KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ CUMHURİYET MECLİSİ İÇTÜZÜĞÜ İÇDÜZENİ. BİRİNCİ KISIM Genel Kurallar ve Tanımlar

Transkript

1 KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ CUMHURİYET MECLİSİ İÇTÜZÜĞÜ İÇDÜZENİ Madde 1. Kısa İsim BİRİNCİ KISIM Genel Kurallar Tanımlar Madde 2. Madde 3. Madde 4. Madde 5. Madde 6. Madde 7. Çalışma İlkeleri Yasama Dönemi, Yasama Yılı, Birleşim Oturum Üye Tamsayısı İlk Toplantı Andiçme Yasama Yılının Başlaması Meclis Tatili Ara Verme İKİNCİ KISIM Cumhuriyet Meclisinin Kuruluşu BİRİNCİ BÖLÜM Başkanlık Divanı Madde 8. Madde 9. Madde 10. Madde 11. Madde 12. Madde 13. Madde 14. Madde 15. Madde 16. Madde 17. Madde 18. Geçici Başkanlık Divanı Başkanlık Divanının Kuruluşu Meclis Başkanı Meclis Başkan Yardımcısının Seçimi Görev Süresi Divan Katipleri İdare Amirlerinin Seçimi Siyasal Parti Gruplarının Başkanlık Divanında Temsili Başkanlık Divanında Boşalma Başkanlık Divanının Görevleri Çalışma Yöntemi Meclis Başkanının Görevleri Meclis Başkan Yardımcısının Görevleri İdare Amirlerinin Görevleri Divan Katiplerinin Görevleri İKİNCİ BÖLÜM Siyasal Parti Grupları Danışma Kurulu Madde 19. Madde 20. Siyasal Parti Grupları Danışma Kurulunun Oluşumu Görevleri ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Komitelerin Kuruluşu, Görevleri Çalışmaları Madde 21. Madde 22. Madde 23. Madde 24. Madde 25. Madde 26. Madde 27. Madde 28. Madde 29. Madde 30. Madde 31. Madde 32. Sürekli Komiteler Görevleri Geçici Karma Komiteler Parti Gruplarının Komitelerde Temsili Komite Üyeliklerinde Boşalma Komite Başkanı Başkan Vekilinin Seçimi Komite Toplantıları Komitelerin Toplantıya Çağrılması Gündem Komite Toplantılarının Yöntemi Toplantı Karar Yeter Sayısı Komitelerin Yetkisi, Toplantı Yeri Zamanı Tatil Ara Verme Sırasında Komitelerin Çalışması Komitelere Devam Komitelerde Hükümetin Temsili Uzman Çağrılması

2 2 Madde 33. Madde 34. Madde 35. Madde 36. Madde 37. Madde 38. Madde 39. Madde 40. Madde 41. Madde 42. Madde 43. Madde 44. Madde 45. Madde 46. Madde 47. Madde 48. Madde 49. Madde 50. Madde 51. Madde 52. Komite Toplantılarına Girebilecek Olanlar Komitelerde Söz Alma Komitelerde Gizli Oturum Komite Tutanakları Komitelerde İşlerin Görüşülmesine Başlanması Komitelerde İşlerin İncelenme Sonuçlanma Süresi Komitede Belirli Konuların Görüşülmesinin Ertelenmesi Komitelerde İşlerin Görüşülme Sırası Anayasaya Uygunluğun İncelenmesi Görüş Alma, Görüş Bildirme Bakanlıklarla Yazışma Komite Raporları Komitelerde Yeniden Görüşme Maddi Hataların Düzeltilmesi Eski Raporun Benimsenmesi Genel Kurulda Komitelerin Temsili Savunulması Komitelerde Söz Kesmak, Kişilikle Uğraşmak Düzeni Bozmak Komitelerde Görüşme Yöntemi Komite Dosyalarının Arşi Verilmesi Komite Çalışmalarının Basın Yayın Yolu İle Duyurulması ÜÇÜNCÜ KISIM Genel Kurul Çalışmaları Madde 53. Madde 54. Madde 55. Madde 56. Madde 57. Madde 58. Madde 59. Madde 60. Madde 61. Madde 62. Madde 63. Madde 64. Madde 65. Madde 66. Madde 67. Madde 68. Madde 69. Madde 70. Madde 71. Madde 72. Madde 73. Madde 74. Madde 75. Madde 76. Madde 77. Genel Kurulun Gündemi Özel Gündem Gelen Evrak Listesi Kutlama, Teşekkür Dilekler Genel Kurul Toplantı Günleri Birleşimin Açılması Kapanması Yoklama Yeter Sayı Olağanüstü Toplantı Çağrıları Geçen Tutanak Hakkında Konuşma Gündem Dışı Konuşma Söz Alma, Sözlü Yazılı Konuşmalar Söz Sırası Söz Sırasını Değiştirme Hükümetin Temsili Yöntem Hakkında Konuşma Görüşme Yeterliği Görüşmelerin Tamamlanması Başkanın Divan Üyelerinin Söz Alması Görüşmelerde Genel Düzen Başkanın Söz Kesmesi Konuşma Üslubu Gürültü Kavga Açıklama Hakkı Genel Kurul Görüşmelerinin Açıklığı Kapalı Oturumlar Kapalı Oturum Tutanakları Oturma Düzeni

3 3 DÖRDÜNCÜ KISIM Yasa Kararların Yapılması BİRİNCİ BÖLÜM Genel Kurallar Madde 78. Madde 79. Madde 80. Madde 81. Madde 82. Madde 83. Madde 84. Madde 85. Madde 86. Madde 87. Madde 88. Madde 89. Madde 90. Madde 91. Madde 92. Madde 93. Madde 94. Madde 95. Madde 96. Madde 97. Madde 98. Madde 99. Madde 100. Yasa Karar Tasarıları Yasa Karar Önergeleri Tasarı Önerilerin Gerekçeli Olması Tasarı Önerilerin Doğrudan Komitelere İletilmesi Yasaların Yapılmasında Uyulması Zorunlu İlke Ölçütler Yasa, Tasarı Önerilerinin Halkın Bilgisine Sunulması Öncelik İdilikle Görüşülüp Karara Bağlanacak İşler Öncelikle Görüşme Kararı Sonuçları İdilikle Görüşme Kararı, Koşulları Sonuçları Tasarı Önerilerin Geri Alınması Reddedilen Tasarı Önerilerin Yeniden Verilememesi Seçimlerin Yenilenmesi Halinde Tasarı Önerilerin Durumu Hükümetin Çekilmesi Halinde Tasarı Önerilerin Durumu Tasarı Önerilerin Genel Kurulda Görüşülmesi Birinci Görüşme Tasarı Önerilerin Tümü Üzerinde Konuşmalar Raporda Ret İstemi İkinci Görüşme Bir Maddenin Önce Konuşulması ya Fıkraların Ayrı Ayrı Oylanması Maddi Hatalar Yazılış Sırada Bozukluk Tasarı ya Önerilerin ya Belli Maddelerinin Komiteye Geri Verilmesi Üçüncü Görüşme Tasarı Önerinin Bütününün Oylanması Değişiklik Önergeleri Son Konuşmalar İKİNCİ BÖLÜM Özel Kurallar Madde 101. Madde 102. Madde 103. Madde 104. Madde 105. Madde 106. Anayasanın Değiştirilmesi Ölüm Cezalarının Yerine Getirilmesine İlişkin Yasa Tasarıları Bütçenin Görüşülmesi Seçimlerin Yenilenmesine İlişkin Kararlar Uluslararası Andlaşmalar Üzerinde Görüşme Cumhurbaşkanı Tarafından Geri Gönderilen Yasaların Görüşülmesi BEŞİNCİ KISIM Meclisin Bilgi Edinme Denetim Yolları BİRİNCİ BÖLÜM Sözlü Yazılı Sorular Madde 107. Madde 108. Madde 109. Madde 110. Madde 111. Madde 112. Madde 113. Madde 114. Başbakan Bakanlara Soru Sorma Yazılı Sorunun Sorulması Sorulmayacak Sorular Yazılı Soruların Yanıtı Sözlü Sorunun Sorulması, Gündeme Alınması Yanıtlanması Sözlü Soru Üzerinde Görüşme Sorunun Geri Alınması Meclis Başkanlığından Sorular

4 4 İKİNCİ BÖLÜM Genel Görüşme Madde 115. Madde 116. Madde 117. Madde 118. Genel Görüşmenin Tanımı Genel Görüşmenin Açılması Genel Görüşme İçin Özel Gündem Genel Görüşmenin Yapılması ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Meclis Araştırması Madde 119. Madde 120. Madde 121. Meclis Araştırmasının Tanımı Açılması Araştırma Komitesinin Kurulması, Yetkileri Görev Süresi Araştırma Komitesinin Raporunun Görüşülmesi DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Meclis Soruşturması Madde 122. Madde 123. Madde 124. Madde 125. Madde 126. Madde 127. Meclis Soruşturması Açılması Önergesi Meclis Soruşturmasının Açılması Soruşturma Komitesinin Oluşturulması Soruşturma Komitesinin Çalışma Yöntemi Çalışmaların Gizliliği Siyasal Parti Gruplarında Soruşturma İle İlgili Görüşme Yapılamaması Soruşturmanın Sonuçlanması Dosyanın Yüce Divana Gönderilmesi BEŞİNCİ BÖLÜM Günoyu, Gün İstemi Günsizlik Önergesi Madde 128. Madde 129. Madde 130. Madde 131. Hükümet Programının Okunması Görüşülmesi Gün Oylaması Gün İstemi Günsizlik Önergesi Cumhurbaşkanına Bildirim ALTINCI BÖLÜM Cumhurbaşkanının Yüce Divana Sevki Madde 132. Cumhurbaşkanının Vatan Hainliğiyle Suçlandırılması ALTINCI KISIM Milletkillerine İlişkin Kurallar BİRİNCİ BÖLÜM Yasama Dokunulmazlığının Kaldırılması Madde 133. Madde 134. Madde 135. Yasama Dokunulmazlığının Kaldırılması İstemi Özel Komitenin Çalışmaları Raporu Savunma Hakkı İtiraz İKİNCİ BÖLÜM Milletkilliğinin Sona Ermesi Madde 136. Madde 137. Madde 138. Madde 139. Madde 140. Madde 141. Seçilmeye Engel Bir Suçtan Dolayı Mahkumiyet Milletkilinin Çekilmesi Milletkilliği İle Bağdaşmayan Görev Kabul Etme Milletkilinin Meclis Çalışmalarına Bir Ay Katılmaması Milletkilinin Kısıtlanması Kararlara Karşı İptal İstemi

5 5 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Devam İzin Madde 142. Madde 143. Devamsızlık İzin Devamsızlık Cetli DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Disiplin Cezaları Madde 144. Madde 145. Madde 146. Madde 147. Madde 148. Madde 149. Madde 150. Madde 151. Disiplin Cezalarının Türleri Uyarma Uyarma Cezasının Verilmesi Söz Söylemekten Yasaklama Kınama Meclisten Geçici Çıkarma Meclisten Geçici Çıkarma Cezasının Sonuçları Kınama Meclisten Geçici Çıkarma Cezalarının Verilmesi Savunma Hakkı YEDİNCİ KISIM Oylamalar Seçimler BİRİNCİ BÖLÜM Oylamalar Madde 152. Madde 153. Madde 154. Madde 155. Madde 156. Madde 157. Madde 158. Madde 159. Madde 160. Madde 161. Madde 162. Oylama Türleri İşaretle Oylamanın Yapılacağı Haller İşaretle Oylamada Yöntem Açık Oylamanın Zorunlu Olduğu Haller Açık Oylama İstemi Açık Oylamanın Sonuçlanması Gizli Oylama Gizli Oylama Yöntemi Oylamanın Anlamının Belirtilmesi Oylamaya Çağrı Karar Yeter Sayısı Değişiklik Önergelerinin Oylanması Karar Sonucunun Bildirilmesi İKİNCİ BÖLÜM Seçimler Madde 163. Madde 164. Madde 165. Madde 166. Genel Kurulda Komitelerde Seçimler Yüksek Adliye Kuruluna Üye Seçimi Adaylarda Aranacak Nitelikler Sayıştay Başkanı Sayıştay Üyelerinin Seçimi SEKİZİNCİ KISIM Tutanaklar Madde 167. Tutanak Tutulması Düzeltilmesi

6 6 DOKUZUNCU KISIM Meclisin İç Hizmetleri BİRİNCİ BÖLÜM İdari Mali İşler Madde 168. Madde 169. Madde 170. Madde 171. Madde 172. İç Hizmetlere İlişkin Mevzuat Cumhuriyet Meclisinin Heyetle Temsili Cumhuriyet Meclisinin Dış İlişkilerinin Düzenlenmesi Temsilcilerin Seçimi Cumhuriyet Meclisi Kitaplığından Yararlanma Cumhuriyet Meclisi Bütçesinin Hazırlanması Denetimi İKİNCİ BÖLÜM Kolluk İşleri Madde 173. Madde 174. Madde 175. Madde 176. Madde 177. Madde 178. Madde 179. Madde 180. Kolluk Güçleri Kullanılması Kolluk Önlemleri İç Günlik Silah Taşıma Yasağı Çalışma Salonlarına Girme Yasağı Ziyaretçi Misafirler Basın Dinleyiciler Mecliste Suç İşlenmesi ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Milletkilliği İle İlgili Belgeler İşaretler Madde 181. Madde 182. Özgeçmiş Belgesi Tanıtıcı Belgeler ONUNCU KISIM Çeşitli Kurallar Madde 183. Madde 184. Madde 185. Madde 186. Madde 187. Sürelerin Tatil Ara Verme Sırasında İşlememesi Yargı Yetkisinin Kullanılması İle İlgili Görüşme Yapılamaması İçtüzüğün Değiştirilmesi Kravat Zorunluluğu Meclis Kararlarının Yayımlanması Yürürlüğe Girmesi ONBİRİNCİ KISIM Son Kurallar Madde 188. Yürürlükten Kaldırma Madde 189. Yürütme Yetkisi Geçici Madde 1 Madde 190. Yürürlüğe Giriş

7 7 KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ CUMHURİYET MECLİSİ İÇTÜZÜĞÜ (4/1986, 12/4/1993, 4/3/2006, 15/4/2007 Nolu Kararlar ile değiştirilmiş birleştirilmiş şekliyle) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisi aşağıdaki İçtüzüğü yapar: Kısa İsim R.G.Ek IV Bölüm II Sayı:107 A.E.11 R.G Ek IV Bölüm II Sayı: 13 A.E.2 R.G Ek IV Bölüm II Sayı: 109 A.E.21 R.G Ek IV Bölüm II Sayı: 171 A.E.32 R.G Ek IV Bölüm II Sayı:203 A.E Bu İçtüzük, Cumhuriyet Meclisi İçtüzüğü olarak isimlendirilir. BİRİNCİ KISIM Genel Kurallar Tanımlar Çalışma İlkeleri 2. Cumhuriyet Meclisi çalışmalarını, Anayasa, ilgili Yasalar bu İçtüzük kuralları çerçesinde yürütür. Yasama Dönemi, Yasama Yılı, 3. (1) Yasama dönemi, iki milletkilliği genel seçimi arasındaki süre olup bu süre, Anayasa uyarınca uzatılmadığı ya seçimler yenilenmediği takdirde, beş yıldır. (2) Yasama yılı, her yıl Ekim ayının ilk iş günü başlayan ertesi yıl Ekim ayının ilk iş günü sona eren süredir. Birleşim Oturum (3) Birleşim, Genel Kurulun belli bir günde açılan toplantısıdır. (4) Oturum, bir birleşimin ara ile bölünen kısımlarından her biridir. Üye Tamsayısı İlk Toplantı Andiçme 4. Cumhuriyet Meclisinin üye tamsayısı ellidir. Meclis üyeliklerinde herhangi bir nedenle boşalma olması, üye tamsayısını değiştirmez. 5. (1) Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu, milletkili genel seçim sonuçlarının Yüksek Seçim Kurulunca Resmi Gazete de yayımlanmasından sonraki onuncu gün saat da çağrısız olarak toplanır. (2) Bu birleşimde, önce milletkillerinin andiçme töreni yapılır. Andiçme töreninde bulunmayan milletkilleri, katıldıkları birleşimin başında andiçerler.

8 8 (3) Andiçme, her milletkilinin, aşağıdaki and metnini hitabet kürsüsünden yüksek sesle okuması suretiyle olur: Devletin varlığını bağımsızlığını, yurdun halkın bölünmez bütünlüğünü, halkın kayıtsız şartsız egemenliğini koruyacağıma; hukukun üstünlüğüne, demokratik, lâik sosyal hukuk devleti Atatürk ilkelerine bağlı kalacağıma; halkımın refah mutluluğu için çalışacağıma; her yurttaşın insan haklarından temel hak özgürlüklerden yararlanması ülküsünden Anayasaya bağlılıktan ayrılmayacağıma namusum şerefim üzerine andiçerim. (4) Ara seçimde milletkili seçilenler, katıldıkları ilk birleşimin başında andiçerler. (5) Andiçme töreninde, önce Geçici Başkan Başkanlık kürsüsünden andiçer. Geçici Başkanın andiçmesini Genel Kurul ayakta dinler. Sonra Geçici Başkanlık Kâtipleri sıra ile hitabet kürsüsünden andiçerler. Geçici Başkanlık Kâtiplerinin andiçmesini, diğer milletkillerinin andiçmesi izler. (6) Milletkilleri, seçim bölgesi soyadı adlarının alfabe sırasına göre andiçerler. Yasama Yılının Başlaması Meclis Tatili Ara Verme 6. Cumhuriyet Meclisi, 5 inci maddenin (1) inci fıkrasında belirtilen durum dışında, her yıl Ekim ayının ilk iş günü saat da çağrısız olarak toplanır bu toplantı ile yasama yılı başlamış olur. 7. (1) Cumhuriyet Meclisi Tatili, Temmuz ayının ilk günü başlar Ekim ayının ilk iş günü sona erer. Ancak, Genel Kurul, alacağı bir kararla tatil süresini kısaltabilir. (2) Ara rme, Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulunun onbeş günü geçmemek üzere çalışmalarını ertelemesidir. (3) Cumhuriyet Meclisinin ara rme kararı alması, Danışma Kurulunun bu konudaki görüşü alındıktan sonra, Meclis Başkanlık Divanının önergesinin Genel Kurulca işaret oyuyla oylanması suretiyle olur. İKİNCİ KISIM Cumhuriyet Meclisinin Kuruluşu BİRİNCİ BÖLÜM Başkanlık Divanı Geçici Başkanlık Divanı Başkanlık Divanının Kuruluşu Meclis Başkanı Meclis Başkan Yardımcısının Seçimi Görev Süresi 8. Yasama döneminin birinci birleşiminin ilk oturumundan başlayarak, Cumhuriyet Meclisi Başkanı seçilinceye kadar, en yaşlı milletkili Geçici Başkanlık görevini; en genç iki milletkili de, İçtüzük uyarınca Divan Katipleri seçilinceye kadar, Geçici Katiplik görevini yürütür. 9. Cumhuriyet Meclisi Başkanlık Divanı, bir Meclis Başkanı, bir Meclis Başkan Yardımcısı yeteri kadar divan katibi ile idare amirinden oluşur. 10. (1) Meclis Başkanı Meclis Başkan Yardımcısı seçimi, bir yasama döneminde, biri birinci yasama yılının diğeri ise dördüncü yasama yılının başında olmak üzere iki kez yapılır. (2) İlk devre için seçilen Meclis Başkanı ile Meclis Başkan Yardımcısının görev süresi üç yasama yılı, ikinci devre için seçilenlerin görev süresi ise iki yasama yılıdır. Ancak, seçimlerin uzatılması halinde ikinci devre için seçilenlerin görev süresi seçimlere kadar devam eder. (3) İkinci devre Meclis Başkanı Meclis Başkan Yardımcısı seçilinceye kadar eski Meclis Başkanı ile Meclis Başkan Yardımcısının görevi devam eder.

9 9 (4) Meclis Başkanı Meclis Başkan Yardımcısı seçimleri ayrı ayrı gizli oyla yapılır. İlk dört oylamada, üye tamsayısının salt çoğunluğu aranır. Dördüncü oylamada da salt çoğunluk sağlanamazsa bu oylamada en çok oy alan iki Meclis Başkanı iki Meclis Başkan Yardımcısı adayı için beşinci kez oylama yapılır. Beşinci oylamada en fazla oy alan Meclis Başkanı adayı ile Meclis Başkan Yardımcısı adayı seçilmiş olur. (5) Meclis Başkanı Meclis Başkan Yardımcısı seçimi, birinci yasama yılının ilk birleşimi ile dördüncü yasama yılının ilk birleşiminden başlayarak, en geç ongün içinde tamamlanır. Divan Katipleri İdare Amirlerinin Seçimi Siyasal Parti Gruplarının Başkanlık Divanında Temsili Başkanlık Divanında Boşalma 11. (1) Divan katipleri idare amirlerinin seçimi, bir yasama döneminde, biri birinci yasama yılının diğeri ise dördüncü yasama yılının başında olmak üzere iki kez yapılır. (2) İlk devre için seçilen divan katipleri idare amirlerinin görev süresi üç yasama yılı, ikinci devre için seçilenlerin görev süresi ise iki yasama yılıdır. Ancak seçimlerin uzatılması halinde ikinci devre için seçilenlerin görev süresi seçimlere kadar devam eder. (3) İkinci devre divan katipleri idare amirleri seçilinceye kadar eski divan katipleri idare amirlerinin görevleri devam eder. 12. (1) Siyasal parti grupları, Cumhuriyet Meclisi Başkanlık Divanında sayıları ile orantılı olarak temsil edilirler. Siyasal parti gruplarının temsilcilerinin saptanmasında, Başkanlık için dört, Başkan Yardımcılığı için üç, İdare Amirliği için iki Divan Katipliği için bir puan rilir Siyasal Parti Gruplarının milletkili sayılarının Cumhuriyet Meclisi Milletkili tamsayısına oranlarına en yakın oranda puan toplamıyla temsil edilmelerini sağlayacak mevkilere seçilmeleri sağlanır. Başkan Başkan Yardımcısı seçimleri tamamlandıktan sonra, Başkan Başkan Yardımcısı dahil, puanlar hesap edilerek Siyasal Parti Gruplarının Meclisteki sayıları oranında Başkanlık Divanında temsil edilmeleri sağlanır. (2) Siyasal Parti Gruplarına, Başkanlık Divanında düşen üyelikler, (1) inci fıkra gereğince Danışma Kurulunun görüşü alınarak Başkanlık Divanınca saptanır bir önerge ile Genel Kurulun onayına sunulur. Genel Kurul, bu konudaki kararını işaret oyuyla rir. (3) Siyasal Parti Gruplarına (2) nci fıkra uyarınca düşen üyeliklere yalnız siyasal parti grupları aday önerir. Önermeyi reddeden gruba düşen üyelik için oransal olarak en çok hakkı olan diğer grup önerir. (4) Siyasal Parti Grubuna üye olmayanlar aday olamazlar. (5) Hiçbir Siyasal Parti Grubu Başkanlık Divanında görev almaktan engellenemez. 13. (1) Başkanlıkta sürekli boşalma olması halinde, boşalma tarihinden başlayarak en geç on gün içinde, 10 uncu 12 nci maddeler uyarınca, yeni başkan seçimi yapılır. Bu süre içinde Başkanlık görevini Meclis Başkan Yardımcısı yürütür. Meclis Başkan Yardımcısı, Meclis Başkanının geçici yokluğunda da Meclis Başkanına kalet eder. (2) Meclis Başkan Yardımcılığında sürekli boşalma olması halinde, boşalma tarihinden başlayarak en geç on gün içinde, 10 uncu 12 nci maddeler uyarınca yeni Meclis Başkan Yardımcısı seçimi yapılır.

10 10 (3) Meclis Başkanlığı ile Meclis Başkan Yardımcılığı aynı zamanda boşaldığı takdirde, bunlardan biri görevi başına dönene ya herhangi birinin yerine yenisi seçilinceye kadar en yaşlı milletkili ya Genel Kurulca geçici olarak görevlendirilmek üzere seçilecek bir milletkili Meclis Başkanına kalet eder. (4) Başkanlık Divanının diğer üyeliklerinde boşalma olması halinde, eksik üyelik en geç on gün içinde tamamlanır. Bu süre içinde Divanın görev yetkisi aynen devam eder. (5) Sürekli olarak boşalan yerlere seçilenlerin görev süreleri, yerine seçildikleri Başkanlık Divanı üyelerinin geriye kalan görev süreleridir. (6) Bağlı bulunduğu siyasal parti grubu ile üyelik bağı sona eren bir Başkanlık Divanı üyesi ile Cumhuriyet Meclisinde grup kurma hakkını yitiren bir siyasal partiye bağlı Divan üyesinin, Başkanlık Divanındaki görevi kendiliğinden sona erer. Bu durumda, yukarıdaki fıkraların kuralları uygulanır. (7) Genel Kurulda siyasal parti gruplarının oranlarında değişiklik olması sonucunda, bunların Başkanlık Divanında sahip oldukları üyeliklerin sayısı, değişen oranlara uymuyorsa, bu durum, Başkanlık Divanınca saptanır bunun üzerine, 10 uncu, 11 inci 12 nci madde kuralları uyarınca gerekli işlem yapılır. Başkanlık Divanının 14. (1) Başkanlık Divanı, yasalarla İçtüzükle kendisine rilen görevler ile aşağıda belirlenen görevleri yerine getirir: Görevleri (a) Cumhuriyet Meclisi bütçesini kesin hesaplarını düzenlemek; Çalışma (b) Milletkillerinin izin işlerine bakmak; Yöntemi (c) Milletkilleri hakkında İçtüzük kurallarını uygulamak; (ç) Meclisin kolluk hizmetlerini yürütmek gerekli kolluk önlemlerini almak; (d) Meclis Dairesinin çalışmalarını gözetmek denetlemek; (e) Genel Kurulun gündemini İçtüzük uyarınca saptamak toplantıların gün saati ile gündemini Genel Kurula duyurmak; (f) Genel Kurul tutanaklarında önemli yanlışlıklar olduğunun anlaşılması ya savlanması halinde, düzeltilmesi yönünde gerekli önlemleri almak; (g) Meclis Başkanının sunduğu hususlar hakkında karar rmek Meclis Başkanına, kendisine ait görevlerin yerine getirilmesi bakımından gerekli görmesi halinde, görüş belirtmek. (2) Başkanlık Divanı, bir kurul olarak çalışır. Divana Meclis Başkanı ya yokluğunda kili Başkanlık eder. Divanın, toplantı yeter sayısı, üye tamsayısının; karar yeter sayısı ise hazır bulunan üyelerin salt çoğunluğudur. Ancak, Meclis Başkanı ya yokluğunda kili bulunmadan Divan toplanamaz karar alamaz. (3) Başkanlık Divanında oyların eşitliği halinde Başkanın ayırdedici oyu vardır. 4/3/2006 (4) Başkanlık Divanı, Meclis Başkanı ya yokluğunda kili tarafından yapılan çağrı üzerine toplanır. Aynı konuda iki kez çağrı yapılmış olmasına karşın Divan toplanamadığı takdirde, Meclis Başkanı ya siyasal parti grupları, çağrı konusunu ayrı ayrı doğrudan doğruya Genel Kurula sunabilir. Bu durumda istemin oylanması, ilk birleşimin gündemindeki Başkanlık sunuşlarında yer alır Genel Kurulca işaret oyuyla karar rilir.

11 11 Meclis Başkanının 15. Meclis Başkanının bu İçtüzükte gösterildiği biçimde yerine getireceği görevleri şunlardır: Görevleri (1) Cumhuriyet Meclisini temsil etmek; (2) Genel Kurulu toplantıya çağırmak Genel Kurul görüşmelerini yönetmek; (3) Başkanlık Divanına başkanlık etmek Divanın gündemini hazırlamak; (4) Danışma Kuruluna Başkanlık etmek; (5) Tutanak Dergisinin düzenlenmesi yayımlanmasını gözetmek denetlemek; (6) Başkanlık Divanı Kararlarının uygulanmasını sağlamak: (7) Yasa İçtüzük kurallarını uygulamak; (8) Cumhuriyet Meclisi Meclis Dairesinin çalışmalarını gözetmek denetlemek; (9) Divan Katipleri ile İdare Amirlerinin görevlerini denetlemek; (10) Cumhuriyet Meclisi Komitelerini denetlemek; (11) Cumhuriyet Meclisinin idari mali işleri ile kolluk işlerini yürütmek denetlemek; (12) Cumhuriyet Meclisini çalışmalarını tanıtıcı önlemler almak yayımlar yapmak; (13) Genel Kurul kararlarını uygulamak bu kararlardan doğrudan yayımlanması gerekenlerin yayımlanmasını sağlamak; (14) Başkan Yardımcısının hangi birleşim ya oturumları yöneteceğini kararlaştırmak; (15) Cumhurbaşkanına kalet etmek; (16) Kendisine, Anayasa, Yasalar, İçtüzük, gereğince rilen diğer görevleri yerine getirmek. Meclis Başkan 16. Meclis Başkan Yardımcısının bu İçtüzükte gösterildiği biçimde yerine getireceği görevleri şunlardır: Yardımcı- (1) Meclis Başkanının yerine Genel Kurul görüşmelerini yönetmek; sının Görevleri (2) Meclis Başkanının yokluğunda kaletten onun hukuki yetkilerini kullanmak görevlerini yerine getirmek; (3) Görevlerinin yerine getirilmesinde, Meclis Başkanına Yardımcı olmak Meclis Başkanının receği görevleri yerine getirmek. İdare Amirlerinin Görevleri 17. İdare Amirlerinin bu İçtüzükte gösterildiği biçimde yerine getirecekleri görevleri şunlardır: (1) Cumhuriyet Meclisinin idari mali işleri ile kolluk işlerini, Meclis Başkanının yönerilerine uygun olarak yürütmekte Meclis Başkanına yardımcı olmak; (2) Özel törenleri, Meclis Başkanının yönerilerine uygun olarak yönetmek; (3) Cumhuriyet Meclisi Bütçesine ilişkin önerileri Başkanlık Divanının görüşünü alarak hazırlamak Meclis Başkanına sunmak ; (4) Sükun düzenin korunması, görüşmelerin açıklık serbestliğinin sağlanmasında gerektiğinde kolluk güçlerinin kullanılmasında Meclis Başkanına yardımcı olmak; (5) Cumhuriyet Meclisine girişleri düzenlemek denetlemek; (6) Basın halkla ilişkilerin yürütülmesini gözetmek; (7) Meclis Tatili ara rme sırasında Meclis Başkanınca saptanan sıraya bağlı olarak görev başında bulunmak; (8) Kendi aralarında ortak sorumluluk ilkesine uygun olarak hareket etmek görevlerini iş bölümü çerçesinde yerine getirmek.

12 12 Divan Katipleri- 18. Divan Katiplerinin bu İçtüzükte gösterildiği biçimde yerine getirecekleri görevleri şunlardır: nin (1) Tutanakların tutulmasını denetlemek; Görevleri (2) Genel Kurulda evrak okumak; (3) Yoklama yapmak; (4) Söz sırasını kaydetmek; (5) Oyları saymak sıralamak; (6) Seçimlerin düzen içinde geçmesini gözetmek denetlemek; (7) Görüşülmekte olan tasarı önerilerde yapılan değişiklik, ekleme çıkarmaların, tasarı öneri metinlerine işlenmesini kabul edilenlerin Genel Kurulda kabul edilen son şekliyle düzenlenmesini sağlamak; (8) Diğer hususlarda Meclis Başkanına yardımcı olmak. İKİNCİ BÖLÜM Siyasal Parti Grupları Danışma Kurulu Siyasal Parti Grupları Danışma Kurulunun Oluşumu Görevleri 19. (1) En az beş milletkiline sahip siyasal partiler, Cumhuriyet Meclisinde grup kurma Meclis çalışmalarına grup olarak katılma hakkına sahiptirler. (2) Bir Siyasal Parti Grubunun ilk kuruluşunda grup iç yönetmeliği ile grubu oluşturan milletkillerinin ad, soyadı seçim bölgelerini gösterir liste gruplarca Meclis Başkanlığına rilir. (3) Grup kurulduğunu bildiren yazıda grup başkanları ile başkan killerinin varsa grup sözcülerinin ad soyadları ile seçim bölgeleri de belirtilir. (4) Gruptan ayrılmalar olması ya (3) üncü fıkrada belirtilen görevlerde boşalmalar ya değişiklikler olması halinde, gruptan ayrılanların ad soyadları ile seçim bölgeleri derhal, boşalma değişiklikler yerine seçilenlerin ad soyadları ile seçim bölgeleri de boşalma değişiklik tarihinden başlayarak en geç bir hafta içinde Meclis Başkanlığına yazı ile bildirilir. 20. (1) Danışma Kurulu, Cumhuriyet Meclis Başkanının başkanlığında, siyasal parti gruplarının başkanları ya killerinden ya onların yazılı olarak görevlendirdikleri birer temsilciden oluşur. (2) Danışma Kurulu, Başkanlık Divanı Komitelerin seçimlerinden önce, siyasal parti gruplarının oranları ile gruplara düşen üye sayısı konularında görüş belirtir; grupların anlaşmalarını gerektiren konuları görüşüp karara bağlar; İçtüzükte kendisine rilen diğer görevleri yerine getirir Meclis Başkanının istemi üzerine danışma niteliğinde görüş belirtir. (3) Gerektiğinde bir hükümet temsilcisi, Danışma Kurulu toplantılarına çağrılabilir. (4) Danışma Kurulu, Meclis Başkanının gerekli görmesi ya bir siyasal parti grubu başkanlığının yazılı gerekçeli istemi üzerine, Başkan tarafından toplantıya çağrılır. (5) İçtüzükte, Danışma Kurulunun saptanmasına, önerisine görüş bildirilmesine bağlanmış olan bütün hallerde, Danışma Kurulu yapılan çağrı üzerine toplanır. Aynı konuda iki kez çağrı yapılmış olmasına karşın Kurul toplanamadığı takdirde, Meclis Başkanı ya siyasal parti grupları çağrı konusunu ayrı ayrı doğrudan doğruya Genel Kurula sunabilir. Bu durumda istemin oylanması, ilk birleşimin gündemindeki Başkanlık sunuşlarında yer alır Genel Kurulca işaret oyuyla karar rilir.

13 13 (6) Danışma Kurulu üye tamsayısının salt çoğunluğuyla toplanır toplantıya katılanların salt çoğunluğuyla karar rir. Bu Kararlar, Başkanlık sunuşları arasında Genel Kurula öneri olarak sunulur. (7) Meclis Başkanının yokluğunda Danışma Kuruluna Meclis Başkan Yardımcısı Başkanlık eder. (8) Siyasal Parti Grubu mensubu olmayanlar, kendileri ile ilgili uygulamalarla ilgili olarak Danışma Kuruluna katılırlar. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Komitelerin Kuruluşu, Görevleri Çalışmaları Sürekli 21. (1) Cumhuriyet Meclisinin sürekli komiteleri şunlardır: Komiteler (a) Ekonomi, Maliye, Bütçe Plan Komitesi; Bu Komite: Görevleri 4/1986 (i) Ticaret, sanayi teknoloji ile ilgili tasarı önerileri; (ii) Tarım, orman, enerji doğal kaynaklar ile ilgili tasarı önerileri; (iii) Turizm tanıtma ile ilgili tasarı önerileri; (iv) Vergi resim harçlarla ilgili yasa tasarı önerilerini; (v) Kamu harcama gelirlerinde artış ya azalış gerektiren yasa tasarı önerilerini ya sadece belli maddeleri bu niteliği taşıyan tasarı önerilerin sözkonusu maddelerini; (vi) Kesin hesap yasa tasarılarını; (vii) Mali işlerle ilgili tasarı önerileri; (viii) Uzun vadeli kalkınma planını; (ix) Kamu iktisadi teşebbüslerinin denetim konularını; (x) Sayıştay tarafından yürürlükteki yasalar gereğince rilen raporları, İncelemek Sayıştay raporlarındaki görüşler hakkında bir rapor düzenleyerek Genel Kurula sunmakla görevlidir. Komite, Genel Kurula rapor sunmadan önce konu üzerinde daha geniş araştırma inceleme yapılmasını gerekli görürse, Sayıştay Başkanlığından Komitenin istemi doğrultusunda yeniden inceleme araştırma yaparak rapor sunmasını ya Komite bulguları ışığında gerekli işlemlerin yapılmasını isteyebilir. Komite, gerekli görmesi halinde, Sayıştay Başkanlığından yeni rapor gelmeden de, Sayıştay raporlarına ilişkin raporunu Genel Kurula sunabilir bu raporda, Genel Görüşme ya Meclis Araştırması açılması isteminde bulunabilir. Meclis Başkanlığı, uzun vadeli planla ilgili gördüğü yasa tasarı önerileri en son bu Komitenin incelemesine sunar. Hükümetin ya Genel Kurulun gerekli görmesi halinde de bir yasa tasarı önerisi en son bu Komitenin incelenmesine sunulur. 4/1986 (b) İdari Sosyal İşler Komitesi; Bu Komite: (i) Eğitim, kültür, gençlik sporla ilgili tasarı önerileri;

14 14 (c) (ii) Sağlık, çalışma yaşamı sosyal günlikle ilgili tasarı önerileri; (iii) Kamu yönetimi, kamu tüzel kişileri, meslek kuruluşları yönetsel yapı ile ilgili tasarı önerileri; (iv) Kooperatifler köy işleri ile ilgili tasarı önerileri; (v) Bayındırlık, ulaştırma iskan ile ilgili tasarı önerileri; incelemekle görevlidir. Hukuk Siyasi İşler Komitesi; Bu Komite: (i) Savunma, İçişleri Dışişleri ile ilgili tasarı önerileri; (ii) Vakıflarla ilgili tasarı önerileri; (iii) (iv) Yargı ile ilgili tasarı önerileri; Anayasal Sorunları incelemekle görevlidir. (2) Komitelerin her birinin üye sayısı, Danışma Kurulunun önergesi üzerine Genel Kurulca işaret oyuyla saptanır. (3) Meclis Başkanı, Meclis Başkan Yardımcısı Bakanlar Komitelerde görev alamazlar. (4) Komiteler biri birinci Yasama Yılı başında, Başkanlık Divanının oluşumunu izleyen birleşimde, diğeri de dördüncü Yasama Yılında olmak üzere, bir Yasama Döneminde iki kez seçilirler görevleri yenileri seçilinceye kadar devam eder. (5) Genel Kurulca, (1) inci fıkrada belirtilen komitelerden başka komiteler kurulabileceği gibi, bu komitelerin üye sayıları da değiştirilebilir. Geçici Karma Komiteler Parti Gruplarının Komitelerde Temsili 22. Cumhuriyet Meclisi, gereksinime göre, geçici ya karma komiteler kurabilir. Bu komiteler, kendilerine iletilen işin sonuçlanmasına kadar görevlerine devam ederler. 23. (1) Meclis Başkanlık Divanı, Danışma Kurulunun görüşünü alarak, grupların komitelere güçleri oranında katılmalarını sağlamak amacıyla, grupların Meclis üye tamsayısına oranlarını gözeterek, büyüklük sırasına göre gruplara komitelerde düşen üye sayılarını saptar grup başkanlarına bildirir. Ancak, bu kural, herhangi bir gruba bağlı olmayan milletkillerinin Komitelerde görev almalarını engellemez. (2) Bir siyasal parti grubu, herhangi bir komitede kendisine düşen üyelikten vazgeçebileceği gibi, herhangi bir üyesini geri çekip yerine bir başka üyesini de görevlendirebilir. (3) Siyasal parti grupları, adaylarını, belirlenecek süre içinde Meclis Başkanlığına bildirirler. Bütün Komiteler için, siyasal parti gruplarınca bildirilen adayların isimlerini gösterir listelerin Genel Kurulca, işaret oyu ile oylanması suretiyle seçim tamamlanmış olur. Komite Üyeliklerinde 24. (1) Bir Komitenin üyeliklerinde boşalma olması halinde 23 üncü madde uyarınca yenisi seçilinceye kadar, Komitenin görev yetkisi aynen devam eder. Boşalma (2) Eksik olan üyelik en geç iki hafta içinde tamamlanır.

15 15 Komite Başkanı 25. (1) Komite üyelerinin seçimi tamamlanınca, Komiteler, en geç on gün içinde, Meclis Başkanı tarafından toplantıya çağrılır. Başkan (2) Bu toplantıda Komiteler, Başkan Başkan kili seçerler. Vekilinin Seçimi (3) Bu seçim için toplantı yeter sayısı, Komite üye tam sayısının salt çoğunluğudur. Seçim, önerilen adaylar arasında açık oyla yapılır. Seçilmek için en çok oyu almak yeterlidir. 26. Komitelerin toplantı günlerinin belirlenmesi çalışmalarının koordine edilmesi için komite başkanlarının görüşleri çerçesinde, Meclis Başkanlık Divanınca bir çalışma programı hazırlanır. 27 nci madde kuralları saklıdır. Komite Toplantıları Komitelerin Toplantıya Çağrılması 27. (1) Komiteler, olağan olarak, kendi başkanlıklarınca toplantıya çağrılırlar. İdi durumlarda da Meclis Başkanı da Komiteleri toplantıya çağırabileceği gibi Komite üyelerinin salt çoğunluğunun yazılı istemi üzerine de Komite Başkanlığınca toplantıya çağrılırlar. Gündem (2) Komite toplantıları için çağrı en az iki tam gün öncesinden yapılır. Bu çağrıda gündem de belirtilir gündemde yer almayan konular görüşülemez. (3) Komitelerin gündemi, İçtüzük kuralları çerçesinde Komite Başkanlığınca saptanır. Çağrının Meclis Başkanlığınca yapılması halinde ise gündem Meclis Başkanlığınca saptanır. (4) İdilikle görüşülmek üzere iletilen konuların görüşülmesi için çağrı, iki günlük süreye bakılmaksızın daha kısa bir süre içinde de yapılabilir. (5) Komite toplantı çağrıları gündemi, Komite üyelerine, Başbakanlığa, ilgili Bakanlıklara, Mecliste temsil edilen siyasal parti grup başkanlıklarına, diğer ilgili Komite Başkanlıklarına gündemdeki yasa önerilerinde ilk imza sahibi milletkillerine gönderilir; ayrıca ilan tahtasına asılır. Komite Toplantılarının Yöntemi Toplantı Karar Yeter Sayısı Komitelerin Yetkisi, Toplantı Yeri Zamanı 28. (1) Komiteler, Başkanlıklarının yönetiminde çalışırlar. Başkan bulunmadığı zaman Başkan Vekili toplantıya başkanlık eder. (2) Komiteler, üye tamsayısının salt çoğunluğu ile toplanır toplantıya katılanların basit çoğunluğu ile karar alırlar. Oyların eşitliği halinde oya sunulan husus reddedilmiş sayılır. 29. (1) Komiteler, Cumhuriyet Meclisi binasında, Meclis Başkanlığınca kendilerine ayrılan salonlarda toplanırlar. (2) Komiteler, kendilerine iletilen tasarı önerileri aynen ya değiştirerek kabul ya reddedebilirler; birbirleriyle ilgili gördüklerini bölerek ya birleştirerek görüşebilirler Komite Kararı ile İçtüzüğün görev olarak belirlediği alanlarla ilgili olarak araştırma inceleme yaparlar rapor hazırlarlar. Bu raporlar milletkillerine dağıtılır. (3) Komiteler, kendilerine iletilen tasarı öneriler ile İçtüzük yasalarla kendilerine rilenler dışında başka işlerle uğraşamazlar, yasa karar öneremezler Başkanlık Divanının ya Genel Kurulun Kararı olmaksızın Genel Kurul toplantı saatlerinde görüşme yapamazlar.

16 16 Tatil 30. (1) Ara rme sırasında Komiteler çalışmalarına devam edebilirler. Ara Verme Sırasında Komitelerin Çalışması (2) Meclis tatilinde Komitelerin çalışması, Meclis Başkanının önerisi üzerine Genel Kurulun yetki rmesine yasal gereklere bağlıdır. Komitelere 31. (1) Komite üyeleri, komite toplantılarına devam etmek zorundadırlar. Devam (2) Komite devam cetlleri, Meclis Başkanlığına Mecliste temsil edilen siyasal parti Grup Başkanlıklarına sunulur. (3) İzinsiz ya özürsüz olarak üst üste üç toplantıya ya üç aylık çalışma dönemi içinde yapılan toplantıların üçte birine katılmayan Komite üyesi, Komiteden çekilmiş sayılır. Durum, yenilerinin seçilmesi için derhal Meclis Başkanlığına Mecliste temsil edilen siyasal parti Grup Başkanlıklarına bildirilir eksik üyelik en geç iki hafta içinde tamamlanır. Komitelerde Hükümetin Temsili Uzman Çağrılması Komite Toplantılarına Girebilecek Olanlar Komitelerde Söz Alma Komitelerde Gizli Oturum 32. (1) Komite toplantılarına, Başbakan ya ilgili Bakanlar katılabilir. Başbakan ya Bakanlar gerekli görürse, kendi yerlerine, yüksek dereceli bir kamu görevlisine yazılı temsil yetkisi rebilir. (2) Tasarı önerilerin Komitelerde görüşülmesi sırasında Başbakanın ya ilgili Bakanın ya görevlendirecekleri yetkili kişinin öneri sahibi milletkillerinden en az birinin hazır bulunması gereklidir. (3) Komiteler, kamu kurum kuruluşları ile mesleki birlik, kurum kuruluşlardan sendikalardan yazılı görüş alabilirler bunların temsilcileriyle bilgi görgülerinden yararlanmak istedikleri kişileri uzmanları Komiteye çağırıp dinleyebilirler. 33. (1) Komite toplantıları milletkillerine, Bakanlar Kurulu üyelerine yetkili temsilcilerine Komitelerde görevli Mecliste çalışan kamu görevlilerine açıktır. (2) Komitelerde, milletkilleriyle Bakanlar Kurulu üyeleri söz alabilirler. Ancak, Komite üyeleri dışında kimse değşiklik önergesi remez oy kullanamaz. (3) Her milletkili, üyesi olmadığı bir Komitenin belgelerini görüp okuyabilir. 34. Komitelerde istem sırasına göre söz rilir. Komite Başkanı Komitedeki Hükümet temsilcisi söz sırasına bağlı değildir. Komitece çağrılmış uzmanlara, Komite Başkanı, gerekli gördüğü zaman söz rebilir. 35. (1) Bir Komitede gizli oturum yapılmasını Başbakan, ilgili Bakan, Komite Başkanı ya Komite üyelerinden üçte biri gerekçeli olarak isteyebilir. (2) Gizli oturumda, Komite üyelerinden Bakanlardan başkası bulunamaz. Ancak, Komitece aksine karar rilmedikçe Komitelerde görevli kamu görevlileri de gizli oturumlarda bulunabilirler. (3) Gizli oturum yapılması görüşmelerin sır olarak saklanmasına söz rmek demektir.

17 17 Komite 36. (1) Komite görüşmelerinin tutanakları özet olarak düzenlenir. Tutanakları (2) Komite, Komite Başkanının ya Komite üyelerinin üçte birinin istemi üzerine, karar rirse toplantı tutanakları tam olarak tutulur. (3) Komite tutanaklarına, görüşülen konular, varsa Komite Başkanının sunuşları, toplantıda hazır bulunan Komite üyeleriyle, Milletkilleri, Bakanlar, Hükümet Temsilcileri çağrılı uzmanların adları kaydedilir. (4) Komite üyeleri toplantıya katılanlar tarafından belirtilen görüşler; komite üyelerince yapılan önergeler ile bunların gerekçeleri kullandıkları oylar da tutanaklara geçirilir. (5) Özet olarak ya tam olarak tutulan Komite tutanakları en geç üç gün içinde oturumda hazır bulunan Komite üyelerine sunulur varsa üyelerin yazılı itirazları, Komite Kararı ile tutanağa eklenir. (6) Komite tutanakları, toplantıda hazır bulunan başkan üyelerce imzalanır birer nüshası ilgili tasarı önerilerin dosyalarında muhafaza edilir. Komitenin karar rmesi halinde, Komite tutanakları Komite üyelerine dağıtılır. Komitelerde İşlerin Görüşülmesine Başlanması Komitelerde İşlerin İncelenme Sonuçlanma Süresi Komitede Belirli Konuların Görüşülmesinin Ertelenmesi 37. (1) İdilikle görüşülme kararı rilenler dışında iletme tarihinden başlayarak iki tam gün geçmedikçe, Komitelere iletilen işlerin görüşülmesine başlanamaz. Ancak bu süre, tasarı öneriler komite üyelerine dağıtılmamışsa dağıtım tarihinden başlar. 83 üncü maddenin (1) inci (3) üncü fıkrası kuralları saklıdır. (2) Genel Kurulun gündemindeki bir tasarı ya önerinin komitece geri alınması ya komiteye geri rilmesi hallerinde (1) inci fıkrada belirtilen süre kaydına uyulmayabilir. 38. (1) Komiteler, kendilerine iletilen tasarı önerileri iletme gününden başlayarak en geç kırkbeş gün içinde sonuçlandırmak zorundadırlar. 83 üncü maddenin (1) inci (3) üncü fıkrası kuralları saklıdır. (2) (1) inci fıkrada belirtilen süre içinde sonuçlandırılmayan tasarı öneriler için Genel Kurulca Komiteye bir aylık yeni bir süre rilebilir. Verilen yeni süre içinde de tasarı önerilerin sonuçlandırılamaması halinde ise, Genel Kurulca, sözkonusu tasarı önerileri görüşmek üzere özel bir komite kurulabilir. (3) Yasa Önerilerinin incelenme süresi, önerilere ilişkin Başbakanlık görüşünün geldiği tarihten başlar. Başbakanlık bu görüşünü, en geç otuz gün içinde iletir. İletmemesi halinde, Komitede incelenme süresi otuz gün geçtikten sonra başlar. Haklarında idilik kararı rilenler için bu süre onbeş gündür. 39. Bir tasarı ya önerinin görüşülmesi sırasında, hükümet temsilcisinin ya öneri sahibi milletkilinin hazır bulunmaması nedeni ile, Komite gerekli görürse, görüşme bir defaya mahsus ertelenebilir. Erteleme bir tasarı ile ilgili ise, yazı ile Başbakanlığa ilgili Bakanlığa bildirilerek gelecek toplantıda bir temsilcinin hazır bulundurulması istenir; bir öneri ile ilgili olması halinde de, öneri sahibi milletkiline bildirilir önerinin görüşülmesinin gelecek toplantıya bırakıldığı belirtilir.

18 18 Komitelerde İşlerin Görüşülme Sırası 40. (1) Komiteler, kendilerine iletilen tasarı önerileri, iletiliş sırasına göre görüşürler. Haklarında idilikle görüşme kararı rilen tasarı öneriler, diğer tasarı önerilerden önce kendi içlerinde iletiliş sırasına bağlı olarak görüşülürler. Ancak, 84 üncü maddede belirlenen tasarı önerilerin haklarında idilik kararı alınanlar da dahil, diğer tüm tasarı önerilere oranla önceliği saklıdır. (2) Yasa gücünde kararnameler, bütün diğer işlerden önce sıraya bağlı olmaksızın görüşülürler. Komiteler, yasa gücünde kararnameler üzerindeki görüşmelerini, iletildikleri tarihten başlayarak, en geç kırkbeş gün içinde sonuçlandırmakla yükümlüdürler. 41. (1) Komiteler, kendilerine iletilen tasarı önerilerin, ilk önce Anayasanın özüne sözüne aykırı olup olmadığını incelemekle yükümlüdürler. (2) Bir komite, bir tasarı ya öneriyi ya bunların belli kurallarını Anayasaya açıkça aykırı gördüğü takdirde, gerekçesini belirterek, o tasarı ya öneriyi reddeder. Ancak, aykırılık konusunda tereddüt varsa, ilgili mercilerden görüş alıp kararını alacağı görüşe göre rir. Görüş Alma, Görüş 42. (1) Bir Komite, kendisine iletilen bir tasarı ya öneriyi, başka bir komitenin uzmanlık alanı içinde görürse, gerekçeli olarak o tasarı ya önerinin o komiteye iletilmesini Meclis Başkanından isteyebilir. Bildirme (2) Bir komite, kendisine iletilen bir tasarı ya öneri ya bunların belli bir kuralı ya herhangi bir sorun için, başka bir komitenin görüşlerini öğrenmeyi gerekli görürse, o tasarı ya önerinin, o komitede görüşüldükten sonra kendisine geri rilmesini Meclis Başkanından isteyebilir. (3) Bir komite, başka bir komiteye iletilmiş bir tasarı ya önerinin bütünü ya belli bir kuralı ya herhangi bir sorun için görüşünü belirtmekte yarar görürse, o tasarı ya önerinin kendisine iletilmesini Meclis Başkanından isteyebilir. (4) Bu gibi durumlarda, ilgili her iki komite aynı görüşte ise, Meclis Başkanı gereğini yerine getirir Genel Kurula bilgi rir. (5) İki komite arasında uyuşmazlık çıkarsa, sorun Başkanlık Divanınca karara bağlanır Genel Kurula bu konuda bilgi rilir. (6) (1) inci fıkra kuralları gereğince bir tasarı ya öneri kendisine iletilen komite, o tasarı öneriyi esas komite olarak görüşür sonuçlandırır. Bu durumda 38 inci madde kuralları uygulanır. (7) (2) nci (3) üncü fıkra kuralları gereğince bir komiteden başka bir komiteye iletilen tasarı ya öneriler, o Komitenin gündemine bakılmaksızın, on gün içinde sonuçlandırılır; olanak dışı ise, gerekçesi belirtilerek Genel Kuruldan yeni süre istenebilir. Genel Kurul, bu durumdaki komiteye on günlük yeni bir süre tanıyabilir. Bu gibi durumlarda esas komitenin ilgili tasarı ya öneriyi inceleme süresi, görüş belirtecek olan komitenin çalışmalarını tamamlayıp dosyayı gönderdiği tarihten başlar. (8) Kendisinden görüş istenen ya görüş belirtmek isteyen komitelerin hazırlamış oldukları raporlar esas komite raporlarına ek olarak Genel Kurulun bilgisine sunulur. (9) Haklarında idilik kararı alınan tasarı önerilerin başka bir komiteye iletilmesi o tasarı öneri hakkındaki idiliği ortadan kaldırmaz. Anayasaya Uygunluğun İncelenmesi Bakanlıklarla Yazışma 43. Komiteler, bütün bakanlıklarla doğrudan doğruya yazışabilirler kendilerine iletilen işlerin sonuçlandırılması için gerekli bilgileri bakanlıklardan isteyebilirler.

19 19 Komite 44. (1) Komiteler, karara bağladıkları işler için birer rapor düzenlerler. Raporları (2) Komite raporları, Komite Başkanı ya Başkan Vekili tarafından hazırlanır konu hakkında son oylamaya katılan üyelerce imzalanır. (3) Komite raporlarında, konuya ilişkin komite görüşleri ile komitece yapılan değişikliklerin gerekçeleri yer alır. (4) Daha önceki toplantılara katılmış olup tasarı ya önerinin tümünün son oylamasında hazır bulunmayan komite üyeleri varsa, gerekçeli karşıt görüşlerini de yazarak raporu imzalayabilirler. Bu durumdaki üyelerin, son toplantıya katılmadıkları belirtilir. (5) Komite raporunda imzası bulunan komite üyesi, Genel Kurulda, çekimser ya karşı oyda olduğunu rapor metninde belirttiği hususlar dışında, komiteden soru soramaz komite raporuna aykırı konuşamaz. (6) Komite raporunun tümüne ya belli kısımlarına çekimser kalan ya karşı olan komite üyeleri, rapora çekimserlik ya karşı görüşlerini eklemek hakkına sahiptirler. Bu üyeler, Raporda tasarı ya önerinin hangi maddesine ya maddelerine karşı ya çekimser olduklarını bu görüşlerinin gerekçelerini yazmak zorundadırlar. (7) Komite üyeleri, komite raporuna katılmakla beraber raporda yer almayan görüşlerini rapora eklemek hakkına da sahiptirler. (8) Komite raporları Meclis Başkanlığına rilir. Başkanlık Divanı bu raporları derhal bastırarak milletkillerine dağıttırır. (9) Komiteler, Genel Kurulda geri aldıkları ya Genel Kurulca kendilerine geri rilen tasarı ya önerileri ya bunların belli maddeleri için gerekli görürlerse ek raporlar düzenlerler. Bu raporlar da yukarıdaki kurallara bağlıdır. Komitelerde Yeniden Görüşme Maddi Hataların Düzeltilmesi Eski Raporun Benimsenmesi 45. Komite, istem olması halinde, bir gündem maddesinin görüşülmesini tamamlamadan önce, konu ile ilgili belli bir hususun yeniden görüşülmesini komite üye tam sayısının salt çoğunluğunun oyuyla kararlaştırabilir. 46. Bir tasarı ya önerinin komitede kabulunü gerektirecek son oylamanın yapılmasından önce, metinde yazılış ya sıra bakımından bozukluk olduğu ya maddi hata bulunduğu, iki üye tarafından sözlü olarak ileri sürülür bu görüşe, hazır bulunan komite üyelerinin salt çoğunluğu katılırsa, tasarı ya öneri metni istem uyarınca yeniden gözden geçirilir düzeltilen maddeler de yeniden oylanır. Komite Başkanı gerekli görürse istemin yazılı olarak yapılmasını isteyebilir. 47. Seçimi yenilenen komite, aynı komitece daha önce rilmiş rapor hakkında, yeni bir karar alacağını görev bölümü yaptıktan sonra en geç bir hafta içinde Meclis Başkanlığına bildirmemiş olursa eski raporu benimsenmiş sayılır. Bu süre içinde Rapor ilişkili olduğu tasarı öneri Genel Kurulda görüşülemez. Genel Kurulda 48. (1) Komiteler, Genel Kurulda Başkan ya Başkan killeri tarafından temsil olunurlar. Komiteler- (2) Bir tasarı ya öneri Genel Kurulda ilgili Komitece savunulur. in Temsili (3) Diğer bir ya daha fazla komitede aynı tasarı ya öneri hakkında görüşme yapılmış rapor düzenlenmiş ise, o komiteler, Savunulması gerektiğinde, yalnız kendilerine ait olan madde kısımları savunurlar. (4) Raporu görüşülen bir komitenin Başkan üyeleri komitelere ayrılan kısımda otururlar.

20 20 Komitelerde Söz Kesmek, Kişilikle Uğraşmak Düzeni Bozmak Komitelerde Görüşme Yöntemi Komite Dosyalarının Arşi Verilmesi Komite Çalışmalarının Basın Yayın Yolu İle Duyurulması 49. (1) Bir Komitede söz kesilir, kişilikle uğraşılır düzeni bozma hareketlerinde bulunursa, Komite Başkanı düzeni sağlar; gerekirse toplantıya ara rir ya erteleyerek durumu gereği yapılmak üzere Meclis Başkanına bildirir. (2) Meclis Başkanı, bu gibi düzen bozucu hareketlerinden dolayı şikayet edilen üye hakkında gerekli disiplin kovuşturmasını yapar. 50. Komitelerin görüşmelerinde, Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulunun görüşme yöntemi izlenir. 51. Konu, Cumhuriyet Meclisince kesin olarak karara bağlandıktan sonra, komitelere iletilen dosyalar ile bu işlerle ilgili komite tutanakları, komite başkanlığınca yazılmış yazılar, komiteye gelen yazı önergeler, o dosya ile birlikle arşivden saklanmak üzere Meclis Başkanlığına rilir. 52. Komite Başkanı, gerekli görmesi halinde, komite toplantıları gündemi görüşülen konuların basın yayın yolu ile kamuoyuna duyurulması yönünde gerekli önlemleri alır. ÜÇÜNCÜ KISIM Genel Kurul Çalışmaları Genel Kurulun 53. (1) Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulunun gündemi aşağıdaki kısımlardan oluşur: Gündemi (A) Birinci Kısım: Başkanlığın Genel Kurula sunuşları (B) İkinci Kısım: Özel Gündemde yer alacak işler (C) Üçüncü Kısım: Seçimler oylaması yapılacak işler (Ç) Dördüncü Kısım: Sorular (D) Beşinci Kısım: Genel Görüşme Meclis araştırması yapılması (E) Altıncı Kısım: Görüşülecek Tasarı önerilerle komitelerden gelen diğer işler. (2) Gündemin Dördüncü Kısmı için haftanın belirli bir gününde belirli bir süre ayrılır. (3) Danışma Kurulunun önerisi Genel Kurulun onayı ile Üçüncü Kısımda yer alan seçimler oylamalar ile Beşinci Kısım için haftanın belirli bir günü ya belirli bir gününde belirli bir süre ayrılabilir. (4) Gündemdeki işlerin görüşme sırası, Başkanlıkça geliş tarihlerine göre saptanır. Bu sıra Meclis Başkanının önerisi ya en az beş milletkilinin istemi üzerine Genel Kurulca değiştirilebilir (5) Başkanlıkça gerekli görülen hallerde, gündemin son kısmındaki işlerin görüşme sırası, Danışma Kurulunca Genel Kurula önerilebilir. Hükümetin, esas komitelerin Yasa önerisi sahiplerinin bu konudaki istemleri de Danışma Kurulunda görüşülür. Danışma Kurulunun bu konulardaki görüşü Genel Kurulun onayına sunulur.

21 21 (6) Meclis Başkanı, birleşimi kapatırken, gündemde bulunan hususlardan hangilerini gelecek birleşimde ya birleşimlerde görüşüleceğini Genel Kurula bildirir. Bu husus ayrıca ilan tahtasında duyurulur. (7) Danışma Kurulunun görüşü alınıp Genel Kurulca kararlaştırılmadıkça, Başkan tarafından önceden bildirilmeyen hiçbir konu Genel Kurulda görüşülemez. Özel Gündem Gelen Evrak Listesi Kutlama, Teşekkür Dilekler Genel Kurul Toplantı Günleri Birleşimin Açılması Kapanması 54. Danışma Kurulu, Anayasa İçtüzüğün emredici kuralları gereğince, belli bir sürede sonuçlanması gereken, belirli bir ya birkaç konunun yer alacağı özel gündemler görüşme günleri saptayabilir. Bu konular özel gündemde Başkanlık sunuşlarından sonra yer alır. Özel gündem maddelerinden sonra, genel kurallar gereğince saptanmış olan gündem maddelerine yer rilir. 55. (1) Başkanlığa gelen Tasarı Öneriler, Resmi Tezkereler Komite Raporları ile Soru, Genel Görüşme, Meclis Araştırması, Meclis Soruşturması Günsizlik Önergeleri Gelen Evrak Listesinde yayımlanır. Bunlarda Genel Kurula iletilenler bu listede ayrıca belirtilir Başkanlığa geliş tarihleri de gösterilir. (2) Gelen Evrak Listesi Meclisin toplantı günleri dağıtılır tutanağa eklenir. (3) Gelen Evrak listesi resmi tatile rastlamadığı takdirde Cumartesi Pazar günleri dışında her gün yayımlanır, ilan tahtasına asılır ilk birleşim tutanağına eklenir. 56. (1) Kutlama, teşekkür, takdir dilek içeren yazılar telgraflar ilan tahtasına asılır. Bunlardan Genel Kurulun bilgisine sunulacakları Meclis Başkanı takdir eder. (2) Genel Kurulun saygı duruşunu gerektirecek durumlar süreleri Meclis Başkanınca takdir olunur. 57. Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu, haftada en az bir kez toplanır. Toplantı gün saatleri Danışma Kurulunun önerisi üzerine Genel Kurulca saptanır. 58. (1) Başkan birleşimi saatinde açar görüşmelerin sonunda kapatır. Gerektiğinde birleşim Başkan tarafından daha önce de kapatılabilir. (2) Zorunlu hallerde, o birleşim için geçerli olmak kaydıyla sona ermek üzere olan işlerin tamamlanmasına olanak sağlamak amacıyla, birleşimin uzatılmasına Genel Kurulca Meclis Başkanının, Hükümetin ya bir milletkilinin istemi üzerine karar rilebilir. Yoklama Yeter 59. (1) Cumhuriyet Meclisi üye tamsayısının salt çoğunluğu ile toplanır. Üye tamsayısının salt çoğunluğu bulunmadıkça, görüşmeye başlanamaz. Sayı (2) Başkan, her birleşim ya oturumu açmadan önce gerekli çoğunluğun bulunup bulunmadığı konusunda ad okutarak yoklama yaptırır. (3) Ad okunarak yoklama, üyelerin soyadları adlarının alfabetik sıralanışına göre düzenlenen ad cetlini Divan Katiplerinden birinin yüksek sesle okuması milletkillerinin burda demeleri suretiyle yapılır. (4) Oylamaya geçilirken, başkan, toplantı yeter sayısı olup olmadığına bakar ya bir milletkili ayağa kalkmak ya önerge sunmak suretiyle yoklama yapılmasını isteyebilir.