AMFİPROTİK TUZ ÇÖZELTİLERİNİN PH LARININ HESAPLANMASI. Prof. Dr. Mustafa DEMİR HESAPLAMALARI

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "AMFİPROTİK TUZ ÇÖZELTİLERİNİN PH LARININ HESAPLANMASI. Prof. Dr. Mustafa DEMİR HESAPLAMALARI"

Melek Ertuğ
5 yıl önce
İzleme sayısı:

1 AMFİPROTİK TUZ ÇÖZELTİLERİNİN PH LARININ HESAPLANMASI Prof. Dr. Mustafa DEMİR

2 Hem asidik hem de bazik özellik gösteren tuzlara amfiprotik(amfoterik) tuzlar denir. Bu tür tuzlar çok değerlikli asit ve tuzların nötürleştirilmeleri sırasında oluşur.

3 Örneğin H A asidi NaOH ile nötürleştirilirse; H ANaOH NaHAH A Oluşan HA - iyonu; () H O A H O HA ( ) H O H A OH HA gereğince asit veya baz oluşabilir.benzer şekilde;

4 Benzer şekilde; () H O CO H O HCO ( 4) H O H CO OH HCO () 5 H PO H O H O HPO 4 ( ) 6 PO 4 H O H PO OH H 4 ( ) 7 HPO H O H O PO 4 () 8 HPO H O OH H PO 4 oluştura bilir

5 Görüldüğü gibi bunlardan birine göre ortamda,diğerlerine göre OH - bulunacaktır. Bu durumda çözelti hangi özelliği gösterecektir? Burada belirleyici olan her birinin denge sabiti değerleridir. 5

6 Örnek H A H HA K a HA H A K a HA H O A H O HA H O H K b K a K a A OH bazik K b asidik H O A K a K HA [ H A] [ OH ] b K SU HA 6

7 Amfoterik bir tuz çözeltisinin PH sını hesaplamak için sistematik yaklaşım uygundur. 7

8 HA H O A H O HA H O H A OH H O H O K a H O A HA OH () K b K K su a H A OH HA ( ) 8

9 4 H OH.0 0 kütle C N aha HA H A A C yük N a C C Na H O HA A OH () N aah olduğundan H O HA (4) A OH N aha K H OH (5) SU 9

10 Bilinmeyenler: [HA - ], [H A], [A - ], [H O], [OH - ] denklem sayısı 5 tir. Ancak uzun ve zahmetli bir yoldur.yöntem ; yaklaştırma yapılabilir. 0

11 Çözüm: Yük denkliği eşitliğinden,kütle denkliği eşitliğini ;yani denklem 4 den,denklem ü çıkaralım; H O HA C N aha A OH C N aha H A HA A H O A OH (6) H A

12 nolu eşitlikten [H A] çekelim; [ H A] K HA OH K K SU HA OH H OH HA b a K a OH [ H A] [ H O ] [ HA ].

13 nolu denklemden [A - ] çekelim; HA A H O bu değerleri ve K su yu 6 nolu denklemde yerine koyalım. O A OH [ H A] H HA K SU H O [ H O ] [ H O ] [ H O ] [ HA ]

14 H O HA Ksu [ H O ] [ HA ] HA H O HA Ksu HA HO [ HA ] Ksu 4

15 HA H O HA Ksu 5

16 Varsayım: i) C N aha [ HA ] [ HA ] i i) C N aha K SU C N aha K SU C N aha bu durumda; 6

17 HA H O HA H O 7

18 Örnek 0,0 M NaHCO çözeltisinin PH ı nedir? (K a 4,45 0-7, K a 4, ) 8

19 Çözüm: Hatırlarsak [ H O ] C N aha [ HA ] K SU eşitliğinin basitleştirilmiş şekli; O idi H 9

20 Burada Varsayım: HA HA >? C K C > N aha SU N aha? 0

21 Kontrol: [ NaHCO ] 0, i ) 7 4, ii ) 4,69 0 0, 4,

22 Sonuç: 7 9 H O 4,69 0 4,69 0 4,56 0 [ H O] 4, PH 8, 4

23 Soru: M Na HPO 4 çözeltisinin PH ı nedir? (K a 7, 0 - ;K a 6, 0-8 K a 4,5 0 - )

24 HPO Kb 4 H PO OH H O 4 HPO 4 H PO 4 OH Ksu HPO 4 H PO H O 4 O HPO 4 PO 4 H O 4

25 Çözüm: H O kullanılabilir mi? 5

26 Varsayım kontrolü: HPO HPO HPO 4 8 6, 0 4 C Ksu 4, HPO , geçerli değil. 6

27 O halde uygun çözüm gerekli. [ H O ] C N a [ Na HPO ] HPO 4 Ksu 4 ( )( 4, ) H O.0 0 6,

28 ,6 58 0, , ,5 ] [ O H. 9,09 0 8, 0 dur PH O H

29 Doğrudan çözülseydi: H O ( )( ) 6, 0 8 4,5 0, H O,68 0 PH 9, 77 9,09 9,77 00 %07 %7 hata kabul edilemez. 9

30 Soru: 0,0 M NaH PO 4 çözeltisinin PH ı nedir? (K a 7, 0 -, K a 6,8 0-8, K a 4,5 0 - ) 0

31 Çözüm: H PO4 H O H PO4 OH [ H O ] [ OH ] Kb H H PO 4 Ksu PO 4 H O H O HPO4 [ H O ] kullanabilirmiyiz? H O HPO H PO 4 4

32 Varsayım kontrolü: [ H O ] 0.0 7, 0 H PO 4 H PO 4 Ksu,46,46 ( 8 )( ) 0 4 6, , o halde basit şekil kullanılamaz.

33 Kısmen basitleştirilerek kullanılabilir.yani; [ H O ] [ H PO ] [ H PO ] (, 0 )( 0.0) , 0 6, ( 7, 0 ),406,406, H O,6 0 PH 4, 79

34 Skoog: s. 99 4

35 5

36 6

37 7

38 8

39 9

40 40

41 Amfiprotik tuz çözeltilerinin ph hesaplamaları 4

42 4

43 4

44 44

45 45

46 46

47 47

48 Ödev: Amfiprotik türler Skoog Bölüm 5:,4,5,7,8,9,0,,,6,7,8,0,,8 48

Benzer belgeler

TAMPON ÇÖZELTİLER-2. Prof.Dr.Mustafa DEMİR M.DEMİR(ADU) 12-TAMPON ÇÖZELTİLER-2 1

TAMPON ÇÖZELTİLER-2. Prof.Dr.Mustafa DEMİR M.DEMİR(ADU) 12-TAMPON ÇÖZELTİLER-2 1 TAMPON ÇÖZELTİLER-2 Prof.Dr.Mustafa DEMİR M.DEMİR(ADU) 12-TAMPON ÇÖZELTİLER-2 1 Tampon çözelti Tampon çözelti: Konjuge asit-baz çiftinin bulunduğu ve ph değişmelerine karşı direnç gösteren çözeltilere