FRENLEMEDE ZAYIFLAMA SINIRININ TESPİTİ VE İYİLEŞTİRME ÇALIŞMALARI
|
|
- Ayşe Özcan
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 OTEKON Otomotiv Teknolojileri Kongresi Haziran 2008, BURSA FRENLEMEDE ZAYIFLAMA SINIRININ TESPİTİ VE İYİLEŞTİRME ÇALIŞMALARI Abdullah DEMİR Ali ÇAVDAR İbrahim KILIÇASLAN Kocaeli Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi, Otomotiv ABD, 41380, Umuttepe-KOCAELİ Özet Bir taşıtın frenleme performansını belirleyen en önemli paremetrelerden biri de, fren sistemindeki elemanlarda oluşan sıcaklık artışıdır. Frenleme esnasında oluşan yüksek sıcaklık; fren zayıflamasına, erken aşınmalara, fren sıvısının buharlaşmasına, yatak arızalarına, termik çatlaklara ve termik olarak uyarılmış titreşimlere sebep olmaktadır. Fren zayıflaması, özellikle yüksek yük, yüksek hız ve tekrarlı frenleme durumlarında meydana gelen frenleme gücündeki azalmadır. Fren zayıflaması, sürtünmeli fren sistemine sahip olan bütün taşıtlarda sıcaklığa bağlı olarak meydana gelen bir olaydır. Fren zayıflaması; balata zayıflaması, fren sıvısının kaynaması ve green fade (balatanın gazlaşması) olarak üç grupta incelenebilir. Literatürde ve endüstride farklı fren zayıflaması sınıflandırmaları da mevcuttur. Bu sınıflandırmaları genel olarak sıcaklık zayıflaması (balata zayıflaması, fren sıvısının kaynaması) ve mekanik fren zayıflaması olarak ikiye ayırmak daha doğru bir yöntemdir. Uygun sürüş tarzı, fren ekipmanları, malzeme dizaynı ve seçimleri fren zayıflamasını önemli bir oranda etkileyebilecek faktörlerdir. Bu çalışmada, hem sürüş tekniği hemde frenleme performansı açısından fren zayıflaması üzerine yapılan çalışmalar incelenmiş, incelemelerin ışığında fren zayıflama sınırının yükseltilmesi için gerekli çözüm önerileri belirtilmiştir. Anahtar Kelimeler: Frenleme performansı, fren zayıflaması, fren zayıflama sınırı ve çözüm önerileri DETERMINING AND IMPROVING OF BRAKE FADING THRESHOLD Abstract Braking performance of a vehicle can be significantly affected by the temperature rise in its brake components. High temperature during braking may cause brake fade, premature wear, brake fluid vaporization, bearing failure, thermal cracks, and thermally-excited vibration. Brake fade is the reduction in stopping power that can occur after repeated application of the brakes, especially in high load or high speed conditions. Brake fading can be a factor in any vehicle that utilizes a friction braking system including automobiles, trucks, motorcycles, airplanes, even bicycles. There are three separate and distinct types of brake fading; pad fading, fluid boiling and green fading. Also there are primarily two types of brake fading caused by heat; temperature fade (friction fade lining fading, fluid fading, boiling fluid)) and mechanical fading. Brake fade can be significantly reduced by appropriate driving manner, brake equipment, materials design and materials selection. In this study, both controlling brake fading through driving techniques and braking performance are investigated and solutions are recommended. Keywords: Braking performance, brake fade, brake fade limit and improving brake fading threshold
2 1. GİRİŞ Frenler; hareket halindeki taşıtı yavaşlatmak ve durdurmak, taşıtın hızını kontrol altında bulundurmak ve diğer taraftan duran taşıtı yerinde tespit etmek üzere kullanılmaktadır. Taşıtlarda tekerlek freni olarak sürtünmeli frenler kullanılmaktadır. Doğrudan doğruya tekerleğe bağlı olan bu frenler iki ana fonksiyonu yerine getirmektedirler. Bu fonksiyonlar; fren momentinin oluşturulması ve enerji değişiminin gerçekleştirilmesi olaylarıdır [1]. Otomobil ve ticari taşıtlarda kullanılan servis frenleri sürekli kullanılmaya uygun değillerdir. Uzun süreli kullanılmış ve yüksek hızlarda ani frenleme durumlarında tekerlek frenleri termik olarak aşırı yüklenmeye maruz kalmakta ve frenleme etkisinde zayıflama olmaktadır. Bununla birlikte, aşırı yüklemeler sonucunda fren sisteminin tamamen fonksiyonunu yitirmesi de görülmektedir. Bu yüzden özellikle ağırlığı fazla olan taşıtlarda yokuş aşağı seyirlerde sürekli kullanma amacıyla tekerlek freninden bağımsız ve sürtünmesiz frenler kullanılmaktadır. Disk-balata ara yüzeyindeki yani sürtünen yüzeylerdeki sıcaklık ve hız değişimi sürtünme katsayısını etkilemektedir. Artan sıcaklık ve artan kayma hızı ile sürtünme katsayısı düşerek sıcaklık zayıflaması ve hız zayıflaması meydana gelmektedir. Sıcaklık zayıflamasında hız zayıflamasından değişik olarak ön ve arka tekerleklerdeki sürtünme katsayıları farklı miktarlarda değişmektedir. Ön aks tekerleklerindeki fren kuvvetleri daha büyük olduğu halde arka aks frenleri daha az soğutulabildiğinden öne göre fazla ısınmaktadır[2]. Bir frenin iç çevrim oranı ne kadar küçükse, sıcaklık zayıflaması ve hız zayıflaması gibi etkiler de o kadar az hissedilmektedir. Bu nedenle iç çevrim oranlarının düşük olması disk frenlerin en önemli avantajlarını ortaya çıkarmaktadır. Kampanalı frenlerde ise iç çevrim oranı kampananın sıcaklık etkisiyle genleşmesi nedeniyle de ortaya çıkmaktadır. Fazla ısındığında kampana genleşerek çapı büyümekte ancak pabuçlar balataların siperleyici etkisiyle daha az ısınmakta ve daha az genleşmektedir. Bunun sonucu olarak normal sıcaklıkta balata kampana teması bütün yüzey boyunca iken ısınma sonucu balatanın orta bölgelerine kaymakta ve iç çevrim oranının % 20'si kadar da azalabilmektedir. Böyle aşırı bir ısınma sonrasında da kampana pabuçtan daha hızlı soğumakta ve temas balatanın uç bölgelerine kaymaktadır. Bu durum ise iç çevrim oranının % 40 kadar artmasına yol açabilmektedir [2]. Disk frenlerde ise ısıl genleşme dolayısıyla ortaya çıkan boyut büyümesi herhangi bir probleme neden olmamaktadır [2]. Bu çalışmada, frenleme etkisinin azalmasına neden olan fren zayıflaması ile ilgili yapılan çalışmalar ve oluşum süreçleri incelenmiş, frenleme zayıflamasının minimize edilmesi için alınabilecek metalurjik, konstrüktif ve tribolojik çözüm önerileri irdelenmiştir. 2. FREN ZAYIFLAMASI VE OLUŞUMU Fren zayıflaması, sürtünmeli fren sistemine sahip olan bütün taşıtlarda sıcaklığa bağlı olarak meydana gelen bir olaydır. Frenleme esnasında oluşan yüksek sıcaklık; fren zayıflamasına, erken aşınmalara, fren sıvısının buharlaşmasına, yatak arızalarına, termik çatlaklara ve titreşimlere sebep olmaktadır [3]. Fren zayıflaması; balata zayıflaması, fren sıvısının kaynaması ve green fade (balatanın gazlaşması) olarak üç grupta incelenebilir [4]. Buda yük zayıflaması, hız zayıflaması ve sıcaklık zayıflaması olarak üç mekanizma olarak karşımıza çıkmaktadır [5]. Sıcaklık ve sürtünen yüzeylerdeki relatif hızdaki değişim sürtünme katsayısını etkilemektedir. Artan sıcaklık ve kayma hızı ile sürtünme katsayısı düşerek frenleme zayıflamasına neden olmaktadır. Ancak, yapılan çalışmalarda ve endüstride farklı fren zayıflaması yaklaşımları da bulunmaktadır. Genel de ise; fren zayıflaması mekanik ve sıcaklık zayıflaması olarak bilinmektedir. Fren zayıflamasının nedeni olarak frenleme esnasında sürtünme katsayısındaki [µ] değişim ve kampanadaki genleşmedir. Artan sıcaklık ve kayma hızı ile sürtünme katsayısı arasındaki değişim Şekil 2.1 de görülmektedir. Şekil 2.1 Sürtünme katsayısının değişim grafiği [2] 2.1. Sıcaklık Zayıflaması Sıcaklık zayıflaması, balata zayıflaması, green fade ve fren sıvısının kaynaması olarak üç bölümde incelenmektedir Balata zayıflaması Balataların, en yüksek sürtünme katsyısını verebilecekleri optimal bir çalışma sıcaklığının olması gereklidir. Sert veya ani frenlemelerde sıcaklık maksimum sürtünme noktasındaki sıcaklığın üzerine çıkarak ve sürtünme katsayısını düşürmektedir. Sürtünme katsayısındaki bu düşme mekanizması değişebilmektedir. Belirli bir sıcaklıkta, balatanın belirli bileşenleri eriyebilmekte ya da bir yağlayıcı etkisi göstererek, balatanın klasik camlaşmış balataya dönüşmesine neden olmaktadır. Çok yüksek sıcaklıklarda sürtünme bileşenleri buharlaşmaya başlayarak ve balata ile sürtünme çifti arasında bir yağlayıcı film oluşarak sürtünmelerini engellemektedir. Bu durumda balatalar sertleşmekte ve durma mesafesi uzamaktadır. Balataya dayalı fren zayıflaması hem kampanalı hem de diskli frenlerde meydana gelebilen bir durumdur. 2
3 Fren yüzeyinin gazlaşması (Green fade) Yeni tip fren balatalarında meydana gelen bir fren zayıflamasıdır. Fren balataları genellikle fenolik reçineli bir bağlayıcı ile birlikte farklı tiplerde ve ısıya dayanıklı malzemelerden yapılır. Bunlar yüksek bir ısı direncine sahip olan termoset plastik reçinelerdir. Yeni fren balatalarındaki bu reçineler; ilk birkaç sert frenlemeden sonra ısı döngüsü etkisiyle gazlaşmakta ve sertleşmektedirler. Bu durumda balata-disk arayüzünde gaz tabakası oluşmaktadır. Birçok insan yeni balataların mükemmel olduğunu düşünebilir fakat green fade ortamını oluşturduğundan çok tehlikelidir. Green fade frenlemenin erken aşamalarında vuku bulduğundan ve geç fark edilebilecek bir olay olmasından dolayı tehlikeli bir durumdur. Green fade, balataların tabakalaşmasıyla veya reçinelerin pişirilmesi ve kontrollü olarak balataların alıştırılması ile önlenebilecek bir durumdur Fren sıvısına bağlı fren zayıflaması Fren sıvısına bağlı olarak fren zayıflaması, fren sıvısının kaynaması sonucunda olşuşmaktadır. Bu durum fren sisteminde hava kabarcıklarının oluşmasına neden olduğundan, pedalın yumuşamasına sebep olabilmektedir [6]. Bu durumun önüne geçmek için; semerin, diskin ve balatanın boyutunu büyütmek gerekmektedir. Kütle artışı ile daha fazla termik enerjinin depolanmasına sebep olmaktadır. Bu seçenek pahalı ve konstrüktif sınırlamaları da beraberinde getiren bir seçenektir [7]. Ayrıca balatalardan fren sıvısına geçen ısı transferinin azaltılmasıda düşünülebilecek yöntemlerden biridir Mekanik Fren Zayıflaması Mekanik fren zayıflaması, sıcaklığa bağlı olarak gelişmektedir. Kampananın fiziksel değişime uğraması mekanik fren zayıflaması olarak kabul edilmektedir. Kampanalı frenlerde, kampananın sıcaklık etkisiyle genleşmesinden dolayı oluşan bir fren zayıflaması çeşididir. Bu genleşme fren pabuçlarının strokunu da arttırmaktadır[8]. Bunun sonucu olarak normal sıcaklıkta balata-kampana teması bütün yüzey boyunca iken ısınma sonucu balatanın orta bölgelerine kaymakta ve iç çevrim oranı azalmaktadır. Böyle aşırı bir ısınma sonrasında bu defa kampana pabuçtan daha hızlı soğumakta ve temas balatanın uç bölgelerine kaymaktadır. Bu durum ise iç çevrim oranının yaklaşık olarak % 40 ı kadar artmasına yol açmaktadır. Frenlemelerde disk ve balata ara yüzünde oluşan ısının çok hızlı bir şekilde dışarıya atılması gerekmektedir. Aksi takdirde ara-yüzde oluşan yüksek sıcaklıklar; frenlerin zayıflamasına, erken aşınmalara, fren sıvısının buharlaşmasına, yatak arızalarına, termik çatlaklara, termik olarak uyarılmış titreşimlere, martenzit, sementit ve alüminyum oksit oluşumuna, kızgın nokta oluşmasına, renk değişimine, şekil değişimi ve çarpılma gibi durumlara sebep olabilmektedir. Bu gibi problemlerin önüne geçmenin en büyük çözümü frenleme esnasında oluşan ısının en kısa sürede dışarıya atılmasıdır. Frenleme esnasında oluşan ısınının hızlı bir şekilde soğurulması amacıyla frenlerin yerleştirildiği bölgenin kapalı olmaması gerekmektedir. Buna ek olarak disklerde; konstrüktif, metalurjik ve tribolojik iyileştirmelerle diskbalata ikilisinin ısıl davranışları optimize edilebilir duruma getirilmektedir Konstrüktif/Geometrik Yapı Diskli frenler, tekerlekle eş eksenli olarak monte edilmiş olan metal bir disk ile tekerlekler birlikte dönmektedir. Semer adı verilen ve tekerlek askı kollarına bağlı olan bir parça, diski genel olarak bir köşesinden kavramaktadır. Kaliperin iç kısımlarında diskin iki yüzeyine yaslanan balatalar frenleme sırasında hidrolik basınç ile diskleri her iki yönden eşit kuvvetle sıkmaktadır(şekil 3.1). Balataların diski her iki yandan eşit kuvvetle sıkıştırabilmesi için ya diskin ya kaliperin ya da her iki balatanın eksenel yönde hareketli olması gerekmektedir. Hareketlilik açısından konstrüktif yapılara göre farklılıklar gösteren diskler Şekil 3.2'de gösterilmiştir [2]. Şekil 3.1 Basit bir diskli fren sisteminin kesit resmi 2.3. Frenleme Türlerinin Fren Zayıflamasına Etkisi Frenleme türleri olarak; tekrarlı frenleme, sürekli frenleme ve yüksek hızlar da ki ani veya panik frenleme mevcuttur [9]. Bu frenleme türlerinden tekrarlı frenleme ve sürekli frenleme koşulları sıcaklığa bağlı fren zayıflamasına sebep olmaktadır. 3. FREN ZAYIFLAMASININ AZALTILMASINA YÖNELİK ALINABİLECEK ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Balata ve diskin frenleme esnasındaki durumları fren sisteminin yapısal durumunu göstermektedir. Şekil 3.2 Farklı yapıya sahip kaliper ve diskli frenler [2] 3
4 Taşıt tekniğinde diskli frenlerin gelişmesi sabit kaliperli tiple başlamıştır. Eksenel yönde hareketsiz olarak monte edilmiş olan kaliperin her iki yanında karşılıklı duran fren silindirlerindeki hidrolik basınçları eşittir. Diskin eksenel yöndeki balanssızlığı pistonların hareketleri ile dengelenmektedir. Şekil 3.2b'deki kayar kaliperli konstrüksiyon, kayma bölgelerinin korozyon ve tozdan iyi korunabiliyor olması nedeniyle daha çok kullanılmaktadır. Fren konstrüksiyonunda ısınma ile ilgili hususlara gelince; fren sisteminin çok çabuk ısınmasını önlemek için ısı depolama kapasitesinin büyük olması gerekmektedir. Bu kapasite, özgül ısı kapasitesi ile fren ağırlığının çarpımı (c * GF) ile elde edilir. Bu durumda fren sisteminin büyük ve özgül ısı kapasitesinin de yüksek olması gerekmektedir. Taşıt konstrüksiyonu ile ilgili sınırlayıcı faktörler nedeniyle özellikle otomobillerde frenler fazla büyük olamamaktadır. Fren sisteminde, frenleme anında oluşan ısının mümkün olduğunca çabuk bir şekilde dışarı atılabilmesi gerekmektedir. Bunun yapılabilmesiyle frenleme sırasında sıcaklığın hızlı artması önlenmekte ve fren bırakıldığında da hızlı bir soğuma sağlanmış olmaktadır. Bu nedenle frenlerin yerleştirildiği bölgenin kapalı olmaması gerekir. Isının çabuk atılabilmesi için frenler seyir rüzgarının havalandırma etkisine açık olarak yerleştirilmelidirler. Ayrıca ısıyı veren yüzey alanının büyütülmesi ile de ısı hızlı bir şekilde atılmaktadır. Bu amaçla fren diskine, soğutma kanalı ve kanatları eklenebilmektedir. Daha geniş disk ya da kampana kullanmak daha iyi frenleme kapasitesi ve daha az fren zayıflaması olasılığı açısından bir avantajdır [10]. Fren sisteminde frenleme anında soğutma etkinliğini arttıran her türlü uygulama sıcaklığa bağlı olan fren zayıflamasının da azaltılmasını sağlamaktadır. Bu amaca yönelik bazı önemli uygulamalar aşağıda verilmiştir. Havalandırmalı disk uygulaması(şekil 3.3), Havalandırmalı ve delikli disk uygulaması(şekil 3.4); Diskler üzerine açılan delikler diskin soğutma etkinliğini arttırarak fren zayıflaması olasılığını azlaltmaktadır. Ancak deliklerin üzerindeki keskin köşeler gerilme noktaları meydana getirerek, disklerin delik bölgelerinden çatlamasına sebep olabilir. Bu olasılığı minimize etmek için değişik delik açma geometrileri geliştirilmiştir. Bu uygulamalardan biride sinüs eğrisi yöntemiyle delik açma yöntemidir [11]. Havalandırmalı ve kanallı disk uygulaması (Şekil 3.5); Kanallı diskler, daha büyük frenleme yüzeyine sahip olmasının yanında balataların temiz kalmasını sağlamaktadır. Bu tür balatalar, aşırı frenleme koşullarında hafif bir titreşim oluşturabilir. Havalandırmalı, delikli ve kanallı disk uygulaması(şekil 3.6), İçten havalandırmalı, çapraz delikli seramik kompozit fren diski uygulaması(şekil 3.7); Bu diskler daha çok yarış otomobillerinde ve spor tip taşıtlarda kullanılmaktadırlar. Bir araç için maliyetleri oldukça yüksektir. Ayrıca, metalik disklerin yaklaşık yarı ağırlığına sahip olduğundan askıya alınmamış ağırlığın azalması nedeniyle yakıt tüketimide azalmaktadır. Buda fren diski ve balatanın yüksek performans, frenleme konforu ve daha uzun servis ömrü de sağlamasına neden olmaktadır [12]. Havalandırma kanatçıklı kaliper uygulaması(şekil 3.8), Su soğutmalı kaliper uygulaması; Bazı yarış otomobillerinde kullanılmaktadır. Fren soğutma hava yolu uygulaması(şekil 3.9); Seyir rüzgarından yararlanarak diskin soğutulmasının gerçekleştirilmesi için uygulanan bir başka yöntemdir. Şekil 3.3 Havalandırmalı disklere ait görünümler Şekil 3.4 Havalandırmalı ve delikli disk Şekil 3.5 Havalandırmalı ve kanallı disk
5 Sıvı elementlerle disklerin soğutulması Disklerin soğutulmasında kapalı sistemli sıvı metal uygulayarak soğutmasının sağlanması fikri motorlarda egzoz supaplarının soğutulmasına yönelik kullanılan bir uygulamadan hareketle düşünülmektedir[13]. Buradaki uygulama bir ısı borusu uygulamasına benzemektedir. Soğutma sıvısı olarak, 1A grubu elementlerinden olan sodyum, lityum, potasyum ve rubidyum kullanılabilir. Tablo 3.1 de 1A grubu elementlerinin fiziksel özellikleri verilmiştir. Tablo 3.1 1A grubu elementlerin fiziksel özellikleri Şekil 3.6 Havalandırmalı, delikli ve kanallı disk ELEMENTLER Yoğunluk Erime [C] Kaynama [C] Ort. Özgül ısı kapst. [kj/(kgk)] Isı iletim kats. [W/(m.K)] Erime ent. [kj/kg] Lineer termik genl. kats. [x10 6 /K] Sodyum Lityum Potasyum Rubidyum Şekil 3.7 İçten havalandırmalı, çapraz delikli seramik kompozit fren diski Ancak Lityum un Türkiye de rezervi bulunmamaktadır. Rubidyum ise nadir bulunan bir elementtir. Geriye sadece sodyum ve potasyum kalmaktadır. Sodyum, diskin soğutulması için kullanılacak en ideal bir elementtir. Burada diskin içerisine yerleştirilecek sodyumun sıcaklığa bağlı olarak yoğunluğunun nasıl değiştiği, lineer ve volümetrik (hacimsel) genleşme katsayılarının tespiti önemli bir problemdir. Sıvı sodyumun ve sodyum buharının yoğunluğunun sıcaklıkla değişimi ile ilgili bilgiler Tablo 3.2 de gösterilmiştir. Tablo 3.2 Sodyumun yoğunluğunun sıcaklıkla değişimi ile sıvı ve buhar fazındaki sodyumun anlık hacimsel termik genleşme değerleri [14] Şekil 3.8 Havalandırma kanatçıklı kaliper Şekil 3.9 Hava yoluyla fren sisteminin soğutulması Sıcaklık [K] Sıcaklık [C] Sıvı yoğunluğu [kg/m 3 ] Buhar yoğunluğu [kg/m 3 ] Sıvı α p * 0-4 [K -1 ] Buhar α p *10-3 [K -1 ] * * * * * * *
6 3.2. Metalurjik Yapı Uygun bir frenleme için frenleme sisteminin; yüksek ve kararlı sürtünme katsayısına, iyi bir termik kapasiteye, aşınma direncine, malzemenin mekanik direncine, optimum ağırlığa ve çevresel malzemelerin kullanılması gibi kriterlere sahip olmalıdır [15]. İnce grafit tabakalı dökme demir, termik yorulma dayanımından, ses oluşturmamasından, titreşimsiz karakteristiklerinden ve aşınma dirençlerinden dolayı disklerin yapımında kullanılan bir malzemedir. Hafif ve ağır ticari taşıtlarda yüksek termik iletkenliğe sahip olan yüksek karbonlu ve grafit tabakalı dökme demir disklerdeki termik yükü azaltıltığı için yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu taşıtların diskleri binek otomobillerin disklerinden daha fazla termik gerilmelere maruz kaldığından termik yorulma dayanımı da yüksek olmak zorundadır [16] Disk metalurjisi Disk malzemesi olarak; ince grafit tabakalı dökme demir, yüksek karbonlu grafit tabakalı dökme demir, alüminyum metal matriks kompozit (Al-MMK), dökme çelik, karbon-karbon kompozit, genel olarak % 20 SiC- Alüminyum metal matriks kompozitle güçlendirilmiş, karma (Mixed) yapı ve seramikler kullanılmaktadır İnce grafit tabakalı dökme demir İnce grafit tabakalı dökme demir termik yorulma dayanımındaki kapsayıcı mükemmelliğinden, ses oluşturmamasından, titreşimsiz karakteristiklerinden ve aşınma dirençlerinden dolayı disklerin yapımında kullanılmaktadır. Dökme demir diskler; gri dökme (GI250), yüksek karbonlu gri dökme demir (GIHC), titanyum alaşımlı dökme demir (GI250Ti) ve kompakt grafitli demir(cgi) olarak sınıflandırılmaktadır Yüksek karbon grafit tabakalı dökme demir Hafif ticari taşıtlarda, termik yükün azaltılması için yüksek termik iletkenliğe sahip yüksek karbonlu ve grafit tabakalı dökme demir diskler yaygın olarak kullanılmaktadır Dökme çelik Hafif ve ağır ticari taşıtların diskleri, binek otomobillerin disklerinden daha fazla termik gerilimlere maruz kaldığından termik yorulma dayanımı da yüksek olmak zorundadır. Bu nedenle bazı ticari taşıtların fren diskleri dökme çelikten yapılmasına rağmen bu taşıtlarda Ni (nikel), Mo (molibden) ve Cr (krom) katkılı olarak imal edilen ince grafit tabakalı dökme demir diskleri de yaygın olarak kullanılmaktadır Alüminyum metal matriks kompozit Alüminyum metal matriks kompozit (Al-MMK), kimyasal özelliklerini SiC ve Al 2 O 3 miktarına göre değişmektedir. Maliyetleri gri dökme demirin yaklaşık 2-3 katıdır. Günümüzde diskli frenler, otomobil ve tren gibi taşıtları durdurulması için kullanılan en yaygın fren konstrüksiyonudur [17]. Otomobillerde ağırlığı azaltma yönündeki çalışmalarda, hedef alınan parçalardan biri de fren sistemleridir. Fren sistemleri halen oldukça ağır malzemelerden imal edilmektedir. Otomobillerde fren diski malzemesi olarak genellikle gri dökme demir kullanılmaktadır. Son yıllarda otomotiv üreticileri, binek otomobiller için daha hafif ve daha üstün özelliklere sahip olan Al-MMK fren diski ve kampanaları üretmeye başlamışlardır. Al-MMK ler, dökme demire göre oldukça hafif olmaları (%45-%61 [18,19,20]), yüksek ısıl iletkenlikleri, spesifik ısıları ve dökme demire göre oldukça üstün olan mekanik özellikleri ve aşınma dirençleriyle, fren sistemlerinde disk malzemesi olarak cazip hale gelmektedir [21,22,23]. Fakat Al-MMK malzemelerin fren sistemlerinde yaygın bir şekilde kullanımının önünde bazı engeller bulunmaktadır. Bu malzemenin üretiminde karşılaşılan en önemli problem matris malzeme ile takviye malzemesi arasındaki ıslatma sorununa etkili bir çözüm getirilemiş olmasıdır. Diğer bir engel ise maliyet sorunu olarak gösterilmektedir [19, 24]. Ancak, Al-MMK lerin, fren diski olarak yaygın bir şekilde kullanılabilirliğinin önüne maliyet engelini koyan araştırmacılara karsı görüşte bulunan araştırmacılar da bulunmaktadır. Al-MMK konusunda araştırmalar yapan Warren ve arkadaşlarının; Varuzan Kevorkijan ın, Al-MMK lerin, fren diskleri için dökme demir muadilleriyle maliyet yönünden rekabet edebilir olmadığı yönündeki ifadeleri kullandığı makalesine [19], aynı dergiye gönderdiği cevap yazısında [20] bunun aksi görüşleri ileri sürmektedir. Hunt ve Herling, ABD Enerji Bakanlığı nın Freedom-CAR programı çerçevesinde Pacific Northwest National Laboratory de yürütülen çalışmalar sonucunda, uygun özellikte Al-MMK fren diskini düşük maliyetle üretebildiklerini belirtmektedir. Hunt ve Herling, bu konudaki çalışmalarına, direkt sıkıştırma döküm yöntemi ile devam ettiklerini belirtmektedir. Maliyet konusunda bir ilave de Al-B 4 C malzemeler için yapmak gerekebilir. B 4 C (bor karbür) tozlarının maliyetinin, SiC veya Al 2 O 3 gibi takviye malzemelerine kıyasla daha yüksek olması sebebiyle B 4 C takviyeli Al-MMK ler üzerinde yapılan araştırmaların nispeten sınırlı kaldığı belirtilmektedir [25] Karma disk Fren diskinin orta kısmı alüminyum alaşımından, frenleme yüzey kısımı ise dökme demir olan disktir [26]. Sıcak bölgeden soğuk bölgeye ısı transferini hızlandırmak için bu tür çalışmalarda yapılmaktadır Seramik fren diski Yüksek performanslı spor ve yarış otomobillerinin güvenli bir şekilde durdurulabilmesine son derece büyük önem veren otomobil endüstrisi seramik fren disklerini kullanmaya başlanmışlardır. Fiber takviyeli seramikten oluşan bu fren disklerinin gösterdikleri performans oldukça yüksektir. Seramik fren diskli taşıtlar daha ani hızlanmalara sahip olabilmektedirler. Bunun nedeniyse seramikten yapılan disklerin, normalde kullanılan dökme demir disklerden yaklaşık % 60 oranında daha hafif 6
7 olmasıdır. Aynı zamanda tekerleklere de daha az ağırlık binmesinden dolayı, sürücüye verilen direksiyon hakimiyeti de artırılmış da olmaktadır. Bunun yanısıra sert süspansiyon sisteminin de yol tutuşundan asla ödün vermeden daha yumuşak ve konforlu hale gelmesi sağlanmaktadır. Seramik fren diski, alışılagelmiş normal dökme demir fren disklerine oranla çok daha fazla avantaj sağlamaktadır. Seramiğin 1400 dereceye kadar ısıya dayanması, sürekli frene basıldığında frenin fazla "ısınıp şişmesi'' ve kaydırması gibi durumları ortadan kaldırmaktadır. Seramik kullanımı, frenlerin soğukken de iyi performans göstermesini sağlamaktadır. Seramik fren disklerinin en büyük avantajlarından biride km ye kadar dayanıklı olması ve kimyasal yapısından ötürü de paslanmamasıdır [27] Balatanın metalurjik yapısı Fren balatası, frenlemede sürtünme boyunca oluşan kinetik enerjiyi ısı enerjisine dönüştürmektedir [28]. Fren balatalarının maruz kaldıkları aşırı sıcaklık sürekli veya uzun süreli olursa balatanın zarar görmesine neden olabilmektedir [29, 30]. Fren balatasından; kararlı sürtünme katsayısı, düşük aşınma oranı, düşük ses, titreşimsizlik ve ısıl deformasyona direnci gibi birçok özellik aranmaktadır [31]. Balatalar; organik, yarı metalik ve asbestsiz olmak üzere üç ana gruba ayrılmaktadır. Bu balataların performansları ve kullanım alanları da farklıdır. Balatayı oluşturan bileşenler bağlayıcı, elyaf, sürtünme ayarlayıcı, dolgu maddesi, yağlayıcı, temizleyici ve renklendiricilerdir [32]. Tablo 3.3 de balatalarda kullanılan yaygın elyaf güçlendiricilerin karşılaştırmalı tribolojik özellikleri verilmiştir [33]. Tablo 3.3 Balata malzemelerinin tribolojik özellikleri (1 = Mükemmel, 2 = İyi, 3 = Orta, 4 = Zayıf) Malzemeler ve Karakteristik Özellikleri Cam Aramid Potassium titanat Karbon Seramik Bakır/Prinç Çelik Asbest Taş yünü Sürtünme Katsayısı Termik Kararlılık Aşınma Oranı Malzeme Dayanımı Gürütü Diske Vurma Termik İletkenlik İşleme Kolaylığı Ekonomiklik Balatalar, % oranında mineral esaslı malzemelerden, %10-60 oranında organik esaslı malzemelerden, % oranında bağlayıcı elemanlardan, %10-20 oranında madeni esaslı malzemelerden ve renk verici oksitlerden oluşturmaktadır [34]. Bağlayıcı malzeme olarak genellikle fenol formaldehit reçine kullanılmaktadır. Fenolik reçinenin yüksek sıcaklıktaki kararlılığı da alevlenmeye karşı mukavemetli olmasını sağlamaktadır [35]. 4. SONUÇLAR VE ÖNERİLER Frenleme performansını arttırmak ve fren zayıflamasını minimize etmek için frenleme anında oluşabilecek yüksek sıcaklığın hızlı bir şekilde azaltılması ile ilgili yapılan çalışmalar incelenmiş, bu incelemelerin ışığında yapılabilecek çözüm önerileri araştırılmıştır. Özellikle ağır ticari ve uzun yol taşıtlarının (değişen yol ve hava şartlarına bağlı olarak uzun süreli, tekrarlı ve ani frenleme durumların da) disk ve balata yüzeylerinde yüksek sıcaklıklardan dolayı oluşan termik gerilmelerin önüne geçmek gerekmektedir. Bunun için fren zayıflamasını minimize etmenin yolu ise diskin soğumasını hızlandırmaktır. Sürekli frenlemelerde kritik kayma hızının aşılmaması da önemli bir termik parametredir. Kritik kayma hızı aşıldığında disklerde kızgın noktalar ve kızgın bantlar oluşabilmektedir. Frenleme esnasında oluşan ısının hızlı bir şekilde soğurulması için frenlerin yerleştirildiği bölgenin kapalı olmaması hem tekrarlı frenlemelerde hemde uzun süreli çalışmalar sonundaki yüksek verimlilik için önemlidir. Fren disklerinin soğutulması için farklı kontrüksiyon yapısına sahip delikli, kanatçıklı ve hava kanallı diskler ile seramik ve kompozit yapılı bir çok disk malzemesi çözüm için kullanılabilecek alternatiflerdendir. Bunun yanında, frenlerin soğutulmasına yönelik hava yolu uygulaması, havalandırma kanatçıklı ve su soğutmalı semer uygulamaları ile daha etkin bir soğutma sağlamak uygulanan diğer yöntemlerdendir. Sonuç olarak, diskin teknik özellikleri ile uygun bir disk çapının birlikteliği optimum frenleme performansını artıracaktır. Frenleme perfonmansı sadece semer sayısına, disk çapına ve malzemesine bağlı değildir. Bu özelliklerin yanısıra aynı zamanda baskı gücüne ve birlikte çalışan mekanik, hidrolik, havalı ve elektronik fren sistemlerinin gelişimine ve bu sistemlerle ne oranda bir uyum içinde olduklarına da bağlı olarak değişmektedir. Doğal olarak sistemdeki her parça ona göre tasarlanarak, sistemin "zayıf halkası" ortadan kaldırılmalıdır. Fren zayıflaması gibi bir çok problemin, fren sistemlerinin mekanik parçalardan arındırılarak elektronik bir yapıya kavuşturulması ile tamamen ortadan kalkacağı düşünülmektedir. KAYNAKLAR [1]. Demir, A., Çavdar, A., Kılıçaslan İ., Diskli Frenlerde Termo-Elastik Kararsızlığın İncelenmesi, MTET Sempozyumu, 05-07, [2]. Göktan, A., Güney, A., Ereke, M., Taşıt Frenleri, Alliedsignal Automotive, İstanbul, Ocak [3]. Kwangjin, L., Numerical Prediction of Brake Fluid Temperature Rise During Braking and Heat Soaking, Delphi Automotive Systems, SAE Technical Paper Series,
8 [4]. Stephen, R., Carroll, S., Glossary of Braking Terminology, [5]. Rhee, S. K., Wear of Metal Reinforced Phenolic Resin, Wear, 18, pp , [6]. ml. [7]. Brake Fade And Ti Brake Shields; Using Ti Brake Shields to Reduce Brake Fluid Fade Seine Systems' Solution to Brake Fade [8]. Anonymous, Toyota technical training Appendix A-Glossary of terms, [9]. Limpert, R., Brake Design and Safety, Society of Automotive Engineers, [10]. Jörnsen, R., Helmut, S., Jürgen, W. B., The Automotive Chassis: Engineering Principles, Second Edition, Butterworth-Heinemann, [11]. Discount Performance Cross Drilled and Slotted Brake Rotors, [12]. Porsche Ceramic Composite Brake, [13]. Demir, A., Taşıtlarda Frenleme Esnasında Oluşan Termal Yüklerin Minimizasyonu, II. Altı aylık rapor çalışma raporu, [14]. Hornung, K., Adiabatic and Isothermal Compressibility in the Liquid State, Chapter 6.4 in Handbook of Thermodynamic and Transport Properties of Alkali Metals, Blackwell Science Publications, Boston, [15]. Hohmann, C., Schiener, K., Oerter, K., Reese, H., Contact analysis for drum brakes and disk brakes using ADINA, Computers and Structures 72, 185±198, Germany, [16]. Junichiro, Y., Masami T., Toshiharu M., Development of Disc Brake Rotors for Heavyand Medium-Duty Trucks with High Thermal Fatigue Strength, Technical Review, No:15, [17]. Bettge, D., Starcevic, J., Topographic properties of the contact zones of wear surfaces in disc brakes, Wear 254, , [18]. Huang, S. X., Paxton, K. A., Macrocomposite Al Brake Rotor for Reduced Weight and Improved Performance, JOM, [19]. Kevorkijan, V., Engineering Wear-Resistant Surfaces in Automotive Aluminum, JOM, Volume 55, Number 2, [20]. Hunt, J., W. H., Herling, D., Cost-Effective Composites, JOM, April [21]. Shorowordi, K. M., Processing and tribological charaterization of aluminium based metal matrix composites for brake disc/drum applications, webkms.htm, [22]. Straffelini, G., Pellizzari, M., Molinari, A., Influence of load and temperature on the dry sliding behaviour of Al-based metal-matrixcomposites against friction material, Wear 256, , [23]. Shorowordi, K. M., Haseeb, Celis, J. P., Velocity effects on the wear, friction and tribochemistry of aluminum MMC sliding against phenolic brake pad, Wear 256, [24]. Nakanishi, H., Kakihara, K., Nakayama, A., Murayama, T., Development of aluminum metal matrix composites (Al-MMC) brake rotor and pad, JSAE Review 23, [25]. Zhang, H., Ramesh, K. T., Chin, E.S.C., High Strain Rate Response of Aluminium 6092/B4C Composites, Materials Science and Engineering, A 384, [26]. Anonymous, [27]. Anonim, seramik.html. [28]. Chichinadze, A. V., Temperature Distribution in Disk Brake, Friction and Wear in Machinery, 15, pp , [29]. Reinsch, E. W., Sintered metal brake linings for automotive applications, Delco-Moraine Division, General Motors Corp. Dayton, Chapter 2, pp. 9-21, Ohio, [30]. Boz, M., Toz Metalurjisi ile Üretilmiş Bronz Esaslı Fren Balata Malzemelerinin Sürtünme- Aşınma Davranışlarının İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, [31]. Handa, Y., Kato, T., Effects of Cu Powder, BaSO 4 and Cashew Dust on the Wear and Friction Characteristic of Automotive Brake Pads, Tribology Transactions, Vol.39, pp , [32]. Ayar, H. H., Disk Fren Balatalarında Bileşimin Performansa Etkilerinin Deneysel İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya, [33]. Eggleston, D., Eurac-Technical Bulletin, , [34]. Gemalmayan, N., Sürtünme malzemelerinin özelliklerinin deneysel incelenmesi, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Müh. Mimar. Fak., Ankara,1984. [35]. Lambla, M., Vo, V., Optimization of Phenolic Resin for Friction Materials Polymer Composites, Volume 7, 5, pp ,1986 8
Disk frenler, kuvvet iletimi, konstrüksiyon, kampanalı frenler, kuvvet iletimi, konstrüksiyon, ısınma, disk ve kampanalı frenlerin karşılaştırılması
Disk frenler, kuvvet iletimi, konstrüksiyon, kampanalı frenler, kuvvet iletimi, konstrüksiyon, ısınma, disk ve kampanalı frenlerin karşılaştırılması Hidrolik Fren Sistemi Sürtünmeli Frenler Doğrudan doğruya
DetaylıMARMARA ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ. Frenler - Genel. Abdullah DEMİR, Yrd. Doç. Dr.
MARMARA ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Frenler - Genel Abdullah DEMİR, Yrd. Doç. Dr. Frenler, güvenli sürüş için taşıtlarda bulunan en önemli aktif emniyet donanımıdır. Hareket halindeki taşıtı yavaşlatmak,
DetaylıMARMARA ÜNİVERSİTESİ TEKNİK EĞİTİM FAKÜLTESİ. Frenler - Genel. HAZIRLAYAN: Yrd. Doç. Dr. Abdullah DEMİR
MARMARA ÜNİVERSİTESİ TEKNİK EĞİTİM FAKÜLTESİ Frenler - Genel HAZIRLAYAN: Yrd. Doç. Dr. Abdullah DEMİR TEKNİK VE DİĞER ÖNLEMLER KAZALARI AZALTABİLİR Mİ? EVET! ÖNLEM KAZA İlişkisi (Kuzey Avusturya 1961-2003)
DetaylıMETAL MATRİSLİ KOMPOZİT MALZEMELER
Prof.Dr.Ahmet Aran - İ.T.Ü. Makina Fakültesi METAL MATRİSLİ KOMPOZİT MALZEMELER METAL MATRİSLİ KOMPOZİTLER KARMA MALZEMELER METAL MATRİSLİ KARMA MALZEMELER MMK ÜRETİM YÖNTEMLERİ UYGULAMA ÖRNEKLERİ Metal,
DetaylıMMT113 Endüstriyel Malzemeler 11 Kompozit Malzemeler. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2014-2015 Güz Yarıyılı
MMT113 Endüstriyel Malzemeler 11 Kompozit Malzemeler Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2014-2015 Güz Yarıyılı KOMPOZİT MALZEME TAKVİYE + MATRİKS Kompozit malzemeler 2 Kompozit malzemeler iki yada daha fazla bileşenden
DetaylıSÜPER ALAŞIMLAR Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER
Süper alaşım; ana yapısı demir, nikel yada kobalt olan nisbeten yüksek miktarlarda krom, az miktarda da yüksek sıcaklıkta ergiyen molibden, wofram, alüminyum ve titanyum içeren alaşım olarak tanımlanabilir.
DetaylıDİSKLİ FRENLERDE TERMO-ELASTİK KARARSIZLIĞIN İNCELENMESİ
DİSKLİ FRENLERDE TERMO-ELASTİK KARARSIZLIĞIN İNCELENMESİ Abdullah DEMİR* Ali ÇAVDAR** İbrahim KILIÇASLAN*** * Kocaeli Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğitimi Bölümü, Kocaeli 0 262 303 23 22
DetaylıMOTOR KONSTRÜKSİYONU-3.HAFTA
MOTOR KONSTRÜKSİYONU-3.HAFTA Yrd.Doç.Dr. Alp Tekin ERGENÇ İçten Yanmalı Motor Hareketli Elemanları 1- Piston 2- Perno 3- Segman 4- Krank mili 5- Biyel 6- Kam mili 7- Supaplar Piston A-Görevi: Yanma odası
Detaylımatris: a (Mo) (sünek) woven fibers cross section view fiber: g (Ni 3 Al) (kırılgan)
Kompozitler Kompozitler İki veya daha fazla malzeme grubuna ait malzemelerin bir araya getirilerek daha üstün özellikli malzeme oluşturulmasıdır. Cam takviyeli plastikler, beton, araba lastiği gibi örnekler
Detaylımatris: a (Mo) (sünek) woven fibers cross section view fiber: g (Ni 3 Al) (kırılgan)
Kompozitler Kompozitler İki veya daha fazla malzeme grubuna ait malzemelerin bir araya getirilerek daha üstün özellikli malzeme oluşturulmasıdır. Cam takviyeli plastikler, beton, araba lastiği gibi örnekler
DetaylıÖZGEÇMİŞ VE YAYINLAR
ÖZGEÇMİŞ VE YAYINLAR Yrd. Doç. Dr. Afşın Alper CERİT AKADEMİK GEÇMİŞİ Aksaray Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü İmalat ve Konstrüksiyon Anabilim Dalı Adana Yolu Üzeri E-90 Karayolu
DetaylıProf. Dr. HÜSEYİN UZUN KAYNAK KABİLİYETİ
KAYNAK KABİLİYETİ Günümüz kaynak teknolojisinin kaydettiği inanılmaz gelişmeler sayesinde pek çok malzemenin birleştirilmesi artık mümkün hale gelmiştir. *Demir esaslı metalik malzemeler *Demirdışı metalik
DetaylıDökme Demirlerin Korozyonu Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER
Dökme Demirlerin Korozyonu DÖKME DEMİR %2,06-%6,67 oranında karbon içeren Fe-C alaşımıdır. Gevrektirler. İstenilen parça üretimi sadece döküm ve talaşlı şekillendirme ile gerçekleştirilir. Dayanım yükseltici
DetaylıFren Balata Sisteminde Sürtünme Sonucu Oluşan Isı Transferi Ve Termal Gerilme Analizi
Taşıt Teknolojileri Elektronik Dergisi (TATED) Cilt: 1, No: 2, 2009 (9-20) Electronic Journal of Vehicle Technologies (EJVT) Vol: 1, No: 2, 2009 (9-20) TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR www.teknolojikarastirmalar.com
DetaylıVermiküler/Silindirik Grafitli Dökme Demir COMPACTED GRAPHITE CAST IRON
Vermiküler/Silindirik Grafitli Dökme Demir COMPACTED GRAPHITE CAST IRON Ferrit Silindirik grafitler (Ferrit + Perlit) Matrix Grafit küreleri Silindirik, Gri ve Küresel grafitli dökme demirler arası özelliklere
DetaylıMMM 2011 Malzeme Bilgisi
MMM 2011 Malzeme Bilgisi Yrd. Doç. Dr. Işıl BİRLİK Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü isil.kayatekin@deu.edu.tr Materials Science and Engineering: An Introduction W.D. Callister, Jr., John Wiley
DetaylıKonu: Yüksek Hassasiyetli Yağ Keçelerinin Takviye Bilezik Kalıplarının Üretiminde Kullanılan Takım Çelikleri ve Üretim Prosesleri
Nurettin ÇALLI Fen Bilimleri Ens. Öğrenci No: 503812162 MAD 614 Madencilikte Özel Konular I Dersi Veren: Prof. Dr. Orhan KURAL İTÜ Maden Fakültesi Konu: Yüksek Hassasiyetli Yağ Keçelerinin Takviye Bilezik
DetaylıİÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 BÖLÜM 2
İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 Malzeme Seçiminin Temelleri... 1 1.1 Giriş... 2 1.2 Malzeme seçiminin önemi... 2 1.3 Malzemelerin sınıflandırılması... 3 1.4 Malzeme seçimi adımları... 5 1.5 Malzeme seçiminde dikkate
DetaylıPamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi Pamukkale University Journal of Engineering Sciences
10 Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi Pamukkale University Journal of Engineering Sciences MERMER ATIKLARI KULLANILARAK ÜRETİLEN OTOMOTİV FREN BALATASININ SÜRTÜNME KATSAYISININ FARKLI
DetaylıSinterlenmişKarbürler. Co bağlayıcı ~ Mpa Sertlikliğini 1100 ⁰C ye kadar muhafaza eder Kesme hızları hız çeliklerine nazaran 5 kat fazladır.
SinterlenmişKarbürler Co bağlayıcı ~ Mpa Sertlikliğini 1100 ⁰C ye kadar muhafaza eder Kesme hızları hız çeliklerine nazaran 5 kat fazladır. Seramikler 3 Katogoride Toplanır: 1) Alumina (Al2O3) 2) Alumina
DetaylıKOMPOZİTLER Sakarya Üniversitesi İnşaat Mühendisliği
Başlık KOMPOZİTLER Sakarya Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Tanım İki veya daha fazla malzemenin, iyi özelliklerini bir araya toplamak ya da ortaya yeni bir özellik çıkarmak için, mikro veya makro seviyede
Detaylı1/26 KARBON-KARBON KOMPOZİTLERİ
1/26 KARBON-KARBON KOMPOZİTLERİ Karbon-Karbon Kompozitlerin Genel Özellikleri Yüksek elastik modül ve yüksek sıcaklık mukavemeti (T > 2000 o C de bile mukavemet korunur). Sürünmeye dirençli Kırılma tokluğu
Detaylıformülü zamanı da içerdiği zaman alttaki gibi değişecektir.
Günümüz endüstrisinde en yaygın kullanılan Direnç Kaynak Yöntemi en eski elektrik kaynak yöntemlerinden biridir. Yöntem elektrik akımının kaynak edilecek parçalar üzerinden geçmesidir. Elektrik akımına
DetaylıASBESTSİZ CONTALAR TEMEL ÖZELLİKLER TEKNİK ÖZELLİKLER. Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. ASBESTSİZ CONTALAR TEMEL ÖZELLİKLER Asbestsiz contalar; NBR bağlayıcılı aramid, sentetik, mineral fiberden oluşmaktadır. Asbest kullanımının artık tamamen ortadan kalktığı bugünlerde,
DetaylıTERMOKİMYASAL YÜZEY KAPLAMA (BORLAMA)
TERMOKİMYASAL YÜZEY KAPLAMA (BORLAMA) Deneyin Amacı: Demir esaslı bir malzemenin borlanması ve borlama işlemi sonrası malzemenin yüzeyinde oluşan borür tabakasının metalografik açıdan incelenmesi. Teorik
DetaylıMOTORLAR-5 HAFTA GERÇEK MOTOR ÇEVRİMİ
MOTORLAR-5 HAFTA GERÇEK MOTOR ÇEVRİMİ Yrd.Doç.Dr. Alp Tekin ERGENÇ GERÇEK MOTOR ÇEVRİMİ Gerçek motor çevrimi standart hava (teorik) çevriminden farklı olarak emme, sıkıştırma,tutuşma ve yanma, genişleme
DetaylıINVESTIGATION OF EFFECT OF POWDER MIXING TIME ON BRAKING CHARACTERISTIC IN BRAKE LINING MANUFACTURE
5. Uluslararası İleri Teknolojiler Sempozyumu (IATS 09), 13-15 Mayıs 2009, Karabük, Türkiye FREN BALATASI ÜRETİMİNDE TOZ KARIŞTIRMA SÜRESİNİN FRENLEME KARAKTERİSTİĞİNE ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI INVESTIGATION
DetaylıSOĞUTMA KANALLI FREN DİSKLERİNİN FRENLEME KUVVETLERİNE VE ISI DEĞİŞİMİNE ETKİLERİ
5. Uluslararası İleri Teknolojiler Sempozyumu (IATS 09), 13-15 Mayıs 2009, Karabük, Türkiye SOĞUTMA KANALLI FREN DİSKLERİNİN FRENLEME KUVVETLERİNE VE ISI DEĞİŞİMİNE ETKİLERİ IMPACTS OF SELF COOLING BRAKE
DetaylıCuSn10 YATAK MALZEMESİNİN TRİBOLOJİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ
PAMUKKALE ÜNİ VERSİ TESİ MÜHENDİ SLİ K FAKÜLTESİ PAMUKKALE UNIVERSITY ENGINEERING COLLEGE MÜHENDİ SLİ K B İ L İ MLERİ DERGİ S İ JOURNAL OF ENGINEERING SCIENCES YIL CİLT SAYI SAYFA : 25 : : : 4-45 CuSn
DetaylıKompozit Malzemeler. Tanım:
Kompozit Malzemeler Kompozit Malzemeler Kompozit Malzemeler Kompozit Malzemeler Tanım: Kompozit Malzemeler En az 2 farklı malzemenin birbiri içerisinde fiziksel olarak karıştırılmasıyla elde edilen yeni
DetaylıMALZEME BİLİMİ (DERS NOTLARI)
MALZEME BİLİMİ (DERS NOTLARI) Bölüm 10. Kompozitler Doç.Dr. Özkan ÖZDEMİR Doç. Dr. Özkan ÖZDEMİR KOMPOZITLER Kompozit, temel olarak birbiri içinde çözünmeyen ve birbirinden farklı şekil ve/veya malzeme
DetaylıKompozit Malzemeler. Tanım:
Kompozit Malzemeler Kompozit Malzemeler Kompozit Malzemeler Kompozit Malzemeler Tanım: Kompozit Malzemeler En az 2 farklı malzemenin birbiri içerisinde fiziksel olarak karıştırılmasıyla elde edilen yeni
DetaylıADB (AIR DISC BRAKES/HAVALI DISK FRENLERI) HATA ARAMASI İÇIN TEMEL ESASLAR. Bakınız 1. c)
ADB (AIR DISC BRAKES/HAVALI DISK FRENLERI) HATA ARAMASI İÇIN TEMEL ESASLAR 1. Aşınma farkı 2. Zamanından önce oluşan aşınma 1. Fren kaliperi sıkıştı/kurallara uygun kaymıyor 1/6 temizleyin (lastik manşetlerde
DetaylıTOKLUK VE KIRILMA. Doç.Dr.Salim ŞAHĠN
TOKLUK VE KIRILMA Doç.Dr.Salim ŞAHĠN TOKLUK Tokluk bir malzemenin kırılmadan önce sönümlediği enerjinin bir ölçüsüdür. Bir malzemenin kırılmadan bir darbeye dayanması yeteneği söz konusu olduğunda önem
DetaylıFren Balatalarında Cam Elyaf Kullanımının Sürtünme Özelliklerine Etkisinin Araştırılması
Taşıt Teknolojileri Elektronik Dergisi (TATED) Cilt 2, No:2, 35-41 Electronic Journal of Vehicle Technologies (EJVT) Vol:2, No:2, 35-41 TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR www.teknolojikarastirmalar.com e-issn: 1309-405X
DetaylıREHBER BROŞÜRÜNÜZ FREN SİSTEMİ
REHBER BROŞÜRÜNÜZ FREN SİSTEMİ FREN SİSTEMİ: GÜVENLİĞİNİZ İÇİN ANA UNSUR Fren sistemi talebinize anında ve kesin olarak yanıt vermelidir. Fren sisteminin en önemli öğeleri kampanalar, balatalar, diskler,
DetaylıİNTERMETALİK MALZEMELER. Doç. Dr. Özkan ÖZDEMİR (DERS NOTLARI-4)
İNTERMETALİK MALZEMELER (DERS NOTLARI-4) Doç. Dr. Özkan ÖZDEMİR BERİLYUM: Kimyasal özellikler bakımından alüminyuma benzer. Periyodik çizelgenin II A grubunun birinci elementidir ve metallere özgü özelliklerin
DetaylıTEXTAR FREN DİSKLERİ Ürün Yelpazesi
TEXTAR FREN DİSKLERİ Ürün Yelpazesi www.textar.com AKILLI TASARIM. Son ayrıntısına kadar Donatım yüzeyi O.E. toleranslarıyla hassas işlenmiş; mükemmel montaj için. Isı kanalı Isı transferini disk havalandırma
DetaylıGeleneksel sıcaklık ayarı: Önce emniyet Elektronik kontrollü termostat Daha fazla verimlilik için güvenli bir seçim
MAHLE Aftermarket ürün tanıtımı Elektronik kontrollü termostatlar Geleneksel sıcaklık ayarı: Önce emniyet Bir binek araç motorundaki yanma işlemi, yaklaşık 110 C lik çalışma sıcaklığı seviyesinde mükemmel
DetaylıUniversal Tip Susturucu Yuvarlak Şekil
Universal Tip Susturucu Yuvarlak Şekil ÖZET ÜRÜN BİLGİSİ EGSAN ürünü Üniversal Tip Susturucu: olumsuz iç ve dış etkenlere ve korozif koşullara dayanıklı, tamamen alüminyum kaplı sac gövde ve borudan oluşur.
DetaylıCAM ELYAF KATKILI DİSK FREN BALATALARINDA ZAMAN-SICAKLIK-SÜRTÜNME KATSAYISI İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ
TEKNOLOJİ, Cilt 8, (2005), Sayı 1, 101-106 TEKNOLOJİ ÖZET CAM ELYAF KATKILI DİSK FREN BALATALARINDA ZAMAN-SICAKLIK-SÜRTÜNME KATSAYISI İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ İbrahim MUTLU* Cengiz ÖNER** Recep KOÇ*** *
DetaylıİÇİNDEKİLER 1. Bölüm GİRİŞ 2. Bölüm TASARIMDA MALZEME
İÇİNDEKİLER 1. Bölüm GİRİŞ 1.1. Tasarım... 1 1.2. Makine Tasarımı... 2 1.3. Tasarım Fazları... 2 1.4. Tasarım Faktörleri... 3 1.5. Birimler... 3 1.6. Toleranslar ve Geçmeler... 3 Problemler... 20 2. Bölüm
DetaylıBölüm 11: Uygulamalar ve Metal Alaşımların İşlenmesi
Bölüm 11: Uygulamalar ve Metal Alaşımların İşlenmesi Metal alaşımlar nasıl sınıflandırılır ve genel uygulama alanları nedir? Metallerin genel üretim teknikleri nelerdir? Demir esalı olan ve olmayan alaşımlarda
DetaylıTEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR
www.teknolojikarastirmalar.org ISSN:13-11 Makine Teknolojileri Elektronik Dergisi () 37- TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR Kısa Makale Saf,, den üretilen yatakların aşınma özelliklerinin incelenmesi 1.Giriş Bekir
Detaylıkatalitik konvertör (S.C.R.) Iveco
IVECO KALİTESİNE YAKINDAN BAKIŞ N 3 katalitik konvertör (S.C.R.) Iveco AVANTAJLAR orijinal olmayan egzost sistemi RİSKLER Iveco SCR Katalitik Egzost Sistemleri mükemmel performansı garanti eder. Taklit
DetaylıMMM291 MALZEME BİLİMİ
MMM291 MALZEME BİLİMİ Ofis Saatleri: Perşembe 14:00 16:00 ayse.kalemtas@btu.edu.tr, akalemtas@gmail.com Bursa Teknik Üniversitesi, Doğa Bilimleri, Mimarlık ve Mühendislik Fakültesi, Metalurji ve Malzeme
DetaylıÇam Fıstığı Kozalaklarının Otomotiv Fren Balatasında Kullanımı ve Frenleme Karakteristiğine Etkisinin Araştırılması
Taşıt Teknolojileri Elektronik Dergisi (TATED) Cilt: 3, No: 1, 2011 (19-28) Electronic Journal of Vehicle Technologies (EJVT) Vol: 3, No: 1, 2011 (19-28) TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR www.teknolojikarastirmalar.com
Detaylı1. Giriş 2. Yayınma Mekanizmaları 3. Kararlı Karasız Yayınma 4. Yayınmayı etkileyen faktörler 5. Yarı iletkenlerde yayınma 6. Diğer yayınma yolları
1. Giriş 2. Yayınma Mekanizmaları 3. Kararlı Karasız Yayınma 4. Yayınmayı etkileyen faktörler 5. Yarı iletkenlerde yayınma 6. Diğer yayınma yolları Sol üstte yüzey seftleştirme işlemi uygulanmış bir çelik
DetaylıİÇİNDEKİLER. Bölüm 1 GİRİŞ
İÇİNDEKİLER Bölüm 1 GİRİŞ 1.1 TAŞITLAR VE SOSYAL YAŞAM... 1 1.2 TARİHSEL GELİŞİM... 1 1.2.1 Türk Otomotiv Endüstrisi... 5 1.3 TAŞITLARIN SINIFLANDIRILMASI... 8 1.4 TAŞITA ETKİYEN KUVVETLER... 9 1.5 TAŞIT
DetaylıMETALİK MALZEMELERİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ BAHAR 2010
METALİK MALZEMELERİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ BAHAR 2010 WEBSİTE www2.aku.edu.tr/~hitit Dersler İÇERİK Metalik Malzemelerin Genel Karakteristiklerİ Denge diyagramları Ergitme ve döküm Dökme demir ve çelikler
DetaylıHız-Moment Dönüşüm Mekanizmaları. Vedat Temiz
Hız-Moment Dönüşüm Mekanizmaları Vedat Temiz Neden hız-moment dönüşümü? 1. Makina için gereken hızlar çoğunlukla standart motorların hızlarından farklıdır. 2. Makina hızının, çalışma sırasında düzenli
DetaylıDOKUMA BAZALT-CAM VE FINDIK KABUĞU TAKVİYELİ POLİMER KOMPOZİTLERİNİN EĞİLME DAYANIMI VE ISI GEÇİRGENLİKLERİNİN İNCELENMESİ
İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi Yıl: 10 Sayı: 20 Güz 201 s.119-126 DOKUMA BAZALT-CAM VE FINDIK KABUĞU TAKVİYELİ POLİMER KOMPOZİTLERİNİN EĞİLME DAYANIMI VE ISI GEÇİRGENLİKLERİNİN İNCELENMESİ
DetaylıOtomotiv Fren Balatasında Zeolit Kullanımının Frenleme Karakteristiğine Etkisinin Araştırılması
Taşıt Teknolojileri Elektronik Dergisi (TATED) Cilt: 4 No: 3, 2012 (1-8) Electronic Journal of Vehicle Technologies (EJVT) Vol: 4, No: 3, 2012 (1-18) TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR www.teknolojikarastirmalar.com
DetaylıYoğun Düşük sürünme direnci Düşük/orta korozyon direnci. Elektrik ve termal iletken İyi mukavemet ve süneklik Yüksek tokluk Magnetik Metaller
Kompozit malzemeler İki veya daha fazla malzemeden üretilirler Ana fikir farklı malzemelerin özelliklerini harmanlamaktır Kompozit: temel olarak birbiri içinde çözünmeyen ve birbirinden farklı şekil ve/veya
DetaylıHAVA ARAÇLARINDAKİ ELEKTRONİK EKİPMANLARIN SOĞUTULMASINDA KULLANILAN SOĞUTMA SIVILARININ PERFORMANSA BAĞLI SEÇİM KRİTERLERİ
VI. ULUSAL HAVACILIK VE UZAY KONFERANSI 28-30 Eylül 2016, Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli HAVA ARAÇLARINDAKİ ELEKTRONİK EKİPMANLARIN SOĞUTULMASINDA KULLANILAN SOĞUTMA SIVILARININ PERFORMANSA BAĞLI SEÇİM
DetaylıAl-B 4 C Kompozitlerinin Fren Diski Olarak Kullanılabilirliğine Genel Bir Bakış
Al-B 4 C Kompozitlerinin Fren Diski Olarak Kullanılabilirliğine Genel Bir Bakış Fatih TOPTAN, Filiz KUMDALI, Işıl KERTĐ Yıldız Teknik Üniversitesi ÖZET Son yirmi yılda alüminyum matrisli kompozitler (Al-MMK),
DetaylıÖZGEÇMİŞ. Öğrenim Durumu :
ÖZGEÇMİŞ Akademik Ünvanı : Öğr. Gör. Dr. Adı ve Soyadı : Bekir Sadık ÜNLÜ Doğum Tarihi-Yeri : 30. 08. 1968 Telefon : 0 535 7215591 E-mail : bekir.unlu@bayar.edu.tr Web Sitesi : Öğrenim Durumu : Derece
DetaylıSAKARYA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
5. Soğutma Şekline Göre Hava soğutmalı motortar: Bu motorlarda, silindir yüzeylerindeki ince metal kanatçıklar vasıtasıyla ısı transferi yüzey alanı artırılır. Motor krank milinden hareket alan bir fan
DetaylıPÜSKÜRTME ŞEKİLLENDİRME (SPRAY FORMING / SPRAY DEPOSITION)
PÜSKÜRTME ŞEKİLLENDİRME (SPRAY FORMING / SPRAY DEPOSITION) Püskürtme şekillendirme (PŞ) yöntemi ilk olarak Osprey Ltd. şirketi tarafından 1960 lı yıllarda geliştirilmiştir. Günümüzde püskürtme şekillendirme
DetaylıMÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ/MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ EĞİTİM PLANI Saat/Hafta
Ders Kodu MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ/MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ 2016-2017 EĞİTİM PLANI Dersin Adı Kuramsal Uygulama Saat/Hafta Pratik/ Laboratuvar Yıl 1 / Yarıyıl 1 507001012006 Türk Dili I 2 0 0 2 2 2 Zorunlu 507001022006
DetaylıFRENLER SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI-II DERS NOTU
FRENLER MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI-II DERS NOTU Frenler 2 / 20 Frenler, sürtünme yüzeyli kavramalarla benzer prensiplere göre çalışan bir makine elemanı grubunu oluştururlar. Şu şekilde
DetaylıİÇERİK Kompozit malzemeler
İÇERİK Kompozit malzemeler Kullanım alanları Avantaj ve dezavantajları Sınıflandırılması KOMPOZİT MALZEMELER İki veya daha fazla malzemenin makro- düzeyde bir araya getirilmesiyle oluşturulan ve yeni özelliklere
DetaylıFARKLI GEOMETRİDEKİ FREN DİSKLERİNDE OLUŞAN ISININ İNCELENMESİ. Bekir Volkan DÜZEN LİSANS TEZİ OTOMOTİV MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ GAZİ ÜNİVERSİTESİ
1 FARKLI GEOMETRİDEKİ FREN DİSKLERİNDE OLUŞAN ISININ İNCELENMESİ Bekir Volkan DÜZEN LİSANS TEZİ OTOMOTİV MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ GAZİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ HAZİRAN 2014 2 Bekir Volkan DÜZEN tarafından
DetaylıÇELİK YAPILAR (2+1) Yrd. Doç. Dr. Ali SARIBIYIK
ÇELİK YAPILAR (2+1) Yrd. Doç. Dr. Ali SARIBIYIK Dersin Amacı Çelik yapı sistemlerini, malzemelerini ve elemanlarını tanıtarak, çelik yapı hesaplarını kavratmak. Dersin İçeriği Çelik yapı sistemleri, kullanım
Detaylı= σ ε = Elastiklik sınırı: Elastik şekil değişiminin görüldüğü en yüksek gerilme değerine denir.
ÇEKME DENEYİ Genel Bilgi Çekme deneyi, malzemelerin statik yük altındaki mekanik özelliklerini belirlemek ve malzemelerin özelliklerine göre sınıflandırılmasını sağlamak amacıyla uygulanan, mühendislik
DetaylıBÖLÜM#5: KESİCİ TAKIMLARDA AŞINMA MEKANİZMALARI
BÖLÜM#5: KESİCİ TAKIMLARDA AŞINMA MEKANİZMALARI Kesici Takımlarda Aşınma Mekanizmaları Aşınma, kesicinin temas yüzeylerinde meydana gelen malzeme kaybı olarak ifade edilir. Kesici Takımlarda Aşınma Mekanizmaları
DetaylıYORULMA HASARLARI Y r o u r l u m a ne n dir i?
YORULMA HASARLARI 1 Yorulma nedir? Malzemenin tekrarlı yüklere maruz kalması, belli bir tekrar sayısından sonra yüzeyde çatlak oluşması, bunu takip eden kopma olayı ile malzemenin son bulmasına YORULMA
DetaylıGenel olarak bir kompozit malzeme, her iki bileşene ait özelliklerin birleşimiyle daha iyi özellikteki kombinasyonlarının elde edildiği çok fazlı bir
Genel olarak bir kompozit malzeme, her iki bileşene ait özelliklerin birleşimiyle daha iyi özellikteki kombinasyonlarının elde edildiği çok fazlı bir malzeme olarak düşünülebilir. Bu birleşik etki prensibine
DetaylıİÇİNDEKİLER. Bölüm 1 GİRİŞ
İÇİNDEKİLER Bölüm 1 GİRİŞ 1.1 TAŞITLAR VE SOSYAL YAŞAM... 1 1.2 TARİHSEL GELİŞİM... 1 1.2.1 Türk Otomotiv Endüstrisi... 11 1.3 TAŞITLARIN SINIFLANDIRILMASI... 14 1.4 TAŞITA ETKİYEN KUVVETLER... 15 1.5
DetaylıHidrojen Depolama Yöntemleri
Gazi Üniversitesi Makina Mühendisliği Bölümü Maltepe-Ankara Hidrojen Depolama Yöntemleri Y.Doç.Dr.Muhittin BİLGİLİ İçerik Enerji taşıyıcısı olarak H 2 ve uygulamaları, Hidrojen depolama metodları, Sıkıştırılmış
DetaylıKolemanit ve Boraks Takviyeli Otomotiv Fren Balataların Sürtünme Performansına Etkisi
http://iarec.osmaniye.edu.tr/ Osmaniye/TURKEY 16-18 November 2017 The Effect of Colemanite and Borax Reinforced to the Friction Performance of Automotive Brake Linings Gökhan Başar 1*, B. Barış Buldum
DetaylıBir katı malzeme ısıtıldığında, sıcaklığının artması, malzemenin bir miktar ısı enerjisini absorbe ettiğini gösterir. Isı kapasitesi, bir malzemenin
Bir katı malzeme ısıtıldığında, sıcaklığının artması, malzemenin bir miktar ısı enerjisini absorbe ettiğini gösterir. Isı kapasitesi, bir malzemenin dış ortamdan ısı absorblama kabiliyetinin bir göstergesi
DetaylıFarklı Isıl İşlem Sürelerinde Üretilen Fren Balatalarının Frenleme Karakteristiğinin İncelenmesi
Taşıt Teknolojileri Elektronik Dergisi (TATED) Cilt: 3, No: 2, 2011 (39-45) Electronic Journal of Vehicle Technologies (EJVT) Vol: 3, No: 2, 2011 (39-45) TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR www.teknolojikarastirmalar.com
DetaylıBor oksit tozunun fren balatalarının tribolojik özelliklerine etkisi
SAKARYA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DERGİSİ SAKARYA UNIVERSITY JOURNAL OF SCIENCE e-issn: 2147-835X Dergi sayfası: http://www.saujs.sakarya.edu.tr Geliş/Received 14.11.2017 Kabul/Accepted 02.04.2018
DetaylıÜleksit ve Kolemanit Katkılı Fren Balata Malzemelerinin Tribolojik Özellikleri Üzerine Etkileri
http://iarec.osmaniye.edu.tr/ Osmaniye/TURKEY 16-18 November 2017 Effects of Colemanite and Ulexite on the Tribological Characteristics of Brake Friction Materials Gökhan Başar 1*, B. Barış Buldum 2, İlker
DetaylıKızılçam Kozalağı Tozu İçeren Fren Balatası Üretiminde Sıcak Presleme Basıncının Tribolojik Özelliklere Etkisi
Kızılçam Kozalağı Tozu İçeren Fren Balatası Üretiminde Sıcak Presleme Basıncının Tribolojik Özelliklere Etkisi Kürşat KAHYA 1 *, İlker SUGÖZÜ 2, Hüseyin ŞEVİK 3 Özet: Günümüze kadar yapılan araştırmalara
DetaylıMÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ/ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ EĞİTİM PLANI
MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ/ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 14-15 EĞİTİM PLANI Ders Kodu Dersin Adı Saat/Hafta Kuramsal Uygulama Pratik/ Laboratuvar Toplam AKTS Dersin Türü Yıl 1 / Yarıyıl 1 57116 Türk Dili I 5716
DetaylıTEZ BİLDİRİMİ DECLARATION PAGE
TEZ BİLDİRİMİ Bu tezdeki bütün bilgilerin etik davranış ve akademik kurallar çerçevesinde elde edildiğini ve tez yazım kurallarına uygun olarak hazırlanan bu çalışmada bana ait olmayan her türlü ifade
DetaylıHazırlık Sınıfı. 1.Sınıf / Güz Dönemi
SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DERS PLANI (BİRİNCİ VE İKİNCİ ÖĞRETİM) 2012 %25 V3 DERS PLANI (2014-2015 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILINDAN İTİBAREN) Hazırlık Sınıfı
DetaylıTEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR
www.teknolojikarastirmalar.org ISSN:1304-4141 Makine Teknolojileri Elektronik Dergisi 2005 (4) 41-45 TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR Teknik Not Soner BUYTOZ, İlyas SOMUNKIRAN Fırat Üniversitesi, Teknik Eğitim
DetaylıMMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 3 Çelik üretimi. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir Güz Yarıyılı
MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 3 Çelik üretimi Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2013-2014 Güz Yarıyılı Fırın Ön hadde Nihai hadde Soğuma Sarma Hadde yolu koruyucusu 1200-1250 ºC Kesme T >
Detaylı6.WEEK BİYOMATERYALLER
6.WEEK BİYOMATERYALLER Biyomedikal Uygulamalar İçin Malzemeler Doç. Dr. Ayşe Karakeçili 3. BİYOMATERYAL TÜRLERİ METALİK BİYOMATERYALLER Hard Tissue Replacement Materials Metalik materyaller, biyomateryal
DetaylıOTOMOTİV MÜHENDİSLİĞİ II (AKTARMA ORGANLARI)
OTOMOTİV MÜHENDİSLİĞİ II (AKTARMA ORGANLARI) Taşıtlarda farklı tahrik tipleri a ve b: motor ve tahrik önde c: motor ön, tahrik arka d:motor ve tahrik arka e:4 çeker a, Günümüzde otomobillerde yaygın kullanılan
DetaylıSERAMİK MATRİSLİ KOMPOZİT MALZEMELER ve ÜRETİMİ
SERAMİK MATRİSLİ KOMPOZİT MALZEMELER ve ÜRETİMİ Seramik Matrisli Kompozitler Seramik malzemeler, yüksek sıcaklığa dayanıklı ve hafif oldukları (d= 1,5-3,0 gr/cm3) için oldukça çekicidir. Seramik matrisli
DetaylıEnjektörler. Düşük Yakıt Tüketimi. Motora %100 uyum Doğru basınç ve miktar ile yakıt püskürtme Yüksek tork ve motor performansı 1-2
Enjektörler Motora %100 uyum Doğru basınç ve miktar ile yakıt püskürtme Yüksek tork ve motor performansı Düşük Yakıt Tüketimi 1846351 Birim Enjektör HPI 2.103 TL 1.349 TL 1943974 Birim Enjektör PDE 2.292
DetaylıAŞINMAYA KARŞI DAYANIKLI DALGIÇ POMPALAR
AŞINMAYA KARŞI DAYANIKLI DALGIÇ POMPALAR A. FUNDA ETAN 1970 yılında Đstanbul'da doğdu. 1988 yılında Highschool'u, 1992 yılında ise Đstanbul Teknik Üniversitesi, Đnşaat Fakültesi, Çevre Mühendisliği bölümünü
DetaylıÖZGEÇMİŞ VE YAYINLAR
ÖZGEÇMİŞ VE YAYINLAR Yrd. Doç. Dr. Afşın Alper CERİT AKADEMİK GEÇMİŞİ Erciyes Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Endüstriyel Tasarım Mühendisliği Bölümü 3809 Kayseri / TÜRKİYE Tel Faks E-posta Web : +90
DetaylıFREN, ARTIK BAMBAŞKA BİR IŞIĞIN ALTINDA
FREN, ARTIK BAMBAŞKA BİR IŞIĞIN ALTINDA www.hella.com/brakesystems 12 1 HER ÜRÜNDE MÜKEMMELLİK Mükemmel fren teknolojisi, profesyonel satış desteği, en son yenilikleri ve teknolojiyi takip eden birinci
DetaylıOTOMOBİL FREN SİSTEMLERİNİN HİDROLİK ÜNİTE İLE KONTROLÜ
Bu bir MMO yayınıdır OTOMOBİL FREN SİSTEMLERİNİN HİDROLİK ÜNİTE İLE KONTROLÜ Mustafa TİMUR 1 1 Kırklareli Üniversitesi 33 OTOMOBİL FREN SİSTEMLERİNİN HİDROLİK ÜNİTE İLE KONTROLÜ Mustafa TİMUR Kırklareli
DetaylıMekanik Tesisatlarda Isıl Genleşmeler ve Uygulamalar
Mekanik Tesisatlarda Isıl Genleşmeler ve Uygulamalar E.Tümay KÖSE Makine Y. Mühendisi 18.4.2013 1 1. Projelerde Isıl Genleşme 2. Isıl Genleşmeler 3. Sistem Elemanları a. Boru Askı ve Destekler b. Kompansatörler
Detaylı2016 YOL LASTİKLERİ ÜRÜN KATALOĞU
2016 YOL LASTİKLERİ ÜRÜN KATALOĞU S1 evo² (K117) Kuru & ıslak performans arasındaki en iyi denge! Yüksek hızlarda sürerken kontrollü ve hassas viraj alma kabiliyeti. Minimuma indirilmiş yuvarlanma direnci
DetaylıT.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEKATRONİK LABORATUVARI - II HİDROLİK FREN SİSTEMLERİ
T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEKATRONİK LABORATUVARI - II HİDROLİK FREN SİSTEMLERİ DENEY SORUMLUSU Arş. Gör. Şaban ULUS Ocak 2013 KAYSERİ HİDROLİK FREN
DetaylıUZAYSAL VE DOLU GÖVDELİ AŞIKLARIN ÇELİK ÇATI AĞIRLIĞINA ETKİSİNİN İNCELENMESİ
UZAYSAL VE DOLU GÖVDELİ AŞIKLARIN ÇELİK ÇATI AĞIRLIĞINA ETKİSİNİN İNCELENMESİ Mutlu SEÇER* ve Özgür BOZDAĞ* *Dokuz Eylül Üniv., Müh. Fak., İnşaat Müh. Böl., İzmir ÖZET Bu çalışmada, ülkemizde çelik hal
Detaylı2009 MÜFREDATI MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ / MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ EĞİTİM PLANI SINIF: 1 DÖNEM: GÜZ. Ders Kodu Dersin Adı T P K ECTS Ders Tipi
2009 MÜFREDATI MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ / MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ EĞİTİM PLANI SINIF: 1 DÖNEM: GÜZ Aİ 101 ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILAP TARİHİ-I 2 0 2 2 ZORUNLU MM 101 GENEL MATEMATİK-I 3 0 3 5 ZORUNLU MM 103 LİNEER
Detaylıİki malzeme orijinal malzemelerden elde edilemeyen bir özellik kombinasyonunu elde etmek için birleştirilerek kompozitler üretilir.
KOMPOZİTLER Kompozit malzemeler, şekil ve kimyasal bileşimleri farklı, birbiri içerisinde pratik olarak çözünmeyen iki veya daha fazla sayıda makro bileşenin kombinasyonundan oluşan malzemelerdir. İki
DetaylıBURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ DOĞA BİLİMLERİ, MİMARLIK VE MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ DOĞA BİLİMLERİ, MİMARLIK VE MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ TAŞIT FREN SİSTEMLERİ TESTİ DENEY FÖYÜ (HİDROLİK SERVO FREN SİSTEMİ) 1. GİRİŞ Fren sistemi, güvenli
DetaylıBRONZ ESASLI SERAMİK TAKVİYELİ FREN BALATALARININ PERFORMANSININ GELİŞTİRİLMESİ. Hüsamettin KUŞ DOKTORA TEZİ MAKİNA EĞİTİMİ ANABİLİM DALI
BRONZ ESASLI SERAMİK TAKVİYELİ FREN BALATALARININ PERFORMANSININ GELİŞTİRİLMESİ Hüsamettin KUŞ DOKTORA TEZİ MAKİNA EĞİTİMİ ANABİLİM DALI GAZİ ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MAYIS 2014 Hüsamettin
DetaylıHidrostatik Güç İletimi. Vedat Temiz
Hidrostatik Güç İletimi Vedat Temiz Tanım Hidrolik pompa ve motor kullanarak bir sıvı yardımıyla gücün aktarılmasıdır. Hidrolik Pompa: Pompa milinin her turunda (dönmesinde) sabit bir miktar sıvı hareketi
DetaylıSantrifüj Pompalar: MEKANİK ENERJİYİ, AKIŞKANDA KİNETİK ENERJİYE ÇEVİREN VE AKIŞKANLARI TRANSFER EDEN MAKİNALARDIR.
KSB DÜNYASINA D HOŞGELD GELDİNİZ SANTRİFÜJ J POMPALAR Santrifüj Pompalar: MEKANİK ENERJİYİ, AKIŞKANDA KİNETİK ENERJİYE ÇEVİREN VE AKIŞKANLARI TRANSFER EDEN MAKİNALARDIR. POMPA KESİT T RESMİ POMPA ANA PARÇALARI
DetaylıFZM 220. Malzeme Bilimine Giriş
FZM 220 Yapı Karakterizasyon Özellikler İşleme Performans Prof. Dr. İlker DİNÇER Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü 1 Ders Hakkında FZM 220 Dersinin Amacı Bu dersin amacı, fizik mühendisliği öğrencilerine,
Detaylı