SİRKÜLER 2018/46. Normal Vergi Oranı

Transkript

1 SİRKÜLER 2018/46 21/05/ sayılı Kanun un matrah ve vergi artırımına ilişkin düzenlemeleri tarihli ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan ve yayım tarihinde yürürlüğe giren 7143 sayılı Kanunun matrah ve vergi artırımına ilişkin hükümleri (5. madde) hakkındaki açıklamalarımız aşağıdadır. Mükellefler tarafından aşağıdaki şartlar dahilinde; gelir ve kurumlar vergisi, katma değer vergisi ve gelir (stopaj), kurumlar (stopaj) vergisi için matrah veya vergi artırımı yapıldığı durumda hesaplanan tutarların belirtilen süre ve şekilde ödenmesi şartıyla, kendileri hakkında artırımda bulundukları yıllar ve vergiler açısından vergi incelemesi ve tarhiyat yapılmayacaktır. Buna göre matrah artırımı; 2013, 2014, 2015, 2016 ve 2017 yıllarına ilişkin olarak gelir ve kurumlar vergisi ile katma değer vergisi ve bazı gelir ve kurumlar vergisi stopajları için yapılabilecektir. Kanun kapsamında matrah ve vergi artırımı talebinde bulunmak isteyen mükelleflerin başvurularını 31 Ağustos 2018 tarihi mesai saati bitene kadar yapmaları gerekmektedir. Hesaplanan vergilerin peşin veya taksitle ödenebilmesi mümkündür. Peşin ödenmek istenirse vergilerin tamamının ilk taksit ödeme süresi içerisinde (1 Ekim 2018 e kadar) ödenmesi gerekmektedir. Ayrıca söz konusu tutarlar ikişer aylık dönemler halinde azami 6 eşit taksitte de ödenebilir. Peşin yerine, 6 eşit taksitle ödenmek istenmesi halinde matrah veya vergi artırımına konu vergi tutarları 1,045 katsayısı ile çarpılır ve bulunan tutar taksit sayısına bölünmek suretiyle ikişer aylık dönemler halinde ödenecek taksit tutarı hesaplanır. Hesaplanan vergilerin yukarıda belirtildiği şekilde ödememesi hâlinde, gecikme zammıyla birlikte takip ve tahsiline devam olunur, ancak bu madde hükmünden yararlanılamayacaktır. 1- Kurumlar Vergisi ve Gelir Vergisi Matrah Artırımı a) Kurumlar Vergisi Matrah Artırımı Kurumlar vergisi matrah artırımı, tüm yıllar (2013, 2014, 2015, 2016 ve 2017) için yapılabileceği gibi istenilen yıl ya da yıllar için de yapılabilecektir. Kurumlar vergisi mükellefleri vermiş oldukları beyannamelerinde vergiye esas alınan matrahlarını 2013 yılı için % 35, 2014 yılı için % 30, 2015 yılı için % 25, 2016 yılı için % 20 ve 2017 yılı için de % 15 oranlarından az olmamak üzere artırarak matrah artırımına ilişkin düzenlemeden yararlanabilirler. Artırılan matrahlar üzerinden % 20 oranında vergi ödenmesi gerekmektedir. Ancak ilgili yıl kurumlar vergisi beyannamelerini kanuni süresinde vermiş, bu vergileri süresinde ödemiş ve ilgili yıllara ilişkin borç yapılandırma imkânından yararlanmamış olan mükellefler normal vergi oranı yerine % 15 indirimli oranda vergi ödeyeceklerdir. Yıl Matrah Artırım Oranı Asgari Artırım Tutarı (TL) Normal Vergi Oranı İndirimli Oran 1

2 % % 15% % % 15% % % 15% % % 15% % % 15% b) Gelir Vergisi Matrah Artırımı Gelir vergisi mükellefleri vermiş oldukları beyannamelerinde vergiye esas alınan matrahlarını 2013 yılı için % 35, 2014 yılı için % 30, 2015 yılı için % 25, 2016 yılı için % 20 ve 2017 yılı için de % 15 oranlarından az olmamak üzere artırarak matrah artırımına ilişkin düzenlemeden yararlanabilirler. Artırılan matrahlar üzerinden % 20 oranında vergi ödenmesi gerekmektedir. Ancak ilgili yıl gelir vergisi beyannamelerini kanuni süresinde vermiş, bu vergileri süresinde ödemiş ve ilgili yıllara ilişkin borç yapılandırma imkânından yararlanmamış olan mükellefler % 15 oranında vergi ödeyeceklerdir. Gelir vergisi matrah artırımına ilişkin özet tablo aşağıdadır. Yıl Matrah artırım oranları Asgari artırım tutarı (TL) İşletme hesabı ve diğer gelir vergisi mükellefleri Bilanço esası ve serbest meslek kazancı Sadece GMSİ Basit usul Vergi oranı İndirimli Oran % ,50 20% 15% % ,50 20% 15% % , ,50 20% 15% % , ,60 20% 15% % ,50 20% 15% c) Zarar etmiş olan mükelleflerde artırım tutarları Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, artırımda bulunmak istedikleri yıl ile ilgili olarak vermiş oldukları gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde; - Zarar beyan edilmiş olması veya - İndirim ve istisnalar nedeniyle matrah oluşmaması ya da - Hiç beyanname verilmemiş (ilgili yıllarda faaliyette bulunmuş veya gelir elde etmiş olup da bu faaliyetlerini ve gelirlerini vergi dairesinin bilgisi dışında bırakanlar dâhil) olması hâlinde, vergilendirmeye esas alınacak matrahlar aşağıdaki tabloda yer almaktadır. 2

3 Kurumlar vergisi mükellefleri Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler ile serbest meslek erbabı İşletme hesabına göre defter tutan mükellefler Basit usule tabi mükellefler 1.809, , , , ,50 Geliri sadece kiradan (GMSİ) ibaret olan mükellefler 3.619, , , , ,00 Diğer gelir vergisi mükellefleri Bu uygulamada ilgili yıllar itibarıyla gayrimenkul sermaye iratları için belirlenen istisna tutarlar dikkate alınmayacaktır. Birden fazla gelir unsuru elde eden gelir vergisi mükelleflerince vergi incelemesi ve tarhiyata muhatap olunmaması için, yukarıda belirtilen ilgili gelir unsuru itibarıyla matrah artırımı yapılması şarttır. d) Diğer hususlar Matrah artırımında bulunulan yıl için daha sonra vergi incelemesi ve cezalı tarhiyat yapılmayacaktır. İlgili yıla ilişkin olarak verilen beyannamede matrah beyan edilmemişse, matrah oluşmamışsa ya da hiç beyanname verilmemişse yine asgari artırım tutarları dikkate alınacaktır. Artırımında bulunulan yıllara ait zararların % 50 si, 2018 ve izleyen yıllar kârlarından mahsup edilemeyecektir. Matrah artırımında bulunan Kurumlar Vergisi mükellefleri eğer varsa yatırım indirimi stopajı artırımında da bulunmaları gerekecektir. İstisna ve indirimler nedeniyle gelecek yıllara devrolan zararlar ve geçmiş yıl zararları artırılan matrahlardan mahsup edilemeyecektir. 18/05/2018 tarihinden önce kesinleşen tarhiyatlar matrah artırımında dönem beyanı ile birlikte dikkate alınacaktır. Kâr dağıtımına bağlı stopaj uygulaması matrah artırımı kapsamında değildir. Artırılan matrahlar üzerinden ödenen vergiler KKEG niteliğindedir. Matrah/vergi artırımında bulunan mükellefler hakkında bu Kanundan önce başlanılmış incelemenin 2 ay içinde bitirilmemesi halinde bu işlemlere devam edilmeyecektir. 2 ay içerisinde sonuçlandırılan vergi incelemeleri ile ilgili tarhiyat öncesi uzlaşma talepleri dikkate alınmayacaktır. Bu nedenle Kanunun yayımı tarihinden önce tarhiyat öncesi uzlaşma talebi bulunan inceleme raporları derhal vergi dairesine gönderilecektir. İnceleme veya takdir komisyonu kararının vergi dairesine gelmesinden önce matrah artırımında bulunulursa inceleme ve takdir sonucu bulunan fark ile matrah artırımı mukayese edilerek gerekli tarhiyat yapılacaktır. Artırım için verilen beyannamelerden damga vergisi alınmayacaktır. 2- Katma Değer Vergisi Matrah Artırımı KDV mükellefleri, her bir vergilendirme dönemine ilişkin olarak verdikleri beyannamelerindeki hesaplanan KDV nin yıllık toplamı üzerinden; 2013 yılı için % 3,5, 2014 yılı için % 3, 2015 yılı için % 2,5, 2016 yılı için % 2 ve 3

4 2017 yılı için de % 1,5 tan az olmamak üzere belirlenecek katma değer vergisini, vergi artırımı olarak beyan edebileceklerdir. Yıl Oran ,50% ,00% ,50% ,00% ,50% KDV matrah artırımı bir tam yıl için yapılacaktır. Mükelleflerin artırımda bulunmak istedikleri yıl içinde işe başlamaları ya da işi bırakmaları halinde, faaliyette bulunulan vergilendirme dönemleri için artırımda bulunulur. Artırımda bulunulacak yılda KDV beyannamelerinin tamamı verilmemişse verilen beyannameler esas alınarak (Verilmiş olan beyannamelerin hesaplanan KDV leri toplanıp beyanname verilen dönem sayısına bölünerek) artırımda bulunulacaktır. Bir yıllık sürede 3 veya daha fazla beyanname veren mükelleflerin bu beyanlarında yer alan tutarlar tam yıla iblağ edilecektir. Bir yıllık sürede 3 dönemden daha az sayıda beyanda bulunulmuş ise mükelleflerin KDV artırımından yararlanabilmesi için gelir/kurumlar vergisi matrah artırımında bulunması şarttır. Bu durumda beyan edilen tutar üzerinden % 18 oranında vergi ödenecektir. Katma değer vergisi artırımında bulunulan yıllar için vergi incelemesi ve tarhiyatı yapılmayacaktır. İade talebi olanlar bakımından inceleme hakkı saklı olacaktır. Sonraki dönemlere devreden vergiler bakımından da inceleme yapılabilecek, ancak bu inceleme sonunda artırım talebinde bulunulan yıllara ilişkin olarak tarhiyat yapılamayacaktır. 2 nolu KDV beyannamesi (Sorumlu sıfatıyla beyan edilen katma değer vergisi) ile beyan edilmesi gereken vergiler bakımından vergi artırımından yararlanılamayacaktır. Matrah artırımı sonucu ödenen KDV, gelir veya kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınamayacaktır. Ayrıca bu tutarlar, 1 No.lu KDV beyannamelerine göre ortaya çıkan "Ödenmesi Gereken KDV" tutarlarından da indirilemeyecektir. Ödenen bu tutarların herhangi bir şekilde iade edilmesi de mümkün değildir. 3- Stopaj vergisinde artırım a) Ücret stopajında artırım Gelir Vergisi Kanunu nun 94. maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendi uyarınca hizmet erbabına ödenen ücretlerden vergi tevkifatı yapmaya mecbur olanlar, her bir vergilendirme dönemine ilişkin olarak verdikleri (ihtirazi kayıtla verilenler dâhil) muhtasar beyannamelerinde yer alan ücret ödemelerine ilişkin gayrisafi tutarların yıllık toplamı üzerinden aşağıdaki oranlardan az olmamak üzere hesaplanacak gelir vergisini artırmaları halinde ilgili dönemlere ilişkin gelir (stopaj) vergisi incelemesi ve tarhiyatı yapılmayacaktır

5 Vergi artırım oranı % 6 % 5 % 4 % 3 % 2 İlgili yıllarda muhtasar beyanname vermemiş mükellefler için bu maddede asgari işçi sayıları ve bu işçilere ilişkin asgari ücret tutarları belirtilerek düzenleme yapılacaktır. b) Serbest meslek ve kira stopajında artırım Muhtasar beyannamelerinde yer alan söz konusu ödemelerine ilişkin gayrisafi tutarların yıllık toplamı üzerinden; aşağıda belirtilen oranlarda gelir (stopaj) vergisini artırmaları halinde, ilgili dönemlere ilişkin gelir (stopaj) vergisi incelemesi ve tarhiyatı yapılmayacaktır. İlgili yıl içinde verilen muhtasar beyannamelerde beyan edilen tutarlar bir yıla iblağ edilmeyecektir Vergi artırım oranı % 6 % 5 % 4 % 3 % 2 c) Yıllara sari inşaat işlerine ilişkin stopaj artırımı Yıllara sari inşaat ve onarım işleri ile uğraşan kurumlara bu işleri ile ilgili olarak yapılan hakediş ödemeleri üzerinden 2013 ila 2017 yılları için her bir yıl itibarıyla %1 oranında hesaplanacak vergiyi ödemeleri halinde bu tevkifat türü için vergi incelemesi ve tarhiyat yapılmayacaktır. Bu kapsamda muhtasar beyanname verilmemiş olması veya muhtasar beyanname verilmekle birlikte artırılması istenilen ödeme türünün beyannamede bulunmaması halinde ise bilanço esasına göre defter tutan mükellefler için belirlenmiş asgari matrah üzerinden 2013 ila 2017 yılları için her bir yıl itibarıyla % 3 oranında hesaplanacak vergi ödenerek artırım imkânından yararlanılacaktır. d) Çiftçilere yapılan ödemelerde stopaj artırımı Çiftçilere yapılan ödemelerden vergi tevkifatı yapmaya mecbur olanlar muhtasar beyannamelerinde beyan edilen tutarlar üzerinden (bir yıla iblağ edilmeksizin) ilgili yıllarda geçerli olan tevkifat oranının %25 i oranında hesaplanacak vergiyi ödemek suretiyle vergi artırımından yararlanmaları mümkün bulunmaktadır. e) Diğer hususlar Gelir (stopaj) ve kurumlar (stopaj) vergisinde artırımda bulunulması durumunda ayrıca gelir veya kurumlar vergisi matrah artırımında bulunulmuş olması şartı aranmaz. Artırımında bulunmak isteyenlerin, yıl içinde işe başlamaları ya da işi bırakmaları hâlinde faaliyette bulunulan vergilendirme dönemleri için (ay kesirleri tam ay olarak dikkate alınmak suretiyle) bu fıkrada belirtilen esaslar çerçevesinde artırımda bulunulur. Artırımda bulunulan yıl içinde yer alan vergilendirme dönemlerine ilişkin olarak 18 Mayıs 2018 tarihinden önce yapılıp kesinleşen tarhiyatlar, ilgili dönem beyanı ile birlikte dikkate alınır. Artırıma esas ücret tutarı ile matrahlar, gelir veya kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınmaz. Artırımdan yararlanılarak hesaplanan gelir vergisine herhangi bir istisna ve indirim uygulanmaz. 4- Matrah ve vergi artımı ile ilgili genel hükümler a) Başvuru süresi 5

6 Matrah ve vergi artırımından yararlanabilmek için mükelleflerin bu Kanun un yayımlandığı tarihi izleyen 3. ayın sonuna (31 Ağustos 2018) kadar başvuruda bulunmaları gerekmektedir. Ancak Bakanlar Kurulu nun başvuru süresini 1 aya kadar uzatma yetkisi bulunmaktadır. b) Ödeme süresi ve taksitler Hesaplanan veya artırılan gelir, kurumlar ve katma değer vergilerinin peşin veya ilk taksiti bu Kanun un yayımlandığı tarihi izleyen 4. aydan başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde azami 6 eşit taksitte ödenmesi mümkündür. Buna göre artırılan vergilerin peşin ödenmemesi halinde, bu ödemenin 1 Ekim 2018 (30 Eylül 2018 hafta sonuna geldiği için) tarihine kadar yapılması gerekmektedir. Taksitle ödenmesi halinde ilk taksitin aynı süre içerisinde (1 Ekim 2018 tarihine kadar) ödenmesi şarttır. Sonraki taksitler ikişer aylık dönemler halinde ödenebilecektir. Bakanlar Kurulu nun ilk taksit ödeme süresini 1 aya kadar uzatma yetkisi bulunmaktadır. c) Taksitlerin süresinde ödenmemesi Matrah ve vergi artırımı hükümlerinden yararlanan mükelleflerin, hesaplanan vergileri yukarıda belirtildiği şekilde ödememesi hâlinde, 6183 sayılı Kanunun 51. maddesine göre gecikme zammıyla birlikte takip ve tahsiline devam olunur, ancak bu madde hükmünden yararlanılamaz. d) Matrah ve vergi artırımının başlamış olan vergi incelemelerine etkisi Matrah veya vergi artırımında bulunulması, 18 Mayıs 2018 tarihinden önce başlanılmış olan vergi incelemeleri ile takdir işlemlerine engel teşkil etmemektedir. Ancak, artırımda bulunan mükellefler hakkında başlanılan vergi incelemeleri ve takdir işlemlerinin, bu Kanun un yayımlandığı tarihi izleyen ayın başından itibaren iki ay içerisinde (31 Temmuz 2018 e kadar) sonuçlandırılamaması hâlinde, bu işlemlere devam edilmez. Bu süre içerisinde sonuçlandırılan vergi incelemeleri ile ilgili tarhiyat öncesi uzlaşma talepleri dikkate alınmaz. İnceleme veya takdir sonucu tarhiyata konu matrah veya vergi farkı tespit edilmesi hâlinde, inceleme raporları ile takdir komisyonu kararlarının vergi dairesi kayıtlarına intikal ettiği tarihten önce artırımda bulunulmuş olması şartıyla inceleme ve takdir sonucu bulunan fark, gelir, kurumlar ve KDV yönünden yapılan matrah artırımlarıyla birlikte değerlendirilir. İnceleme ve takdir işlemlerinin sonuçlandırılmasından maksat, inceleme raporları ve takdir komisyonu kararlarının vergi dairesi kayıtlarına intikal ettirilmesidir. e) Kaçakçılık ve terör suçları ve matrah artırımı 7143 Sayılı Kanun un 5. maddesi dokuzuncu fıkrası uyarınca, VUK.nun 359. maddenin (b) fıkrasındaki, defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler ile terör suçundan hüküm giyenlerin, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla haklarında terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı yahut bunlarla irtibatı olduğu gerekçesiyle adli makamlar, genel kolluk kuvvetleri veya Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı tarafından yürütülen soruşturma ve kovuşturmalar kapsamında vergi incelemesi yapılması, terörün finansmanı suçu veya aklama suçu kapsamında inceleme ve araştırma yapılması talep edilenlerin, matrah ve vergi artırımına ilişkin hükümlerden yararlanamayacağı hüküm altına alınmıştır. 5- Yürürlük Yukarıdaki hükümler Kanun un yayımı tarihinde (18 Mayıs 2018) yürürlüğe girmiştir. 6

7 7