D. PİRE. aralarında köprü kurar. İnsanların çoğu duvar, çok azı da. Yard.Doç.Dr. Havva ÖZTÜRK Ebe Tülay BAYRAMOĞLU Trabzon

Transkript

1 İnsanların çoğu duvar, çok azı da aralarında köprü kurar D. PİRE Yard.Doç.Dr. Havva ÖZTÜRK Ebe Tülay BAYRAMOĞLU Trabzon

2 Latince de kararsız kalabalık, şiddete yönelmiş topluluk anlamındadır İngilizce de mob fiili, bir yerde toplanmak,saldırmak ve rahatsız etmektir. Türkçe de ise duygusal linç, psikolojik terör, işyerinde zorbalık, psikolojik taciz, duygusal taciz, duygusal saldırı, yıldırma şeklinde tanımlanmaktadır

3 Leyman (1990) da, bir veya birkaç kişi tarafından diğer bir kişiye yönelik olarak, düşmanca ve ahlak dışı yöntemlerle sistematik bir biçimde uygulanan psikolojik terör olarak tanımlamıştır. Field 1996 da, bir kişinin kurbanın kendine güvenine ve öz saygısına sürekli ve acımasız biçimde saldırması olarak tanımlamıştır

4 Bir işyerindeki kişi ya da kişiler üzerinde sistematik baskı yaratarak, ahlak dışı yaklaşımlarla (yersiz suçlamalar, aşağılamalar) performanslarını ve dayanma güçlerini yok ederek, işten ayrılmaya zorlamak iş yaşamından dışlamak için psikolojik taciz, kötü davranış, uygun olmayan görev ve adaletsiz maaş yöntemini kullanmak. İradene hakim, vicdanına esir ol ARİSTO

5 Üst düzey yönetim kadrosu Aynı düzeydeki akranlar Astlar Bir grup da uygulanabilir. Mobbing yapan (saldırgan) Mobbingi teşvik eden Mobbinge göz yuman Mobbing mağduru (kurban) Kurumdaki kişiler bu iki gruptan birisine, tacizciye ya da kurbana destek çıkarak mobbing sürecine dahil olmaktadırlar.

6

7 Çoğunluğu otuzlu yaşlarda, İyi eğitimli, hatta yüksek lisans ve doktora derecelerine sahip, Duygusal zekaları yüksek Üretken, Dürüstlük, merhamet ve adalet hisleri gelişmiş, Parlak ve etkileyici bir eğitim geçmişine sahip, Kurumun basamaklarını tırmanma sürecinde gelecek vaat eden, İşlerini seven, işle bütünleşen, örgütün hedeflerine, saygınlığına inanan ve yürekten katkıda bulunan kimselerdir

8 Adalet topaldır, ağır ağır yürür, fakat gideceği yere er geç varır MİRABEAU

9 Dini ve siyasi görüşleri ile alay edilmesi, Yapılan işlerin sürekli eleştirilmesi, Kişinin umursanmaması ya da sanki yokmuş gibi davranılması, Hakkında asılsız söylentiler çıkarılması, Hareketleri taklit edilerek gülünç duruma düşürülmesi, Verilen işlerin geri alınarak kişinin kendine olan güveninin sarsılması, Kişinin itibarını ve kariyerini zedelemek için yeteneği dışında işler verilmesi, Psikolojik ve fiziksel olarak ağır işlerde görevlendirilmesidir

10 ANLAŞMAZLIK SALDIRGAN EYLEMLER YÖNETİMİN KATILIMI ZOR VE AKIL HASTASI OLARAK DAMGALANMA İŞİNE SON VERİLME

11 Örgütün tüm organlarına yayılabilir Kurumda güven, sevgi, saygı azalır ve motivasyon yok olur. Uyumsuzluk baş gösterir ve iş verimliliği düşer. Bir kişinin topluma maliyeti, yıllık gelirinden fazla olur. Yüksek zeka ve vizyon sahibi kişilerden oluşan çok sayıda insan yok yere heba edilir. İşe devamsızlık ve işten ayrılmaya neden olur.

12 Şok, inanmama, suçluluk,depresyon, korku Fiziksel yara,rahatsızlıklar(migren, kusma vb.) Yükselen stres seviyesi, Benlik saygısında ve mesleki yetiliğine olan inancında eksilme, Kendini suçlu görme, Kendini aciz ve sömürülmüş görme,

13 Mesleki sorumlulukların için gereken davranışlardan kaçınma ve bakımın kalitesinin düşmesi, Cinsel rahatsızlıklar, Kişilerarası ilişkilerde bozulma, İş doyumunu yitirme, İşe gelmeme, Personelinin moralinin ve verimliğinin azalması Verimliliğin düşmesi, Hasta-hemşire anksiyetesi

14 Hayatı yaşamanın iki yolu vardır: Birisi, hiçbir şeyin mucize olmadığını düşünmek, diğeri her şeyin mucize olduğunu düşünmektir ALBERT EİNSTEİN

15 Hemşirelerin kullanabileceği mobbing ölçeği geliştirmek Hemşirelerin mobbing uygulamaları ile karşılaşma durumlarını saptamak Yard.Doç.Dr. Havva ÖZTÜRK Ebe Tülay BAYRAMOĞLU Trabzon

16 İl Sağlık Müdürlüğü ve Üniversite Hastanesi Etik Kurulundan izin alınarak 974 hemşireden 814 ü ile yapılmıştır 7 demografik özellik, 10 mobbing ile ilgili soru ve hemşirelerin düşüncelerinin alındığı anket ve 68 maddelik mobbing ölçeği ile toplanmıştır.

17

18 Mağdur olduğunu belirten 329 hemşirenin %42 si (139) gerçek mobbing mağdurudur. Ülkemiz sağlık sektöründe geniş yaşanmaktadır. Diğer mesleklere göre hemşirelere uygulanan şiddet çok daha yaygındır. Tüm hastanelerde çalışan 814 hemşirenin de %17 si mobbing yaşamaktadır. Mağduru hemşirelerin %58 i devlet hastanesinde çalışmakta, %89 u hemşire statüsünde, ortalama 10.75±6.43 yıllık deneyime sahip, 31.01±5.75 yaşında, %61 i evli, %56 sı çocuk sahibidir

19 Mağdur hemşirelerin %46 sı çalıştığı hastaneden ve yöneticilerinden memnun değillerdir ve %46 sı fırsatı olsa hemşireliği bırakıp başka bir işte çalışmak istemektedirler. Üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerinde devlet hastanelerinde çalışanlara göre daha fazla mobbing yaşadığı da saptanmıştır Medeni durumlarının, çocuklarının olup olmamasının, statülerinin, yaş ve mesleki deneyimlerinin mobbing yaşama durumunu etkilemediği belirlenmiştir.

20 Mağdur hemşirelerin %23 ü halen, %35 i 3 yıl ya da üstünde ve %30.9 u kıskançlık nedeniyle mobbing yaşadığını belirtmiştir. Hemşirelerinde %53 ü mobbing durumunu arkadaşları ve ailesi ile paylaşmaktadır.

21 Mobbing uygulayanların %54 ü yönetici, %45 i kadındır %16 sı da kadın ve erkeklerden oluşan bir grup tarafından mobbing saldırılarına maruz kalmıştır. Mağdur hemşirelerin %76 sı kurumlarında bir başkasına mobbing uygulandığını belirtmiştir

22 N % Kıskançlık İşteki başarılarım Dünya ve yaşam hakkındaki görüşlerim Nedensiz Yeteneklerim Dış/Fiziksel görünüşüm Yaşam tarzım Eğitim durumum Dini inanç/inaçlarım Siyasi görüşlerim Medeni durumum İşteki başarısızlıklarım 5 3.6

23

24 Mobbingi hemşireler halen yaşanmakta, 3 yıl ve üstünde sürmekte, Çoğunlukla yöneticiler ve kadınlar uygulamakta, Kıskançlık nedeniyle yapılmakta, Üniversite hastanesinde daha fazla yaşanmaktadır.

25 Hastanelerde yaşanmaması gereken mobbing yaklaşık 1/6 oranında uygulanmakta ya da yaşanmaktadır.

26 Hemşirelerin yaklaşık yarısı kurumlarından, mesleklerinden memnun değillerdir ve fırsatları olsa başka bir iş de çalışmak istemektedirler. Hemşireler mobbing ile başa çıkmak için durumu arkadaş ve aileleri ile paylaşmaktadır. Mobbing ölçeği güvenilir ve geçerlidir. Hemşireler kullanılabilir.

27 Mobbingin yasal olarak adını koymak için mesleki güvenlik yasalarında mobbinge yer verilmelidir. Mobbing İle Başa Çıkmak İçin Mağdura Öneriler Kurumda Mobbingi azaltmak için talimatlar, Görev ve sorumlulukların belirlendiği iş tanımlarının olması, Her aşamada eğitimin önemi ve tekrarı, İş eğitimi ve personel gelişim fırsatlarının sağlanması, Açık, dürüst ve zamanında iletişimin gerçekleştirilmesi, Tüm personelin katıldığı sosyal faaliyetlerin düzenlenmesi.

28 Tülay BAYRAMOĞLU