Sorun alanları TBMM Raporu nda yer alan öneriler Mevsimlik Gezici Tarımda Çocuk İşçiliği Yuvarlak Masa toplantılarından çıkan öneriler

Transkript

1 Sorun alanları TBMM Raporu nda yer alan öneriler Mevsimlik Gezici Tarımda Çocuk İşçiliği Yuvarlak Masa toplantılarından çıkan öneriler Ulaşım Trafik denetimleri sıklaştırılmalı. Tren ücretleri indirilmeli, ek seferler düzenlenmeli. Caydırıcı trafik cezaları verilmeli. Ulaşımın güvenli şekilde yapılabilmesi için gerekli tedbirler alınmalıdır. Mevsimlik tarım işçilerinin güvenli ulaşımı için trafik denetimleri sıklaştırılmalı, özellikle bu sürecin yoğun olarak yaşandığı illerde jandarma ve polis de bu konuda bilgilendirilerek, ulaşım güvenliğini sağlamaya yönelik denetim sıklaştırılmalıdır. Barınma Toplanma alanlarında elektrik, su, konaklama, yemek pişirme, çamaşır, bulaşık ile tuvalet ve banyo ihtiyaçlarının devlet tarafından sağlanması zorunludur. Mevsimlik Gezici Tarım İşçilerinin Çalışma ve Sosyal hayatlarının iyileştirilmesi Genelgesi güncellenmeli, sorumlu kurumlar netleştirilmelidir. Geçici yerleşim yerlerinde istihdam edilecek görevlilerle hizmetlerin sürekliliği sağlanmalıdır. Çadır alanlarının zemini iyileştirilmeli, etrafına taş-mucur döşenmelidir. Sulama alanlarına yakın olunması halinde boğulma tehlikelerine karşı önlemler alınmalıdır. MTİ lerin toplanma alanlarının iyileştirilmesine yönelik başlatılan çalışmalar devam ettirilmeli. Barınma koşullarıyla ilgili standartlar belirlenmeli. Temiz su, tuvalet, banyo, elektrik, çocuk bakımı ve sosyal faaliyet merkezleri sağlanmalıdır. Yasal düzenlemelerde var olan muğlaklıklar netleştirilmelidir. MTİ lerin toplanma alanlarıyla ilgili sorumlular Belediye kanunlarında açıkça belirtilmelidir. Sağlık Geçici yerleşim yerlerinde tarla dönüşü saatlerde hizmet verecek mobil sağlık hizmetleri sunulmalıdır. (düzenli sağlık taramaları, çocuk gelişimi ve gebelik takipleri) Ailelere beslenme ve çocuk gelişimi konusunda eğitimler verilmelidir. MTİ ailelerin sağlık hizmetlerine ulaşımı kolaylaştırılmalıdır. (aşılama ve düzenli sağlık hizmetleri)

2 İş Sağlığı ve Güvenliği ILO nun Tarımda İş Sağlığı ve Güvenliği sözleşmesinin Türkiye tarafından onaylanması sağlanmalıdır. Sözleşme geçici ve mevsimlik tarım işçileri için sürekli çalışan işçilere sağlanan korunma düzeyinin aynısının sağlanması şartlarını getirmektedir. Eğitim MTİ lerin çalışmak üzere gittikleri bölgelerde taşımalı eğitim sistemi desteklenmeli, öğrencilere ücretsiz taşıma ve yemek hizmeti sunulmalıdır. Mobil eğitimin tercih edileceği yerlerde derslikler ve sosyal tesisler kurulmalıdır. Gezici öğretmenler mevsimlik tarım işçilerinin çocuklarına hizmet sunmalıdır. Öğrencilerin merkezi sınavlara ailelerinin tarım işçiliği yaptıkları yerlerde girmeleri için kolaylık sağlanmalıdır. Eğitimden sorumlu kurumlar MTİ lerin çocuklarının okula devamlılığıyla ilgili izleme çalışmalarını yürütmelidir. Öğrenci nakil işlemlerinde kolaylık sağlanmalıdır. Yaşça büyük olup akranlarıyla aynı sınıf seviyesinde olmayan öğrenciler için hızlandırılmış programlar yapılmalıdır. MEB ve ASPB, MTİ ailelerin çocuklarının okula kayıt ve devamlılığıyla ilgili takip ve denetim yapmalı. Mevsimlik göçün yoğun olduğu illerde, eğitmen ve öğretmenlere çocuk işçiliği ile ilgili meslek içi eğitimler verilmeli. Yaz okulu programları desteklenmeli, çocukların okul ile bağı güçlendirilmeli. Pilot yatılı okul olanakları sağlanmalı. Çocuk gelişimi, istismarı vb. konularda ailelere farkındalık arttırma çalışmaları Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından gerçekleştirilmeli ve özellikle yoksulluk koşullarındaki ailelere gerekli sosyal destek sağlanarak çocukların okula devamı konusunda destek olacak projeler geliştirilmelidir.

3 Sosyal Güvenlik MTİ lerin sigorta primine esas kazanç asgari tutarı üzerinden sigorta primleri devlet prim desteği kapsamına alınmalıdır. Çalıştıkları gün kapsamında MTİ lerin zorunlu sigortalılığa geçişleri sağlanmalıdır. İş aracıları ile toprak sahipleri arasında imzalanacak tarım aracılığı sözleşmesinin zorunlu olması uygulamasının hayata geçirilmesi denetimlerle sağlanmalıdır. Tarım aracılarının nitelikleri geliştirilmelidir. Kadın Yerleşim alanları yakınında ortak çamaşırhane ve mutfaklar kurulmalıdır. Mevsimlik tarım işçisi ailelerin küçük çocukları için kreş ve bakım evleri kurulmalıdır. Mevsimlik tarım işçisi kadınların analık sigortasından yararlanması sağlanmalıdır. Gebe, lohusa kadınların ve bebeklerin düzenli takibi yapılmalıdır. Mevsimlik kadın tarım işçilere, kadına yönelik her türlü şiddetin önlenmesi ve toplumsal cinsiyet eşitliği farkındalık eğitimleri verilmelidir. Mevsimlik gezici tarım işçiliğinde çocukların yaşadıkları yerlerden kopmaması için yaşadıkları yerlerde iş ve istihdam olanakları oluşturulmalıdır. Söz konusu istihdam ve iş olanaklarının oluşturulmasında özellikle kadın istihdamına önem verecek uygulamalar desteklenmelidir. (Kalkınma başlığı altında ele alınmış) Kentsel yerleşimlerde kadınların evlerinde ve birlikte çalışmalarına olanak sağlayan koşullar yaratılmalı ve, bununla ilgili projeler desteklenmelidir. Bu konuda kalkınma ajansları aktif rol oynayabilir. Kadın istihdamını teşvik etmek için çocuklara yönelik kreş, anaokulu gibi gündüz bakım olanakları yerel ve merkezi yönetim kurumları tarafından sağlanmalıdır.

4 Çocuk İşçiliği Çocuk işçiliği ile ilgili kurumların rol ve sorumluluklarının net bir şekilde tanımlanmalı, Hizmet veren kurumlar arasında politika, planlama, denetim, standart ve norm birliği açısından işbirliği sağlanmalı, Tarımda çocuk işçiliği sorununun paydaşları kendi aralarında etkin bir bilgi paylaşımı oluşturmalı, Hükümet, işveren ve işçi kuruluşları, sivil toplum örgütleri, özel sektör ve yerel idare arasında mevcut eşgüdüm daha etkin ve sistematik hale getirilmelidir. Mevzuattaki istisnalar nedeniyle tarım çalışanlarının büyük bir kısmı iş müfettişleri tarafından denetlenememektedir. Bununla ilgili mevzuat düzenlemeleri yapılmalıdır. Sektördeki kayıt dışılık sorununun çözümüne yönelik etkin bir teftiş mekanizması işletilmelidir. Tarımda çocuk işçiliğinin önlenmesine yönelik caydırıcı nitelikte gerekli mevzuat düzenlemesi yapılmalı ve taşrada mülki idare amiri tarafından oluşturulacak denetim ekiplerince mevzuatın uygulanması etkin bir şekilde izlenmelidir. Yasal mevzuatlar, kanun ve uluslararası sözleşmeler dikkate alınarak çocukların çalışması kesin bir şekilde engellenmelidir Tarımda kayıtdışılık önlenmelidir. Çocuk işçiliğini engelleyen ve cezai karşılığı olan hükümlerin uygulanması sağlanmalı, bu kapsamda denetimlerin gerçekleştirilerek, yaptırımların caydırıcı bir şekilde uygulanmasında tüm kamu birimleri sorumluluklarını yerine getirmelidir. Mevsimlik gezici tarım işçiliğini izleyen kurullara sivil toplum katılımı etkili bir şekilde sağlanmalıdır. Çocuk işçiliği konusunda toplumun tüm kesimlerinde farkındalık yaratacak bilgilendirme çalışmaları yapılmalı ve özellikle tarlada çocuk emeğinin olmaması yönünde yoğun bir kamuoyu oluşturma faaliyetleri yürütülmelidir. Mevsimlik gezici tarımda çocuk işçiliği konusunda üreticiler ve yereldeki kamu çalışanlarına yönelik farkındalık arttırma çalışmaları başlatılmalı ve sistemli olarak sürdürülmelidir. Tarımsal ürün kullanan özel sektörün çocuk işçiliğine son verilmesi konusunda bilgilendirilmesi ve iyi sosyal uygulama projelerine dahil edilmesi sağlanmalıdır. Yabancı İşçi Yabancı işçilerin çalışma izinlerini, çalışma koşullarını düzenleyen ve kayıt altına alınmalarını sağlayan yasal bir düzenleme hazırlanmalıdır Örgütlenme ve siyasal haklar Mevsimlik tarım işçilerinin çalışmak için gittikleri yerlerde oy kullanmalarını sağlayacak yasal düzenlemeler yapılmalı ve bu çerçevede yönetsel önlemler alınmalıdır

5 Kurumsal yapıya dair öneriler Mevsimlik gezici tarım işçiliği konusu Başbakanlık altında kurulacak ve ilgili bakanlıkların katılımı ile gerçekleşecek bir kurul ile ele alınmalıdır. Kurum soruna ilişkin çözüm politikaları üretmek ve uygulamak konusunda kalıcı ve devamlı bir irade göstermelidir.