Navigasyon; bulunduğumuz konum, gideceğimiz hedef, hedefin uzaklığı gibi bilgileri göz önünde bulundurarak tekneyi ve ekibi güvenli bir şekilde

Transkript

1 Ozan Özkiper

2

3 Navigasyon; bulunduğumuz konum, gideceğimiz hedef, hedefin uzaklığı gibi bilgileri göz önünde bulundurarak tekneyi ve ekibi güvenli bir şekilde hedefe götürmektir.

4 Güneş (Güneş pusulası ve gölge çubuğu deneyi) Yıldızlar(Kutup Yıldızı ve yıldız haritaları) GPS

5 Yıldız haritaları yeryüzü haritaları gibi sabit haritalar değildir. Yön bulmada en çok kullanılan yıldız Kutup Yıldızıdır.

6 Gemilerde köprü üstünde, yelkenli teknelerde navigasyon masasında veya dümenin önünde bulunur.

7 Pusula Radar Haritalar(Akıntı,derinlik,limanlar ) Elektronik Seyir Araçları(GPS) İskandil ve Parakete Sekstant

8 İskandil: Suların derinliğini ölçmeye yarayan alettir. En basit iskandil, bir ipin ucuna bağlı kurşun ağırlıktan ibarettir.

9 Parakete: Gemi hızını ve aldığı yolun miktarını gösteren cihaz. Gemi teknesinden elle veya sabit bir delikten sarkıtılan parakete, tekne altındaki akan suyun hızına bağlı olarak çalışır. Geleneksel el paraketesinin çalışma prensibini Özge Bozal-Navigasyon makalesinde bukabilirsiniz. Geleneksel el paraketesi

10 Sekstant: Yerküre üzerinde bulunulan yerin enlemini belirlemek amacıyla, bir gök cismiyle ufuk düzlemi arasındaki açısal mesafeyi ölçmekte kullanılan optik seyir cihazı.

11 Harita Kitabesi Haritanın adı Hangi ülke tarafından yapıldığı Derinlik ve ölçü birimi

12 Haritada en çok kullanılan bilgiler: Ölçek Uzunluk Birim Dönüştürme Çizgileri Pusula Haritanın Ait Olduğu Bölge

13 Haritalarda Renkler:

14 1 Deniz Mili = 1 dakikalık enlem Çünkü enlemler arası uzaklık sabitken, boylamlar arası uzaklık değil!

15 1 Deniz Mili (1nM) = 1852 metre (nm:nautical mile) Hesaplanışı: Dünyanın ekvatordan çevresi km, Dünya yuvarlak ve çevresi 360 derece, o halde her derece / 360 = km eder. Bir derece 60 dakika deniyor o halde bir dakika = / 60= ~ 1.852km 1.852km=1852 m

16 Pergel yardımıyla harita üzerindeki enlemler kullanılarak gidilecek mesafe ölçülür. Harita üzerindeki boylamları kullanmak yapılan büyük hatalardandır.

17 Paralel cetvel açılıp kapanarak ilerletilebilen bir cetveldir. Bu cetvel, doğrultusu değiştirilmeden yürütülerek harita üzerindeki pusulanın merkezine götürülür ve açı okunur. Bu sayede kerteriz açısı belirlenir.

18 Gündüz kulesi, gece ışığı ile mevki bildiren seyir yardımcısıdır. Gp.Fl günümüzde Fl(çakma sayısı) şeklinde gösteriliyor. Örnek: Fl(2)

19 Örnek: Fl R 4s 15m 5M :4 saniyede bir kırmızı çakan, 15 metre yükseklikte, 5 milden görünen fener Fl(2) 6s 20m 10M :6 saniyede bir iki defa çakan grup çakarlı, denizden 20 metre yükseklikte, 10 milden görünen fener Fl WG 5s 10m 4-6M :5 saniyede bir beyaz yeşil ışık veren, yüksekliği 10 metre, beyaz ışığı 4 milden, yeşil ışığı 6 milden görünen çakarlı fener

20 Teknelere yol gösterir. Sığlık, batık gibi tehlikeleri bildirir. Lateral(Yanlaç) Şamandıra:

21 Kardinal(Yönleç) Şamandıra: Güvenli yönü gösteren şamandıralardır.

22

23 Denizde her an mevki bulmamız gerekebilir. Mevki belirtilirken önce enlem sonra boylam değerleri belirtilir. Örnek: N (38 derece 4 dakika kuzey enlemi) E (26 derece 21 dakika doğu boylamı)

24 A- Mıknatıslı Pusula Pusulalar coğrafi kuzey kutbunu değil manyetik kuzey kutbunu gösterirler ve bu iki kutup birbirlerinden farklı yerlerdedir. Metal teknelerin metal aksamından (arızi sapma) Bulunduğu bölgenin manyetik alanından (coğrafi sapma)

25 1) Doğal sapma 1995 tarihinde 1 30 E (+) iken yıllık 5 artıyor. Variation yani doğal sapma 2005 yılında nedir? = 10 yıl 10 x 5 = 50 dakika Var= = = 2 20 E olur. Başka bir deyişle; 2 20 (+) 2) Doğal sapma 1960 yılında 6 15 W iken yılda 2 E doğru gidiyor te Var nedir? = 45 yıl 45 x 2 = 90 (dakika) = 1 30 Var= = 4 45 W olur.

26 3) Harita üzerine lik bir rota çizdim. Bugün 2012 yılında olduğumuzu varsayalım ve elimizdeki 2004 tarihli haritada varyasyon 'W ve yıllık varyasyon 5'W olarak verilmiş. Teknenin yapay sapması ise 1 0 E (Doğu). Dümeni hangi pusula derecesi ile tutmalıyım? Önce doğal sapmayı hesaplayalım: V = ' W + ( ) x 5' W = 'W + 8x5'W = 'W + 40 ' W = 5 0 W True: Variation: 5 0 W Deviation: 1 0 E C: 224 0

27 B-Cayro Pusula Uzayda sabit bir noktayı göstermesi prensibine dayanır. Manyetik pusulaları denemek için ya da sapmaları hesaplamak için kullanılır.

28 Gemi dışında bulunan bir maddenin yönünü belirtmek için geminin pusulasında ölçülen açıya kerteriz denir.

29 Bir maddenin coğrafik kuzey yönünden alınan kerterizine denir. Haritaya çizilen bütün kerterizler hakikidir. B-Nısbi Kerteriz Geminin rotası hesaba katılmadan, pruvasından sancak ya da iskeleye doğru ölçülen açıya nısbi kerteriz denir. Söylenirken de sancak mı iskele mi olduğu belirtilir.

30

31 Kerteriz alırken, seçeceğiniz noktaların mutlaka sabit olmasına dikkat etmelisiniz. Kıyıdaki bir camii, özel bir bina veya ağaç, bir fener veya bir kara parçası olabilir.

32 Radarlar gönderilen elektromanyetik dalgaların varsa bir hedefe çarpıp geri dönmesi esası üzerine yapılmış ve bu sayede deniz üzerindeki hedefin yönünü ve mesafesini veren cihazdır.

33 Yelkenli teknelerde ihtiyaca göre radar bulunabilir ya da bulunmayabilir. Yelkenli tekneler, gemiler tarafından görülebilmelerini sağlamak için kıç ıstralyalarına bir radar yansıtıcısı bağlarlar.

34 GPS in kullanımının çok daha kolay olması ve koordinatları metre hassasiyetinde vermesi, geleneksel yöntemlerin rafa kaldırılmasında en büyük etken olarak düşünülebilir.

35 Biz denizciler, GPS i genel olarak; Mevki (koordinat) belirleme, Gidiş yönü belirleme, Hız belirleme, Gidiş hedefine ulaşmak için dönülmesi gereken yönü belirleme, Gidilen rotanın kaydını tutma amacıyla kullanıyoruz.