, katılım, donüt ve düzeltme" hangi öğrenme modelinin temel öğeleridir? (2007) A) İş birliğine dayalı öğrenme B) Anlamlı öğrenme C) Tam öğrenme D) Buluş yoluyla öğrenme E) Beyin temelli öğrenme C

17

18 3. Bloom'un tam öğrenme modeline göre, aşağıdakilerden hangisi "belli bir zaman içinde öğrenciyi etkileme gücünde olan dış koşullar"dan biri değildir? (2005) A) Dönüt (geribildirim) B) Önkoşul öğrenmeler C) İşaret ve açıklamalar D) Pekiştirme E) Düzeltme B

19 2. ÇOKLU ZEKA KURAMI (GARDNER)

20 ÇOKLU ZEKA TEORİSİ Farklı nedenlerle hasar görmüş beyinleri inceleyen Prof. Howard Gardner, insan beyninin farklı bölümlerden oluştuğu ve her bölümün özel işlevlere sahip olduğu gerçeğinden yola çıkarak çoklu zeka teorisini ortaya atmış ve insanların tek bir zekaya sahip oluğu IQ denilen anlayışı kırmıştır.

21 Çoklu ZEKA Alanları

22 GARDNER A GÖRE ZEKÂNIN ÖZELLİKLERİ: 1. Her insan kendi zekâsını arttırma ve geliştirme yeteneğine sahiptir. 2. Zekâ sadece değişmekle kalmaz, aynı zamanda başkalarına da öğretilebilir. 3. Zekâ insandaki beyin ve zihin sistemlerinin birbirleriyle etkileşimi sonucu ortaya çıkan çok yönlü olgudur. 4. Her insan, çeşitli zekâ alanlarının tümüne sahiptir. 5. Her insan zekâ alanlarından her birini belli bir düzeyde geliştirebilir. 6. Çeşitli zekâ alanları, genellikle bir arada belli bir uyum içinde çalışırlar.

23 1. Politikacıların, Öğretmenlerin, liderlerin ve psikologların ihtiyaç duyduğu tartışma, görüşme yapma, Öğretme ve toplantı düzenleme gibi etkinliklerde, bireyi başarılı kılmada öncelikli rol oynayan zekâ alanı aşağıdakilerden hangisidir? (2009) A) Sosyal B) Dilsel C) Öze dönük D) Görsel E) Mantıksal A

24

25 2. Çoklu zekâ kuramının ortaya koyduğu bilgileri dikkate alarak mesleğini sürdüren bir öğretmen, bu kuramın gereği olarak aşağıdakilerden hangisini yapmaya özen göstermelidir? (2008) A) Dersi sunuş biçimine öğrencilerin alışması için çaba göstermelidir. B) Öğrenciler, hazırbulunuşluk düzeylerine göre bir araya getirilerek gruplanmalıdır. C) Öğrencilerin kavrayabilmeleri için konuları tekrar tekrar anlatmalıdır. D) Farklı öğretim yöntem ve teknikleri kullanmaya çaba göstermelidir. E) Öğrenme gerçekleştiğinde pekiştireç vermelidir. D

26 3. YAPILANDIRMACI (OLUŞTURMACI) ÖĞRENME KURAMI

27 Bu kuram ; Ausubel in öğrenmeyi etkileyen en önemli etken öğrencinin mevcut bilgi birikimidir, yeni öğrenilen bilgiler bunlar üzerine inşa edilir şeklinde ifade edilen düşüncesi üzerine odaklanmıştır. Temsilcileri; Vico, Piaget, Vygotsky, Bruner, Dewey ve Glasersfeld dir

28 Bu düşünceye göre; öğrenci çevreyle etkileşim sonucunda yeni kazandığı bilgileri daha önceden sahip olduğu bilgilerle karşılaştırarak yorumlar ve anlamlı hale getirerek zihnine yerleştirir

29

30 Yapılandırmacı öğretimin temel öğeleri 5 başlık altında toplanır: 1. Önceki bilgilerin harekete geçirilmesi 2. Yeni bilginin kazanılması 3. Bilginin anlaşılması 4. Bilginin uygulanması 5. Yeni bilginin farkında olunması

31 Yapılandırmacı öğrenme kuramına göre öğrenme şu şekilde gerçekleşir: Özümleme Yerleştirme Zihinde yapılanma (Zihinsel Denge) Sürekli özümleme Oluşturmacılık (Kendi Kendine Sorular Üretme)

32 5E MODELİ ( Bu model yapılandırmacı anlayışın eğitimde uygulanmasında en çok tercih edilen modeldir ) AŞAMALARI 1. GİRME 2. KEŞFETME 3. AÇIKLAMA 4. DERİNLEŞME 5. DEĞERLENDİRME

33

34 1. Uygulanmakta olan ilk ve ortaöğretim programlarının temelini yapılandırmacılık kuramının oluşturduğu belirtilmektedir. Yapılandırmacılık kuramına göre hareket eden bir öğretmenin, sınıfında aşağıdakilerden hangisini yapmaması beklenir? (2009) A) Çeşitli testler kullanarak öğrencilerin hazırbulunuşluk düzeylerini belirleme B) Öğrencilerin konuyla ilgili bilgi sahibi olmadıklarını varsayma ve derse temel kavramları öğreterek başlama C) Yeni bir konu ya da üniteye başlarken öğrencileri hedeften haberdar etme D) Öğrencilere proje çalışmalarında ve işbirliğine dayalı etkinliklerde daha fazla rol verme E) Öğrencilerin görüşlerini ve bakış açılarını dikkate alarak dersi planlama B

35

36 'te uygulamaya konulan ilköğretim programlarının dayandığı belirtilen' yapılandırmacı (oluşturmacı) öğrenme yaklaşımı için aşağıdakilerden hangisi doğrudur? (2008) A) Öğretmen, bilgileri yapılandırarak sistematik bir biçimde Öğrenciye sunmalıdır. B) Bilginin nasıl yapılandırılacağını ve nasıl kulanılacağını, ders kitapları ve öğretmen kılavuzları ayrıntılı olarak anlatmalıdır. C) Öğrencilerin, önceden öğrendikleri bilgileri zaman zaman tekrar edip hatırlamaları önemlidir. D) Öğrenciler, öğretmenden, öğretim araçlarından ve kitaplardan öğrendikleri bilgileri gerektiği zaman ve kendilerinden istendiğinde bir düzen içinde sunmalıdır. E) Bilişsel etkinlikler içinde öğrenilen yeni bilgiler eski öğrenilenlerle birlikte yorumlanır, geliştirilir ve sentezlenir. E

37 4. PROBLEME DAYALI ÖĞRENME (John Dewey)

38 PDY, öğrencilerin, gerçek yaşamla ilişkili problem durumları üzerinde problem çözme ve eleştirel düşünme gibi becerileri kullanarak belirlenen hedeflere ulaşması sürecidir

39 Probleme dayalı öğrenme bir bakıma kendi kendine yönlendirilen öğrenmedir. Bireysel ve grupla uygulanabilen bu öğrenme anlayışı öğrenci merkezlidir ve öğretmen rehber konumundadır

40 Probleme dayalı öğrenmenin adımları 1. Problemin farkına varılması 2. Problemin tanımlanması 3. Olası çözümlerin (hipotezlerin) oluşturulması 4. Veri toplama 5. Verilerin analiz edilmesi ve değerlendirilmesi 6. Sonuç ve genellemelere varma, raporlaştırma

41 1. Aşağıdakileden hangisi "probleme dayalı öğrenme" yaklaşımının temel özelliklerinden biri değildir? (2007) A) Hem öğrenme ürünü hem de süreç önemlidir. B) Öğretmen ve öğrenci birlikte öğrenirler. C) Bilgi derinlemesine çalışılarak anlamlandırılır. D) Öğrenci, alt düzey düşünme becerilerini kullanır. E) Eğitim programı esnek bir biçimde hazırlanır. D

42 2- Öğrencilerin, karşılaştıkları toplumsal durumlar için yaratıcı çözüm yollarını nasıl ürettikleri hakkında bilgi edinmek isteyen bir öğretmen, aşağıdaki öğretme-öğrenme yaklaşımlarının hangisini öncelikle tercih etmelidir? (2006) A) Sunuş yoluyla öğrenme B) Probleme dayalı öğrenme C) Tam öğrenme D) Buluş yoluyla öğrenme E) Bireyselleştirilmiş öğretim B

43

44 3. Aşağıdakilerden hangisi probleme dayalı öğrenme senaryolarında bulunması gereken en önemli özelliktir? (2005) A) Her biri uygulanabilir nitelikte birçok çözümünün olması B) Araştırmayı gerektirmesi C) Merak uyandırıcı ve ilgi çekici olması D) Gerçek yaşamla ilgili olması ve çok yönlü düşünmeyi gerektirmesi E) Gözlem yapmayı gerektirmesi D

45 5. İŞBİRLİKÇİ (KUBAŞIK ) ÖĞRENME (J. Dewey- Vygotsky )

46 İŞBİRLİĞİNE DAYALI ÖĞRENME ( KUBAŞIK ÖĞRENME ) Öğrencilerin ortak amaç için, küçük kümeler içinde birbirilerin öğrenmesine yardım ederek çalışmasıdır. Bir grupla öğrenme modelidir. Heterojen kümelerle çalışılır

47 İşbirliğine Dayalı Öğrenmenin ( Kubaşık ) Eğitim Uygulamasında Yer Alma Nedenleri: Başarıyı arttırma Üst düzey düşünme becerilerini geliştirme Özsaygı geliştirme Olumlu tutum geliştirme Toplumsal beceriler kazandırma

48 Etkili Kullanım İlkeleri Öğrenciler arasında yarışma yoktur. Grup performansları değerlendirilir. Bu yöntemde öğretmen rehberdir. Öğrencileri gruplara öğretmen yerleştirmelidir. Grup üyeleri heterojen olmalıdır. Öğrenciler arasındaki işbirliğini sağlamak için planlı çalışma gerekir. Öğrencinin öğrenciden öğrenmesi için grup atmosferi düzenlenmelidir. İşbirlikçi gruplarda kişisel sorumluluk duygusunun anlamı, kavratılmalıdır

49

50

51

52