T.C. KADIKÖY BELEDİYESİ AMBALAJ ATIKLARI TOPLAMA & AYRIŞTIRMA TESİSİ Mayıs

Transkript

1 T.C. KADIKÖY BELEDİYESİ AMBALAJ ATIKLARI TOPLAMA & AYRIŞTIRMA TESİSİ 2015 Mayıs 1

2 KADIKÖY BELEDİYESİ olarak ; Ambalaj Atıkları nın Toplanılması Ve Ayrıştırılması konusunda 2005 yılında uygulamaya konulan ilk yönetmelikten 5 yıl öncesinde çalışmalar başlatılmış, 1999 yılında bu konu ile ilgili Türkiye de yapılan ilk tesislerden biri olan KADIKÖY BELEDİYESİ AMBALAJ ATIKLARI TESİSİ nin yapımına başlanılmış, 2000 yılında faaliyete başlatılmıştır. Vatandaşlara bu konuda bilinçlendirme çalışmaları yapılarak ilk Yönetmeliğin çıkarılmasına kadar gönüllülük esasına dayalı bir toplama sistemi kurulmuştur tarihinde yayınlanıp tarihinde yürürlüğe giren ilk yönetmelik ile, Yönetmelikte tarifi yapılan sisteme göre Yetkilendirilmiş Kuruluş ÇEVKO ve Toplayıcı Firma ALTAŞ A.Ş. İle işbirliği yapılarak Yönetim Planları hazırlanmış ve bu doğrultuda toplama sistemi geliştirilmiştir. Bu doğrultuda ; tesisin ilk kurulduğu günden bugüne toplanılan ve ayrıştırılan malzeme miktarları aşağıdaki gibidir : 2

3 GERİ KAZANDIRILAN TOPLANILAN YILLIK / AYLIK / GÜNLÜK TOPLAMA&GERİ KAZANIM MİKTARLARI : ALTAŞ TİC. A.Ş. DÖNEMİ MALZEME 2005 (EKİM- ARALIK) 2006 (OCAK- ARALIK) 2007 (OCAK- ARALIK) 2008 (OCAK- ARALIK) 2009 (OCAK- ARALIK) 2010 (OCAK- ARALIK) 2011 (OCAK- ARALIK) 2012 (OCAK- ARALIK) 2013 (OCAK- ARALIK) 2014 (OCAK- ARALIK) TONAJ (kg) TONAJ (kg) TONAJ (kg) TONAJ (kg) TONAJ (kg) TONAJ (kg) TONAJ (kg) TONAJ (kg) TONAJ (kg) TONAJ (kg) YILLIK (ort) AYLIK (ort) GÜNLÜK (ort) YILLIK (ort) AYLIK (ort) GÜNLÜK (ort)

4 15 YILLIK GERİ KAZANIM MALZEME DETAYLARI VE % LERİ: MALZEME BELEDİYE DÖNEMİ ALTAŞ TİC. A.Ş. DÖNEMİ GENEL TONAJ (kg) TONAJ (kg) TONAJ (kg) TONAJ (kg) TONAJ (kg) TONAJ (kg) 2005 (EKİM- ARALIK) TONAJ (kg) 2006 (OCAK- ARALIK ) TONAJ (kg) 2007 (OCAK- ARALIK ) TONAJ (kg) 2008 (OCAK- ARALIK) TONAJ (kg) 2009 (OCAK- ARALIK) TONAJ (kg) 2010 (OCAK- ARALIK) TONAJ (kg) 2011 (OCAK- ARALIK) TONAJ (kg) 2012 (OCAK- ARALIK) TONAJ (kg) 2013 (OCAK- ARALIK) TONAJ (kg) 2014 (OCAK- ARALIK) TONAJ (kg) 15 YILLIK TOPLAM TONAJ (kg) 15 YILLIK KOMP. % PE ,27 PET ,07 PVC ,28 PS ,66 PP ,74 Cam ,41 Kağıt- Karton ,79 Teneke ,42 Aluminyum ,27 Kompozit ,09 TOPLAM: ,00 4

5 5 VAROLAN TOPLAMA SİSTEMİ EVLERE VE İŞYERLERİNE DAĞITILAN MAVİ TOPLAMA POŞETLERİYLE, PLASTİK GERİ DÖNÜŞÜM KUTULARIYLA ( adet) VE BÖLGELERDEKİ ORTALAMA (Ç.A.Ç.A. Kumbarası) 457 (Mavi Site Konteyneri ) 8 (4 Gözlü Meydan Kumbarası) ADET KONTEYNER&KUMBARA VE BÜYÜK İŞYERLERİNDE KAYNAĞINDA KOMPAKTÖRLERLE (3 adet) YAPILMAKTADIR.

6 AMBALAJ ATIĞI TOPLAMA APARATLARI : 6

7 KADIKÖY BELEDİYESİ TOPLAMA SİSTEMİNDEKİ KAYNAĞIN DEĞERLENDİRİLMESİ Kadıköy İlçesindeki yerleşim planında sanayi ve üretim üzerine bir yerleşke yoktur. Ancak, bazı bölgelerde az da olsa sanayiye yedek parça sağlayacak veya araç tamiri yapan birkaç yerleşke kalmıştır Kadıköy deki yerleşimin %90 ınına yakını konut ve siteler, geri kalan kısmını da marketler,mağazalar, okullar ve diğer kamu kurum kuruluşlar oluşturmaktadır Kadıköy ilçesinden toplanan malzemenin miktar olarak %80 i konut ağırlıklı toplamaya dayanmaktadır Konut toplamasına dayalı bu miktar ; ort kişilik bir nüfustan oluşan daireden toplanarak gerçekleştirilmektedir. 7

8 8 Sistemde Toplanan Atık Türleri: Uygulama bölgesinde konut sakinleri ve işyerlerinin çöpe atmayarak ayrı olarak biriktirdikleri malzemeler aşağıda belirtilmiştir. PLASTİKLER: PET (su, meşrubat ve sıvı yağ şişeleri) PVC (su ve yağ şişeleri) PE (deterjan, diğer yağ ambalajları, leğen, bulaşıklık, naylon kaplar gibi hacimli plastikler) PP (mevcut plastik şişelerin kapakları gibi) PS (yoğurt, ayran, margarin kapları)

9 9 CAM : Cam şişe ve kavanozlar METAL: Yağ tenekeleri, diğer tenekeler, konserve kutuları, teneke ve alüminyum meşrubat içecek kutuları. KAĞIT VE KARTON: Gazete, dergi, kullanılmış kağıtlar, ambalaj kartonları, mukavva. KOMPOZİT : Meşrubat ve süt kutuları (Lamine karton)

10 VAROLAN TESİSTE BULUNAN PERSONEL SAYISI VE POZİSYONLARI : Tesiste, şu an tek vardiya ile çalışılmaktadır: Şu an ki duruma göre : (25-30 ton/gün) Tesis İçinde Çalışan Personel Sayısı : 41 kişi - Ayrıştırma Bantında Çalışan : 13 kişi - Meydancı : 4 kişi - Pres de : 4 kişi -Crayn (Vinç) : 1 kişi -Forklift + Telehandler (Telescopic Forklift) : 1 kişi - Dış Görev (AVM) : 5 kişi -Tesis Ustası : 1 kişi - Metal Ayırma Pers. : 1 kişi - Hizmetli Ve Depo Sor. : 1 kişi - Tesis Şoförü : 1 kişi - Güvenlik : 3 kişi - İdari Personel: 6 kişi (Tes.Müd./Çevr.Müh/Muh./Sekr./Bölg.Sor./Vard.Amiri) Tesis Dışında Bölgede Çalışacak Tahmini Personel Sayısı : 10 şoför + 19 işçi -10 adet Bölge Aracı (3 ü yedek): 9 şoför (1 i yedek) + 18 işçi (2 si yedek) -1 adet Kumbara aracı : 1şoför + 1 işçi TOPLAMDA ÇALIŞAN PERSONEL : 70 KİŞİ 10

11 11 KADIKÖY BELEDİYESİ AMBALAJ ATIKLARI TOPLAMA VE AYRIŞTIRMA TESİSİ NİN YER VE YAPIM AŞAMASI NA AİT BİLGİLER : TESİS TOPLAM ALANI : 1.873m² TESİS AÇIK ALANI : 1.076m² TESİS KAPALI ALANI : 797m² PROJELENDİRME : TEK VARDİYA DA 350 ton/ay İKİ VARDİYA DA 700 ton/ay

12 KADIKÖY BELEDİYESİ AMBALAJ ATIKLARI TOPLAMA VE AYRIŞTIRMA TESİSİ NDEN, VAROLAN TOPLAMA-AYRIŞTIRMA SİSTEMİNDEN GÖRÜNTÜLER : 12

13 13

14 14

15 15

16 16

17 17

18 18

19

20

21 21

22 22

23 23

24 24

25

26

27 27

28 28

29 29

30 30

31 31

32 32

33 33

34 34

35 35

36 36

37 37

38 38

39 39

40 40

41 41

42 42

43 43

44 44

45 45

46 46

47 47

48 48

49 49

50 50

51 51

52 52

53 53

54 54 KADIKÖY DE SOKAK TOPLAYICILARI NIN VAROLAN DURUMU : - Kadıköy de bulunan 1400 civarı sokakta ort sokak toplayıcısının toplama yaptığı tahmin edilmektedir - Kadıköy de kayıtsız herhangi bir hurda deposu olmamasına karşılık bu kadar sokak toplayıcısı ilçeye başka ilçelerden çekçek arabalarıyla yaya olarak ya da mobil toplama araçlarıyla karayoluyla gelerek toplama yapmaktadırlar

55 55 - Sokak toplayıcıları ; hurda depoları olmamasına karşılık hem sayıca çok fazla hem de mobil araçlarıyla daha faal çalışmaktadırlar - Sokak toplayıcılarının kişi başı topladıkları düşünülen ort. 100kg/gün malzeme üzerinden Kadıköy ilçe sınırları içerisinden günlük ton luk malzemeyi çöp ten ayırıp geri dönüşüm sektörüne kazandırdıkları tahmin edilmektedir - Sokak toplayıcılarının son 2-3 yılda profilleri de değişmiştir Çoğunluğunu Suriyeli ve Afgan gibi vatandaşlar oluşturmaktadır.kadın-erkek-çocuk hiç farketmeden ailece veya bireysel çalışmaktadırlar. Lisan sorunları bulunmaktadır. Varolan eski sokak toplayıcıları ile aralarında büyük bir rekabet yaşandığı kulaklara gelmektedir

56 - Dolayısıyla, varolan sokak toplayıcılarının rehibilite edilebilmesinin zorlukları düşünülürken şuan ki durumun daha karmaşık olduğu gözlenmektedir - Sokak toplayıcıları, varolan topladıkları malzemelerin %90 gibi büyük bir kısmını organik atığın atıldığı çöp konteynerlerinden vahşi ayırma yöntemi ile elle ayırmaktadırlar. Geri kalanlarını ; marketlerden hazır bir şekilde alma ve Belediyenin vatandaşa yasal biriktirtme yöntemlerinden olan kumbaraları boşaltmak yöntemiyle ya da biriktirilenleri çalmak yöntemiyle temin etmektedirler - Hiçbirinin sağlıklarını korumak için aldıkları herhangi bir önlem yoktur Dolayısıyla, hiçbir sağlık taramasının yapılmadığı bu insanların ne tür hastalıkları taşıyarak bu işleri yaptıkları da meçhuldür 56

57 57 - Herhangi bir sağlık ve sosyal güvenceleri olmayan bu insanların çoğunun barınma ve yeme/içme sorunları da başta gelmektedir Çoğunluğunun bu ihtiyaçları, malzemeleri topladıkları hurda depo sahipleri tarafından sağlıksız koşullarda temin edilmektedir - Bu vatandaşların yaptıkları işler ; İSG (İş ve İşçi Sağlığı Güvenliği) açısından değerlendirildiğinde başta hijyen ve sağlık olmak üzere her türlü el-parmak sıkışması, kesici malzeme ve aletlerle yaralanma, araç çarpması, tehlikeli atıklarla karşı karşıya kalma, düşme, çarpma, incinme/burkulma gibi tehlikelerle başbaşa kalarak başta belfıtığı gibi rahatsızlıklar olmak üzere çeşitli meslek hastalıklarına yakalanma risklerini de yüksek bir şekilde taşımaktadırlar

58 - Varolan bu sokak toplayıcılarının dışında, Belediyelerin sınırları içerisinde ambalaj atıkları dışında kalan sadece inert atıkları (metal/hurda gibi tehlikesiz atıklar) topladıklarını iddia eden, dernekleri olan, kayıtları bulunan, yasalaşmış fakat kanun ve yönetmeliklerdeki tanımlarla çelişen başka toplayıcılar da vardır ki bunların da İSG şartlarına uygun olmaksızın herhangi bir sağlık ve sosyal güvenliklerinin olmadan çalıştıkları düşünülmektedir 58

59 KADIKÖY DE SOKAK TOPLAYICILARI NIN ÇALIŞMA ŞEKİLLERİNDEN VE KONTEYNERLERİ BOŞALTMA ŞEKİLLERİNDEN GÖRÜNTÜLER : 59

60 Çöp Konteynerinin İçine Girip Atık Ayıran Çocuk Sokak Toplayıcıları 60

61 Çöp Konteynerinin İçine Girip Atık Ayıran Anne &Çocuk Sokak Toplayıcıları 61

62 Çöp Konteynerinin İçinden Atık Ayıran Bayan Sokak Toplayıcısı 62

63 Mobil olarak çalışan, biriktirme yapan Sokak Toplayıcıları 63

64 Kumbaraları Boşaltma Yöntemi 1.Adım 64

67 67 SOKAK TOPLAYICILARI NIN KAYIT ALTINA ALINILMASINDA KARŞIKARŞIYA KALINABİLECEĞİ DÜŞÜNÜLEN SORUNLAR: - Avrupa Birliği ne uyum süreci kapsamında başta Çevre Kanunu olmak üzere yönetmeliklerde kaynağında ayırma ve toplamanın esas olması durumundan sokak toplayıcılarının şuan ki çalışma şekillerinin bahsedilen sisteme uymaması - Belediye nin yasal toplama sisteminde çalışan 30 personele karşılık sayıca bunun 100 katına yakın olduğu düşünülen sokak toplayıcılarının nasıl hangi sisteme entegre edilebileceği

68 68 - Herhangi bir sağlık ve sosyal güvenceleri bile olmayan bu insanların barınma ve yeme/içme sorunlarının nasıl karşılanacağı - Bir kısmının herhangi bir sisteme entegre edilebilmesi durumunda bile, geri kalan kısmının ne olacağı, ne iş yapacağı - Sokak toplayıcıları kendi işlerinin patronları oldukları için, düzenli bir işe adapte olmalarında ve rehibilite edilebilmelerinde karşılaşılacak sorunlar (*sistemde birebir denenmiş verim alınamamıştır) - Bu insanlarla ilgili, herhangi bir güvenlik olayı olduğunda sorumluluklarını kimin alacağında yaşanacak sorunlar

69 69 - Aylık ortalama en az TL kazanan bu insanların, herhangi bir sisteme dahil edilebilse dahi asgari ücretle bu işleri yapıp yapmayacaklarında yaşanacak sorunlar - Bu kişilerin bir kısmının da dahil edildiği bir sistem kurulabilse dahi, geri kalanların toplumda çıkartacakları çok çeşitli sorun ve problemler

70 70 ÖZET OLARAK : Atıklarla ilgili Kanun ve Yönetmeliklerde vatandaşın atık yönetimi ile ilgili, görev ve sorumluluklarını nasıl yapacağı, yapmadığı taktirde kati yaptırımlara nasıl maruz kalacağı detaylarıyla anlatılmadığı sürece, vatandaşlar ne şekilde bilgilendirilirse bilgilendirilsin %75 i görevini yapmayacaktır Yapanlar da zaten bu işi gönüllülük esasına dayalı olarak yapacaktır, çünkü uygulanabilen bir ceza yoktur. Dolayısıyla da ; her zaman çöp konteynerlerinde geri kazandırılabilir atıklar olacaktır Tüm vatandaşların görevlerini tam anlamıyla ne zaman yaptırtabilirsek, çöp konteynerlerinde geri kazandırılabilecek malzeme olmadığı taktirde, sokak toplayıcısı dediğimiz bu vatandaşların sayısı otomatikmen bir arz-talep dengesiyle kendikendine azalacaktır Belki, öyle bir durumda geri kalanları sistemin belli kısımlarına, işin kontrolü ile ilgili görevlere entegre etmenin kolaylığı sağlanabilecektir

71 SAYGILARIMIZLA 71