ÖZEL ÇAKABEY OKULLARI. Rehberim Çakabey. Şubat-Mart 2015

Transkript

1 ÖZEL ÇAKABEY OKULLARI Rehberim Çakabey Şubat-Mart 2015

2 Gelecekteki mesleğime doğru adımlarım Geleceğimizi adım adım inşa ederiz. Okul öncesi oyunların bile bir hedefi vardır. Bizim kendimizi tanımamıza, sosyal becerilerimizi sınamamıza, sınırlarımızı tartmamıza olanak sağlar. Adım adım eklenen deneyimler, kariyer yolumuzda yürürken donanımımızı arttırır. Meslek seçimindeki en önemli aşama, gideceğimiz üniversiteyi ve bölümü seçmek değildir aslında. Bize o seçimi doğru yaptırabilecek hedefleri koyabilmek, masa başında oturup fedakarlık yaparak çalışabilmek, sınavlardaki duygu durumumuzu yönetebilmektir. Hedefleri olan ve o hedefler doğrultusunda kazandığı çalışma becerilerini hayata geçirebilen bir öğrenci, sistem nasıl olursa olsun tüm değişimlere ayak uydurabilir ve hayallerine ulaşabilir. Bu noktada aileler destekleyici bir rehber görevi üstlendiğinde öğrencinin başarısı ve gücü artar. Hedeflerini koyarken, çalışma alışkanlıklarını oluştururken destekleyici tavrınızı koruyabilirseniz, çocuğunuz da sınavlar ve seçim aşamasında daha az gerginlik yaşayacaktır. Bu yolculukta nelere dikkat etmek gerekir, bir göz atmaya ne dersiniz? Rehberim Çakabey in bu ayki sayısı bu konu başlıkları ile sizlerle buluşuyor. Keyifle okumanız dileğiyle Rehberim Çakabey, Şubat-Mart, 2015 REHBERİM ÇAKABEY 2

3 ÇOCUĞUNUZUN KARİYER GELİŞİMİ Her insanın yaşamında belli dönemsel görevler vardır. Bu görevlerin adım adım başarılması gelecekteki yaşamında yapacağı seçimlerde kendisine ihtiyaç duyacağı deneyim ve becerileri kazandırır. Kişinin gelecekteki mesleğini seçmesi ve bu mesleği icra etmesi kariyer sürecinde sadece birer adımdır. Kariyer, bir insanın yaşam süresinde çok uzun bir zaman dilimini içine alan, yaşam boyu kişinin değerlerinden, yaşayacağı şehre kadar birçok alanda etkisini hissettiren bir süreçtir. Kariyer kişinin sadece işi değil, yaşamdan ne beklediği, amaçları, ne kadar risk alabileceği gibi soruların cevabıdır. Çocuk ve gençlerin okul döneminde net bir meslek kararı vermeleri gelişimsel olarak beklenmemektedir, ancak mesleklere yönelik araştırmalar yapmak, kendi ilgi, yetenek, değer ve mesleki inançlarını araştırmak, kendine değişebileceğini kabul ederek kısaorta ve uzun vadeli hedefler koymak bu dönemde sağlıklı kariyer gelişimi davranışları olarak kabul edilebilir. Özellikle anasınıfından ortaokulun sonuna kadar çocuklarda meslek gelişimi ile ilgili merak uyandırmak önemlidir. Çocuğunuzun zamanı geldiğinde meslek kararını sağlıklı verebilmesi okulun ve sizin desteğinizle edindiği bilgi ve tecrübelere bağlıdır. Bu deneyimler zaman içinde gelişir ve bu noktada öncelikle kendi ebeveynlerinin sonrasında da hayatında yer alan diğer yetişkinlerin (öğretmenler, yakın çevredeki aile dostları vb.) rehberliğine ihtiyaç duyduğu anlar olabilir. REHBERİM ÇAKABEY 3

4 Bazı çocuklar çok küçük yaşlardan itibaren belli bir alana ilgi duyar ve o ilgiyi korumayı başarır. Bazı çocuklar ise ailelerinin kendileri için uygun gördüğü hedefleri benimser. Aileler çocuklarına meslek seçimi konusunda yardımcı olmaya çalışırlarken bazen farkında olmadan kendi geçmiş hedeflerinin etkisinde bir tavır alabilmektedirler. Çocuklarından kendi hayallerini, isteklerini gerçekleştirmeleri konusunda beklenti içine girebilirler. Bu durum sağlıklı seçim sürecini olumsuz etkiler. Aslında olayın özüne bakıldığında ebeveynler sadece çocuklarına yardım etmek isterler. Onların ilgi ve yetenekleri ile örtüşen, hayatlarını garanti altına almalarını kolaylaştıracak, huzurlu, mutlu ve başarılı hissetmelerini sağlayacak bir mesleği seçebilmelerine yardımcı olmak temeldeki amaçtır. Anne Babalar Çocuklarının Kariyer Gelişimini Desteklemek İçin Neler Yapabilirler? Başarılı insanların hayatları birlikte inceleyebilir ve neden başarılı olduklarına yönelik tartışabilirsiniz. İlgi ve yetenekleri doğrultusunda denemeler yapabileceği ortamlar yaratabilirsiniz (Çeşitli kurslar, evde yapılabilecek etkinlikler vb. yoluyla). Çevrenizdeki meslek mensupları ile bir araya getirerek mesleki bilgilerini geliştirmesini destekleyebilirsiniz. Tanıdık iş yerlerinde vakit geçirmesini sağlayarak o işi yerinde gözlemlemesini ve kendisine uyup uymadığını düşünmesini sağlayabilirsiniz. Çeşitli üniversite ve iş hayatı ile ilgili internet sitelerinde birlikte araştırmalar yapabilirsiniz. Özellikle hangi bölümlerde hangi derslerin okutulduğu, mezunlarının hangi iş ortamlarında çalıştıkları gibi bilgiler meslek seçimi aşamasında çocuğunuzun işine yarayacaktır. Kariyer ve meslek tanıtım günlerini takip edebilir, bu tür organizasyonlarda kafasına takılan soruları sorması konusunda onu yüreklendirebilirsiniz. REHBERİM ÇAKABEY 4

5 HEDEF BELİRLEME Hedefleri olan insanlar başarılı olurlar, Çünkü onlar nereye gittiklerini bilirler. EARL NIGHTINGALE Hedef belirleme, bireyin başarıya ulaşmasını sağlayan en güçlü yöntemdir. Bir noktaya ulaşmada, ne istediğini belirlemek yani hedefleri oluşturmak ilk adımdır. Hedef belirlemek, zihni toplamaya ve seçimler için ölçütler belirlemeye yardım eder, gidilecek doğru yönü gösterir. Hedef belirleme, bireyin kendini denetlemesini, sorumluluk almasını, plan yapmasını, kendini keşfetmesini kolaylaştırır. Ayrıca özsaygının ve özgüvenin artmasına yol açar. Net hedefleri olan insanlar ile yaşamlarının her alanında ne yapmak istediklerini iyice bilenler, istekleri konusunda tereddütlü ve net olmayan kişilere oranla çok daha fazla şey elde ederler. Başarılı insanlar, hayatın her alanında, istedikleri hakkında düşünür ve konuşurlar. Gelecek hakkında ve arzularını nasıl gerçeğe dönüştürebilecekleri konusunda fikirler yürütürler. Konuşmaları ve düşünceleri sürekli olarak, gittikleri yöne doğrudur, yani hedeflerine mümkün olan en hızlı biçimde nasıl ulaşabilecekleri üzerine odaklanmıştır. Böyle davranınca da, daima hedeflerine ulaşmalarına yarayacak kişiler ve fırsatlarla karşılaşırlar. Hedef belirleme, çocuk gelişim sürecinin de önemli bir parçasıdır. Hedef belirleme becerisi, çocuğun geleceğini şekillendiren ve onları yetişkin yaşama hazırlayan en önemli becerilerden birisidir. Bir hedefe ve bu hedefi başarmak için motivasyona sahip çocukların gelecekleri hedefi olmayanlara göre daha iyi şekillenir. Çocuklar bu dünyada kendilerinin ayrı birer birey olduklarını fark etmeye başladıkları 2 yaşından itibaren kendilerine küçük hedefler koyarak başarma duygusunu yaşamak isterler. Bir kanepeye tırmanma, bir çekmeceyi açabilme, mutfak tezgahının üzerindekilere dokunabilme Her biri bebeklikten çocukluğa geçişte önemli hedeflerdir. Bu bilincin çocuğa erken yaşlarda kazandırılması bir birey olması için önemli bir adımdır. REHBERİM ÇAKABEY 5

6 Her yaş grubunun kendine göre hedefleri vardır. Sosyal ve akademik yaşamdaki beklentiler her yaş çocuğu için farklıdır. Dolayısıyla bu beklentileri karşılama arzusunda olan çocukların hedefleri de farklılık göstermektedir. Okul öncesi eğitim döneminde olan bir çocuğun, anneden ayrılmayı başarma, eve oranla kuralların daha net bir şekilde belirlendiği okul ortamına uyum sağlayabilme, arkadaşlıklar kurma, kendini ifade etme, isteklerini dile getirme, ince motor, kaba motor, dil ve özbakım becerilerinin gelişiminde yaş grubuna uygun faaliyetleri başarabilme gibi genel hedefleri olması beklenirken, okul çağına gelmiş bir çocuğun şüphesiz ki akademik başarıyı yakalama ile ilgili hedefleri ön plana çıkacaktır. Sınıfta ilk okumayı söken, en iyi yazan öğrenci olma, sınıf başkanı seçilme gibi hedeflere bu yaş grubunda sık rastlanır. Kısacası, çocukluğun ilk yıllarında daha kısa süreli ve daha çok somut değerlere dayalı olan hedeflerin, zaman geçtikçe yerini daha sofistike, uzun vadeli ve manevi değerlere dayalı olan hedeflere bıraktığı gözlemlenmektedir. Hedef Belirleme Kriterleri Nelerdir? Hedefler ne kadar kesin belirlenirse, ulaşmak o kadar kolaylaşır. Ne isteniyor? Ne ölçüde isteniyor? Bu anlamda zamanı etkili değerlendirmek de birey için önemlidir. Kişi sadece nerede olmak istediğini değil, ne zaman olmak istediğini de belirlemelidir. Harvard Üniversitesi nden Dr. Edward Banfield, elli yılı aşkın araştırmaları sonunda, toplumdaki başarılı insanların uzun vadeli hedefe sahip olan kişiler olduğu sonucuna varmıştır. Onlar on ya da yirmi yıl sonrasını düşünerek plan yaparlar ve kararlarını uzun vadeli görüş alanına dayanarak verirler. Ancak uzun vadeli hedefe ulaşılabilmesi için hedefin küçük parçalara bölünmesi gerekir. Aksi takdirde kişi için altından kalkılamaz bir yük haline gelir. Bunun yük haline dönüşmemesi için hedeflerin; *Kısa vadeli hedefler (1 ay içerisinde gerçekleşmesi planlanan hedefler) *Orta vadeli hedefler (1 yıl içerisinde gerçekleşmesi planlanan hedefler) *Uzun vadeli hedefler (2 yıl ve sonrasında gerçekleşmesi planlanan hedefler) şeklinde planlanması gerekir. REHBERİM ÇAKABEY 6

7 Örneğin; İngilizce sınavından 4 almak, Cumartesi günleri 2 saat arkadaşlarla vakit geçirmek, her gün konu tekrarı yapmak gibi hedefler kısa vadeli hedeflerdir. Yılsonunda karnede 3 olmadan sınıf geçmek, İngilizceyi konuşma düzeyinde ilerletmek gibi hedefler orta vadeli hedeflerdir. Gelecekte hedeflenen üniversite ve bölümü 4 yıl içinde tamamlamak, ilgi alanına uygun işte çalışmak, kazancın yeterli olması, araba sahibi olmak gibi hedefler uzun vadeli hedeflerdir. Görüldüğü gibi kısa-orta-uzun vadeli hedefler birbirini bütünleyen hedeflerdir. Bir basamak gerçekleşmeden diğer basamaktaki hedefe ulaşmak mümkün değildir. Bu basamakların doğru belirlenmesi ve adım adım gidilmesi çok önemlidir. Kaynakça: Brian TRACY, Kariyer Basamaklarında Hızla Yükselin, Arıtan Yayınevi, İstanbul, 2004 REHBERİM ÇAKABEY 7

8 SİSTEMLİ ÇALIŞAN KAZANIR! Sınav maratonunda planlama becerileri iyi olan öğrenciler, sene sonunda ulaşmak istedikleri hedeflere daha zorlanmadan ulaşır. En planlı öğrenci bile dönem dönem süreci yönetmekte güçlük çekebilir, desteğe ihtiyaç duyabilir. Bir yetişkin desteği kendini ilerleyemez hissettiği anlarda yolunu açacaktır. Sistemli çalışma becerileri küçük yaşlarda kazanıldığında sınavlara hazırlanma yılı geldiğinde öğrenci daha az zorlanma ve kaygı hissi yaşayacaktır. Keyif aldığı etkinlikleri erteleyebilmek, belli bir saatte masa başına oturabilmek ve yeterli sürede orada kalabilmek, bu davranışları sürekli kılacak alışkanlığa dönüştürebilmek başarıya giden yolda çocuğunuzun tökezlememesini sağlar. Planlı çalışma için öncelikle doğru sınırlar belirlenmelidir. Bir plan: Kişisel olmalıdır. Bireysel özellikleri, ihtiyaçları, beklentileri, zorunlulukları dengelemelidir. Uygulanabilir olmalıdır. Olması gerekeni değil yapılabilecek olanı yansıtmalıdır. Sınırları olmalıdır. Genel ifadeler yerine özel hedefleri ifade etmelidir (Matematik çalışmalıyım yerine köklü sayıları çalışacağım gibi.) Esnek olmalıdır. Uygulama aşamasında yaşanabilecek aksaklıklara karşı ek zamanlar belirlenmelidir. Değerlendirme aşaması göz ardı edilmemelidir. Mükemmel bir plan olmadığı unutulmamalıdır. Planlar hata yapmamak için değil daha az hata yapmak için oluşturulur. REHBERİM ÇAKABEY 8

9 Sistemli çalışmak, düzenli konu tekrarı yaparak, bol soru çözmek öğrencinin sınava donanımlı hazırlanmasını sağlar. Birçok öğrenci test çözerek ders tekrarı yaptığını sanır. Oysaki dersin bilgi kısmına bakmadan sadece test çözmek bir süre sonra iyi öğrenilmiş bile olsa bilgilerin unutulmasına, sorularda çeldirici seçeneklere daha kolay yönelinmesine neden olur. Bu nedenle belli aralıklarla konu tekrarları yapmak başarı için gereklidir. Bir öğrenci Çalışma ve Tekrar kelimelerinden ne anlamalıdır? Çalışma:Farklı kaynaklardan bir konuyu derinlemesine çalışmak. Kendi notlarını, çalışma materyallerini üretmek. Çalışma aşaması tüm bilgilerin öğrenilme aşaması olduğu için tekrarlara oranla daha uzun sürer. Çalışma bitince arkasından konu ile ilgili bir yaprak test çözmek bilgiyi pekiştirir. Tekrar:İyi bir çalışma sonrası belli aralıklarla yapılacak dakikalık küçük tekrarlar öğrencileri uzun saatler vererek yeniden ders çalışmaktan kurtarır ve zamanı daha kolay yönetmeyi sağlar. Tekrar; yapılan çalışma sonrasında ertesi gün, bir hafta sonra ve ayda bir şeklinde periyodlarla gerçekleştirildiğinde bilgi kalıcı hale gelir. Araştırmalar öğrenilmiş bilgilerin belli aralıklarla geri çağırılmasının bilginin kalıcılığını sağladığını göstermektedir. Bilgiyi geri çağırmak kısa tekrar çalışmaları yapmak şeklinde açıklanabilir. Aşağıdaki grafik düzenli tekrar yapılmadığında bilginin ne kadarının unutulduğunu göstermesi açısından çarpıcıdır: Şekil 1. Baltaş (2001) Üstün Başarı kitabından alınmıştır. Çocuğunuzun belli bir düzene sahip olması için sizin desteğinize ihtiyaç duyması normaldir. Planlamalarını doğru biçimde yapabilmesi için yardım etmek amacıyla Çakabey ajandasını kullanabilirsiniz. Birkaç hafta her gün çalışmaya yönelik planlamalarını ajandasına yazması ve yazdıklarını gerçekleştirmeye çalışması için gerekli desteği verirseniz, yıllar içinde ihtiyaç duyacağı akademik alışkanlıkları kazanmasını kolaylaştırırsınız. REHBERİM ÇAKABEY 9

10 SINAV SİSTEMİ (YGS LYS) Çocuklarımızın yaşamında büyük yer kaplayan bir olaydır, sınav. Onların yaşamlarında ne kadar büyük değişiklik meydana getiriyorsa siz anne babaların da yaşamlarında o kadar büyük değişiklikler meydana getiriyor. Evinizi ona göre organize ediyorsunuz, eş dost ziyaretlerini ona göre yapıyorsunuz, yatış kalkış saatiniz onun çalışma saatlerine göre ayarlanıyor. Sabah kahvaltısını yaptı mı?, Öğlen yemeğini yedi mi?, Çok mu uykusuz kaldı? gibi daha da çoğaltabileceğimiz sorularla boğuşmaya başladıysanız: Evet, sizin çocuğunuz sınava hazırlanıyor. demektir. Sınav sistemi konusunda bilgilenmeniz, çocuklarınızın sınav hazırlığı içinde olduğu zamanlarda onunla aynı dilden konuşmanızı, aynı kavramlarla olaylara bakmanızı, aynı pencereden olayları görebilmenizi sağlar. Bu nedenler lise 12. Sınıf öğrencilerimizin 15 Mart ta ilk aşamasına gireceklere üniversite sınavlarının nasıl yapılacağına yönelik bilgilere bir göz atmaya ne dersiniz? Üniversiteye Giriş Sisteminin Temel İlkeleri Üniversiteye giriş sistemi iki aşamadan oluşur. Birinci aşama sınavı YGS (Yükseköğretime Geçiş Sınavı), ikinci aşama sınavı LYS (Lisans Yerleştirme Sınavı) dir. YGS ve LYS puanları 100 ile 500 puan arasında hesaplanır. Öğrencinin bireysel başarısında eklenen diploma notu esas alınır. Bunun adı Ortaöğretim Başarı Puanı (OBP) dır. Öğrencinin diploma notu 5 le çarpılarak OBP elde edilir. Adayların OBP si 0.12 katsayısıyla çarpılarak sınav puanına eklenir. Bir örnekle açıklayacak olursak, Diploma notu: 90 olan bir öğrenci için 90 x 5 = x 0.12 = 54 olur ki öğrencinin sınavdan aldığı puanın üzerine eklenir. Üniversite tercihi yapacak adaylar, alan ayırt etmeksizin bölüm tercihinde bulunabilirler. Örneğin bir TM ağırlıklı aday mühendislik tercihi yapabileceği gibi MF ağırlıklı bir aday da hukuk tercihi yapabilmektedir. REHBERİM ÇAKABEY 10

11 Yükseköğretime Geçiş Sınavı (YGS) Genel Özellikleri Her yıl Mart ayında uygulanır. Sınavsız geçiş hakkını kullanacak meslek lisesi öğrencileri dışındaki bütün adayların gireceği sınavdır. YGS de bütün okul türleri ve alanlarında ortak olarak okutulan derslerle ilgili sorular sorulmaktadır. YGS, ikinci aşama olan LYS (Lisans Yerleştirme Sınavı) sınavına girecek adayları seçmek için kullanılır. Açıköğretim programları, Meslek Yüksekokulu ön lisans programlarına yerleşmek isteyen adaylar YGS sonuçlarına göre bu programlara yerleştirilirler. İkinci aşama sınavına girebilmek için adayların YGS den en az 180 puan almaları gerekmektedir. YGS de toplam 160 soru yer almaktadır. 160 soru için öğrencilere 160 dakika zaman verilmektedir. Her adaya tek bir kitapçık ve tek bir yanıt kâğıdı verilmektedir. YGS sonunda 6 farklı puan türü hesaplanmaktadır. YGS de Hangi Testler Yer Almaktadır? Türkçe 40 soru Temel Matematik 40 soru Matematik 32 soru Geometri 8 soru Sosyal Bilimler 40 soru Tarih 15 soru Coğrafya 12 soru Felsefe 8 soru Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 5 soru Fen Bilimleri 40 soru Fizik 14 soru Kimya 13 soru Biyoloji 13 soru REHBERİM ÇAKABEY 11

12 Lisans Yerleştirme Sınavı (LYS) Genel Özellikleri Genellikle Haziran ayının ikinci yarısında iki hafta sonu uygulanır. Adaylar 9. sınıf ve sonrasında okutulan programdan sorumludurlar. YGS den barajı geçen bütün adaylar hedefledikleri puan türüne göre istedikleri LYS lere katılabilmektedir. LYS de 5 ayrı oturum vardır ve her oturum ayrı tarihlerde uygulanır. Her oturumdaki test grubu için ayrı kitapçık kullanılır, yanıt kâğıdı ortaktır. LYS (Lisans Yerleştirme Sınavı) de Hangi Testler Yer Almaktadır? LYS 1 MATEMATİK SINAVI Matematik Testi 50 soru 75 dakika Geometri Testi 30 soru 60 dakika (Analitik Geometriden 8 soru sorulacaktır.) LYS 2 FEN BİLİMLERİ SINAVI Fizik Testi 30 soru 45 dakika Kimya Testi 30 soru 45 dakika Biyoloji Testi 30 soru 45 dakika LYS 3 EDEBİYAT COĞRAFYA SINAVI Türk Dili ve Edebiyatı Testi 56 soru 85 dakika Coğrafya 1 Testi 24 soru 35 dakika LYS 4 SOSYAL BİLİMLER SINAVI Tarih Testi 44 soru 65 dakika Coğrafya Testi 14 soru 20 dakika Felsefe Grubu ve Din Kül. 32 soru 50 dakika ( Felsefe grubu ve Din Kültürü Ahlak Bilgisi testi Psikoloji, Sosyoloji, Mantık ve Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi sorularından oluşmaktadır. Her birinin soru sayısı 8 dir.) LYS 5 YABANCI DİL SINAVI Yabancı dil sınavı İngilizce, Almanca, Fransızca dillerinde sorularından oluşmaktadır. Aday istediği dilden sınava girebilmektedir. Yabancı dil sınavında 80 soru vardır ve bu sorulara 120 dakika verilmektedir. REHBERİM ÇAKABEY 12

13 Hangi Alanlardan Sınava Girilir? Fen Matematik alanından tercih yapacak adaylar YGS LYS - 1 LYS - 2 YÜKSEKÖĞRETİME GEÇİŞ SINAVI MATEMATİK GEOMETRİ SINAVI FEN BİLİMLERİ SINAVI Türkçe Matematik alanından tercih yapacak adaylar YGS LYS - 1 LYS - 3 YÜKSEKÖĞRETİME GEÇİŞ SINAVI MATEMATİK GEOMETRİ SINAVI EDEBİYAT COĞRAFYA SINAVI Sosyal Bilimler alanından tercih yapacak adaylar YGS LYS - 3 LYS - 4 YÜKSEKÖĞRETİME GEÇİŞ SINAVI EDEBİYAT COĞRAFYA SINAVI SOSYAL BİLİMLERİ SINAVI Yabancı Dil alanından tercih yapacak adaylar YGS LYS - 5 YÜKSEKÖĞRETİME GEÇİŞ SINAVI YABANCI DİL SINAVI Girilen sınavlar ilgili puanlar hesaplanır ve öğrencinin hangi alandan istiyorsa o alandan aldığı puan ve başarı sırasına bakılarak tercihleri yapılır. REHBERİM ÇAKABEY 13

14 SINAVLARA HAZIRLANAN ÇOCUĞUMA YAKLAŞIMIM Gerek okul sınavları gerekse merkezi sınavlar. Yaşamın her anı bir sınav olduğuna göre daha bu yaşlardan başlıyor çocuklarımızın sınav deneyimleri. Onlar sınanırken aslında bir bakıma siz veliler de sınanıyorsunuz. Çocuğum bu dönemi nasıl sağlıklı atlatır, neler yaparsam daha az kaygılı çocuk yetiştiririm? Eminiz bu sorular sıklıkla aklınızı kurcalıyor. Çocuklarınızın bu dönemi sağlıklı atlatmasına yardımcı olabilmek için size düşen görevler neler, onlar üzerinde duracağız. Öncelikle sınavlara hazırlanan çocuğunuz için hangi tutumu sergileyeceksiniz, ona karar vermeniz gerekiyor. Tutumunuz ne olursa olsun sizin yaklaşımınız çocuğunuzun çalışma biçimini belirleyecektir. REHBERİM ÇAKABEY 14

15 Sınava hazırlık döneminde olumlu tutum sergileyen anne babalar için sınav: Size, çocuğunuzu daha yakından tanıma olanağı verir. Çocuğunuza kendisini daha yakından tanıma fırsatı verir. Size ve çocuğunuza yaşam üstüne konuşma ve paylaşma olanağı verir. Hem sizin hem de çocuğunuz için hedef belirleme olanağı yaratabilir. Çocuğunuza planlamayı öğrenme olanağı verir. Çocuğunuza disiplinli çalışma alışkanlığı geliştirme olanağı verir. Hem size hem de çocuğunuza zamanı iyi kullanmayı öğrenme olanağı verir. Sizler çok çalışma ile etkili ve verimli çalışma arasındaki farkı çocuklarınızı gözlemleyerek fark edebilir, bu durumu bir yaşam biçimi haline dönüştürebilirsiniz. Sınava hazırlık döneminde olumsuz tutum sergileyen anne babalar için sınav: Çocuğunuzun sınava hazırlık döneminde her şeye gergin bakabilir, öfkeyle yaklaşabilir ya da isteksiz bir tutum sergileyebilirsiniz. Bu durum çocuğunuzun da kendisini önemsiz, değersiz hissetmesine, bu süreçte kendisini sizin sırtınızda bir yük olarak algılamasına neden olmaktadır. Bu dönemde niyetiniz çok önemlidir. Çocuğunuza Senin başarın benim başarım., Sen başarısız olursan ben el aleme ne derim. gibi söylemlerde bulunursanız niyetiniz onun iyiliği için olsa da çocuğunuz değer görmesinin başarıya bağlı olduğuna inanacaktır. Yani ancak sen başarılı olursan benim gözümde değerlisin iletisini, göndermiş olacaksınız. Oysa biliyoruz ki bunu söylerken niyetiniz onu çalışmaktan uzaklaştırmak değil daha çok çalışması için onu motive etmek ancak bu söylemler karşımıza annem-babam istediği için (onlara kızgınlığımdan) ders çalışmak istemiyorum cümlelerini kuran çocuklar çıkarıyor. Bu nedenle yaratacağınız etkinin çocuğunuzun üzerinde kısa süreli değil uzun süreli ve devamlı olmasına özen gösterin. Çocuğunuzla yaptığı seçimler üzerine konuşun, sorgulayın hatta tartışın; böylece ona da kendi seçimlerini sorgulama olanağı sunmuş olacaksınız. Çocuğunuzu can kulağıyla dinleyin. Dinleyin; çünkü onun sözcükleri gerçekten ne hissettiği konusunda size oldukça detaylı bir bilgi vermektedir. Böylece çocuğunuz daha sağlıklı, daha mutlu, daha az sorunlu ve daha az kaygılı bir sınav dönemi geçirecektir. REHBERİM ÇAKABEY 15

16 ÇOCUĞUN GERÇEK DÜNYASI: OYUN Çocukların oyunu oyun değil, onların en gerçek uğraşıdır. MONTEIGNE Oyun, çocuğun kendi başına öğrenebildiği, gelişebildiği, kendini ifade edebildiği, sonucunu düşünmeden eğlenebildiği bir ortamdır. Yetişkinler kendilerine göre belli bir kelime haznelerine sahipken çocuklar ise henüz yetişkinler kadar zengin olmayan sözel kendini ifade yöntemlerini oyunlar üzerinden gerçekleştirirler. Oyun; çocuğun kendini ifade etmesi, kuralları kendisi deneyimleyerek oluşturması ve öğrenmesi, hayal ve gerçek arasındaki bir köprü, çocuğun iç dünyasının dışavurumu, enerjisini dışa aktardığı, sosyal ve ahlaki değerleri öğrendiği bir ortam olarak da ifade edilebilir. REHBERİM ÇAKABEY 16

17 Çocuk hareket içeren oyunlar oynarken bedensel olarak vücudunu harekete geçirir ve kas sistemini güçlendirir. Var olan enerjisini toplumda kabul edilebilir bir şekilde dışarıya vurarak rahatlama sağlar. Çocuk oyun ile enerjisini dışarı aktarırken kendisiyle ilgili yaşantıları da ortaya koyar. Bir çocuk ev temalı bir oyun oynuyorsa oyunun içeriğinde kendi evine, ailesine dair ipuçları bulunabilir. Bu nedenle oyun, çocuğun tanınmasında değerli bir araç niteliği taşır. Var olan sorunların ortaya çıkarılmasında, yapılan gözlemlerle çocuğun kendini oyun ile anlattığı dil, çözülerek farkındalık yaratılabilir. Aynı zamanda çocuk oyun içinde kendi güç ve yeterliliklerini de test ederek kendisinin farkına varabilir. Neyi yapıp neyi yapamadığını oyun içinde test ettikten sonra bunu gerçek yaşamda uygulamak adına hazırlık yapmış olur. Çocuk oyunda birbirinden farklı oyuncaklarla oynadıkça, onları tanır ve kavrar. Bu şekilde çeşitli şekilleri ve nesneleri öğrenir. Bazı becerilerin kazanılmasında sıkıntı yaşayan çocuklar bunları oyunlardaki resimler, boyalar ve el işi faaliyetleriyle geliştirebilirler. Sıkıntı yaşadığı sorunları çözerken baş etme ve uyum sağlama becerilerini de kazanabilir. İnsanların kendilerini iyileştirme güçlerinin olduğu fikrinden yola çıkılarak bu gücün oyun esnasında çocukta ortaya çıktığı ve kendi kendisini iyileştirebildiği söylenebilir. Oyun içinde kendi dünyasını yaratan çocuk o ortama egemen olur ve kendi değerinin farkına varır. Kontrolün kendisinde olduğunu hissettiğinde çocuk özgürleşerek yaratıcılığını gösterebilir ve yeterliliklerini arttırabilir. REHBERİM ÇAKABEY 17

18 Çocuk yalnız oyun oynayabildiği gibi arkadaşlarıyla da oyunlar kurabilir. Arkadaşlarıyla oyunlar oynadıkça sosyal becerilerini geliştirmeye başlar. Toplumsal kuralları, işbirliğini oyun içinde öğrenir. İlkokul döneminde var olan benmerkezcilik, grupla oynanan oyunlarda çocuğa sadece kendisinin olmasının dışında başkalarının olduğunu da fark ettirir. Çocuk ailesinden ve okuldan toplumsal kuralları öğrenir ancak; oyunda bunları uygulayarak kurallara uymanın zorunluluğunu içselleştirir. Oyun kurabilen bir çocuk liderlik becerilerini geliştirirken, arkadaşlarıyla iletişim kurdukça da sözel ifade becerisini güçlendirir. Çocukların oynadıkları oyuncaklara gerçek yaşamdaki nesneler, insanlar, şekiller gibi bakıldığında oyun esnasında kurdukları dünyayı gerçek yaşamın bir yansıması olarak değerlendirmek ve bu dünyada onlar izin verdikleri sürece onlarla oynayabilmek çocuklar ve yetişkinleri bir adım daha birbirlerine yakınlaştıran bir unsurdur. Aileler Mesleki Gelişimi Desteklemek İçin Oyunları Kullanabilirler: Evde oyun oynarken belli meslek gruplarının becerilerini sergileyebileceği ortamlar yaratın (Hadi aşçılık oynayıp birlikte kurabiye yapalım ya da bugün ikimizde bahçıvanız, saksıdaki çiçeklerimizle ilgileneceğiz gibi). Çeşitli meslek gruplarının kostümleri ve aletleri ile bir kostüm gecesi düzenleyin. Akılda tutulan mesleği hareketlerle ya da anahtar kelimelerle anlatma oyunu oynayın. Çocuğunuzla dışarıya çıktığınızda çevrenizdeki meslekleri gözlemleyip değerlendirebileceği kısa sohbetler yapın. Çeşitli sorular sorarak gözlem ve akıl yürütme becerilerini geliştirmesini destekleyin. Mesleklerle ilgili hikaye kitaplarını inceleyin. Çevrenizdeki yetişkinlerle mesleklerine yönelik sohbetler edebilmesini yüreklendirin. REHBERİM ÇAKABEY 18

19 AYIN OKUMA ÖNERİSİ Üşenme, Erteleme, Vazgeçme Sınava hazırlanma sürecine yönelik kaleme alınmış bir kitap olan Üşenme, Erteleme, Vazgeçme akıcı ve keyifli bir dille çocuğunuza ve size bir yol haritası çizecek. Kolay uygulanabilir, pratik önerilerle zenginleştirilmiş sık karşılaşılan sorunların çözümüne de yönelik bir derleme niteliğinde... Kitabı çocuğunuzla birlikte okuyabilir ve sorunları tespit ederken çözüme yönelik de bir rehber olarak kullanabilirsiniz. REHBERİM ÇAKABEY 19

20 AİLECEK GİDELİM Mİ? KARAGÖL Bir krater gölü olan Karagöl, doğal yapısıyla huzurlu ve keyifli bir mekan Bahar aylarında doğanın tüm enerjisini hissedebileceğiniz Karagöl e Örnekköy den başlayarak trekking parkurunu takip ederek de gidebilirsiniz. Fotoğraf çekmeye meraklı herkesin mutlaka yolunun düşmesini önereceğimiz doğal güzelliklerinin yanında piknik yapmaya da müsait alanları ile size keyifli bir Pazar günü geçirtebilecek Karagöl e doğaseverlerin yürüyüşlerine dahil olarak da gidebilirsiniz. REHBERİM ÇAKABEY 20

21 EVDE DVD KEYFİ COOL RUNNING (1993) Filmin konusu: Karı sadece resimlerden tanıyan bir grup Jamaika lı genç Kış Olimpiyatları na katılmaya karar verirse ne olur? Nasıl antrenman yapar, nasıl hazırlanır? Jamaika lı ilk kızak takımının gerçek hikâyesinden yola çıkılarak çekilen film, hem kahkahalarla izlenmek, hem de takım ruhunu tüm dünyaya göstermek için karşınızda. Pes etmemek, çok çalışmak, motivasyonu hep yukarıda tutmak ve inanmak Seyrederken hem çok gülecek hem de çok duygulanacaksınız. REHBERİM ÇAKABEY 21

22 HOBİ KÖŞESİ Origami Çocuğunuzun hem keyifle yapabileceği, hem de el becerisini, dikkat ve konsantrasyon becerilerini sınayabileceği bir hobi kazanmasını desteklemek ister misiniz? Origami sanatıbu tür hobiler arasında ilk sıralarda kabul edilebilir. Origami japonca oru(katlama) ve Gami (kağıt) sözcüklerinin bir araya gelmesi ile Katlamış Kağıt anlamına gelen bir japon kağıt katlama sanatıdır. Origami kendi içinde 3 bölüme ayrılır: 1) Klasik origami: Tek parça kağıdın kesme ve yapıştırma işlemi olmadan sadece katlama ile figür yapılmasıdır. 2) Modüler origami: Tek parça kağıddan 3 boyutlu GEOMETRİK bir şekil yapılması ve aynı şekilde yapılan geometrik şekillerin birleştirilmesi ile oluşturulan figürlerdir. Kullanılan figürlerin sayısının limiti yoktur. 3) Krigami: Klasik origamiden farkı, figürlerde kesme işlemi yapabilirsiniz. Bir diğer adı kağıt kesme sanatıdır. Piyasada bulabileceğiniz çeşitli kitaplar ve renkli kağıtlarla basit projeler yaparak giriş yapabileceğiniz origami sanatı zaman içinde daha karmaşık ve zaman alan, yaratıcılığınızı geliştirecek bir keyfe dönüşecektir. İncelenebilecek siteler: REHBERİM ÇAKABEY 22

23 KALİTELİ ZAMAN ÖNERİSİ Çocuğunuza sizin çocukluğunuzdaki oyunlarda birini öğretmeye ne dersiniz? Nesi var? Oyunun Oynanışı Sayışmayla ebe seçilir. Seçilen ebe odadan çıkarılır. Diğer oyuncular birlikte bir nesne belirlerler. Daha sonra odaya alınan ebe, diğer oyunculara nesi var? sorusunu sorarak nesneyi bulmaya çalışır. Örnek: Seçilen nesne pencere olsun. Ebe tahmin ettiği nesneyi söyler. Ebenin 3 kez nesne söyleme hakkı vardır. Üçüncü hakkında nesneyi bulamazsa ebelikten kurtulamaz. Bulursa yeni ebe seçilerek oyuna devam edilir. REHBERİM ÇAKABEY 23

24 ÇAKABEY DE KARİYER VAR! Nur Zeynep Ay Merhaba, ben Nur Zeynep Ay. Özel Çakabey Lisesi 2012 mezunlarındanım yılında Çakabey de tam burslu olarak okumaya başladım. Lisedeki ilk yılımda bir haftalığına değişim programıyla İspanya ya gittim. O yaz tatilinde ise okulla İngiltere de 3 haftalığına bir dil okuluna gittim. Bir matematik projemiz, sınıf arkadaşım Alican Kuşoğlu yla TÜBİTAK Ege Bölge finallerinde sergilendi. Kimya alanındaki başka bir projemiz için yine sınıf arkadaşım Tayanç Ege Kubilay la İstanbul da MEF okullarına gittik ve projemiz Jüri Özel Ödülü aldı. MUN kulübüyle bir MUN toplantısına katıldım ve bir yaz Goethe Institut un okulumuzla anlaşmasının sağladığı olanakla 2 haftalığına Almanya ya yaz okuluna gittim yılında Çakabey den mezun oldum ve Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi ne başladım. Tıp Fakültesi nde 2.yılımın sonunda yazın Münih te 8 haftalık bir yaz stajı yaptım ve okulda sosyal aktivitelerin yanısıra hala bir laboratuvarda çalışmaya devam ediyorum. REHBERİM ÇAKABEY 24