Obstrüktif Uyku Apne Sendromu Hastalarında Sürekli Pozitif Havayolu Basıncı Tedavisi Sonrası Kaybolan veya Yeni Ortaya Çıkan Uykuda Periyodik Bacak

Transkript

1 Obstrüktif Uyku Apne Sendromu Hastalarında Sürekli Pozitif Havayolu Basıncı Tedavisi Sonrası Kaybolan veya Yeni Ortaya Çıkan Uykuda Periyodik Bacak Hareketlerinde Siklik Alternan Patern Analizi Eser Buluş,Gökçen Gözübatık Çelik Gülçin Benbir, Derya Karadeniz Istanbul, Turkey

2 GİRİŞ VE AMAÇ: Uykuda periyodik hareket bozukluğu (UPHB) sık olarak obstrüktif uyku apne sendromu (OUAS) ile birliktelik göstermektedir UPHB, sürekli pozitif havayolu basıncı (CPAP/BPAP) tedavisi sonrasında sıklıkla kaybolmaktadır, ancak giderek artan sayıdaki çalışmalarda, tedavi gecesi ortaya çıkan UPHB olguları saptanmaktadır Anormal solunum olayları ile birlikte ortadan kalkan UPHB na karşın, tetkik gecesi UPHB olmayan ancak tedavi gecesi ortaya çıkan UPHB nun etiyopatogenezi henüz bilinmemektedir

3 METOD: Bu çalışmada OUAS hastalarını klinik ve polisomnografik (PSG) özelliklerine göre 4 gruba ayırdık: Hem ilk gecesinde hem de tedavi gecesinde UPHB olan 10 hasta (varvar, VV grup) İlk tetkik gecesi UPHB olup, tedavi gecesinde olmayan 10 hasta (varyok, VY grup) İlk tetkik ve tedavi gecesinde UPHB olmayan 10 hasta (yokyok, YY grup) İlk tetkik gecesinde UPHB olmayan ancak tedavi gecesinde ortaya çıkan 10 hasta (yokvar, YV group)

4 SONUÇLAR Klinik & İlk gece PSG verileri Cinsiyet (p=0.778), yaş (p=0.697) ve huzursuz bacaklar senromu varlığı (p=0.301) dört grup arasında benzer bulundu (Mann Whitney U testi) PSG verilerinde, N3 uyku evre yüzdesi, ilk gece UPHB olmayan gruplarda (YY ve YV group) anlamlı olarak daha uzundu (p=0.004) İlk gece kaydedilen diğer tüm PSG paremetreleri dört grup arasında benzer bulundu (Kruskal Wallis testi)

5 SONUÇLAR Tetkik ve tedavi gecesindeki PSG verileri Apne Hipopne İndeksi (AHİ), beklenildiği üzere, tüm gruplarda istatistiksel olarak anlamlı şekilde azalmıştı Yine beklenildiği üzere, UPHB ideksi VY grubunda azalmış (p=0.005), YV grubunda ise artmıştı (p=0.041) Uyku etkinliği ya da uyku evre yüzdeleri gibi diğer PSG parametrelerinde ise iki gece arasında istatistiksel anlamlı fark izlenmedi (Wilcoxon signed ranks testi) VY grupta UPHB indeks azalması ile AHİ indeks azalması arasında pozitif korelasyon izlendi ( p=0.053, Pearson korelasyonu) YV grubunda ise, UPHB indeks artışının N3 uyku evre yüzdesindeki artış ile pozitif korelasyon gösterdiği saptandı (p=0.038, Pearson korelasyonu)

6 SONUÇLAR İlk gece SAP verileri Siklik alternan patern (SAP) analizi,, SAP oranı, ve indeksi, YY grubunda en düşük, VY grubunda ise en yüksekti (p<0.05, Kruskal Wallis testi) N1, N2 ve N3 uyku evrelerinde SAP parametreleri arasında istatistiksel anlamlılığa ulaşan bir fark gözlenmedi

7 SONUÇLAR Her bir gruptaki SAP verileri VV grupta: N2 uykusu evresinde, A1 & A2, siklusu ve indeksinin tedavi gecesinde herhangi bir azalma göstermeksizin devam ettiği izlendi YV grupta: N1 ve N2 uyku evresinde A1 ve A2 alttiplerinin, oranı, siklusu ve indeksinin tedavi gecesinde artarak devam ettiği izlendi; A3 alttipi toplam nın ise tedavi gecesinde anlamlı düzeyde azaldığı görüldü VY ve YY grupta: Tedavi gecesinde SAP parametrelerinin belirgin olarak azaldığı görüldü (p<0.005, Mann Whitney U testi)

8 VV grupta SAP A1 analizi 30,00 25,00 28,33 20,00 15,00 5,00 8,80 0,20 11,47 17,00 8,70 0,90 0,97 0,47 4,17 1,10 0,30 0,33 13,07 2,00 4,83 0,83 0,33 N1 N2 N3 N1 N2 N3 N1 N2 N3 N1 N2 N3 1,47 0,13

9 VY grupta SAP A1 analizi 70,00 60,00 50,00 40,00 30,00 20,00 61,75 22,80 11,75 0,15 0,63 1,68 12,33 5,47 1,10 0,83 1,30 1,78 3,90 1,57 1,00 2,00 19,23 3,75 3,43 2,33 2,43 5,20 2,48 2,00 N1 N2 N3 N1 N2 N3 N1 N2 N3 N1 N2 N3

10 YV grupta SAP A1 analizi 30,00 25,00 20,00 15,00 5,00 28,00 17,33 7,73 8,17 4,40 11,43 5,53 1,03 6,13 0,13 0,57 1,27 0,27 0,47 0,33 2,00 0,67 1,00 0,70 0,83 1,30 0,50 N1 N2 N3 N1 N2 N3 N1 N2 N3 N1 N2 N3

11 YY grupta SAP A1 analizi 20,00 19,60 15,00 5,00 4,70 0,05 0,20 8,30 10,50 5,70 1,50 3,10 1,77 0,18 1,45 0,97 0,50 1,60 1,00 8,10 4,30 3,50 3,10 2,00 4,80 0,90 2,20 N1 N2 N3 N1 N2 N3 N1 N2 N3 N1 N2 N3

12 VV grupta SAP A2 analizi 50,00 40,00 30,00 20,00 47,67 43,33 23,40 22,57 21,10 26,57 2,27 2,93 0,10 6,47 12,13 13,40 4,67 0,10 6,67 9,23 16,10 15,17 0,33 0,23 N1 N2 N3 N1 N2 N3 N1 N2 N3 N1 N2 N3

13 70,00 60,00 50,00 40,00 VY grupta SAP A2 analizi 40,33 69,50 30,00 20,93 31,00 20,00 3,83 10,18 22,78 0,90 15,33 1,43 2,50 11,30 1,88 7,00 3,00 3,75 10,23 13,80 6,03 N1 2,88 N2 N3 N1 N2 N3 N1 N2 N3 N1 N2 N3

14 YV grupta SAP A2 analizi 50,00 45,30 40,00 37,30 30,00 28,50 18,10 20,00 16,70 12,10 15,10 1,87 1,10 15,50 0,23 1,87 0,13 4,13 0,30 1,67 0,10 1,33 1,33 1,67 N1 0,33 1,53 1,17 N2 N3 N1 N2 0,17 N3 N1 N2 N3 N1 N2 N3

15 YY grupta SAP A2 analizi 35,00 30,00 25,00 20,00 15,00 5,00 35,00 14,98 9,50 10,83 16,33 0,95 0,73 2,53 0,93 0,40 4,13 5,63 0,60 3,50 0,33 2,00 15,63 6,03 1,75 0,67 5,43 5,77 0,85 0,37 N1 N2 N3 N1 N2 N3 N1 N2 N3 N1 N2 N3

16 VV grupta SAP A3 analizi 14,00 12,00 12,33 8,10 10,10 8,00 8,00 9,10 6,00 4,80 6,00 3,17 4,57 4,00 3,77 6,30 5,20 2,00 1,10 4,17 3,67 3,70 N1 N2 N3 N1 N2 N3 N1 N2 N3 N1 N2 N3

17 VY grubunda SAP A3 analizi 14,00 13,00 12,00 7,10 8,00 8,67 6,25 6,50 6,00 6,55 3,25 6,57 3,88 4,00 3,87 3,43 4,60 2,00 0,93 2,63 0,05 2,33 3,50 0,08 0,25 N1 0,25 N2 N3 N1 N2 N3 N1 N2 N3 N1 N2 N3

18 YV grupta SAP A3 analizi 25,00 24,67 20,00 17,47 15,00 12,2712,40 13,67 14,53 7,00 10,03 5,00 1,27 0,93 2,33 3,33 0,60 3,70 1,33 N1 N2 N3 0,50 N1 N2 N3 N1 N2 N3 N1 N2 N3

19 12,00 YY grupta SAP A3 analizi 10,95 8,00 6,85 5,43 6,00 5,75 4,00 3,70 2,20 2,03 3,67 4,15 2,00 1,17 1,30 N1 N2 N3 N1 N2 N3 N1 N2 N3 N1 N2 N3

20 TARTIŞMA: OUAS tedavisini takiben, ilk tetkik gecesi var olan UPHB nun ortadan kalkması ile yeni ortaya çıkması, muhtemelen farklı mekanizmalar üzerinden gerçekleşmektedir Uykunun makroyapısal elementleri bu durumu açıklamaya yetmemektedir Mikroyapısal SAP analizinde, farklı uyku evrelerinde farklı kortikosubkortikal aktivasyon patternleri izlenmiştir Özellikle tedavi gecesi ortaya çıkan UPHB nda N3 uyku evre süresi ve A1 (&A2) alttiplerinin artmış olması ileri çalışmaları hak etmektedir İnternal (NREM uyku rebaundu gibi) yada eksternal (pozitif hava basıncı gibi) uyaranlar ile, aynı uyanıklık sisteminin değişik bölümlerin aktive olması farklılığı açıklayabilir