DEPREME DAYANIKLI TEMEL TASARIMI

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "DEPREME DAYANIKLI TEMEL TASARIMI"

Transkript

1 DEPREME DAYANIKLI TEMEL TASARIMI Doç. Dr. Gürkan Özden Dokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü ve Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi

2 Geoteknik Temel Tasarım Aşamaları Zemin geometrisi Zemin özellikleri Zeminden kaynaklanan yükler Üst yapı özellikleri Mimari Yükler Fonksiyon Taşıyıcı sistem İdealize zemin profili Zemin-Temel-Yapı ilişkisinin kurulması Temel Sistemi Seçimi ve Temel Boyutları Afet durumu

3 Deprem Yükleri Altında Temel Tasarımı 1. Adım Deprem Yükünün Belirlenmesi (V t, M d, G+Q) Deprem yüklemesi normal ve yüksek katlı bina projelerinin önemli kısmında tasarım tepki spektrumu ile tanımlanır. Yerel zemin koşullarının deprem yükleri üzerindeki etkisi zemin sınıfı yoluyla dikkate alınır. Deprem Yönetmeliği Bölüm 2.4 e göre: A(T)=A 0 I S(T) S ae (T) = A(T) g {%5 sönüm oranına için elastik spektral ivme} 3

4 4

5 5

6 6

7 7

8 8

9 9

10 Spectral Acceleration (g) Period (s) 10

11 Deprem Yönetmeliği nde yer alan elastik tasarım tepki spektrumunun bilhassa yumuşak zemin koşullarında aşılma olasılığı vardır. Bilhassa yüksek yapı sınıfına giren yapıların güvensiz tarafta çözülme riski mevcuttur. Bu tür bir durumda yapı temeline etkiyen yükler gerekenden daha düşük hesaplanmış olacaktır. 11

12 2. Adım Zemin Özelliklerinin Araştırılması (zemin etüt çalışması ve idealize zemin profilinin oluşturulması, zemin sınıfının seçilmesi) Deprem riski yüksek bölgelerde zemin etüt çalışması ve takip eden analizlerin kapsamı daha geniş tutulur. Jeofizik arazi deneyleri (MASW, mikrotremör, v.b.) zemin profilinin dinamik özelliklerini (doğal periyot T=4H/V s ; kayma dalgası hızı) belirlemek açısından önem kazanır. Ayrıca laboratuvarda dinamik üç eksenli basınç deneyi vasıtasıyla kumlu zeminlerde sıvılaşma direnci, killi zeminlerde ise yumuşama potansiyelinin araştırılması gerekebilir. 12

13 13

14 14

15 15

16 3. Adım Zemin Dinamiği Analizleri (sıvılaşma, deprem sonrası oturma, dinamik zemin davranışı, tasarım tepki spektrumu) Temel sistemi seçilmeden önce sıvılaşma ve deprem sonrası olası oturma analizlerinin yapılması gerekir. Yaygın sıvılaşma ve oturma beklendiği takdirde zemin iyileştirmesi ve/veya derin temel seçenekleri kaçınılmaz hale gelebilir. Ayrıca parsel bazında dinamik zemin davranışı analizleri yapılarak tasarım tepki spektrumu veya zaman tanım düzleminde deprem yer hareketi elde edilebilir. 16

17 SIVILAŞMA Sıvılaşma, tekrarlı yükler altında suya doygun ve gevşekten orta sıkıya granüler zeminlerin boşluklarındaki su basıncının tedricen yükselerek deprem öncesi efektif düşey gerilmeye eşit olması ve zeminin dayanımını kaybederek viskoz bir sıvı davranışı göstermesidir. Granüler bir zemin tabakasının sıvılaşma riski üzerinde deprem enerjisinin, zemin dane dağılımının, zemindeki ince dane yüzdesinin, ince dane plastisitesinin, zemin sıkılık oranının etkisi vardır. 17

18 Aşırı boşluk suyu basıncı oranı: r u = u e /σ v = 1.0 sıvılaşma Sıvılaşan zeminlerde temel taşıma kapasitesi kaybı, yanal yayılma, aşırı toplam ve farklı oturma, yataklanma kaybı belli başlı temel problemleri olarak ortaya çıkar. Bu tür olumsuzlukları gidermek için ya zemin iyileştirilmeli veya derin temel uygulamasına gidilmelidir. Belirli durumlarda her iki seçenek birden uygulanmalıdır. Zira kazıklı temeller tek başlarına sıvılaşmaya çözüm olmayabilirler. 18

19 Sıvılaşma kendini genellikle yüzeyde kum kraterleri ile gösterir. 19

20 Sıvılaşan zeminlerde temel taşıma kapasitesi kaybı ve oturma gözlenebilir. 20

21 Sıvılaşan zeminlerde yalnız sığ temeller değil kazıklı temeller de hasar görebilir. 21

22 SPT-N Y.A.S.S KazıkNo.2 KazıkNo.1 sıvılaşan zemin tabakası 50 cm KazıkNo.1 70 cm KazıkNo.2 22

23 Sıvılaşan zemin eğimli arazilerde önemli deplasmanlar yapabilir ve kalıcı şekil değiştirmeler görülebilir (yanal yayılma). Deprem öncesi sonrası 23

24 Deprem Yönetmeliği ne göre sıvılaşma potansiyeli arz eden zeminlerde arazi ve laboratuvar verilerine dayanan sıvılaşma analizlerinin yapılması zorunludur. Seed Idriss Yöntemi Yöntemde SPT direncine bağlı olarak belirlenen sıvılaşma direnci ile deprem sırasında oluşan tekrarlı kayma gerilmesi karşılaştırılır. Zeminin direnci tekrarlı kayma gerilmesinden büyükse sıvılaşma söz konusu değildir. Eşit veya düşükse sıvılaşma riski vardır. 24

25 a maks τ = F maks a maks A γ h = g h γ depremdeki en yüksek tekrarlı kayma gerilmesi τ maks 25

26 τ maks zeminin rijit davranış yaptığı kabulüne göre hesaplanmıştır. Gerçekte zemin deforme olarak kayma gerilmesinin rijit kabule nazaran daha düşük gerçekleşmesine neden olur. Bu durumu dikkate almak üzere r d düzeltme faktörü tanımlanmıştır. z < 9.15 m r d = z 9,15 m z < 23.0 m r d = z 23,0 m z < 30.0 m r d = z z > 30.0 m r d = 0.5 Derinlik faktörünün bulunuşuna alternatif olarak aşağıdaki amprik bağıntı da kullanılabilir. Bu bağıntı yukarıdaki değerlerle aynı noktaya varır ve bilgisayar programlama amaçlarına daha uygundur. z: derinlik (m)

27 Derinlik düzeltme faktörü, r d, için yandaki şekilden de yararlanılabilir. 27

28 Sıvılaşma analizlerinde en yüksek yüzey ivmesi, a maks, önemli bir parametredir. Deprem sırasında zemin yüzeyinde oluşan bu ivmeye genelde yalnızca bir kere ulaşılır. Analizleri bu parametreye dayanarak yapmak aşırı güvenli tarafta bir yaklaşım olur ve ekonomik olmayan mühendislik uygulamalarına yol açar. Böyle bir yaklaşım yerine ortalama bir ivme değer ile çalışılması tercih edilir: Acceleration (g) a maks Time (sec) r b : ortalama kayma gerilmesi faktörü τ ort= r b τ maks

29 r b = 0.1( M 1) ; M=7.5 için r b = 0.65 M: Deprem büyüklüğü Depremde zeminde oluşan tekrarlı kayma gerilmesi, τ deprem, yukarıdaki denklemlerin ışığında aşağıdaki şekilde yazılabilir: τ = deprem r b x γ h g x a maks x r d Sıvılaşmaya karşı güvenlik faktörü tekrarlı gerilme direnç oranının, CRR, tekrarlı gerilme oranına, CSR, bölümü şeklinde ifade edilir: CSR τ τ = ; CRR = σ v: efektif düşey gerilme deprem ' σ v direnç ' σ v F s CRR = 1, 0 CSR Sıvılaşma riski mevcut değil.

30 Tekrarlı gerilme oranı, CSR, aşağıdaki denklem ile ifade edilir: CSR = r b a maks g h γ r ' σ v d CRR oranı ise bu amaçla geliştirilmiş SPT korelasyonları kullanılarak bulunur. Korelasyonlar öncelikle M=7.5 büyüklüğündeki depremde temiz kumlara (ince malzeme oranı, FC, %5 den az) göre CRR sağlar. Daha sonra projeye esas deprem büyüklüğü ve ince malzeme özellikleri gözönüne alınarak düzeltme yapılır. CRR için abaklar bulunduğu gibi korelatif denklemler de kullanılabilir.

31 İnce malzeme oranının, FC, dikkate alındığı SPT-CRR ilişkisi 31

32 CRR 7.5 abaktan okunmuş ve ince malzeme düzeltmesi yapılmış uygun bir eğri kullanılmış ise düzeltilmiş CRR değeri CRR = K M CRR 7.5 denklemi ile ifade edilebilir. Burada K M deprem büyüklüğü için düzeltme faktörüdür. K M faktörü deprem büyüklüğüne bağlı olarak izleyen çizelgeden okunabilir: 32

33 Deprem büyüklüğü düzeltme faktörü M K M =CRR M /CRR Ara değerler için enterpolasyon yapılabilir. 33

34 Temiz kumlar için CRR 7.5 değeri aşağıdaki fonksiyon yoluyla da hesaplanabilir: CRR 7.5 = a + cx + ex bx + dx + fx + hx 2 + gx a = ; b = ; c = ; d = f = ; f = ; g = ; h = x = N 60 (Bu fonksiyon 3 < N 60 < 30 olduğunda geçerlidir.) İnce malzeme yüzdesi düzeltmesi aşağıdaki şekil ve denklem yardımıyla yapılır: K s = 1 + [ (0.75/30)(FC-5)] (I P %5 için) 34

35 İnce malzeme düzeltme faktörü, K s İnce dane yüzdesi, FC (%) 35

36 Deprem Sonrası Oturma Tahmini Deprem sonrası oturmalar gevşek ve orta-sıkı kumlu zeminlerde ön plana çıkar. Bu tür oturmaları tahmin etmek için izlenilen yöntemlerden birisi Ishihara- Yoshimine yöntemidir (temiz kumlar için). Yöntemde zeminde depremi takiben oluşacak hacimsel deformasyon, ε v, SPT korelasyonuna bağlı olarak izleyen şekil yardımıyla tahmin edilir. Korelasyondaki SPT darbe sayılarının %90 enerji seviyesine karşı geldiği unutulmamalıdır. Zemindeki düşey sıkışma H = H. ε v tabaka kalınlığıdır. ile hesaplanır. H 36

37 Temiz kumlardan oluşan zemin tabakalarında deprem sonrası oturma hesabı için Ishihara- Yoshimine abağı 37

38 Temel altında dolgu yapılması gibi palyetif uygulamalar derinlik boyunca mevcut sıvılaşma potansiyelini bertaraf etmek için kesinlikle yeterli değildir.? Sıvılaşma derindeki tabakalarda meydana geliyor! Yüzeyde alınacak dolgu önleminin yararı görülmez! 38

39 Sıvılaşmaya karşı yurdumuzda uygulanabilecek zemin iyileştirme önlemleri: Çimento enjeksiyonu: zemine kohezyon kazandırmak amacıyla uygulanır. Jet-grout kolon: zemine kohezyon kazandırmak için ve zeminde yüksek dayanımlı kolonlar oluşturarak deprem sırasında zemine düşen kayma gerilmesini düşürmek için uygulanır. Taş kolon: sıvılaşma potansiyeli yüksek zeminde geçirimliliği yüksek ve daha sıkı düşey kolonlar oluşturmak için uygulanır. 39

40 Jet-grout kolon uygulama tekniği Vibroflot ile taş kolon uygulama tekniği 40

41 Sıvılaşma potansiyeli olan zeminlerde yapılacak kazıklı temel uygulamasında mümkünse vibreks veya çakma kazık tercih edilmelidir. Bu sayede zeminde ortaya çıkacak deplasman etkisi ile sıvılaşabilecek kumlu zeminlerin sıkıştırılması mümkün olabilir. Sondaj kazığı uygulamalarında ise sıvılaşabilen zeminden kaynaklanabilecek yataklanma kaybı donatı ile karşılanmaya çalışılmalı veya sondaj kazıkları ile birlikte zemin iyileştirmesi (taş kolon / jet-grout kolon) yapılmalıdır. 41

42 Çakma kazık Çakma-yerinde dökme vibrekskazık 42

43 4. Adım Yapı Özellikleri ve Dinamik Zemin Davranışı Dikkate Alınarak Temel Sistemi Seçilmesi Z3 ve Z4 sınıfına giren zeminlere oturan yapıların çoğunluğunda radye temel Z2 ve Z1 sınıfındaki zeminlerde çift yönlü sürekli veya radye temel Hafif yapılarda birbirine bağ kirişleri ile bağlanarak bütünlüğüsağlanan tekil temel Sanayi yapılarında çoğunlukla tekil temel Oturma, farklı oturma, net hidrostatik kaldırma basıncı, yetersiz temel taşıma kapasitesi veya sıvılaşma olan zeminlerde kazıklı temel (kazıklı temelden önce yüzer temel uygulaması ve zemin iyileştirme seçeneklerinin uygulanabilirliği araştırılmalıdır). 43

44 radye temel seçenekleri 44

45 Bodrum kazısı ile zeminde ön yükleme etkisi oluşturulur. yüzer temel seçeneği Yüzer temel seçeneği yapının deprem performansı üzerinde olumlu etkide bulunur. Bunlar temel taşıma kapasitesinin artması ve kinematik zemin-yapı etkileşimi yoluyla üst yapının aldığı deprem enerjisinin etkin bir şekilde sönümlenmesidir. Literatürde kinematik etkileşimin azaldığı veya engellendiği temel sistemlerinde yapı deprem performansının %30-40 kadar olumsuz etkilendiği belirtilmektedir.

46 5. Adım SeçilenTemel Sisteminin Geoteknik Analizi Seçilen temel sisteminin geoteknik analizleri yapılır: - Güvenilir temel taban basıncı hesabı - Toplam ve farklı oturma hesapları -Zemin-yapı ilişkisinin kurulması için yatak katsayısının belirlenmesi -Kazıklı temel uygulamalarında yatay yük analizleri 46

47 TEMEL TAŞIMA KAPASİTESİ γ: zemin birim hacim ağırlığı c: kohezyon ϕ: içsel sürtünme açısı q f 1 = γ B Nγ + c Nc + γ D 2 f N q Zemin taşıma kapasitesine ulaşıldığı durumda göçme mekanizması

48 Dış merkez yükler temel taşıma kapasitesinde azalmaya yol açar: B : etkili genişlik e: dış merkezlik q λ f cd = c N, λ qd c, λ γd λ cd + D f γ N qd = derinlik faktörleri q λ + 1 γ B N 2 γ λ γd Qu = q f A Düşey yükün etkili genişliğin ortasında olduğu kabul edilir. 48

49 Dikdörtgen temellerde dış merkezlik için taşıma kapasitesi denklemi (a) Düşey yükten doğan dış merkezlik e B =M B /Q e L =M L /Q (b) Devirici moment kaynaklı dış merkezlik 49

50 50 L B u u d qd cd s qs cs d s qd qs q f cd cs c u e L L e B B B xl A alan etkili A A q Q faktörleri derinlik faktörleri şekil N B N D N c q 2 2,,,, 2 1 = = = = = = = + + = γ γ γ γ γ λ λ λ λ λ λ λ λ γ λ λ γ λ λ

51 Dönme ve farklı oturma yapı taşıyıcı elemanlarında ve temelinde ikinci mertebe momenti oluşturur. Farklı oturmaya bağlı yapısal çatlaklar binanın süneklik arz kapasitesinde azalmaya yol açar. Bu iki unsur da binanın deprem performansını düşürücü yönde etki yapar. 51

52 Yapılar için izin verilen oturma sınır değerleri: en yüksek farklı oturma, S T(maks) kum zeminlerde kil zeminlerde 32 mm 45 mm en yüksek oturma, S T(maks) kum zeminlerde tekil veya şerit temel kil zeminlerde tekil veya şerit temel kum zeminlerde radye temel kil zeminlerde radye temel 51 mm 76 mm mm mm en yüksek açısal distorsiyon, β maks 1/300 AB Yönetmeliği Eurocode 7 de bir çok yapı temeli için oturma sınırı 50 mm olarak tavsiye edilmektedir. Benzer şekilde bir çok yapı için β=1/500 önerilmektedir. Açısal distorsiyonda göçme sınırı içinse muhtemel değer olarak 1/150 verilmektedir. 52

53 Bjerrum tarafından tanımlanan açısal distorsiyon (β) sınırları Beklenen hasar türü β maks Tuğla duvarlar için göçme sınırı (L/H>4) 1/150 Bir çok bina türü için yapısal hasar sınırı 1/150 Panel ve tuğla duvarlarda çatlak oluşumu 1/150 Yüksek ve rijit yapılarda gözle görülebilen dönme 1/250 Panel duvarlarda ilk çatlak oluşumu 1/300 Yapılarda hiç çatlak oluşmaması için sınır 1/500 Diyagonal elemanları olan çerçeve sistemlerde tehlike sınırı 1/600 53

54 Yatak katsayısının belirlenmesi hususu özellikle radye temellerde ve yüksek yapılarda ön plana çıkar: Yapı yüklerinin zemine radye temel ile aktarıldığı bina çözümlerinde zemin-yapı etkileşimi genelde belirleyici faktördür. Zemin-yapı ilişkisinin kurulma tarzı temel ve üst yapıdaki yük dağılımını etkiler. Sayısal çözümün kabul edilebilir sürede yapılabilmesi için sürekli bir ortam olan zeminde bir takım basitleştirici kabuller yapılması gerekir. Proje bürolarında halen en yaygın kullanılan zemin-yay ilişkisi modeli yatak katsayısı yöntemidir. 54

55 Yatak katsayısı kesinlikle bir zemin sabiti değildir. Bu parametrenin belirlenmesinde belirsizliğe neden olan bir çok unsur mevcuttur. Bu unsurlar aşağıdaki şekilde sıralanabilir: Zemin tepkisini ve zemin elastik parametrelerini tahmin etmedeki büyük güçlük, Tabakalı zemin profili durumu ve zemin özelliklerinin düşeyde ve yatayda değişkenlik göstermesi, Radye temelin şekli, Üstyapı yük dağılımı için yapılan kabuller, Üstyapı rijitliğinin temel üzerindeki etkileri ve Temel taban basıncının oturma alanı içinde değişimi olarak sıralanabilir. Tüm bu unsurlar akılda tutularak zemin tepkisi için gerçekçi tahmin yapmak ve uygun güvenlik faktörü ile çalışmak gerekir. 55

56 Yatak Katsayısı Yaklaşımı: Yatak katsayısı yaklaşımı, sürekli bir ortam olan zemin için kurulmuş matematik bir modeldir. Zemin bu modelde yaylar ile temsil edilir. Yaylar, temel taban basıncı ve zemin deformasyonu arasında ilişki sağlar. Rijit olmayan yöntemlerde hem zeminin hem de temelin deformasyon özellikleri dikkate alınır. Bunlar doğrusal veya doğrusal olmayan bir tarzda ele alınabilirler. Zemin-yapı ikilisinin deformasyon karakteri, elastisite modülüne benzer bir yaklaşım kullanılarak, yatak katsayısı adı verilen bu sayısal değerle gösterilebilir. 56

57 Yatak katsayısı temel elastik eğrisinin gerçeğe yakın bir şekilde hesaplanmasına, temel taban basıncının doğru hesaplanmasına, farklı oturmanın taşıyıcı sisteme etkilerinin araştırılmasına ve zemin-yapı etkileşiminin üst yapı davranışı üzerindeki tesirinin görülmesine fırsat verecek şekilde bilinçli kullanılmalıdır. 57

58 Temel taban (değme) basıncı dağılımı; Zeminin fiziksel özelliklerine Zemin profili geometrisine Temel rijitliğine Üst yapı rijitliğine Üst yapı yük dağılımına bağlıdır. 58

59 Kohezyonsuz zeminler Köşe gerilmelerin büyüklüğü temel derinliğine bağlıdır. Köşe gerilmeleri çok büyük değerlere çıkabilir. Üniform gerilme dağılımı kabulü Kohezyonlu zeminler 59

60 Zemin ve temel arasındaki ilişkiyi tariflemek için yaylar, ilk kez 1867 de Winkler tarafından kullanılmış ve bu ilk yaklaşım Winkler Yöntemi olarak adlandırılmıştır. Winkler yönteminde zemin, birbirinden bağımsız hareket eden düşey yönde ve sürekli yaylar ile gösterilir. Çubuk elemanlar için tek doğrultuda uzanan yay gösterimi çoğunlukla Elastik zeminler üzerine oturan kirişler yöntemi olarak adlandırılır. 60

61 deplasman Elastik zemine oturan kiriş veya plak probleminin analitik çözümü için Hetenyi formülasyonları kullanılabilir. Gerçek durum Winkler Temeli Zemin reaksiyonu [F/L 3 ] Yatak katsayısı 61

62 δ, deplasman M, Moment T, Kesme kuvveti 62

63 Yatak Katsayısının Belirlenmesi Gerilme, q Oturma, δ Elastik bölge Yatak katsayısı geçmişte plaka yükleme deneyi ile belirlenirdi. Ancak deney gerçek temel-zemin davranışını temsil etmekten oldukça uzak kaldığı için günümüzde standart bir yöntem olarak takip edilmemektedir. Oturma, δ Yatak Katsayısı

64 Yük bloğu Yükleme plakları (rijit) Plak rijit değilse Yatak katsayısının deformasyonla değişimi genellikle eğriseldir. Doğrusal Doğrusal olmayan 64

65 Kil zeminlerde Kum zeminlerde (B/B 1 <3 için) Bir çok araştırmacı ve Uygulamacı tarafından önerilmez. Katı kil ve orta-sıkı kum zeminlerde (m=l/b) Vesic bağıntısı [F/L 3 ] Sürekli temellerin analizinde kullanılabilir. [F/L 2 ] E s : Zemin Elastisite Modülü (Presiyometre deneyi, Ödometre deneyi, Üç eksenli basınç deneyi) µ : Zemin Poisson oranı E f I f :Kiriş eğilme rijitliği B: Kiriş genişliği

66 Yatak Katsayısı Değişim Aralıkları Zemin Türü Gevşek kum Orta-sıkı kum Sıkı kum Orta-sıkı killi kum Orta-sıkı siltli kum Killi zeminler q a : temel taban basıncı Çok yumuşak/yumuşak killerde yukarıdaki çizelgede verilenlerden daha düşük yatak katsayıları çıkabilir. 66

67 Yatak katsayısı için zemin elastisite modülünün belirlenmesi Elastisite modülü, E s, laboratuvar veya arazi deneylerinden belirlenebilir. Laboratuvar deney bulguları üzerinde numune örselenmesi çok etkili olabilir. Ayrıca serbest basınç deneyinde arazi efektif gerilme koşulları tam temsil edilemediği için bu deneyden E s değeri bulunmamalıdır. 67

68 Arazi deneyleri E s değerinin gerçekçi tahmini için daha yararlıdır. E s arazide eğer yanal yönde elde edildiyse düşey yöndeki deformasyon modülünü bulmak için düzeltme katsayıları kullanılmalıdır. En sık kullanılan korelatif ilişkiler SPT ve CPT deney sonuçlarına dayananlardır. Bunlardan SPT deneyi daha çok tercih edilir. 68

69 Kumlu ve Killi Zeminlerde E s Zemin Normal konsolide kumlar Suya doygun kumlar Normal konsolide kumlar (genel) Ön yüklemeli kumlar Çakıllı kumlar Killi kumlar Siltler, kumlu siltler veya killi siltler Yumuşak killer veya killi siltler

70 Kumlu ve Killi Zeminlerde E s (devam) Zemin c u =s u =drenajsız kayma mukavemeti Kil ve silt Silt veya kumlu kil veya organik veya katı Killerde E s için genel korelasyon: I p : plastisite indeksi (%) ; 20 I p 100 ; K değeri en yakın 10 katına yuvarlanır. E s için bir diğer genel korelasyon denklemi ise aşağıdadır: I c = w LL I P w n 70

71 Çok tabakalı zemin profilinin eşdeğer elastisite modülünün hesaplanması için ağırlıklı ortalama yöntemi kullanılabilir: Boussinesq gerilme etki faktörü: I i ( L + z )( B + z ) L + B = 1 L B z ( L + B + 2z ) 1 L B + tan π z z L + B + z 2 2 Ağırlıklı ortalama: I E j eş = I / n I i i i= 1 = E j I j ' d (m) 0,00 2,00 4,00 6,00 8,00 10,00 I o 0,40 0,60 0,80 1,00 1,20 yayılı yük

72 Yöntemin uygulanabilmesi için her bir zemin tabakasının orta noktasında hesaplanan, I (j), eşdeğer Boussinesq gerilme etki faktörü değerlerine ihtiyaç vardır. Bossinesq gerilme etki faktörü, eşit yüklü dikdörtgen bir alanın bir köşesi altındaki düşey gerilme artışını ifade eder. Ağırlıklı ortalama yöntemi, yükleme yapılan noktanın hemen altındaki zemin özelliklerinin, gerilme artışının daha düşük olduğu derinliklerde yer alan zeminlere oranla daha etkin olduğu düşünülerek geliştirilmiştir. q L B z σ v (z)= σ 0 (z) + I(z)*q 72

73 Karakteristik nokta metodu Karakteristik nokta temelin ortalama oturmasına karşı gelen gerilme dağılımı hesabı için önerilmektedir: Eşdeğer elastisite modülü nün karakteristik nokta için belirlenmesi ile temel alanı içinde ortalama bir E s B bulunmuş olur. 0.5 L y 0.37 L K 0.37 B 0.5 B x Dikdörgen temel alanı içerisindeki karakteristik noktanın etki faktörü hesabında, alanı K noktasından geçen eksenler ile dört adet dikdörtgene ayırıp ortak köşe olan K için etki faktörleri toplanır. L 73

74 Elastik Zemine Oturan Kiriş (Winkler) Yöntemi nin Sınırları Yük deplasman eğrisi doğrusal değildir, Winkler yöntemini kullanmak için doğrusal yaklaşım yapmak zorunda kalırız. Winkler yöntemi, üniform elastik bir zemin üzerine oturan üniform yüklenmiş bir alan temelinin, üniform oturma yapacağını kabul eder, Gerçekte ise böyle bir zemin-temel ikilisi ortada en fazla kenarlarda ise en az deplasman yapacak şekilde davranır. Bu durum, oturma hesaplarında başka yöntemlerin kullanılmasının önemli bir sebebidir. Winkler yöntemi Gerçek davranış

75 Zemin yayları bağımsız hareket etmezler, alan temelinin bir kısmı üzerindeki basınç, hem tam altındaki hem de etrafındaki yayları etkiler, Zemin-temel ilişkisini tam olarak tariflemek için tek bir k s yatak katsayısı verilemez, Bağımsız yay yaklaşımı, Winkler yönteminin en büyük sorunudur. 75

76 Radye temelde üzerinde bulunduğu zeminin cinsine ve üst yapıdaki yük dağılımına bağlı olarak bir oturma kalıbı oluşturur (Winkler kabulleri geçerli değildir). Eğer söz konusu olan kohezyonlu bir zeminse bu durumda oturma, kenarlarda en az ortalarda ise en fazla olacak şekilde gerçekleşir. Zemin daneli yapıda ise oturma kalıbı tam ters şekilde gerçekleşebilir (temel derinliği arttıkça bu etki azalır). Amaç, arazide bu davranışı gösteren temelin, yapısal modeline de aynı davranışı yansıtabilmektir.

77 Alan temellerinin analizinde yatak katsayısının alansal dağılımı gerçekçi bir analiz için gereklidir. Üniform yatak katsayısı ile temel plağı elastik eğrisi doğru bir şekilde elde edilemez. Tek parametreli bünye denklemi (Winkler kabülü): = + w k w D İki parametreli bünye denklemi: = + w k w S w D

78 Yukarıda değinilen nedenlerden dolayı alan temellerinin analizinde, yatak katsayısı değeri oturma alanı boyunca değişken kabul edilmelidir. Bu amaca yönelik literatürde çeşitli yöntemler önerilmiştir. 78

79 Zonlama Yöntemi Kullanımı: Alan temeli, iki veya daha fazla sayıda iç içe bölgelere ayrılır, En iç bölgenin kenar uzunlukları, alan temeli boyutlarının yarısı seçilir, Ortalama yatak katsayısı (k sort ) değeri hesaplanır/seçilir ve bu değer farklı ağırlıklarla bölgelere dağıtılır. Herbir bölgeye farklı k s değeri atanır. Merkezden kenarlara doğru tedrici olarak artırılır. En dıştaki bölgenin k s değeri, en içteki bölgenin k s değerinin iki katı olarak alınmalıdır, Winkler yöntemine göre iç tesirler ve oturmalar hesaplanır. 79

80 Zonlama Yöntemi örnek gösterim Dikdörtgen olmayan alan temelleri için de kullanılabilir. 1 nolu bölge k s = 1000 t/m 3 2 nolu bölge k s = 1500 t/m 3 3 nolu bölge k s = 2000 t/m 3

81 Zonlama yöntemi için örnek uygulama Bir yapı 30m genişliğinde 50m uzunluğunda bir alan temeli üzerindedir. Net yük 120 kpa olarak hesaplanmıştır, Oturma analizi yöntemiyle ortalama oturma δ=30 mm olarak hesaplanmıştır, Zonlama yöntemi ile yatak katsayısının dizayn değerini bulunuz. 81

82 Mevcut alan temeli için ortalama k s değeri (Oturma analizinden alınabilir.) k sort = 120 kpa / m = 4000 kn/m 3 50 m 37.5 m 25 m 15 m 22.5 m 30 m (k s ) 1 (k s ) 2 =1.5 (ks) 1 (k s ) 3 = 2.0 (ks) 1 82

83 Her bir bölgenin alanı hesaplanır: 50 m 37.5 m 25 m 15 m 22.5 m 30 m A 1 = 15 * 25 = 375 m 2 A 2 = 22.5 * = 469 m 2 A 3 = 30 * = 656 m 2 83

84 Dizayn k s değerinin hesabı: A 1 (ks) 1 + A 2 (ks) 2 + A 3 (ks) 3 = (A 1 +A 2 +A 3 )(k s ) ort 375 (k s ) (1.5) (k s ) (2) (k s ) 1 =1500 (k s ) ort 2390 (k s ) 1 = 1500 (k s ) ort (k s ) 1 =0.627 (k s ) ort = (4000) = 2510 kn/m 3 (k s ) 2 =0.627 (1.5 )(4000) = 3765 kn/m 3 (k s ) 3 =0.627 (2) (4000) = 5020 kn/m 3 84

85 50 m 37.5 m 25 m 15 m 22.5 m 30 m (k s ) 1 = 2510 kn/m 3 (k s ) 2 =1.5 (ks) 1 = 3765 kn/m 3 (k s ) 3 = 2.0 (ks) 1 = 5020 kn/m 3 ACI, hesaplanan k s değerinin belirli bir aralıkta değiştirilerek yapı analizlerinin tekrarlanmasını ve en olumsuz durumun alınmasını önermektedir.

86 Yatak katsayısının alansal değişimi daha ayrıntılı olarak da elde edilebilir. Literatürde bu hususta bir çok yöntem mevcuttur. Bunlardan biri Daloğlu Vallabhan Yöntemi olarak bilinir: 86

87 İki parametreli bünye denkleminin eşdeğer basitleştirilmiş çözümleri bu yöntemle sayısal olarak elde edilebilir. D = 12 E p h 3 (1 ν 2 p ) r = 4 D H E s k = K nw 4 D: Plak eğilme rijitliği, (Kirişli radye için eşdeğer eğilme rijitliği) E p, ν p : Beton Elastisite Modülü ve Poisson oranı H: Etkili zemin derinliği E s : Zemin elastisite modülü (Eşdeğer Elastisite Modülü) r: Karakteristik Uzunluk K nw : Boyutsuz Yatak Katsayısı Değeri (Grafikten okunur.) k: Yatak katsayısı değeri [F/L 3 ] r D

88 Daloğlu-Vallabhan yönteminde boyutsuz yatak katsayısı grafiği y / B x / L H / r = 6 değeri için K nw izohipsi

89 Boyutsuz temel koordinatları için K nw değerlerinin okunması

90 Dal.-Val. Yönt. K nw değerlerinin oturma alanı içinde değişimi K nw y / B X / L 90

91 Zeminin Sonlu Elemanlar ile Modellenmesi Temel ve zeminin üç boyutlu olarak modellenmesidir. Teorik olarak en gerçekçi çözüm yöntemidir, Yöntem şu an için pratik değildir, Büyük miktarda işlem gücü gerektirir, Özellikle zemin parametrelerinin çok değişkenlik gösterdiği durumlarda hesap hassasiyetini sağlamak için zemin özelliklerinin doğru tanımlanması gerekir. Bu problemler aşıldığında muhtemelen en sık kullanılan yöntem olacaktır. 91

92 Yapı zemin etkileşimini canlandırmak için, belirli bir zemin bölgesinin de sonlu elemanlar modeline eklenmesi mümkündür. Fakat bu yaklaşım pratik mühendislik uygulamaları için her zaman uygun olmamaktadır. Bunun yerine yatak katsayısı yaklaşımı takip edilebilir. 92

93 YATAK KATSAYISI MODELİNİN YAPI DAVRANIŞINA ETKİSİ 4 Katlı Betonarme Çerçeve Sistem Kat yüksekliği : 2.95 m Döşemeler :12 cm ve 14 cm plak Bina y-y doğr m betonarme perde duvar 93

94 Temel Boyutları Yapı temeli : 21 m x12.5 m kirişli radye plak Plak kalınlığı : 30 cm Temel kirişleri : 0.6 m x 0.8 m Etkili zemin derinliği : 8.4 m Zemine iletilen net yük (q net ) : kn/m 2 94

95 Binanın perspektif görünümü 95

96 Bina normal kat kalıp planı 100 / 20 y x 20 / / / / / m 100 / m 96

97 Yapı modelinin oluşturulması Perde duvar, kabuk eleman ile modellenmiştir. Bina, kayma çerçevesi olarak modellenmiştir. Temel plağı düğüm noktalarının U x, U y yatay ötelenme ve R z dönme serbestlikleri mesnetlenmiş, U z düşey ötelenme serbestliği düğüm noktalarına atanan nokta yayları [FL -1 ] ile tutulmuştur.

98 Zemin Modelinin Oluşturulması Tabakalı zemin profili: m SC (Killi Kum) m CL (Düşük plastisiteli kil) m SM (Siltli kum) m ML (Plastik olmayan silt) Yer altı su seviyesi yüzeyden 0.5 m derindedir.

99 Göz önüne alınan yük koşullarında konsolidasyon süresi 6 yıl olarak hesaplanmıştır Konsolidasyon sürecini canlandırabilmek için bir yapı imalat programı kabul edilmiş ve bu süre boyunca zemine aktarılan net yükün değişimi elde edilmiştir. 99

100 Yapı imalat senaryosu grafiği q (kn/m 2 ) 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0, t (yıl) (zemine iletilen net yük, q net =61.02 kn/m 2 )

101 Önyükleme etkileri x y Zemini ön yükleyen 2 katlı karkas yapı (solda) ve bu karkas yapının, oturma alanı üzerindeki kısmı 101

102 Efektif gerilmelerin zamana bağlı değişimi Karakteristik noktanın düşeyi boyunca efektif gerilmenin zamana bağlı değişimi (kn/m 2 ) 102

103 İzmir Bostanlı Binası Sonuçlarının İncelenmesi B 3 4 B y C 5 x 6 C A 1 Temel plağı sonlu elemanlar ağı 2 A 103

104 Düşey deplasman (cm) ,00 3,23 7,52 X ekseni (m) 11,33 14,80 15,88 18,48 21,58 Temel A-A aksı üzerinde yer alan noktaların zamana bağlı oturması Zaman (Yıl) 0,41 0,83 1,25 1,66 2,08 3,08 4,08 5,08 6,08 104

105 Düşey Deplasman (cm) C-C Aksı (m) 1,2 5,8 9,63 11,13 16,08 18,68 20, Gerçek yapı k,değişken k=300 kn/m³ k=2000 kn/m³ k=10000 kn/m³ C-C aksı üzerinde nihai oturma grafiği

106 X-ekseni boyunca hesaplanan ve ölçülen farklı oturma değerleri A-A B-B C-C Nokta No X [m] Y [m] Z [cm] Hesaplanan [cm] Ölçülen [cm]

107 Bina doğal periyotları [sn] ve Taban kesme kuvvetleri [kn] X ve Y doğrultusu Doğal Periyot V t Rijit Yapı-Zemin T y = sn bağlantısı T x = sn 2420 k değişken k sabit =300 kn/m 3 k sabit =2000 kn/m 3 k sabit =10000 kn/m 3 T y = sn 1667 T x = sn 2420 T y = sn 1510 T x = sn 2197 T y = sn 2420 T x = sn 2420 T y = sn 2420 T x = sn

108 Kolon ve perdelerde gelişen taban kesme kuvvetleri G+Q+DEPY (+0,05 ek dış merkezlik) Y doğrultusu Kolon kn Perde kn Toplam Kesme kn Kolon Yük Oranı Perde Yük Oranı Rijit Yapı-Zemin bağlantısı k değişken k sabit =300 kn/m k sabit =2000 kn/m k sabit =10000 kn/m

109 SONUÇLAR Farklı oturmanın taşıyıcı sisteme etkilerini dikkate alabilmek için yapı analizinde yatak katsayısı gerçekçi bir tarzda kullanılmalıdır. Yatak katsayısı, zemin fiziksel özelliklerinin, tabakalanmasının, yükleme koşullarının, temel rijitliği ve üst yapı rijitliğinin bir fonksiyonudur. 109

110 Yatak katsayısının belirlenmesi bir yapı-zemin etkileşimi problemidir ve her projenin kendine özgü bir yatak katsayısı tanımının olması beklenmelidir. Yatak katsayısı seçiminin yapı kesit tesirlerini değiştirmediği hükmü geçerli değildir. 110

111 Yapı-zemin etkileşimi yapı periyodunu artırmakta ve taban kesme kuvvetini azaltmaktadır. Fakat farklı türdeki yapı elemanları arasındaki yük paylaşımını olumsuz yönde değiştirebilmektedir. Yapı-zemin etkileşimi her zaman yapının lehine çalışmayabilir. 111

112 Kazıklı Temellerin Yatay Yük Analizleri 112

113 113

114 114

115 Yatay Yük Y k Altında Kazık k Davranışı H 3-5d Eğilme momenti Zemin direnci 5-15 d Moment kapasitesi Zemin kapasitesi d 115

116 Zemin-kazık ilişkisi doğrusal olmayan yükdeformasyon eğrileri (p-y) yoluyla kurulur. 116

117 Sonuçlar ve Öneriler Depreme dayanıklı temel tasarımı öncelikle dinamik yükleme koşullarının doğru tanımlanması ile başlar. Tasarım tepki spektrumu yerel zemin koşullarını yeterli bir şekilde yansıtmalıdır. Üst yapı ile uyumlu, yapısal bütünlüğü sağlarken beklenen binadan beklenen davranışı değiştirmeyecek temel sistemi seçilmelidir. Zemin-yapı etkileşimi her zaman yapı lehine çalışmayabilir. Bilhassa suya doygun gevşekten orta sıkıya kumlar ve yumuşaktan orta katıya killerde deprem sırasında aşırı boşluk suyu basıncı gelişimiyle yapıya etkiyen yükler artabilir. 117

118 Sıvılaşma analizlerinin arazi ve laboratuvar deneylerine dayanılarak yapılması Deprem Yönetmeliği ne göre zorunludur. Temel seviyesinde zemin plastikleşmesine ve dönmesine izin verilmesi yapının lehine çalışabilir. Ancak bu durumda yapı taşıyıcı sistemindeki yük dağılımı değişimlerine dikkat edilmelidir. Radye temellerin analizinde yatak katsayısının gerçekçi belirlenmesi yapı-temel davranışının doğru bir şekilde ele alınması için önemlidir. 118

119 Yüksek yapıların analizinde zemin kat kolonlarının temelden bağımsız çözümünden bilhassa D grubu zeminlerde sakınılmalıdır. Kazıklı temellerin çok rijit olmamasına özen gösterilmelidir. Kazıkların sıvılaşmayı tek başlarına önlemeyeceği göz önüne alınmalıdır. Kazıkların zemin yüzeyinden 1/3L derinliğinden daha aşağıda pekala zorlanabileceği dikkate alınmalıdır. 119

120 Bilhassa yüksek yapılarda çift radye uygulamasına gidilerek temel kazıklarının bina ile yapısal bağlantısının olmaması etkin bir sönümleyici görevi üstlenecektir. Bu sayede ayrıca kazıkların daha düşük atalet yüklerine maruz kalması sağlanır. Bodrum kat uygulaması ile yapının dinamik davranışına olumlu katkıda bulunur. Ayrıca temel taşıma kapasitesi artırılmış olur. Yüksek yapılarda izolatör kullanımı yapıya aktarılacak deprem kuvvetlerini önemli oranda azaltacaktır. 120

Yatak Katsayısı Yaklaşımı

Yatak Katsayısı Yaklaşımı Yatak Katsayısı Yaklaşımı Yatak katsayısı yaklaşımı, sürekli bir ortam olan zemin için kurulmuş matematik bir modeldir. Zemin bu modelde yaylar ile temsil edilir. Yaylar, temel taban basıncı ve zemin deformasyonu

Detaylı

16.6 DEPREM ETKİSİ ALTINDAKİ ZEMİNLERDE SIVILAŞMA RİSKİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

16.6 DEPREM ETKİSİ ALTINDAKİ ZEMİNLERDE SIVILAŞMA RİSKİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ 16.6 DEPREM ETKİSİ ALTINDAKİ ZEMİNLERDE SIVILAŞMA RİSKİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ 16.6.1 Bölüm 3 e göre Deprem Tasarım Sınıfı DTS=1, DTS=1a, DTS=2 ve DTS=2a olan binalar için Tablo 16.1 de ZD, ZE veya ZF grubuna

Detaylı

DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 2015-2016 GÜZ YARIYILI

DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 2015-2016 GÜZ YARIYILI DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 2015-2016 GÜZ YARIYILI Yrd. Doç. Dr. Uğur DAĞDEVİREN 2 3 Genel anlamda temel mühendisliği, yapısal yükleri zemine izin verilebilir

Detaylı

INM 308 Zemin Mekaniği

INM 308 Zemin Mekaniği Hafta_12 INM 308 Zemin Mekaniği Zeminlerin Taşıma Gücü; Kazıklı Temeller Yrd.Doç.Dr. İnan KESKİN inankeskin@karabuk.edu.tr, inankeskin@gmail.com www.inankeskin.com ZEMİN MEKANİĞİ Haftalık Konular Hafta

Detaylı

TEMEL İNŞAATI ŞERİT TEMELLER

TEMEL İNŞAATI ŞERİT TEMELLER TEMEL İNŞAATI ŞERİT TEMELLER Kaynak; Temel Mühendisliğine Giriş, Prof. Dr. Bayram Ali Uzuner 1 2 Duvar Altı (veya Perde Altı) Şerit Temeller (Duvar Temelleri) 3 Taş Duvar Altı Şerit Temeller Basit tek

Detaylı

Yığma yapı elemanları ve bu elemanlardan temel taşıyıcı olan yığma duvarlar ve malzeme karakteristiklerinin araştırılması

Yığma yapı elemanları ve bu elemanlardan temel taşıyıcı olan yığma duvarlar ve malzeme karakteristiklerinin araştırılması Yığma yapı elemanları ve bu elemanlardan temel taşıyıcı olan yığma duvarlar ve malzeme karakteristiklerinin araştırılması Farklı sonlu eleman tipleri ve farklı modelleme teknikleri kullanılarak yığma duvarların

Detaylı

Ek-3-2: Örnek Tez 1. GİRİŞ

Ek-3-2: Örnek Tez 1. GİRİŞ 1 Ek-3-2: Örnek Tez 1. GİRİŞ.. 2 2. GENEL KISIMLAR 2.1. YATAY YATAK KATSAYISI YAKLAŞIMI Yatay yüklü kazıkların analizinde iki parametrenin bilinmesi önemlidir : Kazığın rijitliği (EI) Zeminin yatay yöndeki

Detaylı

Yeni Deprem Yönetmeliği ve İstinat Yapıları Hesaplarındaki Değişiklikler

Yeni Deprem Yönetmeliği ve İstinat Yapıları Hesaplarındaki Değişiklikler İnşaat Mühendisleri Odası Denizli Şubesi istcad istinat Duvarı Yazılımı & Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği nin İstinat Yapıları Hakkındaki Hükümleri Yeni Deprem Yönetmeliği ve İstinat Yapıları Hesaplarındaki

Detaylı

Zemin Gerilmeleri. Zemindeki gerilmelerin: 1- Zeminin kendi ağırlığından (geostatik gerilme),

Zemin Gerilmeleri. Zemindeki gerilmelerin: 1- Zeminin kendi ağırlığından (geostatik gerilme), Zemin Gerilmeleri Zemindeki gerilmelerin: 1- Zeminin kendi ağırlığından (geostatik gerilme), 2- Zemin üzerine eklenmiş yüklerden (Binalar, Barağlar vb.) kaynaklanmaktadır. 1 YERYÜZÜ Y.S.S Bina yükünden

Detaylı

YTÜ İnşaat Fakültesi Geoteknik Anabilim Dalı. Ders 5: İÇTEN DESTEKLİ KAZILAR. Prof.Dr. Mehmet BERİLGEN

YTÜ İnşaat Fakültesi Geoteknik Anabilim Dalı. Ders 5: İÇTEN DESTEKLİ KAZILAR. Prof.Dr. Mehmet BERİLGEN YTÜ İnşaat Fakültesi Geoteknik Anabilim Dalı Ders 5: İÇTEN DESTEKLİ KAZILAR Prof.Dr. Mehmet BERİLGEN İçten Destekli Kazılar İçerik: Giriş Uygulamalar Tipler Basınç diagramları Tasarım Toprak Basıncı Diagramı

Detaylı

Temeller. Onur ONAT Munzur Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü, Tunceli

Temeller. Onur ONAT Munzur Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü, Tunceli Temeller Onur ONAT Munzur Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü, Tunceli 1 2 Temel Nedir? Yapısal sistemlerin üzerindeki tüm yükleri, zemine güvenli bir şekilde aktaran yapısal

Detaylı

10 - BETONARME TEMELLER ( TS 500)

10 - BETONARME TEMELLER ( TS 500) TS 500 / Şubat 2000 Temel derinliği konusundan hiç bahsedilmemektedir. EKİM 2012 10 - BETONARME TEMELLER ( TS 500) 10.0 - KULLANILAN SİMGELER Öğr.Verildi b d l V cr V d Duvar altı temeli genişliği Temellerde,

Detaylı

Zeminlerin Sıkışması ve Konsolidasyon

Zeminlerin Sıkışması ve Konsolidasyon Zeminlerin Sıkışması ve Konsolidasyon 2 Yüklenen bir zeminin sıkışmasının aşağıdaki nedenlerden dolayı meydana geleceği düşünülür: Zemin danelerinin sıkışması Zemin boşluklarındaki hava ve /veya suyun

Detaylı

İNM 305 ZEMİN MEKANİĞİ

İNM 305 ZEMİN MEKANİĞİ İNM 305 ZEMİN MEKANİĞİ 2015-2016 GÜZ YARIYILI Prof. Dr. Zeki GÜNDÜZ 1 2 Zeminde gerilmeler 3 ana başlık altında toplanabilir : 1. Doğal Gerilmeler : Özağırlık, suyun etkisi, oluşum sırası ve sonrasında

Detaylı

Sıvılaşma hangi ortamlarda gerçekleşir? Sıvılaşmaya etki eden faktörler nelerdir? Arazide tahkik; SPT, CPT, Vs çalışmaları

Sıvılaşma hangi ortamlarda gerçekleşir? Sıvılaşmaya etki eden faktörler nelerdir? Arazide tahkik; SPT, CPT, Vs çalışmaları SIVILAŞMA Sıvılaşma Nedir? Sıvılaşma hangi ortamlarda gerçekleşir? Sıvılaşmaya etki eden faktörler nelerdir? Sıvılaşmanın Etkileri Geçmiş Depremlerden Örnekler Arazide tahkik; SPT, CPT, Vs çalışmaları

Detaylı

DEPREM HESABI. Doç. Dr. Mustafa ZORBOZAN

DEPREM HESABI. Doç. Dr. Mustafa ZORBOZAN BETONARME YAPI TASARIMI DEPREM HESABI Doç. Dr. Mustafa ZORBOZAN Mart 2009 GENEL BİLGİ 18 Mart 2007 ve 18 Mart 2008 tarihleri arasında ülkemizde kaydedilen deprem etkinlikleri Kaynak: http://www.koeri.boun.edu.tr/sismo/map/tr/oneyear.html

Detaylı

BETONARME-II ONUR ONAT HAFTA-1 VE HAFTA-II

BETONARME-II ONUR ONAT HAFTA-1 VE HAFTA-II BETONARME-II ONUR ONAT HAFTA-1 VE HAFTA-II GENEL BİLGİLER Yapısal sistemler düşey yüklerin haricinde aşağıda sayılan yatay yüklerin etkisine maruz kalmaktadırlar. 1. Deprem 2. Rüzgar 3. Toprak itkisi 4.

Detaylı

BÖLÜM 6 - TEMEL ZEMİNİ VE TEMELLER İÇİN DEPREME DAYANIKLI TASARIM KURALLARI 6.1. KAPSAM

BÖLÜM 6 - TEMEL ZEMİNİ VE TEMELLER İÇİN DEPREME DAYANIKLI TASARIM KURALLARI 6.1. KAPSAM TDY 2007 Öğr. Verildi BÖLÜM 6 - TEMEL ZEMİNİ VE TEMELLER İÇİN DEPREME DAYANIKLI TASARIM KURALLARI 6.1. KAPSAM Deprem bölgelerinde yapılacak yeni binalar ile deprem performansı değerlendirilecek veya güçlendirilecek

Detaylı

YAPAN: ESKISEHIR G TIPI LOJMAN TARİH: 15.02.2010 REVİZYON: Hakan Şahin - ideyapi Bilgisayar Destekli Tasarım

YAPAN: ESKISEHIR G TIPI LOJMAN TARİH: 15.02.2010 REVİZYON: Hakan Şahin - ideyapi Bilgisayar Destekli Tasarım YAPAN: PROJE: TARİH: 15.02.2010 REVİZYON: Hakan Şahin - ideyapi Bilgisayar Destekli Tasarım YAPI GENEL YERLEŞİM ŞEKİLLERİ 1 4. KAT 1 3. KAT 2 2. KAT 3 1. KAT 4 ZEMİN KAT 5 1. BODRUM 6 1. BODRUM - Temeller

Detaylı

Yalova Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü. ZEMIN VE TEMEL ETÜT RAPORLARı, KARŞıLAŞıLAN PROBLEMLER

Yalova Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü. ZEMIN VE TEMEL ETÜT RAPORLARı, KARŞıLAŞıLAN PROBLEMLER Yalova Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ZEMIN VE TEMEL ETÜT RAPORLARı, KARŞıLAŞıLAN PROBLEMLER FORMAT Mülga Bayındırlık ve İskan Bakanlığı nın Zemin ve Temel Etüdü Raporunun Hazırlanmasına İlişkin Esaslar

Detaylı

Üst yapı yüklerinin bir bölümü ya da tümünü zemin yüzünden daha derinlerdeki tabakalara aktaran

Üst yapı yüklerinin bir bölümü ya da tümünü zemin yüzünden daha derinlerdeki tabakalara aktaran Üst yapı yüklerinin bir bölümü ya da tümünü zemin yüzünden daha derinlerdeki tabakalara aktaran temel derinliği/temel genişliği oranı genellikle 4'den büyük olan temel sistemleri derin temeller olarak

Detaylı

R d N 1 N 2 N 3 N 4 /2 /2

R d N 1 N 2 N 3 N 4 /2 /2 . SÜREKLİ TEELLER. Giriş Kolon yüklerinin büyük ve iki kolonun birbirine yakın olmasından dolayı yapılacak tekil temellerin çakışması halinde veya arsa sınırındaki kolon için eksantrik yüklü tekil temel

Detaylı

Orta Doğu Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü

Orta Doğu Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Orta Doğu Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Gazbeton, Tuğla ve Bims Blok Kullanımının Bina Statik Tasarımına ve Maliyetine olan Etkilerinin İncelenmesi 4 Mart 2008 Bu rapor Orta Doğu Teknik

Detaylı

(z) = Zemin kütlesinden oluşan dinamik aktif basıncın derinliğe göre değişim fonksiyonu p pd

(z) = Zemin kütlesinden oluşan dinamik aktif basıncın derinliğe göre değişim fonksiyonu p pd BÖLÜM 6 TEMEL ZEMİNİ VE TEMELLER İÇİN DEPREME DAYANIKLI TASARIM KURALLARI 6.0. SİMGELER A o C h C v H I i K as K ad K at K ps K pd K pt P ad P pd = Bölüm 2 de tanımlanan Etkin Yer İvmesi Katsayısı = Toprak

Detaylı

GEOTEKNİK VE SAYISAL MODELLEME

GEOTEKNİK VE SAYISAL MODELLEME 2018 MESLEK İÇİ EĞİTİM KURSU GEOTEKNİK VE SAYISAL MODELLEME Prof. Dr. K. Önder ÇETİN Ortadoğu Teknik Üniversitesi 8 Aralık 2018, İzmir Sunuş Sırası Zemin davranışı Drenajlı Drenajsız Gevşek Sıkı Arazi

Detaylı

Nautilus kalıpları, yerinde döküm yapılarak, hafifletilmiş betonarme plak döşeme oluşturmak için geliştirilmiş kör kalıp sistemidir.

Nautilus kalıpları, yerinde döküm yapılarak, hafifletilmiş betonarme plak döşeme oluşturmak için geliştirilmiş kör kalıp sistemidir. Nautilus kalıpları, yerinde döküm yapılarak, hafifletilmiş betonarme plak döşeme oluşturmak için geliştirilmiş kör kalıp sistemidir. Mimari ve statik tasarım kolaylığı Kirişsiz, kasetsiz düz bir tavan

Detaylı

34. Dörtgen plak örnek çözümleri

34. Dörtgen plak örnek çözümleri 34. Dörtgen plak örnek çözümleri Örnek 34.1: Teorik çözümü Timoshenko 1 tarafından verilen dört tarafından ankastre ve merkezinde P=100 kn tekil yükü olan kare plağın(şekil 34.1) çözümü 4 farklı model

Detaylı

AKADEMİK BİLİŞİM Şubat 2010 Muğla Üniversitesi GEOTEKNİK RAPORDA BULUNAN HESAPLARIN SPREADSHEET (MS EXCEL) İLE YAPILMASI

AKADEMİK BİLİŞİM Şubat 2010 Muğla Üniversitesi GEOTEKNİK RAPORDA BULUNAN HESAPLARIN SPREADSHEET (MS EXCEL) İLE YAPILMASI AKADEMİK BİLİŞİM 2010 10-12 Şubat 2010 Muğla Üniversitesi GEOTEKNİK RAPORDA BULUNAN HESAPLARIN SPREADSHEET (MS EXCEL) İLE YAPILMASI 1 ZEMİN İNCELEME YÖNTEMLERİ ZEMİN İNCELEMESİ Bir alanın altındaki arsanın

Detaylı

10. KONSOLİDASYON. Konsolidasyon. σ gerilmedeki artış zeminin boşluk oranında e azalma ve deformasyon yaratır (gözeneklerden su dışarı çıkar).

10. KONSOLİDASYON. Konsolidasyon. σ gerilmedeki artış zeminin boşluk oranında e azalma ve deformasyon yaratır (gözeneklerden su dışarı çıkar). . KONSOLİDASYON Konsolidasyon σ gerilmedeki artış zeminin boşluk oranında e azalma ve deformasyon yaratır (gözeneklerden su dışarı çıkar). σ nasıl artar?. Yeraltısuyu seviyesi düşer 2. Zemine yük uygulanır

Detaylı

BÖLÜM II D. YENİ YIĞMA BİNALARIN TASARIM, DEĞERLENDİRME VE GÜÇLENDİRME ÖRNEKLERİ

BÖLÜM II D. YENİ YIĞMA BİNALARIN TASARIM, DEĞERLENDİRME VE GÜÇLENDİRME ÖRNEKLERİ BÖLÜM II D ÖRNEK 1 BÖLÜM II D. YENİ YIĞMA BİNALARIN TASARIM, DEĞERLENDİRME VE GÜÇLENDİRME ÖRNEKLERİ ÖRNEK 1 İKİ KATLI YIĞMA OKUL BİNASININ DEĞERLENDİRMESİ VE GÜÇLENDİRİLMESİ 1.1. BİNANIN GENEL ÖZELLİKLERİ...II.1/

Detaylı

Taşıyıcı Sistem İlkeleri. Dr. Haluk Sesigür İ.T.Ü. Mimarlık Fakültesi Yapı ve Deprem Mühendisliği Çalışma Grubu

Taşıyıcı Sistem İlkeleri. Dr. Haluk Sesigür İ.T.Ü. Mimarlık Fakültesi Yapı ve Deprem Mühendisliği Çalışma Grubu Taşıyıcı Sistem İlkeleri Dr. Haluk Sesigür İ.T.Ü. Mimarlık Fakültesi TAŞIYICI SİSTEM ELEMANLARI YÜKLER YÜKLER ve MESNET TEPKİLERİ YÜKLER RÜZGAR YÜKLERİ BETONARME TAŞIYICI SİSTEM ELEMANLARI Rüzgar yönü

Detaylı

Temel sistemi seçimi;

Temel sistemi seçimi; 1 2 Temel sistemi seçimi; Tekil temellerden ve tek yönlü sürekli temellerden olabildiğince uzak durulmalıdır. Zorunlu hallerde ise tekil temellerde her iki doğrultuda rijit ve aktif bağ kirişleri kullanılmalıdır.

Detaylı

ÖN SÖZ... ix BÖLÜM 1: GİRİŞ Kaynaklar...6 BÖLÜM 2: TEMEL KAVRAMLAR... 7

ÖN SÖZ... ix BÖLÜM 1: GİRİŞ Kaynaklar...6 BÖLÜM 2: TEMEL KAVRAMLAR... 7 ÖN SÖZ... ix BÖLÜM 1: GİRİŞ... 1 Kaynaklar...6 BÖLÜM 2: TEMEL KAVRAMLAR... 7 2.1 Periyodik Fonksiyonlar...7 2.2 Kinematik, Newton Kanunları...9 2.3 D Alembert Prensibi...13 2.4 Enerji Metodu...14 BÖLÜM

Detaylı

Çok Katlı Perdeli ve Tünel Kalıp Binaların Modellenmesi ve Tasarımı

Çok Katlı Perdeli ve Tünel Kalıp Binaların Modellenmesi ve Tasarımı Çok Katlı Perdeli ve Tünel Kalıp Binaların Modellenmesi ve Tasarımı Mustafa Tümer Tan İçerik 2 Perde Modellemesi, Boşluklu Perdeler Döşeme Yükleri ve Eğilme Hesabı Mantar bandı kirişler Kurulan modelin

Detaylı

BÖLÜM 2: DÜŞEY YÜKLERE GÖRE HESAP

BÖLÜM 2: DÜŞEY YÜKLERE GÖRE HESAP BÖLÜM 2: DÜŞEY YÜKLERE GÖRE HESAP KONTROL KONUSU: 1-1 ile B-B aks çerçevelerinin zemin kat tavanına ait sürekli kirişlerinin düşey yüklere göre statik hesabı KONTROL TARİHİ: 19.02.2019 Zemin Kat Tavanı

Detaylı

ELASTİSİTE TEORİSİ I. Yrd. Doç Dr. Eray Arslan

ELASTİSİTE TEORİSİ I. Yrd. Doç Dr. Eray Arslan ELASTİSİTE TEORİSİ I Yrd. Doç Dr. Eray Arslan Mühendislik Tasarımı Genel Senaryo Analitik çözüm Fiziksel Problem Matematiksel model Diferansiyel Denklem Problem ile ilgili sorular:... Deformasyon ne kadar

Detaylı

Kirişli Döşemeli Betonarme Yapılarda Döşeme Boşluklarının Kat Deplasmanlarına Etkisi. Giriş

Kirişli Döşemeli Betonarme Yapılarda Döşeme Boşluklarının Kat Deplasmanlarına Etkisi. Giriş 1 Kirişli Döşemeli Betonarme Yapılarda Döşeme Boşluklarının Kat Deplasmanlarına Etkisi İbrahim ÖZSOY Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Kınıklı Kampüsü / DENİZLİ Tel

Detaylı

TEMELLER. Celal Bayar Üniversitesi Turgutlu Meslek Yüksekokulu İnşaat Bölümü. Öğretim Görevlisi Tekin TEZCAN İnşaat Yüksek Mühendisi

TEMELLER. Celal Bayar Üniversitesi Turgutlu Meslek Yüksekokulu İnşaat Bölümü. Öğretim Görevlisi Tekin TEZCAN İnşaat Yüksek Mühendisi TEMELLER Celal Bayar Üniversitesi Turgutlu Meslek Yüksekokulu İnşaat Bölümü Öğretim Görevlisi Tekin TEZCAN İnşaat Yüksek Mühendisi TEMELLER Yapının kendi yükü ile üzerine binen hareketli yükleri emniyetli

Detaylı

GEOTEKNİK DEPREM MÜHENDİSLİĞİ

GEOTEKNİK DEPREM MÜHENDİSLİĞİ GEOTEKNİK DEPREM MÜHENDİSLİĞİ Prof. Dr. B. Sadık Bakır ODTÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Fay Hareketi ve Deprem Deprem Büyüklüğü Deprem sırasında açığa çıkan enerjinin niteliksel ifadesidir - Richter yerel

Detaylı

Bina Türü Yapı Sistemlerinin Analizi Üzerine Rijit Döşeme ve Sınır Şartları ile İlgili Varsayımların Etkisi

Bina Türü Yapı Sistemlerinin Analizi Üzerine Rijit Döşeme ve Sınır Şartları ile İlgili Varsayımların Etkisi Bina Türü Yapı Sistemlerinin Analizi Üzerine Rijit Döşeme ve Sınır Şartları ile İlgili Varsayımların Etkisi Rasim Temür İstanbul Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Anabilim Dalı Sunum Planı Giriş Rijit Döşeme

Detaylı

DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİ TAAHHÜDÜ Sınava getireceğim bu formül kağıdı üzerinde hiçbir karalama, işaretleme ve ekleme yapmayacağımı ve aşağıda belirtilen

Detaylı

GENEL KESİTLİ KOLON ELEMANLARIN TAŞIMA GÜCÜ (Ara donatılı dikdörtgen kesitler)

GENEL KESİTLİ KOLON ELEMANLARIN TAŞIMA GÜCÜ (Ara donatılı dikdörtgen kesitler) GENEL KESİTLİ KOLON ELEMANLARIN TAŞIMA GÜCÜ (Ara donatılı dikdörtgen kesitler) BOYUTLANDIRMA VE DONATI HESABI Örnek Kolon boyutları ne olmalıdır. Çözüm Kolon taşıma gücü abaklarının kullanımı Soruda verilenler

Detaylı

8. TOPRAK ZEMİNLERİN TAŞIMA GÜCÜ (BEARING CAPACITY OF SOILS)

8. TOPRAK ZEMİNLERİN TAŞIMA GÜCÜ (BEARING CAPACITY OF SOILS) 8. TOPRAK ZEMİNLERİN TAŞIMA GÜCÜ (BEARING CAPACITY OF SOILS) TEMELLER (FOUNDATIONS) Temel, yapı ile zeminin arasındaki yapısal elemandır. Yapı yükünü zemine aktaran elemandır. Temeller, yapıdan kaynaklanan

Detaylı

1.1 Statik Aktif Durum için Coulomb Yönteminde Zemin Kamasına Etkiyen Kuvvetler

1.1 Statik Aktif Durum için Coulomb Yönteminde Zemin Kamasına Etkiyen Kuvvetler TEORİ 1Yanal Toprak İtkisi 11 Aktif İtki Yöntemi 111 Coulomb Yöntemi 11 Rankine Yöntemi 1 Pasif İtki Yöntemi 11 Coulomb Yöntemi : 1 Rankine Yöntemi : 13 Sükunetteki İtki Danimarka Kodu 14 Dinamik Toprak

Detaylı

Temeller. Onur ONAT Tunceli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü, Tunceli

Temeller. Onur ONAT Tunceli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü, Tunceli Temeller Onur ONAT Tunceli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü, Tunceli 1 Temel Nedir? Yapısal sistemlerin üzerindeki tüm yükleri, zemine güvenli bir şekilde aktaran yapısal elemanlara

Detaylı

Hafta_3. INM 405 Temeller. Temel Türleri-Yüzeysel temeller. Doç.Dr. İnan KESKİN.

Hafta_3. INM 405 Temeller. Temel Türleri-Yüzeysel temeller. Doç.Dr. İnan KESKİN. Hafta_3 INM 405 Temeller Temel Türleri-Yüzeysel temeller Doç.Dr. İnan KESKİN inankeskin@karabuk.edu.tr, inankeskin@gmail.com TEMELLER Hafta Konular 1 Ders Amacı-İçeriği, Zemin İnceleme Yöntemleri 2 Arazi

Detaylı

INM 305 Zemin Mekaniği

INM 305 Zemin Mekaniği Hafta_9 INM 305 Zemin Mekaniği Gerilme Altında Zemin Davranışı Yrd.Doç.Dr. İnan KESKİN inankeskin@karabuk.edu.tr, inankeskin@gmail.com Haftalık Konular Hafta 1: Zeminlerin Oluşumu Hafta 2: Hafta 3: Hafta

Detaylı

Hafta_3. INM 405 Temeller. Temel Türleri-Yüzeysel temeller. Yrd.Doç.Dr. İnan KESKİN.

Hafta_3. INM 405 Temeller. Temel Türleri-Yüzeysel temeller. Yrd.Doç.Dr. İnan KESKİN. Hafta_3 INM 405 Temeller Temel Türleri-Yüzeysel temeller Yrd.Doç.Dr. İnan KESKİN inankeskin@karabuk.edu.tr, inankeskin@gmail.com TEMELLER Hafta Konular 1 Ders Amacı-İçeriği, Zemin İnceleme Yöntemleri 2

Detaylı

Orta Doğu Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü

Orta Doğu Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Orta Doğu Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Gazbeton, Tuğla ve Bims Blok Kullanımının Bina Statik Tasarımına ve Maliyetine olan Etkilerinin İncelenmesi 4 Mart 2008 Bu rapor Orta Doğu Teknik

Detaylı

İNŞAAT MÜHENDİSLERİ ODASI- İZMİR ŞUBESİ

İNŞAAT MÜHENDİSLERİ ODASI- İZMİR ŞUBESİ İNŞAAT MÜHENDİSLERİ ODASI- İZMİR ŞUBESİ GEOTEKNİK UYGULAMA PROJESİ ÖRNEĞİ 08.07.2014 Proje Lokasyonu Yapısal/Geoteknik Bilgiler Yapı oturum alanı yaklaşık 15000 m2 Temel alt kotu -13.75 m Konut Kulesi

Detaylı

BİNA VE BİNA TÜRÜ YAPILAR (KATEGORİ 2 ve 3) İÇİN PARSEL BAZINDA DÜZENLENECEK ZEMİN VE TEMEL ETÜDÜ (GEOTEKNİK) DEĞERLENDİRME RAPORU FORMATI

BİNA VE BİNA TÜRÜ YAPILAR (KATEGORİ 2 ve 3) İÇİN PARSEL BAZINDA DÜZENLENECEK ZEMİN VE TEMEL ETÜDÜ (GEOTEKNİK) DEĞERLENDİRME RAPORU FORMATI TMMOB İNŞAAT MÜHENDİSLERİ ODASI Necatibey Cad. No:57 Kızılay / Ankara Tel: (0 312) 294 30 00 - Faks: (0 312) 294 30 88 www.imo.org.tr imo@imo.org.tr BİNA VE BİNA TÜRÜ YAPILAR (KATEGORİ 2 ve 3) İÇİN PARSEL

Detaylı

DEPREME DAYANIKLI YAPI İNŞAATI SORULAR

DEPREME DAYANIKLI YAPI İNŞAATI SORULAR DEPREME DAYANIKLI YAPI İNŞAATI SORULAR 1- Dünyadaki 3 büyük deprem kuşağı bulunmaktadır. Bunlar nelerdir. 2- Deprem odağı, deprem fay kırılması, enerji dalgaları, taban kayası, yerel zemin ve merkez üssünü

Detaylı

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İnşaat Mühendisliği Bölümü Yüzeysel Temeller 2015 2016 Öğretim Yılı Güz Dönemi Doç. Dr. Sadık ÖZTOPRAK Mayne et al. (2009) 2 ÖZTOPRAK, 2014 1 Zemin İncelemesi Sondaj Örselenmiş

Detaylı

İSTİNAT YAPILARI TASARIMI

İSTİNAT YAPILARI TASARIMI İSTİNAT YAPILARI TASARIMI İstinat Duvarı Tasarım Kriterleri ve Tasarım İlkeleri Yrd. Doç. Dr. Saadet BERİLGEN İnşaat Mühendisliği Bölümü Geoteknik Anabilim Dalı Devrilmeye Karşı Güvenlik Devrilmeye Karşı

Detaylı

Proje Adı: İstinat Duvarı Sayfa 1. Analiz Yapı Tel:

Proje Adı: İstinat Duvarı Sayfa 1.  Analiz Yapı Tel: Proje Adı: İstinat Duvarı Sayfa 1 BETONARME KONSOL İSTİNAT DUVARI HESAP RAPORU GEOMETRİ BİLGİLERİ Duvarın zeminden itibaren yüksekliği H1 6 [m] Ön ampatman uç yüksekliği Ht2 0,4 [m] Ön ampatman dip yüksekliği

Detaylı

İNM Ders 4.1 Dinamik Etkiler Altında Zemin Davranışı

İNM Ders 4.1 Dinamik Etkiler Altında Zemin Davranışı İNM 424112 Ders 4.1 Dinamik Etkiler Altında Zemin Davranışı Yrd. Doç. Dr. Pelin ÖZENER İnşaat Mühendisliği Bölümü Geoteknik Anabilim Dalı DİNAMİK ETKİLER ALTINDA ZEMİN DAVRANIŞI Statik problemlerde olduğu

Detaylı

ZEMİNLERİN KAYMA DİRENCİ

ZEMİNLERİN KAYMA DİRENCİ ZEMİNLERİN KYM İRENİ Problem 1: 38.m çapında, 76.m yüksekliğindeki suya doygun kil zemin üzerinde serbest basınç deneyi yapılmış ve kırılma anında, düşey yük 129.6 N ve düşey eksenel kısalma 3.85 mm olarak

Detaylı

D102 d= tarihinde yapılacak olan Proje Kontrol Sınavında (2. Vize) yanınızda sadece. D104 d=120 K109 K kat. 1.

D102 d= tarihinde yapılacak olan Proje Kontrol Sınavında (2. Vize) yanınızda sadece. D104 d=120 K109 K kat. 1. 05.03.2019 tarihinde yapılacak olan Proje Kontrol Sınavında (2. Vize) yanınızda sadece bu notları bulundurabilirsiniz. Sınav, 1.öğr. için 13. 00, 2. Öğr için 17. 05 te başlayacaktır. S104 S105 S106 3.5

Detaylı

ÇOK KATLI BİNALARIN DEPREM ANALİZİ

ÇOK KATLI BİNALARIN DEPREM ANALİZİ ÇOK KATLI BİNALARIN DEPREM ANALİZİ M. Sami DÖNDÜREN a Adnan KARADUMAN a a Selçuk Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Konya Özet Bu çalışmada elips, daire, L, T, üçgen,

Detaylı

Tanım: Boyuna doğrultuda eksenel basınç kuvveti taşıyan elemanlara Basınç Çubuğu denir.

Tanım: Boyuna doğrultuda eksenel basınç kuvveti taşıyan elemanlara Basınç Çubuğu denir. BASINÇ ÇUBUKLARI Tanım: Boyuna doğrultuda eksenel basınç kuvveti taşıyan elemanlara Basınç Çubuğu denir. Basınç çubukları, sadece eksenel basınç kuvvetine maruz kalırlar. Bu çubuklar üzerinde Eğilme ve

Detaylı

T.C. MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

T.C. MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ T.C. KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KONYA-2015 Arş. Gör. Eren YÜKSEL Yapı-Zemin Etkileşimi Nedir? Yapı ve zemin deprem sırasında birbirini etkileyecek şekilde

Detaylı

EK-2 BERGAMA OVACIK ALTIN İŞLETMESİ TÜBİTAK RAPORU ELEŞTİRİSİ NE İLİŞKİN GÖRÜŞLER

EK-2 BERGAMA OVACIK ALTIN İŞLETMESİ TÜBİTAK RAPORU ELEŞTİRİSİ NE İLİŞKİN GÖRÜŞLER EK- BERGAMA OVACIK ALTIN İŞLETMESİ TÜBİTAK RAPORU ELEŞTİRİSİ NE İLİŞKİN GÖRÜŞLER Rüştü GÜNER (İnş. Y. Müh.) TEMELSU Uluslararası Mühendislik Hizmetleri A.Ş. ) Varsayılan Zemin Parametreleri Ovacık Atık

Detaylı

DEPREME DAYANIKLI YAPI TASARIMI

DEPREME DAYANIKLI YAPI TASARIMI DEPREME DAYANIKLI YAPI TASARIMI Düşey Doğrultuda Düzensizlik Durumları 7. Hafta Yrd. Doç. Dr. Alper CUMHUR Kaynak: Sakarya Üniversitesi / İnşaat Mühendisliği Bölümü / Depreme Dayanıklı Betonarme Yapı Tasarımı

Detaylı

Proje Genel Bilgileri

Proje Genel Bilgileri Proje Genel Bilgileri Çatı Kaplaması : Betonarme Döşeme Deprem Bölgesi : 1 Yerel Zemin Sınıfı : Z2 Çerçeve Aralığı : 5,0 m Çerçeve Sayısı : 7 aks Malzeme : BS25, BÇIII Temel Taban Kotu : 1,0 m Zemin Emniyet

Detaylı

Saha Deneyleri. Saha Deneyleri. Geoteknik Mühendisliğinde. Prof. Dr. Ahmet Orhan EROL. A. Orhan EROL Zeynep ÇEKİNMEZ. Dr.

Saha Deneyleri. Saha Deneyleri. Geoteknik Mühendisliğinde. Prof. Dr. Ahmet Orhan EROL. A. Orhan EROL Zeynep ÇEKİNMEZ. Dr. 1947 Yozgat doğumludur. İnşaat Mühendisliği nde lisans ve yüksek lisans eğitimlerini ODTÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü nde tamamlanmıştır. Doktora derecesini 1977 yılında Iowa Devlet Üniversitesi (ABD) İnşaat

Detaylı

Konsol Duvar Tasarımı

Konsol Duvar Tasarımı Mühendislik Uygulamaları No. 2 06/2016 Konsol Duvar Tasarımı Program: Konsol Duvar Dosya: Demo_manual_02.guz Uygulama: Bu bölümde konsol duvar tasarımı ve analizine yer verilmiştir. 4.0 m yüksekliğinde

Detaylı

Zemin-Yapı Etkileşimi

Zemin-Yapı Etkileşimi Bina Tasarım Sistemi Zemin-Yapı Etkileşimi [ Probina Orion Bina Tasarım Sistemi, betonarme bina sistemlerinin analizini ve tasarımını gerçekleştirerek tüm detay çizimlerini otomatik olarak hazırlayan bütünleşik

Detaylı

7.3 ELASTĐK ZEMĐNE OTURAN PLAKLARIN DAVRANIŞI (BTÜ DE YAPILAN DENEYLER) BTÜ de Yapılan Deneyler

7.3 ELASTĐK ZEMĐNE OTURAN PLAKLARIN DAVRANIŞI (BTÜ DE YAPILAN DENEYLER) BTÜ de Yapılan Deneyler 7. ELASTĐK ZEMĐNE OTURAN PLAKLARIN DAVRANIŞI (BTÜ DE YAPILAN DENEYLER) 7..1 BTÜ de Yapılan Deneyler Braunscweig Teknik Üniversitesi nde [15] ve Tames Polytecnic de [16] Elastik zemine oturan çelik tel

Detaylı

28. Sürekli kiriş örnek çözümleri

28. Sürekli kiriş örnek çözümleri 28. Sürekli kiriş örnek çözümleri SEM2015 programında sürekli kiriş için tanımlanmış özel bir eleman yoktur. Düzlem çerçeve eleman kullanılarak sürekli kirişler çözülebilir. Ancak kiriş mutlaka X-Y düzleminde

Detaylı

9. TOPRAKTA GERİLME DAĞILIMI VE YANAL TOPRAK BASINCI

9. TOPRAKTA GERİLME DAĞILIMI VE YANAL TOPRAK BASINCI 9. TOPRAKTA GERİLME DAĞILIMI VE YANAL TOPRAK BASINCI Birçok mühendislik probleminin çözümünde, uygulanan yükler altında toprak kütlesinde meydana gelebilecek gerilme/deformasyon özelliklerinin belirlenmesi

Detaylı

Proje ile ilgili açıklamalar: Döşeme türleri belirlenir. Döşeme kalınlıkları belirlenir. Çatı döşemesi ve 1. kat normal döşemesinde döşeme yükleri

Proje ile ilgili açıklamalar: Döşeme türleri belirlenir. Döşeme kalınlıkları belirlenir. Çatı döşemesi ve 1. kat normal döşemesinde döşeme yükleri Proje ile ilgili açıklamalar: Döşeme türleri belirlenir. Döşeme kalınlıkları belirlenir. Çatı döşemesi ve 1. kat normal döşemesinde döşeme yükleri belirlenmesi 1. katta döşemelerin çözümü ve çizimi Döşeme

Detaylı

BETONARME YAPILARDA BETON SINIFININ TAŞIYICI SİSTEM DAVRANIŞINA ETKİSİ

BETONARME YAPILARDA BETON SINIFININ TAŞIYICI SİSTEM DAVRANIŞINA ETKİSİ BETONARME YAPILARDA BETON SINIFININ TAŞIYICI SİSTEM DAVRANIŞINA ETKİSİ Duygu ÖZTÜRK 1,Kanat Burak BOZDOĞAN 1, Ayhan NUHOĞLU 1 duygu@eng.ege.edu.tr, kanat@eng.ege.edu.tr, anuhoglu@eng.ege.edu.tr Öz: Son

Detaylı

9. TOPRAKTA GERİLME DAĞILIMI VE YANAL TOPRAK BASINCI

9. TOPRAKTA GERİLME DAĞILIMI VE YANAL TOPRAK BASINCI 9. TOPRAKTA GERİLME DAĞILIMI VE YANAL TOPRAK BASINCI Birçok mühendislik probleminin çözümünde, uygulanan yükler altında toprak kütlesinde meydana gelebilecek gerilme/deformasyon özelliklerinin belirlenmesi

Detaylı

Laboratuar Kayma Mukavemeti Deneyleri

Laboratuar Kayma Mukavemeti Deneyleri Laboratuar Kayma Mukavemeti Deneyleri 1 Kesme deneyleri: Bu tip deneylerle zemin kütlesinden numune alınan noktadaki kayma mukavemeti parametreleri belirilenir. 2 Kesme deneylerinin amacı; doğaya uygun

Detaylı

29. Düzlem çerçeve örnek çözümleri

29. Düzlem çerçeve örnek çözümleri 9. Düzlem çerçeve örnek çözümleri 9. Düzlem çerçeve örnek çözümleri Örnek 9.: NPI00 profili ile imal edilecek olan sağdaki düzlem çerçeveni normal, kesme ve moment diyagramları çizilecektir. Yapı çeliği

Detaylı

TDY 2007 YE GÖRE DEPREM ELASTİK TASARIM İVME SPEKTRUMU

TDY 2007 YE GÖRE DEPREM ELASTİK TASARIM İVME SPEKTRUMU KONU: Yeni deprem yönetmeliği taslağında ve TDY2007 de verilen kriterler doğrultusunda, birkaç lokasyonda, deprem tasarım ivme spektrumlarının oluşturulması ve tek serbestlik dereceli bir sistem üzerinde

Detaylı

Sığ temellerin tasarımı ve oturmaların hesabı. Prof Dr Gökhan Baykal

Sığ temellerin tasarımı ve oturmaların hesabı. Prof Dr Gökhan Baykal Sığ temellerin tasarımı ve oturmaların hesabı Prof Dr Gökhan Baykal Program Killerin ve kumların temel davranış özellikleri Yüzeysel temellerin tanımı Tasarım esasları Taşıma gücü Gerilme dağılımları Oturma

Detaylı

YIĞMA YAPI TASARIMI ÖRNEK BİR YIĞMA SİSTEMİN İNCELENMESİ

YIĞMA YAPI TASARIMI ÖRNEK BİR YIĞMA SİSTEMİN İNCELENMESİ 13.04.2012 1 ÖRNEK BİR YIĞMA SİSTEMİN İNCELENMESİ 2 ÇENGEL KÖY DE BİR YIĞMA YAPI KADIKÖY DEKİ YIĞMA YAPI 3 Genel Bilgiler Yapı Genel Tanımı Kat Sayısı: Bodrum+3 kat+teras kat Kat Oturumu: 9.80 X 15.40

Detaylı

TÜRKİYE BİNA DEPREM YÖNETMELİĞİ 2018 IŞIĞINDA YÜZEYSEL VE DERİN TEMELLERİN TASARIMINA KRİTİK BAKIŞ Prof. Dr. K. Önder ÇETİN

TÜRKİYE BİNA DEPREM YÖNETMELİĞİ 2018 IŞIĞINDA YÜZEYSEL VE DERİN TEMELLERİN TASARIMINA KRİTİK BAKIŞ Prof. Dr. K. Önder ÇETİN 2018 MESLEK İÇİ EĞİTİM KURSU TÜRKİYE BİNA DEPREM YÖNETMELİĞİ 2018 IŞIĞINDA YÜZEYSEL VE DERİN TEMELLERİN TASARIMINA KRİTİK BAKIŞ Prof. Dr. K. Önder ÇETİN Ortadoğu Teknik Üniversitesi 8 Aralık 2018, İzmir

Detaylı

RİSKLİ YAPILARIN TESPİT EDİLMESİNE İLİŞKİN ESASLAR. 5- Risk Tespit Uygulaması: Betonarme Bina

RİSKLİ YAPILARIN TESPİT EDİLMESİNE İLİŞKİN ESASLAR. 5- Risk Tespit Uygulaması: Betonarme Bina RİSKLİ YAPILARIN TESPİT EDİLMESİNE İLİŞKİN ESASLAR 5- Risk Tespit Uygulaması: Betonarme Bina İncelenen Bina Binanın Yeri Bina Taşıyıcı Sistemi Bina 5 katlı Betonarme çerçeve ve perde sistemden oluşmaktadır.

Detaylı

DEPREME DAVRANIŞI DEĞERLENDİRME İÇİN DOĞRUSAL OLMAYAN ANALİZ. NEJAT BAYÜLKE 19 OCAK 2017 İMO ANKARA ŞUBESİ

DEPREME DAVRANIŞI DEĞERLENDİRME İÇİN DOĞRUSAL OLMAYAN ANALİZ. NEJAT BAYÜLKE 19 OCAK 2017 İMO ANKARA ŞUBESİ DEPREME DAVRANIŞI DEĞERLENDİRME İÇİN DOĞRUSAL OLMAYAN ANALİZ NEJAT BAYÜLKE nbayulke@artiproje.net 19 OCAK 2017 İMO ANKARA ŞUBESİ Deprem davranışını Belirleme Değişik şiddette depremde nasıl davranacak?

Detaylı

Kirişsiz Döşemelerin Uygulamada Tasarım ve Detaylandırılması

Kirişsiz Döşemelerin Uygulamada Tasarım ve Detaylandırılması Kirişsiz Döşemelerin Uygulamada Tasarım ve Detaylandırılması İnş. Y. Müh. Sinem KOLGU Dr. Müh. Kerem PEKER kolgu@erdemli.com / peker@erdemli.com www.erdemli.com İMO İzmir Şubesi Tasarım Mühendislerine

Detaylı

Zemin ve Asfalt Güçlendirme

Zemin ve Asfalt Güçlendirme Zemin ve Asfalt Güçlendirme Zemin iyileştirmenin temel amacı mekanik araçlarla zemindeki boşluk oranının azaltılması veya bu boşlukların çeşitli malzemeler ile doldurulması anlaşılır. Zayıf zeminin taşıma

Detaylı

TEMEL İNŞAATI TAŞIMA GÜCÜ

TEMEL İNŞAATI TAŞIMA GÜCÜ TEMEL İNŞAATI TAŞIMA GÜCÜ Kaynak; Temel Mühendisliğine Giriş, Prof. Dr. Bayram Ali Uzuner 1 2 Tekil Temel tipleri Bir Tekil Temel Sistemi 3 Sığ Temeller 4 Sığ Temeller 5 Sığ Temeller 6 Sığ Temeller 7 Sığ

Detaylı

RİSKLİ YAPILARIN TESPİT EDİLMESİNE İLİŞKİN ESASLAR. 6- Risk Tespit Uygulaması: Yığma Bina

RİSKLİ YAPILARIN TESPİT EDİLMESİNE İLİŞKİN ESASLAR. 6- Risk Tespit Uygulaması: Yığma Bina RİSKLİ YAPILARIN TESPİT EDİLMESİNE İLİŞKİN ESASLAR 6- Risk Tespit Uygulaması: Yığma Bina RİSKLİ YAPILARIN TESPİT EDİLMESİNE İLİŞKİN ESASLAR BİRİNCİ AŞAMA DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ BİNANIN ÖZELLİKLERİ Binanın

Detaylı

INM 305 Zemin Mekaniği

INM 305 Zemin Mekaniği Hafta_8 INM 305 Zemin Mekaniği Zeminlerde Gerilme ve Dağılışı Yrd.Doç.Dr. İnan KESKİN inankeskin@karabuk.edu.tr, inankeskin@gmail.com Haftalık Konular Hafta 1: Zeminlerin Oluşumu Hafta 2: Hafta 3: Hafta

Detaylı

Bu yöntem pek mantıklı ve ekonomik değil ZEMİN İYİLEŞTİRME YÖNTEMLERİ. Mevcut zeminin değiştirtilmesi veya proje yerinin değiştirilmesi

Bu yöntem pek mantıklı ve ekonomik değil ZEMİN İYİLEŞTİRME YÖNTEMLERİ. Mevcut zeminin değiştirtilmesi veya proje yerinin değiştirilmesi Bir proje sahasında elverişsiz zemin koşulları ile karşılaşıldığı zaman çözüm seçenekleri: ZEMİN İYİLEŞTİRME YÖNTEMLERİ Yrd. Doç. Dr. Selçuk Bildik İnşaat alanının değiştirilmesi Zeminlerin değiştirilmesi

Detaylı

TAŞIYICI SİSTEM TASARIMI 1 Prof. Dr. Görün Arun

TAŞIYICI SİSTEM TASARIMI 1 Prof. Dr. Görün Arun . Döşemeler TAŞIYICI SİSTEM TASARIMI 1 Prof. Dr. Görün Arun 07.3 ÇELİK YAPILAR Döşeme, Stabilite Kiriş ve kolonların düktilitesi tümüyle yada kısmi basınç etkisi altındaki elemanlarının genişlik/kalınlık

Detaylı

İZMİR İLİ BUCA İLÇESİ 8071 ADA 7 PARSEL RİSKLİ BİNA İNCELEME RAPORU

İZMİR İLİ BUCA İLÇESİ 8071 ADA 7 PARSEL RİSKLİ BİNA İNCELEME RAPORU İZMİR İLİ BUCA İLÇESİ 8071 ADA 7 PARSEL RİSKLİ BİNA İNCELEME RAPORU AĞUSTOS 2013 1.GENEL BİLGİLER 1.1 Amaç ve Kapsam Bu çalışma, İzmir ili, Buca ilçesi Adatepe Mahallesi 15/1 Sokak No:13 adresinde bulunan,

Detaylı

Fotoğraf Albümü. Zeliha Kuyumcu. Mesnetlerinden Farklı Yer Hareketlerine Maruz Kablolu Köprülerin Stokastik Analizi

Fotoğraf Albümü. Zeliha Kuyumcu. Mesnetlerinden Farklı Yer Hareketlerine Maruz Kablolu Köprülerin Stokastik Analizi Mesnetlerinden Farklı Yer Hareketlerine Maruz Kablolu Köprülerin Stokastik Analizi Fotoğraf Albümü Araş. Gör. Zeliha TONYALI* Doç. Dr. Şevket ATEŞ Doç. Dr. Süleyman ADANUR Zeliha Kuyumcu Çalışmanın Amacı:

Detaylı

Malzemelerin Mekanik Özellikleri

Malzemelerin Mekanik Özellikleri Malzemelerin Mekanik Özellikleri Bölüm Hedefleri Deneysel olarak gerilme ve birim şekil değiştirmenin belirlenmesi Malzeme davranışı ile gerilme-birim şekil değiştirme diyagramının ilişkilendirilmesi ÇEKME

Detaylı

RİSKLİ YAPILARIN TESPİT EDİLMESİNE İLİŞKİN ESASLAR. 4- Özel Konular

RİSKLİ YAPILARIN TESPİT EDİLMESİNE İLİŞKİN ESASLAR. 4- Özel Konular RİSKLİ YAPILARIN TESPİT EDİLMESİNE İLİŞKİN ESASLAR 4- Özel Konular Konular Kalibrasyonda Kullanılan Binalar Bina Risk Tespiti Raporu Hızlı Değerlendirme Metodu Sıra Dışı Binalarda Tespit 2 Amaç RYTE yönteminin

Detaylı

d : Kirişin faydalı yüksekliği E : Deprem etkisi E : Mevcut beton elastisite modülü

d : Kirişin faydalı yüksekliği E : Deprem etkisi E : Mevcut beton elastisite modülü 0. Simgeler A c A kn RİSKLİ BİNALARIN TESPİT EDİLMESİ HAKKINDA ESASLAR : Brüt kolon enkesit alanı : Kritik katta değerlendirmenin yapıldığı doğrultudaki kapı ve pencere boşluk oranı %5'i geçmeyen ve köşegen

Detaylı

KAYMA GERİLMESİ (ENİNE KESME)

KAYMA GERİLMESİ (ENİNE KESME) KAYMA GERİLMESİ (ENİNE KESME) Demir yolu traversleri çok büyük kesme yüklerini taşıyan kiriş olarak davranır. Bu durumda, eğer traversler ahşap malzemedense kesme kuvvetinin en büyük olduğu uçlarından

Detaylı

BASMA DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. 1. Basma Deneyinin Amacı

BASMA DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. 1. Basma Deneyinin Amacı 1. Basma Deneyinin Amacı Mühendislik malzemelerinin çoğu, uygulanan gerilmeler altında biçimlerini kalıcı olarak değiştirirler, yani plastik şekil değişimine uğrarlar. Bu malzemelerin hangi koşullar altında

Detaylı

Kompozit Malzemeler ve Mekaniği. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş

Kompozit Malzemeler ve Mekaniği. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Kompozit Malzemeler ve Mekaniği Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Bölüm 4 Laminatların Makromekanik Analizi Kaynak: Kompozit Malzeme Mekaniği, Autar K. Kaw, Çevirenler: B. Okutan Baba, R. Karakuzu. 4 Laminatların

Detaylı

Çatı katında tüm çevrede 1m saçak olduğu kabul edilebilir.

Çatı katında tüm çevrede 1m saçak olduğu kabul edilebilir. Proje ile ilgili açıklamalar: Döşeme türleri belirlenir. Döşeme kalınlıkları belirlenir. Çatı döşemesi ve 1. kat normal döşemesinde döşeme yükleri belirlenmesi 1. katta döşemelerin çözümü ve çizimi Döşeme

Detaylı

TÜRKİYE DEKİ ORTA KATLI BİNALARIN BİNA PERFORMANSINA ETKİ EDEN PARAMETRELER

TÜRKİYE DEKİ ORTA KATLI BİNALARIN BİNA PERFORMANSINA ETKİ EDEN PARAMETRELER TÜRKİYE DEKİ ORTA KATLI BİNALARIN BİNA PERFORMANSINA ETKİ EDEN PARAMETRELER ÖZET: A.K. Kontaş 1 ve Y.M. Fahjan 2 1 Yüksek Lisans Öğrencisi, Deprem ve Yapı Müh. Bölümü, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü,

Detaylı

T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MIM331 MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR DERSİ

T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MIM331 MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR DERSİ T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MIM331 MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR DERSİ 3 NOKTA EĞME DENEY FÖYÜ ÖĞRETİM ÜYESİ YRD.DOÇ.DR.ÖMER KADİR

Detaylı

DEPREME DAYANIKLI YAPI TASARIMI

DEPREME DAYANIKLI YAPI TASARIMI DEPREME DAYANIKLI YAPI TASARIMI Planda Düzensizlik Durumları 6. Hafta Yrd. Doç. Dr. Alper CUMHUR Kaynak: Sakarya Üniversitesi / İnşaat Mühendisliği Bölümü / Depreme Dayanıklı Betonarme Yapı Tasarımı Ders

Detaylı