Nisan - Mayıs - Haziran 2014 SOMA Kay plar m z Rahmetle anıyoruz...

Transkript

1 77 Nisan - Mayıs - Haziran 2014 SOMA Kay plar m z Rahmetle anıyoruz...

2 77 Nisan - Mayıs - Haziran 2014 SOMA Kay plar m z Rahmetle anıyoruz... GAMA BÜLTEN NİSAN - MAYIS - HAZİRAN 2014 SAYI: 77 SAHİBİ GAMA HOLDİNG YAYIN KURULU S. Yücel Özden Reyhan Saygın Hakan Egel Ebru Türkoğlu Ayşen Osmanoğlu Eren Demir YAZIŞMA ADRESİ GAMA Binası Beştepeler Mh. Nergis Sokak No: Söğütözü - ANKARA Tel: (0312) Faks: (0312) GRAFİK TASARIM İsmet Filizfidanoğlu ifilizfidan@gmail.com KAPAK SOMA Kayıplarımızı Rahmetle anıyoruz...

3 ED TÖRDENw GAMA Ailesi nin Değerli Üyeleri, Ülkemizin içinde bulunduğu coğrafya tekrar ilginç dönemler yaşamaya başladı. Bazı otoritelerce söylendiği gibi, yine bir ateş çemberi içine alındık. Kuzeyde, Rusya ile Ukrayna arasındaki olaylar, güneyde, Afrika dan başlayarak gelen karmaşa, Libya daki kaotik durum, Mısır daki askeri yönetim ve onun devamında, toplumdaki gerginliğin giderilememiş olması, İsrail-Filistin çatışmalarının devam etmesi, Suriye deki yüzbinlerce insanın ölümüne ve şehirlerin tamamen yıkılmasına neden olan iç savaşın sonuçlanmaması ve nihayet Irak taki son olaylar, Sunni-Şii çatışmaları... Bütün bu konuların sıcaklığı en çok bizim ülkemizde hissedilmekte, en çok bizi tedirgin etmektedir. Bu tedirginlik sadece bizimle de ilgili olarak görülmemelidir. Aslında, Orta Doğu Bölgesi ndeki tüm bu olaylar, özellikle enerji güvenliği açısından bakıldığında, dünyada yıllar boyu sağlanmaya çalışılan bir güven ortamını temelden sarsacak niteliktedir. Bu bölge, dünya enerji arzında, özellikle petrol ve gaz konusunda, çok büyük önem taşımakta, bu nedenle de dünyanın en çok jeo-stratejik bölgesi olarak adlandırılmaktadır. Bu bölgedeki olaylar nedeniyle, petrol ve gaz fiyatlarındaki yükselmeler, tüm dünyadaki ekonomik kalkınma çabalarına olumsuz etkiler yapmakta, tüm insanlığın günlük yaşamını zorlaştırmaktadır. ABD ve AB, bölgede sürmekte olan enerji ve jeo-politik krize, kendilerinden beklenen veya umulan şekilde müdahale etmemişler, hatta, kriz alanının, Kara Deniz, Hazar Denizi ve Doğu Ak Deniz Bölgelerini kapsayacak biçimde genişlemesine sebep olmuşlardır. Komşu olarak bulunmamız nedeniyle de, hem Suriye hem de Irak olayları bizim için ayrıca özel önem taşıyan ve bu nedenle de, toplumumuzda büyük ölçüde endişe ve tedirginliğe yol açan olaylar olmaktadır. Birçok işadamımız Irak ta iş yapmakta, yaklaşık 18 milyar Dolarlık ihracat potansiyelimiz bulunmakta olup, şimdi bunların tümü riskli hale gelmektedir. Enerjide %70 leri aşan oranda dışa bağımlı olmamız ise, bu olayların ülkemiz için olumsuzluğunu daha da arttırmaktadır. Neresinden bakılırsa bakılsın, komşu ülkelerdeki bu durumlar, bizi son derece rahatsız etmekte, kendi kalkınma sorunlarımızın çözümlerini zorlaştırmaktadır. Geçmişteki olaylara bakıldığında ve Bölge nin tarihi dikkatle incelendiğinde, bu durumun Orta Doğu Bölgesi nde bulunmanın bir doğal sonucu olarak değerlendirilmesinin doğru olacağı görülmektedir. Çevremizdeki bu ateş çemberi varlığını sürdürürken, içerde de ilginç olaylar yaşamaktayız. Ülkemiz yeniden bir seçim sürecine girmiş bulunmaktadır. Cumhuriyet Tarihimiz de ilk defa, Cumhurbaşkanı halkımız tarafından seçilecektir. Demokrasimiz için önemli bir yenilik olan bu seçim, tüm dünya tarafıdan da ilgiyle izleneceğe benziyor. Ayrıca, 2015 yılında da, genel seçimlerin yapılacağı dikkate alınırsa, ülkemizdeki ortamın da heyecanlı olacağını söylemek yanlış olmayacaktır. Dışarda ve içerdeki bütün bu gelişmeler, bizim çalışma azmimizi etkilememekte, GAMA Ailesi olarak, işlerimizi aksatmadan yapmaya gayret göstermekteyiz. Bir sonraki sayımızda buluşmak üzere, sayılarımızı sunuyoruz. GAMA Bülten.

4 s Ç NDEK LER 01 Editörden HABERLER 04 Türkiye - ABD ilişkileri Washington D.C. deki Konferansta ele alındı. 05 GAMA Temsilcilerinin Yeni Görevleri 06 Kolejli İş Dünyası Zirvesi ÖZEL DOSYA 12 SOMA 16 Soma ve Arz Güvenliği TAMAMLANAN PROJELER 07 GAMA Güç Sistemleri POWER-GEN EUROPE 2014 e katıldı. 08 KAZANSKAYA 390MW CHPP- 3 Modernizasyon Projesi 17 DISI Mudawarra - Amman Su Temin ve İletim Projesi DEVAM EDEN PROJELER 09 GAMA Konferansları - 2 Sunay Akın 18 Hatay - Erzin 870 MW Doğalgaz Kombine Çevrim Santralı 2 GAMA BÜLTEN 77

5 20 Libya - Al-Khalij 4x350 MW Enerji Santralı Projesi 22 Rusya - Kaluga Çelik Döküm ve Haddehane Kompleksi Projesi MW Kırıkkale Doğalgaz Kombine Çevrim Güç Santralı 29 Eurostar 890 MW Doğalgaz Kombine Çevrim Elektrik Santralı Projesi 29 Dervish 510 MW Güneş ve Rüzgar Enerjisi Entegre Kombine Çevrim Elektrik Santralı Projesi 30 Beton Ankara 2014 Fuarı 24 Khabat Termik Elektrik Santralı Ünite 1&2 Projesi 26 Boufarik 750 MW Basit Çevrim Elektrik Santralı Projesi DİĞER 32 Çocuğunuza Mühendislik Değil Çobanlık Yapın! 35 ISG Eğitimi Olmadan Şantiyeye Girilmez. 38 Bunu biliyor musunuz? Ulusal Zehir Danışma Merkezi ÖZETLER 40 English Summary 46 Obzor Proektov Na êusskom Qzyke N SAN - MAYIS - HAZ RAN

6 s HABER Türkiye - ABD İlişkileri Washington D.C. deki Konferansta ele alındı. Türkiye ile Amerika Birleşik Devletleri arasındaki ilişkilerde görev üstlenmiş bulunan sivil toplum kuruluşlarından biri de American-Turkish Council (ATC) adıyla bilinen kuruluştur. Washington D.C. de yerleşik olan bu kuruluş, 35 yıldan beri çalışmalarını sürdürmekte olup, her yıl, Türk-Amerikan ilişkilerinin ele alındığı ve her iki ülkeden, devlet adamları, politikacılar, askerî kanat temsilcileri, özel firmaların temsilcileriyle bilim adamları ve gazetecilerin katıldıkları bir konferans düzenlemektedir. Bu yıl da, Haziran 2014 tarihleri arasında, 33.sü düzenlenmiş olan konferansın ana teması, U.S.- TURKEY RELATIONS: A CRITICAL PARTNERSHIP FOR A CHANGING WORLD olmuştur. ATC çalışmalarını, Türkiye de, Odalar Birliği (TOBB) ve (DEİK) Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu ndaki Türk-Amerikan İş Konseyi (TAİK) ile yakın işbirliği içerisinde gerçekleştirmektedir. Bu kuruluşlar, Türkiye ve ABD olarak, her iki ülke şirketlerinin üyelikleriyle varlıklarını sürdürmekte olup, devlet bürokrasilerinin de yakın destekleriyle, siyasal ve ekonomik ilişkileri geliştirmek amacıyla, ortaklaşa, çalışmalar yapmaktadırlar. GAMA olarak biz, hem ATC ye, hem de TAİK e üyeyiz, bunların yönetim ve yürütme kurullarında bulunmakta ve her yıl Washington D.C. deki konferanslarda temsil edilmekte ve görev almaktayız. 33.sü düzenlenen bu yılki Konferans ta da, GAMA Holding CEO muz Hakan ÖZMAN, 02 Haziran 2014 Salı günü, teması Developing Long-Term Business Partnerships olan sabah oturumunda, Konferans Genel Kurulu na hitaben, Keynote Speaker olarak, katılımcılar tarafından ilgiyle izlenen bir konuşma yaptı. Bu konuşma metnini aşağıda sunuyoruz. Ayrıca, yine GAMA Holding den, Süreyya Yücel ÖZDEN, Konferansın, enerji ve altyapı konulu iki ayrı oturumunda yöneticilik görevi üstlendi. General Electric (GE) nin Türkiye Başkanı ve CEO su Canan ÖZSOY un takdimiyle kürsüye davet edilen Hakan ÖZMAN katılımcılar tarafından ilgiyle izlenen bir konuşma yaptı. Bu konuşmanın tümüne linkinden ulaşabilirsiniz. 4 GAMA BÜLTEN 77

7 HABERw GAMA Temsilcilerinin Yeni Görevleri Türkiye Müteahhitler Birliği nin 29 Nisan 2014 tarihinde yapılan 31. Olağan Genel Kurul toplantısında, GAMA Holding Yönetim Kurulu Üyesi Engin İNANÇ, Birlik Etik Kurulu üyeliğine, Başdanışman Süreyya Yücel ÖZDEN, Birlik Denetleme Kurulu üyeliğine seçilmişlerdir. Kendilerine bu yeni görevlerinde başarılar dileriz. Süreyya Yücel ÖZDEN, ayrıca, (DEİK) Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu nun Enerji İş Konseyi Başkanlığı görevini de sürdürmektedir. N SAN - MAYIS - HAZ RAN

8 shaber Kolejli İş Dünyası Zirvesi GAMA olarak, Mayıs tarihlerinde düzenlenen ve organizasyonu Kolejli İşadamları Derneği tarafından yapılan Kolejli İş Dünyası Zirvesi ne katılmıştır. TED Ankara Koleji İncek Kampüsü nde Spor ve Sanat Salonlarında gerçekleştirilen Zirve, sahibi veya üst düzey yöneticisi Ankara Koleji mezunu olan tüm firmaları kapsamıştır. Zirve organizasyonu kapsamında; Akın Öngör, Ayfer Yılmaz ve Ercan Ergüzel in katıldıkları 2014 Baharında Türkiye Ekonomisi konulu oturum, Ebru Özdemir in İş Dünyasında Kolejli Bir Kadın başlıklı konuşması, Ahmet Şefik Öngün ün İçimdeki çocuğun macerası adlı konuşması ve Soma faciası önlenebilir miydi? sorusunu cevaplamak üzere Kaya Gültekin, Lemi Karabey ve Hamza Karaaytuğ un katıldığı oturum gerçekleşmiştir. Ayrıca, TED Ankara Kolejliler Spor Kulübü Başkanı Önder Bülbüloğlu, Çankaya Belediye Başkanı Alper Taşdelen ve Kariyerinde Risk Alanlar başlıklı konuşmalarıyla Selim Ellialtı ve Levent Hatay yer almıştır. Zirve nin son etkinliği olan ünlü ressam Hikmet Çetinkaya nın müzik eşliğinde gerçekleştirdiği canlı resim performansı ve plaket töreninin ardından Kolejli İş Dünyası Zirvesi sona ermiştir. 115 firmanın, toplamda 154 stantla katıldığı ve yaklaşık 2,000 ziyaretçinin gezdiği Zirve nin ardından, katılımcı firmaların tanıtım bilgilerini ve Zirve ye genel bir bakış imkanı sağlayacak detaylı bir Zirve Katalog bastırılacaktır. GAMA standında şirketimizi temsilen kolej mezunu çalışanlarımız görev almışlardır. 6 GAMA BÜLTEN 77

9 HABERw GAMA Güç Sistemleri POWER-GEN EUROPE 2014 e katıldı. GAMA Güç Sistemleri Mühendislik ve Taahhüt A.Ş., 3-5 Haziran 2014 tarihleri arasında Almanya nın Köln şehrinde düzenlenen ve katılımcıya ev sahipliği yapan POWER-GEN EUROPE fuarında şirket standı ile yer aldı. Elektrik enerjisi üretimi konusunda Avrupa nın en büyük fuarı olarak kabul edilen ve bu yıl 22. si düzenlenen POWER-GEN EUROPE a 100 ü aşkın ülkeden enerji konusunda dünya çapında söz sahibi firmalar katılırken, GAMA Güç Sistemleri standına da yoğun ilgi oldu. N SAN - MAYIS - HAZ RAN

10 shaber KAZANSKAYA 390 MW CHPP-3 Modernizasyon Projesi KAZAN / TATARISTAN Yatırımcı TAIF Grup tarafından kurulan, İşveren TGK-16 adına anahtar teslimi olarak gerçekleştirilecek olan Kazanskaya CHP#3 mevcut santralı yakınındaki MW kapasiteli ek Gaz Türbini Güç Santralı Projesine ait sözleşme 18 Nisan 2014 tarihinde imzalanmıştır. Projenin beklenen bitiş tarihi 31 Mart 2017 dir. General Elektrik ve GAMA Güç Sistemleri kapalı konsorsiyum olarak, anahtar teslimi sözleşmede regülasyonlar gereğince alınması gereken izinler, 1 adet GE 9HA 01 gaz türbini, 1 adet GE H28.56 jeneratör, 1 adet çift basınçlı atık ısı kazanı dahil tüm ana ekipmanların yanı sıra diğer yardımcı ekipmanların temini, santralın tüm konsept ve detay tasarımı ile inşaat işleri, mekanik, elektrik, enstrüman ve kontrol sistemlerinin montajı, testler, devreye alma işleri ve İşveren personelinin eğitimi konularından sorumludur. Projenin ana hedefi; TAIF Gruba ait Kazanorgsintez Petrokimya Santralına buhar temini ve Tataristan Elektrik Piyasasına enerji teminidir. Yapım ruhsatı alımına yönelik çalışmalar ile birlikte lokal mühendislik firması ile anlaşma yapılmış ve süreç başlatılmıştır. Ayrıca, proje ekibi organizasyonu ve personel istihdamı süreci de başlatılmıştır. Santral sahasında mevcut olan altyapı, temel, vb. kırım, kaldırma işleri öncelikli saha faaliyeti olarak başlatılacaktır. 8 GAMA BÜLTEN 77

11 GAMA Konferansları - 2 Sunay Akın Her gösterisiyle izleyicilerini düşündüren ve sorgulamayı öğreten Sunay Akın, GAMA Konferanslarının 2.sinde konuğumuz oldu. Konferansta Sunay Akın, meddah kimliğiyle, bakmakla görmek arasındaki ince farkı anlattı. Konferans, Sunay Akın ın yoğun çabalarıyla Türkiye ye kazandırdığı İstanbul Oyuncak Müzesi ni anlatan kısa bir tanıtım ile başladı. Gösterimin ardından sahnedeki yerini alan Akın, birçok oyunu gibi kendisinin yazıp, yönettiği, oyunculuğunu da üstlendiği gösterisiyle izleyicilerini kendine hayran bıraktı. Tıp biliminin adını aldığı Mısır daki ilim yuvası Teb kentinden, en büyük kütüphanelerin yer aldığı Bağdat dan yola çıkarak bilginin ve okumanın önemini anlatan Akın, esprileriyle de izleyicilerini güldürdü. Sunay Akın, her açıklamasının ardından Türkiye deki okuma oranındaki düşüklük ve bilgi eksikliğinden yakındı. Türkiye ve başka ülkelerdeki okuma oranlarını tek tek sıralayan usta şair şunları söyledi: Başka ülkelerde insan başına sayısız kitap düşerken burada kitap başına düşen insan sayısı altıyı geçmiyor. Üstüne üstlük geçmişte kullandığımız para birimlerinden birinde Efes kütüphanesinin resmi yer alıyor. Kütüphaneyi para üstünde taşıyoruz. Ama kimseler okumuyor. Tarihe olan bakış açımızın eksikliğine de değinen Akın, Osmanlı Devleti nin son dönem imparatoru Abdülmecid i anlattı. Araştırmalarından yola çıkarak çarpıcı bilgiler sunan usta şair, Abdülmecid in köleliği kaldıran ilk hükümdar olduğunu söyledi. Abdülmecid in bir hikâyesini anlatan Akın, Sultan döneminin usta heykeltıraşlarından birine heykel yapması için talimat vermiş. Heykeltıraş da padişahın istekleri doğrultusunda heykelin bir maketini yapmış. Abdülmecid maketi görünce gerçeğini yapması için ustasına talimat vermiş. Heykel tamamlanmadan Abdülmecid ölmüş. Yarım kalan heykel başka bir ülkeye tamamlanarak satılmış. Bu heykel Amerika daki özgürlük anıtının ta kendisiydi. sözleri salondakileri hayrete N SAN - MAYIS - HAZ RAN

12 shaber düşürdü. Akın, heykelin maket fotoğrafını izleyicilere gösterdi. Sunay Akın program boyunca, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı ndan, Nuh un gemisine, Pearl Harbor da hastane olarak kullanılan geminin Türkiye deki hikâyesine ve Tük uçağını inşa ederek Kurtuluş savaşında boy gösteren Vecihi Hürkuş a kadar bir çok hikayesiyle dinleyicilerini unutamayacakları mesajlar verdi. SUNAY AKIN: BİR ÜLKENİN EGEMENLİĞİ, O ÜLKENİN ÇOCUKLARININ HAYALLERİNDEDİR Millet olmanın zenginliği hisse senetlerinde değil, hissi senetlerdedir. Bu gerçeğin ışığında baktığımızda, diğer ulusal bayramlarımızda olduğu gibi 23 Nisan konusunda da büyük bir yoksullaşma ve değer kaybı içinde olduğumuz görülüyor. 23 Nisan ın Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı olduğunu unutmamalıyız. Anlamı şudur, bir ülkenin egemenliği, o ülkenin çocuklarının hayallerindedir. Bağımsızlığımız, çocuklarımızın hayallerine verdiğimiz değer ölçüsünde garanti altındadır ya da kaybedilmek üzeredir. Elimde olsa, meclise seçilen milletvekillerini kayıt ederken, vesikalık fotoğraflarının yanında bir de çocukluk fotoğraflarını getirmelerini şart koşarım. Çünkü hangi düşüncede olurlarsa olsunlar, bilmeliler ki, kendilerini var eden, yetiştiren, meclisin kapısından içeri girme hakkını veren Türkiye Cumhuriyeti dir. Bir orkestrada tek bir enstrüman olmaz. Üflemeli, vurmalı, yaylı çalgılar olacaktır elbette Cumhuriyet devriminin çok sesli müziğe önem vermesi, düşünce özgürlüğünün sanat diliyle topluma kazandırılma çabasıdır. Millet Meclisi nde ayrı ayrı düşünceler olacaktır elbette... Bu düşünceleri temsil edenler, çocukluklarındaki gibi bir arada oynama mutluluğunu unutmamalı, o günlerin ışığı altında yürümelidirler. Sorun şurada ki, meclise gönderilen insanlar arasında nota bilenlerin sayısı az. Çoğu, bir iki şarkıyı ezberden çalmayı biliyorlar, hepsi o kadar. Bu yüzden de, senfoni orkestralarındaki uyum yerini büyük bir ses kirliliğine bırakıyor. Sunay Akın, 1962 yılında, evlerini raflara dizili tabaklara benzettiği, yokuş aşağı koştuğu sokaklarının sonunda bir Karadeniz martısıyla çarpıştığı Trabzon da doğdu. İlkokulu 4. sınıfa kadar bu kentte okudu. Okulun bahçesini sınıftan, derslerden, kara tahtadan daha çok sevdi. Çünkü, Trabzon un en büyük düz alanlarından biri, teneffüslerde rahatça koşabildiği okulun bahçesiydi. İlk şiirini okuma ve yazmayı öğrendiği birinci sınıfın yaz tatilinde, evlerinin elbise dolabındaki boş bir askıya yazar. Şiirin sonunda askıya üşümüyor musun? diye sorar. Sunay Akın, edebi çalışmalarından, araştırmalarından oluşturduğu tek kişili sahne oyunuyla da 2000 yılından beri tiyatro severlerin karşısındadır. Bir saate bin kitabı sığdırdığı, izleyiciyi güldüren, hüzünlendiren ve aydınlatan gösterisini yurtiçi ve yurtdışında yüzlerce kez sahneler. Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi ve Müjdat Gezen Tiyatro Okulu nda dersler veren Sunay Akın, Ve şaire Ve şaire adlı radyo programı ve Mahya Işıkları, Yaşamdan dakikalar, adlı televizyon programlarını hazırlayıp sunmuştur. Sunay Akın la Hayat Deyince adlı Tv programı SkyTürk360 kanalında her Cumartesi izleyenleri ile buluşmaya devam etmektedir. 23 Nisan 2005 tarihinde, ailesine ait tarihi konakta İstanbul Oyuncak Müzesi ni kuran Sunay Akın, aydınlanmayı şu sözüyle anlatır: Bilim ve sanat bir kuşun iki kanatı gibidir. Bu iki kanatı kullanabilen toplumlar uçar ve özgür olurlar. Kullanamayanlar ise tavuğa dönüşür. Tavuk toplumlar önlerine atılan yemleri gagalarken, arkadan yumurtaları alınır! 10 GAMA BÜLTEN 77

13 HABERw DEMOKRASİ, O ÜLKEDEKİ MÜZELERİN SAYISI VE KORİDORLARININ UZUNLUĞUYLA DOĞRU ORANTILI BİR DEĞERDİR Ne yazık ki çocuklarımız, çocuğun ve çocukluğun küçümsendiği bir ülkede yaşıyorlar. Büyükler bir gün içerisinde birbirini aşağılamak için şu tanımları ne de çok kullanırlar: Çocukluk yapma, Büyü artık, Çocuk gibi ağlama, Senin o dediğin çocuk oyuncağı... Çocukluk dönemini, o mükemmel dünyayı ve değerlerini bu kadar çok aşağılayan bir ülkenin neye benzeyeceğini televizyon haberlerini izleyerek görebilirsiniz! Bir ülkede çocuk ve kadın aşağılanıyor, bu tür söylemlerle değersizleştiriliyorsa, hiç kimse o ülkede aydınlanmadan, ilerlemeden, kalkınmadan söz edemez. İstanbul Oyuncak Müzesi ni, Antalya Oyuncak Müzesi ve Gaziantep Oyuncak Müzesi ni de kurmamdaki amaç, oradan yayılan ışıkla bu karanlığı aydınlatmak isteğidir. Bu ışık kaynakları, yani oyuncak ve çocuk müzeleri ülkemde daha da artmalı. Çünkü demokrasi, o ülkedeki müzelerin sayısı ve koridorlarının uzunluğuyla doğru orantılı bir değerdir. Benim çocuklara verilecek mesajım yok. Onların anne ve babalarına söyleyecek çok sözüm var! Evde ya da sokakta sizi bir çocuğun gördüğünü ve dinlediğini sakın ama sakın unutmayın. Sizler için bardakta bir çalkantı olan tartışmalar onların dünyasında fırtınalar kopartır. Çocuk psikiyatrisinin büyük hocası Atalay Yörükoğlu ne güzel söylemiş: Bu yaşıma kadar Türkiye nin her yerinden anne ve babalar bana çocuklarını getirdi. Ben, o çocuklarla oyun odasında arkadaş oldum ve sadece oynadım. Anne ve babalarını tedavi edip geri gönderdim! Son sözüm şu olsun: Bir ülkenin geleceği o ülkedeki politikacıların vaatlerinde değil, çocuklarının hayallerindedir!? N SAN - MAYIS - HAZ RAN

14 s ÖZEL DOSYA 13 Mayıs 2014'te Soma'daki bir kömür madeninde meydana gelen elim kazada kaybettiğimiz Soma'lı hemşehrilerimizi saygıyla anıyoruz. Soma'nın GAMA'daki, GAMA'nın da Soma'daki yeri çok farklıdır yılında yapımına başlanan ve 15 yıl süren Soma-B Termik Santralı, lojman binaları, kimyasal su arıtma ve atıksu arıtma tesisleri, Sevişler Barajı, Yırca Kül Barajı, Deniş Kömür Nakil Bandı gibi projelerin yapımı sırasında oluşan dostluklar hala akıllardadır. GAMA Holding'in 45. yıl Anı Kitabı'nda yer alan, 1970 li yılların zorluğunu, Yönetim Kurulu Onursal Başkanımız Erol Üçer'in değerli anlatımı ile hem hafızalarımızı tazelemek hem de yeni çalışma arkadaşlarımıza aktarmak amacıyla yeniden paylaşıyoruz. 12 GAMA BÜLTEN 77

15 1970 ler Türkiye si; meydanların dolup taştığı, eylemlerin doruğa ulaştığı yıllardı. İşçi eylemlerinden öğrenci olaylarına, grevlerden boykotlara kadar olaysız tek bir günün bile geçmediği o yıllarda GAMA, bir yandan teknoloji ağırlıklı mühendislik çalışmalarını başarıyla sürdürüyor, diğer yandan bir çok kurumun aksine, işçileriyle sıcak ilişkiler kurarak, onların problemlerini işçiden yana tavır alan yöntemlerle çözüyordu. EROL ÜÇER: 1970 lerde İzmit te Sabancı Holding e ait Lassa Lastik Fabrikası nı yapıyorduk. O bölge işçilerin yoğun, sendikaların çok aktif olduğu bir bölgeydi ve sendikalar işverenle anlaşmakta çok zorlanıyorlardı. Ve bu sıkıntı devam ederken biz de Lassa Fabrikası nı zamanında ve en iyi şekilde yapmaya çalışıyorduk. Teknolojik bir olaydı. İlk defa ülkemizde bu kadar büyük açıklıklı işleri prefabrike olarak, ön germeli beton olarak yapıyorduk. Bu bizim için çok önemli bir aşamaydı. N SAN - MAYIS - HAZ RAN

16 s ÖZEL DOSYA İşçilerimiz, onlarla kurduğumuz iyi ilişkiler dolayısıyla bizim sorunlarımızı minumuma indiriyorlardı. Bir 1 Mayıs günü kıymetli şantiye şefimiz, rahmetli Selçuk Babaç Biz 1 Mayıs ta öğlene kadar çalışacağız, öğleden sonra da işçilerimize kuzulu, ayranlı, tatlılı bir yemek vereceğiz. dedi. İlk başta çok endişe etmiştim. Çünkü o gün İstanbul dan, İzmit ten Ankara ya doğru işçilerin yürüyüşleri vardı. Ortalık çok karışıktı. Ama her şeye rağmen program uygulandı, öğlene kadar işçiler çalıştı öğleden sonra da fevkalade bir dostluk, arkadaşlık içerisinde yemekler yendikten sonra Selçuk Babaç omuzlar üstünde şantiyenin içerisinde dolaştırıldı. Bu tabi bizim için çok değerli bir anıdır. İşverenlerin işçilerle olan doğru, akılcı yaklaşımları ve beraberliği, bir çok meselenin çözümünde çok önemli rol oynar. Bu bizim için de bir şiar olmuştur. Biz işçilerimizle mümkün olduğu kadar iyi ilişkiler içerisinde olmaya gayret ederiz. Bunu da zannediyorum bugüne gelmemizle kanıtladık yılına gelindiğinde; hem GAMA hem de Türkiye için çok önemli bir projeye başlandı: Soma Termik Santralı... Üstelik bu işe o günlerde kimsenin iş yapmaya cesaret bile edemediği bir komünist ülke firması olan Çekoslovak Skoda ile konsorsiyum ortağı olarak giriliyordu. Soma Termik Santralı işinde Çekoslovak Skoda firması, tesisin yapımı için gerekli bütün teçhizatı, ithal edilecek malzemeyi sağlayacak, mühendislik işlerini yapacak, diğer tüm detay mühendislik, inşaat işlerini ve montajı da GAMA gerçekleştirecekti. EROL ÜÇER: Soma Termik Santralı bizim için önemli bir iş oldu. O dönemde Türkiye de bir kaç linyit santralının yapılması gündeme gelmişti li yıllarda Türkiye nin kaynakları kısıtlı olduğundan iş, kredi ile yapılacaktı. Bir taraftan anarşi, yokluk, sıkıntı; diğer taraftan beklenti ve enerji ihtiyacı, o zamanın hükümeti projenin kredili olarak dış kaynaklı firmalarla yapılmasını gündeme getirdi. Biz de Soma Termik Santralı nın yapım işini Çekoslovak Skoda firmasıyla kurduğumuz konsorsiyumla aldık. 14 GAMA BÜLTEN 77

17 Proje üç aşamadan oluşuyordu: 1. Aşama: 2x165 MW gücündeki 1 ve 2 numaralı ünitelerin yapımı. (Soma Termik Santralı Lojman binalarının ve 1,2,3 ve 4. üniteler için Kimyasal Su Arıtma ve Atıksu Arıtma Tesislerinin yapımı dahil) 2. Aşama: 2x165 MW gücündeki 3 ve 4 numaralı ünitelerin yapımı. (Sevişler Barajı, Soma Termik Santralı Su İsale Hattı ve Pompa İstasyonu, Yırca Kül Barajı, Deniş Kömür Nakil Bandı, Ayıtlı Kül Barajı ve Hidrolik Kül Nakil Sistemi yapımı dahil) 3. Aşama: 2x165 MW gücündeki 5 ve 6 numaralı ünitelerin yapımı. (Deniş Kömür Nakil Bandı, 5. ve 6. üniteler için Kimyasal Su Arıtma ve Atıksu Arıtma Tesisleri yapımı dahil) Soma Termik Santralı; GAMA nın anahtar teslimi bazında üstlendiği ilk büyük endüstriyel proje olmasının yanında GAMA Endüstri nin tanındığı ilk proje oldu. GAMA, böyle büyük bir projeye konsorsiyum ortağı ana müteahhit firma olarak girmekle Türkiye de bir ilki daha gerçekleştirdi. Ayrıca bu santral için dünyanın en uzun konveyor hatlarından biri olan Deniş Kömür Nakil Sistemi yapıldı. Toplam 3 etapta ve yaklaşık 15 yılda gerçekleştirilen bu dev proje, GAMA için büyük bir referans, sonraki yıllarda şirketin değişik mevkilerinde görev yapacak idari ve teknik personel için de adeta bir okul oldu. Ayrıca Türkiye nin ekonomik sıkıntılarla çalkalandığı bir dönemde Soma Termik Santralı işi, GAMA ya her açıdan da büyük tecrübe kazandırdı. N SAN - MAYIS - HAZ RAN

18 s ÖZEL DOSYA Soma ve Arz Güvenliği Süreyya Yücel Özden Soma daki elim olay nedeniyle basın yayın organlarında çok değişik görüş ve düşünceler yer aldı. Olay hakkında duyurulan her bir haber toplumumuzu derinden üzdü. Ülke olarak yas tuttuk, gönüllerimizdeki matem uzun süre devam edecek. Bu konu, enerji sektörümüzün durumu açısından da özel bir değerlendirmeye veya irdelenmeye değer ölçüde önem taşımaktadır. Biz, bu sayfalarda, defalarca, ülkemizin enerjide arz güvenliği gibi bir sorunu olduğunu dile getirmeye çalıştık. Arz güvenliğinin ne anlama geldiğine bakacak olursak, enerjinin, sürdürülebilir nitelikte, yeter miktarda ve uygun fiyatta halkımızın kullanımına sunulmasıdır diyebiliriz. Bazı uluslararası kuruluşlarca, bu tanımlama, enerjinin her birey için, uygun çevre koşulları ve ödenebilir fiyatla erişilebilir olması şeklinde de açıklanmaktadır. Böyle düşününce, Soma da neyin yapılmakta olduğu konusunun özelliği ortaya çıkmaktadır : Soma da, bir önemli enerji kaynağına ulaşmak veya bir değerli birincil enerji kaynağını, yani kömürü insanlığın hizmetine sunabilmek için uğraş verilmektedir. Sadece uğraş verilmektedir denilirse olayı tam anlamıyla tarif etmiş olmayız, uğraşın çok ötesinde bir deyimle can kaybı ile karşı karşıya kalmakta, şehitler vermekteyiz! Dolayısıyla, kömürün kullanıma arz edilebilmesi için gerekli güven ortamı, ne o kömürü çıkarmaya çalışanlar ve ne de o kömürü tüketecek olanlar için oluşturulmuş değildir. Bu durum, enerji sektörümüzün arz güvenliği sorununun bir örneği olarak kabul edilmelidir. Sayın Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanımızın, facianın haberini alır almaz, derhal olay yerine koşması ve günlerce orada kurtarma işlemleri boyunca hazır bulunması, konunun enerji sektörüyle doğrudan ilgili olduğunun resmî kanıtıdır. Uygarlığın temeli enerjidir derken, bu uygarlığa insanlarımızı öldürerek mi ulaşacağız diye, dikkat ve duyarlılıkla düşünmemiz gerekiyor. Bu facianın ortaya çıkmasında neyin sebep olduğu ile kimin veya hangi makamın suçlu olduğunun araştırılması yetkililerce yapılacaktır. Ancak, suçlu bulunsa dahi şehit olanlar dönmeyecek, geride kalan ailelerin acıları bir ömür boyu devam edecek. O halde, böyle elim bir olayla tekrar karşılaşma olasılığını yok etmek veya hiç olmazsa da en aza indirmek için ne yapılması gerektiğine bakmak lazım. Bu konuda toplumsal davranışlarımızı mercek altına almamız, yaşam kültürümüzü gözden geçirmemiz faydalı olacaktır. Çocukluk dönemlerimizden başlamak üzere, yaşamımızın her aşamasında, güvenlik kavramının önemini, kişisel ve toplumsal kültürümüzün içine, sağlam bir şekilde yerleştirmeliyiz. Ne yazık ki, halen, böyle bir yaşam kültürümüz veya eğitim sistemimizde böyle bir konuya ağırlık veren derslerimiz yok... Sadece enerji veya madencilik sektörümüze değil, trafikte taşıt kullanımımıza, şantiyelarimizde, tersanelerimizde, fabrikalarımızda çalışanlarımızın durum ve davranışlarına bakmak, böylesine bir güvenlik kültüründen yoksun olduğumuzu gösterecektir. Şunu belirtmek yanlış olmayacaktır : Toplumsal kültürümüzü ve davranışlarımızı çağımızın güvenlik anlayışına uygun bir şekilde değiştirmediğimiz sürece, kazalardan, hatta, facialardan kurtulamayız, sosyal ve ekonomik faaliyetlerimizde verimlilik sağlayamayız. Enerji Dergisi, Haziran GAMA BÜLTEN 77

19 TAMAMLANAN PROJELERw DISI Mudawarra - Amman Su İletim Projesi Ürdün ün başkenti Amman ın su ihtiyacını karşılamak üzere, 7 Temmuz 2009 tarihinde DIWACO ve GAMA Güç Sistemleri arasında imzalanan sözleşme ile hayata geçirilen DISI Mudawarra-Amman Su İletim Sistemi Projesinde tüm aktivitelerek tamamlanarak operasyon sürecine geçilmiştir. 27 Ocak 2014 tarihi itibarı ile Performans Testi başarıyla sonuçlandırılarak Amman şehrine proje şartları doğrultusunda yıllık 107 milyon m 3 kapasite ile ticari olarak su verilmeye devam edilmektedir. Su verilmesinin ardından, İşveren ile yapılan görüşmeler neticesinde 8 Mayıs 2014 tarihinde projenin operatör SUEZ firmasına devri için anlaşma imzalanmıştır. Proje kapsamında toplamda yaklaşık m 3 kazı yapılmış, m 3 beton dökülmüş, 400 km çelik boru ve 67 km duktil döşenmiş ve m kuyu sondajı yapılmıştır. Projenin en yoğun döneminde personelin çalıştığı projede, Mayıs 2014 yılı sonu itibarı ile, toplamda 33,63 milyon; kayıp günlü kaza olmaksızın 6,2 milyon adam-saat e ulaşılmıştır. N SAN - MAYIS - HAZ RAN

20 sdevam EDEN PROJELER Hatay - Erzin 870 MW Doğalgaz Kombine Çevrim Santralı 18 GAMA BÜLTEN 77

21 GE-GAMA konsorsiyumu olarak üstlenilen 870 MWe Doğal Gaz Kombine Çevrim Enerji Santralı anahtar teslim projesi; çoklu şaft düzeninde iki gaz türbini ve jeneratörü (2 x GE 209FB MS Standard Plant + 2 x GE330H GT generator), iki atık ısı kazanı, bir buhar türbini ve jeneratöründen (1 Skoda MTD60 ST+ 1 x GE330H ST generator) oluşmakta olup, soğutma sistemi denizden alınan suyun kullanıldığı mekanik çekişli ıslak soğutma kulesi ile sağlanmaktadır. Bu proje ile üretilecek elektrik ulusal iletim şebekesine aktarılacaktır. Santralın 2014 Eylül ayı içinde işverene teslim edilmesi planlanmaktadır. Projenin 30 Haziran 2014 itibarı ile ilerlemesi aşağıdaki gibidir: Genel proje ilerlemesi % 99,0 Mühendislik ilerlemesi % 100,0 Satın alma ilerlemesi % 100,0 Genel inşaat-montaj ilerlemesi % 99,8 Devreye alma ilerlemesi % 90,1 Mühendislik işleri tamamlanmış olup, çalışmalar saha revizyonları ve inşaat, montaj ve devreye alma kalemlerindeki ilerlemeye bağlı olarak as-built çizimlerin hazırlanması ile devam etmektedir. Tüm ana ve yardımcı ekipmanlar ve malzemeler için satın alma sözleşmeleri imzalanmıştır. Satın almalar montaj ve devreye alma kalemleri gereği ortaya çıkan ek malzeme ihtiyaçları ve revizyonları doğrultusunda devam etmektedir. Satın alınan ek malzemelerin sahaya sevkiyatları devam etmektedir. Sahada bazı platformların montajı, saha içi yolların yapımı ve eksik işler listesindeki kalemlerin dışında tüm inşaat işleri tamamlanmış durumdadır. Saha içi yolların asfalt işleri ve çevre düzenleme işlerine başlanmıştır. Devreye alma işlerinde sona yaklaşılmıştır. Gaz türbini jenaratörünün senkronizasyonu tamamlanmış, buhar türbinine buhar alınmış, buhar türbini jenaratörünün senkronizasyonu tamamlanmış ve santral tam yüke çıkmıştır. Devreye alma işleri performans ve güvenilirlik testleri ile devam edecektir. Proje yönetim ekibi olarak projenin devri için gereken hazırlıklar ve yerel otorite izinleri için çalışmalar devam etmiştir. Dönem içinde santralin geçici kabulü Enerji Bakanlığı tarafından yapılmış, her üç ünite için ticari üretim başlamıştır. N SAN - MAYIS - HAZ RAN

22 sdevam EDEN PROJELER Libya - Al-Khalij 4x350 MW Enerji Santralı Projesi Libya daki iç savaş nedeniyle Şubat 2011 de durdurulmak zorunda kalınan ve Kasım 2012 de tekrar şantiye imalatları başlayan Al Khalij projesinde, Haziran ayı içerisinde doğrudan Türk vatandaşlarına karşı yapılan açık tehdit sonrasında, T.C. Trablus Büyükelçiliği nin de uyarıları sonucu 24 Haziran günü toplam 420 personelimiz, ikinci kere Mücbir Sebep ilan edilerek Libya dan acil bir şekilde tahliye edilmiştir. 20 GAMA BÜLTEN 77