DİŞLİ ÇARKLAR. Makine Elemanları 2 PROFİL KAYDIRMA. Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız. BURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) Department of Mechanical Engineering

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "DİŞLİ ÇARKLAR. Makine Elemanları 2 PROFİL KAYDIRMA. Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız. BURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) Department of Mechanical Engineering"

Transkript

1 Makine Elemanları 2 DİŞLİ ÇARKLAR PROFİL KAYDIRMA Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız 1

2 Bu bölümden elde edilecek kazanımlar Profil kaydırmanın tanımı Profil kaydırma yapılmasındaki amaçlar Pozitif ve negatif profil kaydırma Profil kaydırma faktörü 2

3 Kavrama Açısı Kavrama açısı «α veya α n» : Kavrama açısının tanımı: Kavrama açısı kavrama normali ile taksimat dairesinin kavrama noktası C deki teğeti arasındaki açıdır ve sembolü α veya α n dir. Kavrama açısı dişli çiftinin temel dairelerine çizilen müşterek teğet «n-n» ile taksimat dairelerinin kavrama noktasından «C» geçen müşterek teğeti arasındaki açıdır. Kavrama açısı α n işletmedeki istenilen şartlara göre seçilir. Genelde evolvent dişlilerde α n = 20 kullanılır. Bazı özel hallerde diş dibi mukavemetini arttırmak, alt kesimsiz dişli üretmek ve sınır diş sayısını büyütmek için kavrama açısı 20 den daha büyük olarak seçilir. 3

4 PROFİL KAYDIRMA Evolvent bir dişli profilinde profil kaydırması yapmak demek, o dişliyi normal diş üstü çapından daha büyük (pozitif x) bir çapta veya daha küçük (negatif x) bir çapta aynı diş sayısı ve aynı modülle açmak demektir. Buda kavrama açısını (a n = 20 ) teorik olarak büyültmek veya küçültmek anlamına gelir. 4

5 PROFİL KAYDIRMA v = x. m n v mm Profil kaydırması x [-] Profil kaydırma faktörü m n mm Normal modül 5

6 Profil Kaydırmasından Ne Elde Edilir? Pozitif profil kaydırma ile diş dibi kalınlığı, buna dayanarak diş dibi mukavemeti arttırılır. Redüktör kasasında eksenler mesafesi yuvarlak sayı olarak alınır. Sınır diş sayısı daha küçük değer alır. Standart referans profili azdırma veya diş çekme takımı ile sıradan, birbiri ile eşlendirilecek çeşitli dişli çifti imal edilir. 6

7 Pozitif ve Negatif Profil Kaydırma Pozitif profil kaydırmaları, dişli mukavemetini artırır. Kavrama oranı ε a yı azaltır. Kavrama oranının azalması dişlinin gürültü işlemesine yol açar. Negatif profil kaydırmaları ise dişli mukavemetini azaltır, buna mukabil kavrama oranını büyütür, bu da dişli çiftinin sessiz ve sakin işlemesini sağlar. Genel olarak çok hızlı işleyecek dişli çiftlerinde kavrama oranının büyük olması gerekir, ancak bu yöntem mukavemet koşullarının elverdiği nispette uygulanabilir. 7

8 Pinyon ve Çarkın Kaydırma Değerinin Seçimi 8

9 Profil Kaydırma Faktörünün Etkileri Aynı büyüklükte kalan temel dairesine göre taksimat ve taksimat dairesi, profil kaydırmasız dişlilerde (sıfır-dişliler) aynıdır. Yuvarlanma dairesi çapı şu şekilde ifade edilir. d w = d ± 2. x. m n d w mm Yuvarlanma dairesi çapı d mm Taksimat dairesi çapı x [-] Profil kaydırma faktörü m n mm Normal modül 9

10 Profil Kaydırma Faktörünün Etkileri d w = d ± 2. x. m n d w mm Yuvarlanma dairesi çapı d mm Taksimat dairesi çapı x [-] Profil kaydırma faktörü m n mm Normal modül 10

11 Profil Kaydırma Faktörünün Etkileri Her dişli için profil kaydırma faktörünü hesaplayabilmek için önce toplam profil kaydırma değeri hesaplanır. Bu hesaptan sonra pinyon profil kaydırma faktörü ya doğrudan veya seçmek için önerilen değer hesaplanıp seçilir. Pinyon profil kaydırma faktörünün seçimi için hiçbir kanun yoktur, yalnız öneriler vardır. Pinyon profil kaydırma faktörü konstrüksiyona göre konstrüktör tarafından serbestçe seçilebilir. Fakat kademeli dişli çarkın profil kaydırma faktörü hiçbir zaman seçilmez, toplam profil kaydırma değerinden pinyon için kabul edilen pinyon profil kaydırma faktörü çıkartılarak bulunur. 11

12 Hatırlatma (Evolvent Fonksiyonu) Evolvent fonksiyonu dişli çarkların tam ve doğru olarak hesaplanmalarını sağlar. Böylece imalat, konstrüksiyon ve kontrollerde kolaylık sağlanmış olur. inv ay Y U a y φ y t r y r b r 0 Evolvent fonksiyonu Evolventte herhangi bir nokta Evolventin başlangıç noktası Y noktasındaki profil açısı Yuvarlanma veya merkez açısı Profil teğeti Y noktasındaki yarıçap Temel dairesi yarıçapı Birim dairesinin yarıçapı 12

13 Hatırlatma (Evolvent Fonksiyonu) inv ay = φ y a y = tana y a y inv ay a y φ y Evolvent fonksiyonu Y noktasındaki profil açısı Yuvarlanma veya merkez açısı inv ay = tana y πa y

14 Toplam Profil Kaydırma Değeri Toplam profil kaydırma değeri " x " sembolüyle gösterilir ve şu şekilde hesaplanır: Helis dişlide: x = x 1 + x 2 = z 1 + z 2. inva wt inva t 2. tana n Düz dişlide: x = x 1 + x 2 = z 1 + z 2. inva w inva n 2. tana n x [-] Toplam profil kaydırma değeri z 1 [-] Pinyonun diş sayısı z 2 [-] Çarkın diş sayısı inva wt,w [-] İşletme kavrama açısının evolvent fonksiyonu inva t [-] Alın kavrama açısının evolvent fonksiyonu inva n [-] Normal kavrama açısının evolvent fonksiyonu tana n [-] Normal kavrama açısının tanjant değeri 14

15 Pinyon ve Çarkın Kaydırma Değerinin Seçimi 1. Yöntem: Profil kaydırma faktörü x 1 ve x 2 nin hesaplanarak bulunması Düz dişliler için: x 1 x x. 2 lgu lg z 1z Helis dişliler için: x 1 x x. 2 lgu lg z n1zn x [-] Toplam profil kaydırma değeri z 1,n1 [-] Pinyonun diş veya eşdeğer diş sayısı z 1,n2 [-] Çarkın diş veya eşdeğer diş sayısı u [-] Çevirme oranı, diş sayısı oranı u = z 2 > 1 z 1 15

16 Pinyon ve Çarkın Kaydırma Değerinin Seçimi Toplam profil kaydırma değeri ve x 1 bulunduktan sonra x 2 değeri hesaplanır. x 2 = x x 1 16

17 Profil Kaydırma İşlemi Uygulanmış Dişli Çark 17

18 Pinyon ve Çarkın Kaydırma Değerinin Seçimi 2. Yöntem: x 1 faktörünün tablodan ve x 2 faktörünün hesaplanarak bulunması Toplam profil kaydırma faktörü hesaplandıktan sonra; x 1 profil kaydırma faktörü yandaki grafikten okunmaktadır. Bunun için z veya z n değerlerine ihtiyaç vardır. 18

19 Pinyon ve Çarkın Kaydırma Değerinin Seçimi 1. z ort ve x ort değerleri bulunur ve bu değerlere ait değer koordinat düzleminde seçilir. z ort = z 1 + z 2 /2 x ort = x 1 + x 2 /2 Bu noktadan duruma göre i > 1 veya i < 1 özel çizgi ait olan gruba göre çizilir. Bu çizgiden z 1 değerine göre x 1 seçilir. 19

20 Pinyon ve Çarkın Kaydırma Değerinin Seçimi Dolu çizgi: Çevirme oranı yavaşa doğru, şöyle ki : i = Kesikli çizgi: Çevirme oranı hızlıya doğru, şöyle ki: i = z 1 /z 2, z 1 tahrik eden z 2 /z 1, z 2 tahrik eden 20

21 Pinyon ve Çarkın Kaydırma Değerinin Seçimi 2. Yöntem: Okuma Örneği z 1 = 19, z 2 = 83 çevirme oranı yavaşa doğru ve x = 0,38 Çözüm İlk olarak ortalama diş sayısı ve ortalama kaydırma faktörleri bulunur. z ort = z 1 + z 2 /2= /2=51 x ort = x 1 + x 2 /2= 0,38 /2=0,19 Koordinatlar; x = 51 y = 0,19 21

22 Pinyon ve Çarkın Kaydırma Değerinin Seçimi Koordinatlar; x = 51 y = 0,19 Koordinatı x=51; y=0,19 olan nokta bulunup işaretlenir. 22

23 Pinyon ve Çarkın Kaydırma Değerinin Seçimi Bu noktadan i < 1 komşu doğrusuna göre yeni i < 1 doğrusu çizilir. 23

24 Pinyon ve Çarkın Kaydırma Değerinin Seçimi x değeri z 1 = 19 olan noktadan y eksenine çizilen paralelin yeni çizilen i < 1 doğrusunu kestiği noktanın y değeri x 1 için önerilen değerdir. Buda aşağı yukarı 0,3 tür. 24

25 Pinyon ve Çarkın Kaydırma Değerinin Seçimi Son olarak x 2 = x x 1 den x 2 nin değeri bulunur. x 2 = 0, 38 0, 3 = +0, 18 25

26 Hesaplama Özetleri Evolvent profilli bir dişli çarkın boyutları şu şekilde hesaplanır; a. Sıfır dişli: Taksimat dairesinin çapı: d 0 = mz Baş dairesinin çapı: d b = d 0 + 2h b = mz + 2m = m(z + 2) Taban dairesinin çapı: d t = d 0 2h t = mz 2,5m = m(z 2,5) Temel dairesinin çapı: d g = d 0 cosa 0 = mzcosa 0 Diş kalınlığı: s 0 = πm 2 26

27 Hesaplama Özetleri Evolvent profilli bir dişli çarkın boyutları şu şekilde hesaplanır; b. (+) Profil Kaydırılmış Dişli: Taksimat dairesinin çapı: d 0 = mz Baş dairesinin çapı: d b = d 0 + 2h b = mz + 2m(1 + x) Taban dairesinin çapı: d t = d 0 2h t = mz 2m(1,25 x) Temel dairesinin çapı: d g = d 0 cosa 0 = mzcosa 0 cosa Yuvarlanma dairesinin çapı: d = d 0 0 = mz cosa 0 cosa cosa Diş kalınlığı: s 0 = πm 2 + 2xtana 0 27

28 Hesaplama Özetleri Evolvent profilli bir dişli çarkın boyutları şu şekilde hesaplanır; b. (-) Profil Kaydırılmış Dişli: Taksimat dairesinin çapı: d 0 = mz Baş dairesinin çapı: d b = d 0 + 2h b = mz + 2m(1 x) Taban dairesinin çapı: d t = d 0 2h t = mz 2m(1,25 + x) Temel dairesinin çapı: d g = d 0 cosa 0 = mzcosa 0 cosa Yuvarlanma dairesinin çapı: d = d 0 0 = mz cosa 0 cosa cosa Diş kalınlığı: s 0 = πm 2 2xtana 0 28

29 Profil Kaydırma İşleminden Çıkarılan Sonuçlar 1. Profil kaydırılmış dişlilerde yalnızca baş ve taban daireleri değişir. 2. Evolventi oluşturan temel ve yuvarlanma daireleri aynı kalır; yani evolventin başka kısımları kullanılır. 3. Taksimat dairesi çapı, temel dairesi çap değerleri değişmez. 29

30 SORULARINIZ??? 30

DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ

DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Dişli Çarklar Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Güç ve Hareket İletim Elemanları Basit Dişli Dizileri

Detaylı

DİŞLER; Diş Profili, çalışma sırasında iki çark arasındaki oranı sabit tutacak şekilde biçimlendirilir. Dişli profillerinde en çok kullanılan ve bu

DİŞLER; Diş Profili, çalışma sırasında iki çark arasındaki oranı sabit tutacak şekilde biçimlendirilir. Dişli profillerinde en çok kullanılan ve bu KAVRAMLAR Dişli Çarklar, eksenleri birbirine yakın veya birbirini kesen miller arasında hareket ve güç ileten makine elemanlarıdır. Çevrelerine diş açılmış iki dişli çark bir dişli çiftini oluştururlar

Detaylı

Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Konik Dişli Çarklar DİŞLİ ÇARKLAR

Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Konik Dişli Çarklar DİŞLİ ÇARKLAR Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN Konik Dişli Çarklar DİŞLİ ÇARKLAR İçerik Giriş Konik dişli çark mekanizması Konik dişli çark mukavemet hesabı Konik dişli ark mekanizmalarında oluşan kuvvetler

Detaylı

BURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) Department of Mechanical Engineering. Makine Elemanları 2 DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR

BURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) Department of Mechanical Engineering. Makine Elemanları 2 DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR Makine Elemanları 2 DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız 1 Bu bölümden elde edilecek kazanımlar Konik ın Tanımı Konik dişli çark çeşitleri Konik dişli çark boyutları Konik dişli

Detaylı

DİŞLİ ÇARK: Hareket ve güç iletiminde kullanılan, üzerinde eşit aralıklı ve özel profilli girinti ve çıkıntıları bulunan silindirik veya konik

DİŞLİ ÇARK: Hareket ve güç iletiminde kullanılan, üzerinde eşit aralıklı ve özel profilli girinti ve çıkıntıları bulunan silindirik veya konik DİŞLİ ÇARKLAR 1 DİŞLİ ÇARK: Hareket ve güç iletiminde kullanılan, üzerinde eşit aralıklı ve özel profilli girinti ve çıkıntıları bulunan silindirik veya konik yüzeyli makina elemanı. 2 Hareket Aktarma

Detaylı

DİŞLİ ÇARKLAR III: Makine Elemanları 2 HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR. Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız

DİŞLİ ÇARKLAR III: Makine Elemanları 2 HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR. Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız Makine Elemanları 2 DİŞLİ ÇARKLAR III: HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız 1 Bu bölümden elde edilecek kazanımlar Helisel ın Tanımı Helisel ın Geometrik Özellikleri Helisel da Ortaya Çıkan Kuvvetler

Detaylı

BURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) 2 DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ

BURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) 2 DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ Makine Elemanları 2 DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ 1 Bu bölümden elde edilecek kazanımlar Güç Ve Hareket İletim Elemanları Basit Dişli Dizileri Redüktörler Ve Vites Kutuları : Sınıflandırma Ve Kavramlar Silindirik

Detaylı

DÜZ VE HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR ÖRNEK PROBLEMLER

DÜZ VE HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR ÖRNEK PROBLEMLER DÜZ VE HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR ÖRNEK PROBLEMLER 1. Evolvent profilli standart bir düz dişli çarkta diş sayısı z=19 ve modül m=4 mm olduğuna göre dişbaşı ve temel daireleri üzerindeki diş kalınlıklarını hesaplayınız

Detaylı

DİŞLİ ÇARKLAR III: HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR

DİŞLİ ÇARKLAR III: HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR DİŞLİ ÇARKLAR III: HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Prof. Dr. Akgün ALSARAN Arş. Gör. İlyas HACISALİHOĞLU Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Helisel Dişli Çarklar Bu bölüm

Detaylı

DİŞLİ ÇARKLAR III: HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR

DİŞLİ ÇARKLAR III: HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR DİŞLİ ÇARKLAR III: HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Helisel Dişli Çarklar Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular:

Detaylı

Temas noktalarının geometrik yerine kavrama eğrisi (temas izi) denir.

Temas noktalarının geometrik yerine kavrama eğrisi (temas izi) denir. DİŞLİ ÇARK KİNEMATİĞİ : Temel Kavramlar Prof.Dr. Aybars ÇAKIR Dişli Ana Kanunu : İki yuvarlanma dairesine (sürtünmeli çark mekanizması) kinematik olarak eşdeğer ve birbirleri ile eş çalışan iki dişin yan

Detaylı

DİŞLİ GEOMETRİSİ. Metin Yılmaz Arge Müdürü Yılmaz Redüktör

DİŞLİ GEOMETRİSİ. Metin Yılmaz Arge Müdürü Yılmaz Redüktör DİŞLİ GEOMETRİSİ Metin Yılmaz Arge Müdürü Yılmaz Redüktör Yuvarlanma Prensibi: Evolvent (Involute) Eğrisinin Tanımı Evolvent Dişli Formu Özellikleri Kolay imal edilebilir. Farklı diş sayılarına sahip dişliler

Detaylı

Şekil. Tasarlanacak mekanizmanın şematik gösterimi

Şekil. Tasarlanacak mekanizmanın şematik gösterimi Örnek : Düz dişli alın çarkları: Bir kaldırma mekanizmasının P=30 kw güç ileten ve çevrim oranı i=500 (d/dak)/ 300 (d/dak) olan evolvent profilli standard düz dişli mekanizmasının (redüktör) tasarlanması

Detaylı

DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR

DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR Helisel Dişli Dişli Çarklar DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Erzurum Teknik Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Erzurum Teknik Üniversitesi

Detaylı

DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR

DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Atatürk Üniversitesi Giriş Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: ın

Detaylı

Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Üretim. Dişli çarklar

Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Üretim. Dişli çarklar Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN Üretim Dişli çarklar İçerik Üretim Yöntemleri Yuvarlanma yöntemi MAAG yöntemi Fellow yöntemi Azdırma yöntemi Alt kesilme 2 Giriş 3 Üretim Yöntemleri Dişli çarklar

Detaylı

DİŞLİ ÇARKLAR II: HESAPLAMA

DİŞLİ ÇARKLAR II: HESAPLAMA DİŞLİ ÇARLAR II: HESAPLAMA Prof. Dr. İrfan AYMAZ Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Dişli Çark uvvetleri Diş Dibi Gerilmeleri

Detaylı

DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR

DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Atatürk Üniversitesi Giriş Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: ın

Detaylı

DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ

DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Prof. Dr. Akgün ALSARAN Arş. Gör İlyas HACISALİHOĞLU Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Dişli Çarklar Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular:

Detaylı

DİŞLİ ÇARKLAR SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜH. BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI DERS NOTU. Doç.Dr. Akın Oğuz KAPTI

DİŞLİ ÇARKLAR SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜH. BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI DERS NOTU. Doç.Dr. Akın Oğuz KAPTI DİŞLİ ÇARKLAR MAKİNE MÜH. BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI DERS NOTU Doç.Dr. Akın Oğuz KAPTI Dişli Çarklar 2 Dişli çarklar, eksenleri birbirine paralel, birbirini kesen ya da birbirine çapraz olan miller arasında

Detaylı

Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Temel bilgiler Dişli çarklar

Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Temel bilgiler Dişli çarklar Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN Temel bilgiler Dişli çarklar İçerik Basit Dişli Dizileri Dişli Çarklar: Sınıflandırma ve Kavramlar Silindirik Düz Dişli Çarklar Dişli Çark Mekanizmasının Temel

Detaylı

Dişli çark mekanizmaları en geniş kullanım alanı olan, gerek iletilebilen güç gerekse ulaşılabilen çevre hızları bakımından da mekanizmalar içinde

Dişli çark mekanizmaları en geniş kullanım alanı olan, gerek iletilebilen güç gerekse ulaşılabilen çevre hızları bakımından da mekanizmalar içinde DİŞLİ ÇARKLAR Dişli çark mekanizmaları en geniş kullanım alanı olan, gerek iletilebilen güç gerekse ulaşılabilen çevre hızları bakımından da mekanizmalar içinde özel bir yeri bulunan mekanizmalardır. Mekanizmayı

Detaylı

GÜÇ VE HAREKET ĠLETĠM ELEMANLARI

GÜÇ VE HAREKET ĠLETĠM ELEMANLARI GÜÇ VE HAREKET ĠLETĠM ELEMANLARI P=sbt n m? n iģmak Ġġ MAKĠNASI Yapı olarak motor, güc ve hareket iletim elemanları ve iģ makinası kısmından oluģan bir makinanın esas amacı baģka bir enerjiyi mekanik enerjiye

Detaylı

ZİNCİR DİŞLİ ÇARKLAR. Öğr. Gör. Korcan FIRAT CBÜ Akhisar MYO

ZİNCİR DİŞLİ ÇARKLAR. Öğr. Gör. Korcan FIRAT CBÜ Akhisar MYO ZİNCİR DİŞLİ ÇARKLAR Öğr. Gör. Korcan FIRAT CBÜ Akhisar MYO ZİNCİR DİŞLİ ÇARK NEDİR? Tanımı: Güç ve hareket iletecek millerin merkez uzaklığının fazla olduğu durumlarda, aradaki bağlantıyı dişli çarklarla

Detaylı

DİŞLİ ÇARKLAR II. Makine Elemanları 2 HESAPLAMALAR. Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız. BURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) Department of Mechanical Engineering

DİŞLİ ÇARKLAR II. Makine Elemanları 2 HESAPLAMALAR. Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız. BURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) Department of Mechanical Engineering Makine Elemanları 2 DİŞLİ ÇARKLAR II HESAPLAMALAR Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız 1 Bu Bölümden Elde Edilecek Kazanımlar Dişli Çark Kuvvetleri Diş Dibi Gerilmeleri Mukavemeti Etkileyen Faktörler Yüzey Basıncı

Detaylı

Makine Elemanları Dersi Bilgisayar ile buluşuyor: Dişli Çarkların 3D Modeli ve Kinematik Analizi (Taslak)

Makine Elemanları Dersi Bilgisayar ile buluşuyor: Dişli Çarkların 3D Modeli ve Kinematik Analizi (Taslak) Makine Elemanları Dersi Bilgisayar ile buluşuyor: ın 3D Modeli ve Kinematik Analizi (Taslak) Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Erzurum Teknik Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü

Detaylı

1. Kayma dirençli ( Kaymalı) Yataklar 2. Yuvarlanma dirençli ( Yuvarlanmalı=Rulmanlı ) Yataklar

1. Kayma dirençli ( Kaymalı) Yataklar 2. Yuvarlanma dirençli ( Yuvarlanmalı=Rulmanlı ) Yataklar YATAKLAR Miller, dönel ve doğrusal hareketlerini bir yerden başka bir yere nakletmek amacıyla üzerlerine dişli çark, zincir, kayış-kasnak ve kavramalara bağlanır. İşte yataklar; millerin bu görevlerini

Detaylı

MAKİNA ELEMANLARI II HAREKET, MOMENT İLETİM VE DÖNÜŞÜM ELEMANLARI ÇARKLAR-SINIFLANDIRMA UYGULAMA-SÜRTÜNMELİ ÇARK

MAKİNA ELEMANLARI II HAREKET, MOMENT İLETİM VE DÖNÜŞÜM ELEMANLARI ÇARKLAR-SINIFLANDIRMA UYGULAMA-SÜRTÜNMELİ ÇARK MAKİNA ELEMANLARI II HAREKET, MOMENT İLETİM VE DÖNÜŞÜM ELEMANLARI ÇARKLAR-SINIFLANDIRMA SÜRTÜNMELİ DİŞLİ (Friction wheels) (Gear or Toothed Wheels) UYGULAMA-SÜRTÜNMELİ ÇARK Mekanizmayı boyutlandırınız?

Detaylı

KONİK DİŞLİ ÇARKLAR. Öğr. Gör. Korcan FIRAT. CBÜ Akhisar MYO

KONİK DİŞLİ ÇARKLAR. Öğr. Gör. Korcan FIRAT. CBÜ Akhisar MYO KONİK DİŞLİ ÇARKLAR Öğr. Gör. Korcan FIRAT CBÜ Akhisar MYO TANIMI Eksenleri kesişen millerde kuvvet ve hareket iletmek için kullanılan ve yanal yüzeylerinin çevresine ve kesik koni tepe noktasında birleşecek

Detaylı

MAKĠNE ELEMANLARI II REDÜKTÖR PROJESĠ

MAKĠNE ELEMANLARI II REDÜKTÖR PROJESĠ T.C PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKĠNE ELEMANLARI II REDÜKTÖR PROJESĠ Öğrencinin; Adı: Cengiz Görkem Soyadı: DENGĠZ No: 07223019 DanıĢman: Doç. Dr. TEZCAN ġekercġoğlu

Detaylı

DİŞLİ ÇARKLAR II: HESAPLAMA

DİŞLİ ÇARKLAR II: HESAPLAMA DİŞLİ ÇARKLAR II: HESAPLAMA Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Prof. Dr. Akgün ALSARAN Arş. Gör. İlyas HACISALİHOĞLU Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Dişli

Detaylı

1. DİŞLİ ÇARK MEKANİZMALARI. 1.1 Genel İfadeler ve Sınıflandırması

1. DİŞLİ ÇARK MEKANİZMALARI. 1.1 Genel İfadeler ve Sınıflandırması 1. DİŞLİ ÇARK MEKANİZMALARI 1.1 Genel İfadeler ve Sınıflandırması Dişli çarklar; aralarında bir kayma oluşmadan, iki mil arasında kuvvet ve hareket ileten elemanlardır. Güç iletme bakımından, mekanizmanın

Detaylı

DÜZ VE HELİS DİŞLİ ÇARKLAR ÖĞR. GÖR. KORCAN FIRAT AKHİSAR MESLEK YÜKSEKOKULU

DÜZ VE HELİS DİŞLİ ÇARKLAR ÖĞR. GÖR. KORCAN FIRAT AKHİSAR MESLEK YÜKSEKOKULU DÜZ VE HELİS DİŞLİ ÇARKLAR ÖĞR. GÖR. KORCAN FIRAT AKHİSAR MESLEK YÜKSEKOKULU DÜZ DİŞLİ ÇARKLAR TANIMI Eksenleri paralel olan miller arasında hareket ileten, dişleri mil eksenine paralel açılmış dişlilere

Detaylı

DİŞLİ ÇARK MEKANİZMALARI

DİŞLİ ÇARK MEKANİZMALARI DİŞLİ ÇARK MEKANİZMALARI Bir milin dönme hareketini diğer mile dönme kaybı olmadan nakletmek için kullanılan mekanizmalardır. Bir dişli çark mekanizması biri döndüren diğeri döndürülen olmak üzere en az

Detaylı

Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Helisel Dişli Çarklar-Flipped Classroom DİŞLİ ÇARKLAR

Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Helisel Dişli Çarklar-Flipped Classroom DİŞLİ ÇARKLAR Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN Helisel Dişli Çarklar-Flipped Classroom DİŞLİ ÇARKLAR İçerik Giriş Helisel dişli geometrisi Kavrama oranı Helisel dişli boyutları Helisel dişlilerin mukavemet

Detaylı

Dişli Çark Mekanizmaları. Vedat Temiz

Dişli Çark Mekanizmaları. Vedat Temiz Dişli Çark Mekanizmaları Vedat Temiz Giriş Dişli çark mekanizmaları en geniş kullanım alanı olan, gerek iletilebilen güç gerekse ulaşılabilen çevre hızları bakımından da mekanizmalar içinde özel bir yeri

Detaylı

SONSUZ VİDA VE KARŞILIK DİŞLİ ÇARKI. Öğr. Gör. Korcan FIRAT CBÜ Akhisar MYO

SONSUZ VİDA VE KARŞILIK DİŞLİ ÇARKI. Öğr. Gör. Korcan FIRAT CBÜ Akhisar MYO SONSUZ VİDA VE KARŞILIK DİŞLİ ÇARKI Öğr. Gör. Korcan FIRAT CBÜ Akhisar MYO TANIMI Sonsuz vida ve dişlisi bir mekanizma olup, eksenleri birbirine dik veya çapraz olan bir sonsuz vida ile bir sonsuz vida

Detaylı

DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ

DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Güç ve Hareket İle.m Elemanları Basit Dişli Dizileri

Detaylı

Toplam çevrim oranının kademelere paylaştırılması

Toplam çevrim oranının kademelere paylaştırılması Toplam çevrim oranının kademelere paylaştırılması Normalde alın dişli çarklarda bir kademe çevrim oranının 8 den küçük olması önerilir. Bu nedenle toplam çevrim oranınız 40-45 ten küçük ise mekanizmanızı

Detaylı

DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ

DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Prof. Dr. Akgün ALSARAN Arş. Gör İlyas HACISALİHOĞLU Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü İçerik Dişli Çarklar Bu bölüm sonunda öğreneceğini konular:

Detaylı

Konik Dişli Çarklar. Prof. Dr. Mehmet Fırat 89

Konik Dişli Çarklar. Prof. Dr. Mehmet Fırat 89 Prof. Dr. Mehmet Fırat 89 Konik Dişli Çarklar Hareketi, ekseni döndüren milin ekseni ile kesişen başka bir mile aktarmak ve gerektiğinde hız dönüşümü de sağlamak amacı ile kullanılan mekanizmalar konik

Detaylı

HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR

HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR Helisel Dişli Çarkların Yapısı 2 Düz dişli çarklardaki darbeli ve gürültülü çalışma koşullarının önüne geçilmesi, daha sessiz-yumuşak kavrama sağlanması ve mukavemetin artırılması

Detaylı

Mühendislik Mekaniği Statik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş

Mühendislik Mekaniği Statik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Mühendislik Mekaniği Statik Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Bölüm 10 Eylemsizlik Momentleri Kaynak: Mühendislik Mekaniği: Statik, R. C.Hibbeler, S. C. Fan, Çevirenler: A. Soyuçok, Ö. Soyuçok. 10. Eylemsizlik Momentleri

Detaylı

DİŞLİ ÇARK ÇİZİMİ: 1. Adım Uzunlukları diş üstü dairesi çapından biraz büyük olacak şekilde bir yatay ve bir düşey çizgi çizilir.

DİŞLİ ÇARK ÇİZİMİ: 1. Adım Uzunlukları diş üstü dairesi çapından biraz büyük olacak şekilde bir yatay ve bir düşey çizgi çizilir. DİŞLİ ÇARK ÇİZİMİ: Bir dişli çarkın çizilebilmesi için gerekli boyutların tanımlaması gerekir. Yandaki şekilde gösterilen boyutların hesaplanması için gerekli formüller aşağıda belirtilmiştir. Do= Bölüm

Detaylı

Burma deneyinin çekme deneyi kadar geniş bir kullanım alanı yoktur ve çekme deneyi kadar standartlaştırılmamış bir deneydir. Uygulamada malzemelerin

Burma deneyinin çekme deneyi kadar geniş bir kullanım alanı yoktur ve çekme deneyi kadar standartlaştırılmamış bir deneydir. Uygulamada malzemelerin BURMA DENEYİ Burma deneyinin çekme deneyi kadar geniş bir kullanım alanı yoktur ve çekme deneyi kadar standartlaştırılmamış bir deneydir. Uygulamada malzemelerin genel mekanik özelliklerinin saptanmasında

Detaylı

DİŞLİ AÇMA USULLERİ. Mak.Müh.Sait EYİGÖZ. DAŞ Dişli San.ve Tic.A.Ş. M.M.O.İst.Şube Y.Kurulu üyesi

DİŞLİ AÇMA USULLERİ. Mak.Müh.Sait EYİGÖZ. DAŞ Dişli San.ve Tic.A.Ş. M.M.O.İst.Şube Y.Kurulu üyesi DİŞLİ AÇMA USULLERİ Mak.Müh.Sait EYİGÖZ DAŞ Dişli San.ve Tic.A.Ş. M.M.O.İst.Şube Y.Kurulu üyesi 3 Şubat 1991 O î :~4_ ± AÇHA USULLER % I, ALÎN, DÜZ ve HELiS DiSLîLERîN AÇILMASI 1) Sonsuz vida kesici takı

Detaylı

Ödev 1. Ödev1: 600N luk kuvveti u ve v eksenlerinde bileşenlerine ayırınız. 600 N

Ödev 1. Ödev1: 600N luk kuvveti u ve v eksenlerinde bileşenlerine ayırınız. 600 N Ödev 1 Ödev1: 600N luk kuvveti u ve v eksenlerinde bileşenlerine ayırınız. 600 N 1 600 N 600 N 600 N u sin120 600 N sin 30 u 1039N v sin 30 600 N sin 30 v 600N 2 Ödev 2 Ödev2: 2 kuvvetinin şiddetini, yönünü

Detaylı

KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KAYA MEKANİĞİ LABORATUVARI

KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KAYA MEKANİĞİ LABORATUVARI TEK EKSENLİ SIKIŞMA (BASMA) DAYANIMI DENEYİ (UNIAXIAL COMPRESSIVE STRENGTH TEST) 1. Amaç: Kaya malzemelerinin üzerlerine uygulanan belirli bir basınç altında kırılmadan önce ne kadar yüke dayandığını belirlemektir.

Detaylı

Gerilme Dönüşümü. Bölüm Hedefleri

Gerilme Dönüşümü. Bölüm Hedefleri Gerilme Dönüşümü Bölüm Hedefleri Bu bölümde, belirli bir koordinat sisteminde tanımlı gerilme bileşenlerinin, farklı eğimlere sahip koordinat sistemlerine nasıl dönüştürüleceği üzerinde durulacaktır. Gerekli

Detaylı

DÜZLEMDE GERİLME DÖNÜŞÜMLERİ

DÜZLEMDE GERİLME DÖNÜŞÜMLERİ 3 DÜZLEMDE GERİLME DÖNÜŞÜMLERİ Gerilme Kavramı Dış kuvvetlerin etkisi altında dengedeki elastik bir cismi matematiksel bir yüzeyle rasgele bir noktadan hayali bir yüzeyle ikiye ayıracak olursak, F 3 F

Detaylı

REDÜKTOR & DİŞLİ İMALATI. Ürün Kataloğu

REDÜKTOR & DİŞLİ İMALATI. Ürün Kataloğu REDÜKTOR & DİŞLİ İMALATI Ürün Kataloğu Hakkımızda 2007 yılında kurulan PARS MAKSAN, 2009 yılına kadar talaşlı imalat, alüminyum döküm, model yapımı alanlarında faaliyet göstermiştir. 2009 yılında üretim

Detaylı

REDÜKTOR & DİŞLİ İMALATI. Ürün Kataloğu

REDÜKTOR & DİŞLİ İMALATI. Ürün Kataloğu REDÜKTOR & DİŞLİ İMALATI Ürün Kataloğu Hakkımızda 2007 yılında kurulan PARS MAKSAN, 2009 yılına kadar talaşlı imalat, alüminyum döküm, model yapımı alanlarında faaliyet göstermiştir. 2009 yılında üretim

Detaylı

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI. ANADOLU LİSESİ 11.SINIF MATEMATİK DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLLIK PLANI 11.SINIF KAZANIM VE SÜRE TABLOSU

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI. ANADOLU LİSESİ 11.SINIF MATEMATİK DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLLIK PLANI 11.SINIF KAZANIM VE SÜRE TABLOSU 08-09 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI. ANADOLU LİSESİ.SINIF MATEMATİK DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLLIK PLANI.SINIF KAZANIM VE SÜRE TABLOSU No Konular Kazanım sayısı Ders Saati Ağırlık (%).. TRİGONOMETRİ 7 6 6.. Yönlü

Detaylı

Kısa Program yazma-mdi

Kısa Program yazma-mdi TEZGAHIN AÇILMASI Kısa Program yazma-mdi TAKIM TUTUCUYU MAGAZİNE TAKMAK VE SÖKMEK CNC MAKİNE REFERANS VE SIFIR NOKTALARI CNC FREZEDE KOORDİNAT SİSTEMLERİ Bir CNC- Tezgahında bir iş parçasını üretebilmek

Detaylı

KAYIŞ-KASNAK MEKANİZMALARI

KAYIŞ-KASNAK MEKANİZMALARI KAYIŞ-KASNAK MEKANİZMALARI Müh.Böl. Makina Tasarımı II Burada verilen bilgiler değişik kaynaklardan derlemedir. Bir milden diğerine güç ve hareket iletmek için kullanılan mekanizmalardır. Döndürülen Eleman

Detaylı

RİJİT CİSİMLERİN DÜZLEMSEL KİNEMATİĞİ

RİJİT CİSİMLERİN DÜZLEMSEL KİNEMATİĞİ RİJİT CİSİMLERİN DÜZLEMSEL KİNEMATİĞİ MUTLAK GENEL DÜZLEMSEL HAREKET: Genel düzlemsel hareket yapan bir karı cisim öteleme ve dönme hareketini eşzamanlı yapar. Eğer cisim ince bir levha olarak gösterilirse,

Detaylı

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI. FEN LİSESİ 11.SINIF MATEMATİK DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLLIK PLANI 11.SINIF KAZANIM VE SÜRE TABLOSU

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI. FEN LİSESİ 11.SINIF MATEMATİK DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLLIK PLANI 11.SINIF KAZANIM VE SÜRE TABLOSU 08-09 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI. FEN LİSESİ.SINIF MATEMATİK DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLLIK PLANI.SINIF KAZANIM VE SÜRE TABLOSU No Konular Kazanım sayısı Ders Saati Ağırlık (%).. TRİGONOMETRİ 8 6 6.. Yönlü Açılar

Detaylı

11. SINIF. No Konular Kazanım Sayısı GEOMETRİ TRİGONOMETRİ Yönlü Açılar Trigonometrik Fonksiyonlar

11. SINIF. No Konular Kazanım Sayısı GEOMETRİ TRİGONOMETRİ Yönlü Açılar Trigonometrik Fonksiyonlar 11. SINIF No Konular Kazanım Sayısı GEOMETRİ Ders Saati Ağırlık (%) 11.1. TRİGONOMETRİ 7 56 26 11.1.1. Yönlü Açılar 2 10 5 11.1.2. Trigonometrik Fonksiyonlar 5 46 21 11.2. ANALİTİK GEOMETRİ 4 24 11 11.2.1.

Detaylı

TÜREV VE UYGULAMALARI

TÜREV VE UYGULAMALARI TÜREV VE UYGULAMALARI 1-TÜREVİN TANIMI VE GÖSTERİLİŞİ a,b R olmak üzere, f:[a,b] R fonksiyonu verilmiş olsun. x 0 (a,b) için lim x X0 f(x)-f( x 0 ) limiti bir gerçel sayı ise bu limit değerine f fonksiyonunun

Detaylı

MUKAVEMET I ÇÖZÜMLÜ ÖRNEKLER

MUKAVEMET I ÇÖZÜMLÜ ÖRNEKLER MUKAEMET I ÇÖZÜMÜ ÖRNEKER ders notu Yard. Doç. Dr. Erdem DAMCI Şubat 15 Mukavemet I - Çözümlü Örnekler / 7 Örnek 1. Üzerinde yalnızca yayılı yük bulunan ve açıklığı olan bir basit kirişe ait eğilme momenti

Detaylı

MAK Makina Dinamiği - Ders Notları -1- MAKİNA DİNAMİĞİ

MAK Makina Dinamiği - Ders Notları -1- MAKİNA DİNAMİĞİ MAK 0 - Makina Dinamiği - Ders Notları -- MAKİNA DİNAMİĞİ. GİRİŞ.. Konunun Amaç ve Kapsamı Makina Dinamiği, uygulamalı mekaniğin bir bölümünü meydana getirir. Burada makina parçalarının hareket kanunları,

Detaylı

14-15 EKİM 1999 KONYA

14-15 EKİM 1999 KONYA MAKİNA-İMALAT TEKNOLOJİLERİ SEMPOZYUMU BİLDİRİLER KİTABI Editör: Y. Doç. Dr. Mete KALYONCU MMO Yayın No: 228 14-15 EKİM 1999 KONYA tmmob makina mühendisleri odası Sümer Sokak. No: 36/1-A Demirtepe, 06440

Detaylı

Görünüş çıkarmak için, cisimlerin özelliğine göre belirli kurallar uygulanır.

Görünüş çıkarmak için, cisimlerin özelliğine göre belirli kurallar uygulanır. Görünüş Çıkarma Görünüş çıkarma? Parçanın bitmiş halini gösteren eşlenik dik iz düşüm kurallarına göre belirli yerlerde, konumlarda ve yeterli sayıda çizilmiş iz düşümlere GÖRÜNÜŞ denir. Görünüş çıkarmak

Detaylı

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DİŞLİ VERİMLİLİĞİNİ BELİRLEME DENEYİ FÖYÜ 2015-2016 Güz Dönemi 1.1. Deneyin Amacı DĠġLĠ VERĠMLĠLĠĞĠNĠ BELĠRLEME DENEYĠ Mevcut deney

Detaylı

MOMENT. Momentin büyüklüğü, uygulanan kuvvet ile, kuvvetin sabit nokta ya da eksene olan dik uzaklığının çarpımına eşittir.

MOMENT. Momentin büyüklüğü, uygulanan kuvvet ile, kuvvetin sabit nokta ya da eksene olan dik uzaklığının çarpımına eşittir. MOMENT İki noktası ya da en az bir noktası sabit olan cisimlere uygulanan kuvvet cisme sabit bir nokta veya eksen etrafında dönme hareketi yaptırır. Kapı ve pencereleri açıp kapanması, musluğu açıp kapatmak,

Detaylı

MAK 305 MAKİNE ELEMANLARI-1

MAK 305 MAKİNE ELEMANLARI-1 MAK 305 MAKİNE ELEMANLARI-1 Toleranslar ve Yüzey Kalitesi Doç. Dr. Ali Rıza Yıldız 1 BU DERS SUNUMUNDAN EDİNİLMESİ BEKLENEN BİLGİLER Tolerans kavramının anlaşılması ISO Tolerans Sistemi Geçmeler Toleransın

Detaylı

GAZİ ÜNİVERSİTESİ TEKNİK EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİNİN

GAZİ ÜNİVERSİTESİ TEKNİK EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİNİN GAZİ ÜNİVERSİTESİ TEKNİK EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİNİN ADI SOYADI : YILMAZ YILMAZTÜRK NO : 041227063 ÖĞRETİM YILI : 2007 2008 BÖLÜMÜ : MAKĠNE EĞĠTĠMĠ PROGRAMI : MAKĠNE RESĠM ve KONST. ÖĞRETMENLĠĞĠ YÖNETİCİ

Detaylı

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY 9B - BURULMA DENEYİ

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY 9B - BURULMA DENEYİ BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY 9B - BURULMA DENEYİ GİRİŞ Mekanik tasarım yaparken öncelikli olarak tasarımda kullanılması düşünülen malzemelerin

Detaylı

Üst görünüşün elde edilmesi Ön görünüşün elde edilmesi

Üst görünüşün elde edilmesi Ön görünüşün elde edilmesi 1 2 3 Üst görünüşün elde edilmesi Ön görünüşün elde edilmesi 4 5 A P Y A 1 P 1 Y 1 : ön görünüş : sol yan görünüş : üst görünüş : arka görünüş : sağ yan görünüş : alt görünüş A Y P 6 alt sağ ön sol arka

Detaylı

Kesit Görünüşler. Kesit Görünüşler

Kesit Görünüşler. Kesit Görünüşler Kesit Görünüşler Bir parçanın içkısmında bulunan delikleri, boşlukları belirtmek ve ölçülendirebilmek için hayali olarak kesildiği farzedilerek çizilen görünüştür. geometrisi bulunan parçalar daha kolay

Detaylı

GEOMETRİK TOLERANSLAR - ŞEKİL VE KONUM TOLERANSLARI (YENİ) -

GEOMETRİK TOLERANSLAR - ŞEKİL VE KONUM TOLERANSLARI (YENİ) - GEOMETRİK TOLERANSLAR - ŞEKİL VE KONUM TOLERANSLARI (YENİ) - H. Rıza BÖRKLÜ Gazi Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Endüstriyel Tasarım Mühendisliği Bölümü Teknikokullar - ANKARA 26.04.2016 1 26.04.2016

Detaylı

DİŞLİ ÇARK MEKANİZMALARI

DİŞLİ ÇARK MEKANİZMALARI DİŞLİ ÇARK MEKANİZMALARI Hareket ve güç iletiminde kullanılan,üzerinde eşit aralıklı ve özel profilli girinti ve çıkıntıları bulunan silindirik veya konik yüzeyli elemanlara DİŞLİ ÇARKLAR denir. Dişli

Detaylı

Mukavemet-I. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş

Mukavemet-I. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Mukavemet-I Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Bölüm 5 Eğilmede Kirişlerin Analizi ve Tasarımı Kaynak: Cisimlerin Mukavemeti, F.P. Beer, E.R. Johnston, J.T. DeWolf, D.F. Mazurek, Çevirenler: A. Soyuçok, Ö. Soyuçok.

Detaylı

Journal of Engineering and Natural Sciences Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi DESIGN OF VISUAL SPUR GEAR MATERIALS WITH COMPUTER

Journal of Engineering and Natural Sciences Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi DESIGN OF VISUAL SPUR GEAR MATERIALS WITH COMPUTER Journal of Engineering and Natural Sciences Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi Sigma 2004/4 DESIGN OF VISUAL SPUR GEAR MATERIALS WITH COMPUTER M. Cüneyt FETVACI *, C. Erdem İMRAK İstanbul Teknik Üniversitesi,

Detaylı

ÖĞRENME FAALİYETİ-2 2. ZİNCİR DİŞLİ ÇARKLAR

ÖĞRENME FAALİYETİ-2 2. ZİNCİR DİŞLİ ÇARKLAR ÖĞRENME FAALİYETİ -2 AMAÇ TS ISO Standart çielgelerinde, incir dişli çark ile ilgili hesaplamaları yapabilecek, elde edilen verilere göre yapım resmini çiebileceksini. ARAŞTIRMA İmal edilmiş ve yapım resimleri

Detaylı

BİRİM ŞEKİLDEĞİŞTİRME DÖNÜŞÜMÜ

BİRİM ŞEKİLDEĞİŞTİRME DÖNÜŞÜMÜ BİRİM ŞEKİLDEĞİŞTİRME DÖNÜŞÜMÜ DÜZLEM-BİRİM ŞEKİLDEĞİŞTİRME 3D durumda, bir noktadaki birim şekil değiştirme durumu 3 normal birim şekildeğiştirme bileşeni,, z, ve 3 kesme birim şekildeğiştirme bileşeninden,

Detaylı

TEKNİK RESİM. Ders Notları: Mehmet Çevik Dokuz Eylül Üniversitesi. Kesit Alma

TEKNİK RESİM. Ders Notları: Mehmet Çevik Dokuz Eylül Üniversitesi. Kesit Alma TEKNİK RESİM 2010 Ders Notları: Mehmet Çevik Dokuz Eylül Üniversitesi Kesit Alma 2/45 Kesit Alma Kesit Alma Kesit Alma Nedir? Kesit Almanın Amacı Kesit Düzlemi Kesit Yüzeyi Tam Kesit Bina Tam Kesit Kesit

Detaylı

Mohr Dairesi Düzlem Gerilme

Mohr Dairesi Düzlem Gerilme Mohr Dairesi Düzlem Gerilme Bu bölümde düzlem gerilme dönüşüm denklemlerinin grafiksel bir yöntem ile nasıl uygulanabildiğini göstereceğiz. Böylece dönüşüm denklemlerinin kullanılması daha kolay olacak.

Detaylı

BÜTÜN ALANLAR(ELEKTRİK-ELEKTRONİK ALANI HARİÇ) TEKNİK RESİM VE TEMEL TEKNİK RESİM DERSLERİ DERSİ ÇALIŞMA SORULARIDIR.

BÜTÜN ALANLAR(ELEKTRİK-ELEKTRONİK ALANI HARİÇ) TEKNİK RESİM VE TEMEL TEKNİK RESİM DERSLERİ DERSİ ÇALIŞMA SORULARIDIR. BÜTÜN ALANLAR(ELEKTRİK-ELEKTRONİK ALANI HARİÇ) TEKNİK RESİM VE TEMEL TEKNİK RESİM DERSLERİ DERSİ ÇALIŞMA SORULARIDIR. 1) Standart yazı ve rakamların basit ve sade olarak yazılması nedeni aşağıdakilerden

Detaylı

KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KAYA MEKANİĞİ LABORATUVARI

KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KAYA MEKANİĞİ LABORATUVARI TEK EKSENLİ SIKIŞMA (BASMA) DAYANIMI DENEYİ (UNIAXIAL COMPRESSIVE STRENGTH TEST) 1. Amaç: Kaya malzemelerinin üzerlerine uygulanan belirli bir basınç altında kırılmadan önce ne kadar yüke dayandığını belirlemektir.

Detaylı

Soru 1: Şekil-1 de görülen düzlem gerilme hali için: b) elemanın saat yönünde 30 0 döndürülmesi ile elde edilen yeni durum için elemana tesir

Soru 1: Şekil-1 de görülen düzlem gerilme hali için: b) elemanın saat yönünde 30 0 döndürülmesi ile elde edilen yeni durum için elemana tesir Soru 1: Şekil-1 de görülen düzlem gerilme hali için: a) elemanın saat yönünde 30 0 döndürülmesi ile elde edilen yeni durum için elemana tesir eden gerilme bileşenlerini, gerilme dönüşüm denklemlerini kullanarak

Detaylı

Fiz Ders 10 Katı Cismin Sabit Bir Eksen Etrafında Dönmesi

Fiz Ders 10 Katı Cismin Sabit Bir Eksen Etrafında Dönmesi Fiz 1011 - Ders 10 Katı Cismin Sabit Bir Eksen Etrafında Dönmesi Açısal Yerdeğiştirme, Hız ve İvme Dönme Kinematiği: Sabit Açısal İvmeli Dönme Hareketi Açısal ve Doğrusal Nicelikler Dönme Enerjisi Eylemsizlik

Detaylı

Teknik Resim TEKNİK BİLİMLER MESLEK YÜKSEKOKULU. 3. Geometrik Çizimler. Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ

Teknik Resim TEKNİK BİLİMLER MESLEK YÜKSEKOKULU. 3. Geometrik Çizimler. Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ TEKNİK BİLİMLER MESLEK YÜKSEKOKULU Teknik Resim Genel Bilgi Teknik resimde bir şekli çizmek için çizim takımlarından faydalanılır. Çizilecek şekil üzerinde eşit bölüntüler, paralel doğrular, teğet birleşmeler,

Detaylı

MECHANICS OF MATERIALS

MECHANICS OF MATERIALS 00 The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved. T E CHAPTER 7 Gerilme MECHANICS OF MATERIALS Ferdinand P. Beer E. Russell Johnston, Jr. John T. DeWolf Dönüşümleri Fatih Alibeoğlu 00 The McGraw-Hill

Detaylı

Temel bilgiler-flipped Classroom Akslar ve Miller

Temel bilgiler-flipped Classroom Akslar ve Miller Makine Elemanları I Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Temel bilgiler-flipped Classroom Akslar ve Miller İçerik Aks ve milin tanımı Akslar ve millerin mukavemet hesabı Millerde titreşim hesabı Mil tasarımı için tavsiyeler

Detaylı

p 2 p Üçgen levha eleman, düzlem şekil değiştirme durumu

p 2 p Üçgen levha eleman, düzlem şekil değiştirme durumu Üçgen levha eleman düzlem şekil değiştirme durumu Üçgen levha eleman düzlem şekil değiştirme durumu İstinat duvarı basınçlı uzun boru tünel ağırlık barajı gibi yapılar düzlem levha gibi davranırlar Uzun

Detaylı

BURULMA (TORSİON) Dairesel Kesitli Çubukların (Millerin) Burulması MUKAVEMET - Ders Notları - Prof.Dr. Mehmet Zor

BURULMA (TORSİON) Dairesel Kesitli Çubukların (Millerin) Burulması MUKAVEMET - Ders Notları - Prof.Dr. Mehmet Zor 3 BURULMA (TORSİON) Dairesel Kesitli Çubukların (Millerin) Burulması 1.1.018 MUKAVEMET - Ders Notları - Prof.Dr. Mehmet Zor 1 3. Burulma Genel Bilgiler Burulma (Torsion): Dairesel Kesitli Millerde Gerilme

Detaylı

KATI CİSİMLERİN BAĞIL İVME ANALİZİ:

KATI CİSİMLERİN BAĞIL İVME ANALİZİ: KATI CİSİMLERİN BAĞIL İVME ANALİZİ: Genel düzlemsel hareket yapmakta olan katı cisim üzerinde bulunan iki noktanın ivmeleri aralarındaki ilişki, bağıl hız v A = v B + v B A ifadesinin zamana göre türevi

Detaylı

Deneyin Amacı Çekme deneyinin incelenmesi ve metalik bir malzemeye ait çekme deneyinin yapılması.

Deneyin Amacı Çekme deneyinin incelenmesi ve metalik bir malzemeye ait çekme deneyinin yapılması. 1 Deneyin Adı Çekme Deneyi Deneyin Amacı Çekme deneyinin incelenmesi ve metalik bir malzemeye ait çekme deneyinin yapılması. Teorik Bilgi Malzemelerin statik (darbesiz) yük altındaki mukavemet özelliklerini

Detaylı

Fotogrametrinin Optik ve Matematik Temelleri

Fotogrametrinin Optik ve Matematik Temelleri Fotogrametrinin Optik ve Matematik Temelleri Resim düzlemi O : İzdüşüm (projeksiyon ) merkezi P : Arazi noktası H : Asal nokta N : Nadir noktası c : Asal uzaklık H OH : Asal eksen (Alım ekseni) P OP :

Detaylı

İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ TEKNİK RESİM DERSİ ÖĞR. GÖR. BERIVAN POLAT

İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ TEKNİK RESİM DERSİ ÖĞR. GÖR. BERIVAN POLAT İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ TEKNİK RESİM DERSİ ÖĞR. GÖR. BERIVAN POLAT Kesit çıkarma ve Merdivenler MERDİVENLER Bir yapıda birbirinden farklı iki seviye arasında muntazam aralıklı, yatay

Detaylı

T.C. GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE DOĞA BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ DENEYLER II DERSİ

T.C. GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE DOĞA BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ DENEYLER II DERSİ T.C. GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE DOĞA BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ DENEYLER II DERSİ İÇ BASINÇ ETKİSİNDEKİ İNCE CIDARLI SİLİNDİRLERDE GERİLME ANALİZİ DENEYİ

Detaylı

15 DİŞLİLER. bugün. verimlilikle çalışan 701-DIN. edinebilir. Şekil 15.1. 15.2f

15 DİŞLİLER. bugün. verimlilikle çalışan 701-DIN. edinebilir. Şekil 15.1. 15.2f 15 DİŞLİLER Dişlilerin 2600 B.C li yıllarda bulunduğu u ve Cinde kullanıldığı sanılmaktadır. O yıllarda dişliler şekil 15.1 de görüldüğüne benzer şekilde imal edilmiş olup su çekme, yük kaldırma, değirmen

Detaylı

Makine Elemanları. 13.Hafta /1_2. Ders Ali Imre AYDENIZ Makina Elemanları. Yapıştırma Bağlantıları. Hesaplamalar.

Makine Elemanları. 13.Hafta /1_2. Ders Ali Imre AYDENIZ Makina Elemanları. Yapıştırma Bağlantıları. Hesaplamalar. Makine Elemanları Yapıştırma Bağlantıları Hesaplamalar 13.Hafta /1_2. Ders Ali Imre AYDENIZ aydenizal@itu.edu.tr Giriş Elemanları DİŞLİLER Giriş Dişli çark mekanizmaları en geniş kullanım alanı olan, gerek

Detaylı

TEKNİK RESİM. Ders Notları: Doç. Dr. Mehmet Çevik Celal Bayar Üniversitesi. Geometrik Çizimler-2

TEKNİK RESİM. Ders Notları: Doç. Dr. Mehmet Çevik Celal Bayar Üniversitesi. Geometrik Çizimler-2 TEKNİK RESİM 4 2014 Ders Notları: Doç. Dr. Mehmet Çevik Celal Bayar Üniversitesi Geometrik Çizimler-2 2/21 Geometrik Çizimler - 2 Bir doğru ile bir noktayı teğet yayla birleştirmek Bir nokta ile doğru

Detaylı

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ HACETTEPE ASO 1.OSB MESLEK YÜKSEKOKULU HMK 211 CNC TORNA TEKNOLOJİSİ

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ HACETTEPE ASO 1.OSB MESLEK YÜKSEKOKULU HMK 211 CNC TORNA TEKNOLOJİSİ HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ HACETTEPE ASO 1.OSB MESLEK YÜKSEKOKULU HMK 211 CNC TORNA TEKNOLOJİSİ Öğr. Gör. RECEP KÖKÇAN Tel: +90 312 267 30 20 http://yunus.hacettepe.edu.tr/~rkokcan/ E-mail_1: rkokcan@hacettepe.edu.tr

Detaylı

Türev Uygulamaları ÜNİTE. Amaçlar. İçindekiler. Yazar Prof.Dr. Vakıf CAFEROV

Türev Uygulamaları ÜNİTE. Amaçlar. İçindekiler. Yazar Prof.Dr. Vakıf CAFEROV Türev Uygulamaları Yazar Prof.Dr. Vakıf CAFEROV ÜNİTE 10 Amaçlar Bu üniteyi çalıştıktan sonra; türev kavramı yardımı ile fonksiyonun monotonluğunu, ekstremum noktalarını, konvekslik ve konkavlığını, büküm

Detaylı

TÜREVİN GEOMETRİK YORUMU

TÜREVİN GEOMETRİK YORUMU TÜREVİN GEOMETRİK YORUMU f :R R, =f ( fonksionuna düzlemde A karşılık gelen f( +h eğri anda ki =f( P gibi olsun. f( Eğrinin P(,f( noktasındaki teğetlerini +h araştıralım. Bunun için P(,f( noktasının sağıda

Detaylı

7.2 Fonksiyon ve Fonksiyon Tanımları (I) Fonksiyon ve Fonksiyon Tanımları (II)

7.2 Fonksiyon ve Fonksiyon Tanımları (I) Fonksiyon ve Fonksiyon Tanımları (II) 7.2 Fonksiyon ve Fonksiyon Tanımları (I) Tanım kümesindeki her elemanın değer kümesinde bir ve yalnız bir görüntüsü varsa, tanım kümesinden değer kümesine olan bağıntıya fonksiyon denir. Fonksiyonu f ile

Detaylı

Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi Orman Endüstri Mühendisliği Bölümü Yrd.Doç.Dr. Kemal ÜÇÜNCÜ

Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi Orman Endüstri Mühendisliği Bölümü Yrd.Doç.Dr. Kemal ÜÇÜNCÜ Öğrenci Numarası Adı ve Soyadı İmzası: CEVAP ANAHTARI Açıklama: Bellek yardımcısı kullanılabilir. Sorular eşit puanlıdır. SORU 1. Standart vida profillerini çizerek şekil üzerinde parametrelerini gösteriniz,

Detaylı