YURTDIŞINDA MARKALAŞMA ve ETKİN MARKA KORUMASI. A. Furkan ÖZDEMİR Marka ve Patent Vekili Yurtdışı Marka Uzmanı

Transkript

1 YURTDIŞINDA MARKALAŞMA ve ETKİN MARKA KORUMASI A. Furkan ÖZDEMİR Marka ve Patent Vekili Yurtdışı Marka Uzmanı

2 İÇERİK 1. Yurtdışı Marka Tescilinin Gerekliliği Gümrük Uygulamaları Tescilsiz Marka Kullanımı 2. Marka Oluşumu ve Müracaatı Marka Müracaatının Yapılması Yurtdışı Müracaat Kriterleri 3. Yurtdışı Marka Tescil Sistemleri Ülkesel Müracaatlar Topluluk Tescil Müracaatları (WIPO, OHIM, OAPI, ARIPO)

3 4. Tescil Sonrası Marka Koruma Marka İzlemenin Önemi Kullanım ve Kullanılmama Nedeni ile Marka İptali Tescil yenileme 5. Yurtdışı Tasarım Tescil Sistemleri Tasarım Tescilinin Önemi ve Sergi Rüçhanı Ülkesel Müracaatlar Topluluk Tescil Müracaatları (WIPO, OHIM, OAPI, ARIPO)

4 1. Yurtdışı Marka Tescilinin Gerekliliği Gümrük Uygulamaları Tescilsiz Marka Kullanımı

5 YURTDIŞI MARKA TESCİL GEREKLİLİĞİ Öncelikle; Koruma için tescil şarttır Markalar tescil edildikleri ülkede korunurlar Size prestij kazandırır Devlet desteği imkanı sağlar

6 YURTDIŞI MARKA TESCİL GEREKLİLİĞİ Yurtdışı tescil ile; Gümrük ve ülke içinde ürünlerin toplatılması, Hizmetlerin engellenmesi, Sunum araçlarının toplatılması, Tazminat ve ceza davaları, gibi risklerin önüne geçilir.

7 YURTDIŞI MARKA TESCİL GEREKLİLİĞİ PICALDI Polonya Gümrüğü

8 YURTDIŞI MARKA TESCİL GEREKLİLİĞİ SARAR İsrail Sınırı

9 YURTDIŞI MARKA TESCİL GEREKLİLİĞİ Tescilsiz marka kullanımı Fason üretim (özellikle Uzak Doğu ve Güney Afrika piyasası) Distribütörlük bayilik anlaşmaları (anlaşma kapsamındaki hususlar) İhracata rağmen markanın kayıt dışı kalması (Resmi evraklarda markanın yer almaması)

10 2. Marka Oluşumu ve Müracaatı Marka Müracaatının Yapılması Yurtdışı Müracaat Kriterleri

11 MARKA OLUŞUMU ve MÜRACAATI Marka Tescili Ne Kazandırır? İhracatta marka Ulusal ve uluslararası pazarlara hakimiyet Prestij Yasal hakların kullanılması Dış piyasada tanıtım Hedef pazarlarda taklidi önleme Uluslararası anlaşmalar ve yaptırımlar

12 MARKA OLUŞUMU ve MÜRACAATI Marka Nasıl Olmalı!!! Akılda kalıcı Dikkat çekici Kısa ve öz Telaffuzu kolay Anlaşılabilir Yönlendirici ve fikir verici Olumlu mesaj içermeli Tüketici üzerinde etki bırakmalı

13 MARKA OLUŞUMU ve MÜRACAATI Markanızın, üretilen mal veya hizmetin adı haline gelmesini sağlayın.

14 MARKA OLUŞUMU ve MÜRACAATI Yurtdışı tescil kriterleri Ülke kanunlarına dikkat edilmeli Redde sebep olabilecek unsurlar içermemeli Faaliyet alanına giren sınıf emtia seçilmeli Kullanım esası göz ardı edilmemeli

15 MARKA OLUŞUMU ve MÜRACAATI Yurtdışı tescil kriterleri İhtiyaç analizi iyi yapılmalı En uygun tescil sistemi tercih edilmeli Ön araştırma yapılmalı Konusunda UZMAN kişiler ile çalışılmalı

16 3. Yurtdışı Marka Tescil Sistemleri a. Ülkesel Müracaatlar b. Topluluk Tescil Müracaatları i) WIPO Madrid Protokolü ii) CTM Avrupa Topluluk Markası iii) OAPI Afrika Topluluk Markası iv) ARIPO Afrika Bölgesel Fikri Haklar Org.

17 Yurtdışında Marka Tescil Sistemleri Ülkesel Marka Tescili Ne Zaman Tercih Edilmeli? Tescil talep edilen ülke herhangi bir topluluk tescili sistemine üye değilse Markanın Türkiye'de tescili mümkün değilse ya da Türkiye'de ilgili sınıf, logo vs ile tescili tercih edilmiyorsa Hızlandırılmış başvuru,tescil talep ediliyorsa

18 Yurtdışında Marka Tescil Sistemleri Ülkesel Marka Tescili Avantaj ve Dezavantajları Nelerdir? Yurtdışı Vekil aracılığıyla işlem yapıldığı için yüksek maliyetli Yurtdışı Vekil aracılığı ile işlem yapıldığı için güncel durum bilgisi ve geri bildirim alma avantajı mevcut Suriye, İran gibi bazı ülkelerde ülkesel olarak yapılan başvurular Madrid Sistemi üzerinden gelenlere nazaran öncelikli ve daha sağlıklı tescil sürecine tabi tutulmakta

19 Yurtdışında Marka Tescil Sistemleri WIPO Madrid Protokolü Merkezi İsviçre WIPO (World Intellectual Property Organization / Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü) Türkiye den 90 ülke + OHIM (Avrupa Topluluk Markası) olarak müracaat imkanı Koruma ve yenileme süreleri 10 yıl

20 Yurtdışında Marka Tescil Sistemleri WIPO Madrid Protokolü Avantajları Nelerdir? Yurtdışı Vekil aracılığı ile işlem yapılmadığı için düşük maliyetli Birden fazla ülkeye müracaat, unvan & adres değişikliği, yenileme, devir, vb. işlemleri tek başvuru ile gerçekleştirme kolaylığı mevcut Ek başvuru olanağı ile mevcut tescile sonradan ülke ekleme imkanı var

21 Yurtdışında Marka Tescil Sistemleri WIPO Madrid Protokolü Dezavantajları Nelerdir? Türkiye de müracaat veya tescil şartı Baz alınan markaya sınıf-logo ve başvuru sahibi bilgileri açısından bağlı kalınması şartı Bazı ülkeler için başvuruların güncel durumlarına ulaşılamaması Her ülkeden ayrı tescil belgesi alınamaması (Madrid tescil belgesi sadece sistem üzerinden yapılan başvuruyu gösterir) Türkiye'deki başvuruya 5 yıl süre ile bağlı olma durumu

22 Yurtdışında Marka Tescil Sistemleri OHIM Avrupa Topluluk Markası Merkezi İspanya OHIM (Office for Harmonisation in the Internal Market / İç Pazar Uyumlaştırma Ofisi) AB üye ülkeleri kapsar (toplam 28 ülke) (Türkiye AB üyesi olmadığından bu sisteme dahil değil) Bir başvuru ile tüm üye ülkelerde marka tescili Tescile bağlanma süresi yaklaşık 5-6 aydır ve benzer markalar açısından inceleme sistemi yoktur Koruma ve yenileme süreleri 10 yıl

23 Yurtdışında Marka Tescil Sistemleri OHIM Avrupa Topluluk Markası Avantajları Nelerdir? AB üyesi ülkelere tek bir başvuru ile müracaat yapma ve bununla birlikte unvan-adres değişikliği, yenileme, devir vs gibi işlemleri de tek başvuru ile gerçekleştirme kolaylığı sağlar. Markanın Türkiye de başvurulmuş olması şartı aranmaz Kullanım kolaylığı (tek ülkede kullanım yeterlidir)

24 Yurtdışında Marka Tescil Sistemleri OHIM Avrupa Topluluk Markası Dezavantajları Nelerdir? Benzer markalar açısından inceleme sistemi bulunmadığı için markanız bir başkası tarafından kolaylıkla tescil edilebilir! Tescilin üye ülkelerinden birinde iptal edilmesi tüm tescilin iptaline yol açar! NOT: Marka iptal kararı neticesinde markanın ülkesel faza geçirilmesi hakkı tanınmıştır.

25 Yurtdışında Marka Tescil Sistemleri OAPI Afrika Birliği Markası Kamerun da bulunan OAPI tarafından yürütülür Bir başvuru ile tüm üye ülkelerde (17 adet Afrika ülkesi) marka tescili imkanı sağlar. Bu ülkeler için ülkesel başvuru yapılması mümkün değil! Tescile bağlanma süresi yaklaşık 2 yıl Koruma ve yenileme süreleri 10 yıl

26 Yurtdışında Marka Tescil Sistemleri OAPI Afrika Birliği Markası Üye Ülkeler Afrika Cumhuriyeti Benin Burkina Faso Çad Ekvator Ginesi Fildişi Sahilleri Gabon Gine Gine Bisau Kamerun Kongo Komor Adaları Mali Moritanya Nijer Senegal Togo

27 Yurtdışında Marka Tescil Sistemleri ARIPO - Afrika Bölgesel Fikri Haklar Organizasyonu Toplam 8 Afrika ülkesinin üye olduğu tescil sistemidir. (Bostvana, Lesoto, Malavi, Namibya, Uganda, Tanzanya, Swaziland, Zimbabve) Tescile bağlanma süresi yaklaşık 2 yıl Koruma ve yenileme süreleri 10 yıl

28 Yurtdışı Müracaat Kriterlerine Uyum Ülke Kanunları İSVEÇ: Soyadları ya da Ticaret unvanları Sune Apelquist Revisionbyra SAREV AB Soyadı benzerliği

29 Yurtdışı Müracaat Kriterlerine Uyum Ülke Kanunları RUSYA: Tamamı sessiz harf yada rakam ise

30 Yurtdışı Müracaat Kriterlerine Uyum Ülke Kanunları Afganistan, İran, Kuveyt, Libya, Yemen, Sudan, Filistin Gazze, Suudi Arabistan BAE, Katar Singapur KKTC Alkollü içecekler ve bar hizmetleri tescil edilemez, ancak ülke içinde satışı yasak. Alkollü içecekler ve bar hizmetleri tescil edilemez, ancak ülke içinde satışı serbest Sakızlar tescil edilebilir ancak ülke içinde satışına izin verilmiyor, ancak ihracat amaçlı üretim serbest. Hizmet sınıfları tescil edilemez.

31 Yurtdışı Müracaat Kriterlerine Uyum Ülke Kanunları İRAN: Kadın figürleri

32 Yurtdışı Müracaat Kriterlerine Uyum Ülke Kanunları İslam Ülkeleri: Farklı dinleri çağrıştıran işaretler

33 Yurtdışı Müracaat Kriterlerine Uyum Tescili Mümkün Olmayan İbareler

34 Yurtdışı Müracaat Kriterlerine Uyum Coğrafi Yer Adları

35 4. Tescil Sonrası Marka Koruma Marka İzlemenin Önemi Marka Kullanımı ve Kullanılmama Nedeni ile Marka İptali Tescil Yenileme

36 TESCİL SONRASI MARKA KORUMA Marka İzleme Nedir? Benzer olarak görülen markalara zamanında itiraz ederek gerçek hak sahibinin markasını koruma sistemi

37 TESCİL SONRASI MARKA KORUMA Marka İzlemenin Gerekliliği Benzerlik İncelemesi Olmayan Ülkelerde Hakların Korunması Avrupa Bölgesinde 45 ülkeden 23 ünde benzerlik incelemesi sistemi mevcut değil (yaklaşık %50) CTM (Topluluk Markası Tescili) başvurular benzerlik incelemesine tabi değil

38 TESCİL SONRASI MARKA KORUMA Yayın İtiraz Sistemleri Tescil Öncesi Yayın İtiraz Arnavutluk, Çin, Fransa, İngiltere, İspanya, Macaristan, Makedonya, Romanya, Slovakya, Slovenya, Yunanistan, vb. Tescil Sonrası Yayın İtiraz Almanya, Danimarka, Finlandiya, İsveç, İsviçre, Norveç, vb. Yayın İtiraz Sistemi Bulunmayan Avusturya, Azerbaycan, Belarus, Estonya, Rusya, Sırbistan, Ukrayna, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Tacikistan, Türkmenistan, vb.

39 TESCİL SONRASI MARKA KORUMA Benzer Marka Örnekleri

40 TESCİL SONRASI MARKA KORUMA Benzer Marka Örnekleri

41 TESCİL SONRASI MARKA KORUMA Tescil Sonrası Kullanım Gereği Ülke kanunları (ABD, Kanada, Filipinler,vs.) Marka prestiji Marka hakkının sürdürülmesi Kazanılmış haklardan yararlanma

42 TESCİL SONRASI MARKA KORUMA Kullanılmamaya Dayalı İptal GRACE PERIOD Genel olarak tescil sonrası 3 yıl (Almanya da tescil sonrası 5 yıl) 3. şahısların talebi Resmi Kurum veya Mahkeme kararı

43 TESCİL SONRASI MARKA KORUMA Kabul Edilebilir Kullanım Yöntemleri Fatura, broşür, reklam, gümrük dokümanı, vs. (marka örneği veya ismi mutlaka yer almalı) Fuar veya sergi katılımı (Katılım dokümanları, ödeme dekontları, vs.) Bayilik veya distribütörlük anlaşmaları

44 TESCİL SONRASI MARKA KORUMA Tescil Yenileme Genel olarak 10 yıl Ülkesel Topluluk tescili 6 ay önce + 6 ay sonra (cezalı yenileme) Kazanılmış hakların kaybedilmemesi (kullanım hakkı, hukuki süreçte öncelik, vs.)

45 5. Yurtdışı Tasarım Tescil Sistemleri a. Ülkesel Müracaatlar b. Topluluk Tescil Müracaatları i) WIPO Lahey Anlaşması ii) OHIM Avrupa Topluluk Tasarımı

46 Yurtdışında Tasarım Tescil Sistemleri Öncelikle; Koruma süresince Tekel Hakkı sağlar Firma itibarının korunmasını ve artmasını sağlar Taklide karşı Koruma sağlar Haksız Kazancı engeller Hak Kaybını önler Maliyet Avantajı sağlar İhracata yönelik çalışmalarda avantaj sağlar

47 Yurtdışında Tasarım Tescil Sistemleri Sergi Rüçhanı 554 sayılı KHK 30. maddede düzenlenmiş Öncelik hakkı sağlar Yurtiçi veya Yurtdışı sergilerde teşhirden itibaren 6 ay içerisinde başvuru şartı Gerekli evraklar; sergi başlangıç tarihini gösterir belge (yetkili makamlarca düzenlenmiş), sergiye katılım evrakları, fotoğraflar

48 Yurtdışında Tasarım Tescil Sistemleri Ülkesel Tasarım Tescili Tescil talep edilen ülke herhangi bir topluluk tescili sistemine üye değilse - Tekli / Çoklu müracaat - İnceleme Var / Yok - İlan tescilden Önce / Sonra - Koruma süreleri farklı - Yenileme dönemleri farklı - Yıllık harç ödemesi Var / Yok

49 Yurtdışında Tasarım Tescil Sistemleri Ülkesel Tasarım Tescili Avantaj ve Dezavantajları Nelerdir? Yurtdışı Vekil aracılığıyla işlem yapıldığı için yüksek maliyetli Yurtdışı Vekil aracılığı ile işlem yapıldığı için güncel durum bilgisi ve geri bildirim alma avantajı mevcut Suriye, Mısır gibi bazı ülkelerde ülkesel olarak yapılan başvurular Lahey Anlaşması üzerinden gelenlere nazaran öncelikli ve daha sağlıklı tescil sürecine tabi tutulmakta

50 Yurtdışında Tasarım Tescil Sistemleri WIPO Lahey Anlaşması Merkezi İsviçre WIPO (World Intellectual Property Organization / Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü) Türkiye den 40 ülke + OHIM + OAPI olarak müracaat imkanı Koruma ve yenileme süreleri 5 yıl (en çok 4 defa yenileme koruma süresi 25 yıl)

51 Yurtdışında Tasarım Tescil Sistemleri WIPO Lahey Anlaşması Avantajları; Tek başvuru ile üye ülkeler içinden seçilen ülkelerde koruma sağlamak Tek bir başvuru ile aynı etkiye sahip bir tescil sistemi kullanarak işlemleri daha kolay hale getirmek İşlemler tek merkezden yürütülmekte ve bütün kayıtlar tek bir merkezde tutulmaktadır

52 Yurtdışında Tasarım Tescil Sistemleri WIPO Lahey Anlaşması Dezavantajı; Ülkesel aşamada müracaatlar o ülkenin yasaları nezdinde işlem görmektedir. Her ülkenin işlem süreçleri ve sistemi farklı olduğu için farklı kararlar çıkabilmektedir

53 Yurtdışında Tasarım Tescil Sistemleri OHIM Avrupa Topluluk Tasarımı Merkezi İspanya OHIM (Office for Harmonisation in the Internal Market / İç Pazar Uyumlaştırma Ofisi) AB üye ülkeleri kapsar (toplam 28 ülke) (Türkiye AB üyesi olmadığından bu sisteme dahil değil) Bir başvuru ile tüm üye ülkelerde marka tescili Tescile bağlanma süresi yaklaşık 1-2 aydır ve benzer markalar açısından inceleme sistemi yoktur Koruma ve yenileme süreleri 5 yıl (en çok 4 defa yenileme koruma süresi 25 yıl)

54 Yurtdışında Tasarım Tescil Sistemleri OHIM Avrupa Topluluk Tasarımı Avantajları; Tek bir müracaatla AB ye üye ülkelerde geçerli ve etkili tasarım tescil belgesi ve ülkesel müracaata nazaran daha az maliyet Hukuki ihtilaflarda tek uygulama, (Üye ülkelerin herhangi birinde verilen kararın 28 üye ülkede de geçerli olması) Üye ülkeden birinde kullanılan tasarımın diğer üye ülkelerde de kullanılıyor olarak kabul edilmesi

55 Yurtdışında Tasarım Tescil Sistemleri OHIM Avrupa Topluluk Tasarımı Yenileme işleminin 5. yıl sonunda tek bir müracaatla yapılması Dezavantajı; Üye ülkelerin herhangi birinde verilen olumsuz kararın 28 üye ülkede de geçerli olması

56 TEŞEKKÜRLER