İLERİ BAKIM SİSTEMLERİ İLE SÜREKLİ GELİŞME. Türker BOZUNOĞULLARI

Transkript

1 İLERİ BAKIM SİSTEMLERİ İLE SÜREKLİ GELİŞME Türker BOZUNOĞULLARI

2 Çağdaş Şirketlerin 5 S (Satisfaction) Memnuniyet İlkesi Müşteri Memnuniyeti Hissedar Memnuniyeti Çalışan Memnuniyeti Toplum Memnuniyeti Çevre Memnuniyeti DAHA ÇOK ÜRETİM DAHA ÇOK ETKİ

3 İşletme Kayıpları Enerji, Avadanlık, Sarf Malzemesi İşgücü Fuel-Oil LPG Elk YAĞ Hammadde ÜRÜN FABRİKA Makina ve Ekipmanlar Hammadde KAYIPLAR-VERİMSİZLİK (Kaynak israfı) Kayıp Önleme $

4 Kayıp-Verim Takibi KAYNAK KULLANIM KAYIPLARI: VERİM ÖLÇÜMÜ 1. Makine-Ekipman duruşları %OEE 2. Katma değersiz işçilik %OME 3. Hammadde kayıpları %ME 4. Enerji kullanım kayıpları %EE MAX 5. Sarf mlz kullanım kayıpları %CME % Lojistik kayıplar %LE 7. Ofis (Süreç) kayıpları %OE 8. Finansal Kayıplar %CE İNSAN ODAKLI KAYIPLAR ÖLÇÜM 9. İş kazaları AFR-ASR 10. Çevre atıkları Katı-Sıvı-Gaz Emisyonu 11. Çevre kazaları Olay Sayısı AMAÇ: Verimi hedefe uygun olarak iyileştir, geliştir

5 Çağdaş Yönetimlerin Sorumluluğu VERİMİ ÖLÇ KAYBI ONAR KORU (MAINTAIN) KAYIP NEDENİNİ YOK ET GELİŞTİR (IMPROVE) PM-Uzman Bakım Kontrolleri AM-Operatör Kontrolleri QM-Kalite Bakım Kontrolleri SHE-Kaza, Çevre Kontrolleri EĞİTİM GELİŞTİR-KAİZEN Ürünü Geliştir Ekipmanı Geliştir Süreçleri Geliştir

6 Verimsizlik Nedeni KORU REAKTİF Kayıplar Ölçülebilen Sonuçlar GELİŞ TİR Gaz, su, hava, yağ kaçakları Korozyon, deformasyon, çatlak Toz, toprak, hammadde yapışması Aşınma, boşluk, gevşeme, Isı, vibrasyon, ses vb. TASARIM VE İŞLETME RİSKLERİ İdeal Şartlardan Sapmalar PROAKTİF

7 İş Kazaları OLAY VAR Mortal Kaza Majör Kaza ÖLÇÜLEN İŞ GÜNÜ KAYBI Minör Kaza İlk Yardım Kıl Payı OLAY YOK Emniyetsiz Çalışma Koşulları Riskler

8 Çevre Kazaları OLAY VAR Çevre Felaketi Limit dışı Çevre Emisyonu ÖLÇÜLEN ÇEVRE ETKİSİ Limit içi Çevre Emisyonu OLAY YOK İşletmede Önlenebilir Emisyon (3R) Emniyetsiz Çalışma Koşulları Riskler

9 Kalite Hataları OLAY VAR Müşteri Şikayeti Ürün Hurdası ÖLÇÜLEN KALİTE KAYBI Yeniden İşleme Kalite Kararsızlığı Blokeler OLAY YOK İdealden Sapan Proses Koşulları Riskler

10 Ekipman Arızaları OLAY VAR Fab Duruşu >10 dk Arıza Duruşu ÖLÇÜLEN MAK DURUŞ KAYBI <10 dk Küçük Duruş Fonksiyon Karasızlığı/Azalması OLAY YOK İdealden Sapan Ekipman Koşulları Riskler

11 BAKIM YÖNETİMİ

12 Bakım Yönetimi Sistemleri Gelişimi Breakdown Maintenance - Arıza Bakım TBM-CBM - Önleyici Bakım RCM-RBM Güvenilirlik Merkezli Bakım Productive Maintenance - Üretken Bakım TPM - Toplam Üretken Bakım TPM - Toplam Üretken Yönetim Otomotiv Havacılık Nükleer-Uzay

13 Strateji/Politika Açınımı FAB SEVİYESİ-MD HEDEFLERİ DEP SEVİYESİ- ŞEF HEDEFLERİ MAK SEVİYESİ- MÜH/İŞÇİ HEDEFLERİ MTBF > Bir Yıl 1/MTBF (µ) = 10 ⁴ ARIZA/HATA MODU- PROJE HEDEFLERİ

14 Makine/Proseslerin Kritiklik Sıralaması A S B,C KRİTİKLİK SINIFI A B C S İş Güv.-Çevre Etkili Orta Etkisiz Q Kalite Etkili Orta Etkisiz W Çalışma 24 Sa/Gün 8-24 Sa/G 8 Sa/Gün D Arıza Önem Hat duruşu Önemli dur. Yedek Mak A D F A A,B B,C B,C Q B,C W D F C C F Sıklık >3 adet/ay 0,5-3 Ad/ay <1ad/2ay M MTTR >240 dk dk <60 dk A A M B,C M C A PM B C

15 Koruyucu Bakım Sistemi Bakım Yönetimi Bakım Sorumluluk Çizelgesi Görev tipi Aktivite Sorumlu Bozulmayı önleme Bozulmayı ölçme Bozulmayı düzeltme Üretim Bakım Temizlik Önleyici Bakım CILT Rutin Kontrol Yağlama Sıkılama Kontrol Basit Tamir KORU TBM Periyodik Bakım Periyodik Kontrol Periyodik Gözlem Periyodik tamir CBM-Kestirimci Bakım Trend izleme Periyodik olmayan tamir Arıza Bakım Acil bakım Problemlerin hızlı tespiti, çabuk reaksiyon, doğru raporlama Beklenmeyen arızaların tamiri

16 Bakım Bütçe Optimizasyonu Bakım Sistemi Yok Optimum Bakım Miksi??? Toplam Bk. Maliyeti Min Maliyet Planlı Bakım Maliyeti Arıza Bakım Maliyeti %100 Arıza Bakım Aşırı Kayıp Uygulama oranı Aşırı Bakım %100 PM

17 Toplam Bakım Bütçesi Bakım Sistemi Yok KORU Optimum Bakım Miksi %100 Arıza Bakım Aşırı Kayıp Min Maliyet Uygulama oranı Aşırı Bakım %100 PM Toplam Bk. Maliyeti Planlı Bakım Maliyeti Endirekt Maliyeti Arıza Bakım Maliyeti

18 SİSTEM UYGULAMALARINDAKİ SORUNLAR ve BANT MÜHENDİSLİĞİ

19 Bilgi Seviyesi Bilgi Seviyesi Sistem Uygulamalarındaki Farklılıklar Globalde Aynı Makine İmalatçıları Globalde Aynı Bakım Sistemleri Globalde Aynı MIS Software Yazılımları Farklı coğrafyalar Farklı sosyokültürel yapı Farklı bilgi, tecrübe ve ücrete sahip çalışanlar Üst yönetimin bakım bütçesini sürekli kısma eğilimi JAPONYA DIŞI YÖNETİM TARZI JAPON YÖNETİM TARZI 100 Beyaz Yaka Mavi Yaka 60 Beyaz Yaka Mavi Yaka Kişi Sayısı 100 Kişi Sayısı 60

20 Yönetim Politikaları

21 Uzaktan Bakış

22 Yönetim Bildirileri ve Talimatlar

23 Yönetim Bildirileri ve Talimatlar Kalite Talimatı Yağlama Talimatı

24 Kişisel Onarımda Bantit

25 Kişisel Konforda Bantit

26 Aparat Kullanımında Bantit

27 Konforlu Bant Kullanımı

28 Onarımda Bant Mühendisliği

29 Nirvana- Yaratıcı Bant Mühendisliği

30 MENTAL HATALARIN SAHAYA YANSIMASI

31 Proses Yağı Kaçakları Hidrolik Kaçakları

32 Dökülme-Saçılma Sıvı Kaçakları

33 Aşırı Toz Kir Yağ Aşırı Yağlama

34 Zorlanan Şartlar Kablo Kargaşası

35 5S Ne-Nerede-Ne Kadar Bulunacak Tezgah İçinde Parça ve Ölçüm Aleti Tezgah İçinde Parçalar

36 İşçinin 5S Önlemleri Ne-Nerede-Ne Kadar Bulunacak

37 Sahadaki 5 S

38 Yönetimin algıladığı 5 S

39 İLERİ BAKIM YÖNETİMİ

40 İleri Bakım Yönetimi EKİPMAN ARIZASINI YOK ET KORU BAKIM İHTİYACINI YOK ET GELİŞTİR PM-Uzman Bakım Kontrolleri AM-Operatör Kontrolleri QM-Kalite Bakım Kontrolleri SHE-Kaza, Çevre Kontrolleri EĞİTİM GELİŞTİR-KAİZEN Ürünü Geliştir Ekipmanı Geliştir Süreçleri Geliştir

41 ARIZA FREKANSI Ekipman Güvenilirliğini Geliştirmek 0 Arıza ORTALAMA ÖMÜR 1- Klasik işletme Dağınık arıza DEĞİŞİM ZAMANI 0 Arıza DEĞİŞİM ZAMANI DEĞİŞİM ZAMANI ÖMÜR ARTIŞI DEĞİŞİM ZAMANI ÖMÜR ÖMÜR ÖMÜR ÖMÜR 2- Çalışma şartlarını düzelt Otonom Bakım uygula Arıza Analizi 0 B/D Operatör/bakımcıyı eğit 3- Düzeltici Bakım Uygula MP-Bakım Önleme Ömür uzat Değişimi kolaylaştır TBM-Koruyucu bakım 4- Kritik Komponent belirle CBM-Kestirimci bakım Optimum Bakım Miksi Min Bakım Maliyeti

42 Üretken Bakım Sistemi İleri Bakım Yönetimi Görev tipi Bakım Sorumluluk Çizelgesi Aktivite Sorumlu Bozulmayı önleme Bozulmayı ölçme Bozulmayı düzeltme Üretim Bakım SOP Doğru operasyon Doğru operasyon Set Up ve Ayar Temizlik Önleyici Bakım CILT Rutin Kontrol Yağlama Sıkılama KORU Kontrol TBM Periyodik Bakım Periyodik Kontrol Periyodik Gözlem Basit Tamir CBM Kestirimci Bakım Trend izleme Periyodik tamir Periyodik olmayan tamir Düzeltici Bakım Bakım Önleme Düzeltici Bakım (güvenilirlik) Düzeltici Bakım Diğer(iş güv. vs) MP Bakım Önleme Güçlendirme Yükleri azaltma Kesinliği artırma Durum izleme, düzeltme Kontrol tekniği iyileştirme Onarım tekniği iyileştirme Onarım kalitesi iyileştirme GELİŞ TİR Arıza Bakım Bilinçli arıza bakım Acil bakım Problemlerin hızlı tespiti, çabuk reaksiyon, doğru raporlama Beklenmeyen arızaların tamiri

43 Üretken Bakım Sistemi Bakım Maliyeti Takibi Bakım Maliyeti Görev tipi Harcama İşçilik Yedek Parça 3. Parti Endirekt Maliyet TOPLAM Doğru operasyon Önleyici Bakım Rutin Kontrol Periyodik Bakım KORU Amortisman Kısmi enerji Kestirimci Bakım Düzeltici Bakım Düzeltici Bakım Düzeltici Bakım PM Maliyeti Bakım Önleme Diğer(iş güv. vs) MP aktivitesi GELİŞ TİR Amortisman Kısmi enerji Arıza Bakım Bilinçli arıza bakım Acil bakım Hammadde Çevrim Stok Arıza Maliyeti Yönetim

44 Toplam Bakım Maliyeti MP-MAINTENANCE PREVENTION-BAKIM ÖNLEME KORU GELİŞ TİR %100 Arıza Bakım Aşırı Kayıp Yeni Min Maliyet Uygulama oranı MP1 Aşırı Bakım %100 PM Toplam Bk. Maliyeti Planlı Bakım Maliyeti Endirekt Maliyeti Arıza Bakım Maliyeti

45 Toplam Bakım Maliyeti MP-MAINTENANCE PREVENTION-BAKIM ÖNLEME MP2 MP1 Bakım Maliyeti Azalması %100 Arıza Bakım Yeni Min Maliyet MP3 Bakım Yükü Azalması Uygulama oranı %100 PM

46 Sürekli Gelişme Yönetimiyle Bakım Bütçesi ve Etkisi Trendi Bakım Bütçesi /ürün 125 Restorasyon MP Toplam Bakım Maliyeti /ürün BM 1. yıl 2. yıl 3. yıl Zaman

47 SIFIR ARIZA ÇALIŞMALARI

48 Yaygın Arıza Algısı İnsanlar hasta olur... MAKİNELER ARIZA YAPAR!

49 JIPM Arıza Tanımı Tanım Ekipman tanımlanmış fonksiyonunu kaybeder. Orijin İNSANIN bilerek neden olduğu olumsuzluklardır. Fonksiyon Duruşu Tipi Arızalar Ekipman istenmeden durur. Fonksiyon Azalması Tipi Arızalar Ekipman çalışmaya devam etmesine rağmen, proses aksaklıkları, çıktı azalması gibi çeşitli kayıplar oluşur. ÜRÜN GELİŞTİRME Planla Tasarla Pilot Üretim Parti Üretim SERİ ÜRETİM Üretim Kalite Bakım MAK-TEÇHİZAT GELİŞTİRME Planla Tasarla İmal Test

50 Problem-Çözüm Seviyesi PM ANALİZİ NEDEN-NEDEN 7 QC SOP

51 Sıfır Arızaya Ulaşma %50 %40 %10 (CILT) Temizlik, yağlama, gözlem, sıkılama temel ayarlar ve eğitimle önlenebilir Neden-Neden ve PM Analiziyle Çözülebilir Yıllık Revizyonlar, Ekipman Geliştirme Otonom Bakım Faaliyetleri Otonom ve Planlı Bakım Projeler

52 Ekip Projesi Eğitimli kadro, Uzun soluklu, Yüksek bütçeli, Ekip aktivitesi % İdeal Karışım %5 Proje,%45 Ö/S, %50 Eğitim Ö/S Kaizen Herkes yapabilir, Kısa süreli, Küçük bütçeli Bireysel aktivite t

53 İyileştirme-Geliştirme Aktiviteleri 300 Çalışan ( 30 BY MY) KPI Analizi ile Proje Uygulaması Projeler = 30 proje/yıl Aksiyon = 30 projex5 Ö/S = 150 ad/yıl Sonuca Etkisi= % 30 KAI ve Otonom Bakım Faaliyetleri Hata Kartı = 300 kişix40 ad/kişi-yıl = ad/yıl Ö/S Kaizen = Hata Kartı / 5 Ö/S = ad/yıl Sonuca Etkisi= % 70

54 İYİLEŞME SONRASI DURUM

55 Önce Sonra

56 Önce Sonra

57 Önce Sonra

58 Sonra Sonra

59 Önce Sonra

60 Önce Sonra

61 Önce Sonra

62 Sürekli Gelişmenin İnsandaki Yansıması Önce Sonra

63 Görsel Denetim Önce Sonra 30 gösterge Kontrol 15 dk 30 gösterge Kontrol 1 sn

64 Görsel Denetim Kontrol 15 dk--- 1 sn Tanımlama Kontrol????-- 1 sn Kontrol????--- 1 sn

65 Sonuç ve Yöntemleri Herkesle Paylaşma Yönetim Panosu Mak Panosu Departman Panosu