Eğitim Dilindeki Tartışmaya Derinlemesine Bir Yaklaşım

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Eğitim Dilindeki Tartışmaya Derinlemesine Bir Yaklaşım"

Transkript

1 19-42 Eğitim Dilindeki Tartışmaya Derinlemesine Bir Yaklaşım Erkan Arkın Necdet Osam Öz Dil-düşünce arasındaki bağıntı, dil ile öğrenme arasındaki düzlemsel etkileşimin yabancı dil ile yapılan eğitimin başarı oranını etkilediği kimi çalışmalarda belirtilmektedir. Özellikle küreselleşme bağlamında İngilizcenin etkisini artırması ve baskın olduğu düzlemlerde yeniden kültürleşmeye neden olması savları ile İngilizce öğretimin ders içeriğini öğrenmeyi engellemekte olduğuna dikkat çekilmektedir. Bu çalışmada, İngiliz dilinde öğretim (İDÖ) ve akademik başarı arasındaki ilişki sınanırken (1) Öğretim dili İngilizce olan bir üniversitede öğrenim gören anadili Türkçe olan lisans öğrencilerinin ders içeriğini öğrenmede yaşadıkları zorluklar ve (2) Söz konusu zorluklara neden olması olası dilsel etkenler araştırılmıştır. 175 lisans öğrencisine dağıtılan anketlerin nicel incelemesi sonucunda elde edilen bulgular ışığında, daha kapsamlı nitel bir araştırma yöntemi uygulanmıştır. Buna göre, görüntülü kayıt altına alınan ders gözlemleri gerçekleştirilmiş ve sonrasında öğrencilerle yüz yüze görüşmeler yapılmıştır. Elde edilen bulgularda, İngilizce derslerde öğrencilerin derse katılım oranlarının düşük olduğu, dilsel etkenlerle dersten kopmaların yoğun olduğu ve anlatılan kavramları eksik ya da yanlış anlama sorunlarının yaşandığı gözlemlenmiştir. Anahtar Kelimeler Yükseköğrenim, İngiliz dilinde öğretim, öğretim dili, öğrenim süreci Dr., Doğu Akdeniz Üniversitesi, Yabancı Diller Okulu Gazimağusa / KKTC erkan.arkin@emu.edu.tr Prof. Dr., Doğu Akdeniz Üniversitesi, Eğitim Fakültesi - Gazimağusa / KKTC necdet.osam@emu.edu.tr 19

2 Arkın, Osam, Eğitim Dilindeki Tartışmaya Derinlemesine Bir Yaklaşım 1. Giriş İngilizcenin günümüzde giderek yükselen konumuna neden olan en büyük etkenlerin başında iş, politika, bilim ve akademi alanlarında yaygın iletişim dili haline gelmiş olması gösterilir (Crystal 2003, Graddol 1997, 2006). İngilizcenin giderek artan önemi ve yükselen konumunun arkasında ticari ve kültürel yayılmacılık ve politik üstünlük sağlama gibi farklı nedenler olduğu iddia edilse de (Phillipson 2003, 2008), dilin şu anda sahip olduğu küresel konum ve prestij, eğitimde yaygın olarak kullanılmasına etki etmekte, eğitimde yaygın kullanımı ise küresel yaygınlığını daha da artırmaktadır (Coleman 2006). Avrupa genelindeki duruma baktığımızda ise, ülkelerin ve kurumlarının eğitim politikalarına göre farklı düzeylerde ve şekillerde uygulanıyor olsa da (Doiz vd. 2013), Bologna sürecinin ve bu süreçte ortaya çıkan Erasmus programlarının özellikle yükseköğretimi giderek İngilizcenin tekeline soktuğu ve İngiliz dilinde öğretimin giderek yaygınlaştığı belirtilmektedir (Coleman 2013).Benzer sürecin Türkiye de de gerçekleştiğini, İngilizce öğretim yapan üniversitelerin ve programların yaygınlaşması ile gözlemlemekteyiz (Sert 2008). Özellikle son yıllarda, yükseköğretim bağlamında eğitimin İngilizce olarak gerçekleştirilmesi ağırlıklı tercih olarak karşımıza çıkmakta ve yaygın deyişle İngiliz Dilinde Öğretim, ( English Medium Instruction ), birçok devlet ve çoğu vakıf üniversitesi tarafından tercih edilmektedir. Ne var ki, ülkemizde yükseköğretimde İDÖ süreci bazı ciddi tartışmaları da beraberinde getirmiştir. Sürecin özellikle öğrencilerin anadiline ve ders içeriğini öğrenmelerine yönelik olumsuz etkileri farklı düzlemlerde tartışılmaktadır (Kilimci 1998, Yediyıldız 2003), ancak konu üzerine yeterince derinlemesine bilimsel araştırmalar yapılmadığı vurgulanmıştır (Kırkıcı 2004, Sert 2008). Tartışmaların ana odağında, Avrupa daki yaygın yöntemin aksine İngilizcenin ilk ve ortaöğretimde, bazı özel öğretim kurumları hariç, sadece yabancı bir dil olarak okutulması yatmaktadır. Diğer bir deyişle, üniversite öncesi eğitimde İDÖ uygulanmazken, üniversite eğitiminde birden karşımıza çıkmaktadır. Öğretim dilinde yapılan bu ani değişikliğin ve geçişin öğrencilerin ders içeriğini öğrenme sürecine ne gibi etkiler yaptığı dikkate alınmalı ve irdelenmelidir. Cummins in (2000) bağımlılık kuramı (interdependency theory) na göre, ikinci bir dilde daha iyi bir akademik başarı için öğrencilerin öncelikle kendi anadillerinde sağlam bir akademik temel oluşturmaları gerekir. Bu koşul sağlandıktan sonra, hedef dilde istenilen akademik başarının gerçekleşmesi için o dilde en az altı yıl eğitim görmelidirler. Eğer bu koşul sağlanamazsa, ikinci dildeki akademik başarı anadilde elde edilecek başarıdan daha geride kalabilir, ayrıca anadildeki akademik gelişim de öğrenimin anadil dışında yapılması nedeniyle 20

3 Arkın, Osam, Eğitim Dilindeki Tartışmaya Derinlemesine Bir Yaklaşım bilig gerileyebilir. Diğer bir deyişle Cummins, anadil dışında başka bir dilde eğitimin olası olumsuz etkilerine dikkat çekmekte ve ikinci/yabancı bir dilde eğitimin çok dikkatle planlanması ve gözlemlenmesi gerektiğini vurgulamaktadır. Dalton-Puffer (2007) ise, Bruner in oluşturmacı ve Vygotsky nin sosyal oluşturmacı kuramlarına atıfla, ders içerisindeki eğitimsel iletişimin (pedagogical dialogue) ve öğrencilerin derse etkin katılmasının önemine dikkat çekmiş ve İDÖ sürecini gözlemlediği Avrupa bağlamındaki araştırmalarında, öğrencilerin dil becerilerinin kısıtlı olduğu durumlarda eğitimsel iletişimin yeterince kurulamadığını, öğrencilerin ders içeriğini anlamada zorluklar yaşadıklarını, derse etkin katılamayıp çekingen kaldıklarını ve dolayısı ile izlence odaklı öğrenmede sorunlar yaşadıklarını belirtmiştir. Benzer sorular ve kaygılar, bu çalışmanın gerçekleştirildiği Kuzey Kıbrıs ta İngilizce öğretim yapan Doğu Akdeniz Üniversitesi nde de dile getirilmiştir. Avrupa Üniversiteler Birliği nin (European Universities Association- EUA) Doğu Akdeniz Üniversitesi değerlendirme raporunda, öğrencilerin İngilizce dil seviyesinin düşük olmasının İngiliz dilinde yapılan derslerde ortaya çıkardığı sorunlar dile getirilmekte ve şöyle denilmektedir: Üniversite, öğretim görevlilerinin ve öğrencilerinin İngilizce öğretimin sorunlar ile dolu olduğuna dair şikâyetlerine kulak vermelidir. Sorunu özellikle Türkiye den yetersiz İngilizce eğitimi alarak gelen öğrenciler yaşamaktadır; bir yıllık yoğun hazırlık eğitimi çoğu öğrencinin İngilizce seviyesini dersleri takip edebilecek yeterli akademik düzeye getirememektedir, bunda dersler haricinde günlük yaşamda İngilizcenin kullanılmamasının da etkisi vardır (2007: 20). Bu çalışma, değerlendirme raporunun yayınlanmasından bir yıl sonra, gerçekleştirdiğimiz doktora çalışmasının bir parçası olarak, üniversitemiz lisans öğrencilerinin İDÖ sürecine yönelik tutum ve görüşlerini belirlemek ve bunun yanında öğrenim süreçlerini gözlemlemek için kurgulanmış ve aşağıdaki sorulara yanıt aramıştır: İngiliz dilinde öğretim yapan bir üniversitede lisans düzeyinde eğitim almakta olan ve anadili Türkçe olan öğrencilerin 1. İngiliz dilinde öğretime ve öğrenim sürecine yönelik tutum ve görüşleri nelerdir? 2. Ders içeriğini öğrenim sürecinde yaşadıkları sorunlar nelerdir? 2. Kuramsal Artalan Coleman (2006), Avrupa bağlamında İDÖ nün hızla yayılmasının nedenlerini ve etkilerini incelerken, süreçte en yaygın kullanılan yöntem olan Dil ve İçeriğin Birlikte Öğrenimi DİBÖ (Content and Language Integrated 21

4 Arkın, Osam, Eğitim Dilindeki Tartışmaya Derinlemesine Bir Yaklaşım Learning- CLIL) yaklaşımından bahseder ve DİBÖ nün orta ve yükseköğretim kurumlarının İDÖ yü seçmesinde önemli bir etkisi olduğunu vurgular. DİBÖ, geniş anlamda, hedef dilin ve ders içeriğinin birlikte öğretilmesini ve öğrenilmesini hedefleyen bir eğitimsel yaklaşım olarak tanımlanmaktadır (Coyle vd. 2010). Bu yaklaşımda temel hedef, öğrencilere ders içeriğini anadil dışındaki hedef bir dilde vererek dil ve ders içeriğini birlikte öğretmek, dil öğrenimini konu temelli bir bağlam içinde vererek dilsel içeriği anlamlı kılmak ve bunun yanında öğretilmesi hedeflenen dile ayrılan zamanı en aza indirmektir. DİBÖ terimi resmi olarak ilk defa 1996 yılında Avrupa İdareciler, Araştırmacılar ve Eğitimciler Ağı (European Network of Administrators, Researchers and Practitioners) (EUROCLIC) tarafından kullanılmıştır (Marsh 2002). DİBÖ yaklaşımı, ders içeriğinin hedef dille birlikte öğretilmesini benimseyen öğretim kurumları tarafından hızla kabul görmüş ve son yıllarda Avrupa orta ve yükseköğreniminde yaygın bir şekilde kullanılmaya başlanmıştır (Perez-Cañado 2011: 2). Bu hızlı artışın en önemli nedenleri arasında, klasik yabancı dil öğretimi yaklaşımlarına göre DİBÖ nün öğrencilere hedef dili sınıf içi etkileşim ve ders içeriği öğrenmede araç olarak kullanabilme fırsatı vermesi gösterilmiştir (Coyle vd. 2010). DİBÖ yaklaşımı farklı bağlamlarda, hedef dilin ya da ders içeriğinin öğretiminin öncellenmesine göre, dil odaklı (language led), ya da ders içeriği odaklı (subject led) olarak adlandırılmaktadır (Coyle 2007). Bu tanıma göre, Türkiye ve Kuzey Kıbrıs yükseköğretim bağlamlarında uygulanmakta olan İDÖ yaklaşımını, kabaca ders içeriği odaklı Dİ- BÖ (subject led CLIL) olarak adlandırabiliriz çünkü çoğunlukla bir ya da iki yıllık yoğun İngilizce hazırlık programından sonra öğrencilerin bölüm derslerini İngilizce olarak öğrenmeye hazır oldukları düşünülmekte ve yabancı dilde gelişim ihtiyaçları bölüm öğretmenleri tarafından göz önüne alınmamakta; bu sorumluluk dil öğretmenlerine bırakılmaktadır. İDÖ nün dil ve içerik öğrenimi üzerine etkileri, Avrupa bağlamında gerçekleştirilen çok sayıda bilimsel araştırma ile irdelenmektedir. Bazı araştırmalar paydaşların (öğrenciler ve öğretmenler) İDÖ yaklaşımına ve öğrenim sürecine yönelik görüşlerini değerlendirmiş (Aguilar ve Rodriguez 2011, Ball ve Lindsay 2013, Hellekjær ve Westergaard 2003, Klaassen 2001, Kurtan 2003, Sercu 2004, Tatzl 2011), diğerleri ise anadilde ve ikinci/yabancı dilde yapılan öğretim süreçlerini karşılaştırmış ve ders içeriğini öğrenme üzerine etkilerini araştırmıştır (Airey 2009, Airey ve Linder 2007). Araştırmalardaki ortak bulgular, öğrenci ve öğretmenlerin genelde İDÖ ye yönelik olumlu tutum ve bakış açısı gösterdikleri yönünde olmakla birlikte, örneğin ders öğretmenlerinin ders içeriğini İngilizce olarak anlatırken anadildekine oranla öğrencilerle iletişim kurma ve doğru eğitsel 22

5 Arkın, Osam, Eğitim Dilindeki Tartışmaya Derinlemesine Bir Yaklaşım bilig yaklaşımı sergilemede sorun yaşamaları ya da öğrencilerin ders içeriğini anlamada dilsel yetersizlikler nedeni ile sorun yaşamaları gibi sürece dair bazı sorunlar da rapor edilmiştir. Türkiye bağlamındaki araştırmalara baktığımız zaman, yapılan bilimsel çalışmaların sınırlı olduğu görülmektedir. Şu ana kadar gerçekleştirilen bilimsel çalışmalar genelde İDÖ nün olumsuz etkilerini ortaya koymuştur (Akünal 1992, Kırkgöz 2005, Kılıçkaya 2006, Sert 2008). Ağırlıklı olarak nicel veri toplama yöntemlerinin kullanıldığı bu çalışmalarda üniversite öğrencilerinin ve ders öğretmenlerinin İDÖ ye yönelik algıları değerlendirilmiştir. Bu çalışmalardaki ortak bulgu, İDÖ nün bir yandan öğrencilerin yabancı dil gelişimine olumlu etkiler yapabileceği, ancak diğer yandan ders içeriği öğrenimini olumsuz yönde etkileyebileceği yönündedir. Konu ile ilgili son dönemde yapılan yüksek lisans araştırmaları sonuçları da benzer bulgular ortaya koymuştur (Atik 2010, Derintuna 2006, Güler 2004). Alanyazın taramasında karşılaşılan, konu ile ilgili tek doktora çalışması ise (Doyuran 2006) ders öğretmenlerinin Türkçe ve İngilizce olarak verdikleri derslerdeki ders anlatımları ve eğitsel yaklaşımlarındaki farklılıkları incelemiştir. Sonuçlar, öğretim görevlisinin İngilizce anlattığı derslerde ders içeriğini ve bilgileri daha dikkatlice hazırladığını ve daha kontrollü sunduğunu, Türkçe derslerde ise daha az planlı ve kontrollü bir ders anlatımı gerçekleşirken daha fazla öğrenci-öğretmen etkileşimi oluştuğunu ortaya koymuştur. Araştırmacı, bu bulgulardan hareketle, bu durumun farkındalığının artırılmasının önemini vurgulamış, öğretmenlerin ders içeriğini hazırlarken ve sunarken, öğrencilerin de derse hazırlanırken ve dinlerken farklılıkları bilmesinin daha etkili bir öğretme ve öğrenme ortamı sağlayacağını savunmuştur. 3. Çalışma Bu çalışmanın odağı, İngiliz dilinde öğretimin Doğu Akdeniz Üniversitesi (DAÜ) lisans öğrencilerinin alan dersleri içeriğini öğrenme süreçleri üzerine etkilerini irdelemektir. İngiliz dilinde öğretim süreci ile belirtilen, anadili Türkçe olan ve İngilizceyi yabancı dil olarak öğrenmiş üniversite öğrencilerinin derse katılımlarının gözlemlendiği süreçtir; alan dersleri içeriği ise DAÜ işletme bölümü lisans düzeyindeki bölüm dersleri içeriğidir. Çalışmanın gerçekleştirildiği bağlam, öğrencilerin ve öğretim görevlilerinin çoğunluğunun anadilinintürkçe olduğu, İngilizcenin kullanımının ise yalnızca sınıf içi etkileşim ve sınavlar ile sınırlı olduğu bir bağlamdır. 23

6 Arkın, Osam, Eğitim Dilindeki Tartışmaya Derinlemesine Bir Yaklaşım 3.1. Nicel veriler Yöntem, Çözümleme ve Bulgular Çalışmanın ilk aşaması olan nicel inceleme sürecinde veriler, DAÜ de toplam beş fakültede (Mühendislik, İşletme, İletişim, Fen-Edebiyat, ve Turizm) öğrenim gören toplam 175 öğrenci ile yapılan, tutum ve görüşlerin sınandığı bir sormaca (anket) uygulamasından elde edilmiştir. Çalışmanın örneklemini oluşturan 175 katılımcı, bilimsel örnekleme yöntemlerinden biri olan rastgele seçim yöntemi ile belirlenmiştir. Çalışmaya katılan öğrencilerin 130 u Türkiye Cumhuriyeti (TC) (44 kız, 86 erkek) ve 45 i Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) (26 kız, 19 erkek) uyrukludur. Örneklemde görülen uyruk dağılımı üniversite genelindeki görünümü yansıtmaktadır; DAÜ de öğrenim gören öğrencilerinüçte ikisini TC, kalan üçte birini ise KKTC ve diğer ülkelerden gelen öğrenciler oluşturmaktadır. Örneklem dâhilindeki öğrencilerin öğrenim gördükleri sınıflara göre yüzdelik dağılımları şöyledir: 69 u (%39) 2. sınıf, 64 ü (%37) 3. sınıf, 6 sı (%3) 1. sınıf ve 36 sı (%21) 4. sınıf. Öğrencilerin fakültelere göre dağılımı ise şöyledir: Mühendislik 72 öğrenci (%41), Fen-Edebiyat 20 öğrenci (%11), Ekonomi-İşletme 46 öğrenci (%26), İletişim 22 öğrenci (%13) ve Turizm 15 öğrenci (%9). Çalışmada kullanılan veri toplama aracı, Tarhan (2003) tarafından ortaöğretimde yabancı dilde öğretime yönelik tutum ölçeği olarak kullanılmak üzere, TC Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Araştırma Geliştirme Dairesi ile ortaklaşa geliştirilen sormacanın uyarlanmış halidir. Bu sormaca, artalan bilgisi ve 5 li Likert ölçeği üzerine kurulu 3 temel bölümden oluşmaktadır. Bu bölümler, (1) öğrencilerin yabancı dil ve İngilizceye yönelik genel tutumlarını, (2) İngilizce öğretim sürecine yönelik tutumlarını ve (3) dersleri İngilizce öğreniyor olmalarına yönelik kişisel algı ve görüşlerini ölçmeye yönelik derlenmiş maddelerden oluşmaktadır. Her bölümün sonunda, öğrencilerin konu ile ilgili eklemek istedikleri görüşleri için açık uçlu birer madde ve son bölümün sonunda ise öğrencilerin bölüm derslerinin İngilizce yapılmasının olumlu ve olumsuz yönlerine dair görüşleri için açık uçlu iki madde bulunmaktadır. Sormacanın kapalı uçlu soruları Likert ölçeği üzerinde şu şekilde verilmiştir: 5 (Tamamen Katılıyorum- TK), 4 (Katılıyorum- KT), 3 (Fikrim Yok-?), 2 (Katılmıyorum- KM), 1 (Kesinlikle Katılmıyorum- KK). Çalışmada toplanan sayısal verilerin çözümlenmesinde SPSS(sürüm 13) veri çözümleme paketi kullanılmıştır. Sormacadaki üç bölümün her birine, sayısal çözümlemelerden önce KMO Örneklem Yeterlilik ölçümü, Bartlett Küresellik Sınaması ve Alpha Madde Güvenirlik Sınaması uygulanmıştır. Tablo 1 de görüldüğü üzere, KMO ölçümüne göre veriler değerlerinin etken sınaması yapabilmek için uygun olduğu bulunmuş, Bartlett Küresellik Sınaması ile de verilerin etken sınaması için kabul edilebilir olduğu tespit edilmiştir. 24

7 Arkın, Osam, Eğitim Dilindeki Tartışmaya Derinlemesine Bir Yaklaşım bilig Her bir bölümdeki maddelerin güvenirlik sınaması ise Cronbach Alpha Madde Güvenirlik Sınaması ile ölçülmüş ve sırası ile 0.90 (çok iyi), 0.50 (kabul edilir), ve 0.75 (iyi) değerleri bulunmuştur. Bulunan değerler, kullanılan sormacanın ölçüm geçerliğinin kabul edilir olduğunu göstermektedir. Sormaca maddelerine verilen yanıtların çözümlenmesinde yüzdelik dağılımı ve uyruk düzleminde t-sınaması yapılmıştır. Son olarak, açık uçlu soruların nitel çözümlemesi yapılmıştır. Bu makalenin çerçevesi içerisinde derinlemesine odaklı nitel bulguların irdelenecek olması nedeni ile sayısal değerler ve nicel bulguların detaylarına girilmemiştir. Yalnızca, konunun derinlemesine irdelenmesinin gerekliliğini ortaya koyan ve nitel araştırma deseninin temellerini ortaya çıkaran genel bulgular paylaşılmıştır.bu bağlamda, etken çözümlemesinden elde edilen bulgulara göre sormacanın ilk bölümü üzerindeki maddelerin etrafında kümelendiği iki temel etken şunlardır: (1) İngilizce öğrenmenin gerekliliği ve İngilizce öğrenmeye yönelik araçsal temelli ihtiyaç ve (2) İngilizcenin küresel konumuna yönelik algılama. Çalışmaya katılan öğrencilerin çoğunluğu İngilizce öğrenmenin kaçınılmaz ve bu dilin öğrenilmesinin önemli bir ihtiyaç olduğu konusunda görüş belirtmişlerdir. Bunun yanında İngilizcenin bir dünya dili ya da ortak iletişim dili olduğu gerçeğinin algısal bağlamda öğrenciler üzerinde etkili olduğu elde edilen verilerden de açıkça anlaşılmaktadır. Tablo 1. Bölümler üzerindeki etken çözümlemesi değerleri Bölüm 1. Yabancı dil olarak İngilizce 2. İngilizce Öğretim 3. Derslerin İngilizce öğrenimi süreci Toplam madde sayısı KMO örneklem yeterlik ölçümü Bartlett küresellik sınaması.000 (p<.05).000 (p<.05).000 (p<.05) Alpha değeri Örnek madde (3). İngilizce öğrenmek benim için gereklidir. (1). Üniversitelerde derslerin İngilizce öğretilmesi yararlıdır. (10). İngilizce ders kaynaklarını anlamada zorluk çekerim. Sormacanın ikinci bölümünde öğrencilerin yabancı dilde yapılan öğretime yönelik genel görüşlerine bakıldığında, maddelere verilen yanıtlar yine iki temel etken etrafında toplanmıştır: (1) Mezuniyet sonrası İngilizce bilgisi ihtiyacı ve (2). Ortaöğretim/yükseköğretimde derslerin İngilizce öğretilmesine yönelik olumlu/olumsuz algılar. Katılımcıların çoğunluğu öğretim dilinin 25

8 Arkın, Osam, Eğitim Dilindeki Tartışmaya Derinlemesine Bir Yaklaşım İngilizce olmasının mezuniyet sonrasında olumlu sonuçları olacağına inanmaktadırlar; ancak birçok öğretim dilinin İngilizce olmasının başarı düzeylerinin olumsuz etkileyeceğini vurgulamışlardır. Katılımcıların yarısından fazlası, (TC= %70, KKTC= % 60), İngilizce öğretim yapmak yerine bu dilin etkin bir biçimde öğretilmesinin daha uygun olacağını belirtmişlerdir. Bu da, çalışmaya katılan her iki uyruktan öğrenci kümesinden önemli bir kesimin, derslerin İngilizce olmasının başarı düzeyini ve dilin öğrenilmesini olumlu etkilediği konusunda tereddütleri olduğunu ortaya koymaktadır. Sormacanın son bölümüne verilen yanıtlardan elde edilen veriler, derslerin İngilizce olmasının yarattığı sorunları ve öğrencilerin bölümlerindeki İngilizce öğretim sürecine yönelik algılarını çok açık bir şekilde ortaya koymaktadır. Etken çözümlemesi sonucunda maddelerin etrafında kümelendiği temel etkenler şunlardır: (1) derslerin İngilizce yapılmasının ders içeriğini öğrenme ve derse katılma üzerindeki etkileri ve (2) derslerin İngilizce yapılmasının derslerdeki başarı düzeyi üzerine etkileri. Her iki uyruktan da öğrencilerin ortak sıkıntısı, derslerin İngilizce olmasından dolayı derslere katılmada ve dersleri anlamada zorluk çektikleri yönündedir. Bu görüşler, açık uçlu sorulara verilen yanıtlar ile desteklenmiş, birçok katılımcı dersleri anlamadıklarını, dersleri ezberleyerek çalışmak ve geçmek zorunda olduklarını ifade etmişlerdir. Nicel veriler ışığında, İngilizce öğrenim sürecinin nasıl yaşandığına dair derinlemesine araştırma yapılmasını sağlayacak nitel araştırma yöntemine başvurulmuştur. Çalışmanın ikinci ayağında İngiliz dilinde yürütülen derslerde öğrencilerin derslere katılım düzeyleri ve ders içeriğini öğrenme süreçleri gözlemlenmiş ve dil temelli olası olumsuz etkiler irdelenmiştir Nitel Veri Toplama Süreci Yöntem ve Veri Çözümleme Araştırma deseni, Airey ve Linder in (2007) araştırma desenlerinden uyarlanan, görüntülü kayıt altına alınmış ders gözlemleri ve görüntülü kayıtlardan alıntıların kullanıldığı ve uyarıcı hatırlatma (stimulated recall) yöntemi kullanılarak gerçekleştirilen yüz yüze öğrenci görüşmelerini içermektedir. Bu çalışmanın yapıldığı bağlamda, araştırma deseninin uyarlandığı bağlamlardaki gibi İngilizce verilen derslerin anadilde verilen karşılıkları bulunmadığı ve normal ortamda gözlem ve karşılaştırma yapılamayacağı için (tüm işletme bölüm dersleri İngilizce verilmektedir), deneysel bir kurgulama yapılmıştır. Ders öğretmeni ile yapılan görüşmeler sonucunda, veri toplama sürecinde deneysel (İngilizce) ve kontrol (Türkçe) kümeleri oluşturulmuştur. Buna göre, 3. ve 4. sınıf toplam on lisans öğrencisi, bölüm 26

9 Arkın, Osam, Eğitim Dilindeki Tartışmaya Derinlemesine Bir Yaklaşım bilig öğretim üyesi tarafından verilen toplam dört derse (ikisi İngilizce, ikisi Türkçe) katılmayı kabul etmişlerdir. MGMT 301 kodlu İnsan Kaynakları Yönetimi (Human Resources Management) dersinden, henüz derslerde işlenmemiş iki konudan ilki öğrencilerin rasgele seçilen yarısı için İngilizce; diğer yarısı için Türkçe ders olarak anlatılmıştır. İkinci konu ise ilk dersi İngilizce dinleyen öğrenciler için Türkçe, diğer yarısı için İngilizce ders olarak anlatılmıştır. Bu kurgu ile öğrencilerin Türkçe ve İngilizce yürütülen derslerdeki ders içi etkileşimlerinin karşılaştırılması ve olası dilsel etkenlerin irdelenmesi amaçlanmıştır. Gözlemlenen dört dersin hepsi görüntülü ve sesli kayıt altına alınmıştır. Derslerin tamamlanmasından hemen sonra tüm öğrencilerle katıldıkları derslerle ilgili tek tek yüz yüze görüşmeler yapılmış, tüm görüşmeler ses kaydına alınmıştır. Öğrenciler ile yapılan yüz yüze görüşmelerde uyarıcı hatırlatma için her dersten altışar adet kısa görüntü kaydı kullanılmıştır. Bu kayıtlar yardımı ile öğrencilerden dersi tekrar hatırlamaları istenmiş, dersin o anı ile ilgili neler hissettikleri sorulmuş, anlatılan konuyu anlamalarına ya da anlayamamalarına neden olan etkenler irdelenmiştir. Görüşmelere katılan 8 öğrenci görüşmenin Türkçe yapılmasını tercih etmiş, 1 öğrenci görüşmeye İngilizce başlayıp Türkçe tamamlamış, 1 öğrenci ise görüşmeye İngilizce başlamış ve tamamlamıştır. Bu durum çalışmasından elde edilen veriler nitel çözümleme yöntemleri kullanılarak incelenmiştir. Çalışmanın güvenilirliğini artırmak için, nitel çalışmalarda uygulanması gereken yöntemler (Merriam 2009) kullanılmıştır. Verilerin toplanmasında yarı-yapılandırılmış (semi-structured) görüşme protokolleri kullanılmış, veriler düzenli ve tematik alt başlıklar altında incelenmiş, verilerin sunulmasında bağlamsal ve durumsal detaylar verilerek sürece yönelik ayrıntılı kesitler sunulmuş, bulgular ders gözlemi ve görüşme kayıtları ile desteklenmiştir. Ders gözlemleri ve görüşmeler öncesinde öğrencilerden onay alınmış, öğrencilerin gerçek kimlikleri gizli tutulmuştur; görüşme verilerinin sunumunda kod adlar kullanılmıştır. 4. Nitel Bulgular ve Tartışma Derinlemesine odaklı çalışmada elde edilen bulguların ortaya çıkarılmasında izlenmesi gereken nitel veri çözümlemesi yöntemi kullanılmıştır (Saldaña 2009). Buna göre, öncelikle kodlama yöntemi uygulanmış, tekrarlayan benzer kodların gruplanması ile belirli kategoriler elde edilmiş, bu kategorilerde toplam beş adet ana tema altında toplanmıştır. 27

10 Arkın, Osam, Eğitim Dilindeki Tartışmaya Derinlemesine Bir Yaklaşım 4.1. Dil kaynaklı Sınırlamalar Derse Katılım ve Etkileşim Düzeyi Çalışmanın ilk araştırma sorusu öğrencilerin derslere katılımının nasıl ve hangi düzeyde olduğunu irdelemiştir. İngilizce ve Türkçe derslerin görüntülü kayıtlarının incelenmesi ile derse katılım ve etkileşim oranları karşılaştırılmıştır. İngilizce yürütülen derslerde ders anlatımı ağırlıkla öğretim görevlisi tarafından tek yönlü aktarımla yürütülmüş; çok sınırlı etkin katılım ve iletişim gözlemlenmiştir. Konu ile ilgili yansıların kullanıldığı ders anlatımı sırasında öğretim görevlisi tarafından yöneltilen sorulara çoğunlukla kısa yanıtlar verilmiştir; bazı öğrenciler Türkçe devam etmek için izin istemiş, bazen de sorularını/yanıtlarını yarım bırakmışlardır. Çoğu öğrenci de derse etkin katılmayıp sessiz kalmayı tercih etmişlerdir. Bu bulgular, öğrenci görüşmelerinden alıntılar ile aşağıdaki gibi desteklenmektedir: Aslında hoca her zaman şey der, koptuğunuz noktada soru sorun der, ama soru sormak şey gibi olur, şimdi ben kalkıp bunu sorsam çok mu acayip bir şey söylemiş olurum hani... Soru değil de hocanın sorduğu sorulara karşı bir iki kelime öyle atılıp söylerim, öyle çok katılımcı değilim yani... Yanlış bir şey söylemek istemem, aslında konuşkan biriyim ama... Dilin etkisi var tabi... Mesela hoca kalkıp sorar bir şeyi kalkıp sen de cevabını verirsin bir kelime olarak. Sana why der mesela orda öyle kalırsın... Türk kökenli arkadaşlar, yani derse katılım oranları çok ta yüksek değil, yani katılanlar var ama genelde yabancı öğrenciler, Afrikalılar,... İngilizceleri iyidir ve anladığım kadarıyla gayet de etkili bir şekilde takip ederler dersi. Yani hocanın ne söylediğini hemen, hocam bir saniye durun, burada ne demek istediniz diye... şey yaparlar, atılırlar yani. Onlar bizden daha bilinçlidirler galiba bilmem... (Feride) Tam olarak dersin... Mesela dersin ana konusunu çözemiyoruz; hani istediğimiz gibi sorular sorup onun cevabını alamıyoruz... Sadece yüzeysel olarak geçiyoruz dersleri, bu biraz problem oluyor... [derslerde] çok soru sormuyorum... Biraz zor oluyor o da hani practiceden dolayı... şey oluyor mesela, hani daha iyi nasıl söyleyebiliriz; mesela yabancı öğrenciler hani kısa olarak ya da direkt söyleyebiliyorlar, ama bizde şey oluyor hani nasıl daha iyi sorabiliriz ya da söyleyebiliriz diye, orda zaten bir zaman aşımı oluyor ondan sonra diyorsun tamam ya boş ver falan diye... (Filiz) [Türk öğrenciler soru] soramıyorlar hocam, şey, yani genelde Türk öğrenciler pek fazla soru soramıyorlar... Dilden dolayı, ya da işte yabancı öğrenciler nasıl karşılar, hani tam olarak böyle soramadıkları za- 28

11 Arkın, Osam, Eğitim Dilindeki Tartışmaya Derinlemesine Bir Yaklaşım bilig man hani böyle [yabancı öğrencilerin] dalga geçeceklerini falan düşünüyorlar. Ben de bazen öyle düşünüyorum... (Selma) Sınıfta pek nadir yani soru sorarım, bazen anlamadığım böyle yani zorunlu kaldıysam... Daha sonradan, ders sonrası ofislere gidip sorarım hocalara... [derste soru sorabilmek] zor, yani hoca bu imkânı bize sağlıyor ama o an bir cesaret gelmiyor veya konuyu dağıtırım diye... Yanlış bir şey söylerim... Yani bunları düşündüğüm için çok ta sormak istemiyorum... Tabi hocam dilin de etkisi var; çok iyi bir İngilizcem olsaydı benim, derslere katılırdım veya not almazdım hocayı dinler ondan sonra bakardım... Dersin tamamını anlamaya çalışırdım... (Altuğ) Soru sormak zorunda kaldığınızda ya da soru sorulduğunda bir şekilde söylersiniz ama benim en büyük korkum, sizin sorunuzun ya da söylediğiniz üzerine hoca da onla ilgili bir soru sorarsa o zaman ne yaparım... Benim en büyük korkum buydu özellikle ilk senelerde... Artık o kadar korkum yok, ama hiç hoşlanmıyorum İngilizce soru sormaktan (Çetin) Öğrencilerle yapılan görüşmelerden de anlaşılacağı üzere iletişim düzleminde sorun yaşandığı görülmektedir. Öğrencilerin dilsel yetileri alan bağımlı dili kullanmalarına izin vermemekte, diğer taraftan her hangi bir biçimde konu ile ilgili soru sorma konusunda sıkıntı yaşadıkları anlaşılmaktadır İngilizce Hazırlık Sonrası Geçiş Dönemi ve Düşük Başarı Düzeyi Özelikle Türkiye den ve KKTC den düşük İngilizce seviyesi ile gelen ve yeterlik sınavında başarılı olamayan öğrenciler bir yıl yoğun İngilizce hazırlık okuluna devam ettikten sonra yeterlik sınavını geçmeleri halinde bölümlerine başlama hakkını elde ederler. İngilizce hazırlık okulunda bir yılda öğrenilen İngilizcenin bölüm derslerini takip edebilmede yetersiz kaldığı birçok öğrenci ve öğretmen tarafından dile getirilmekte, uygulanan yeterlik sınavının öğrencilerin akademik yeterliliklerini ölçmediği vurgulanmakta (Gürtaş 2004) ve bölüm öğrencilerin özellikle ilk dönemlerde ciddi sorunlar yaşadıklarının altı çizilmektedir. Yüz yüze görüşmelerde öğrencilerin söyledikleri bu savları destekler görünmektedir: Hazırlıkta öğrendiğim İngilizcenin bölümde bana hiç yararı olmadı... Bölümde ilk iki yıl benim için çok zordu, İngilizceden dolayı birçok dersten kaldım, birçok kez okulu bırakmayı düşündüm. Bölümde 6. yılım ve şu an halen alttan dersler alıyorum... (Altuğ) Bölümdeki ilk dönemimde 3 dersten kaldım; geçtiğim diğer 3 dersin bir tanesi Türkçe diğer ikisi matematikti MGMT 101 (İşletmeye gi- 29

12 Arkın, Osam, Eğitim Dilindeki Tartışmaya Derinlemesine Bir Yaklaşım riş) dersini 5 kez almak zorunda kaldım. Sonuçta bu dersi geçtim ama bir şeyler öğrendiğimden değil, sadece bazı şeyleri artık ezberlemiştim... (Aytunç) İlk yıl benim için kolay değildi. Hiç bir dersten kalmadım ancak not ortalamam çok düşük geldi. (Selma) İngilizce yeterlik sınavında başarılı oldum ve hazırlık okumadım. Ancak bölümdeki ilk yılımda çok sıkıntı çektim, özellikle teknik ve akademik İngilizceden İlk yılımdaki dersleri ancak bazı terimleri ve kavramları ezberleyerek geçebildim. Şimdi geriye dönüp baktığımda, eğer bu dersleri iyi anlayarak geçmiş olsaydım üst sınıflarda daha rahat ederdim çünkü bu derslerdeki konular üst sınıflardaki derslerde tekrar karşımıza çıkıyor (Orkun) Ben, çok zor hazırlık düşünüyordum, bu hazırlık sınavını, bu hazırlık sınavını geçer miyim, geçemez miyim? Bana sadece hazırlıktan ibaret olduğunu Anadolu Lisesi hazırlığından farklı bir şey olmadığını söylediler bana, daha önce burayı kazanan arkadaşlarım... Benim beklediğim en büyük beklentim şuydu: ben şeyden okuyacağım... İşletmeye yönelik bana İngilizce eğitimi verilecek. Ama ben geldim I can, you can, what can you do... Yani pek detaylı bir bilgi verilmedi İşletmeye dair, o yüzdendir ki ben yarı dönemde geçebileceğimi hiç zannetmiyordum. (Serkan) Hazırlık sonrası bölüm derslerinde dil kaynaklı yaşanan sorunlar genel bir gözlemdir. Derslerden kalma ya da düşük ortalama getirilmesi öğrencilerin dönem kaybetmesine neden olabilmektedir. Daha da ciddisi, Orkun un da altını çizdiği gibi, ilk temel derslerde kazanılan akademik ve mesleki bilgi temeli sonraki dersler için önemlidir; bu temelin oluşturulmasında dil etkeni olumsuz rol oynuyor görünmektedir Derse Odaklanma ve Dersten Kopma Düzeyleri İngilizce yürütülen derslerde gözlenen bir başka sorun da öğrencilerin dersi etkili bir şekilde takip edememeleri ve bunun sonucunda dersten kopmalarıdır. Kullanılan bir sözcük ya da tümlecin anlaşılamaması, akademik bir terimin anlamının bilinmemesi gibi nedenlerle anlatılan konunun tam olarak takip edilememesi sorunları çalışma sürecinde gözlemlenmiştir. Özellikle ders kayıtlarının izlenildiği uyarıcı hatırlatmalar sırasında, kayıt durdurularak yansı üzerinde ya da öğretim görevlisinin söylediği bir tümcede öğrencinin anlamadığı sözcük ya da terimler sorgulanmış, anlatılan konuyu anlamada anahtar bazı sözcüklerin anlamının öğrenciler tarafından 30

13 Arkın, Osam, Eğitim Dilindeki Tartışmaya Derinlemesine Bir Yaklaşım bilig bilinmediği gözlemlenmiştir. Bu durum, çalışmaya katılan öğrenciler tarafından da vurgulanmıştır. Ders içeriği aslında o kadar da zor değil, Türkçe olsaydı çok zorluk yaşamazdık Türkçe olsaydı, bir noktayı kaçırdığımızda kolaylıkla yakalayıp tekrar derse dâhil olabilirdik İngilizce olduğunda, bir kez koptuğunda dersi tekrar yakalamak zor oluyor ve dersi anlamak zorlaşıyor (Aytunç) Bir noktayı kaçırdığında, mesela anahtar bir kelime ya da kavram, dersten kopabiliyorsun. Şimdi hani anlamadığın bir nokta olsa, onu sorarsın yakalarsın. Ama bir derste anlamadığım o kadar çok kelime oluyor ki, bunların her biri için hocayı durdurup da, sınıfı da rahatsız etmek istemem, hani arkadaşlarımı sorularımla... Onun için ben bir kelimeye takılmış uğraşırken hoca da derse devam ediyor... (Serkan) Sorun belki bende ama ben İngilizce derslerde direkt kapatıyorum, hiç dinlemiyorum; ya derse gitmiyorum, gidersem de hiç dinlemiyorum... (Çetin) Serkan ın da belirttiği ve diğer öğrencilerin de görüşme sırasında sıklıkla vurguladığı üzere, özellikle bilinmeyen sözcüklerin sıklığı anlatılan ders içeriğini anlamayı güçleştirmekte ve engelleyebilmektedir. Yukarıda belirtilen açıklamalardan da anlaşılacağı üzere, dil engeli nedeniyle derslerdeki öğrenci öğretmen etkileşimi olumsuz yönde etkilenmektedir Artan Çalışma Yükü, Ezberleme ve Yüzeysel Öğrenme Çalışmaya katılan öğrencilerin çoğunluğu ders kitabını almadıklarını, alanlar da genelde okumadıklarını belirtmektedirler. Bunun nedeninin de kitaptaki ders içeriğinin öğrencilerin dilsel yetilerinin üzerinde olduğu gerçeğidir. Çoğu öğrenci, ders öğretmeninin dersten önce ağ ortamında paylaştığı yansıların çıktılarını alıp, sınavlara hazırlanırken bu çıktıları ve ders notlarını kullandıklarını söylemiştir. Ders kitabını kullanmaya çalışanlar ise içeriğinin ağır olması nedeni ile yazılanları anlamada zorluk yaşadıklarını, sözlüklerden yardım aldıklarını, bu durumun da çalışma yüklerini artırdığını belirtmekte bazı öğrenciler de ağ ortamından Türkçe alternatif kaynaklar ya da Türkçe kitaplardan yararlandıklarını ifade etmektedirler. Bir tane işletme kitabım var, Türkçe. Derslerde geçen konuları bu kitaptan bulup tekrar çalışıyorum; hem ders kitabını (İngilizce) hem de Türkçe kitabı kullanıyorum Benim çalışma yükünü iki katına çıkarıyor tabi: kelimeleri bul, Türkçeye çevir, sonra sınav için tekrar İngi- 31

14 Arkın, Osam, Eğitim Dilindeki Tartışmaya Derinlemesine Bir Yaklaşım lizceye çevir Çoğu arkadaşım ezberleyerek geçiyorlar; şunu açıkla desen [bir konuyu], ne İngilizce açıklayabilirler, ne Türkçe (Altuğ) Zor ya da anlamadığın bir kavramı terimi bir arkadaşına sorarak, ya da İnternete bakarak öğrenebilirsin, ancak İngilizce olunca o kadar çok kelime var ki bakmamız gereken; bir sürü kelime var bakman gereken ve anlaması zor oluyor Ders kitabı kullanmıyorum, çok pahalı 70 milyon bir kitap, sınavlara çalışırken sadece ders notlarını ve slaytları kullanıyorum Anlamadığım noktalar olursa da İnternette kaynaklar var oradan bakıyorum (Serkan) Ders kitabını kullanmıyorum, almadım çünkü çok zor. Sadece notları kullanıyorum, ama tabi tek başına yeterli değil Sadece bir iki arkadaşım kitabı kullanıyor, diğerlerinin kitabı yok (Feride) Ders kitaplarının dili daha karışık oluyor, yabancı basım/kaynaklı kitaplar olduğu için... Kitabın dilinin ağır olmasından dolayı ittiği için öğrenciyi, hiç kimse derste tercih etmiyor... Ders slaytları tabi tek başına yeterli olmaz, sadece ana başlıkları gösteriyor... (Aytunç) Öğrencilerin yaşadığı sorunların en önemlisi, ders kitabından çalışmanın zor olduğu ve zaman kaybına neden olduğu için genelde yansılar ve ders notları ile idare etmek durumunda olduklarını söylemeleridir. Çalışmadaki öğrencilerin ifadesi ile bu durum, konuların yalnızca yüzeysel öğrenilmesine neden olmakta, bazı konular ezberlenmekte ve öğrencilerin sınavlardaki performansları sınırlı kalmaktadır Ders İçeriğinin Sınırlı ya da Yanlış Kavranması Gözlem ve görüşme süreçlerinden önce ders öğretmeni ile yapılan ön görüşmelerde, uyarıcı hatırlatma sürecinde üzerinde odaklanılacak bazı konular belirlenmiştir. Bunlardan ikisi Maslow un ihtiyaçlar piramidi (Maslow s Hierarchy of Needs) ve Herzberg in iki-etken kuramı ( Herzberg s twofactor model ) kavramlarıdır. Bu iki konunun seçilme nedeni, her iki konunun da birinci ve ikinci sınıf derslerinde işlenmiş olmasıdır. Bu iki konu öğrencilerin karşısına bu derste tekrar çıkmıştır. Bu konular, deneysel kurgu çerçevesinde Türkçe derslerde de anlatılmış, bu derslere katılan öğrencilerin daha önceki yıllarda İngilizce olarak öğrendikleri bu konuları Türkçe görmüş olmaları hakkındaki görüşleri alınmıştır. Çalışmada çerçevesinde izlenen MGMT 301 kodlu İnsan Kaynakları Yönetimi dersinin Güdülenme (Motivation) alt başlığı altında incelenen konulardan biri olan Maslow un ihtiyaçlar piramidi şemasının tabanı fiziksel ihtiyaçlar ile başlar, yukarı çıkıldıkça bunu güvenlik ihtiyacı, sosyal ihtiyaçlar 32

15 Arkın, Osam, Eğitim Dilindeki Tartışmaya Derinlemesine Bir Yaklaşım bilig ve kendine güven izler. Piramidin en üst basamağını ise kendini gerçekleştirme oluşturur. Ders öğretmeni bu piramidin dersin hedefleri açısından önemli bir yeri olduğunu belirtmiştir. Aşağıdaki öğrenciler, Türkçe dersteki deneyimleri ile daha önceki derslerde bu kavramı nasıl eksik/yanlış anladıklarını anlatıyorlar: Bu derste daha önce anlayamadığım bir kavramı fark ettim: Kendini Gerçekleştirme (self-actualization); bunu şimdi burada bu derste [Türkçe] anladım. Piramitteki diğer kavramları anlayabilmiştim ancak bu kavram [kendini gerçekleştirme] Hocanın söylediği cümleyi çok net hatırlıyorum... Diğer [önceki] derslerde, derste de dinledim kitaptan da okudum, bu kavramı tam olarak anlayamamıştım (Kaan) Evet, bu Maslow u daha önce hep gördük MGMT 101, 102, 201 derslerinde, sınavda soru olarak da çıktı. Ben tabi bunu kendini ispat etme olarak biliyordum, yani saygın bir konuma ve pozisyona yükselme ve başarıya ulaşma şeklinde... Ancak, tam anlamının kendi var oluşunun farkına varma olduğunu anladım, bunu şimdi öğrendim, son sınıfta (Altuğ) Yani bu da herhalde şey demek diye düşünmüştüm: karnın toktur, güvendesindir [piramidin alt basamaklarındaki ihtiyaçlar]; sosyal ihtiyaçlarını giderirsin, sinemaya gidecek paran vardır; azıcık galiba hepsini tamamlıyorsun en üst sırada kendini gerçekleştiriyorsun ve ihtiyaçlar teorini böyle tamamlıyorsun (Serkan) Kendini gerçekleştirme-self actualization piramidin en soyut kavramıdır ve anlamının anlaşılması kolay değildir; bu zorluk terimin İngilizcesindeki actualization sözcüğünün anlamının bilinmesini gerektirir. Daha önceki İngilizce derslerde kavram muhtemelen tanımlanmış ve açıklanmıştır; ancak görünen bazı öğrenciler kavramın tam anlamını net olarak ancak Türkçe derste anlayabilmişlerdir. İnsan Kaynakları Yönetimi dersinin Güdülenme alt başlığı altında incelenen diğer bir kavram da temizlik etkenleridir. Bu kavramın da, ders öğretmeni tarafından dersin hedefleri açısından önemli bir yeri olduğu ifade edilmiştir. Aşağıdaki öğrenci ifadelerinden de anlaşıldığı üzere, bu kavram da daha önce eksik ya da yanlış anlaşılmıştır: Burada [görüntü kaydına işaret ediyor] hoca net bir şekilde hijyen teriminin nereden geldiğini açıklıyor, neden bu faktörlerin hijyen olarak adlandırıldığını açıklıyor. Aynı kavramı ben daha önceki yıllarda aldı- 33

16 Arkın, Osam, Eğitim Dilindeki Tartışmaya Derinlemesine Bir Yaklaşım ğım 3 derste de gördüm ancak neden hijyen faktörleri olarak adlandırıldıklarını anlamamıştım Bakın [ekrana işaret ediyor], hoca hijyen teriminin anlamını açıklayacak [görüntü izleniyor] burada kavramın anlamını ve motivasyon ile ilişkisini tam olarak anladım. Bu kavram benim gelecekteki işim için oldukça önemli; eğer burada [bu Türkçe derste] anlamını tam olarak öğrenemeden mezun olsaydım çok üzülürdüm. Bu kavramı bu kadar geç öğrenebildiğim için üzgünüm; diğer derslerle de alakalı, işime yarayabilirdi. Ancak şimdi geç te olsa öğrendiğime sevindim, yani bir işe başlamadan, iş hayatımda ihtiyacım olmadan önce öğrenebildiğim için sevindim... (Kaan) Bu kavramı da daha önce görmüştük. Daha önceki derslerde gördüğümüz konulardan biri Motivatörleri anlamıştım ancak bu hijyen konusunu tam olarak anlamamıştım; bir şekilde ezberledim geçtim şimdi burada ne olduğunu anladım Yanlış anladığımı farkettim; işte temiz bir çalışma ortamına ihtiyacın vardır; işçilerine temiz ve sağlıklı bir ortam sağlamalısın ki onları motive edebilesin. Bir şekilde hijyenle bağlantı kurup öyle ezberlemiştim. Sınavlarda bu şekilde açıkladım, ya da açıklayamadım bilemiyorum... (Altuğ) Temizlik etkenleri kavramı, Herzberg in iş güdülenmesi ve temizlik şartları arasında bir benzetme kurarak oluşturduğu soyut bir kavramdır. Burada sorun, öğrencilerin temizlik (hygiene) sözcüğünü gerçek anlamı ile almaları ve kavramı tamamen yanlış anlamalarıdır. Türkçe anlatılan derste bu mecazi anlam, verilen örneklerle anlatılmış ve öğrenciler kavramın gerçek anlamını anlamışlardır. Daha önceki İngilizce derslerinde ise bu kavram yanlış anlaşılmış, muhtemelen tanım ezberlenmiş ancak anlamı tam kavranamamıştır. Araştırma deseni gereği, öğrencilerin yarısı bu konuyu sadece İngilizce olarak dinlemişlerdi. Bu konu ile ilgili İngilizce derse katılan öğrencilere ne hatırladıkları/bildikleri sorulmuştur. Yanıtlardan iki tanesi aşağıdadır. Konu İngilizce gerçekleştirilen derste yine anlaşılmamış görünüyor. Araştırmacı (A): Daha sonra da Herzberg i veriyor. Herzberg de çünkü iki farklı modeli var. (video) Evet, burada birkaç kişiye sorduktan sonra da açıklıyor. Bu modeli daha önce gördün, görmüş müydün Her z- berg i? Feride (F): Yo bunu galiba yani şimdi açılınca hatırladım. Bunu galiba sadece bu derste gördüm? Tam hatırlamam yani. Ya da görmüşümdür de çok üstünde durmamışımdır diğer derslerde de çünkü çalıştığımızda 34

17 Arkın, Osam, Eğitim Dilindeki Tartışmaya Derinlemesine Bir Yaklaşım bilig da mesela bakarız o şeylere... Konulara bakarız bize belirli konular önemli gelir ve onlara çalışırız. Diğerlerini atlarız. A: Peki burada ikisi arasındaki farkı ders sırasında düşündüğünde yani anlamı anladın mı, anlamadıysan anlamamana (F: Hiç hatırlamam.) ne sebep oldu? F: Hiç hatırlamam. Yani o gün belki anlamışımdır, unutmuşumdur ya da o gün da anlamamışımdır ya da dinlememişimdir. A: Ama şu anda ne oldukları konusunda aklında bir fikir yok? F: Yani [görüntülü kayıt] biraz ilerlerse olabilir. A: Özellikle hijyen faktörünün üzerinde duruyor, anlatıyor [görüntülü kayıt oynatılıyor] Niçin bunlara hijyen (hygiene) faktör demişiz onu da soruyor [görüntülü kayıt oynatılıyor]. Buradaki sendin değil mi? (F: evet, gayet uykulu bir şekilde). Evet, evet. Şimdi tekrar dinlediğinde net mi yoksa takip edememenle mi ilgiliydi? F: Yani galiba yakalayamadıydım orda ama yani şu an burada [görüntülü kaydı izleyince] anladım da orda [derste] tam anlayamadım, herhalde anlasaydım hatırlardım. Yukarıda vurgulanan noktalar, bazı konuların ve kavramların İngilizce derslerde, öğrencilerin dilden kaynaklanan yetersizliklerine bağlı olarak tam anlaşılamayabileceğini göstermektedir. İngilizce yürütülen derslerde böyle olumsuzlukların gözlenmesi olasılığı yüksektir. Bu çalışma çerçevesi içerisinde odaklanan yalnızca bu iki kavramdır; burada öğrencilerin öğrenim hayatları boyunca bu şekilde önemli kaç tane mesleki kavramın ve konunun anlaşılmadan geçilebileceği riski sorgulanmalıdır. 5. Sonuç Bu çalışmadan elde edilen bulgulara göre özetle, dersler İngilizce yürütüldüğünde öğrencilerin derse etkin katılımları düşmekte, ve İngilizce dil becerilerinin yetersiz olması öğrenciler üzerinde baskı yaratabilmektedir. İngilizce hazırlık sonrası, dilsel yetersizliğe bağlı ciddi sorunlar yaşanmaktadır; bir yıllık yoğun İngilizce hazırlığın öğrencileri bölüm derslerine hazırlamadığı gözlemlenmiş, öğrenciler özellikle ilk yıllarda dilden kaynaklı düşük akademik başarıdan şikâyet etmişlerdir. Ayrıca, yine dilden kaynaklı, öğrencilerin derslere odaklanma sorunları yaşadıkları gözlenmiş, buna karşılık dersten kopma düzeylerinin yüksek olduğu vurgulanmıştır. Dil kaynaklı bu sorunların sonucunda öğrencilerin ders çalışma yükleri artmakta, bu durum öğrencileri ezbere ve yüzeysel öğrenmeye itebilmektedir; 35

18 Arkın, Osam, Eğitim Dilindeki Tartışmaya Derinlemesine Bir Yaklaşım bu sorun çalışmaya katılan öğrenciler tarafından sıklıkla vurgulanmıştır. Gözlemlenen sorunlar içinde en ciddisi ise ders içeriğinin sınırlı ya da yanlış kavranması riskidir. Öğretilen terim ve kavramlarla ilgili verilen bilgiler ve tanımlar içerisinde bilinmeyen sözcükler olması, öğretim dilinin öğrenci seviyesinden daha ağır olması, vb. etkenler nedeniyle öğrenciler önemli mesleki bilgileri eksik ya da yanlış öğrenebilmektedirler. Dilsel becerilerin yetersizliğinin dersi anlama üzerine olumsuz etkileri Flowerdew in (1994) dört temel ders anlama becerisi (lecture comprehension skills) ile açıklanabilir. Bir dersi kavramada önemli olduğu vurgulanan bu beceriler şunlardır: (1) temel kavram ve terimleri anlama, (2) kavramlar arası ilişki ve bağlantıları ayırt etme, (3) temel sözcükleri anlama ve (4) kavramların anlamlarına dair çıkarımlarda bulunma. Bu çalışmada gözlenen, öğrencilerin dil seviyelerinin düşük olmasının bu becerilerin etkin bir biçimde kullanılmasına engel olduğu yönündedir. Bu çalışmada elde edilen bulgular, daha önceki çalışmaların (Airey ve Linder 2007, Atik 2010, Hellekjær ve Westergaard 2003, Sercu 2004) sonuçları ile benzerlik göstermektedir; anadili İngilizce olmayan öğrenciler İDÖ ortamında dil becerilerinin yetersizliğinden dolayı ders içeriğini yeterince takip edememekte ve sınıf içi etkileşimlerde etkin bir şekilde yer alamamaktadırlar. Bu nedenle, Airey ve Linder (2007) nin de vurguladığı üzere, ders öğretmenleri ve öğrencilerin yabancı bir dilde eğitim ortamında yaşanabilecek sorunlar konusunda farkındalık düzeylerinin artırılması önemlidir. Bu farkındalık ile, ders öğretmenleri ders içeriklerini hazırlarken ve aktarırken daha dikkatli davranacak ve öğrencilerin karşılaşabilecekleri dilsel kaynaklı sorunların önüne geçebileceklerdir. Diğer yandan öğrenciler de, yabancı bir dilde öğrenim görmenin zorlukları konusunda bilinçlendirilmeli, yabancı dil becerilerini artırma, ve etkin ders dinleme ve ders çalışma stratejileri konusunda eğitilmelidirler. Böylesi bir farkındalık, bilinçlendirme ve eğitim sürecinde bölüm öğretim kadrosu ile yabancı dil eğitmenlerinin yakın iş birliği büyük önem taşımaktadır. Cots (2013), Tatzl (2011) ve Wilkinson (2013) bu türden bir işbirliğinin öneminin altını çizmişler ve nasıl olması gerektiği ile ilgili tavsiyelerde bulunmuşlardır. Buna göre, özellikle lisans birinci ve ikinci sınıf ders içerikleri dil eğitimcileri ile birlikte hazırlanabilir. Ders öğretmenleri, ders içeriklerinin dil anlamında basitleştirilmesi, terim ve kavramların daha rahat anlaşılması için örnek, görsel ve yazılı destek verilmesi konusunda daha dikkatli bir hazırlık yapabilir, dil öğretmenleri ise İngilizce destek dersleriyle, ders konularına paralel içerikte, öğrencilerin dersi daha etkili takip edebilmeleri için kelime, okuma, yazma ve konuşma gibi dil becerilerini destekleyici etkinlikler hazırlayabilirler. 36

19 Arkın, Osam, Eğitim Dilindeki Tartışmaya Derinlemesine Bir Yaklaşım bilig Sonuç olarak, özellikle yükseköğretimde anadil dışında başka bir dilde yapılan eğitim, nedenleri, olumlu ve olumsuz etkileri ve beraberinde getirdiği tartışmalarla incelenmeye ve araştırılmaya değer bir alan olmaya devam edecektir. Bu konuda gelecekte yapılacak daha kapsamlı bilimsel çalışmalar, konuya ve beraberinde getirdiği olumlu ve olumsuz sonuçlara daha derinlemesine bakmak, öğretim ve öğrenim sürecinden etkilenen tüm paydaşları dinlemek ve gözlemlemek, ve aynı zamanda bu sürecin getirdiği ve getireceği makro ve mikro etkileşimleri incelemek ve irdelemek zorundadır. Kaplan ve Baldauf (1997) un da vurguladığı üzere, eğitim dilinin planlanması sürecinde tepeden inme kararlar uygulamak yerine, ihtiyaçların temelden belirlendiği ve tüm paydaşların fikirlerinin, tutumlarının ve ihtiyaçlarının belirlendiği bir yaklaşım daha başarılı ve etkili olacaktır. Kaynaklar Aguilar, Marta ve R. Rodriguez (2011). Lecturer and student perceptions on CLIL at a Spanish university. International Journal of Bilingual Education and Bilingualism 15(2): [Erişim: ]. Airey, John (2009). Science, language and literacy: Case studies of learning in Swedish university Physics. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Uppsala University. Sweden. [Erişim: ]. Airey, John ve C. Linder (2007). Disciplinary learning in a second language: A case studyfromuniversity physics. Robert Wilkinson ve Vera Zegers (ed.). Researching Content and Language Integration in Higher Education. Maastricht: Maastricht University Language Centre Akünal, Zühal (1992). Immersion programmes in Turkey: An evaluation by students and Teachers. System 20: Atik, Evrim (2010). Perceptions of students towards English medium instruction at tertiary level: the case of a Turkish private university. Yayınlanmamış Yükseklisans Tezi. Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi. Avrupa Üniversiteler Birliği [European University Association] (2007). Doğu Akdeniz Üniversitesi Değerlendirme Raporu [Eastern Mediterranean University Evaluation Report]. GaziMağusa, KKTC: EMU Printing House. Ball, Phil ve D. Lindsay (2013). Language demands and support for Englishmedium instruction in tertiary-education: Learning from a specific context. Aintzane Doiz, David Lasagabaster ve Juan Manuel Sierra (ed.), English-medium instruction at universities: Global challenges. Bristol: Multilingual Matters &bid= [Erişim: ). 37

20 Arkın, Osam, Eğitim Dilindeki Tartışmaya Derinlemesine Bir Yaklaşım Coleman, Jim (2013). Foreword. Aintzane Doiz, David Lasagabaster ve Juan Manuel Sierra (ed.), English-medium instruction at universities: Global challenges. Bristol: Multilingual Matters [Erişim: ]. Coleman, James A. (2006). English-medium Teaching in European Higher Education. Language Teaching 39: Coyle, Do, Philip Hood ve David Marsh (2010). CLIL: Content and language integrated learning. Cambridge: Cambridge University Press. Coyle, Do (2007). Content and Language Integrated Learning: Towards a Connected Research Agenda for CLIL Pedagogies. International Journal of Bilingual Education and Bilingualism 10(5): /beb459.0 [Erişim: ]. Cots, Josep Maria (2013). Introducing English-medium Instruction at the University of Lledia, Spain: Intervention, Beliefs and Practices. Aintzane Doiz, David Lasagabaster ve Juan Manuel Sierra (ed.). English-medium Instruction at Universities: Global C hallenges. Bristol: Multilingual Matters [Erişim: ]. Crystal, David (2003). English as a Global Language (2nd ed.). Cambridge: CUP. Cummins, Jim (2000). Language, Power and Pedagogy: Bilingual Children in the Cross-fire. Clevedon. UK: Multilingual Matters. Dalton-Puffer, Christine (2007). Discourse in Content and Language Integrated Learning (CLIL) Classrooms. Amsterdam: John Benjamins Publishing Company. Derintuna, Didem (2006). İngilizce Kullanım Ortamında Alan Öğretim Elemanlarının Öğrencilerin Dil Yeterliliği ile İlgili Beklentileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi. Doyuran, Zeynep (2006). A Comparative Analysis of Lecture Register in Turkish Universities with Turkish and English Media of Instruction from a Functional Viewpoint. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi. Doiz, Aintzane, David Lasagabaster ve Juan Manuel Sierra (ed.) (2013). Englishmedium Instruction at Universities: Global Challenges. Bristol: Multilingual Matters [Erişim: ]. Kaplan, Robert B. ve Richard B. Baldauf (1997). Language Planning: From Practice to Theory. Clevedon, UK: Multilingual Matters. Flowerdew, John (ed.) (1994). Academic Listening: Research Perspectives. Cambridge: Cambridge University Press. 38

İZMİR İLİ MLO OKULLARINDA BİYOLOJİ DERSLERİNDE EĞİTİM TEKNOLOJİSİ UYGULAMALARININ (BİLGİSAYARIN) ETKİLİLİĞİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

İZMİR İLİ MLO OKULLARINDA BİYOLOJİ DERSLERİNDE EĞİTİM TEKNOLOJİSİ UYGULAMALARININ (BİLGİSAYARIN) ETKİLİLİĞİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA İZMİR İLİ MLO OKULLARINDA BİYOLOJİ DERSLERİNDE EĞİTİM TEKNOLOJİSİ UYGULAMALARININ (BİLGİSAYARIN) ETKİLİLİĞİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA Fulya USLU, Rıdvan KETE Dokuz Eylül Üniversitesi, Buca Eğitim Fakültesi,

Detaylı

ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEK BİLGİSİ DERSLERİ ÜZERİNE BAKIŞ AÇILARI

ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEK BİLGİSİ DERSLERİ ÜZERİNE BAKIŞ AÇILARI ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEK BİLGİSİ DERSLERİ ÜZERİNE BAKIŞ AÇILARI Çiğdem ŞAHİN TAŞKIN* Güney HACIÖMEROĞLU** *Yrd. Doç. Dr., Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü **

Detaylı

Kimya Öğretmen de Hizmet İçi Eğitim Türkiye'de İhtiyaçları

Kimya Öğretmen de Hizmet İçi Eğitim Türkiye'de İhtiyaçları Kimya Öğretmen de Hizmet İçi Eğitim Türkiye'de İhtiyaçları Murat Demirbaş 1, Mustafa Bayrakci 2, Mehmet Polat Kalak 1 1 Kırıkkale University, Education Faculty, Turkey 2 Sakarya University, Education Faculty,

Detaylı

ÖĞRENEN LİDER ÖĞRETMEN EĞİTİM PROGRAMI 2014 YILI ÖLÇME DEĞERLENDİRME RAPORU

ÖĞRENEN LİDER ÖĞRETMEN EĞİTİM PROGRAMI 2014 YILI ÖLÇME DEĞERLENDİRME RAPORU ÖĞRENEN LİDER ÖĞRETMEN EĞİTİM PROGRAMI 2014 YILI ÖLÇME DEĞERLENDİRME RAPORU Öğretmen Akademisi Vakfı, Öğrenen Lider Öğretmen (ÖLÖ) eğitimi ile ilk ve ortaokul düzeyindeki öğretmenlere iletişim becerileri,

Detaylı

Nitel Araştırmada Geçerlik ve Güvenirlik

Nitel Araştırmada Geçerlik ve Güvenirlik Nitel Araştırmada Geçerlik ve Bilimsel araştırmanın en önemli ölçütlerinden biri olarak kabul edilen geçerlik ve güvenirlik araştırmalarda en yaygın olarak kullanılan iki en önemli ölçüttür. Araştırmalarda

Detaylı

DERS BİLGİLERİ. Dil Becerilerinin Öğretimi II YDI306 6.Yarıyıl 2+2 3 5. İngilizce Öğretiminde Yaklaşımlar I. İngilizce Öğretiminde Yaklaşımlar II

DERS BİLGİLERİ. Dil Becerilerinin Öğretimi II YDI306 6.Yarıyıl 2+2 3 5. İngilizce Öğretiminde Yaklaşımlar I. İngilizce Öğretiminde Yaklaşımlar II DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Dil Becerilerinin Öğretimi II YDI306 6.Yarıyıl 2+2 3 5 Ön Koşul Dersleri İngilizce Öğretiminde Yaklaşımlar I İngilizce Öğretiminde Yaklaşımlar II

Detaylı

13. ULUSAL PSİKOLOJİK DANIŞMA VE REHBERLİK KONGRESİ BİLDİRİ ÖZETLERİ KİTABI. 07-09 Ekim, 2015 Mersin

13. ULUSAL PSİKOLOJİK DANIŞMA VE REHBERLİK KONGRESİ BİLDİRİ ÖZETLERİ KİTABI. 07-09 Ekim, 2015 Mersin 13. ULUSAL PSİKOLOJİK DANIŞMA VE REHBERLİK KONGRESİ BİLDİRİ ÖZETLERİ KİTABI 07-09 Ekim, 2015 Mersin 2 İÇİNDEKİLER Davet Mektubu... 5 Genel Bilgiler... 7 Kurullar... 8 Davetli Konuşmacılar... 12 Paneller

Detaylı

Türkiye de Biyoloji Eğitimi. Türkiye de Biyoloji Eğitimi İÇERİK

Türkiye de Biyoloji Eğitimi. Türkiye de Biyoloji Eğitimi İÇERİK 24.3.215 TÜRKİYE DE BİYOLOJİ EĞİTİMİ ALANINDA YAPILAN ARAŞTIRMALARA YÖNELİK BİR İÇERİK ANALİZİ ÇALIŞMASI İÇERİK Biyoloji Eğitimi ŞEYDA GÜL Atatürk Üniversitesi K.K. Eğitim Fak. Biyoloji Eği t i m i MUSTAFA

Detaylı

ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ÖZEL EĞİTİM ANABİLİM DALI

ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ÖZEL EĞİTİM ANABİLİM DALI ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ÖZEL EĞİTİM ANABİLİM DALI EĞİTİMDE BÜTÜNLEŞTİRME UYGULAMALARI TEZSİZ II. ÖĞRETİM YÜKSEK LİSANS PROGRAMINA İLİŞKİN BİLGİLER Özel gereksinimli

Detaylı

Öğretmen Adaylarının İnternet Kullanımı

Öğretmen Adaylarının İnternet Kullanımı 920 Öğretmen Adaylarının İnternet Kullanımı Nazan Doğruer, Eastern Mediterranean University, Famagusta, North Cyprus, nazan.dogruer@emu.edu.tr İpek Meneviş, Eastern Mediterranean University, Famagusta,

Detaylı

ORTAOKUL DÜZEYİNDEKİ GÖRME ENGELLİ ÖĞRENCİLERİN OKULDAKİ ÖĞRENİM SÜRECİNDE KARŞILAŞTIKLARI SORUNLAR 1. GİRİŞ.

ORTAOKUL DÜZEYİNDEKİ GÖRME ENGELLİ ÖĞRENCİLERİN OKULDAKİ ÖĞRENİM SÜRECİNDE KARŞILAŞTIKLARI SORUNLAR 1. GİRİŞ. ORTAOKUL DÜZEYİNDEKİ GÖRME ENGELLİ ÖĞRENCİLERİN OKULDAKİ ÖĞRENİM SÜRECİNDE KARŞILAŞTIKLARI SORUNLAR 1. GİRİŞ Eğitim Özel eğitim Betül OKCU Fatih YAZICI Mustafa SÖZBİLİR Email: betul.okchu11@ogr.atauni.tr

Detaylı

Mustafa SÖZBİLİR Şeyda GÜL Fatih YAZICI Aydın KIZILASLAN Betül OKCU S. Levent ZORLUOĞLU. efe.atauni.edu.tr

Mustafa SÖZBİLİR Şeyda GÜL Fatih YAZICI Aydın KIZILASLAN Betül OKCU S. Levent ZORLUOĞLU. efe.atauni.edu.tr Mustafa SÖZBİLİR Şeyda GÜL Fatih YAZICI Aydın KIZILASLAN Betül OKCU S. Levent ZORLUOĞLU efe.atauni.edu.tr Bu çalışma TÜBİTAK tarafından 114K725 nolu proje kapsamında desteklenmektedir. Araştırmaya gönüllü

Detaylı

ULUSLARARASI 9. BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLİĞİ KONGRESİ

ULUSLARARASI 9. BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLİĞİ KONGRESİ ULUSLARARASI 9. BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLİĞİ KONGRESİ SPOR BİLİMLERİ FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN BOŞ ZAMAN AKTİVİTELERİNE VERDİKLERİ ANLAMIN VE YAŞAM DOYUMLARININ İNCELENMESİ: AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ

Detaylı

İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları 1. İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları

İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları 1. İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları 1 İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları İbrahim Üstünalp Mersin Üniversitesi İngilizce Öğretmen Adaylarının

Detaylı

BÖLÜM 1 Nitel Araştırmayı Anlamak Nitel Bir Araştırmacı Gibi Düşünmek Nicel Araştırmaya Dayalı Nitel Bir Araştırma Yürütme...

BÖLÜM 1 Nitel Araştırmayı Anlamak Nitel Bir Araştırmacı Gibi Düşünmek Nicel Araştırmaya Dayalı Nitel Bir Araştırma Yürütme... İÇİNDEKİLER Ön söz... xiii Amaç... xiii Okuyucu Kitle... xiv Kitabı Tanıyalım... xiv Yazım Özellikleri... xv Teşekkür... xvi İnternet Kaynakları... xvi Çevirenin Sunuşu... xvii Yazar Hakkında... xix Çeviren

Detaylı

1. Uluslararası Karadeniz Dil ve Dil Eğitimi Konferansı, Eylül 2017, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, SAMSUN

1. Uluslararası Karadeniz Dil ve Dil Eğitimi Konferansı, Eylül 2017, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, SAMSUN 1. Uluslararası Karadeniz Dil ve Dil Eğitimi Konferansı, 22-23 Eylül 2017, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, SAMSUN ARAPÇA ÇEVİRİ DERSİNDE KARŞILAŞILAN SORUNLARA YÖNELİK ÖĞRENCİ GÖRÜŞLERİ Musa YILDIZ * Meryem

Detaylı

Çocuklar için Çeviri (ETI432) Ders Detayları

Çocuklar için Çeviri (ETI432) Ders Detayları Çocuklar için Çeviri (ETI432) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Çocuklar için Çeviri ETI432 Bahar 2 0 0 2 5 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin Dili

Detaylı

İhtiyaç ve Tutum Analizi Anketi. Sevgili Öğrenciler,

İhtiyaç ve Tutum Analizi Anketi. Sevgili Öğrenciler, İhtiyaç ve Tutum Analizi Anketi Sevgili Öğrenciler, Bu anket MLARG: risk grubundaki gençler için cep telefonu üzerinden İngilizce öğrenme (Proje Numarası: 2009-TR1-LEO05-08674) adında bir Avrupa Birliği

Detaylı

Beden eğitimi öğretmen adaylarının okul deneyimi dersine yönelik tutumlarının incelenmesi

Beden eğitimi öğretmen adaylarının okul deneyimi dersine yönelik tutumlarının incelenmesi Cilt:7 Sayı:2 Yıl:2010 Beden eğitimi öğretmen adaylarının okul deneyimi dersine yönelik tutumlarının incelenmesi Hüseyin Ünlü 1 Bendü Güven Karahan 2 Özet Bu araştırmanın amacı, beden eğitimi öğretmen

Detaylı

DERS BİLGİLERİ. Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS. Yabancı Dil Öğr. Mat. İn. Ve Geliş. (AİS) BİS405 7.Yarıyıl 3+0 3 4.

DERS BİLGİLERİ. Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS. Yabancı Dil Öğr. Mat. İn. Ve Geliş. (AİS) BİS405 7.Yarıyıl 3+0 3 4. DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Yabancı Dil Öğr. Mat. İn. Ve Geliş. (AİS) BİS405 7.Yarıyıl 3+0 3 4 Ön Koşul Dersleri Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü İngilizce Lisans Seçmeli

Detaylı

Koçluk Sürecini Amaçlara ve Sonuçlara Göre Yönetir. R. ŞAFAK KEKLİK

Koçluk Sürecini Amaçlara ve Sonuçlara Göre Yönetir. R. ŞAFAK KEKLİK L o g o Koçluk Sürecini Amaçlara ve Sonuçlara Göre Yönetir. R. ŞAFAK KEKLİK Değişim İhtiyacını Ortaya Çıkarma Farkındalık Karar Problem Çözümü Eylem Destek ve Güçlendirme 2 Farkındalık: Bu aşamada merakı

Detaylı

Mühendislik Fakültesi Dekanları Matematik Anketi Sonuçları. Yrd. Doç. Dr. Necdet GÜNER 14 Mayıs 2010, Trakya Üniv. Edirne

Mühendislik Fakültesi Dekanları Matematik Anketi Sonuçları. Yrd. Doç. Dr. Necdet GÜNER 14 Mayıs 2010, Trakya Üniv. Edirne Mühendislik Fakültesi Dekanları Matematik Anketi Sonuçları Yrd. Doç. Dr. Necdet GÜNER 14 Mayıs 2010, Trakya Üniv. Edirne Mühendislik Fakülteleri Devlet Ü. Vakıf Ü. Toplam Üniv. 95 51 146 Müh. F. 62 25

Detaylı

ULTIMATE LANGUAGE SCHOOLS D O P İ N G D İ L. İngilizce Eğitim Merkezi WWW. DOPINGDIL. COM

ULTIMATE LANGUAGE SCHOOLS D O P İ N G D İ L. İngilizce Eğitim Merkezi WWW. DOPINGDIL. COM ULTIMATE LANGUAGE SCHOOLS D O P İ N G D İ L İngilizce Eğitim Merkezi WWW. DOPINGDIL. COM KURUMSAL DopingDil, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mezunu Öğretmenler Tarafından Kurulmuş İngilizce Uzmanı Dil Okuludur.

Detaylı

RAPOR ÖĞRETİM ÜYELERİNİ DEĞERLENDİRME ANKETİ BULGULARI

RAPOR ÖĞRETİM ÜYELERİNİ DEĞERLENDİRME ANKETİ BULGULARI RAPOR ÖĞRETİM ÜYELERİNİ DEĞERLENDİRME ANKETİ BULGULARI Bu rapor dört alt başlık altında düzenlenmiştir. İlk başlık genel katılım hakkında bilgi vermektedir. İkinci alt başlıkta performans ortalamaları

Detaylı

BÖLÜM 5 SONUÇ VE ÖNERİLER. Bu bölümde araştırmanın bulgularına dayalı olarak ulaşılan sonuçlara ve geliştirilen önerilere yer verilmiştir.

BÖLÜM 5 SONUÇ VE ÖNERİLER. Bu bölümde araştırmanın bulgularına dayalı olarak ulaşılan sonuçlara ve geliştirilen önerilere yer verilmiştir. BÖLÜM 5 SONUÇ VE ÖNERİLER Bu bölümde araştırmanın bulgularına dayalı olarak ulaşılan sonuçlara ve geliştirilen önerilere yer verilmiştir. 1.1. Sonuçlar Araştırmada toplanan verilerin analizi ile elde edilen

Detaylı

SGSCC WP 2: Türkçe Ulusal Raporu. 1.Projenin tanıtımı

SGSCC WP 2: Türkçe Ulusal Raporu. 1.Projenin tanıtımı SGSCC WP 2: Türkçe Ulusal Raporu 1.Projenin tanıtımı SGSCC projesi Avrupa Birliği Hayat Boyu Öğrenme Projesi olup, 7 farklı Avrupa Birliği Ülkesinin katılımı ile yürütülmektedir. Bu ülkeler Belçika, Bulgaristan,

Detaylı

KONGRE KAYIT AÇILIŞ TÖRENİ MÜZİK KONSERİ. 11:30-12:30 Helen Padgett COMPUTATIONAL THINKING AND THE INTEGRATION OF TECHNOLOGY INTO EDUCATION

KONGRE KAYIT AÇILIŞ TÖRENİ MÜZİK KONSERİ. 11:30-12:30 Helen Padgett COMPUTATIONAL THINKING AND THE INTEGRATION OF TECHNOLOGY INTO EDUCATION Perşembe 12 Eylül 2008 Hall A Hall B Hall C Hall D 08:40-09:00 09:00-09:20 09:20-09:40 KONGRE KAYIT 09:40-10:00 10:00-10:30 10:30-10:50 AÇILIŞ TÖRENİ 10:50-11:10 11:10-11:30 MÜZİK KONSERİ 11:30-11:50 11:50-12:50

Detaylı

Uygulama Tabanlı Bilgisayar ve Ağ. Güvenliği Eğitimi: MSKÜ Deneyimi

Uygulama Tabanlı Bilgisayar ve Ağ. Güvenliği Eğitimi: MSKÜ Deneyimi Uygulama Tabanlı Bilgisayar ve Ağ Güvenliği Eğitimi: MSKÜ Deneyimi Yrd.Doç.Dr. Enis Karaarslan Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Bilgisayar Mühendisliği Eylül Adıgüzel Muğla Sıtkı

Detaylı

Yrd.Doç.Dr. Serap YÜKRÜK GİRİŞ. Geleneksel Türk Müziği

Yrd.Doç.Dr. Serap YÜKRÜK GİRİŞ. Geleneksel Türk Müziği GELENEKSEL TÜRK MÜZİĞİYLE AMATÖR OLARAK İLGİLENEN BİREYLERİN ORTAÖĞRETİM DERS SÜREÇLERİNDE YER ALAN GELENEKSEL ÖĞRETİ VE UYGULAMALARI DEĞERLENDİRME DURUMLARI Yrd.Doç.Dr. Serap YÜKRÜK GİRİŞ Sanat eğitiminin

Detaylı

Available online at

Available online at Available online at www.sciencedirect.com Procedia - Social and Behavioral Sciences 55 ( 2012 ) 1079 1088 *English Instructor, Abant Izzet Baysal University, Golkoy Campus, 14100, Bolu, Turkey (karakis_o@ibu.edu.tr)

Detaylı

BİYOLOJİ ÖĞRETMENLERİNİN LABORATUVAR DERSİNE YÖNELİK TUTUMLARININ FARKLI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

BİYOLOJİ ÖĞRETMENLERİNİN LABORATUVAR DERSİNE YÖNELİK TUTUMLARININ FARKLI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ BİYOLOJİ ÖĞRETMENLERİNİN LABORATUVAR DERSİNE YÖNELİK TUTUMLARININ FARKLI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ Gülay EKİCİ Gazi Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, ANKARA Özet Bu

Detaylı

OKULLARDA TEKNOLOJİ KULLANIMI İLE BEŞERİ ALTYAPI ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN İNCELENMESİ. Demet CENGİZ

OKULLARDA TEKNOLOJİ KULLANIMI İLE BEŞERİ ALTYAPI ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN İNCELENMESİ. Demet CENGİZ OKULLARDA TEKNOLOJİ KULLANIMI İLE BEŞERİ ALTYAPI ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN İNCELENMESİ Demet CENGİZ AMAÇ Bu çalışmanın genel amacı, Uşak ilindeki ilköğretim okullarında ve liselerde genel olarak bilişim teknolojilerinin

Detaylı

Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Kasım 2017 Cilt: 6 Sayı: 4 ISSN:

Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Kasım 2017 Cilt: 6 Sayı: 4 ISSN: YAZ OKULUNDA BİLGİSAYAR DERSLERİNİ ÖRGÜN EĞİTİM İLE ALAN ÖĞRENCİLERİN GÖRÜŞLERİ Yrd. Doç. Dr. Umut Altınışık Kocaeli Üniversitesi umuta@kocaeli.edu.tr Öğr. Gör. Dr. Serdar Solak Kocaeli Üniversitesi serdars@kocaeli.edu.tr

Detaylı

Geçmişten Günümüze Kastamonu Üniversitesi Dergisi: Yayımlanan Çalışmalar Üzerine Bir Araştırma 1

Geçmişten Günümüze Kastamonu Üniversitesi Dergisi: Yayımlanan Çalışmalar Üzerine Bir Araştırma 1 Mart 2017 Cilt:25 No:2 Kastamonu Eğitim Dergisi xii-xxi Geçmişten Günümüze Kastamonu Üniversitesi Dergisi: Yayımlanan Çalışmalar Üzerine Bir Araştırma 1 Lütfi İNCİKABI, Samet KORKMAZ, Perihan AYANOĞLU,

Detaylı

Çeviriye Giriş (ETI200) Ders Detayları

Çeviriye Giriş (ETI200) Ders Detayları Çeviriye Giriş (ETI200) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Çeviriye Giriş ETI200 Bahar 2 2 0 3 6 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin Dili Dersin Türü

Detaylı

T.C. Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Öğretmenlik Uygulaması ve Öğretmenlik Uygulaması-II Dersleri Kılavuzu. Şubat, 2015 İZMİR

T.C. Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Öğretmenlik Uygulaması ve Öğretmenlik Uygulaması-II Dersleri Kılavuzu. Şubat, 2015 İZMİR T.C. Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretmenlik Uygulaması ve Öğretmenlik Uygulaması-II Dersleri Kılavuzu Şubat, 2015 İZMİR T.C. Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretmenlik Uygulaması ve Öğretmenlik

Detaylı

Ders Kodu: FIZ 131 Ders Adı: FİZİK I Dersin Dönemi: Güz Dönemi

Ders Kodu: FIZ 131 Ders Adı: FİZİK I Dersin Dönemi: Güz Dönemi Ders Kodu: FIZ 131 Ders Adı: FİZİK I Dersin Dönemi: 2015-2016 Güz Dönemi 1 Orta 2 3 4 5 Bu ders ile ilgili temel kavramları, yasaları ve bunlar 0% 0% 0% 20% 80% arasındaki ilişkileri anladım Kuramsal ve

Detaylı

EPİSTEMOLOJİK İNANÇLAR ÜZERİNE BİR DERLEME

EPİSTEMOLOJİK İNANÇLAR ÜZERİNE BİR DERLEME EPİSTEMOLOJİK İNANÇLAR ÜZERİNE BİR DERLEME Fatih KALECİ 1, Ersen YAZICI 2 1 Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Matematik Eğitimi 2 Adnan Menderes Üniversitesi, Eğitim Fakültesi,

Detaylı

DERS BİLGİLERİ. YDI411 Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi I YDI 401 Yabancı Dil öğretiminde Meteryal Geliştirme ve uygulama

DERS BİLGİLERİ. YDI411 Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi I YDI 401 Yabancı Dil öğretiminde Meteryal Geliştirme ve uygulama DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Türkçe nin Yabancı Dil Olarak Öğretilmesi II YDI404 8.Yarıyıl 2+0 2 4 Ön Koşul Dersleri YDI411 Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi I YDI 401 Yabancı

Detaylı

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ BİYOSİSTEM MÜHENDİSLİĞİ PROGRAMI SON SINIF ÖĞRENCİ ANKET FORMU. Aralık,2013

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ BİYOSİSTEM MÜHENDİSLİĞİ PROGRAMI SON SINIF ÖĞRENCİ ANKET FORMU. Aralık,2013 ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ BİYOSİSTEM MÜHENDİSLİĞİ PROGRAMI SON SINIF ÖĞRENCİ ANKET FORMU Sevgili U.Ü.Ziraat Fakültesi Biyosistem Mühendisliği Programı Öğrencileri, Aralık,2013 Uludağ Üniversitesi

Detaylı

daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir.

daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir. ÖZET Üniversite Öğrencilerinin Yabancı Dil Seviyelerinin ve Yabancı Dil Eğitim Programına Karşı Tutumlarının İncelenmesi (Aksaray Üniversitesi Örneği) Çağan YILDIRAN Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler

Detaylı

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENLERİNİN YENİ FEN BİLGİSİ PROGRAMINA YÖNELİK DÜŞÜNCELERİ

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENLERİNİN YENİ FEN BİLGİSİ PROGRAMINA YÖNELİK DÜŞÜNCELERİ FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENLERİNİN YENİ FEN BİLGİSİ PROGRAMINA YÖNELİK DÜŞÜNCELERİ Ayşe SAVRAN 1, Jale ÇAKIROĞLU 2, Özlem ÖZKAN 2 1 Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Fen Bil. ABD, DENİZLİ

Detaylı

Okul Temelli Mesleki Gelişim Nedir?

Okul Temelli Mesleki Gelişim Nedir? Okul Temelli Mesleki Gelişim Nedir? Okul Temelli Mesleki Gelişim (OTMG), okul içinde ve dışında öğretmenlerin mesleki bilgi, beceri, değer ve tutumlarının gelişimini destekleyen, etkili öğrenme ve öğretme

Detaylı

T.C. Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Öğretmenlik Uygulaması-I Dersi Kılavuzu. Şubat, 2015 İZMİR

T.C. Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Öğretmenlik Uygulaması-I Dersi Kılavuzu. Şubat, 2015 İZMİR T.C. Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretmenlik Uygulaması-I Dersi Kılavuzu Şubat, 2015 İZMİR T.C. Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretmenlik Uygulaması-I Dersi Kılavuzu Amaç: Bu kılavuz, Ege Üniversitesi

Detaylı

Ders Kodu: FIZ 306 Ders Adı: Katıhal Fiziği-İntibak Dersin Dönemi: Güz Dönemi Dersi Veren Öğretim Üyesi: Yrd. Doç. Dr.

Ders Kodu: FIZ 306 Ders Adı: Katıhal Fiziği-İntibak Dersin Dönemi: Güz Dönemi Dersi Veren Öğretim Üyesi: Yrd. Doç. Dr. Ders Kodu: FIZ 306 Ders Adı: Katıhal Fiziği-İntibak Dersin Dönemi: 2014-2015 Güz Dönemi Dersi Veren Öğretim Üyesi: Yrd. Doç. Dr. Metin Aslan 1 Orta 2 3 4 5 Bu ders ile ilgili temel kavramları, yasaları

Detaylı

EPI SEVİYESİ ÖĞRENCİLERİYLE HAZIRLIK PROGRAMINA YÖNELİK YAPILAN GÖRÜŞME RAPORU

EPI SEVİYESİ ÖĞRENCİLERİYLE HAZIRLIK PROGRAMINA YÖNELİK YAPILAN GÖRÜŞME RAPORU EPI SEVİYESİ ÖĞRENCİLERİYLE HAZIRLIK PROGRAMINA YÖNELİK YAPILAN GÖRÜŞME RAPORU 27.12.2018 tarihinde EPI seviyesindeki 33 öğrenci ile hazırlık programında yer alan dersler, kullanılan kaynaklar ve sınavlar

Detaylı

Yerel Yönetimler ve Kentsel Politikalar (KAM 403) Ders Detayları

Yerel Yönetimler ve Kentsel Politikalar (KAM 403) Ders Detayları Yerel Yönetimler ve Kentsel Politikalar (KAM 403) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Yerel Yönetimler ve Kentsel Politikalar KAM 403 Güz 3 0

Detaylı

5 (%) 1 Bu ders ile ilgili temel kavramları, yasaları ve bunlar arasındaki ilişkileri

5 (%) 1 Bu ders ile ilgili temel kavramları, yasaları ve bunlar arasındaki ilişkileri Ders Kodu: FIZ 438 Ders Adı: Yarıiletken Fiziği Dersin Dönemi: 2014-2015 Bahar Dersi Veren Öğretim Üyesi: Doç. Dr. Sadık Bağcı Ders Çıktılarının Gerçekleşme Derecesi Anketi Sonuçları 1 (%) 2 (%) 3 (%)

Detaylı

Üçüncü Uluslararası Matematik ve Fen Araştırması (TIMSS) Nedir? Neyi Sorgular? Örnek Geometri Soruları ve Etkinlikler

Üçüncü Uluslararası Matematik ve Fen Araştırması (TIMSS) Nedir? Neyi Sorgular? Örnek Geometri Soruları ve Etkinlikler Üçüncü Uluslararası Matematik ve Fen Araştırması (TIMSS) Nedir? Neyi Sorgular? Örnek Geometri Soruları ve Etkinlikler Yard. Doç. Dr. Sinan Olkun Arş. Gör. Tuba Aydoğdu Abant İzzet Baysal Üniversitesi,

Detaylı

Eğitim Bağlamında Oyunlaştırma Çalışmaları: Sistematik Bir Alanyazın Taraması

Eğitim Bağlamında Oyunlaştırma Çalışmaları: Sistematik Bir Alanyazın Taraması Eğitim Bağlamında Oyunlaştırma Çalışmaları: Sistematik Bir Alanyazın Taraması Meryem Fulya GÖRHAN Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim

Detaylı

1 ÇALIŞMANIN NASIL SUNULACAĞINI İŞARETLEYİNİZ

1 ÇALIŞMANIN NASIL SUNULACAĞINI İŞARETLEYİNİZ ÇALIŞMAYA DAİR BİLGİLER 1 ÇALIŞMANIN NASIL SUNULACAĞINI İŞARETLEYİNİZ SUNUM:(X) ATÖLYE ÇALIŞMASI: ( ) 2 UYGULAMADA YER ALAN DİĞER PAYDAŞLAR(DERSLER/KURUMLAR) Tüm derslerde uygulanabilecek bir çalışmadır.

Detaylı

II. ULUSAL FİZİK EĞİTİMİ KONGRESİ

II. ULUSAL FİZİK EĞİTİMİ KONGRESİ II. ULUSAL FİZİK EĞİTİMİ KONGRESİ Betül OKCU Mustafa SÖZBİLİR Email: betul.okchu11@ogr.atauni.edu.tr 8. SINIF GÖRME ENGELLİ ÖĞRENCİLERE YAŞAMIMIZDAKİ ELEKTRİK ÜNİTESİNDE ETKİNLİĞE DAYALI ÖĞRETİM: MIKNATIS

Detaylı

BÝLDÝRÝ KÝTABI EJER CONGRESS 2014 EJER CONGRESS 2014 CONFERENCE PROCEEDINGS NISAN 2014 Istanbul Üniversitesi Kongre Merkezi

BÝLDÝRÝ KÝTABI EJER CONGRESS 2014 EJER CONGRESS 2014 CONFERENCE PROCEEDINGS NISAN 2014 Istanbul Üniversitesi Kongre Merkezi EJER CONGRESS 2014 BÝLDÝRÝ KÝTABI EJER CONGRESS 2014 CONFERENCE PROCEEDINGS 24-26 NISAN 2014 Istanbul Üniversitesi Kongre Merkezi 24-26 APRIL 2014 Istanbul University Congress Center EJER COGRESS 2014

Detaylı

Güz Dönemi Fizik Bölümü Maddenin Manyetik ve Dielektrik Özellikleri Dersi Çıktılarının Gerçekleşme Derecesi

Güz Dönemi Fizik Bölümü Maddenin Manyetik ve Dielektrik Özellikleri Dersi Çıktılarının Gerçekleşme Derecesi 2015-2016 Güz Dönemi Fizik Bölümü Maddenin Manyetik ve Dielektrik Özellikleri Dersi Çıktılarının Gerçekleşme Derecesi 1 2 Orta 3 4 5 Bu ders ile ilgili temel kavramları, yasaları ve bunlar arasındaki ilişkileri

Detaylı

Yazılım Mühendisliğinde Araştırma Yöntemleri (SE 600) Ders Detayları

Yazılım Mühendisliğinde Araştırma Yöntemleri (SE 600) Ders Detayları Yazılım Mühendisliğinde Araştırma Yöntemleri (SE 600) Ders Detayları Ders Adı Ders Dönemi Ders Kodu Saati Uygulama Saati Laboratuar Kredi AKTS Saati Yazılım Mühendisliğinde Araştırma Yöntemleri SE 600

Detaylı

MÜHENDİSLİK EĞİTİMLERİNDE ÖLÇÜMBİLİM VE KALİBRASYON KONULARINDAKİ MEVCUT DURUMUN DEĞERLENDİRİLMESİ

MÜHENDİSLİK EĞİTİMLERİNDE ÖLÇÜMBİLİM VE KALİBRASYON KONULARINDAKİ MEVCUT DURUMUN DEĞERLENDİRİLMESİ 253 MÜHENDİSLİK EĞİTİMLERİNDE ÖLÇÜMBİLİM VE KALİBRASYON KONULARINDAKİ MEVCUT DURUMUN DEĞERLENDİRİLMESİ Özge ALTUN ÖZET Ülkemizde gelişen teknoloji ve ileri seviye mühendislik uygulamalarının artmasıyla

Detaylı

İşletme Semineri (MGMT 442T) Ders Detayları

İşletme Semineri (MGMT 442T) Ders Detayları İşletme Semineri (MGMT 442T) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS İşletme Semineri MGMT 442T Her İkisi 3 0 0 3 6 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin Dili

Detaylı

KPSS/1-EB-CÖ/ Bir öğretim programında hedefler ve kazanımlara yer verilmesinin en önemli amacı aşağıdakilerden hangisidir?

KPSS/1-EB-CÖ/ Bir öğretim programında hedefler ve kazanımlara yer verilmesinin en önemli amacı aşağıdakilerden hangisidir? 82. Belgin öğretmen öğrencilerinden, Nasıl bir okul düşlerdiniz? sorusuna karşılık olarak özgün ve yaratıcı fikir, öneri ve değerlendirmeleri açıkça ve akıllarına ilk geldiği şekilde söylemelerini ister.

Detaylı

Seviye 2 Ünite 3 Çalışma Planı

Seviye 2 Ünite 3 Çalışma Planı Seviye 2 Ünite 3 Çalışma Planı Değerli Öğrencimiz, İşte bu haftanın çalışma planı. Bu planda detaylandırılmış aktiviteler üzerine 6-7 saat çalışmanızı öneriyoruz. Tavsiyemiz bütün aktiviteleri bir defada

Detaylı

1. GİRİŞ Yapısalcı (constructivism) yaklaşım, bilginin öğrenme sürecinde öğrenciler tarafından yeniden yapılandırılmasıdır. Biz bilginin yapısını

1. GİRİŞ Yapısalcı (constructivism) yaklaşım, bilginin öğrenme sürecinde öğrenciler tarafından yeniden yapılandırılmasıdır. Biz bilginin yapısını uygulanmıştır. Ayrıca her iki gruptan 6 şar öğrenci ile görüşme yapılmıştır. Elde edilen veriler istatistiksel yöntemlerle değerlendirilerek deneme ve kontrol grupları arasında anlamlı farklar olup olmadığı

Detaylı

Bahar Dönemi Fizik Bölümü Fizik II Dersi Çıktılarının Gerçekleşme Derecesi Program Çıktılarının Ders Kazanımlarına Katkısı Anketi

Bahar Dönemi Fizik Bölümü Fizik II Dersi Çıktılarının Gerçekleşme Derecesi Program Çıktılarının Ders Kazanımlarına Katkısı Anketi 2014-201 Bahar Dönemi Fizik Bölümü Fizik II Dersi Çıktılarının Gerçekleşme Derecesi Program Çıktılarının Ders Kazanımlarına Katkısı Anketi 1 Orta Yüksek Yüksek 2 3 4 Bu ders ile ilgili temel kavramları,

Detaylı

Ders Kodu: FIZ 234 Ders Adı: Klasik Mekanik Dersin Dönemi: Bahar Dönemi Dersi Veren Öğretim Üyesi: Yrd. Doç. Dr.

Ders Kodu: FIZ 234 Ders Adı: Klasik Mekanik Dersin Dönemi: Bahar Dönemi Dersi Veren Öğretim Üyesi: Yrd. Doç. Dr. Ders Kodu: FIZ 234 Ders Adı: Klasik Mekanik Dersin Dönemi: 204-205 Bahar Dönemi Dersi Veren Öğretim Üyesi: Yrd. Doç. Dr. Betül USTA 2 3 4 5 7% 3% 23% 37% 30% Bu ders ile ilgili temel kavramları, yasaları

Detaylı

DERS BİLGİLERİ. Ön Koşul Dersi bulunmamaktadır.

DERS BİLGİLERİ. Ön Koşul Dersi bulunmamaktadır. DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Yabancı Dil Öğr. Ölçme ve Değerlendirme YDI402 8.Yarıyıl 3+0 3 4 Ön Koşul Dersleri Ön Koşul Dersi bulunmamaktadır. Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin

Detaylı

İLKÖĞRETİM MATEMATİK ÖĞRETMENLİĞİ PROGRAMI

İLKÖĞRETİM MATEMATİK ÖĞRETMENLİĞİ PROGRAMI Program Tanımları İLKÖĞRETİM MATEMATİK ÖĞRETMENLİĞİ PROGRAMI Kuruluş: İlköğretim Matematik Öğretmenliği Programı 2013 yılından itibaren öğrenci almaya başlamıştır ve henüz mezun vermemiştir. Amaç: İlköğretim

Detaylı

Kamusal Akıl Stüdyosu VI (KAM 346) Ders Detayları

Kamusal Akıl Stüdyosu VI (KAM 346) Ders Detayları Kamusal Akıl Stüdyosu VI (KAM 346) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Kamusal Akıl Stüdyosu VI KAM 346 Bahar 2 2 0 3 5 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin

Detaylı

T.C. SİNOP ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ TEMEL EĞİTİM BÖLÜMÜ OKUL ÖNCESİ EĞİTİMİ ANABİLİM DALI

T.C. SİNOP ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ TEMEL EĞİTİM BÖLÜMÜ OKUL ÖNCESİ EĞİTİMİ ANABİLİM DALI T.C. SİNOP ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ TEMEL EĞİTİM BÖLÜMÜ OKUL ÖNCESİ EĞİTİMİ ANABİLİM DALI Öğretmenlik Uygulaması II UYGULAMA KILAVUZU ÖĞRETMENLİK UYGULAMASI DERSİNE İLİŞKİN GENEL AÇIKLAMALAR Öğretmenlik

Detaylı

Dersin Adı Kodu Yarıyılı T + U Kredisi AKTS. Türkçe. Seçmeli. Bu dersin sonunda öğrenci;

Dersin Adı Kodu Yarıyılı T + U Kredisi AKTS. Türkçe. Seçmeli. Bu dersin sonunda öğrenci; Dersin Adı Kodu Yarıyılı T + U Kredisi AKTS Kültür ve Matematik ĠMATS002 2+0 2 4 Ön KoĢul Dersler Dersin Dili Dersin Türü Türkçe Seçmeli Dersin Koordinatörleri Dersi Veren Dersin Yardımcıları Dersin Amacı

Detaylı

Araştırma Metodları ve İletişim Becerileri (MMR 501) Ders Detayları

Araştırma Metodları ve İletişim Becerileri (MMR 501) Ders Detayları Araştırma Metodları ve İletişim Becerileri (MMR 501) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Araştırma Metodları ve İletişim Becerileri MMR 501 Her

Detaylı

BÖLÜM 5 SONUÇ VE ÖNERİLER. Bu bölümde araştırmanın bulgularına dayalı olarak ulaşılan sonuçlara ve geliştirilen önerilere yer verilmiştir.

BÖLÜM 5 SONUÇ VE ÖNERİLER. Bu bölümde araştırmanın bulgularına dayalı olarak ulaşılan sonuçlara ve geliştirilen önerilere yer verilmiştir. BÖLÜM 5 SONUÇ VE ÖNERİLER Bu bölümde araştırmanın bulgularına dayalı olarak ulaşılan sonuçlara ve geliştirilen önerilere yer verilmiştir. 1.1.Sonuçlar Öğretmenlerin eleştirel düşünme becerisini öğrencilere

Detaylı

Seviye 1 Ünite 2 Çalışma Planı

Seviye 1 Ünite 2 Çalışma Planı Seviye 1 Ünite 2 Çalışma Planı Değerli Öğrencimiz, İşte bu haftanın çalışma planı. Bu planda detaylandırılmış aktiviteler üzerine 5-6 saat çalışmanızı öneriyoruz. Tavsiyemiz bütün aktiviteleri bir defada

Detaylı

Türk Dili II (TURK 102) Ders Detayları

Türk Dili II (TURK 102) Ders Detayları Türk Dili II (TURK 102) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Türk Dili II TURK 102 Her İkisi 2 0 0 2 2 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin Dili Dersin Türü

Detaylı

Facebook. 1. Grup ve Sayfalar. Facebook ta birçok grup ve sayfa üzerinden İngilizce öğrenen kişilerle iletişime geçebilir ve

Facebook. 1. Grup ve Sayfalar. Facebook ta birçok grup ve sayfa üzerinden İngilizce öğrenen kişilerle iletişime geçebilir ve Hayatın hemen hemen her alanında bir şekilde karşımıza çıkan Facebook ve Twitter, İngilizce öğrenmek için iyi bir araç olabilir mi? İngilizce eğitimi uzun ve önemli bir süreçtir. Genelde ilkokul çağlarında

Detaylı

Yaptığım şey çok acayip bir sır da değildi aslında. Çok basit ama çoğu kişinin ihmal ettiği bir şeyi yaptım: Kitap okudum.

Yaptığım şey çok acayip bir sır da değildi aslında. Çok basit ama çoğu kişinin ihmal ettiği bir şeyi yaptım: Kitap okudum. Türkiye deki en büyük emek israflarından birisi İngilizce öğreniminde gerçekleşiyor. Çevremde çok insan biliyorum, yıllarca İngilizce öğrenmek için vakit harcamış, ama hep yanlış yerlerde harcamış. Bu

Detaylı

Bir çalışmanın yazılı bir planıdır. Araştırmacının yapmayı plandıklarını ayrıntılı olarak ifade etmesini sağlar. Araştırmacıya yapılması gerekenleri

Bir çalışmanın yazılı bir planıdır. Araştırmacının yapmayı plandıklarını ayrıntılı olarak ifade etmesini sağlar. Araştırmacıya yapılması gerekenleri Bir çalışmanın yazılı bir planıdır. Araştırmacının yapmayı plandıklarını ayrıntılı olarak ifade etmesini sağlar. Araştırmacıya yapılması gerekenleri açıklamak ve istenmeyen sorunları önlemek için yardımcı

Detaylı

ADAPAZARI ÖZEL ENKA ORTAOKULU / LİSESİ EĞİTİM ÖĞRETİM YILI PORTFOLYO POLİTİKASI

ADAPAZARI ÖZEL ENKA ORTAOKULU / LİSESİ EĞİTİM ÖĞRETİM YILI PORTFOLYO POLİTİKASI ADAPAZARI ÖZEL ENKA ORTAOKULU / LİSESİ 2016 2017 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI PORTFOLYO POLİTİKASI Portfolyo, öğrencilerin belirli bir zaman diliminde, belirli bir amaç dahilinde becerilerini, yeteneklerini, zayıf

Detaylı

Uluslararası İlişkiler ve Hukuk Çevirisi (ETI409) Ders Detayları

Uluslararası İlişkiler ve Hukuk Çevirisi (ETI409) Ders Detayları Uluslararası İlişkiler ve Hukuk Çevirisi (ETI409) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Uygulama Saati Saati Laboratuar Kredi AKTS Saati Uluslararası İlişkiler ve Hukuk Çevirisi ETI409 Güz 3 2

Detaylı

Yalıtım ve Yalıtım Malzemeleri Konusuna Yönelik Hazırlanan Öğretim Tasarımının Görme Engelli Öğrencilerin Akademik Başarısına Etkisi

Yalıtım ve Yalıtım Malzemeleri Konusuna Yönelik Hazırlanan Öğretim Tasarımının Görme Engelli Öğrencilerin Akademik Başarısına Etkisi Yalıtım ve Yalıtım Malzemeleri Konusuna Yönelik Hazırlanan Öğretim Tasarımının Görme Engelli Öğrencilerin Akademik Başarısına Etkisi Bireyler görüş birliği, uzman görüşü ve mantık gibi farklı yöntemlerle

Detaylı

Çeviriye önsöz... xi Önsöz... xii Teşekkür... xv Kitabı kullanmanın yolları... xvii. Ortamı hazırlamak... 1

Çeviriye önsöz... xi Önsöz... xii Teşekkür... xv Kitabı kullanmanın yolları... xvii. Ortamı hazırlamak... 1 İÇİNDEKİLER Çeviriye önsöz... xi Önsöz... xii Teşekkür... xv Kitabı kullanmanın yolları... xvii K I S I M I... 1 Ortamı hazırlamak... 1 B Ö L Ü M 1... 3 Giriş... 3 Gerçek dünya araştırması nedir?... 3

Detaylı

ANKET SONUÇLARI. Anket -1 Lise Öğrencileri anketi.

ANKET SONUÇLARI. Anket -1 Lise Öğrencileri anketi. ANKET SONUÇLARI Anket -1 Lise Öğrencileri anketi. Bu anket, çoğunluğu Ankara Kemal Yurtbilir İşitme Engelliler Meslek Lisesi öğrencisi olmak üzere toplam 130 öğrenci üzerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya

Detaylı

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ FEN BRANŞLARINA KARŞI TUTUMLARININ İNCELENMESİ

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ FEN BRANŞLARINA KARŞI TUTUMLARININ İNCELENMESİ FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ FEN BRANŞLARINA KARŞI TUTUMLARININ İNCELENMESİ Sibel AÇIŞLI 1 Ali KOLOMUÇ 1 1 Artvin Çoruh Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü Özet: Araştırmada fen bilgisi

Detaylı

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA TEKNİKLERİ SEMİNERİNİN ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNDEKİ DERS ÇALIŞMA ALIŞKANLIKLARINA ETKİSİ

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA TEKNİKLERİ SEMİNERİNİN ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNDEKİ DERS ÇALIŞMA ALIŞKANLIKLARINA ETKİSİ VERİMLİ DERS ÇALIŞMA TEKNİKLERİ SEMİNERİNİN ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNDEKİ DERS ÇALIŞMA ALIŞKANLIKLARINA ETKİSİ Uzman Psikolog Emre Balkan Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık

Detaylı

YABANCI DİLLE EĞİTİM

YABANCI DİLLE EĞİTİM YABANCI DİLLE EĞİTİM Dr. Nehir SERT Ülkemizin önemli devlet ve vakıf üniversitelerinin yüksek puanla öğrenci alan bir çok bölümünde, eğitim yabancı dille yapılmaktadır. Konu çeşitli entelektüel ve bilimsel

Detaylı

Çevirmenlik Mesleği (ETI221) Ders Detayları

Çevirmenlik Mesleği (ETI221) Ders Detayları Çevirmenlik Mesleği (ETI221) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Uygulama Saati Saati Laboratuar Kredi AKTS Saati Çevirmenlik Mesleği ETI221 Her İkisi 3 0 0 3 5 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin Dili

Detaylı

5. BÖLÜM: BULGULAR Yerleşik Yabancılara Yönelik Bulgular

5. BÖLÜM: BULGULAR Yerleşik Yabancılara Yönelik Bulgular 5. BÖLÜM: BULGULAR Bu bölümde proje süresince belirlenmiş hedefler ışığında ulaşılan bulgulara yer verilmiştir. Bulgular, yerleşik yabancılar ve halk kütüphaneleri olmak üzere iki farklı bölümde sunulmuştur.

Detaylı

www.konusmakulubu.net Neden Konuşma Kulübü? Pek çok insan İngilizce ile ilgili anlıyorum ama konuşamıyorum ifadesini çokça kullanır. Bu durum insanların eğitim hayatından, iş hayatına hatta sosyal hayatına

Detaylı

BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ (5 VE 6. SINIFLAR) Öğretim Programı Tanıtım Sunusu

BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ (5 VE 6. SINIFLAR) Öğretim Programı Tanıtım Sunusu BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ (5 VE 6. SINIFLAR) Öğretim Programı Tanıtım Sunusu İÇERİK Öğretim Programının Temel Felsefesi Öğretim Programının Temel Felsefesi Öğretim programları; bireyi topluma,

Detaylı

DERS BİLGİLERİ. Dil Edinimi YDI208 IV.Yarıyıl 3 + 0 3 4. Bu dersin ön koşulu ya da eş koşulu bulunmamaktadır.

DERS BİLGİLERİ. Dil Edinimi YDI208 IV.Yarıyıl 3 + 0 3 4. Bu dersin ön koşulu ya da eş koşulu bulunmamaktadır. DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Dil Edinimi YDI208 IV.Yarıyıl 3 + 0 3 4 Ön Koşul Dersleri Bu dersin ön koşulu ya da eş koşulu bulunmamaktadır. Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin

Detaylı

T.C. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ FEN EDEBİYAT FAKÜLTESİ MATEMATİK BÖLÜMÜ DIŞ PAYDAŞ ANKET FORMU Google Formlar

T.C. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ FEN EDEBİYAT FAKÜLTESİ MATEMATİK BÖLÜMÜ DIŞ PAYDAŞ ANKET FORMU Google Formlar 12 yanıt Tüm yanıtları görüntüle Analiz bilgilerini yayınla hhkosal@sakarya.edu.tr Bu formu düzenle Özet 1. Sakarya Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Matematik Bölümüne giriş yılınız: 2008 2007 2005

Detaylı

SEÇKİSİZ OLMAYAN ÖRNEKLEME YÖNTEMLERİ

SEÇKİSİZ OLMAYAN ÖRNEKLEME YÖNTEMLERİ SEÇKİSİZ OLMAYAN ÖRNEKLEME YÖNTEMLERİ SEÇKİSİZ OLMAYAN ÖRNEKLEME YÖNTEMLERİ Seçkisiz olmayan örnekleme yöntemleri Fraenkel ve Wallen(2006) ın sınıflandırmasıyla tutarlı olarak ; Sistematik Örnekleme Amaçsal

Detaylı

Bilimsel Araştırma Yöntemleri I

Bilimsel Araştırma Yöntemleri I İnsan Kaynakları Yönetimi Bilim Dalı Tezli Yüksek Lisans Programları Bilimsel Araştırma Yöntemleri I Dr. M. Volkan TÜRKER 7 Bilimsel Araştırma Süreci* 1. Gözlem Araştırma alanının belirlenmesi 2. Ön Bilgi

Detaylı

T.C. UFUK ÜNİVERSİTESİ

T.C. UFUK ÜNİVERSİTESİ T.C. UFUK ÜNİVERSİTESİ FAKÜLTE: BÖLÜM: ANABİLİM DALI: PROGRAM: Eğitim Fakültesi Yabancı Diller Eğitimi Bölümü İngiliz Dili Eğitimi Lisans PROGRAM DERSLERİ VE ÇIKTILARI BAĞLANTI MATRİKSİ PROGRAM DERSLERİ

Detaylı

Toplumsal Hareketler (KAM 418) Ders Detayları

Toplumsal Hareketler (KAM 418) Ders Detayları Toplumsal Hareketler (KAM 418) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Toplumsal Hareketler KAM 418 Her İkisi 3 0 0 3 5 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin

Detaylı

TÜRKİYE DE İŞ DÜNYASINDA ÇALIŞANLAR SOSYAL MEDYAYI NASIL KULLANIYOR?

TÜRKİYE DE İŞ DÜNYASINDA ÇALIŞANLAR SOSYAL MEDYAYI NASIL KULLANIYOR? Haziran 2010 SOSYAL MEDYA ARAŞTIRMASI: TÜRKİYE DE İŞ DÜNYASINDA ÇALIŞANLAR SOSYAL MEDYAYI NASIL KULLANIYOR? Proje Koordinatörleri: İndeks Araştırma Ekibi Simge Şahin, İstanbul Bilgi Üniversitesi Giriş:

Detaylı

1. Eğitim süresi ne kadar? İngilizce Hazırlık Programında eğitim süresi 2 dönem yani bir akademik yıldır.

1. Eğitim süresi ne kadar? İngilizce Hazırlık Programında eğitim süresi 2 dönem yani bir akademik yıldır. İSTİNYE ÜNİVERSİTESİ YABANCI DİLLER BÖLÜMÜ İNGİLİZCE HAZIRLIK PROGRAMI ÖĞRENCİ BİLGİLENDİRME KİTAPÇIĞI Sevgili Öğrencilerimiz, Bu kitapçık, İstinye Üniversitesi Yabancı Diller Bölümü İngilizce Hazırlık

Detaylı

Bilimsel Araştırma Yöntemleri

Bilimsel Araştırma Yöntemleri Bilimsel Araştırma Yöntemleri Nitel Araştırma Modelleri 1 Neler Öğreneceğiz? Nitel Araştırma Yöntemleri Durum Çalışması Olgubilim Etnografya 2 1 Nitel Araştırmalar Nicel yaklaşım ve sosyal bilimler? Sınav

Detaylı

Dil Gelişimi. temel dil gelişimi imi bilgileri

Dil Gelişimi. temel dil gelişimi imi bilgileri Dil Gelişimi Yaş gruplarına göre g temel dil gelişimi imi bilgileri Çocuklarda Dil ve İletişim im Doğumdan umdan itibaren çocukların çevresiyle iletişim im kurma çabaları hem sözel s hem de sözel olmayan

Detaylı

Prof. Dr. Ali Ekrem ÖZKUL Öğr. Gör. Serap BENLİGİRAY Öğr. Gör. M. Emin MUTLU Arş. Gör. Ruşen YILMAZ Arş. Gör. Sinan AYDIN

Prof. Dr. Ali Ekrem ÖZKUL Öğr. Gör. Serap BENLİGİRAY Öğr. Gör. M. Emin MUTLU Arş. Gör. Ruşen YILMAZ Arş. Gör. Sinan AYDIN AÖF BÜRO YÖNETİMİ PROGRAMI KLAVYE ÖĞRETİMİ DERSİ İÇİN UZAKTAN ÖĞRETİM VE SINAV UYGULAMASI Prof. Dr. Ali Ekrem ÖZKUL Öğr. Gör. Serap BENLİGİRAY Öğr. Gör. M. Emin MUTLU Arş. Gör. Ruşen YILMAZ Arş. Gör. Sinan

Detaylı

Söylem Çözümlemesi (ETI205) Ders Detayları

Söylem Çözümlemesi (ETI205) Ders Detayları Söylem Çözümlemesi (ETI205) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Kredi AKTS Saati Söylem Çözümlemesi ETI205 Güz 3 0 0 3 6 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin Dili Dersin

Detaylı

Template. Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Çocuklar İçin Teknoloji Temelli Müdahale Yöntemleri: Bir Betimsel Analiz Çalışması

Template. Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Çocuklar İçin Teknoloji Temelli Müdahale Yöntemleri: Bir Betimsel Analiz Çalışması WINTER Template Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Çocuklar İçin Teknoloji Temelli Müdahale Yöntemleri: Bir Betimsel Analiz Çalışması Doç.Dr.Serhat ODLUYURT Arş.Gör. Melih ÇATTIK Anadolu Üniversitesi Engelliler

Detaylı