SBR 331 REK 321 Egzersiz Biyomekaniği

Transkript

1 HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ SPOR BİLİMLERİ VE TEKNOLOJİSİ YÜKSEKOKULU ÖĞRETİM YILI GÜZ YARIYILI SBR 331 REK 321 Egzersiz Biyomekaniği Çizim: De Motu Animalium G.Borelli (1680) 1

2 SBR REK 321 Egzersiz Biyomekaniği Dersin Amacı Biyomekanik alanına ilgi duyan öğrencilere insan vücudunun mekaniksel yapısı ve dinamik davranışları hakkında bilgi verilmesi amaçlanmaktadır. Temel mekanik kavramlar egzersize özgün hareketler yardımıyla açıklanarak öğrencilerin egzeriz sırasında insan vücudunun karşılaştığı fiziksel yükler hakkındaki farkındalığı sağlanacaktır. Bu ders sonrasında öğrenciler, mekanik kavramları kullanarak insan hareketini tanımlayabilir, fiziksel kanunların insan hareketini nasıl etkilediği konusunda temel bilgiye sahip olur, egzersiz hareketlerinin biyomekanik incelemesini yapar ve bazı hareketlerin basit niceliksel hesaplamalarını yapar. 2

3 SBR REK 321 Egzersiz Biyomekaniği Konu Başlıkları Dersi tanıtımı ve Biyomekaniğinin tarihsel gelişimi Mekanik kavramlar ve düzgün doğrusal hareket, ortalama hız ve ivme hesaplamaları Koşunun biyomekaniği; koşuyu etkileyen mekanik faktörler Koşuda kinematik hesaplamalar; açısal hız ve ivme Düzlemde hareket Basketbol da serbest atışın biyomekaniği; eğik atış hesaplamaları. Ağırlık kaldırmanın mekaniği; kaldıraçlar. Ağırlık kaldırmanın biyomekaniği; iş ve güç hesaplamaları, Yoga duruşları; kütle merkezi hesaplamaları Futbol da serbet vuruş; çarpışma hesaplamaları, impuls - momentum Futbol topları ve aerodinamiği; Akışkanların yüzdürme kuvvetleri, Magnus etkisi Yüzme biyomekaniği; Çekme-Sürükleme-Sürtünme Kuvvetleri 3

4 SBR REK 321 Egzersiz Biyomekaniği Ev Ödevi Çalışmaları 8 ev ödevi + lab çalışması Ders Sorumlusu Dr. Serdar Arıtan Nihat Özgören Değerlendirme ARA SINAV I % 15 ARA SINAV II % 15 EV ÖDEVİ %20 FİNAL SINAVI %50 Ders Saati Perşembe 9:00 10:45 4

5 Biyomekanik 5

6 Biyomekanik Nedir? Önceleri insan hareketlerin tanımlanmasında KİNESYOLOJİ terimi kullanılmaktaydı. Daha sonraları mekanik prensiplerin uygulandığı çalışmalar kinesyolojik araştırmalarda yer almaya başladı. Mekanik prensiplerin ya da iskelet-kas sistemlerinin hareketlerinin tanımlanmasında kinesyolojinin kapsamının yeterli olmadığı gözlendi. Antropomekanik, biyodinamik, antropokinetik, biyokinetik, homokinetik, kinantropoloji gibi terimlerin kullanılmasının ardından BİYOMEKANİK terimi geniş kitleler tarafından kabul gördü. 6

7 Biyomekanik Nedir? Mekanik Fiziğin, cisimler üzerinde etkili olan kuvvetler ve bu etkiden doğan hareket ve şekil değiştirmeleri inceleyen bir alt dalıdır. Biyomekanik İnsan vücudu üzerine etki eden iç ve dış kuvvetleri ve bu kuvvetlerin meydana getirdiği etkileri inceleyen bilim dalıdır. İnsan vücudunu ve hareketlerini anatomik ve fizyolojik bilgiler içerisinde, mekanik yasaları ve yöntemlerine göre inceleyen bilim dalıdır. 7

8 Biyomekanik Alanında Neler Çalışılır? Performansın geliştirilmesi Sporcu Performansı (Teknik analiz, performans değerlendirilmesi ve takibi, motor kontrol ve öğrenme çalışmaları) 8

9 Biyomekanik Alanında Neler Çalışılır? Performansın geliştirilmesi Sporcu Performansı (Teknik analiz, performans değerlendirilmesi ve takibi, motor kontrol ve öğrenme çalışmaları) 9

10 Biyomekanik Alanında Neler Çalışılır? Performansın geliştirilmesi Malzeme performansı Bambu Alüminyum Fiberglas 10

11 Biyomekanik Alanında Neler Çalışılır? Performansın geliştirilmesi Malzeme performansı Spedo LZR,

12 Biyomekanik Alanında Neler Çalışılır? Hareket güvenliği, sakatlıkların önlenmesi ve tedavisi, fiziksel rehabilitasyon programlarının düzenlenmesi 12

13 Biyomekanik Alanında Neler Çalışılır? Nitel ve nicel analizler 13

14 Biyomekanik Alanında Neler Çalışılır? Nitel ve nicel analizler 14

15 Biz Neler Yapıyoruz? Kinematik Analiz Konumsal Yer değişimi Zaman Hız İvme Kinetik Analiz Kuvvet Kütle Moment Eylemsizlik Modelleme Hareket Benzeşimleri Kas Aktivasyonu (EMG) 15

16 Biyomekanik Alanındaki Temel Kavramlar Statik Mekanik Dinamik Kinetik Biyomekanik Katı Cisim Kinematik Vektörel Skaler 16

17 Biyomekanik Alanındaki Temel Kavramlar Mekanik o Katı cisim Bir dış kuvvet etkisinde şekil değiştirmediği varsayılan maddeler katı olarak adlandırılır. o Şekil değiştirebilir cisim Kuvvet etkisi altında sonlu biçim değişimine uğrayan maddeler şekil değiştirebilir cisim mekaniği kapsamında incelenir. o Akışkan Kuvvet etkisi altında sürekli biçim değişimine uğrayan maddeler akışkanlar mekaniği kapsamında incelenir. 17

18 Biyomekanik Alanındaki Temel Kavramlar Statik Mekaniğin, durağan ya da sabit hıza sahip hareket sistemleri ile ilgilenen dalıdır. Dinamik Mekaniğin, ivmeli hareket gerçekleştiren sistemleri inceleyen dalıdır. 18

19 Biyomekanik Alanındaki Temel Kavramlar Kinematik Hareketi, sebep ve tesirlerini gözönüne almadan inceler. Konum, yer değişimi, hız, ivme, zaman, yol Kinetik Hareketi, ona neden olan ve o hareketten doğan kuvvetleri de göz önüne alarak inceler. Kinematik büyüklükler, kuvvet, kütle, moment, kütle eylemsizlik momenti bağıntılar içerisinde yer alır. 19

20 Biyomekanik Alanındaki Temel Kavramlar Skaler Skaler büyüklük sadece miktar ifade eder. Örneğin; uzunluk (1m), kütle (8kg), vb... Vektörel Vektörel büyüklük hem miktar hem de yön bilgisi içerir. Örneğin; Hız (1 m/sn, -10 m/sn), Kuvvet (2000N), İvme, vb... 20

21 Anotomik Hareket Düzlemleri ve Eksenler 21

22 Anatomik Hareket Düzlemleri ve Eksenler Sagittal (ön-arka) Düzlemde Hareket 22

23 Anatomik Hareket Düzlemleri ve Eksenler Coronal (Frontal) Düzlemde Hareket 23

24 Anatomik Hareket Düzlemleri ve Eksenler Transvers (yatay) Düzlemde Hareket Belarus, Aksana Miankova. Beijing Olimpiyatları (2008) finali, altın madalya ve olimpiyat rekoru (76.34m). 24

25 Etienne-Jules Marey( ) 25

26 Etienne-Jules Marey( ) Marey İnsan hareketini izleyebilmek için bir çok araç ve yeni metodlar gelistirdi. Aradan geçen 100 yıla rağmen günümüzün sayısal teknolojisi hemem hemen aynı yaklaşımlarla hareketi yakalamakta ve incelemektedir.. 60 kare/saniye, pozlama süresi 2ms (1/500),

27 Filmler Leatherheads CIS Hollywood King Kong WETA Digital Sky Captain and the World of Tomorrow I, Robot Digital Domain LOTR: The Return of the King WETA Digital Chronicles of Riddick Around the World in Eighty Days Jet Li's "The One" Matrix: Reloaded Warner Bros. Matrix: Revolutions Warner Bros. The Animatrix Final Fantasy Sony Pictures Entertainment 27

28 Video Oyunları Guitar Hero: Aerosmith Neversoft Major League Baseball 2K8 National Hockey League 2K8 Kush National Hockey League 2K7 Kush Guitar Hero III: Legends of Rock Neversoft Gun Neversoft Lord of the Rings: Return of the King WETA Digital ESPN NHL Hockey Motion Analysis Studios Batman: Dark Tomorrow Motion Analysis Studios Grand Theft Auto III Motion Analysis Studios Tony Hawk: Pro Skater Motion Analysis Studios Airblade Centroid Studios 28

29 Ders Notlarına Nasıl Erişirim? 29

30 30

31 31

32 32