SAĞLIK HİZMETLERİNİN SUNUMUNDA SİVİL TOPLUM KURULUŞLARININ YERİ ve ÖNEMİ. Gazi ALATAŞ. 15 Şubat 2018 / Antalya

Transkript

1 SAĞLIK HİZMETLERİNİN SUNUMUNDA SİVİL TOPLUM KURULUŞLARININ YERİ ve ÖNEMİ Gazi ALATAŞ 15 Şubat 2018 / Antalya

2 Sağlık ve Sosyal Hizmetler Dernekleri Federasyonu 18 dernekten oluşur

3 Sağlık ve Sosyal Hizmetler Dernekleri Federasyonu 10 Kongre, Sempozyumlar, Çalıştaylar, Paneller, Projeler

4 Sivil Toplum Nedir? «Algıların ve Gönüllerin Birleşmesidir»

5 Sivil Toplum Nedir? toplumsal sorunlara etkili ve uzun-dönemli çözüm bulma sürecine aktif olarak katılan, ve bu temelde de siyasi aktörleri bu çözümleri yaşama geçirecek politikalar üretmeye yönlendirmek için çalışan farklı gönüllü örgütlerin devlet denetimi dışında kurduğu ortak alan C. Taylor, Modes of Civil Society, Public Culture, (3:1), 1990, syf E. Fuat Keyman, Avrupa da ve Türkiye de Sivil Toplum

6 Sivil Toplum (1) toplumsal sorunların çözümünde etkili bir aktör olmalıdır; (2) bu sorunların çözümünde siyasi partilerle ve devletle işbirliği içine girilebilir; (3) devlet ve siyasi aktörler tarafından kendilerini meşrulaştırıcı bir faktör olarak kullanılmasına karşı çıkarak, aksine sivil toplumun devlet yönetiminin etkili, verimli, sorumlu ve şeffaf bir yönetime dönüştürülmesinin önemli bir aktörü olması gerekir; (4) toplumsal yaşamın mikro-yerel ölçekten makro-ulusal düzeye kadar aktif vatandaşlık temelinde örgütlenmesinde önemli bir rol oynar; (5) farklı kimlikler, farklı toplumsal aktörler ve farklı toplumsal kesimler arasındaki ilişkinin demokratik temelde kurulması için de önemlidir; (6) hem devlet-toplum/birey ilişkilerinde, hem de toplumsal yaşamı oluşturan farklı kimlikler/aktörler/kesimler arasındaki ilişkilerinde haklar ve sorumlulukların demokratik ve adaletli dağıtımının anahtarıdır.

7 Sivil Toplum Gelişim Süreçleri (i) modern burjuva toplumu olarak sivil toplum (ii) demokrasi bağlamında sivil toplum (iii) katılımcı demokrasi olarak sivil toplum

8 Üç-boyutlu Sivil Toplum Modeli (a) örgütsel yaşam olarak sivil toplum, (b) demokratik toplum olarak sivil toplum (c) kamusal alan olarak sivil toplum

9 Neden Sivil Toplum? Sivil toplum gerçek geri dönüşü alır. Kamunun duymadıklarını duyma, görmediklerini görme şansına sahiptir. Kamu kaynaklarının yetmediği yerde sivil toplum kaynakları devreye girer. Kültürümüzden, inancımızdan ve insan olmaktan temellenir ve bu nedenle manevi birliği güçlendirir. Bazen devletin yüzü insanlara soğuk gelebilir ama sivil toplum kendisidir.

10 Türkiye de STK lar 1. İnanç temelli kuruluşlar 2. Sendikalar 3. Savunuculuk yapan STK lar (ör: halk hareketi, sosyal adalet, barış, insan hakları, tüketici grupları) 4. Hizmet veren STK lar (ör: okur-yazarlık, sağlık, sosyal hizmetler ve toplumun gelişmesine destek veren STK lar) 5. Eğitim, geliştirme, araştırma gibi alanlarda aktif olan STK lar (ör: think tank ler/düşünce üretme merkezleri, araştırma merkezleri, kar amacı gütmeyen okullar, kamu eğitimi veren kuruluşlar) 6. Kar amacı gütmeyen medya 7. Kadın kuruluşları 8. Öğrenci ve gençlik dernek/birlikleri 9. Sosyo-ekonomik olarak toplum dışına itilmiş (marjinal) grupların oluşturduğu dernek/birlikler (ör: yoksullar, evsizler, toprağı olmayanlar, göçmenler, mülteciler)

11 Türkiye de STK lar 10. Meslek ve iş örgütleri (ör: ticaret odası, meslek birlikleri) 11. Topluluk düzeyinde gruplar/birlikler (ör: başkasına muhtaç olmadan kendi ihtiyaçlarını karşılamaya çalışan gruplar, ebeveyn birlikleri) 12. Ekonomik çıkara dayalı STK lar (ör: kooperatifler, kredi birlikleri, karşılıklı tasarruf birlikleri) 13. Etnik/geleneksel/yerel birlikler/kuruluşlar 14. Çevre ile ilgilenen STK lar 15. Kültür ve sanat ile ilgilenen STK lar 16. Sosyal konular ve eğlence ile ilgilenen STK lar & spor kulüpleri 17. Hibe dağıtan vakıflar & fon geliştirme organları 18. STK ağları/federasyonları/destek merkezleri 19. Toplumsal hareketler (ör: topraksız insanlar, barış hareketi)

12 Toplam Dernek Sayısı Fesih Dernek Sayısı Faal Dernek Sayısı Türk, Kamu Türkiye, Milli Yararına

13

14 Sağlık Alanında Faaliyet gösteren STK ların Tasnifi Meslek dernekleri Farkındalık oluşturma amaçlı dernekler Hasta veya hastalık dernekleri Hizmet amaçlı dernekler Yardım dernekleri Sendikalar Diğer

15 Sağlık Hizmet Alanları Koruyucu önleyici tıp Tedavi Acil ve afet sağlık hizmetleri Sağlık politikaları Özel alanlar Ruh sağlığı, Otizm, Down Sendromu, Serebral Palsy Engellilik Diyabet FTR Nadir hastalıklar Bağımlılık Diğer

16 Ülke Örnekleri İngiltere Almanya İtalya Hollanda

17 Türkiye de Sağlık STK ları Ne Yapabilir? Politika oluşturulurken masada olmalı. Hizmet alt başlıkları STK lar eliyle yürütülebilir. o Hasta hakları birimi. Hastane yönetiminde temsil Planlamada gerçek bilgi sağlayıcısı Özel alanlar Denetim

18 Türkiye de Sağlık Örgütlemesi ÖZEL SEKTÖR KAMU

19 Özel Sektör: birlikte çalışma, denetim. Kamu: birlikte çalışma, denetim, talep oluşturma, hizmet belirleme, politika oluşturma.

20 Sağlık için Hep Birlikte teşekkürler