2. Yalnızca, İslam ı din olarak kabul etmek. iv Çünkü İslam ın dışındaki hiçbir dine ve felsefeye göre insan hayatının

Transkript

1 vii aynîleştirmemek gerekir. Yahudiliğin İbrahimî temeli olsaydı Abdullah b. Selam kardeşlerini Hz. Muhammed e iman etmeye çağırmazdı. viii Bu olay da gösteriyor ki, İslam mutlak doğruyu temsil etmektedir. Onu hiçbir din ve ideolojiyle Kur'an-ı Kerim' de İman Kavramı Akaid - Dr. Mehmet Sürmeli'nin kişisel web sitesine hoşgeldiniz. 2. Yalnızca, İslam ı din olarak kabul etmek. iv Çünkü İslam ın dışındaki hiçbir dine ve felsefeye göre insan hayatının v düzenlenmesini kabul etmeyeceğini Allah bildirmiştir. Allah ın önceki peygamberlere göndermiş olduğu din (ler)in adı da İslam dır. Yahudilik ve Hıristiyanlık şeklinde günümüzde temsil edilen dinler, Hz. Musa ve Hz. İsa ya gönderilen dinler değildir. Bu gerçeği büyük müfessir ve fıkıh alimi Taberî (ö: 310/922) yüzyıllarca önce şöyle dile getirmiştir: Yahudiler ve Hıristiyanlar Hz. İbrahim in getirdiği dinden yüz çevirdiler; Yahudilik ve Hıristiyanlığı bir bid at/ilahi referansı olmayan ideolojiler olarak uydurdular. Bu uydurdukları şey Allah ın dini değildir. Böylece İbrahim in getirdiği din olan İslam ı terk ettiler. vi Yahudilik ve Hıristiyanlık tan bahsederken İbrahimi dinler diye söz etmek, doğru bir yaklaşım değildir. Tahrif olmuş her iki dini İbrahimî din olarak değerlendirmek; bozulan dinleri İslam ın seviyesine çıkarmak anlamına geldiği gibi, İslam ı da tahrif olmuş dinlerin seviyesine indirmek manasına gelir. Bugün bunu yapanların Kur an ve Sünnetten hiçbir delilleri yoktur. Böyle bir düşünceye sahip olanlara en net cevabı bizzat Kur an ın kendisi şu ayetle vermiştir: İbrahim ne Yahudi ne de Hıristiyandı; dosdoğru bir Müslümandı. Müşriklerden de değildi. Bu ayetin nüzul sebebiyle ilgili olarak şöyle bir olay nakledilir. Abdullah b. Selam (ö: 43/663) iki kardeşini İslam a davet etmiş ve onlara şöyle demiştir: Allah Tevrat ta İsmail oğullarından adı Ahmed olan bir peygamber göndereceğini, kim ona iman ederse hidayette olacağını, kim de iman etmezse sapık olacağını buyuruyor. Sizler de bu peygambere inanın. Kardeşlerinden biri iman etmiş diğeri ise inkar etmiştir. 1 / 15

2 Tüm bunlardan hareketle şunu söylemek mümkündür; Allah katında ne tahrif olmuş Yahudilik ve Hıristiyanlığın, ne de kutsal kitapları insan eliyle yazılmış Budizm, Konfüçyanizm ve Taoizm gibi dinlerin geçerliliği olmadığı gibi, kutsalı olmayan tanrı tanımaz dünya görüşlerinin ve bir kutsalı olsa da Allah ı ciddiye almayan ama kendilerini ideolojilere mahkum eden kişilerin bağlı oldukları dinlerin de bir geçerliliği yoktur. 3. Tevhîdî düşünmek: Kur anıkerim de birçok ayet, Allah ın insana olan yakınlığından söz etmektedir. Konuyla ilgili şu ayetleri örnek olarak verebiliriz: Siz nerede olursanız olun, O sizinle beraberdir... Allah ın kendisine bu kadar yakın olduğunu bilen bir kişi, değil eylemlerini, iç dünyasını; gönlünü ve zihnini de temiz tutar. Kafasını ideolojilerin atık mekanı olmaktan koruduğu gibi, zihninde ilahi olanın karar kılması için de gayret gösterir. İnsanın Her yaptığı eylemin kayda geçilmesi xi davranışlarında güzellikleri ortaya çıkarır. İçinden geçenlerden bile hesaba çekilme xii endişesi ise kalbinin güzelleşmesine sebep olur. ix İnsana, eylemlerini kontrol etmesi için güçlü uyarılarda bulunan bu ve benzeri ayetler, her türlü kayıtsızlığa karşı daha sorumlu bir hayatı öğütlemektedirler. Şu ayetle bu sorumluluk duygusu zirvelere taşınmaktadır: Andolsun, insanı biz yarattık ve nefsinin ona ne vesveseler vermekte olduğunu biliriz. Biz ona şah damarından daha yakınız x Kur'an-ı Kerim' de İman Kavramı Akaid - Dr. Mehmet Sürmeli'nin kişisel web sitesine hoşgeldiniz. 2 / 15

3 4. İbadetlerde devamlılık ve istek: Kur an ve Sünnet, ibadet terimine dar bir anlam yüklememiştir. İbadet; hem namaz, cihad, oruç, hac ve zekat gibi ritüel alanı içerir hem de mükellefin, tutku ve nefsinin basit isteklerine karşı gelerek Rabbini ululamak kasdıyla yapmış olduğu tüm fiilleri kapsar. Allah a ibadet etmenin özünde, ezelde verilen söze/ahd ve misaka riayet, koymuş olduğu şerî sınırlara uymak, var olana rıza gösterip, kaybedilenlerden dolayı sabretmek vardır. İbadetlerin kabul olması ve sahibine fayda vermesi için yerine getirilmesi gereken bazı şartlar vardır. Bunlar: 1. Allah ın isteklerini ihlaslı bir şekilde yerine getirme ve dinin belirlemiş olduğu sınırlara uymak. xiii Kur'an-ı Kerim' de İman Kavramı Akaid - Dr. Mehmet Sürmeli'nin kişisel web sitesine hoşgeldiniz. 3 / 15

4 2. İbadetlerde samimiyet ve ihlas yoksa, dinin belirlemiş olduğu şekle de uymuyorsa yapılanların bir değeri yoktur. 3. Kişi ibadetinde çok samimi olur fakat yaptıkları Kur an a ve Hz. Peygamberin uygulamalarına benzemezse yine geçerliliği yoktur. 4. Yapılan ibadet, şeklî olarak dine uygunluk arz eder fakat Allah tan başka birinin rızası aranırsa; o ibadetin de hiçbir geçerliliği yoktur. xiv Kur'an-ı Kerim' de İman Kavramı Akaid - Dr. Mehmet Sürmeli'nin kişisel web sitesine hoşgeldiniz. 4 / 15

5 Kur anıkerim amellerin arzı konusunda tek varlık olarak Allah ı göstermiş ve ibadeti O nun zatına tekelleştirmiştir. Bunun bir göstergesi olarak da mü minleri Allah tan başkasına ibadet etmeme konusunda uyarmıştır. Bu çerçevede Yüce Allah şu tenbihatta bulunmuştur. 1. Şeytana ibadet etmeyin: İnsanın ezelî düşmanı olan şeytana karşı sürekli uyanık olması gerekir. Ona ibadet etmek, sembolik hareketler yaparak tapınmak anlamına gelse de, esasında, onun vermiş olduğu vesveseleri vahyin önüne geçirmek suretiyle hayatı anlamlandırmaktır. Böyle vahim bir durumun oluşmaması için Allah Teâla şu uyarıyı yapmıştır: Ey Adem oğulları, ben size and vermedim mi ki: - şeytana kulluk etmeyin, çünkü, o, sizin apaçık düşmanınızdır. 2. Bir krala, hayatınıza hükmeden bir monarka ibadet etmeyin: Hayatı Allah a rağmen düzenlemek isteyip bu davranışlarıyla tanrılık iddiasında bulunan kimselere tabi olmak; o kişilere ibadet sayılır. Toplumuna, Ben sizin en yüce rabbinizim xvi diyen Firavun hem kendisini tanrı olarak görüyor hem de toplumsal itaat bekleyerek kendisine ibadet edilmesini istiyor. İbadetin yalnız Allah a yapılacağını söyleyen ve tek ilah olarak Allah a iman eden Hz. Musa yı işkenceyle ve zindana atmakla tehdit ediyor. Kur an bu durumu şöyle dile getirir: (Firavun) Bak dedi. Eğer benden başka bir tanrı benimsersen, seni mutlaka hapse attırırım. xv xvii Hakim dini sistemin ister kurallarını koyan kimse olsun, isterse İslam karşıtı bir dünya görüşünün uygulayıcısı olsun; böyle kimselere mutlak bir boyun eğme onlara ibadettir. Kur'an-ı Kerim' de İman Kavramı Akaid - Dr. Mehmet Sürmeli'nin kişisel web sitesine hoşgeldiniz. 5 / 15

6 3. Oligarşik bir zümreye ibadet etmeyin. Kulluğun yalnızca kendisine yapılmasını isteyen Allah Teâla, insan hayatının vahiy karşıtı bütün düzenlemelerini reddetmiş ve insanlığı uyarmıştır. Tarihten örnekler vermiş ve bu örneklerden yola çıkarak her insanın özelde de mü minlerin kendilerini sık sık kontrol etmelerini tavsiye etmiştir. Konuyla ilgili vermiş olduğu en ilginç örnek, Hz. Musa ve Hz. Harun a karşı çıkan Firavun un etrafındaki insanların kullandıkları ifadelerdir. Kur an bu durumu şöyle anlatır: (Firavun un ileri gelen adamları) şöyle dediler: Soydaşları bize ibadet eden ve kendileri de bizim gibi iki adam olan bunlara mı iman edeceğiz yani Ayetteki esas vurgu, Firavun ve çevresindeki kişiler; yönetici elit, İsrailoğulları başta olmak üzere tüm halkın, kraliyetin çıkarmış olduğu kurallar çerçevesinde hareket etmelerini istiyor ve karşı çıkanları şiddetle cezalandırıyorlardı. Kendilerine karşı çıkmayı ve statükoya mutlak bağlılığı isteyen bu tavrı, Kur an bizlere abd köklü bir sözcükle hikaye etmiştir. Amaç; sizler de, Allah ın dışındaki varlıklara mutlak bir itaatte bulunursanız, bu davranışınızın onlara bir ibadet olduğunu bilin demektir. Ayette, iğneleme şeklinde gizli bir uyarı vardır. 4. Din adamlarına ve önderlik konumundaki kişilere ibadet etmeyin: İslam, din bilginlerine ibadet eden Hıristiyan ve Yahudileri kınamıştır. Onların bu durumunu Kur an bize şu şekilde aktarır: Hahamlarını, rahiplerini, bir de Meryem oğlu Mesih i, Allah la beraber rabler olarak gördüler. Oysa, tek ilaha ibadet etmekle emrolunmuşlardı... xix Kendisi de Hıristiyanlık dinine girip tanıyan bir kimse olarak Adiy b. Hatem (ö: 60/679) bu ayeti dinlediğinde itiraz etmiştir: Ey Muhammed, onlar rahiplerine tapmıyorlar, onları rab edinmiyorlar... diye. Hz. Peygamber böyle bir itiraza şu tarihi cevabı vermiştir: Onların din adamları haramı helal, helali de haram yapıyorlar, halk da itaat ediyor. Onların bu (kayıtsız şartsız) bağlılıkları onları rab edinme, onlara ibadettir. xviii Ayetteki Abidûn sözcüğünü birçok meal, köle olan, kölelik yapan diye çevirse de böyle bir çeviriye şahsen katılmadığımızı ifade etmek isteriz. Kölelik, savaş hukukunun ortaya çıkarmış olduğu bir durumdur. Harp tutsaklığının adıdır. İsrailoğulları Mısırlılarla yapılan bir savaş sonucu tutsak olmamışlar, fakat, hakları sömürülmek suretiyle köle muamelesine tabi tutulmuşlardır. Bu bakımdan bunlara köle dememek gerekir. xx Kur'an-ı Kerim' de İman Kavramı Akaid - Dr. Mehmet Sürmeli'nin kişisel web sitesine hoşgeldiniz. 6 / 15

7 Din büyüğü de olsa onlara bağlılık ve itaat Allah ın koyduğu sınırlarla kayıtlıdır. Mutlak bir itaat olmamalıdır. Mutlak bir itaatin varacağı kötü sonucu büyük müfessir Hamdi Yazır (ö: 1942) şöyle izah etmektedir: Şeytanlara, tağutlara, nemrutlara, firavunlara, putlara ve haçlara tapmak nasıl bir şirk ve Allah a küfür ise, alimlere kulluk, haddinden fazla kıymet vermek; mesela hatayı, doğruyu, hakkı, hak olmayanı ayırmayarak hak ilminin icabı olmayan fikirlerini, sözlerini hakkın emrinden çıkarılmayan şahsi görüşlerini, heva ve nefislerine uymanın mahsulü olan keyfi fetvalarını ve iradelerini revaçlandırmak bir şirktir. Aynı şekilde; güya onlarda Allah ın haram kıldığını helal, helal kıldığını haram yapabilecek, hakkın hükmünü değiştirecek bir hak ve yetki bulunabilirmiş gibi kastî sapıklıklar şöyle dursun, Allah ın emrine aykırı olduğu açık olan hatalarına bile itaati uygun görmek, kısacası Allah ne diyor diye düşünmeden Allah ın emrine uymayı hesaba almadan tabi olmak dahi öyle bir şirk ve küfür demektir. Allah ı bırakıp başkalarına tapmaktır Heva ya ibadet etmeyiniz: Heva, dinin çağrısının; Allah ın meşru kılmış olduğu şeylerin dışında kişinin zevk duyduğu şehvetli şeylere meyletmesidir. Tanımdan da anlaşılacağı üzere nefsin herhangi bir kayıt tanımadan, dini ve dini değerleri ciddiye almadan kendisine bir hayat alanı bulması hevadır. Sınırsız bir İbahiyecilik söz konusudur. Her şeyi mübah gören ve ilahi olanı hesaba katmayan bu anlayışın, fikrî, ahlakî, siyasî, ticarî, sosyal ve dinsel bir boyutu vardır. Tüm bu alanlarda ve hayatın tüm genişliğinde Allah dışta tutularak bir hayat kurgulanır ve pratik hale getirilirse Sen hiç bu kendi durum heva hevayı ve heveslerini tanrılaştırıp, tanrılaştıran ona ibadet etmektir. (birini) düşündün Kur an, hevalarına mü? İmdi, tapınan böyle insanları birinden şu de şekilde sen mi kınamaktadır: sorumlu olacaksın. Yoksa sen onlardan çoğunun (senin ulaştırdığın mesajı) dinlediklerini ve akıllarını kullandıklarını mı sanıyorsun? Hayır hayır, koyun sürüsü gibidir onlar; doğru yoldan hiç mi hiç haberleri yok xxi Kur'an-ı Kerim' de İman Kavramı Akaid - Dr. Mehmet Sürmeli'nin kişisel web sitesine hoşgeldiniz. 7 / 15

8 8 / 15

9 9 / 15

10 10 / 15

11 11 / 15

12 12 / 15

13 13 / 15

14 14 / 15

15 15 / 15