TRANSFORMATÖRLER BÖLÜM 7. Alıştırmalar. Transformatörler. Sınıf Çalışması

Transkript

1 TRAFORATÖRER BÖÜ 7 Alıştırmalar. İdeal transformatörler çn, eştlğn kullanırsak, & A Transformatör deal olduğundan, A ınıf Çalışması A ampermetresnn gösterdğ değer 4A A 8A Transformatörler 4. a) r mer dev re ye uy gu la nan al ter na tf ge r l mn et kn de ğe r; 5. m R A b) r mer ve se kon der dev re den ge çen al ter na tf akım la rın fre kans la rı eşt tr. Bu frekans değer, ω πf 00π πf f 50 s 3. a) r mern akımı, A b) ekondern gerlm değer, EETRİ E AETİZA 45

2 & grfl 7 3 R T U arım yönlernn farklı olması gerlmlernn şaretlernn farklı olmasını gerektrr. Çıkış gerlmlernn büyüklüğü sarım sayıları le orantılıdır. 3 R noktaları arası 3 sarımlı, gerlm 7. T noktaları arası sarımlı, gerlm A A U noktaları arası sarımlı, gerlm 3 00 R0 Ω olduğundan, > 3 > & 5 5 a) 00 5 & 40 b).r 40.0 & 4 A c) & A grfl 3 R ç k fl a) Transformatör deal olduğundan gerlm, T T 8. g 8 3 R T grfl T b) R aras ndak gerlm, R 3 R Transformatör deal olduğundan gerlmler sarım sayılarıyla orantılıdır. Bu durumda -T noktaları arasındak gerlm, g 8 T 80 8 & 0 T T c) Çıkıştak sarımlar ters yönlü olduğundan gerlmler terstr. Bu durumda T noktaları arasındak gerlm, T R T EETRİ E AETİZA

3 .. % erm % erm erm % 75.. % erm A Transformatörlerde her zaman, lşks vardır. Bu durumda verm eştlğnden akımı, A 4. Br transformatör ster deal olsun ster olmasın her zaman lşks vardır. Bu eştlkten, & 60 4 EETRİ E AETİZA 47

4 Test AT ye Hazırlık Transformatörler. Transformatör deal olduğundan gücü, gücüne eşttr. 4. prmer sekonder Şıklar ncelendğnde; 3 A, 80 alındığında güçler eşt CEA B ~ 3 4 ~ > ve > ol du ğu na gö re,.. ba ğın tı sı na gö re, > dır. I. yar gı ke sn lk le doğ ru dur. le y ve le y kar şı laş tı ra ma yız. II. ve II I. yar gı lar çn ke sn br şey söy le ne mez. CE A A 5. ve transformatörler brbrne paralel bağlandığı çn ve bobnler üzerndek ve 3 gerlmler kesnlkle brbrne eşttr. Dğer gerlmler çn kesn brşey söylenemez. Çünkü sarım sayıları arasındak lşky blmyoruz. Bu durumda yalnız II. eştlk doğrudur. CEA B ~ grfl ç k fl~ 3 4 Grş ve gerlmler arasındak oran, CEA D I I transformatörü gerlm düşürücü olduğundan < dr. transformatörü gerlm yükseltc olduğundan > dr. ve gerlmler ve dğer sarım sayıları arasında lşk kurulamaz. CEA C Transformatör deal olduğundan enerj kaybı yoktur. Bu durumda, I eştlğ vardır. I Bu eştlkten,...i.i.i.i eştlkler doğrudur. CEA E 48 EETRİ E AETİZA

5 7. 9. bobn üzerndek gerlm değer, İde al trans for ma tö rün g rş gü cü çı kış gü cü ne eşttr. I. eşt lk doğ ru dur. Trans for ma tö rün sa rım sa yı la rı b ln me d ğ çn gerlmler ve akım lar hakkın da br şey söy le ne mez. CE A B eştlğ kullanılırsa, 0 & 60 3 CEA D 0. Z > olduğundan paralel bağlı,, Z kondansatörlernden en az br gerlm yükseltcsdr. 8. arım sayıları blnmedğnden hang kondansatörün gerlm yükseltcs olduğu kesn blnemez., ve Z kondansatörler gerlm yükseltc olablr. CEA E 4 6 bobn üzerndek gerlm, Bu durumda gerlm ; CEA C EETRİ E AETİZA 49

6 Test ÇÖZÜER Transformatörler. Transformatörler çn her zaman, eştlğ geçerldr..r olduğundan sarım sayıları oranı,. R CEA A 4. A ~ ~ B C R D le nn sarım sayıları ne olursa olsun A-B noktaları arasındak potansyel eşttr. Bu durumda dr. ve R bobnlernn sarım sayıları ne olursa olsun C-D noktaları arasındak potansyeller eşttr. Bu durumda da; R dr. Z CEA D. Grş ve gerlmler arasındak lşkden gerlmn 0 volt olması çn ve değerlernden brs 6 kat azaltılmalı veya ve değerlernden brs 6 katına çıkarılmalıdır. 5. al ter na tf g rş ge r l m de ğş t rl me den, çı kış ge r l m n ar tır mak çn;. ba ğın tı sı na gö re, azaltılmalı ya da artırılmalıdır. I ve II ş lem le r tek ba şı na ya pıl ma lı dır. CEA C bobnnn sarım sayısı 6 katına çıkarıldığında gerlm 0 volt 6. ve bobnlernn sarım sayılarının ksde brlkte yarıya ndrldğnde gerlm değşmez. bobnnn sarım sayısını 6 kat azaltıldığında gerlmde 6 kat azalır. 3. s ve p olduğundan gerlmler oranı,. % erm CEA C CEA E transformatöründen alınan gerlm,.. eştlğnden bulunur. olduğundan,... olur.,, 3, 3 olduğunda bu oran sağlanır. CEA B 50 EETRİ E AETİZA

7 7. bobn le bobnlernn sarım yönler ters olduğundan le noktaları arasındak gerlm, R 3 6 k ka tı na çı ka rı lır sa; ya rı ya ner. ol du ğun dan, de ya rı ya ner. I. yar gı doğ ru dur. ya rı ya ner. II. yar gı yan lış tır. R d ren c üze rn den ge çen et kn akı mın de ğe r aza lır. II I. yar gı doğ ru dur. CE A D olur. II. yargı doğrudur. bobn le R bobnlernn sarım yönler ters olduğundan le R noktaları arasındak gerlm, R R 6 3 III. yargı doğrudur. CEA E R Bobnlerden alınan gerlmler sarım sayıları le orantılıdır. Bu durumda noktaları arasındak gerlm, 6 & olur. 4 3 I. yargı doğrudur. noktaları arasındak gerlm, 6 & olur. 6 R noktaları arasındak gerlm, 6 & olur. 3 R R EETRİ E AETİZA 5

8 Test 3 ÇÖZÜER Transformatörler Şekl-I 4 Şekl-II Grş ve gerlmler arasında, &. 3 CEA B. Bobnler üzerndek gerlm, sarım sayılarıyla orantılıdır. Bu orantıdan, 0 3 & Şekl-I de gerlmler düz, Şekl-II de ters bağlanmıştır. Çıkış gerlmler sarım sayıları le orantılıdır. noktaları arasındak potansyel fark, noktaları arasındak potansyel fark, 6 4 Gerlmler oranlanırsa, 5 5 CEA E 80 4 & 0 CEA C prmer sekonder g ç Bobnler üzerndek gerlmler sarım sayıları le orantılıdır. ve paralel olduğundan, dr. Transformatör deal olduğundan, g ç &. ç g Çıkış gerlmn artırmak çn; veya g artırılmalı, se azaltılmalıdır. III şlem tek başına yapılmalıdır. CEA C dr. dr. olablr. dr. dr. CE A A 5 EETRİ E AETİZA

9 6. 9. R 3 7. Br transformatörün bobnnden alınan gerlm değer sarım sayısıyla orantılıdır.,, olduğundan,, gerlmler aras ndak lflk, > CEA B ge r l m n 00 volt tan 400 vol ta yük selt mek çn,.. ba ğın tı sı na gö re, ya rı ya n d rl me l, k ka tı na çı ka rıl ma lı dır. Bu durumda I ve I fllemler brlkte yap lmal d r. CE A B >.. bağıntısına göre, yargıların üçü de doğru olablr. CEA E 0. trans for ma tö rü ge r lm dü şü rü cü ol du ğu na gö re, > dr. I. yar gı ke sn lk le doğ ru dur. a rım sa yı la rı b ln me d ğn den le 3 ü kar şı laştı ra ma yız. II. yar gı çn ke sn br şey söy le ne mez. tran sfor ma tö rü ge r lm yük sel t c ol du ğun dan 3 > dr. III. yargı kesnlkle doğrudur. CEA D 8. > ve dr... bağıntısına göre, > olduğundan, > olmalıdır. I. yargı kesnlkle doğrudur. II. yargı yanlıştır. III. yargı çn kesn brşey söylenemez. CEA A EETRİ E AETİZA 53

10 Adı ve oyadı :... ınıfı :... umara :... Aldığı ot :... Bölüm azılı oruları (Transformatörler) ÇÖZÜER Transformatörler çn gerlm sarım sayısı lşksn yazarsak, eştlğn her br transformatör çn kullanırsak, A R5 Ω. R Transformatörün değştrme oranı, EETRİ E AETİZA

11 5. Br transformatörün verm, 7.. % erm erm % 80 A A. % erm erm % A 8. ekonder devrenn gerlm değer, al nan % erm. 00 verlen 0 R Ω. % erm & Transformatör deal olduğundan, yazılablr. Bu eştlklerden, & R. A 0 0, A r mer dev re de k am per met re 0, am pe r gös te rr & 0 6 EETRİ E AETİZA 55

12 A R0Ω r mer dev re ye uy gu la nan al ter na tf ge r l mn et kn de ğe r;. R m A e kon der dev re de k am per met re am pe r gös terr. 56 EETRİ E AETİZA