ASTROFİZİĞE GİRİŞ. Şekil 1. Elektromanyetik tayf türleri
|
|
- Özlem Bahadır
- 5 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 ASTROFİZİĞE GİRİŞ 1. Elektromanyetik Tayf Elektromanyetik dalgalar birbirlerine dik ve eş güdümlü hareket elektrik ve manyetik alanlardan oluşur. Elektromanyetik dalgalara verilebilecek en iyi örnek gözümüzün algılayabildiği elektromanyetik dalgalar yani ışıktır. Ancak gözümüzün algılayamadığı çok farklı elektromanyetik dalgalar vardır (Şekil 1). Şimdi bu dalgaların türlerine bir göz atalım: Şekil 1. Elektromanyetik tayf türleri Gama Işın: En kısa dalgaboylu ve en yüksek enerjili elektromanyetik dalgalardır. Dalgaboyları kabaca 10 pm'den daha kısadır. Astronomide Gama ışınları genellikle pulsarlardan, karadelik çevresinden ve aktif galaksilerden yayılır. Aynı zamanda uzaydan "kozmik ışın" olarak adlandırılan bir ışınım türü bu dalgaboylarında sürekli bize ulaşmak ve bazen atmosferdeki madde ile etkileşime geçmektedir.
2 X-ışını: Dalgaboyları yaklaşık 10 pm ile 10 nm arasında olan çok yüksek enerjili elektromanyetik dalgalardır. Astronomide x-ışınları genellikle galaksi kümelerinden, aktif galaksi çekirdeklerinden, süpernova kalıntılarından, beyaz cüce içeren çift yıldızlardan, yıldızlardan, nötron yıldızlarından ve karadeliklerin çevresinden yayılır. Morötesi: Dalgaboyları yaklaşık 100 Å ile 3600 Å arasında olan yüksek enerjili elektromanyetik dalgalardır. Yıldızlararası toz ve çok soğuk yıldızlar dışında astronomik kaynakların büyük çoğunluğu moröte ışınım salmaktadır. Görsel Bölge: Dalgaboyları yaklaşık 3600 Å ile 7200 Å arasında olan insan gözünün algılayabildiği elektromanyetik dalgalardır. Başlıca yıldızlar olmak üzere neredeyse tüm astronomik kaynaklar görünür bölgede ışınım yaymaktadır. Bu bölgede gözün algıladığı renkler elektromanyetik dalganın dalgaboyuna göre değişir (Şekil 2). Şekil 2. Görsel bölgede renkler Kızılöte: Dalgaboyları 7200 Å (~1 µm) ile 1 mm arasında olan düşük enerjili elektromanyetik dalgalardır. Astronomide başlıca yıldızlardan ve yıldızlararası gazdan yayılır. Mikrodalga: Yaklaşık 1 mm ile 1 m arasında dalgaboyuna sahip olan oldukça düşük enerjili elektromanyetik dalgalardır. Aktif ve normal galaksi çekirdekleri, nötron yıldızları (pulsarlar) ve karadelik çevreleri başlıca mikrodalga yayan kaynaklardır. Ancak en önemli mikrodalga kaynağından biri evrenin her yerinden bize ulaşan "kozmik mikrodalga ışınımı"dır. Mikrodalgalar aynı zamanda Radyo Dalgaları olarak da anılır. Radyo Dalgaları: Kabaca 1 m'den uzun olan en düşük enerjili elektromanyetik dalgalardır. Başlıca Güneş'ten, Jüpiter'den, nötron yıldızlarından, süpernova kalıntılarından, yıldız oluşum bölgelerinden ve galaksilerden yayılır. 2. Yer'in Atmosferinin Elektromanyetik Tayf Geçirgenliği Yer'in atmosferinde bulunan su buharı (H2O), karbondioksit (CO2) ve ozon (O3) nedeniyle yukarıda sözünü ettiğimiz elektromanyetik dalga türlerinin tamamı atmosferden kolaylıkla geçemez. Şekil 3'te atmosferin elektromanyetik tayf donukluk eğrisi gösterilmektedir. Şimdi atmosferin elektromanyetik tayfın hangi bölgelerini ne denli geçirdiğini 3 başlık altında inceleyelim.
3 ATMOSFERİN DONUKLUĞU Şekil 3. Atmosferin elektromanyetik tayf donukluk eğrisi Atmosferin tamamen (veya neredeyse tamamen) geçirgen olduğu bölgeler: Yer'in atmosferi görsel bölgenin %90'dan fazlasını geçirmektedir. Bu oran özellikle yüksek rakımlara gidildiğinde %100'e yaklaşmaktadır. Atmosferin tamamen geçirgen olduğu ikinci bölge ise 3 cm ile 15 m arası geniş bir radyo aralıktır. Bu iki geçirgen bölgenin varlığı nedeniyle Yer'den yapılan gözlemlerde başlıca optik teleskoplar ve radyo teleskoplar kullanılır. Atmosferin dar pencereler dahilinde geçirgen olduğu bölge: Şekil 2 incelendiğinde atmosferin kızıöte bölgenin bazı kısımlarını geçirdiği bazı kısımlarına ise donuk olduğu görülmektedir. Kızıöte bölgenin daha kısa dalgaboylarında (~1-50 µm) yer alan dar geçirgen aralıklara "dar pencereler" adı verilmektedir. Kızıötede yer alan bu dar pencereler özel filtreler kullanılarak optik teleskoplarla gök cisimlerinin yerden gözlenmesini sağlamaktadır. Tıpkı görsel bölgede olduğu gibi atmosferin kızılöte bölgeye geçirgenliği rakım arttıkça artmaktadır. Gözlemevlerinin daha yüksek rakımlı yerlere kurulmasının temel sebeplerinden biri budur. Evrenin kızılöte bölgenin tamamında gözlenebilmesi için ise gözlemler atmosferin dışında yani uzay teleskoplarıyla gerçekleştirilir. Atmosferin geçirgen olmadığı bölgeler: Yer'in atmosferi yüksek enerjili Gama-ışın, x-ışın ve moröte bölgeleri ile radyo bölgenin 15 m'den uzun dalgaboylarına geçirgen değildir. Elektromanyetik tayfın bu bölgelerinde evreni gözlemek için mutlaka "uzay teleskopları" kullanılmalıdır.
4 3. Karacisim Işınımı ve Yıldızların Renkleri Bir karacisim (Şekil 4) aşağıdaki özelliklere sahiptir: Üzerine gelen tüm ışınımı soğurur Tüm dalgaboylarında yeniden yayınlar. Işınım enerjisinin soğurulması cismin sıcaklığını arttırır ancak bu yükselmenin bir sınırı vardır, cisim bu sınırda bir dengeye gelir ve soğurduğu ışınım enerjisi kadar enerji salar (yayınlar). Şekil 4. Temsili bir karacisim Yıldızlar karacisimle aynı olmasa da ona benzer şekilde ışınım yaparlar. Bu nedenle yıldız ışımasının anlaşılabilmesi için öncelikle karacisim ışıması anlaşılmalıdır. Bir karacismin birim yüzeyinden yaptığı ışınımın dalgaboyuna göre dağılımına "Planck eğrisi" denir. Şekil 5'de farklı sıcaklıktaki karacisimlerin enerji dağılımları (Planck eğrileri) gösterilmektedir. (nm) Şekil 5. Dört farklı sıcaklığa sahip karacismin tayfı (Planck eğrileri)
5 Planck eğrisinin matematiksel ifadesi aşağıdaki şekildedir: Eλ (T )= 2 hc 2 λ5 1 hc e λ kt 1 Burada Eλ karacismin birim yüzeyinden birim zamanda birim dalgaboyunda salınan enerji, λ dalgaboyu, T karacismin sıcaklığı, h Planck sabiti, c ışık hızı ve k Boltzmann sabitidir. Planck eğrisinin altında kalan alan karacismin birim yüzeyinden yaydığı toplam enerji olup aşağıdaki basit ifade ile hesaplanır: S=σ T 4 (Stefan-Boltzmann Kanunu) Burada σ Stefan-Boltzman sabiti, T karacismin sıcaklığı ve S ise ışınım salma gücüdür. Görüldüğü üzere bir karacismin yaydığı ışınım sıcaklığının 4. kuvveti ile orantılı olarak değişmektedir. Eğer bir yıldızın karacisim ışınımı yaptığını varsayarsak birim yüzeyden yaptığı ışınımın gücü S=σ T 4 kadar olacaktır. Yıldızın tüm yüzeyinden yaptığı ışınımın gücünü (L) bulmak için bu değer yıldızın yüzey alanıyla (4πr2) ile çarpılmalıdır: L=4 π r 2 σ T 4 (L: Toplam ışınım gücü) Burada r yıldızın yarıçapıdır. Soru: Sıcaklığı K olan bir yıldızın toplam ışınım gücü sıcaklığı K olanınkinin kaç katıdır? Cevap: 16. Soru: Bir süperdev yıldızın yarıçapı aynı sıcaklıktaki bir cüce yıldızın katıdır. Süperdev yıldızın toplam ışınım gücü ile cüceninkini karşılaştırınız. Cevap: Süperdev yıldız 1 milyon kat daha fazla toplam ışınım gücüne sahiptir. Planck eğrisine ilişkin bir diğer önemli nokta ise eğrinin maksimumuna denk gelen dalgaboyudur (eğrinin tepe noktasının x eksenini kestiği yer). Bu dalgaboyu aşağıdaki basit ifade ile hesaplanır: λ maks. [ Å]= T (Wien yer değiştirme yasası)
6 Görüldüğü üzere bir karacisim ısındıkça en fazla ışık yaydığı dağlaboyu kısa dalgaboylarına (yani maviye) doğru kaymaktadır. Eğer yıldızların karacisim gibi ışınım yaptığını varsayarsak buradan önemli bir sonuca ulaşırız: soğuk yıldızların renkleri kırmızımsı sıcak yıldızların renkleri ise mavimsi olmalıdır. Soru: Güneş'in yüzeyinin (fotosferinin) sıcaklığı 5780 K'dir. Güneş'in en fazla ışınım yaptığı dalgaboyu karacisim yaklaşımı altında kaç Å olmalıdır? Bu durumda Güneş'in rengi hakkında ne söyleyebilirsiniz? Cevap: λ maks.= = 5000 Å T 5780 olmalıdır. İnsan gözünün Å aralığını görebildiğini söylemiştik. Burada 3600 Å mor sınırı, 7200 Å ise kırmızı sınırı vermektedir Å ise kabaca sarı renge denk gelmektedir. Not: Yıldızlar mor, yeşil ve cam göbeği renklerinde görülmezler. Örneğin dalgaboyu mor renge karşılık gelen bir yıldız oldukça mavimsi görülür. 4. Yıldızların Tayfları Teleskopların odağına prizma benzeri ışığı renklerine ayıran düzenekler takılarak yıldızların tayfları elde edilebilir. Şekil 6'da teorik karacisim tayfı (Planck eğrisi) ile beraber Güneş'in gözlenen tayfı gösterilmektedir. Şekil incelendiğinde Güneş'in gerçektende karacisme benzer şekilde ışıma yaptığı ancak bazı önemli farklılıkların olduğu görülmektedir. Bunlardan ilki kısa dalgaboylarında Güneş'in tayfında görülen basamak görünümlü şiddetli enerji düşmeleridir. Bir diğeri ise Güneş'in tayfında açıkça görülen "tayf çizgileridir". Güneş Karacisim 5780 K Şekil 6. Karacisim tayfı ile Güneş'in tayfının karşılaştırılması
7 Şekil 7'de Güneş'in yüksek çözünürlüklü bir tayfı gösterilmektedir. Güneş'in tayfına daha detaylı baktığımızda üzerinde binlerce çizgi olduğu görülür. Bu çizgiler Güneş'in atmosferinde yer alan elementler tarafından oluşturulur. Güneş'in tayfında iki tür çizginin olduğu görülmektedir. Bunlardan biri çok ince gözüken çizgiler, bir diğeri ise oldukça geniş ve şiddetli görülen çizgilerdir. Oldukça geniş gözüken çizgilerin başlıcaları hidrojenin Balmer serisi çizgileri ve kalsiyumun H ve K çizgileridir. İnce çizgiler ise diğer elementlerden gelmektedir. Güneş'in kimyasal kompozisyonunda atom numarası 1 ile 94 arasındaki tüm elementler bulunmaktadır. Ancak burada tekrar hatırlatmak gerekirse, Güneş'in %73'ü hidrojen, %25'i helyum ve %2'si ise diğer elementlerden oluşmaktadır. Güneş'te helyum çok bol olduğu halde hiç çizgisi görülmezken, %0.04'ten az boluğa sahip kalsiyumun çizgileri hidrojen kadar şiddetlidir. Bunun temel nedeni çizgilerin şiddetlerinin sadece maddenin miktarına değil aynı zamanda yıldızın sıcaklığına da son derece bağlı olmasıdır. Şekil 7. Güneş'in yüksek çözünürlüklü tayfının küçük bir bölümü Yıldız tayflarından hangi bilgiler elde edilir? Yıldızın sıcaklığı Yıldızın yarıçapı Yıldızların yüzeyinde elementlerin hangi miktarlarda bulunduğu Yıldızın bize hangi hızla yakınlaştığı/uzaklaştığı Yıldızın hangi hızla döndüğü Yıldızın yaşı Yıldızın evrim durumu Yıldızın çift yıldız olup olmadığı Yıldızın yüzeyindeki aktivitelerin yapısı hakkında bilgiler (örn. lekeler) vb... Şimdi birkaç basit örnekle yıldız tayflarını biraz daha anlamaya çalışalım.
8 Örnek 1. Şekil 8'de farklı sıcaklıktaki yıldızların tayfları verilmektedir. Tayfları inceleyerek farklılıkları bulunuz. Şekil 8. Farklı sıcaklıktaki yıldızların tayfları Kaynak: Buna göre aşağıda tayfı verilen yıldızın sıcaklığını tahmin ediniz. Kaynak: Örnek 2. Şekil 9'da aynı sıcaklıkta iki yıldızın hidrojen çizgileri gösterilmektedir. Bu yıldızlardan hangisinin yarıçapı diğerinden daha büyüktür? Şekil 9. Farklı yarıçapa sahip iki yıldızın tayfındaki hidrojen çizgileri Hidrojen çizgileri atomlar arasındaki etkileşmeler arttıkça genişler. Dev yıldızların yarıçapları büyük olduğundan yüzeylerindeki basınç cüce yıldızlara göre daha azdır. Böylece dev yıldızların yüzeylerinde hidrojen atomları arasında daha az etkileşim olur ve çizgiler cüce yıldızlarınkine göre daha ince görülür.
9 5. Doppler Etkisi Dalgalı bir denizde bir kano sürdüğünüzü düşünün. Eğer dalganın ilerlediği yöne doğru hareket ederseniz kanoya daha az dalganın çarptığını (frekansın azaldığını) ve dalgaboyunun uzadığını hissedersiniz. Dalganın üzerine doğru gittiğinizde ise kanoya daha sık dalga çarptığını (frekansın arttığını) ve dalgaların boylarının kısaldığını hissedersiniz. Bu dalgalara ilişkin genel bir özelliktir. Benzer şekilde yanınızdan geçen bir ambulansın sesinin size yaklaşırken daha ince, yanınızdan geçip sizden uzaklaşmaya başladığında ise daha kalın duyulduğunu hissederseniz. Bunun nedeni ses dalgalarının size yaklaşırken sıkılaşması ve frekansının artmasıdır (sesin incelmesidir). Uzaklaşması durumunda da tersi bir durum olur ve ses kalınlaşır. Şekil 10. Doppler etkisi ile hareketli bir ambulansın sireninin tonunun değişmesi Kaynak: Benzer bir durum elektromanyetik dalgalar için de geçerlidir. Bize yaklaşan bir cismin rengi yaydığı ışığın frekansının artması (dalgaboyunun kısalması) nedeniyle daha mavimsi, uzaklaşan cisim ise yaydığı ışığın frekansının azalması (dalgaboyunun uzaması) nedeniyle daha kırmızımsı gözükmeye başlar. Ancak bu renk değişimi o kadar azdır ki gözün bunu algılaması mümkün değildir. Bu etkinin tespit edilebilmesi için gök cisimlerinden gelen tayf çizgilerinin dalgaboyları tespit edilir. Bize yaklaşan göz cisimlerinin tayflarındaki çizgiler laboratuvar dalgaboylarına göre "maviye kayar" (dalgaboyu kısalır). Uzaklaşan cisimler ise "kırmızıya kayar" (dalgaboyu uzar). Dalgaboylarının laboratuvar ortamında ne kadar saptığı bize cismin hızını verir (Şekil 11). Bu etkiye "Doppler etkisi" denir ve cismin hızı aşağıdaki ifade ile hesaplanır: Δ λ = vr λ c (Doppler Formülü) Burada Δλ = λgöz λlab gözlenen ile laboratuvar dalgaboyları arasındaki fark, vr cismin dikine hızı (hızının bize yaklaşan veya uzaklaşan bileşeni) ve c ışık hızıdır. Küçük Δλ değerleri için ifadedeki λ yerine λgöz veya λlab değerinden biri yerleştirilebilir. Burada önemli noktalardan biri dikine hızın negatif olmasının cismin bize yakınlaştığını (aramızdaki mesafenin azaldığını), pozitif olmasının ise cismin bizden uzaklaştığını (aramızdaki mesafenin arttığını) işaret etmesidir.
10 Şekil 11. Yıldızların tayf çizgilerinin kırmızıya ve maviye kayması Örnek: Hidrojenin Balmer serisi çizilerinden laboratuvar dalgaboyu Å olan H çizgisi Sirius yıldızının tayfında Å'da gözlenmektedir. Yıldızın dikine hızını hesaplayınız. Yıldız bize uzaklaşmakta mı yoksa yakınlaşmakta mıdır? (c = km s-1 alınız) Δλ = λgöz λlab = = 0.43 Å Δ λ = vr λ c vr 0.43 = vr = km s-1 "Yıldız yere doğru yakınlaşmaktadır."
AST404 GÖZLEMSEL ASTRONOMİ HAFTALIK UYGULAMA DÖKÜMANI
AST404 GÖZLEMSEL ASTRONOMİ HAFTALIK UYGULAMA DÖKÜMANI Öğrenci Numarası: I. / II. Öğretim: Adı Soyadı: İmza: HAFTA 08 1. KONU: TAYFSAL GÖZLEM 1 2. İÇERİK Doppler Etkisi Kirchhoff Yasaları Karacisim Işınımı
DetaylıYıldızlara gidemeyiz; sadece onlardan gelen ışınımı teleskopların yardımıyla gözleyebilir ve çözümleyebiliriz.
Yıldızlara gidemeyiz; sadece onlardan gelen ışınımı teleskopların yardımıyla gözleyebilir ve çözümleyebiliriz. Işık genellikle titreşen elektromanyetik dalga olarak düşünülür; bu suda ilerleyen dalgaya
DetaylıASTRONOMİ II 8. KONU: Tayfsal Sınıflama
ASTRONOMİ II 8. KONU: Tayfsal Sınıflama Hazırlayan: Doç. Dr. Tolgahan KILIÇOĞLU Dikkat: Bu ders notu dersin tamamını içermez! 8.3 Boltzmann ve Saha Kanunları 8.3.1 Boltzmann Kanunu Boltzmann kanunu bir
DetaylıAST404 GÖZLEMSEL ASTRONOMİ HAFTALIK UYGULAMA DÖKÜMANI
AST404 GÖZLEMSEL ASTRONOMİ HAFTALIK UYGULAMA DÖKÜMANI Öğrenci Numarası: I. / II. Öğretim: Adı Soyadı: İmza: HAFTA 09 1. KONU: Tayfsal Analiz II 2. İÇERİK Kirchhoff Kanunları Çizgi Analizi ile Element Tespiti
Detaylı12. SINIF KONU ANLATIMLI
12. SINIF KONU ANLATIMLI 3. ÜNİTE: DALGA MEKANİĞİ 2. Konu ELEKTROMANYETİK DALGA ETKİNLİK VE TEST ÇÖZÜMLERİ 2 Elektromanyetik Dalga Testin 1 in Çözümleri 1. B manyetik alanı sabit v hızıyla hareket ederken,
DetaylıElektromanyetik Dalgalar. Test 1 in Çözümleri
38 Elektromanyetik Dalgalar 1 Test 1 in Çözümleri 1. Radyo dalgaları elektronların titreşiminden doğan elektromanyetik dalgalar olup ışık hızıyla hareket eder. Radyo dalgalarının titreşim frekansı ışık
DetaylıSU Lise Yaz Okulu 2. Ders, biraz (baya) fizik. Dalgalar Elektromanyetik Dalgalar Kuantum mekaniği Tayf Karacisim ışıması
SU Lise Yaz Okulu 2. Ders, biraz (baya) fizik Dalgalar Elektromanyetik Dalgalar Kuantum mekaniği Tayf Karacisim ışıması Dalga Nedir Enerji taşıyan bir değişimin bir yöne doğru taşınmasına dalga denir.
DetaylıFotovoltaik Teknoloji
Fotovoltaik Teknoloji Bölüm 3: Güneş Enerjisi Güneşin Yapısı Güneş Işınımı Güneş Spektrumu Toplam Güneş Işınımı Güneş Işınımının Ölçülmesi Dr. Osman Turan Makine ve İmalat Mühendisliği Bilecik Şeyh Edebali
DetaylıELEKTRONLAR ve ATOMLAR
BÖLÜM 3 ELEKTRONLAR ve ATOMLAR 1 Kapsam 1.0 Radyasyon Enerjisinin Doğası ve Karakteristiği 2.0 Fotoelektrik Etki 3.0 ER: Dalga Özelliği 4.0 Dalgaboyu, Frekans, Hız ve Genlik 5.0 Elektromanyetik Spektrum
DetaylıGökkuşağı: Doğal Tayf: Sırlar Dünyası
Gökkuşağı: Doğal Tayf: Sırlar Dünyası Yansıtmalı Optikağ TAYF ÇEKER Kirchhoff Yasaları 1- Akkor haldeki katı, sıvı veya sıkıştırılmış gaz bir sürekli tayf verir. 2- Alçak basınç altındaki akkor halindeki
DetaylıElektromanyetik Işıma Electromagnetic Radiation (EMR)
Elektromanyetik Işıma Electromagnetic Radiation (EMR) Elektromanyetik ışıma (ışık) bir enerji şeklidir. Işık, Elektrik (E) ve manyetik (H) alan bileşenlerine sahiptir. Light is a wave, made up of oscillating
DetaylıH-R DİYAGRAMI. Bir yıldızın Hertzsprung-Russell diyagramındaki yeri biliniyorsa, o yıldızın;
H-R DİYAGRAMI Bir yıldızın Hertzsprung-Russell diyagramındaki yeri biliniyorsa, o yıldızın; Etkin Sıcaklığı Renk ölçeği Tayf Türü Işınım sınıfı Toplam ışınım gücü Mutlak parlaklığı Yüzey çekim ivmesi Uzaklığı
DetaylıAST202 Astronomi II. Arş. Gör. Dr. Tolgahan KILIÇOĞLU
AST202 Astronomi II Arş. Gör. Dr. Tolgahan KILIÇOĞLU 1. Bölüm Uzay, zaman ve ışık Zaman Çizgisi Boyutsuz «nokta» Zaman Çizgisi 1 Boyut «çizgi» Zaman Çizgisi 2 Boyut «düzlem» Zaman Çizgisi 2 Boyut «düzlem»
DetaylıKuantum Fiziğinin Gelişimi (Quantum Physics) 1900 den 1930 a
Kuantum Fiziğinin Gelişimi (Quantum Physics) 1900 den 1930 a Kuantum Mekaniği Düşüncesinin Gelişimi Dalga Mekaniği Olarak da Adlandırılır Atom, Molekül ve Çekirdeği Açıklamada Oldukça Başarılıdır Kuantum
Detaylı12. SINIF KONU ANLATIMLI
12. SINIF KONU ANLATIMLI 3. ÜNİTE: DALGA MEKANİĞİ 2. Konu ELEKTROMANYETİK DALGA ETKİNLİK VE TEST ÇÖZÜMLERİ 2 Elektromanyetik Dalga Etkinlik A nın Yanıtları 1. Elektromanyetik spektrum şekildeki gibidir.
DetaylıBEYAZ CÜCELER, C CELER, NÖTRON YILDIZLARI VE KARADELİKLER
BEYAZ CÜCELER, C CELER, NÖTRON YILDIZLARI VE KARADELİKLER KLER BEYAZ CÜCELER, NÖTRON YILDIZLARI VE KARADELİKLER, EVRİMLERİNİN SON SAFHALARINDA OLAN YILDIZLARDIR. BİR YILDIZ ANAKOLDAKİ EVRİMİ BOYUNCA, ÇEKİRDEĞİNDEKİ
DetaylıBüyük Patlama ve Evrenin Oluşumu. Test 1 in Çözümleri
7 Büyük Patlama ve Evrenin Oluşumu 225 Test 1 in Çözümleri 1. Elektrikçe yüksüz parçacıklar olan fotonların kütleleri yoktur. Işık hızıyla hareket ettikleri için atom içerisinde bulunamazlar. Fotonlar
DetaylıGÜNEŞİN ELEKTROMANYETİK SPEKTRUMU
GÜNEŞİN ELEKTROMANYETİK SPEKTRUMU Güneş ışınımı değişik dalga boylarında yayılır. Yayılan bu dalga boylarının sıralı görünümü de güneş spektrumu olarak isimlendirilir. Tam olarak ifade edilecek olursa;
DetaylıYıldızların: Farklı renkleri vardır. Bu, onların farklı sıcaklıklarda olduklarını gösterir. Daha sıcak yıldızlar, ömürlerini daha hızlı tüketirler.
Yıldızların Hayatı Yıldızların: Farklı renkleri vardır Bu, onların farklı sıcaklıklarda olduklarını gösterir Daha sıcak yıldızlar, ömürlerini daha hızlı tüketirler. Yıldız Oluşum Bölgeleri Evren, yıldız
DetaylıGÖKYÜZÜ GÖZLEM TEKNİKLERİ EMRAH KALEMCİ
GÖKYÜZÜ GÖZLEM TEKNİKLERİ EMRAH KALEMCİ SABANCI ÜNİVERSİTESİ Giriş Uzaydaki cisimleri nasıl algılarız Elektromanyetik tayf ve atmosfer Yer gözlemleri Gözle görünür (optik) bölge Radyo bölgesi Uzay gözlemleri
Detaylı4. ATOM VE MOLEKÜL TAYFLARI
4. ATOM VE MOLEKÜL TAYFLARI 4.1 Giriş Modern kuantum kuramı gelişmeden önce, tayfların açıklanması ancak temel düzeyin altında gelişti. Güneş benzeri yıldızların tayflarında görülen çoğu çizgilerin kimyasal
DetaylıYıldızlardan Yıldızsılara. Test 1 in Çözümleri
43 Yıldızlardan Yıldızsılara Test in Çözüleri. Tabloda verilen bilgilerin taaı doğrudur. Ancak bu sınava giren öğrenci III ve V nuaralı doğru bilgileri yanlış işaretleiştir. Bu nedenle sınavdan 60 puan
DetaylıÜNİTE 7 : GÜNEŞ SİSTEMİ VE ÖTESİ UZAY BİLMECESİ
ÖĞRENME ALANI : DÜNYA VE EVREN ÜNİTE 7 : GÜNEŞ SİSTEMİ VE ÖTESİ UZAY BİLMECESİ A GÖK CİSİMLERİNİ TANIYALIM (5 SAAT) 1 Uzay ve Evren 2 Gök Cismi 3 Yıldızlar 4 Güneş 5 Takım Yıldızlar 6 Kuyruklu Yıldızlar
DetaylıYILDIZLARARASI ORTAM. Serdar Evren Astronomiye Giriş II
YILDIZLARARASI ORTAM Serdar Evren Astronomiye Giriş II - 2008 Samanyolu gibi bir gökadadaki yıldızlar arasında ortalama 2-3 parsek uzaklık vardır. Yıldızlar arasındaki uzay yayılmış madde ile doludur.
DetaylıMIT 8.02, Bahar 2002 Ödev # 11 Çözümler
Adam S. Bolton bolton@mit.edu MIT 8.02, Bahar 2002 Ödev # 11 Çözümler 15 Mayıs 2002 Problem 11.1 Tek yarıkta kırınım. (Giancoli 36-9.) (a) Bir tek yarığın genişliğini iki katına çıkarırsanız, elektrik
DetaylıYıldızımız GÜNEŞ. Serdar Evren. Ege Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü
Yıldızımız GÜNEŞ Serdar Evren Ege Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü e-konferans: 13 Nisan 2016 Bolu İl Milli Eğitim Müdürlüğü Bilime Yolculuk Projesi Amaterasu, Japon Güneş Tanrıçası Arinna,
DetaylıKROMOSFERĠK YARI AKTĠF BĠR BÖLGEDE GÖZLENEN ĠNCE YAPILARDAKĠ PLAZMA HAREKETLERĠ
KROMOSFERĠK YARI AKTĠF BĠR BÖLGEDE GÖZLENEN ĠNCE YAPILARDAKĠ PLAZMA HAREKETLERĠ Asuman GÜLTEKĠN İstanbul Üniversitesi, Fen Fakültesi, Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü,3119 Üniversite asumang@istanbul.edu.tr
DetaylıAST202 Astronomi II. Doç. Dr. Tolgahan KILIÇOĞLU
AST202 Astronomi II Doç. Dr. Tolgahan KILIÇOĞLU 7. Konu Tayf Bilim Kırmızı Turuncu Sarı Yeşil Camgöbeği Mavi Mor Gökkuşağı By Сергей Banifacyj Морозов - Own work, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=45022370
DetaylıRADYO ASTRONOMİ. Nazlı Derya Dağtekin
RADYO ASTRONOMİ Nazlı Derya Dağtekin Elektromagnetik Işıma Işık dalgası, foton yada radyasyon olarak bilinen, kütlesiz enerji paketçikleridir. Radyasyonun doğası onun dalga boyu ve/veya frekansı ve/veya
DetaylıUzaktan Algılama Teknolojileri
Uzaktan Algılama Teknolojileri Ders 3 Uzaktan Algılama Temelleri Alp Ertürk alp.erturk@kocaeli.edu.tr Elektromanyetik Spektrum Elektromanyetik Spektrum Görünür Işık (Visible Light) Mavi: (400 500 nm) Yeşil:
DetaylıYTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Termodinamik ve Isı Tekniği Anabilim Dalı Özel Laboratuvar Dersi Radyasyon (Işınım) Isı Transferi Deneyi Çalışma Notu
YTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Termodinamik ve Isı Tekniği Anabilim Dalı Özel Laboratuvar Dersi Radyasyon (Işınım) Isı Transferi Deneyi Çalışma Notu Laboratuar Yeri: E1 Blok Termodinamik Laboratuvarı Laboratuar
DetaylıAST202 Astronomi II. Doç. Dr. Tolgahan KILIÇOĞLU
AST202 Astronomi II Doç. Dr. Tolgahan KILIÇOĞLU 10. Konu Yıldızların Uzaydaki Hareketleri Öz Hareket Gezegenlerden ayırdetmek için sabit olarak isimlendirdiğimiz yıldızlar da gerçekte hareketlidirler.
DetaylıBÖLÜM 7. ENSTRÜMENTAL ANALİZ YÖNTEMLERİ Doç.Dr. Ebru Şenel
BÖLÜM 7. ENSTRÜMENTAL ANALİZ YÖNTEMLERİ 1. SPEKTROSKOPİ Bir örnekteki atom, molekül veya iyonların bir enerji düzeyinden diğerine geçişleri sırasında absorplanan veya yayılan elektromanyetik ışımanın,
DetaylıBölüm 7. Mavi Bilye: YER
Bölüm 7 Mavi Bilye: YER Japon uzay ajansının (JAXA) AY yörüngesinde bulunan aracı KAGUYA dan Yer in doğuşu ilk defa yüksek çözünürlüklü olarak görüntülendi. 14 Kasım 2007 Yeryüzü: Okyanus tabanındaki büyük
DetaylıBölüm 3. Işık ve Tayf
Bölüm 3 Işık ve Tayf Işığın Doğası 1801 de de, Thomas Young, ışığın dalga yapısını buldu. 1905 de de, Albert Einstein,, ışığın foton olarak adlandırılan küçük dalga paketleri şeklinde yol aldığını fotoelektrik
DetaylıKMB405 Kimya Mühendisliği Laboratuvarı I IŞINIMLA ISI İLETİMİ. Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 1
IŞINIMLA ISI İLETİMİ Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 1 1. Amaç Isıl ışınımla gerçekleşen ısı transferinin gözlenmesi, ters kare ve Stefan- Boltzmann kanunlarının ispatlanması.
DetaylıÖĞRENME ALANI : FİZİKSEL OLAYLAR ÜNİTE 5 : IŞIK
ÖĞRENME ALANI : FİZİKSEL OLAYLAR ÜNİTE 5 : IŞIK C IŞIĞIN KIRILMASI (4 SAAT) 1 Kırılma 2 Kırılma Kanunları 3 Ortamların Yoğunlukları 4 Işık Işınlarının Az Yoğun Ortamdan Çok Yoğun Ortama Geçişi 5 Işık Işınlarının
DetaylıYILDIZLARIN HAREKETLERİ
Öz Hareket Gezegenlerden ayırdetmek için sabit olarak isimlendirdiğimiz yıldızlar da gerçekte hareketlidirler. Bu, çeşitli yollarla anlaşılır. Bir yıldızın ve sı iki veya üç farklı tarihte çok dikkatle
DetaylıGÖKADAMIZ SAMANYOLU GÖKADASI
GÖKADAMIZ SAMANYOLU GÖKADASI Gökadalar kütle çekimi ile birbirine bağlı yıldızlar, yıldızlararası gaz ve toz, plazma ve karanlık maddeden oluşan düzeneklerdir. Gökadaların barındırdığı birkaç milyon cüce
DetaylıKUTUP IŞINIMI AURORA. www.astrofotograf.com
KUTUP IŞINIMI AURORA www.astrofotograf.com Kutup ışıkları, ya da aurora, genellikle kutup bölgelerinde görülen bir gece ışımasıdır. Aurora, gökyüzündeki doğal ışık görüntüleridir. Genelde gece görülen
DetaylıMADDE VE IŞIK saydam maddeler yarı saydam maddeler saydam olmayan
IŞIK Görme olayı ışıkla gerçekleşir. Cisme gelen ışık, cisimden yansıyarak göze gelirse cisim görünür. Ama bu cisim bir ışık kaynağı ise, hangi ortamda olursa olsun, çevresine ışık verdiğinden karanlıkta
DetaylıElektromanyetik Dalgalar. Test 1 in Çözümleri
35 Elektromanyetik Dalgalar 1 Test 1 in Çözümleri 4. 1. Radyo dalgaları elektronların titreşiminden doğan elektromanyetik dalgalar olup ışık hızıyla hareket eder. Radyo dalgalarının titreşim rekansı ışık
DetaylıGüneş sistemi içersinde; Güneş, 8 gezegen, asteroidler, kuyruklu yıldızlar, meteorlar, cüce gezegenler,uydular vardır.
Güneş sistemi içersinde; Güneş, 8 gezegen, asteroidler, kuyruklu yıldızlar, meteorlar, cüce gezegenler,uydular vardır. Güneş Sistemi Nasıl Oluştu? Güneş Lekeleri Güneş lekeleri, manyetik alan düzensizliği
DetaylıBölüm 8: Atomun Elektron Yapısı
Bölüm 8: Atomun Elektron Yapısı 1. Elektromanyetik Işıma: Elektrik ve manyetik alanın dalgalar şeklinde taşınmasıdır. Her dalganın frekansı ve dalga boyu vardır. Dalga boyu (ʎ) : İki dalga tepeciği arasındaki
DetaylıElektromanyetik Dalgalar. Test 1 in Çözümleri. 4. Gözlemci kaynağa yaklaştığına göre; c bağıntısını yazabiliriz. f g
39 Elektromanyetik Dalgalar 1 Test 1 in Çözümleri 1. Radyo dalgaları elektronların titreşiminden doğan elektromanyetik dalgalar olup ışık hızıyla hareket eder. Radyo dalgalarının titreşim frekansı ışık
DetaylıDünya ve Uzay Test Çözmüleri. Test 1'in Çözümleri. 5. Ay'ın atmosferi olmadığı için açık hava basıncı yoktur. Verilen diğer bilgiler doğrudur.
5 ve Uzay Test Çözmüleri Test 'in Çözümleri 5. Ay'ın atmosferi olmadığı için açık hava basıncı yoktur.. Gezegenlerin Güneş'e olan uzaklıkları sırasıyla; Merkür, Venüs,, Mars, Jupiter, Sütarn, Uranıs ve
DetaylıProf. Dr. Niyazi MERİÇ Ankara Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü
101537 RADYASYON FİZİĞİ Prof. Dr. Niyazi MERİÇ Ankara Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü TEMEL KAVRAMLAR Radyasyon, Elektromanyetik Dalga, Uyarılma ve İyonlaşma, peryodik cetvel radyoaktif bozunum
DetaylıUzaydaki Gözümüz Neler Görüyor? Hubble ın Gözüyle
Uzaydaki Gözümüz Neler Görüyor? Hubble ın Gözüyle Gökbilim, en eski bilimlerdendir. Sonsuz bir laboratuvarda yapılır. Ne var ki, bir gökbilimci, ilgi alanını oluşturan gökcisimleri üzerinde genellikle
DetaylıGökyüzünü İzlerken Kullandığımız Gözlem Araçları
Gökyüzünü İzlerken Kullandığımız Gözlem Araçları Gökcisimlerinden elde edilen tek kaynak IŞIKTIR Atmosferimizi pencereye benzetip gökcisimlerinden gelen ışığın yoluna dev etmesini inceleyelim Bilinen
DetaylıSU Lise Yaz Okulu Kozmoloji ve Evren
SU Lise Yaz Okulu Kozmoloji ve Evren Dr. Emrah Kalemci Kozmoloji ye Giriş Kozmoloji Neyi Amaçlar? Evrende neredeyiz? Evren ne kadar büyük? Evren ne zaman oluştu? Evren nasılevrimleşti ve sonu ne olacak?
DetaylıSU Lise Yaz Okulu. Samanyolu ve Diğer Gökadalar
SU Lise Yaz Okulu Samanyolu ve Diğer Gökadalar Samanyolu Gökadamız kendi kütleçekimi al1nda dengeli, milyarlarca yıldız, gaz ve tozdan oluşan bir yapıdır. Biz gökadamızı gökyüzünde bir kolon halinde görürüz.
DetaylıNot: Bu yazımızın video versiyonunu aşağıdan izleyebilirsiniz. Ya da okumaya devam edebilirsiniz
Uzay Ne Kadar Soğuk? Uzay ne kadar soğuk, veya ne kadar sıcak? Öncelikle belirtelim; uzay, büyük oranda boş bir ortamdır. Öyle ki, uzayda 1 metreküplük bir hacimde çoğu zaman birkaç tane atom, molekül
DetaylıALETLİ ANALİZ YÖNTEMLERİ
ALETLİ ANALİZ YÖNTEMLERİ Spektroskopiye Giriş Yrd. Doç. Dr. Gökçe MEREY SPEKTROSKOPİ Işın-madde etkileşmesini inceleyen bilim dalına spektroskopi denir. Spektroskopi, Bir örnekteki atom, molekül veya iyonların
DetaylıEVREN DE YALNIZ MIYIZ?
1. Gezegeni olan diğer yıldızlar Popüler Bilim Dergisi, sayı 136, syf. 32 (2005) Doç. Dr. Berahitdin Albayrak ve Araş. Gör. Aslı Elmaslı Ankara Üniversitesi Gözlemevi 06857 Ahlatlıbel-Ankara albayrak@astro1.science.ankara.edu.tr
DetaylıKadri Yakut 08.03.2012
Kadri Yakut 08.03.2012 TEŞEKKÜR Lisans Kara Delikler Eser İş (2009-2010) Büyük Kütleli Kara Delikler Birses Debir (2010-2011) Astrofiziksel Kara Deliklerin Kütlelerinin Belirlenmesi Orhan Erece (2010-2011)
DetaylıCoğrafya X-Robots-Tag: otherbot: noindex, nofollow
Yazı İçerik Güneş Nedir? Güneşin Büyüklüğü Güneşin Bileşimi Güneşin İç Yapısı A) Çekirdek B) Radiyatif Bölge C) Konvektif Bölge Güneşin Yüzeyi (Fotosfer) Fotosferin Özellikleri Güneş Atmosferi Kromosfer
DetaylıIşınım ile Isı Transferi Deneyi Föyü
Işınım ile Isı Transferi Deneyi Föyü 1. Giriş Işınımla (radyasyonla) ısı transferi ve ısıl ışınım terimleri, elektromanyetik dalgalar ya da fotonlar (kütlesi olmayan fakat enerjiye sahip parçacıklar) vasıtasıyla
DetaylıBölüm 7. Mavi Bilye: YER
Bölüm 7 Mavi Bilye: YER Japon uzay ajansının (JAXA) AY yörüngesinde bulunan aracı KAGUYA dan Yer in doğuşu ilk defa yüksek çözünürlüklü olarak görüntülendi. 14 Kasım 2007 Yeryüzü: Okyanus tabanındaki büyük
DetaylıAST202 Astronomi II. Arş. Gör. Dr. Tolgahan KILIÇOĞLU
AST202 Astronomi II Arş. Gör. Dr. Tolgahan KILIÇOĞLU 2. Bölüm Tayf Bilim Kırmızı Turuncu Sarı Yeşil Camgöbeği Mavi Mor Gökkuşağı By Сергей Banifacyj Морозов - Own work, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=45022370
Detaylı11. SINIF KONU ANLATIMI 4 FOTOSENTEZ - 2 FOTOSENTEZDE GÖREV ALAN YAPILAR
11. SINIF KONU ANLATIMI 4 FOTOSENTEZ - 2 FOTOSENTEZDE GÖREV ALAN YAPILAR Ökaryotik canlılarda klorofil pigmentini taşıyan plastidtir. Fotosentezle görevlidir. Kloroplastta dış ve iç olmak üzere iki tane
DetaylıASTRONOMİ VE UZAY BİLİMLERİ
ASTRONOMİ VE UZAY BİLİMLERİ ( 4.5.6.7.8. Sınıflar) Yaz Okulu Kodu: YO/ASTRO Tarih: 22 Haziran 10 Temmuz 2015 Süre: 3 Hafta Saat: 10:00-16:00 Ücret: 1100 TL Kontenjan: 25 Yer: İstanbul Üniversitesi Beyazıt
DetaylıT.C. GAZİ ÜNİVERSİTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ISI TRANSFER LABORATUVARI ISIL IŞINIM ÜNİTESİ
T.C. GAZİ ÜNİVERSİTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ISI TRANSFER LABORATUVARI ISIL IŞINIM ÜNİTESİ DENEY 1: ISI IÇIN TERS KARE KANUNU 1. DENEYİN AMACI: Bir yüzeydeki ışınım şiddetinin, yüzeyin
DetaylıASTRONOMİ VE UZAY BİLİMLERİ SINAVI SORULARI VE CEVAPLARI (Şıkkın sonunda nokta varsa doğru cevap o dur.)
ASTRONOMİ VE UZAY BİLİMLERİ SINAVI SORULARI VE CEVAPLARI (Şıkkın sonunda nokta varsa doğru cevap o dur.) Her sorunun doğru cevabı 5 puandır. Süre 1 ders saatidir. 02.01.2013 ÇARŞAMBA 1. Güneş sisteminde
DetaylıGüneş enerjisi yapraklardaki klorofil pigmenti yardımı ile kimyasal bağ enerjisine dönüşür. Fakat bu dönüşüm için, yaprağın önce ışığı soğurması
Resimde fotosentezin basit bir anlatımı görülmektedir. Fotosenteze katılan karbondioksit, su gibi elemanların ışık enerjisi ile birleşmesi sonucunda açığa oksijen, glikoz gibi yan ürünler çıkar. Organik
DetaylıBölüm 2 Anakol Sonrası Evrim
Bölüm 2 Anakol Sonrası Evrim 2.1 HR Diyagramı ve Anakol 2.2 Alt devler kolu, Kırmızı devler kolu, Yatay kol 2.3 Asimptotik devler kolu 2.4 Gezegenimsi bulutsular 2.1 H-R Diyagramı ve Anakol: Giriş Bir
DetaylıAGN lerin. Korhan Yelkencİ 1, Ömür Çakırlı 2. İstanbul Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü
AGN lerin Tayfsal Olarak İncelenmesi Korhan Yelkencİ 1, Ömür Çakırlı 2 1 İstanbul Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü 2 Ege Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü 114F062 UAK 2016,
DetaylıKonular Uzaktan Algılama ya Giriş II. HAFTA : Temel Esaslar Doç. Dr. Semih EKERCİN II. HAFTA Temel Esaslar Bu nedenle, uzaktan algılama biliminde,
Uzaktan Algılama ya Giriş Doç. Dr. Semih EKERCİN Harita Mühendisliği Bölümü sekercin@aksaray.edu.tr 2010-2011 Güz Yarıyılı 1 Uzaktan Algılama ya Giriş Konular I. HAFTA : Giriş II. HAFTA : Temel Esaslar
Detaylı2.3 Asimptotik Devler Kolu
2.3 Asimptotik Devler Kolu 2.3.1 Erken Asimptotik dev kolu 2.3.2 Termal pulsasyon yapan Asimptotik dev kolu 2.3.3 Üçüncü karışım ve Karbon yıldızları 2.3.4 s-süreci nükleosentezi 2.3.5 Kütle kaybı ve AGB
DetaylıSU Lise Yaz Okulu Kozmoloji ve Evren
SU Lise Yaz Okulu Kozmoloji ve Evren Dr. Emrah Kalemci Kozmoloji ye Giriş Kozmoloji Neyi Amaçlar? Evrende neredeyiz? Evren ne kadar büyük? Evren ne zaman oluştu? Evren nasıl evrimleşti ve sonu ne olacak?
DetaylıTOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi. chem.libretexts.org
9. Atomun Elektron Yapısı Elektromanyetik ışıma (EMI) Atom Spektrumları Bohr Atom Modeli Kuantum Kuramı - Dalga Mekaniği Kuantum Sayıları Elektron Orbitalleri Hidrojen Atomu Orbitalleri Elektron Spini
DetaylıDENEY 2. IŞIK TAYFI VE PRİZMANIN ÇÖZÜNÜRLÜK GÜCÜ
DENEY 2. IŞIK TAYFI VE PRİZMANIN ÇÖZÜNÜRLÜK GÜCÜ Amaç: - Kırılma indisi ile dalgaboyu arasındaki ilişkiyi belirleme. - Cam prizmaların çözünürlük gücünü hesaplayabilme. Teori: Bir ortamın kırılma indisi,
DetaylıAYDINLATMA SİSTEMLERİ. İbrahim Kolancı Enerji Yöneticisi
AYDINLATMA SİSTEMLERİ İbrahim Kolancı Enerji Yöneticisi Işık Göze etki eden özel bir enerji şekli olup dalga veya foton şeklinde yayıldığı kabul edilir. Elektromanyetik dalgalar dalga uzunluklarına göre
DetaylıTEST 14-1 KONU IŞIK GÖLGE RENK. Çözümlerİ ÇÖZÜMLERİ
KOU 14 ŞK GÖLG RK Çözümler TST 14-1 ÇÖÜMLR 1. şık bir enerji türü olup doğrusal yolla yayılır (örnek olayları), saydam maddelerden (cam-su) geçer. ve 5. ve de koyu rengin tercih edilmesi güneş ışınlarının
DetaylıYıldızların uzaklıkları ve uzay hareketleri Zeki Aslan
Yıldızların uzaklıkları ve uzay hareketleri Zeki Aslan Çıplak gözle ya da teleskopla yıldızlara ve diğer gök cisimlerine bakarak onların gerçek parlaklıklarını ve gerçek büyüklüklerini algılayamayız. Nesnenin
DetaylıÖkaryotik canlılarda klorofil pigmentini taşıyan plastidtir. Fotosentezle görevlidir.
SELİN HOCA Ökaryotik canlılarda klorofil pigmentini taşıyan plastidtir. Fotosentezle görevlidir. Kloroplastta dış ve iç olmak üzere iki tane zar bulunur. İç zar düzdür. İki zar arasındaki boşluğa zarlar
DetaylıBohr Atom Modeli. ( I eylemsizlik momen ) Her iki tarafı mv ye bölelim.
Bohr Atom Modeli Niels Hendrik Bohr, Rutherford un atom modelini temel alarak 1913 yılında bir atom modeli ileri sürdü. Bohr teorisini ortaya koyarak atomların çizgi spektrumlarının açıklanabilmesi için
Detaylı2- Bileşim 3- Güneş İç Yapısı a) Çekirdek
GÜNEŞ 1- Büyüklük Güneş, güneş sisteminin en uzak ve en büyük yıldızıdır. Dünya ya uzaklığı yaklaşık 150 milyon kilometre, çapı ise 1.392.000 kilometredir. Bu çap, Yeryüzünün 109 katı, Jüpiter in de 10
DetaylıFİZİK 2 ELEKTRİK VE MANYETİZMA Elektrik yükü Elektrik alanlar Gauss Yasası Elektriksel potansiyel Kondansatör ve dielektrik Akım ve direnç Doğru akım
FİZİK 2 ELEKTRİK VE MANYETİZMA Elektrik yükü Elektrik alanlar Gauss Yasası Elektriksel potansiyel Kondansatör ve dielektrik Akım ve direnç Doğru akım devreleri Manyetik alanlar Akım nedeniyle oluşan manyetik
Detaylıtayf kara cisim ışınımına
13. ÇİZGİ OLUŞUMU Yıldızın iç kısımlarından atmosfere doğru akan ışınım, dalga boyunun yaklaşık olarak sürekli bir fonksiyonudur. Çünkü iç bölgede sıcaklık gradyenti (eğimi) küçüktür ve madde ile ışınım
DetaylıUzayın Eşiğinde Bir Balon Teleskop: STO-2
Uzayın Eşiğinde Bir Balon Teleskop: STO-2 Ümit Kavak [ Groningen Üniversitesi, Kapteyn Astronomi Enstitüsü/SRON Hollanda Uzay Araştırmaları Merkezi Dr. Umut A. Yıldız [ NASA/JPL-Caltech Stratosferik Terahertz
Detaylıyansıyan ışık Gelen ışık
IŞIĞIN SOĞURULMASI Güneş ışığını doğrudan alan bütün cisimlerde az ya da çok bir sıcaklık artışı olur. Bu durumun sebebi ise ışığın, madde ile etkileştiğinde maddeler tarafından soğurulmasıdır. yansıyan
DetaylıFİZ209A OPTİK LABORATUVARI DENEY KILAVUZU
T.C. GAZİ ÜNİVERSİTESİ GAZİ EĞİTİM FAKÜLTESİ ORTAÖĞRETİM FEN VE MATEMATİK ALANLARI EĞİTİMİ BÖLÜMÜ FİZİK EĞİTİMİ ANABİLİM DALI FİZ209A OPTİK LABORATUVARI DENEY KILAVUZU TÇ 2007 & ҰǓ 2012 Öğrencinin Adı
DetaylıCoulomb Kuvvet Kanunu H atomunda çekirdek ve elektron arasındaki F yi tanımlar.
5.111 Ders Özeti #3 Bugün için okuma: Bölüm 1.2 (3. Baskıda 1.1 ), Bölüm 1.4 (3. Baskıda 1.2 ), 4. Baskıda s. 10-12 veya 3. Baskıda s. 5-7 ye odaklanın. Ders 4 için okuma: Bölüm 1.5 (3. Baskıda 1.3 ) Maddenin
DetaylıÖĞRENME ALANI : FİZİKSEL OLAYLAR ÜNİTE 5 : IŞIK
ÖĞRENME ALANI : FİZİKSEL OLAYLAR ÜNİTE 5 : IŞIK A IŞIĞIN SOĞURULMASI (4 SAAT) 1 Işık ve Işık Kaynağı 2 Işığın Yayılması 3 Işığın Maddelerle Etkileşimi 4 Işığın Yansıması 5 Cisimlerin Görülmesi 6 Isı Enerjisinin
DetaylıOPTİK. Işık Nedir? Işık Kaynakları
OPTİK Işık Nedir? Işığı yaptığı davranışlarla tanırız. Işık saydam ortamlarda yayılır. Işık foton denilen taneciklerden oluşur. Fotonların belirli bir dalga boyu vardır. Bazı fiziksel olaylarda tanecik,
DetaylıIŞIK, RENK VE ELEKTROMANYETİK TAYF (ELEKTROMANYETİK SPEKTRUM) Hazırlayan: Erkan Yücel
IŞIK, RENK VE ELEKTROMANYETİK TAYF (ELEKTROMANYETİK SPEKTRUM) Hazırlayan: Erkan Yücel 1. Elektromanyetik tayf nedir? Beyaz ışık kırıldığı zaman çeşitli renklere ayrılır. Bu olayın nedenini 1666 da ünlü
DetaylıSU Lise Yaz Okulu. Hubble Yasası, Evrenin Genişlemesi ve Büyük Patlama
SU Lise Yaz Okulu Hubble Yasası, Evrenin Genişlemesi ve Büyük Patlama Doppler Etkisi Kaynak tra)ndan üre-len dalgaların tepe noktalarına bakalım. Ne kaynak, ne de gözlemci hareket ediyor olsun. λ=vdalga.t
DetaylıYrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ FOTOGRAMETRİ ANABİLİM DALI SUNULARI JDF 435 UZAKTAN ALGILAMA DERSİ NOTLARI
UZAKTAN ALGILAMA Temel Esaslar Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ FOTOGRAMETRİ ANABİLİM DALI SUNULARI JDF 435 UZAKTAN ALGILAMA DERSİ NOTLARI http://jeodezi.karaelmas.edu.tr/linkler/akademik/marangoz
DetaylıGÜNEŞİMİZ. Ankara Üniversitesi Kreiken Rasathanesi
GÜNEŞİMİZ Ankara Üniversitesi Kreiken Rasathanesi Genel Özellikleri Çapı ~ 700000 km Yer in çapının 109 katı Kütlesi: 1.99x10 33 gram Yer in kütlesinin 333000 katı Gaz yapılıdır (Ort. yoğunluk = 1.4 g/cm
DetaylıDalton atom modelinde henüz keşfedilmedikleri için atomun temel tanecikleri olan proton nötron ve elektrondan bahsedilmez.
MODERN ATOM TEORİSİ ÖNCESİ KEŞİFLER Dalton Atom Modeli - Elementler atom adı verilen çok küçük ve bölünemeyen taneciklerden oluşurlar. - Atomlar içi dolu küreler şeklindedir. - Bir elementin bütün atomları
Detaylı5 kilolitre=..lt. 100 desilitre=.dekalitre. 150 gram=..dag. 1. 250 g= mg. 0,2 ton =..gram. 20 dam =.m. 2 km =.cm. 3,5 h = dakika. 20 m 3 =.
2014 2015 Ödevin Veriliş Tarihi: 12.06.2015 Ödevin Teslim Tarihi: 21.09.2015 MEV KOLEJİ ÖZEL ANKARA OKULLARI 1. Aşağıda verilen boşluklarara ifadeler doğru ise (D), yanlış ise (Y) yazınız. A. Fiziğin ışıkla
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ RASATHANESİ. Dünya Dışı Yaşam Araştırmaları: Evren' de Yalnız Mıyız?
ANKARA ÜNİVERSİTESİ RASATHANESİ Dünya Dışı Yaşam Araştırmaları: Evren' de Yalnız Mıyız? Astronomların en büyük hayallerinden biri Dünya mıza benzer bir gezegen keşfetmektir. SETI Projesi 1971 yılında SETI
DetaylıTeleskop: gökyüzüne açılan kapı
Teleskop: gökyüzüne açılan kapı Teleskop sözcüğü, uzak anlamına gelen tele ve uzağa bakmak anlamına gelen skopein Yunanca sözcüklerinden oluşmuştur. En basit tanımıyla teleskop, gözlerimizle göremeyeceğimiz
DetaylıKimyafull Gülçin Hoca
1.ÜNİTE MODERN ATOM TEORİSİ 1. BÖLÜM: Atomla İlgili Düşünceler 1. Dalton Atom Modeli 2. Atom Altı Tanecikler Elektronun Keşfi Protonun Keşfi Nötronun Keşfi 0 Kimyafull Gülçin Hoca DALTON ATOM MODELİ Democritus
DetaylıOPTİK Işık Nedir? Işık Kaynakları Işık Nasıl Yayılır? Tam Gölge - Yarı Gölge güneş tutulması
OPTİK Işık Nedir? Işığı yaptığı davranışlarla tanırız. Işık saydam ortamlarda yayılır. Işık foton denilen taneciklerden oluşur. Fotonların belirli bir dalga boyu vardır. Bazı fiziksel olaylarda tanecik,
DetaylıFOTOSENTETİK OLARAK AKTİF IŞIK
FOTOSENTETİK OLARAK AKTİF IŞIK Işık elektromanyetik bir enerji çeşididir. Hayat için önemli olan ve gözle görülebilen ışık dar bir aralığa sahiptir. Işığın dalga boyu kısaldıkça enerjisi artar, dalga boyu
DetaylıÖĞRENME ALANI : DÜNYA VE EVREN ÜNİTE 8 : DOĞAL SÜREÇLER
ÖĞRENME ALANI : DÜNYA VE EVREN ÜNİTE 8 : DOĞAL SÜREÇLER A EVREN VE DÜNYAMIZ NASIL OLUŞTU? (2 SAAT) 1 Evren 2 Evrenin Oluşumu Hakkındaki Görüşler 3 Evrenin Oluşumunun Tarihsel Gelişimi 4 Büyük Patlama (Big
DetaylıSamanyolu ve Gökadalar. Emrah Kalemci Sabancı Üniversitesi
Samanyolu ve Gökadalar Emrah Kalemci Sabancı Üniversitesi Samanyolu Gökadamız kendi kütleçekimialtında milyarlarca yıldız, gaz ve tozdan oluşan bir yapıdır. Biz gökadamızı gökyüzünde bir kolon halinde
DetaylıSU Lise Yaz Okulu. Hubble Yasası, Evrenin Genişlemesi ve Büyük Patlama
SU Lise Yaz Okulu Hubble Yasası, Evrenin Genişlemesi ve Büyük Patlama Doppler Etkisi Kaynak tra)ndan üre-len dalgaların tepe noktalarına bakalım. Ne kaynak, ne de gözlemci hareket ediyor olsun. λ=vdalga.t
Detaylı