KONYA TİCARET ODASI İÇİNDEKİLER. 1- Konya Perakende Güven Endeksi (KOPE) 2- Konya İstihdam İzleme Bülteni. 3- Konya Dış Ticaret Bülteni

Transkript

1 Temmuz 2012

2 KONYA TİCARET ODASI İÇİNDEKİLER 1- Konya Perakende Güven Endeksi (KOPE) 2- Konya İstihdam İzleme Bülteni 3- Konya Dış Ticaret Bülteni

3 TÜRKİYE NİN İLK YEREL ENDEKSİ: KOPE HABER BÜLTENİ Sayı 5 Konya Ticaret Odası (KTO) ve Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) işbirliğinde gerçekleştirilen Konya Perakende Güven Endeksi Anketi (KOPE) Türkiye nin, yerel düzeyde perakende sektöründeki eğilimleri ölçen ilk gösterge oldu. KOPE ile Konya da faaliyet gösteren perakendecilerin nabzı tutulacak ve perakende sektöründeki gelişmeler izlenebilecek. Konya Perakende Güven Endeksi (KOPE) ile Konya daki perakende sektörünün Türkiye ve Avrupa Birliği üye ülkeleri ile karşılaştırılması mümkün hale gelecektir. Konya nın Perakendesi Artık Gözlem Altında: Mayıs 2008 den bu yana Konya nın da aralarında olduğu 32 ildeki 500 perakendeci ile gerçekleştirilen TEPAV Perakende Anketi (TEPE) artık Konya özelinde de gerçekleştirilmektedir. Konya Ticaret Odası (KTO) ve Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) işbirliğinde gerçekleştirilen Konya Perakende Anketi kapsamında Konya nın merkez ilçeleri olan Karatay, Meram ve Selçuklu da yiyecek, içecek ve tütün ürünleri, tekstil, hazır giyim ve ayakkabı, elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar, BYS mobilya, aydınlatma ekipmanı ve ev içi kullanım ürünleri, motorlu taşıtlar, birden fazla çeşit türde ürün satan büyük mağazalar ve diğer sektörlerde faaliyet gösteren 300 perakendeci ile her ay yüz yüze anketler yapılmaktadır. Bu kapsamda perakendeciler ile beşinci dönem görüşmeler Haziran ayında yapılmıştır. KOPE sonuçları her ayın 2. iş günü Konya Ticaret Odası internet sayfasında ve canlı yayında kamuoyuna açıklanacaktır. Perakende Güven Endeksi Nasıl Hesaplanıyor: Perakende Güven Endeksi; ankette yer alan Geçtiğimiz üç ayda işlerinizin gelişimi ne yönde oldu?, Mevcut stoklarınızın düzeyi hakkında ne düşünüyorsunuz? ve Satışlarınızın önümüzdeki üç ayda ne yönde değişeceğini düşünüyorsunuz? sorularına verilen yanıtların balanslarının ortalaması alınarak hesaplanmaktadır. Balans değeri, sorulara olumlu cevap verenler ile olumsuz cevap verenlerin farkı alınarak hesaplanmaktadır. 1

4 Konya Perakendesi Düşmeye Devam Ediyor: Mayıs ayında Konya Perakende Güven Endeksi 1,0 değerini alırken TEPAV Perakende Güven Endeksi sıfırın altında 8,6 değerini almıştır. Böylelikle KOPE, beşinci ayında da TEPE den daha yüksek bir değer aldı. KOPE geçen aya göre 1,6 puan düşerken, TEPE geçen aya göre 6,8 puan düşmüştür. Konya perakendesi Mayıs ayından sonra Haziran ayında da düşmüştür. Haziran Ayının Lideri Yiyecek ve İçecek Sektörü: Konya da perakende sektöründe Haziran ayında da en iyi performansı yiyecek, içecek ve tütün ürünleri alt sektörü sergilemiştir. En olumsuz performansı ise elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar alt sektörü sergilemiştir. Geçen aya göre en fazla artış yiyecek, içecek ve tütün ürünleri alt sektöründe olurken, en fazla düşüş mobilya, aydınlatma ekipmanı ve ev içi kullanım ürünleri alt sektöründe olmuştur. Sektörler Bazında Konya Perakende Güven Endeksi (KOPE) Haziran 2012 (KOPE) Mayıs 2012 Haziran 2012 Mayıs 2012 Farkı Yiyecek, içecek ve tütün ürünleri 21,2 15,9 5,3 Tekstil, hazır giyim ve ayakkabı 18,3 20,8-2,5 Birden fazla türde ürün satan bakkal, market ve büyük mağazalar 8,3 6,8 1,6 Mobilya, aydınlatma ekipmanı ve ev içi kullanım ürünleri 2,6 17,9-15,4 Diğer -7,6-4,6-3,1 Motorlu taşıtlar -10,7-11,5 0,8 Elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar -12,3-10,5-1,8 Konya Perakendesinde Sipariş, Satış ve İstihdam Beklentileri Düşüyor: Konya daki perakendecilerin yüzde 39,3 ü önümüzdeki üç ayda satışlarının artacağını, yüzde 32,7 si ise önümüzdeki üç ayda tedarikçilerden siparişlerinin artacağını beklerken yüzde 44,7 si geçen 3 aya göre bugün işlerin kötüleştiğini, yüzde 55 i ise geçen yılın aynı dönemine göre bugün işlerin kötüleştiğini ifade etmiştir. Konya ve Türkiye, Perakende Anketi soruları bazında karşılaştırıldığında (balans değerlerine bakıldığında), Konya nın işlerin geçen yılın aynı dönemine göre durumu ve gelecek 3 aydaki satış fiyatları beklentileri dışında tüm beklenti ve durumlarda Türkiye ye göre daha olumlu bir durumda olduğu görünmektedir. Konya özelinde Haziran 2012 de, Mayıs 2012 ye göre geçtiğimiz 3 aya göre işlerin bugünkü durumunda ve mevcut stok düzeyinde olumlu gelişmeler yaşanmıştır. Ancak önümüzdeki 3 ayda tedarikçilerden sipariş beklentilerinde, satış hacmi ve satış fiyatı beklentilerinde, istihdam beklentilerinde, gelecek 12 ayda mağaza sayısı artış beklentilerinde ve işlerin geçen yıla göre bugünkü durumunda düşüş olmuştur. 2

5 Konya daki faaliyet gösteren perakendecilerin geçmiş 3 aya göre bugünkü işlerinde geçen aya göre sınırlı toparlanma vardır ancak geleceğe ilişkin sipariş, satış ve istihdam beklentileri azalmaktadır. Sorular (Balans değeri) Konya (KOPE) Haziran 2012 Konya (KOPE) Mayıs 2012 Türkiye (TEPE) Haziran 2012 Geçtiğimiz üç ayda işlerinizin gelişimi ne yönde oldu? -22,7-23,7-33,9 Mevcut stoklarınızın düzeyi hakkında ne düşünüyorsunuz? 19,7 10,3 10,2 Tedarikçilere verdiğiniz siparişlerin önümüzdeki üç ayda ne yönde değişeceğini düşünüyorsunuz? 1,0 7,7-5,5 Satışlarınızın önümüzdeki üç ayda ne yönde değişeceğini düşünüyorsunuz? 6,0 21,0-1,9 İstihdam ettiğiniz personel sayısının önümüzdeki üç ayda ne yönde değişeceğini düşünüyorsunuz? 5,0 15,7 3,0 Satış fiyatlarınızın önümüzdeki üç ayda ne yönde değişeceğini düşünüyorsunuz? 4,0 11,0 5,9 İşleriniz geçen yılın aynı dönemine göre bu yıl nasıl gelişti? -35,0-22,3-29,4 Mağaza sayınızın önümüzdeki 12 ayda nasıl değişmesini bekliyorsunuz? 15,7 21,3 8,0 TEPAV Perakende Güven Endeksi (TEPE) Hakkında: Avrupa ekonomilerindeki gelişmelerin karşılaştırılabilir bir şekilde izlenebilmesi, bölge ülkeleri arasındaki entegrasyon düzeyi dikkate alındığında, etkili ekonomi politikalarının tasarımı için son derece önemlidir. Bundan dolayı, Avrupa Komisyonu Ekonomik ve Finansal İşler Direktörlüğü bünyesinde yürütülmekte olan Avrupa Birliği İş Dünyası ve Tüketici Anketleri Ortak Uyumlaştırılmış Programı böyle bir karşılaştırmayı mümkün kılmak amacıyla, 27 Avrupa Birliği üyesi ülkede perakende sektöründeki gelişmeleri izlemek üzere başlatılmıştır. AB üyesi ülkelerin tümünde yürütülmekte olan program daha sonra Türkiye nin de aralarında bulunduğu aday ülkeleri de kapsayacak şekilde genişletilmiştir. Programın, Türkiye deki perakende sektöründeki gelişmeleri izlemeyi amaçlayan aşaması, TEPAV tarafından gerçekleştirilmektedir. TEPAV Perakende Anketi, Mayıs 2008 den bu yana her ay 32 ilde 500 perakendeci ile yüz yüze görüşülerek yapılıyor. Perakendecilere geçmiş döneme, mevcut durum ve gelecek döneme ilişkin beklentiler soruluyor. Türkiye nin en kapsamlı perakende sektörü anketi olan TEPAV Perakende Anketi'nin sonuçları, Aralık 2009 dan itibaren her ayın 2. iş günü TEPAV ın internet sayfasında ve CNBCe canlı yayını ile kamuoyuna açıklanmaktadır. Nisan 2011'den itibaren TEPE verileri mevsimsellikten arındırılmış ve arındırılmamış seriler olarak açılanmaktadır. 3

6 HABER BÜLTENİ Sayı 5 Konya Ticaret Odası (KTO) İstihdam İzleme Bülteni, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) verilerinin bir araya getirilerek Konya daki kayıtlı istihdama (4/a, 4/b, 4/c) ilişkin tespitler yapılmasını, ayrıca istihdam piyasasında Konya nın Türkiye genelindeki yerinin tespit edilmesini hedeflemektedir. Konya da son 1 yılda 24 bin kişi sigortalı iş sahibi oldu SGK verilerine göre Mart 2012 de sigortalı ücretli (4/a) çalışanların sayısı Türkiye genelinde 11 milyon 257 bin olurken Konya da ise 226 bin olmuştur. Mart 2011 den Mart 2012 ye sigortalı ücretli sayısı Türkiye de 1 milyon (yüzde 9,8) artarken Konya da 24 bin (yüzde 11,9) artmıştır. Mart 2009 dan Mart 2012 ye Türkiye deki sigortalı ücretli çalışan sayısı yüzde 33,9 artarken, Konya da artış oranı yüzde 40,8 olmuştur. Mevsimsellikten arındırılmış serilerde ise son 1 ayda sigortalı ücretli çalışan sayısındaki artış Konya da ve Türkiye de yüzde 1 olmuştur. Tablo 1. Sigortalı Ücretli (4/a) Çalışan Sayısı (Mart, ; Şubat-Mart 2012) Konya (4/a) Türkiye (4/a) Mart Mart Mart Mart Mart 12 - Mart 11 (Fark) Mart 12 - Mart 11 (Artış, %) 11,9 9,8 Mart 11 - Mart 10 (Artış, %) 14,4 12,2 Mart 10 - Mart 09 (Artış, %) 9,9 8,6 Mart 12 - Mart 09 (Artış, %) 40,8 33,9 Şubat 2012* Mart 2012* Mart 12 - Şubat 12 (Fark)* Mart 12 - Şubat 12 (Artış, %)* 1,0 1,0 *Mevsimsellikten arındırılmış rakamlar Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları 4

7 Konya, sigortalı ücretli çalışan sayısı en fazla olan iller arasında 8. sıradadır. Konya, 3 büyük şehrin yanı sıra Bursa, Antalya, Kocaeli ve Adana nın arkasında yer almaktadır. Konya yı Gaziantep, Tekirdağ ve Mersin takip etmektedir. Son 1 yıldaki sigortalı ücretli artışına en fazla katkı sağlayan iller arasında ise Konya 9. sırada yer almıştır. Mart 2011 den Mart 2012 ye sigortalı ücretli çalışan sayısı değişiminde Konya, yüzde 11,9 luk artış ile 81 il arasında 18. sırada, istihdamın en fazla olduğu ilk 15 il arasında ise Konya, 6. sırada gelmektedir. Türkiye ve Konya daki sigortalı ücretli (4/a) çalışan sayısı Ekim 2008 de 100 kabul edildiğinde, söz konusu değer, Mart 2012 de, Türkiye için 130,2 olurken Konya içinse 140,3 olmuştur. Ekim 2008 den bu yana Konya daki sigortalı ücretli sayısındaki artış oranı Türkiye genelinin üzerinde olmuştur. Konya daki sigortalı ücretli istihdamı Aralık 2009 dan bu yana sürekli artmaktadır. Şekil 1. Aylara Göre Sigortalı Ücretli (4/a) Çalışan Sayısı (Ekim 2008=100 olarak endekslenmiştir) (Mevsimsellikten arındırılmış seriler) 145,0 140,0 135,0 130,0 125,0 120,0 115,0 110,0 105,0 100,0 95,0 140,3 130,2 Türkiye Endeks Konya Endeks Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları Konya da işyeri artış hızı Türkiye den daha fazla Mart 2012 de işyeri sayısı Türkiye genelinde yaklaşık 1 milyon 467 bin olurken Konya da ise yaklaşık 36 bin olmuştur. Mart 2011 den Mart 2012 ye işyeri sayısı Türkiye de 122 bin (yüzde 9,1) artarken Konya da 3 bin 600 (yüzde 11,3) artmıştır. Mart 2009 dan Mart 2012 ye Türkiye deki işyeri sayısı yüzde 27,8 artarken Konya da artış oranı ise yüzde 37,5 olmuştur. Mevsimsellikten arındırılmış serilerde ise son 1 ayda Konya da işyeri sayısındaki artış yüzde 0,9, Türkiye genelinde ise yüzde 0,8 olmuştur. 5

8 Tablo 2. İşyeri Sayısı (4/a) (Mart, ; Şubat-Mart 2012) Konya (4/a) Türkiye (4/a) Mart Mart Mart Mart Mart 12 - Mart 11 (Fark) Mart 12 - Mart 11 (Artış, %) 11,3 9,1 Mart 11 - Mart 10 (Artış, %) 12,2 10,3 Mart 10 - Mart 09 (Artış, %) 10,2 6,3 Mart 12 - Mart 09 (Artış, %) 37,5 27,8 Şubat 2012* Mart 2012* Mart 12 - Şubat 12 (Fark)* Mart 12 - Şubat 12 (Artış, %)* 0,9 0,8 *Mevsimsellikten arındırılmış rakamlar Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları Konya, işyeri sayısı en fazla olan iller arasında İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa ve Antalya nın ardından 6. sırada yer almıştır. Konya, son 1 yıldaki işyeri sayısı artışına katkıda bulunan iller arasında, üstteki illerin yanı sıra Adana nın gerisinde kalarak 7. sırada yer almıştır. Mart 2011 den Mart 2012 ye işyeri sayısı değişiminde Konya, yüzde 11,3 lük artış ile 81 il arasında 16. sırada, işyeri sayısının en fazla olduğu ilk 15 il arasında ise Adana, Gaziantep, Mersin ve Antalya dan sonra 5. sırada gelmektedir. Konya yı, Bursa, Aydın ve İzmir takip etmektedir. İşyeri sayısı Ekim 2008 de 100 kabul edildiğinde, söz konusu değer Mart 2012 de 138,4 e çıktı. Aynı dönemde Türkiye genelindeki artış 100 den 127,3 e gerçekleşti. 6

9 Şekil 2. Aylara İşyeri Sayıları (4/a) (Ekim 2008=100 olarak endekslenmiştir) (Mevsimsellikten arındırılmış seriler) 140,0 135,0 130,0 125,0 120,0 115,0 110,0 105,0 100,0 95,0 138,4 127,3 Türkiye Endeks Konya Endeks Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları Konya en fazla kadın istihdam edilen iller arasında 13. sırada ama SGK verilerine göre Mart 2012 de sigortalı ücretli (4/a) kadın çalışan sayısı Türkiye genelinde 2 milyon 753 bin olurken Konya da ise 33 bin 768 e yükselmiştir. Mart 2011 den Mart 2012 ye sigortalı ücretli kadın çalışan sayısı Türkiye de 237 bin (yüzde 9,4) artarken Konya da 3 bin 181 kişi (yüzde 10,4) artmıştır. Mart 2009 dan Mart 2012 ye Türkiye deki sigortalı ücretli kadın çalışan sayısı yüzde 38 artarken Konya da artış oranı ise yüzde 53 olmuştur. Mart 2009 da Konya daki kadın istihdamının Konya nın toplam istihdamına oranı yüzde 13,7 iken, Mart 2012 de yüzde 14,9 olmuştur. Ancak Mart 2012 de Türkiye genelinde kadın istihdamının toplam istihdama oranı yüzde 24,5 olmuştur. Konya, kadın istihdam oranlarında Türkiye geneline göre kötü durumdadır. En fazla kadın istihdam edilen iller arasında Konya 13. sırada iken, illerdeki kadın istihdamının ildeki toplam istihdama oranına göre sıralama yapıldığında Konya 81 il arasında 63. sırada yer almaktadır. Mevsimsellikten arındırılmış serilerde ise son 1 ayda Konya da sigortalı ücretli kadın çalışan sayısı yüzde 2,2 artarken Türkiye genelinde de yüzde 0,9 artmıştır. 7

10 Tablo 3. Sigortalı Ücretli (4/a) Kadın Çalışan Sayısı (Mart, ; Şubat-Mart 2012) Konya (4/a) Türkiye (4/a) Konya daki Kadın İstihdamının Konya daki Toplam İstihdama Oranı (%) Mart ,7 Mart ,2 Mart ,1 Mart ,9 Mart 12 - Mart 11 (Fark) Mart 12 - Mart 11 (Artış, %) 10,4 9,4 Mart 11 - Mart 10 (Artış, %) 22,4 13,6 Mart 10 - Mart 09 (Artış, %) 13,2 11,1 Mart 12 - Mart 09 (Artış, %) 53,0 38,0 Şubat 2012* ,6 Mart 2012* ,8 Mart 12 - Şubat 12 (Fark)* Mart 12 - Şubat 12 (Artış, %)* 2,2 0,9 *Mevsimsellikten arındırılmış rakamlar Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları Mart 2011 den Mart 2012 ye sigortalı ücretli (4/a) kadın çalışan sayısı değişiminde Konya, yüzde 10,4 lük artış ile 81 il arasında 24. sırada, kadınların en çok istihdam edildiği ilk 15 il arasında ise 11. sıradadır. Ekim 2008 de 100 olan sigortalı ücretli (4/a) kadın çalışan sayısı endeks değeri Mart 2012 de Konya da 177,2 ye yükselirken Türkiye geneli endeks değeri 135,6 değerini almıştır. Aralık 2009 dan bu yana Konya daki sigortalı ücretli kadın sayısının artış eğilimi devam etmiştir. Şekil 3. Aylara Göre Sigortalı Ücretli (4/a) Kadın Çalışan Sayısı (Ekim 2008=100 olarak endekslenmiştir) (Mevsimsellikten arındırılmış seriler) 190,0 180,0 170,0 160,0 150,0 140,0 130,0 120,0 110,0 100,0 90,0 177,2 135,6 Türkiye Endeks Konya Endeks Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları 8

11 Konya da esnaf sayısı azalıyor SGK verilerine göre Mart 2012 de kendi hesabına çalışan kayıtlı esnaf (4/b) sayısı Türkiye genelinde 1 milyon 932 bin olurken Konya da ise 54 bin 658 olmuştur. Mart 2011 den Mart 2012 ye kayıtlı esnaf sayısı Türkiye de yaklaşık 31 bin kadar (yüzde 1,6) artarken Konya da bin 557 (yüzde 2,8) azalmıştır. Mart 2009 dan Mart 2012 ye Türkiye deki kayıtlı esnaf sayısı yüzde 0,8 artarken Konya da ise yüzde 4,9 azalmıştır. Mevsimsellikten arındırılmış serilerde ise son 1 ayda kayıtlı esnaf sayısı Konya da yüzde 0,2 azalırken, Türkiye genelindeki ise yüzde 0,1 artmıştır. Tablo 4. Kayıtlı Esnaf (Kendi Hesabına Çalışan) (4/b) Sayısı (Mart, ; Şubat- Mart 2012) Konya (4/b) Esnaf Türkiye (4/b) Esnaf Mart Mart Mart Mart Mart 12 - Mart 11 (Fark) Mart 12 - Mart 11 (Artış, %) -2,8 1,6 Mart 11 - Mart 10 (Artış, %) 0,0 3,5 Mart 10 - Mart 09 (Artış, %) -2,2-4,1 Mart 12 - Mart 09 (Artış, %) -4,9 0,8 Şubat 2012* Mart 2012* Mart 12 - Şubat 12 (Fark)* Mart 12 - Şubat 12 (Artış, %)* -0,2 0,1 *Mevsimsellikten arındırılmış rakamlar Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları Konya, kendi hesabına çalışan kayıtlı esnaf sayısı en fazla olan iller arasında 6. sıradadır. Konya, 3 büyük şehrin yanı sıra Antalya ve Bursa nın arkasında yer almaktadır. Konya yı Mersin, Adana ve Gaziantep takip etmektedir. Mart 2011 den Mart 2012 ye kendi hesabına çalışan kayıtlı esnaf sayısı değişiminde Konya, yüzde 2,8 lik azalış ile 81 il arasında 58. sırada, esnaf sayısının en fazla olduğu ilk 15 il arasında ise Konya, 14. sırada gelmektedir. 9

12 Türkiye ve Konya daki kendi hesabına çalışan kayıtlı esnaf sayısı Ekim 2008 de 100 kabul edildiğinde, söz konusu değer, Mart 2012 de, Türkiye için 98,5 olurken Konya içinse 92,9 olmuştur. Konya nın endeks değeri Şubat 2011 den bu yana Türkiye endeks değerinin altındadır. Şekil 4. Aylara Göre Kayıtlı Esnaf (Kendi Hesabına Çalışan) (4/b) Sayısı (Ekim 2008=100 olarak endekslenmiştir) (Mevsimsellikten arındırılmış seriler) 110,0 105,0 100,0 95,0 90,0 98,5 92,9 Türkiye Endeks Konya Endeks Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları Konya, azalışa rağmen çiftçi sayısında Türkiye birincisi SGK verilerine göre Mart 2012 de tarım kapsamında çalışan kayıtlı çiftçi (4/b) sayısı Türkiye genelinde 1 milyon 136 bin olurken Konya da ise 61 bin olmuştur. Mart 2011 den Mart 2012 ye kayıtlı çiftçi sayısı Türkiye de 22 bin kadar (yüzde 1,9) azalırken Konya da bin 669 (yüzde 2,8) artmıştır. Mart 2009 dan Mart 2012 ye Türkiye de kayıtlı çiftçi sayısı yüzde 1,2 azalırken Konya da ise yüzde 5,9 oranında artmıştır. Mevsimsellikten arındırılmış serilerde ise son 1 ayda kayıtlı çiftçi sayısı Türkiye de yüzde 0,4 azalırken, Konya da yüzde 1 azalmıştır. 10

13 Tablo 5. Kayıtlı Çiftçi (Tarım) (4/b) Sayısı (Mart, ; Şubat-Mart 2012) Konya (4/b) Tarım Türkiye (4/b) Tarım Mart Mart Mart Mart Mart 12 - Mart 11 (Fark) Mart 12 - Mart 11 (Artış, %) 2,8-1,9 Mart 11 - Mart 10 (Artış, %) 10,9 2,4 Mart 10 - Mart 09 (Artış, %) 0,6-9,2 Mart 12 - Mart 09 (Artış, %) 5,9-1,2 Şubat 2012* Mart 2012* Mart 12 - Şubat 12 (Fark)* Mart 12 - Şubat 12 (Artış, %)* -1,0-0,4 *Mevsimsellikten arındırılmış rakamlar Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları Konya, kayıtlı çiftçi sayısı en fazla olan iller arasında 61 bin 395 çiftçi ile 1. sıradadır. Konya yı Antalya, Manisa ve Mersin takip etmektedir. Konya da kayıtlı çiftçiler Mart 2012 verilerine göre Türkiye genelindeki kayıtlı çiftçilerin yüzde 5,4 ünü oluşturmaktır. Mart 2011 den Mart 2012 ye kayıtlı çiftçi sayısı değişiminde Konya, yüzde 2,8 lik artış ile 81 il arasında 16. sırada, esnaf sayısının en fazla olduğu ilk 15 il arasında ise Konya, 5. sırada gelmektedir. Türkiye ve Konya daki kayıtlı çiftçi sayısı Ekim 2008 de 100 kabul edildiğinde, söz konusu değer, Mart 2012 de, Türkiye için 101,5 olurken Konya içinse 106,8 olmuştur. Şekil 5. Aylara Göre Kayıtlı Çiftçi (Tarım) (4/b) Sayısı (Ekim 2008=100 olarak endekslenmiştir) (Mevsimsellikten arındırılmış seriler) 110,0 105,0 100,0 95,0 90,0 85,0 80,0 106,8 101,5 Türkiye Endeks Konya Endeks Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları 11

14 Konya, kamu çalışanı artışında Türkiye nin gerisinde kalmıştır SGK verilerine göre Mart 2012 de kamu çalışanlarının (4/c) sayısı Türkiye genelinde 2 milyon 575 bine yaklaşırken Konya da ise 64 bin olmuştur. Mart 2011 den Mart 2012 ye kamu çalışanı sayısı Türkiye de 268 bin kadar (yüzde 11,6) artarken Konya da 6 bin 262 (yüzde 10,8) artmıştır. Mart 2009 dan Mart 2012 ye Türkiye de kamu çalışanı sayısı yüzde 13 artarken Konya da artış oranı ise yüzde 13,6 olmuştur. Mevsimsellikten arındırılmış serilerde ise son 1 ayda kamu çalışanı sayısındaki artış Konya da yüzde 0,3 olurken Türkiye genelindeki artış da yüzde 0,2 de kalmıştır. Tablo 6. Kamu Çalışanı (4/c) Sayısı (Mart, ; Şubat-Mart 2012) Konya (4/c) Türkiye (4/c) Mart Mart Mart Mart Mart 12 - Mart 11 (Fark) Mart 12 - Mart 11 (Artış, %) 10,8 11,6 Mart 11 - Mart 10 (Artış, %) 4,9 3,3 Mart 10 - Mart 09 (Artış, %) -2,2-2,0 Mart 12 - Mart 09 (Artış, %) 13,6 13,0 Şubat 2012* Mart 2012* Mart 12 - Şubat 12 (Fark)* Mart 12 - Şubat 12 (Artış, %)* 0,3 0,2 *Mevsimsellikten arındırılmış rakamlar Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları Konya, kamu çalışanı sayısı en fazla olan iller arasında 5. sıradadır. Konya, 3 büyük şehrin yanı sıra Bursa nın arkasında yer almaktadır. Konya yı Adana, Antalya ve Diyarbakır takip etmektedir. Son 1 yıldaki kamu çalışanı artışına en fazla katkı sağlayan iller arasında ise Konya 9. sırada yer almıştır. Mart 2011 den Mart 2012 ye kamu çalışanı sayısı değişiminde Konya, yüzde 10,8 lik artış ile 81 il arasında 48. sırada, istihdamın en fazla olduğu ilk 15 il arasında ise Konya, 11. sırada gelmektedir. Türkiye ve Konya daki kamu çalışanı (4/c) sayısı Ekim 2008 de 100 kabul edildiğinde, söz konusu değer, Mart 2012 de, Türkiye için 106,6 olurken Konya içinse 120,2 olmuştur. 12

15 Şekil 6. Kamu Çalışanı (4/c) Sayısı (Ekim 2008=100 olarak endekslenmiştir) (Mevsimsellikten arındırılmış seriler) 130,0 125,0 120,0 115,0 110,0 105,0 100,0 95,0 90,0 120,2 106,6 Türkiye Endeks Konya Endeks Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları Konya da 267 kişi işsizlik sigortası ödeneği almaktadır Konya da Mart 2012 de 427 kişi İŞKUR a işsizlik sigortası ödeneği almak için başvuru yapmıştır. Geçen yıl aynı dönemde başvuru yapanların sayısı 509 dur. Mart 2012 de Konya da işsizlik sigortası ödeneği alan kişi sayısı 267 dir. Konya da işsizlik sigortası alanlar Türkiye de işsizlik sigortası ödeneği alanların yüzde 1,1 ini oluşturmaktadır. Konya nın istihdamında özel sektörün payı yüzde 50 nin üzerinde Sigortalı ücretli sayısı artış oranında Türkiye nin üzerinde olan Konya, kamu çalışanı artışında Türkiye nin gerisinde kalmıştır. Konya nın işgücü piyasasında 226 bin kişi sigortalı ücretli olarak istihdam edilirken; kamu çalışanları, tarım sektöründe çalışanlar ve kendi hesabına çalışanların (esnaf) toplamı 180 bin dolayındadır. Özel sektör sigortalı ücretli istihdamının Konya nın işgücü piyasasındaki payı yüzde 50 nin üzerindedir ve önemlidir. Tarım sektöründe kayıtlı olan çiftçi sayısı son 1 yılda ve geçen aya göre azalmasına rağmen Konya hala Türkiye de ilk sıradadır. 13

16 KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ HABER BÜLTENİ Sayı 4 Konya Ticaret Odası (KTO) tarafından Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) nden alınan verilere dayalı olarak Konya nın dış ticaretinin durumu Konya Dış Ticaret Bülteni adıyla yayınlanmaktadır. Konya İli Dış Ticaret Bülteni ile hedefimiz, Konya nın dış ticaret durumunu güncel veriler ışığında izleyerek analiz etmek ve bunu ülkemizin dış ticaret durumu ile kıyaslayabilmektir Yılının ilk 5 ayında ihracatımız geçen yıla göre %16,5 oranında arttı. Konya, 2012 yılının ilk beş ayında toplam 540,895 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirirken, geçen yılın ilk beş ayına göre artış oranı ise %16,5 olmuştur. Aynı dönemde ithalatımız ise %5,9 oranında azalarak 474,537 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Konya 2012 yılının ilk beş ayında yaklaşık 66,5 milyon dolar dış ticaret fazlası vermiştir. Yılın ilk beş ayında ihracatın ithalatı karşılama oranı %113,9 olurken, bu rakam 2011 yılının aynı döneminde %92,3 dır. Burada 21,6 puanlık bir artış olmuştur. Konya Dış Ticareti - Yıllara Göre İlk 5 Ay (Milyon $) İhracat İthalat Kaynak: TÜİK, TİM 2012 yılının ilk beş ayında ülkemizin ihracatı bir önceki yılın aynı dönemine göre %10,3 oranında artarak 59.8 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde Konya nın ihracat artış oranı ise %16,5 olmuştur. Konya nın ihracat hızı Türkiye nin ihracat hızının ortalama 1,6 katı düzeyindedir. 14

17 KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ TABLO 1.TÜRKİYE-KONYA KARŞILAŞTIRMALI DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ(Ocak-Mayıs 2012) İhracat (milyon $) İthalat (milyon $) Dış Ticaret Dengesi (milyon $) Dış Ticaret Hacmi (milyon $) İhracatın İthalatı Karşılama Oranı (%) Türkiye %61,8 Konya %113,9 Kaynak: TÜK, TİM Konya İhracatının Lokomotif Sektörleri Sektörel olarak Konya ihracatında ilk beş içinde yer alan sektörler, toplam ihracatın %75 ini karşılamaktadır. Konya ihracatında en yüksek paya sahip olan taşıt araçları ve yan sanayi sektörünün ihracatı 2012 yılının ilk beş ayında bir önceki döneme göre %51,2 oranında artış göstererek milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. TABLO 2. DIŞ TİCARETİN SEKTÖREL DAĞILIMI Ocak-Mayıs Değişim (%) S SEKTÖRLER Taşıt Araçları ve Yan Sanayi , Makine ve Aksamları , Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve , Demir ve Demir Dışı Metaller , Su Ürünleri ve Hayvancılık Mamulleri , Kimyevi Maddeler ve Mamulleri , İklimlendirme Sanayi , Savunma ve Havacılık Sanayi , Maden ve Metaller , Ağaç Mamülleri ve Orman Ürünleri , Çelik , Elektrik - Elektronik , Meyve Sebze Mamulleri , Hazırgiyim ve Konfeksiyon , Çimento Cam Seramik ve Toprak Ürünleri , Tekstil ve Hammaddeleri , Yaş Meyve ve Sebze ,24 1 Toplam içindeki payı (%) 15

18 KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ 18 Kuru Meyve ve Mamulleri , Zeytin ve Zeytinyağı , Halı , Deri ve Deri Mamulleri , Fındık ve Mamulleri , Gemi ve Yat , Diğer Sanayi Ürünleri , Değerli Maden ve Mücevherat ,00 0 Tüm Sektörlerin Toplamı Kaynak: TİM İlk beş sektör içerisinde en fazla artış oranı ise Taşıt Araçları ve Yan Sanayi sektöründe görülmüştür. Sektörün ihracatı bir önceki döneme göre %51 oranında artarak 81 milyon dolardan 123 milyon dolara yükselmiştir. Savunma ve Havacılık Sanayi sektöründeki ihracat artışı apaçık göze çarpmaktadır. Sektörün ihracatı bir önceki döneme göre %187 oranında artarak 4.4 milyon dolardan 12.6 milyon dolara yükselmiştir İlk 5 Ayında Irak a İhracat %89,7 Oranında Arttı Ülke bazında Konya ihracatına bakıldığında ise 2012 yılının ilk beş ayında ilk sırada 108 milyon dolarlık ihracat değeri ile Irak yer almaktadır. Irak a ihracatımız 2011 yılının Ocak- Mayıs döneminde 57 milyon dolar iken, 2012 yılının aynı döneminde %89,7 oranında artarak 108 milyon dolara ulaşmıştır. Irak ın ardından 31,2 milyon dolarlık ihracat değeri ile Almanya ve 25,8 milyon dolarlık ihracat değeri ile İtalya gelmektedir. İlk on ülke içerisinde Suudi Arabistan 5. Sırada yer almaktadır ve Suudi Arabistan a olan ihracatımız geçen yılın aynı dönemine göre %69 luk yüksek bir artış göstererek 11,6 milyon dolardan 19,5 milyon dolara yükselmiştir. İran a olan ihracatımız ise geçen seneye göre %23 oranında azalmıştır. 16

19 KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ Ülkelere Göre Konya İhracatı (İlk 10 Ülke/Ocak- Mayıs) Kaynak: TİM Konya Ticaret Odası Tır Karnesi İstatistikleri Uluslararası taşımada kullanılan Tır Karneleri, taşımanın uzaklığına ve boşaltma sayısına göre firmalar tarafından kullanılmaktadır. Kullanılan tır karne türleri sırasıyla şu şekildedir: 4 lü AB Tır Karnesi, 4 lü Tır karnesi, 6 lı tır karnesi, 14 lü tır karnesi, 20 li tır karnesidir. 4 lü AB Tır karnesi diğerlerinden farklı olarak AB ve AB ye sınırı olan ülkelere yapılan taşımacılıkta kullanılmaktadır. Konya Ticaret Odası verilerine göre 2012 yılının Mayıs ayında en fazla artış 4 lü AB tır karnesinde görülmüştür. 4 lü AB tır karnesi bir önceki yılın aynı ayına göre %30 luk artış göstererek 213 adede ulaşmıştır. Ocak-Mayıs döneminde de aynı şekilde en fazla artış 4 lü AB tır karnesinde görülmüş olup bir önceki yılın aynı döneminde göre %40,6 lık artış göstererek 823 adede yükselmiştir. TABLO 3. TIR KARNESİ SATIŞ RAKMALARI Türü Mayıs Değişim Oranı (%) Ocak-Mayıs Değişim Oranı (%) 4'lü AB TIR Karnesi ,6 4'lü TIR Karnesi , ,4 6'lı TIR Karnesi 'lü TIR Karnesi , ,7 20'li TIR Karnesi Kaynak: Konya Ticaret Odası Dış Ticaret Birimi İstatistikleri 17