BESLENME BİYOKİMYASI BES 222

Transkript

1 BESLENME BİYOKİMYASI BES 222 Dersin Kodu ve İsmi: BES 222- Beslenme Biyokimyası Dersin Sorumlusu:, Prof. Dr. Tanju Dersin Düzeyi: Lisans Dersin Türü: Zorunlu Dersin İçeriği: Vitaminlerin özellikleri ve grupları, yağda ve suda çözünen vitaminler ile vitamin gibi maddelerin metabolik yollardaki işlevleri, yetersizlikleri ve/veya fazlalıklarında ortaya çıkabilecek durumlar. Organizma için elzem olan makro ve mikro düzeydeki mineraller ve elzemlikleri tartışılan minerallerin alınması, gereksinmeleri ve metabolik yollardaki işlevleri ile yetersizliklerinde ve/veya fazlalıklarında olası sorunların değerlendirilmesi. Bu işlevler sırasındaki su ve elektrolit dengesinin önemini kapsar. Dersin Amacı: Karbonhidrat, yağ ve proteinler olan makro besinlerin alınmasında, emilip taşınmasında, metabolizmalarında ve atılımlarında yer alan ve mikro besin diye adlandırılan vitamin ve minerallerin işlevleri ile organizmadaki su ve elektrolit dengesinin işlevliğinin değerlendirilmesidir. Dersten elde edilecek kazanımlar: Bu dersin sonunda öğrencilerin: *Mikro besinlerin kaynakları, *Her bir vitaminin ve vitamin gibi maddelerin özellikleri, işlevi, yetersizliği ve/veya fazlalığında oluşabilecek sorunlar, *Her bir mineralin özelliği, işlevi, yetersizliğinde ve/veya fazlalığında oluşabilecek sorunlar, * Organizmadaki su ve elektrolit dengesinin önemi, olası değişik durumlardaki sorunların değerlendirilmesi. *Bütün bu durumların beslenme ile bağdaştırılmasının öğrenilmesidir. Dersin Süresi: 1 sömestr (haftada toplam 3 saat teorik) Eğitim Dili: İngilizce Ön Koşul: Yok Temel Öğretme Yöntemi: Anlatım Değerlendirme Yöntemi: 2 teorik ara sınav (her biri % 25) + 1 teorik final sınavı (%50) Önerilen Kaynaklar: 1-, M., Beslenme Biyokimyası, Hatiboğlu Yayınları, 2000, Ankara. 2-Gözükara, E., Biyokimya I, II., Nobel Tıp Kitapevi, 1997, İstanbul. 3-Champe, PC. Harvey, RA., Biochemistry, 2. eds,. Lipincott-Raven Publishers, 1994, Philadelphia. 4-Brody, T., Nutritional Biochemistry, 2. eds,. Academic press, 1999, NY, Boston, Tokyo. AKTS Kredisi: 3

2 BES 222 BESLENME BİYOKİMYASI HAFTA ÜNİTE DERS SORUMLUSU 1 Vitamin ve minerallere genel giriş 2 Suda çözünen vitaminler 3 Suda çözünen vitaminler 4 Yağda çözünen vitaminler Prof. Dr. Tanju 5 Yağda çözünen vitaminler Prof. Dr. Tanju 6 I. Ara Sınav 7 Vitamin benzeri maddeler Prof. Dr. Tanju 8 Makro mineraller 9 Makro mineraller Prof. Dr. Tanju 10 Mikro mineraller Prof. Dr. Tanju 11 II.Ara Sınav 12 Mikro mineraller Prof. Dr. Tanju 13 Su ve Elektrolitler 14 Genel tartışma

3 BES 222 BESLENME BİYOKİMYASI 1-Vitamin ve minerallere genel giriş Vitamin ve minerallerin tanımı, gruplandırılmaları ve neden gerekli olduklarının öğrenilmesidir.. ÖĞRENİM Vitaminlerin hangi gruplar altında toplandığı, HEDEFLERİ Bunların özellikleri, Yetersizliklerinin hangi aşamalardan geçerek orta ya çıktığı Minerallerin sınıflandırılması, Bunların özellikleri, Yetersizliklerinin nasıl ortaya çıktığı hakkında bilgi sahibi olmaktır. Vitamin ve mineraller işlevlerine ve yapılarına göre farklı gruplar altında toplanırlar. Organizmanın işlevini görebilmesi için bu maddelere gereksinimi vardır. Alınmadıklarında kendilerine özgü yetersizlik semptomları farklı aşamalardan geçerek kendini gösterir. Fazla alındıklarında da bazılarında toksik etkiler ortaya çıkabilir. Bu durumların saptanıp beslenme acısından ne kadar, nasıl alınmaları gerektiğinin belirlenir.

4 2-Suda çözünen vitaminler Suda çözünen vitaminlerin tanımı, grupları, özellikleri, kullanımları ve işlevlerinin öğrenilmesi ÖĞRENİM HEDEFLERİ Suda çözünen vitaminlerin tek tek neler olduğu ve her vitaminin özellikleri, İşlenen konudaki vitamine göre metabolik yollardaki ve diğer yerlerdeki işlevleri, Hangi kaynaklardan, nasıl alınıp, emilip, nasıl metabolize oldukları, Gereksinmelerinin ne miktarda olduğu, yetersiz veya fazla alımları halinde ortaya çıkan semtomlar ve bunların beslenme ile ilişkileri. Suda çözünen vitaminlerin genel tanımı yapıldıktan sonra her vitaminin kimyasal yapısı, alındığı zengin kaynakları, alınma yolları, sindirimi, emilimi, taşınması ve metabolizması hakkında bilgilendirilme. İşlenen konudaki vitaminin organizmadaki işlevleri, özellikle metabolik yollarda hangi basamaklarda ne şekilde yer aldığı hakkında bilgi ve bu işlevlerini herhangi bir nedenle yapılamaması halinde ortaya çıkan sorunlar. Bu sorunların giderilebilmesi için beslenmede neler yapılabileceğinin vurgulanması. Yaş gruplarına göre gereksinim miktarları hakkında bilgi.

5 3-Suda çözünen vitaminler Suda çözünen vitaminlerin tanımı, grupları, özellikleri, kullanımları ve işlevlerinin öğrenilmesi ÖĞRENİM HEDEFLERİ Suda çözünen vitaminlerin tek tek neler olduğu ve her vitaminin özellikleri, İşlenen konudaki vitamine göre metabolik yollardaki ve diğer yerlerdeki işlevleri, Hangi kaynaklardan, nasıl alınıp, emilip, nasıl metabolize oldukları, Gereksinmelerinin ne miktarda olduğu, yetersiz veya fazla alımları halinde ortaya çıkan semtomlar ve bunların beslenme ile ilişkileri. Suda çözünen vitaminlerin genel tanımı yapıldıktan sonra her vitaminin kimyasal yapısı, alındığı zengin kaynakları, alınma yolları, sindirimi, emilimi, taşınması ve metabolizması hakkında bilgilendirilme. İşlenen konudaki vitaminin organizmadaki işlevleri, özellikle metabolik yollarda hangi basamaklarda ne şekilde yer aldığı hakkında bilgi ve bu işlevlerini herhangi bir nedenle yapılamaması halinde ortaya çıkan sorunlar. Bu sorunların giderilebilmesi için beslenmede neler yapılabileceğinin vurgulanması. Yaş gruplarına göre gereksinim miktarları hakkında bilgi. 13-Su ve Elektrolitler

6 Su ve elektrolitlerin organizma için önemleri ve elektrolit tanımı ile işlevleri hakkında bilgilendirme. ÖĞRENİM HEDEFLERİ Organizmamız için suyun önemi, vücudumuzun su oranı ve su dengesi, Organizmamız için elektrolitlerin önemi, bunların neler oldukları, elektrolit dengesi, Elektrolit ve su dengesinin bozuklukları, nedenleri ve bu durumlarda yapılması gerekenler. Suyun yaşam için elzemdir, ancak sadece su sağlamak yeterli olmamakta bununla beraber elektrolitlerin alınması da gerekmektedir. Su ve elektrolit dengesi organizmadaki işlerin devamı için önem taşımaktadır. Günlük alınan su ile atılan arasındaki denge bazı özel durumlarda bozulabilir, bu hallerde beslenme ile hem su dengesinin hem de elektrolit dengesinin düzeltilmesi gerekir. Zamanında düzelme olmasa yaşam için ortaya ciddi sorunlar çıkabilir. 14-Genel Tartışma Dönem başından beri işlenen konular hakkında genel bilginin tekrarlanması ve bu konuların birbirleriyle bağlantılarının kurulması. ÖĞRENİM HEDEFLERİ Öğrencilerin sorularını cevaplandırılması ve üzerinde durulması gereken konuların tekrarlanması, Yağda ve suda çözünen vitaminler, su ve elektrolitler arasındaki ilişkilerin değerlendirilmesi, Bu maddelerin yetersizliği ve/veya fazlalığı durumunda ortaya çıkan sorunlarda beslenme açısından yapılması gerekenler. Dönem başından beri işlenen konuların genel tekrarların yapılması, öğrencilerin sorularının cevaplandırılması ve vurgulanması gereken veya talep edilen hususlar üzerinden tekrarın yapılması, ortaya çıkan sorunlar karşısında beslenme yardımıyla bunların ne şekilde düzeltilebileceği üzerinde tartışmaların yapılmasıdır.

7 INTRODUCTION TO FOOD BES Dersin Kodu ve İsmi: BES 201 ve BES 202- Introduction to Food Dersin Sorumlusu: Dersin Düzeyi: Lisans Dersin Türü: Seçmeli Dersin İçeriği: Meslekte sıklıkla kullanılan gıda ve beslenme ile ilgili tanımların ve /veya terimlerin İngilizce ifadeleri, konuyla ilgili çeşitli örnek makalelerin okunup anlaşılması ve bunların içindeki tanımların tartışılması, öğrenilen terimlerin ve/veya tanımların kendi ifademizle anlatılmaya çalışılmasını içermektedir. Dersin Amacı: Yiyeceklerin İngilizce tanımları, özellikleri, beslenmedeki yerleri ve önemleri, bunlarla ilgili çeşitli terimlerin tanımları ve konuyla ilgili makaleleri okuyup anlayabilme yetisinin geliştirilmesini amaçlar. Dersten elde edilecek kazanımlar: Bu dersin sonunda öğrencilerin: *Yabancı terimlerin Türkçe karşılıklarını, *Makale dilini daha kolay anlayabilmeyi, *Beslenmede kullanılan çeşitli tanımların ifadesi ve kullanılması yapabilmeyi kazanacaklardır.. Dersin Süresi: Her ikisi de 1 sömestr (haftada toplam 1 saat teorik) Eğitim Dili: İngilizce Ön Koşul: Yok Temel Öğretme Yöntemi: Anlatım Değerlendirme Yöntemi: 1 teorik ara sınav (her biri % 50) + 1 teorik final sınavı (%50) AKTS Kredisi: 1 BES 201 ve 202 INTRODUCTION TO FOOD HAFTA ÜNİTE DERS SORUMLUSU 1 Dersin tanıtımı ve genel giriş 2 Alfabetik sırayla beslenme, diyet ve yiyecekler için sıklıkla kullanılan kelime ve terimlerin tanımı

8 3 Alfabetik sırayla beslenme, diyet ve yiyecekler için sıklıkla kullanılan kelime ve terimlerin tanımı 4 Alfabetik sırayla beslenme, diyet ve yiyecekler için sıklıkla kullanılan kelime ve terimlerin tanımı 5 Öğrenilen terimlerin, kelimelerin beslenme biliminde kullanımları 6 Öğrenilen terimlerin, kelimelerin beslenme biliminde kullanımları 7 I. Ara Sınav 8 Beslenme, diyet ve yiyeceklerle ilgili makale, kitap bölümlerinin okunması ve anlaşılmaya çalışılması 9 Beslenme, diyet ve yiyeceklerle ilgili makale, kitap bölümlerinin okunması ve anlaşılmaya çalışılması 10 Beslenme, diyet ve yiyeceklerle ilgili makale, kitap bölümlerinin okunması ve anlaşılmaya çalışılması 11 Buralardan öğrenilen kelime ve terimleri kendi ifadeleriyle kullanımlarının yapılması 12 Buralardan öğrenilen kelime ve terimleri kendi ifadeleriyle kullanımlarının yapılması 13 Buralardan öğrenilen kelime ve terimleri kendi ifadeleriyle kullanımlarının yapılması 14 Genel tartışma

9 1-Dersin tanıtımı ve genel giriş Bu dersten ileride seminer ve tez yapımlarında, kaynak taramada nasıl yararlanılacağını belirtmek. ÖĞRENİM HEDEFLERİ Günlük kullanılan yabancı dilin dışında mesleki İngilizcedeki terimlerin Kelimeleri öğrenmek, Bunları gerektiği yerde uygun olarak kullanımlarını yapabilmek, Mesleki makale, kitap ve yazıları kolaylıkla okuyup anlayabilmeyi geliştirmektir.. Dersin içeriği hakkında bilgi veriliyor, dersin kendilerine en yararlı nasıl işlenmesi istendiği ve hangi konulara ağırlık verileceği tartışılıyor, Alfabetik sırayla beslenme, diyet ve yiyecekler için sıklıkla kullanılan kelime ve terimlerin tanımı Beslenme, diyet ve yiyecekler için sıklıkla kullanılan kelime ve terimlerin alfabetik sırayla (karışmamaları ve kolay anlaşılabilmeleri için) açıklamalarının yapılıp, öğrenilmesidir. ÖĞRENİM HEDEFLERİ Mesleki olarak sık rastlanılacak kelimelerin ve terimlerin açıklanması, Bunların yazılış ve okunuşları, Bunların kullanıldığı yerler ve onlarla ilgili örneklerin gösterilip tartışılmasıdır. Beslenme, diyet ve yiyeceklerle ilgili olan mesleki kelime ve terimleri tanımlamak, onların yazılış ve okunuşlarının öğrenilmesi, örneklerle kullanıldıkları yerlerin tartışılmasıdır.

10 5-6-Öğrenilen terimlerin, kelimelerin beslenme biliminde kullanımları Daha önceki derslerde öğrenilen mesleki kelime ve terimlerin uygun şekilde kullanılmasının öğrenilmesidir. ÖĞRENİM HEDEFLERİ Öğrenilen kelime ve terimleri beslenme biliminde kullanabilmeye başlamak, *Bununla ilgili basit bilimsel cümleler kurarak kendi ifadeleriyle kelimeleri kullanabilmek, Aynı şekilde öğrenilen terimleri kendi ifadeleri ile beslenme biliminde kullanabilmek. Öğrenilen kelime ve terimlerin beslenme biliminde öğrencilerin kendi ifadeleri ile kullanabilmelerinin alıştırmasını yapmak Beslenme, diyet ve yiyeceklerle ilgili makale, kitap bölümlerinin okunması ve anlaşılmaya çalışılması Mesleki makale ve kitap bölümlerinin sözlük kullanmadan veya en az düzeyde kullanarak okunup anlaşılabilmesidir. ÖĞRENİM HEDEFLERİ Beslenme ve yiyeceklerle ilgili basit makalelerin okunması, Okunan yazının anlaşılabilmesi, Yazı içindeki bilinmeyen kelime ve terimlerin açıklanması, Bunlarla ilgili tartışmaların yapılmasıdır. Mesleki çeşitli yazıların okunması, anlaşılmaya çalışılması, bilinmeyen kelime ve terimlerin açıklanmasıdır.

11 Buralardan öğrenilen kelime ve terimleri kendi ifadeleriyle kullanımlarının yapılması Çeşitli yazı örneklerinden öğrenilen kelime ve terimlerin bazı kullanım şekillerinin kendi yazı denemelerinde kullanılmaya çalışılmasıdır. ÖĞRENİM HEDEFLERİ Okunan makale ve kitap bölümlerinden sıklıkla kullanılan bazı mesleki terim ve kelimeleri seçmek, Bunları uygun makale, yazı ve ifadeler içinde kullanma alıştırmaları yapmak, Bu alıştırmalarla ilgili tartışmalar yapmaktır. Mesleki çeşitli yazılardan sıklıkla kullanılan ve bilinmeyen kelime ve terimleri seçerek, bunları kendi yazı ve ifadelerinde kullanma alıştırmalarının yapılmasıdır. 14-Genel tartışma ÖĞRENİMİN HEDEFLERİ Dönem başından beri öğrenilenler hakkında çeşitli fikirlerin alınıp tartışılmasıdır. Öğrencinin bu derslerde hangi terim ve kelimeleri kavradığını saptamak,. Öğrencinin hangi yolla öğrendiklerini daha kolay kullanabildiğini bulmak, Öğrencilerin kendi seçtikleri yazılardan nasıl yararlandıklarını tartışmak, Dersin daha verimli olması için neler yapılması gerektiğini sorgulamaktır. Bir dönemin genel tartışmasının yapılarak öğrencinin konuların işlenmesinde tercih ettiği yolların saptanmasıdır.