YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI İÇİN BÜYÜK ÖLÇEKLİ ENERJİ DEPOLAMA YÖNTEMLERİ. Ahmet ÖZARSLAN Bülent Ecevit Üniversitesi, Maden Müh.
|
|
- Selim Akçam
- 2 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI İÇİN BÜYÜK ÖLÇEKLİ ENERJİ DEPOLAMA YÖNTEMLERİ Ahmet ÖZARSLAN Bülent Ecevit Üniversitesi, Maden Müh. Bölümü, Zonguldak ÖZET Rüzgar ve güneş enerjisi gibi yenilenebilir enerji kaynakları, sabit ve sürekli enerji üretme olanaklarına sahip olmayıp, mevsimsel ve günlük meteorolojik koşullardan etkilenmektedir. Özellikle MW kapasiteli rüzgar ve güneş enerjisi santrallerinde, talebe uygun sürekli enerji üretiminin güvence altına alınabilmesi için, büyük ölçekli enerji depolama tesislerine ihtiyaç duyulmaktadır. Dünyada uygulanmakta olan büyük ölçekli enerji depolama tesisleri ağırlıklı olarak pompaj depolamalı hidroelektrik santrallerden (PHES) oluşmaktadır. Diğer yöntemler ise, yeraltında sıkıştırılmış doğal gaz, hava enerjisi ve hidrojen gazı depolama teknolojilerinden oluşmaktadır. Hava ve hidrojen gazı enerji depolama uygulamaları için jeolojik kaya tuzu yataklarında çözelti madenciliği yöntemiyle oluşturulan yeraltı depolama açıklıkları en uygun ortamlar olarak değerlendirilmektedir. Bu çalışmada, dünyada uygulanmakta olan MW kapasiteli büyük ölçekli enerji depolama yöntemleri incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Ülkemizde yenilenebilir enerji kaynakları potansiyeli ile ilişkili olarak büyük ölçekli enerji depolama ihtiyacı ve olanakları araştırılmıştır. Elektrik enerjisi üretiminde rüzgar ve güneş gibi yenilenebilir ve kesintili enerji kaynakları kullanımındaki artışla birlikte büyük ölçekli enerji depolama tesislerine ihtiyaç duyulacaktır. 1. GİRİ Enerji toplumsal refahın sağlanması için gerekli araçlardan ve üretim faaliyetlerinin ana girdilerinden biri olarak, ekonomik ve sosyal kalkınmanın vazgeçilmez temel taşlarından biridir. Bu nedenle, endüstrideki gelişmelerin, yaşam standartlarındaki yükselişin ve artan nüfusun ihtiyaç duyduğu enerjinin yeterli, güvenilir bir şekilde ve düşük maliyetle sağlanması büyük önem arz etmektedir [1]. Arz güvenilirliği için sürdürülebilir enerji politikalarının oluşturulması ve enerji kaynaklarında dışa bağımlılığın azaltılması gerekmektedir. Arz güvenilirliği kısa dönemde talebin sürekli ve kaliteli bir şekilde karşılanması, uzun dönemde ise yeterli kapasite yatırımlarının yapılmasını ifade etmektedir. Günümüzde dünya enerji gereksinimi büyük oranda fosil (kömür, doğal gaz vb.) ve nükleer yakıtlardan karşılanmaktadır. Yenilenebilir kaynaklardan enerji üretiminde kullanılan en yaygın yöntemler ise hidroelektrik, rüzgar ve güneş enerjisi sistemleridir. Genel olarak termik (kömür, doğal gaz) ve nükleer santraller talep değişimlerine kolayca uyum sağlayamamaları nedeniyle baz yükte, hidroelektrik santraller (HES) ise kolayca işletilip durdurulabilen ve aynı zamanda kısa bir sürede tam kapasite
2 yüke çıkışa uyum sağlayabilmeleri nedeni ile pik talebin karşılanmasında kullanılmaktadır. Pik talebin karşılanmasında rezervuarlı HES lerin yetersiz kalması durumunda pompaj depolamalı hidroelektrik santrallere (PHES) ihtiyaç duyulmaktadır. Bu santraller güç talebinin düşük olduğu zamanlarda suyu yüksekte bir rezervuarda depolamak ve bu şekilde biriktirilen sudan puant zamanlarda hidroelektrik enerji elde etmek amacıyla kullanılmaktadır [2]. Rüzgar ve güneş enerjisi gibi yenilenebilir enerji kaynakları, sabit ve sürekli enerji üretme olanaklarına sahip olmayıp, mevsimsel ve günlük meteorolojik koşullardan etkilenmektedir. ekil 1 de şematik olarak rüzgar enerji üretimi için örnek bir dağılım verilmiştir. Rüzgar enerjisi sistemlerinde üretilen enerji süreç açısından kesikli ve yoğunluk açısından değişkenlik gösterdiğinden elektrik enerjinin depolanmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Elektrik enerjisini depolama ihtiyacı sadece yenilenebilir kaynaklar için var olan bir sorun olmayıp, aynı zamanda enerji kalitesi, gücü destekleme ve enerji yönetimini sağlamaya yönelik olabilmektedir [3]. Tablo 1 de elektrik enerjisi depolama amaçları özetlenmiştir. ekil1 Rüzgar enerjisi üretiminde zaman içindeki dalgalanmaların görünümü [4]. Tablo 1 Elektrik enerjisi depolama amaçları [3]. Amaç Zaman aralığı Açıklama Enerji kalitesi Saniyeler mertebesi ya Enerji kalitesinin sürekliliğinin da daha kısa süreler sağlanması Gücü Saniyelerden dakikalar Farklı enerji üretim merkezlerini destekleme mertebesine kadar kesme/devreye almalarda enerjinin sürekliliğinin sağlanması Enerji Yönetimi Saatlerden günler Enerjinin üretim fazlası/ekonomik olduğu mertebesine kadar zamanlarda depolanması ve ihtiyaç zamanlarında kullanılması Enerjinin elektrik olarak depolanması pahalıdır ve teknolojik olarak genelde verimli değildir. Enerji depolama sistemlerinin birçoğu, elektriğin diğer enerji formlarına
3 dönüşümüne ihtiyaç duyduğundan, dolaylı depolama sistemleri olarak ifade edilmektedir. Başlıca enerji depolama sistemleri; bataryalar, süper kapasitörler, volan (flywheel), süper iletken manyetik enerji (Smes) pompajlı HES (PHES) ve sıkıştırılmış havadan oluşmaktadır [3,5]. 2. BÜYÜK ÖLÇEKLİ ENERJİ DEPOLAMA SİSTEMLERİ Dünyada uygulanmakta olan büyük ölçekli enerji depolama tesisleri ağırlıklı olarak pompaj depolamalı hidroelektrik santrallerden (PHES) oluşmaktadır. Diğer yöntemler ise yeraltında doğal gaz, sıkıştırılmış hava enerjisi ve hidrojen gazı depolama teknolojilerinden oluşmaktadır [4,5]. MW kapasiteli yenilenebilir rüzgar ve güneş enerjisi santrallerinde, talebe uygun sürekli enerji üretiminin güvence altına alınabilmesi için, büyük ölçekli enerji depolama tesislerine ihtiyaç duyulmaktadır. ekil 2 de büyük ölçekli enerji depolama sistemleri, güç ve zaman bazında, karşılaştırmalı olarak verilmiştir. GWh ölçekli ve çok uzun süreli (hafta, ay) enerji depolama uygulamaları ancak hidrojen aracılığıyla mümkün olabilmektedir. Sıkıştırılmış doğal gaz, hava ve hidrojen gazı enerji depolama uygulamaları için uygun yeraltı ortamlardan (eski doğal gaz sahası, akifer, kaya tuzu açıklığı vb.) yararlanılabilmektedir [6]. Hava ve hidrojen gazı enerji depolama uygulamaları için, jeolojik kaya tuzu yataklarında çözelti madenciliği yöntemiyle oluşturulan yeraltı depolama açıklıkları en uygun ortamlar olarak değerlendirilmektedir [7]. ekil 2 Büyük ölçekli enerji depolama sistemleri [4]. 2.1 Pompaj Depolamalı Hidroelektrik Santraller (PHES) Hidroelektrik santraller (HES) suyun enerjisinden faydalanarak elektrik üreten yapılardır. HES, suyun potansiyel enerjisinin mekanik enerjiye ve mekanik enerjinin de elektrik enerjisine dönüştürüldüğü tesislerdir. Elde edilecek elektrik gücü, başlıca suyun akış hacmine ve düşüş yüksekliğine bağlıdır. PHES, hidroelektrik santrallerin bir çeşidi olup, sistemin amacı güç talebinin düşük olduğu zamanlarda suyu yüksekte
4 bir rezervuarda depolamak ve biriktirilen sudan elektrik enerjisi talebinin fazla olduğu zamanlarda hidroelektrik enerji elde etmektir. PHES de alt ve üst olmak üzere iki rezervuar olup, rezervuarlar inşa edilecek havuzlar dışında nehir, doğal göl, mevcut baraj rezervuarı veya deniz olabilmektedir. Enerji talebi yüksek olduğu zaman su üst seviyeden alt seviyeye düşürülerek enerji kazanılır. Enerjiye talep sınırlı olduğu zaman, fazla olan enerji ile pompa çalıştırılarak su alt seviyeden üste yükseltilir. Su alma yapısı üst rezervuarın yanında veya altında olacak şekilde yapılabilmektedir. Çoğunlukla yeraltı santralli olarak yapılan pompaj depolamalı HES lerde su iletim yapısı olarak basınçlı kuyu ve enerji tüneli kullanılıp, santralle alt rezervuar arasındaki bağlantı da kuyruk suyu tüneli ile sağlanmaktadır ( ekil 3). PHES, hidrolik, termik, nükleer ve rüzgar santrallarından kurulu enterkonnekte sistemin günlük, haftalık veya sezonluk isletme şartlarını düzenlemekte olup, normal hidroelektrik santrallarda olduğu gibi talebin az olduğu ve enerji üretimine gerek olmadığı durumlarda durdurulabilir [1,2]. PHES yenilenebilir rüzgar ve güneş santrallerinden elde edilen MW seviyelerindeki dalgalanmalı enerji üretiminin depolanması için bir seçenek teşkil etmektedir. ekil 3 Yeraltı pompaj depolamalı hidroelektrik santral ve su iletim yapıları tesis şeması [8]. 2.2 Yeraltında Tuz Açıklıklarında Enerji Depolama Dünyada yaygın olarak kullanılmakta olan PHES dışında büyük ölçekli enerji depolama tesisleri ağırlıklı yeraltında sıkıştırılmış doğal gaz, hava ve hidrojen gazı depolama teknolojilerinden oluşmaktadır [4,5]. Depolama uygulamaları için, uygun jeolojik tuz yataklarında çözelti madenciliği yöntemleriyle oluşturulan yeraltı depolama açıklıkları en uygun ortamlar olarak değerlendirilmektedir. Doğal kaya tuzu yatakları, sahip oldukları geçirimsizlik özellikleri ve madencilik yöntemleriyle (çözelti madenciliği, oda-topuk) yapay destek olmadan yaratılabilen duraylı büyük boyutlu açıklık hacimleri nedeniyle tercihli depolama ortamlarıdır. Tuz çözelti açıklıklarında duraylık uygun tasarlanmış içsel gaz basınçları aracılığıyla sağlanmaktadır [6,9]. Yeraltı tuz çözelti açıklıkları genel anlamda tuzun su ile çözündürülmesi sonucunda yaratılan geniş hacimli açıklıklarıdır. Çözelti madenciliği olarak da tanımlanan bu yöntemle kaya tuzu gibi suda eriyen evaporitik cevherlerin yeraltından çözelti ürünü
5 olarak üretilmesi mümkün olmaktadır. Yöntemin esası, yeraltına sondaj kuyusu içerisine yerleştirilen boru vasıtasıyla gönderilen tatlı suyun, evaporitik tuz yataklarındaki katı tuz mineralleri ile temas etmesi sonucunda, tuzun çözündürülmesine dayanmaktadır. Bu yöntem özellikle yeterli kalınlık ve yayılıma sahip kaya tuzu yataklarında yıllardır başarıyla uygulanmaktadır [6]. Önceden ağırlıklı olarak tuz üretme, sıvı petrol ürünleri ve doğal gaz depolama amacıyla oluşturulan tuz çözelti açıklıklarından son yıllarda büyük ölçekli enerji depolama amaçlı sıkıştırılmış hava ve hidrojen gazı uygulamalarında da yararlanılmaktadır [6,9,10] Doğal Gaz Depolama Tuz çözelti açıklıklarında doğal gaz depolama yaygın bir uygulama alanını teşkil etmektedir. Çözelti açıklıklarının istenen boşluk hacmine ve şekline ulaşmasından sonra, tuz çözeltisi üretimine benzer olarak, açıklığa yüksek basınçlı doğal gaz beslenmekte ve çözelti sıvısı içteki boru aracılığıyla yerüstüne tahliye edilmektedir. Doğal gazın çözelti açıklığını tamamen doldurmasından sonra, sondaj kuyusu başındaki vanalar kapatılmakta ve depo, mevsimsel ve kısa süreli doğal gaz talep artışlarını karşılayabilecek şekilde, hazır halde denetim altında bekletilmektedir [6,9]. ekil 4 de yeraltı tuz açıklıklarında işletilen bir yüksek basınçlı doğal gaz depolama tesisinin şematik görünümü verilmiştir. Genelde doğal gaz depolama açıklıkları talebin az olduğu yaz aylarında doldurulmakta ve tüketimin fazla olduğu kış aylarında, geçici yüksek seviyeli talep artışlarını karşılamak üzere, tesisten gaz çekilmektedir. Doğal gazdan kombine çevrim santralleri aracılığıyla iyi verimde elektrik üretimi gerçekleştirilebilmektedir. ekil 4 Yeraltı tuz açıklıklarında işletilen bir yüksek basınçlı doğal gaz depolama tesisine ait birimler [11].
6 2.2.2 Sıkıştırılmış Hava Depolama Sıkıştırılmış hava enerji depolama yöntemi (compressed air energy storage-caes) dalgalanmalı ve süreksiz yenilebilir enerji kaynaklarının (rüzgar vb.) esnek bir enerji sisteminde daha verimli değerlendirilmesine katkıda bulunabilen bir teknolojidir. Sıkıştırılmış hava depolama yöntemi mevcut gaz türbini teknolojisinin geliştirilmiş bir şeklidir. Bu yöntemde özellikle talep fazlası oluşan rüzgar elektrik enerjisi havanın kompresörlerde sıkıştırılarak yeraltında depolanması için kullanılabilmektedir. Elektrik şebekesinde oluşabilen pik talep saatlerinde hava ısıtılmakta ve gaz yanma türbininde doğal gaz- basınçlı hava karışımı elektrik üretimi için beslenmektedir. Sadece doğal gaza dayalı bir elektrik üretim tesisinde enerjinin yaklaşık 2/3 ü havanın sıkıştırılması için kullanıldığından fiili üretime yansımamaktadır [7,12]. Yeraltı tuz açıklıklarında sıkıştırılmış hava depolama tesisinin şematik görünümü ekil 5 de verilmiştir. Dünyada iki adet sıkıştırılmış hava depolamalı doğal gaz elektrik üretim tesisi işletilmektedir. Tesisler ile ilgili özet bilgiler Tablo 2 de verilmiştir. Havanın ısıtılmasında ihtiyaç duyulan enerjinin kısıtlanması için ısı depolamalı adyabatik sıkıştırılmış hava depolama (ACAES) konseptleri üzerinde çalışılmaktadır. CAES tesislerinde genel verimlilik %42-54 civarında oluşurken, ACAES tesisleri ile enerji verimliliğinin %70 seviyelerinde gerçekleşeceği belirtilmektedir [5]. ekil 5 Tuz açıklıklarında sıkıştırılmış hava depolama tesisinin şematik görünümü [4]. Tablo 2 Tuz açıklıklarında sıkıştırılmış hava depolama tesisleri ile ilgili özet bilgiler [12,13]. Konum Huntorf-Almanya McIntosh-ABD İşletme Başlangıcı Depo türü Tuz açıklığı Tuz açıklığı Depo hacmi 2 x m m 3 Depo derinliği m m Enerji ihtiyacı (1 kwh eşdeğer elektrik için) 0.8 kwh elektrik 1.6 kwh gaz 0.69 kwh elektrik 1.17 kwh gaz Hava basınç aralığı bar bar Çıkış gücü 290 MW 2 saat süresince 110 MW 26 saat süresince
7 2.2.3 Sıkıştırılmış Hidrojen Gazı Depolama Hidrojen kimyasal olarak metallerde hidrür, düşük sıcaklıkta sıvı veya sıkıştırılmış gaz şeklinde depolanabilmektedir. Yeraltında uygun jeolojik formasyonlarda büyük ölçekli sıkıştırılmış hidrojen gazı depolama uygulamalarından, hidrojen talep dalgalanmalarını karşılamak ve rüzgar, güneş gibi kesintili yenilenebilir enerji kaynaklarından elde edilen elektrik enerjisinin depolanması ve hidrojenden yeniden elektrik üretmek için yararlanılabilmektedir. Tuz çözelti açıklıklarında sıkıştırılmış hidrojen gazı depolama uygulaması, depolama teknolojisi ve işletme koşulları açısından, doğal gaz depolama uygulaması ile benzerdir. Buna karşın, hidrojenin hacimsel enerji yoğunluğu doğal gazın üçte biri seviyesindedir. Bundan dolayı birim hidrojen enerji depolama maliyeti doğal gaz depolama maliyetinden daha fazladır [14]. Verimli bir hidrojen depolama uygulaması için derin (> 1000 m) yeraltı tuz açıklıklarında hidrojen gazı 20 MPa (200 bar) ve üstü değerlere sıkıştırılmaktadır [10]. Yenilenebilir enerji (rüzgar, güneş) ve sudan elektrolizör ile hidrojen üretimi ve yeraltı tuz açıklıklarında depolama sisteminin şematik görünümü ekil 6 da verilmiştir. Sistemin ana bileşenleri, yenilenebilir enerji üretimi için rüzgar türbini veya fotovoltaik modüller, sudan hidrojen ve oksijen üretimi için elektrolizör, kompresörlü gaz enjeksiyon ve çekim üniteleri, elektrik enerjisi üretimi için hidrojen gaz yakma ünitesinden oluşmaktadır. Günümüzde dünyada üç adet büyük ölçekli hidrojen gazı depolama tesisi işletilmekte olup, tamamı yeraltı tuz açıklıklarında bulunmaktadır [10,14-16]. Yeraltı depolama açıklıkları gaz sanayisinin pik taleplerini güvence altına almak amacıyla işletilmekte ve dağıtım hidrojen boru hatları aracılığıyla gerçekleşmektedir. İngiltere ve ABD de işletilen tesisler ile ilgili özet bilgiler Tablo 3 de verilmiştir. ekil 6. Yenilenebilir enerjiden (rüzgar, güneş) hidrojen üretimi ve tuz çözelti açıklıklarında depolama sisteminin şematik görünümü [10,16]. Hidrojen yüksek basınç ve elektrik gerilimi etkisindeki elektrolizör aracılığıyla sudan üretilebilmektedir. Elektrik ihtiyacının rüzgar ve güneş gibi yenilebilir enerji kaynaklarından karşılanması durumunda temiz bir hidrojen üretimi
8 gerçekleştirilebilmektedir. Bu yöntemdeki en önemli olumsuzluk %40 civarındaki elektrikten-elektriğe dönüşüm verimliliğidir. Bu işlemler sırası, elektrolizden hidrojen üretimi, depolama ve gaz türbininde elektriğe dönüşüm işlemlerinden oluşmaktadır. Bu düşük verimlilik değerlerine karşın, yeraltında hidrojen depolama yöntemi günümüzde büyük ölçekli (GWh) ve uzun süreli (haftalar) elektrik enerjisi depolama uygulaması için en avantajlı yöntem olarak değerlendirilmektedir [5,10,14]. Tablo 3 Yeraltında hidrojen gazı depolama tesisleri ile ilgili özet bilgiler [10,14-16]. Konum Teeside-İngiltere Chevron, Texas-ABD Depo türü Tuz açıklığı Tuz açıklığı Depo hacmi 3 x 150,000 m 3 580,000 m 3 Depo derinliği 370 m m Gaz basıncı 45 bar* (sabit) bar* Enerji 24.4 GWh 83.3 GWh * 10 bar 1 MPa 3. Ülkemizde Mevcut Durumun İncelenmesi Türkiye, yenilenebilir enerji kaynak potansiyeli açısından oldukça zengin olmakla birlikte henüz bu potansiyelin önemli bir kısmı hayata geçirilememiştir (Tablo 4). Küresel ısınma ve iklim değişikliği sorunları, enerjide yurtdışına bağımlılık, yerli ve yenilenebilir kaynaklardan artan oranlarda faydalanmak suretiyle kontrol altına alınabilecektir [17]. Son yıllarda özellikle yenilenebilir rüzgar santrallerinin elektrik üretimindeki payında önemli artışlar gerçekleşmiştir ( ekil 7) [18]. Tablo 4 Türkiye yenilenebilir enerji potansiyeli ve 2011 yılı kullanımı [16]. Kaynak Potansiyel İnşa Halinde İşletmede Hidro MW MW MW Rüzgar MW 2130 MW 1360 MW Güneş 300 TWh/yıl - - Jeotermal 600 MW 118 MW 94 MW Bio-enerji 17 MTEP 50 MW 97 MW Pompaj depolamalı hidroelektrik santraller dünyada yaygın olarak kullanılmaktadır. Ülkemiz MW lık hidroelektrik potansiyelinin önemli bir kısmı barajlı HES ler dir. Elektik İşleri Etüt İdaresi (EİE) ve 2011 yılı itibarıyla Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü tarafından pompaj depolamalı hidroelektrik santral (PHES) çalışmalarına 2005 yılında başlanmıştır. Bu amaçla ilk etüt seviyesinde 17 adet proje çalışmaları yapılmış olup, Sarıyar ve Yalova projeleri fizibilite seviyesinde incelenmiştir [1,2]. Pompaj depolamalı santraller pik güç talebini karşılamak üzere genelde enerji ihtiyacının en fazla olduğu yerlerde planlanmaktadır. Böylece iletim hattı kısa ve yük kayıpları sınırlı olmaktadır. Ülkemizin yaklaşık MW lık yenilenebilir rüzgar enerjisi potansiyeli bulunmaktadır. Rüzgar santrallerinden elde edilen kesintili enerjinin pompaj depolamalı bir tesis ile entegre edilerek enterkonnekte sisteme dahil edilmesinin önemli avantajları bulunmaktadır. Bu amaçla rüzgar-pompaj depolamalı HES hibrit sistem fizibilite çalışmasına da başlanmıştır [1,2].
9 ekil 7 Türkiye de rüzgar enerjisi kapasitesinin yıllar içindeki gelişimi [18]. Türkiye nin ithal doğal gaza bağımlı olması ve özellikle kış mevsiminde ortaya çıkan mevsimsel, günlük ve saatlik arz-talep dengesizliklerinin karşılanabilmesi için yeraltında doğal gaz depolama tesisleri projeleri yapılmıştır [9,19-21]. Silivri de Kuzey Marmara ve Değirmenköy projeleri, doğal gaz sahalarının üretim sonrasında, doğal gaz yeraltı depolama tesisi olarak kullanımını amaçlanmıştır. Toplam 1,6 milyar m 3 doğal gaz depolama kapasitesine ve günlük 15 milyon m 3 gaz çekim kapasitesine sahip olan tesis 2007 yılında faaliyete geçmiştir. Tuz Gölü nün güneyinde Sultanhanı beldesi yakınlarında varlığı sondajlar ile tespit edilmiş olan kalın kaya tuzu formasyonunda, doğal gaz depolama amaçlı, geniş yeraltı tuz çözelti açıklıklarının oluşturulması hedeflenmektedir. Bu saha ile ilgili olarak ayrıntılı araştırmalar yapılmış olup 2011 yılı sonu itibarıyla tesisin yapım ihalesine çıkılmıştır. Toplam 12 adet tuz açıklığından oluşacak yeraltı doğal gaz depolama tesisinde, ilk 6 adet depolama açıklığının 2016, diğer 6 açıklığın ise 2019 yılında faaliyete geçmesi hedeflenmektedir [10]. Çözelti madenciliği yöntemi ile Tarsus tuz yataklarında oluşturulması planlanan tuz açıklıklarında doğal gaz depolama konusu ile ilgili proje fizibilite ve çevresel etki değerlendirme aşamasındadır [21]. Tuz Golu ve Tarsus tuz açıklıkları doğal gaz depolama tesislerine ait proje verileri Tablo 5 de özetlenmiştir. Tablo 5 Tuz Gölü ve Tarsus sahalarında yeraltı tuz açıklıklarında doğal gaz depolama projelerine ait teknik özellikler [9,19-21]. Konum Tuz Golu sahası Tarsus sahası Depo türü Tuz açıklığı Tuz açıklığı Depo hacmi 12 x 630,000 m 3 12 x 600,000 m 3 Depo derinliği m m Çalışma gazı (12 açıklık) 1000 milyon m milyon m 3 Yastık gazı (12 açıklık) 600 milyon m milyon m 3 Max. doğal gaz depolama (12 açıklık) 1600 milyon m milyon m 3 Max. içsel gaz basıncı 220 bar (22 MPa) 180 bar (18 MPa) Min. İçsel gaz basıncı 80 bar (8 MPa) 55 bar (5.5 MPa) Max. gaz çekim kapasitesi (12 açıklık) 40 milyon m 3 /gün 19.2 milyon m 3 /gün Max. gaz enjeksiyon kapsitesi (12 açıklık) 30 milyon m 3 /gün 9.6 milyon m 3 /gün
10 Yeraltı depolama tesisi sahalarında mevcut olan kalın ve geniş yayılımlı kaya tuzu yataklarında gelecekte sıkıştırılmış hava ve hidrojen gazı depolama amaçlı tuz açıklıklarının oluşturulması mümkündür. Bu tesislerin bölgede potansiyeli detaylı incelenecek yenilenebilir rüzgar veya güneş enerjisi santralleri ile entegre olarak projelendirilmesi önem arz etmektedir. Tuz Golu sahasında özellikle fotovoltaik modüllere dayalı güneş enerjisi çiftliği kurulması avantajlı görülmektedir [10]. Ülkemizde PHES potansiyel oldukça fazla olup, gelecekte rüzgar enerji üretimindeki projeksiyonlar ile uyumlu olarak projeler ve uygulamalar geliştirilmelidir. Ayrıca konunun teknolojik, ekonomik ve mevzuat açısından da ayrıntılı araştırılmasına ihtiyaç duyulmaktadır. KAYNAKLAR [1] Saraç M. (2009) Pompaj depolamalı hidroelektrik santraller, FORUM 2009 Doğu Karadeniz Bölgesi Hidroelektrik Enerji Potansiyeli ve Bunun Ülke Enerji Politikalarındaki Yeri, Kasım 2009, Trabzon, [2] Yorgancılar N.S. ve Kökçüoğlu H. (2008) Pompaj depolamalı santrallerin Türkiye de geliştirilmesi, Türkiye 11. Enerji Kongresi, [3] Mazman M., Biçer E., Kaypmaz C., Yıldız A., Uzun D., Tırıs M. (2010) Yenilenebilir enerji için elektrik enerjisi depolama teknolojileri, Solar Future 2010 Bildiriler Kitabı, s [4] Crotogino F. (2010) Grid scale energy storage based on pumped hydo, compressed air and hydrogen, KBB Underground Technologies. [5] Meiwes H. (2009) Technical and economic assessment of storage technologies for powersupply grids. Acta Polytechnica ;49(2 3):34-9. [6] Özarslan A. ve Gerçek H., (2002) Doğal Gaz Depolama Amaçlı Tuz Çözelti Açıklıklarının Tasarımında Bazı Önemli Hususlar, VI. Bölgesel Kaya Mekaniği Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Konya, s [7] Kepplinger J, Crotogino F, Donadei, S, Wohlers M. (2011) Present trends in compressed air energy and hydrogen storage in Germany. Solution Mining Research Institute SMRI Fall 2011 Conference, York, United Kingdom. [8] Brekke T.L. and Ripley B.D. (1993) Design of pressure tunnels and shafts, Comprehensive Rock Engineering, Vol: 2, New York, pp [9] Özarslan A, Geniş M, Bilir ME. (2007) Doğal gaz depolama amaçlı yer altı tuz çözelti açıklıklarının farklı işletme koşulları altında duraylığının incelenmesi. TÜBİTAK Araştırma Projesi Raporu, Proje No. 104M132. [10] Ozarslan A. (2012) Large-scale hydrogen energy storage in salt caverns. Int. Journal of Hydrogen Energy., [11] KBB (1988) Untertagespeicher. Kavernen Bau und Betriebs GmbH. [12] Crotogino F, Mohmeyer KU, Scharf R (2001) Huntorf CAES: More than 20 Years of Successful Operation, Solution Mining Research Institute SMRI Spring 2001 Meeting, Florida. [13] BINE (2007) Compressed air energy storage power plants. Projektinfo 05/07. [14] Crotogino F, Donadei S, Bünger U, Landinger H. Large-scale hydrogen underground storage for securing future energy supplies. Proceedings of 18th World Hydrogen Energy Conference (WHEC2010), Essen, Germany.
11 [15] Leighty WC. (2007) Running the world on renewables: hydrogen transmission pipelines with firming geologic storage. Solution Mining Research Institute SMRI Spring 2007 Meeting, Basel, Switzerland. [16] Hubner S, Crotogino F, Zander-Schiebenhofer D. (2008) Druchluftspeicher- Kraftwerke zum Ausgleich fluktuierender Windenergie. Tagung Erneuerbare Energien 2008-Chancen und Perspektiven, KBB Underground Technologies, Potsdam, Germany. [17] EPDK (2011) Enerji Yatırımcısı El Kitabı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu, Ankara. [18] TWEA (2012) Wind Business in Turkey: An outlook for investors, Turkish Wind Energy Association.38 p. [19] Tozlu, E. (2005) Doğal gaz yeraltı depolama ve BOTA ın yeraltı depolama projeleri. Ulusal Konya Doğalgaz Sempozyumu ve Sergisi, TMMOB Konya Makine Mühendisleri Odası, Konya, s [20] BOTA (2003) Tuz Gölü Havzasında Yeraltı Doğal Gaz Depolama Projesi Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Raporu, Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.., [21] ÇED Raporu (2011) Tarsus Yeraltı Dogal Gaz Depolama Tesisi Projesi Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Raporu, Ankara
Yenilenebilir Enerji Kaynakları İçin Depolama Yöntemleri Energy Storage Methods For Renewable Energy Sources
Yenilenebilir Enerji Kaynakları İçin Depolama Yöntemleri Energy Storage Methods For Renewable Energy Sources Yrd. Doç. Dr. Necmi ÖZDEMİR 1, Mehmet HADRA 2 1 Kocaeli Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi,
POMPAJ DEPOLAMALI SANTRALLERĐN TÜRKĐYE DE GELĐŞTĐRĐLMESĐ
POMPAJ DEPOLAMALI SANTRALLERĐN TÜRKĐYE DE GELĐŞTĐRĐLMESĐ Neslihan SAĞLAM YORGANCILAR EĐE Genel Müdürlüğü Đnşaat Yüksek Mühendisi nsaglam@eie.gov.tr Hüseyin KÖKÇÜOĞLU EĐE Genel Müdürlüğü Đnşaat Yüksek Mühendisi
Rüzgar Gücü İzleme ve Tahmin Merkezi
MMO TEPEKULE KONGRE VE SERGİ MERKEZİ - İZMİR Rüzgar Gücü İzleme ve Tahmin Merkezi Maksut SARAÇ Tel: 0532 710 43 31 e-mail : maksutsarac@hotmail.com 1 Rüzgar Gücü İzleme ve Tahmin Merkezi (RİTM) Elektrik
ENERJİ. KÜTAHYA www.zafer.org.tr
ENERJİ 2011 yılı sonu itibarıyla dünyadaki toplam enerji kaynak tüketimi 12.274,6 milyon ton eşdeğeri olarak gerçekleşmiştir. 2011 yılı itibarıyla dünyada enerji tüketiminde en yüksek pay %33,1 ile petrol,
TÜRKİYE RÜZGAR ENERJİSİ POTANSİYELİ. Mustafa ÇALIŞKAN EİE - Yenilenebilir Enerji Kaynakları Şubesi Müdür Vekili
TÜRKİYE RÜZGAR ENERJİSİ POTANSİYELİ Mustafa ÇALIŞKAN EİE - Yenilenebilir Enerji Kaynakları Şubesi Müdür Vekili Dünya nüfusunun, kentleşmenin ve sosyal hayattaki refah düzeyinin hızla artması, Sanayileşmenin
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARIMIZ VE ELEKTRİK ÜRETİMİ. Prof. Dr. Zafer DEMİR --
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARIMIZ VE ELEKTRİK ÜRETİMİ Prof. Dr. Zafer DEMİR -- zaferdemir@anadolu.edu.tr Konu Başlıkları 2 Yenilenebilir Enerji Türkiye de Politikası Türkiye de Yenilenebilir Enerji Teşvikleri
Pompaj Depolamalı Hidroelektrik Santral i kısaca açıklayarak avantajlarını ve teknik detaylarını kısaca özetleyebilir misiniz? "PHES"LERE İLGİ ARTIYOR
"Dr. Cihat Tuna: Bu sistem Dünyada 1900 lü yıllardan beri kullanılmakta ve her geçen gün yapılan PHES yatırımları artırılmaktadır. Dünyada, 25.000 MW güç ile Japonya başta olmak üzere pek çok gelişmiş
Şekil-4.1 Hidroelektrik enerji üretim akım şeması
48 4.1 HİDROELEKTRİK ENERJİSİ Hidroelektrik santraller (HES) akan suyun gücünü elektriğe dönüştürürler. Akan su içindeki enerji miktarını suyun akış veya düşüş hızı tayin eder. Büyük bir nehirde akan su
Rüzgar Gücü İzleme ve Tahmin Merkezi. Maksut SARAÇ
Rüzgar Gücü İzleme ve Tahmin Merkezi Maksut SARAÇ Proje Dairesi Başkanı Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü Tel: 0312 295 50 40 E-mail : msarac@eie.gov.tr Rüzgar Enerjisi ve Türbinleri Yerel Sempozyumu
SOMA DAN SONRA: TÜRKİYE DE ENERJİ KAYNAKLARI, ÜRETİM VE TÜKETİMİ, ALTERNATİF ENERJİLER, ENERJİ POLİTİKALARI 18 HAZİRAN 2014
SOMA DAN SONRA: TÜRKİYE DE ENERJİ KAYNAKLARI, ÜRETİM VE TÜKETİMİ, ALTERNATİF ENERJİLER, ENERJİ POLİTİKALARI 18 HAZİRAN 2014 İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ 1 TÜRKİYE DE HİDROELEKTRİK ENERJİ Prof. Dr. Bihrat
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI ENERJİ Artan nüfus ile birlikte insanların rahat ve konforlu şartlarda yaşama arzuları enerji talebini sürekli olarak artırmaktadır. Artan enerji talebini, rezervleri sınırlı
ENERJİ KAYNAKLARI. Yrd.Doç.Dr. Cabbar Veysel BAYSAL Erciyes Üniversitesi Müh. Fak. Elektrik-Elektronik Müh. Böl.
ENERJİ KAYNAKLARI Yrd.Doç.Dr. Cabbar Veysel BAYSAL Erciyes Üniversitesi Müh. Fak. Elektrik-Elektronik Müh. Böl. cvbaysal@erciyes.edu.tr 1 Giriş Enerji Nedir? Enerji, en basit tarifle, iş yapabilme yetisidir.
Dünyada Enerji Görünümü
22 Ocak 2015 Dünyada Enerji Görünümü Gelir ve nüfus artışına paralel olarak dünyada birincil enerji talebi hız kazanmaktadır. Özellikle OECD dışı ülkelerdeki artan nüfusun yanı sıra, bu ülkelerde kentleşme
Türkiye nin Enerji Politikalarına ve Planlamasına Genel Bakış
Türkiye nin Enerji Politikalarına ve Planlamasına Genel Bakış Yrd. Doç. Dr. Vedat GÜN Enerji Piyasası İzleme ve Arz Güvenliği Daire Başkanı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı 28-29-30 Haziran 2007, EMO-İÇEF,
2012 SEKTÖR RAPORU TEMSAN TÜRKİYE ELEKTROMEKANİK SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
TEMSAN TÜRKİYE ELEKTROMEKANİK SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DÜNYADA ELEKTRİK ENERJİSİ SEKTÖRÜNÜN GÖRÜNÜMÜ Bilindiği üzere, elektrik enerjisi tüketimi gelişmişliğin göstergesidir. Bir ülkedeki kişi başına düşen
Akıllı Şebekelerde Enerji Depolama Çözümleri 27.04.2015
Akıllı Şebekelerde Enerji Depolama Çözümleri 27.04.2015 Prof. Dr. Engin ÖZDEMİR KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLĞİ BÖLÜMÜ E-mail: eozdemir@kocaeli.edu.tr İÇERİK: ENERJİ
YELİ VE MEVCUT YATIRIMLAR
TÜRKİYE RÜZGAR R ENERJİSİ POTANSİYEL YELİ VE MEVCUT YATIRIMLAR RÜZGAR ENERJİSİ VE SANTRALLERİ SEMİNERİ Rahmi Koç Müzesi Konferans Salonu - İstanbul (27 MAYIS 2011) MUSTAFA ÇALIŞKAN Makine Yüksek Mühendisi
Hidroelektrik Enerji. Enerji Kaynakları
Hidroelektrik Enerji Enerji Kaynakları Türkiye de kişi başına yıllık elektrik tüketimi 3.060 kwh düzeylerinde olup, bu miktar kalkınmış ve kalkınmakta olan ülkeler ortalamasının çok altındadır. Ülkemizin
GDF SUEZ de Su Ayak İzi ve Su Risklerinin Yönetimi. Peter Spalding: HSE Manager, GDF SUEZ Energy International April 2015
GDF SUEZ de Su Ayak İzi ve Su Risklerinin Yönetimi Peter Spalding: HSE Manager, GDF SUEZ Energy International April 2015 GDF SUEZ Önemli Rakamlar 2013 de 81,3 milyar gelir 147,400 dünyada çalışan sayısı
POMPAJ DEPOLAMALI HĠDROELEKTRĠK SANTRALLER PUMPED-STORAGE POWER PLANTS
POMPAJ DEPOLAMALI HĠDROELEKTRĠK SANTRALLER PUMPED-STORAGE POWER PLANTS ĠnĢ. Müh. Maksut SARAÇ Proje Dairesi BaĢkanı Elektrik ĠĢleri Etüt Ġdaresi Genel Müdürlüğü (EIE), Ankara, Türkiye msarac@eie.gov.tr
İstanbul Bilgi Üniversitesi Enerji Sistemleri Mühendisliği. Çevreye Duyarlı Sürdürülebilir ve Yenilenebilir Enerji Üretimi ve Kullanımı
İstanbul Bilgi Üniversitesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Çevreye Duyarlı Sürdürülebilir ve Yenilenebilir Enerji Üretimi ve Kullanımı Günlük Hayatımızda Enerji Tüketimi Fosil Yakıtlar Kömür Petrol Doğalgaz
ÜLKEMİZDE ENERJİ ARZ GÜVENLİĞİ VE ALINAN TEDBİRLER
ÜLKEMİZDE ENERJİ ARZ GÜVENLİĞİ VE ALINAN TEDBİRLER TÜRKİYE BİRİNCİL ENERJİ TALEBİ Türkiye Birincil Enerji Talebi (Milyon TEP) 61% Son 13 yılda: Politik istikrar 77 124 İsikrarlı ekonomik büyüme İyileşen
2013 SEKTÖR RAPORU TEMSAN TÜRKİYE ELEKTROMEKANİK SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
TEMSAN TÜRKİYE ELEKTROMEKANİK SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DÜNYADA ELEKTRİK ENERJİSİ SEKTÖRÜNÜN GÖRÜNÜMÜ Bilindiği üzere, elektrik enerjisi tüketimi gelişmişliğin göstergesidir. Bir ülkedeki kişi başına düşen
Elektrik Üretiminde Enerji Verimliliği için KOJENERASYON VE TRİJENERASYON
Elektrik Üretiminde Enerji Verimliliği için KOJENERASYON VE TRİJENERASYON 27 MAYIS 2015 - İZMİR Yavuz Aydın Başkan TÜRKOTED KÜRESEL ENERJİ PİYASALARINDA GELİŞMELER VE BEKLENTİLER 2 02.06.2015 The future
ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİMİNDE KULLANILAN KAYNAKLAR
ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİMİNDE KULLANILAN KAYNAKLAR Alternatör Elektrik elde etmek için bir mıknatısı iletken sargı içinde kendi çevresinde döndürmemiz yeterlidir. Manyetik alanın hareketi ile de elektrik
İÇİNDEKİLER SUNUŞ... XIII 1. GENEL ENERJİ...1
İÇİNDEKİLER SUNUŞ... XIII 1. GENEL ENERJİ...1 1.1. Dünya da Enerji...1 1.1.1. Dünya Birincil Enerji Arzındaki Gelişmeler ve Senaryolar...1 1.2. Türkiye de Enerji...4 1.2.1. Türkiye Toplam Birincil Enerji
AR& GE BÜLTEN Yılına Girerken Enerji Sektörü Öngörüleri
2006 Yılına Girerken Enerji Sektörü Öngörüleri Nurel KILIÇ Dünya da ve Türkiye de ulusal ve bölgesel enerji piyasaları, tarihin hiçbir döneminde görülmediği kadar ticaret, rekabet ve yabancı yatırımlara
Türkiye Rüzgar Enerjisi Sektör Toplantısı ( TÜRES 2017/1 )
Türkiye Rüzgar Enerjisi Sektör Toplantısı ( TÜRES 2017/1 ) TÜRKİYE KURULU GÜCÜ 2017 MART SONU TÜRKİYE KURULU GÜCÜNÜN BİRİNCİL ENERJİ KAYNAKLARINA GÖRE DAĞILIMI (TOPLAM 79.178,3 MW) KATI+SIVI; 667,1; 0,85%
HİSAR REG. VE HES BİLGİ NOTU
HİSAR REG. VE HES BİLGİ NOTU ODAŞ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. 2015 ŞUBAT HİSAR HİDRO ELEKTRİK SANRALİ PROJE BİLGİ NOTU : Hisar Regülatörü ve HES projesi Marmara bölgesinde Sakarya Nehri üzerinde Bilecik
KÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER
KÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER Prof.Dr. Hasancan OKUTAN İTÜ Kimya Mühendisliği Bölümü okutan@itu.edu.tr 18 Haziran 2014 İTÜDER SOMA dan Sonra: Türkiye de
Türkiye de Rüzgar Enerjisi. www.euas.gov.tr 1
Türkiye de Rüzgar Enerjisi www.euas.gov.tr 1 Enerjinin Önemi Günümüz dünyasında bir ülkenin sürdürülebilir kalkınma hamlelerini gerçekleştirmesi, toplumsal refahı yükseltmesi ve global ölçekte rekabet
TÜRKİYE ELEKTRİK SİSTEMİ (ENTERKONNEKTE SİSTEM)
TÜRKİYE ELEKTRİK SİSTEMİ (ENTERKONNEKTE SİSTEM) 8. İLETİM TESİS VE İŞLETME GRUP MÜDÜRLÜĞÜ (İŞLETME VE BAKIM MÜDÜRLÜĞÜ) HAZIRLAYAN TEMMUZ 2008 Ankara 1 Gönderen: Recep BAKIR recepbakir38@mynet.com ENTERKONNEKTE
Enerji Yatırımları Fizibilite Raporu Hazırlanması Semineri Enerji Yatırımlarının Çevresel ve Sosyal Etkilerinin Değerlendirilmesi 29 Mart 2012
Enerji Yatırımları Fizibilite Raporu Hazırlanması Semineri Enerji Yatırımlarının Çevresel ve Sosyal Etkilerinin Değerlendirilmesi 29 Mart 2012 H.Bülent KADIOĞLU Çevre Mühendisi Golder Associates Sunum
POMPAJ DEPOLAMALI HİDROELEKTRİK SİSTEMLER
MAKALE POMPAJ DEPOLAMALI HİDROELEKTRİK SİSTEMLER Ümit Ünver * Yrd. Doç. Dr., Yalova Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Sistemleri Mühendisliği Bölümü, Yalova umit.unver@yalova.edu.tr Hilal Bilgin Yalova
ÇEŞME YARIMADASI RÜZGÂR SANTRALLERİNİN İLETİM SİSTEMİNE BAĞLANTISI
1 ÇEŞME YARIMADASI RÜZGÂR SANTRALLERİNİN İLETİM SİSTEMİNE BAĞLANTISI İ. Kürşat BÜLBÜL 1 ÖZET Bu çalışmada; rüzgâr santrallerinin güç sistemlerine entegrasyonu, iletim sistemi operatörünün bakış açısından
TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM SİSTEMİNDE RÜZGÂR ENERJİ SANTRALLERİ TEİAŞ
TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM SİSTEMİNDE RÜZGÂR ENERJİ SANTRALLERİ TEİAŞ Kemal YILDIR Genel Müdür Yönetim Kurulu Başkanı TÜREK, İstanbul Kasım 2013 ANA FAALİYET KONULARI Türkiye Elektrik Sistemini yönetmek Türkiye
TÜRKIYE NİN MEVCUT ENERJİ DURUMU
TÜRKIYE NİN MEVCUT ENERJİ DURUMU Zinnur YILMAZ* *Cumhuriyet Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, SİVAS E-mail: zinnuryilmaz@cumhuriyet.edu.tr, Tel: 0346 219 1010/2476 Özet Yüzyıllardan
4.3.1.2.1. ENERJİ EKİPMANLARI 1
4.3.1.2.1. ENERJİ EKİPMANLARI 1 1. Türkiye, enerji talep artışının en hızlı gerçekleştiği ülkelerden birisidir. Yapılan projeksiyonlar, enerji talep hızının ileride daha da artacağını (2021 yılına kadar
Küçük ve Mikro Ölçekli Enerji Yatırımları için Hibrit Enerji Modeli
Küçük ve Mikro Ölçekli Enerji Yatırımları için Hibrit Enerji Modeli Mustafa Yıldız Enerji Mühendisliği Yüksek Lisans Programı Bitirme Tezi Danışman: Yard. Doç. Dr. Ferhat Bingöl 4. İzmir Rüzgar Sempozyumu
TÜRKİYE NİN RÜZGAR ENERJİSİ POLİTİKASI ZEYNEP GÜNAYDIN ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI ENERJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
TÜRKİYE NİN RÜZGAR ENERJİSİ POLİTİKASI ZEYNEP GÜNAYDIN ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI ENERJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GİRİŞ POTANSİYEL MEVZUAT VE DESTEK MEKANİZMALARI MEVCUT DURUM SONUÇ Türkiye Enerji
KÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER
KÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER Prof.Dr. Hasancan OKUTAN İTÜ Kimya Mühendisliği Bölümü okutan@itu.edu.tr 24 Ekim 2014 29. Mühendislik Dekanları Konseyi Toplantısı
Türkiye nin Elektrik Üretimi ve Tüketimi
Türkiye nin Elektrik Üretimi ve Tüketimi -Çimento Sanayinde Enerji Geri Kazanımı Prof. Dr. İsmail Hakkı TAVMAN Dokuz Eylül Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü Enerji Kaynakları Kullanışlarına Göre
Dr. Rüstem KELEŞ SASKİ Genel Müdürü ADASU Enerji AŞ. YK Başkanı
Dr. Rüstem KELEŞ SASKİ Genel Müdürü ADASU Enerji AŞ. YK Başkanı Konunun önemi Belediyelerin enerji kaynakları; Hidrolik Bio kütle Bu kaynaklardan belediyeler nasıl yararlanabilir, Yenilenebilir enerji
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE ÇEVRE MEVZUATI
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE ÇEVRE MEVZUATI Dr. Gülnur GENÇLER ABEŞ Çevre Yönetimi ve Denetimi Şube Müdürü Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü 06/02/2016 YENİLENEBİLİR ENERJİ NEDİR? Sürekli devam eden
TMMOB Maden Mühendisleri Odası
TÜRKİYE ENERJİ POLİTİKALARI İÇERİSİNDE KÖMÜRÜN K ÖNEMİ TMMOB Maden Mühendisleri Odası ENERJİNİN ÖNEMİ Sanayinin temel girdilerinden olan enerji, ulusların kalkınmalarında ve refaha ulaşmalarında büyük
TÜRKİYE DOĞAL GAZ MECLİSİ 2013-2014 KIŞ DÖNEMİ DOĞAL GAZ GÜNLÜK PUANT TÜKETİM TAHMİNİ VE GELECEK YILLARA İLİŞKİN ALINMASI GEREKEN TEDBİRLER
2013-2014 KIŞ DÖNEMİ DOĞAL GAZ GÜNLÜK PUANT TÜKETİM TAHMİNİ VE GELECEK YILLARA İLİŞKİN ALINMASI GEREKEN TEDBİRLER 2014 İÇİNDEKİLER 1. Talebe İlişkin Baz Senaryolar 2. Doğal Gaz Şebekesi Arz İmkânlarına
Yenilenebilir Enerji Kaynakları
Yenilenebilir Enerji Kaynakları Türkiye Enerji Fırsatları Enerji Kaynakları Genel Görünümü Enerji Kaynaklarına Göre Maliyet Ve Fırsatları Enerji Sektöründeki Büyük Oyuncuların Yeri Türkiye de Enerji Sektörü
TÜRKİYE RÜZGAR VE GÜNEŞ ENERJİSİ POTANSİYELİ. Mustafa ÇALIŞKAN EİE - Yenilenebilir Enerji Kaynakları Şubesi Müdür Vekili
TÜRKİYE RÜZGAR VE GÜNEŞ ENERJİSİ POTANSİYELİ Mustafa ÇALIŞKAN EİE - Yenilenebilir Enerji Kaynakları Şubesi Müdür Vekili Dünya nüfusunun, kentleşmenin ve sosyal hayattaki refah düzeyinin hızla artması,
2014 SEKTÖR RAPORU TEMSAN TÜRKİYE ELEKTROMEKANİK SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
TEMSAN TÜRKİYE ELEKTROMEKANİK SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DÜNYADA ELEKTRİK ENERJİSİ SEKTÖRÜNÜN GÖRÜNÜMÜ Gelişmekte olan ülkelerdeki sanayileşme enerjiye olan talebin hızla artmasına neden olmaktadır. Enerji,
Enervis H o ş g e l d i n i z Ekim 2015
Enervis H o ş g e l d i n i z Ekim 2015 Dünya Enerji Genel Görünümü Genel Görünüm Dünya Birincil Enerji Tüketimi 2013-2035 2013 2035F Doğalgaz %24 Nükleer %4 %7 Hidro %2 Yenilenebilir Petrol %33 Kömür
Yenilebilir Enerji Kaynağı Olarak Rüzgar Enerjisi
Yenilebilir Enerji Kaynağı Olarak Rüzgar Enerjisi İbrahim M. Yağlı* Enerji üretiminde Rüzgar Enerjisinin Üstünlükleri Rüzgar enerjisinin, diğer enerji üretim alanlarına göre, önemli üstünlükleri bulunmaktadır:
BGT MAVİ ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM TİC. A.Ş. 8,566 MW SUKENARI HİDROELEKTRİK SANTRALI PROJE BİLGİ NOTU
BGT Mavi Enerji Elektrik Üretim Dağıtım Pazarlama Sanayi ve Ticaret SU KENARI HİDROELEKTRİK SANTRALİ BGT MAVİ ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM TİC. A.Ş. 8,566 MW SUKENARI HİDROELEKTRİK SANTRALI PROJE BİLGİ NOTU
İÇİNDEKİLER TABLO VE ŞEKİLLER...
İÇİNDEKİLER TABLO VE ŞEKİLLER...4 1.Yönetici Özeti... 11 2.Giriş... 12 3.Sektörel Analiz... 13 3.1 Birincil Enerji Kaynaklarına Bakış...13 3.1.1 Kömür... 13 3.1.1.1 Dünya da Kömür... 14 3.1.1.1.1 Dünya
TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM SİSTEMİ RÜZGÂR SANTRALİ BAĞLANTILARI
TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM SİSTEMİ RÜZGÂR SANTRALİ BAĞLANTILARI Ercüment ÖZDEMİRCİ APK Daire Başkanlığı TEİAŞ Türkiye Rüzgar Enerjisi Kongresi 7-8 Kasım İstanbul ANA FAALİYET KONULARI Türkiye İletim Sistemi
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI RÜZGAR ENERJİSİ SİSTEMLERİ Eğitim Merkezi Projesi
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI RÜZGAR ENERJİSİ SİSTEMLERİ Eğitim Merkezi Projesi Konu Başlıkları Enerjide değişim Enerji sistemleri mühendisliği Rüzgar enerjisi Rüzgar enerjisi eğitim müfredatı Eğitim
Türkiye nin Enerji Teknolojileri Vizyonu
Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu 26. Toplantısı Türkiye nin Enerji Teknolojileri Vizyonu Prof. Dr. Yücel ALTUNBAŞAK Başkanı Enerji İhtiyacımız Katlanarak Artıyor Enerji ihtiyacımız ABD, Çin ve Hindistan
Enerji Sektörüne İlişkin Yatırım Teşvikleri
Enerji Sektörüne İlişkin Yatırım Teşvikleri 5 Kasım 2015 Ekonomi Bakanlığı 1 Enerji Sektöründe Düzenlenen Teşvik Belgeleri V - 20.06.2012-30.06.2014 Döneminde Düzenlenen Yatırım Teşvik Belgelerinin Kaynaklarına
TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI. OLGUN SAKARYA / SBF-ANKARA EMO Enerji Birim Koordinatörü 1
1954 TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI OLGUN SAKARYA 12.05.2016 / SBF-ANKARA EMO Enerji Birim Koordinatörü 1 Türkiye de elektrik üretimi ilk defa 1902 yılında Tarsus'ta bir su değirmeni miline bağlanan
Fatih YAZITAŞ Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü Yeni Teknolojiler ve Destek Daire Başkanı
Fatih YAZITAŞ Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü Yeni Teknolojiler ve Destek Daire Başkanı İstanbul, Kasım 2014 Son 10 Yılda Gelinen Nokta(2003-2013) Elektrik tüketimi yaklaşık 2 kat artışla 245 milyar
Yalova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü. Enerjinin Önemi? Enerji Sistemleri Mühendisi Kimdir?
Yalova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü Enerjinin Önemi? Enerji, ekonomik ve sosyal kalkınmanın temel unsurlarından biri olması yanısıra, yaşamın sürdürülebilmesi
SÜRDÜRÜLEBİLİR ENERJİ VE HİDROJEN ZEYNEP KEŞKEK ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ
SÜRDÜRÜLEBİLİR ENERJİ VE HİDROJEN ZEYNEP KEŞKEK ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ HİDROJENİN DEPOLANMASI ÇÖZÜM BEKLEYEN SORUNLAR Hidrojenin en önemli özelliklerinden biri depolanabilir olmasıdır.
Mars Enerji Hakkında
Mars Enerji Hakkında Mars Enerji International Hollanda Üretim Planı ; RES Servis ve kurulumda, Hollanda lı partner Avrupalı yatırımcıları TR ye gelmesinde köprü Üreticiler ile hızlı işbirlikleri Mars
Yakın n Gelecekte Enerji
Yakın n Gelecekte Enerji Doç.Dr.Mustafa TIRIS Enerji Enstitüsü Müdürü Akademik Forum 15 Ocak 2005 Kalyon Otel, İstanbul 1 Doç.Dr.Mustafa TIRIS 1965 Yılı nda İzmir de doğdu. 1987 Yılı nda İTÜ den Petrol
TÜRKİYE NİN HİDROLİK ENERJİ KAYNAKLARI VE EÜAŞ IN BÖLGEMİZE KATKISI
TÜRKİYE NİN HİDROLİK ENERJİ KAYNAKLARI VE EÜAŞ IN BÖLGEMİZE KATKISI Nevzat N. DOĞAN* Aydoğan ÜNVER** *EÜAŞ Karakaya HES İşletme Müdürü **EÜAŞ Atatürk HES İşletme Müdürü 1. GİRİŞ İnsanlık tarihinde geliştirilmiş
Ülkemizde Elektrik Enerjisi:
Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik-Bilgisayar Bilim Kolu Eğitim Seminerleri Dizisi 6 Mart 8 Mayıs 22 Destekleyen Kuruluşlar: Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği
Türkiye de Elektrik Enerjisi Üretimi ve Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Mevcut Durumu
Türkiye de Elektrik Enerjisi Üretimi ve Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Mevcut Durumu Türkiye de Elektrik Enerjisi Üretimi Türkiye Elektrik Enerjisi Üretimi üretimdeki paylarına göre sırasıyla doğalgaz,
SORULAR. 2- Termik santrallerden kaynaklanan atıklar nelerdir? 4- Zehirli gazların insanlar üzerindeki etkileri oranlara göre nasıl değişir?
SORULAR 1- Termik enerji nedir? 2- Termik santrallerden kaynaklanan atıklar nelerdir? 3- Gaz atıklar nelerdir? 4- Zehirli gazların insanlar üzerindeki etkileri oranlara göre nasıl değişir? 5- Bir termik
GÜNE ENERJ PV Sistemleri: PV uygulamaları
GÜNEŞ ENERJİSİ Güneşin enerjisini üç yolla kullanabiliriz, güneş enerjisi derken bu üçü arasındaki farkı belirtmek önemlidir: 1. Pasif ısı. Güneşten bize doğal olarak ulaşan ısıdır. Bina tasarımında dikkate
Enerjinin varlığını cisimler üzerine olan etkileri ile algılayabiliriz. Isınan suyun sıcaklığının artması, Gerilen bir yayın şekil değiştirmesi gibi,
ENERJİ SANTRALLERİ Enerji Enerji soyut bir kavramdır. Doğrudan ölçülemeyen bir değer olup fiziksel bir sistemin durumunu değiştirmek için yapılması gereken iş yoluyla bulunabilir. Enerjinin varlığını cisimler
Sistemleri. (Kojenerasyon) Sedat Akar Makina Mühendisi Topkapı Endüstri, Gn.Md. 04.01.2010 - İstanbul
Birleşik ik Isı ve GüçG Sistemleri (Kojenerasyon) Sedat Akar Makina Mühendisi Topkapı Endüstri, Gn.Md. 1 Birleşik ik Isı ve GüçG Sistemi Kojenerasyon- Nedir? En temel ifadeyle ; Elektrik ve Isının aynı
İZMİR KEMALPAŞA ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ GÜNEŞ SANTRALİ UYGULAMASI
İZMİR KEMALPAŞA ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ GÜNEŞ SANTRALİ UYGULAMASI Mustafa Orçun ÖZTÜRK mustafaozturk@kosbi.org.tr ÖZET Günümüzde fosil yakıtlarının sonunun gelecek olması maliyetlerinin fazla olması ve
AYLIK ENERJİ İSTATİSTİKLERİ RAPORU-5
EİGM İstatistik & Analiz Enerji İşleri Genel Müdürlüğü http://www.enerji.gov.tr/yayinlar_raporlar/ Mayıs 2014 AYLIK ENERJİ İSTATİSTİKLERİ RAPORU-5 Esra KARAKIŞ, Enerji İstatistikleri Daire Başkanlığı İçindekiler
Türkiye de Jeotermal Enerji ve Potansiyeli
Temiz Enerji Günleri İTÜ Elektrik Mühendisliği Kulübü 6-7 Mart 2013 Türkiye de Jeotermal Enerji ve Potansiyeli Abdurrahman SATMAN İTÜ Petrol ve Doğalgaz Mühendisliği Bölümü İTÜ Enerji Enstitüsü Konvansiyonel
Yenilenebilir olmayan enerji kaynakları (Birincil yahut Fosil) :
Günümüzde küresel olarak tüm ülkelerin ihtiyaç duyduğu enerji, tam anlamıyla geçerlilik kazanmış bir ölçüt olmamakla beraber, ülkelerin gelişmişlik düzeylerini gösteren önemli bir kriterdir. İktisadi olarak
BİYOKÜTLE ENERJİ SANTRALİ BİOKAREN ENERJİ
BİYOKÜTLE ENERJİ SANTRALİ BİOKAREN ENERJİ BİYOKÜTLE SEKTÖRÜ Türkiye birincil enerji tüketimi 2012 yılında 121 milyon TEP e ulaşmış ve bu rakamın yüzde 82 si ithalat yoluyla karşılanmıştır. Bununla birlikte,
Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi YATLARDA KULLANILAN GÜNEŞ ENERJİSİ SİSTEMLERİNİN TASARIMI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA
YATLARDA KULLANILAN GÜNEŞ ENERJİSİ SİSTEMLERİNİN TASARIMI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA 1 Onur GÜNAY, 2 Yiğit GÜLMEZ, 3 Oğuz ATİK 1 Araş.Gör., Dokuz Eylül Üniversitesi, Denizcilik Fakültesi, İzmir, onur.gunay@deu.edu.tr
Onur ELMA TÜRKIYE DE AKILLI ŞEBEKELER ALT YAPISINA UYGUN AKILLI EV LABORATUVARI. Yıldız Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliği
1 TÜRKIYE DE AKILLI ŞEBEKELER ALT YAPISINA UYGUN AKILLI EV LABORATUVARI SMART HOME LABORATORY FOR SMART GRID INFRASTRUCTURE IN TURKEY Yıldız Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliği Sunan Onur ELMA 2
2010 SEKTÖR RAPORU TEMSAN TÜRKİYE ELEKTROMEKANİK SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
TEMSAN TÜRKİYE ELEKTROMEKANİK SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DÜNYADA ELEKTRİK ENERJİSİ SEKTÖRÜNÜN GÖRÜNÜMÜ Bilindiği üzere, elektrik enerjisi tüketimi gelişmişliğin göstergesidir. Bir ülkedeki kişi başına düşen
RES İLETİM SİSTEMİ BAĞLANTILARI VE MEVZUAT SÜREÇLERİ
RES İLETİM SİSTEMİ BAĞLANTILARI VE MEVZUAT SÜREÇLERİ Ercüment ÖZDEMİRCİ Ar-Ge Müdürü APK Dairesi Başkanlığı 2013 TÜREK İstanbul, 6-7 Kasım 2013 1 İSPANYA RES KURULU GÜCÜ İspanya kurulu gücü 95.043 MW tır.
qwertyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçq wertyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçqw ertyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçqwer tyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçqwerty
qwertyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçq wertyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçqw 1 ertyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçqwer tyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçqwerty Petrolden Başka Enerjı Kaynakları Var mıdır? uiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçqwertyui
YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Türkiye Güneş Enerjisi Geleceği Solar TR2016, 06 Aralık
YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Türkiye Güneş Enerjisi Geleceği Solar TR2016, 06 Aralık 1 YE ve EV Politika,Mevzuat İzin süreçleri Enerji Verimliliği Yenilenebilir Enerji YEGM Teknik Etki Analizleri
Dünyada Enerji Görünümü
09 Nisan 2014 Çarşamba Dünyada Enerji Görünümü Dünyada, artan gelir ve nüfus artışına paralel olarak birincil enerji talebindeki yükseliş hız kazanmaktadır. Nüfus artışının özellikle OECD Dışı ülkelerden
ŞEBEKEDEN BAĞIMSIZ MİKRO ŞEBEKELERDE ENERJİ YÖNETİMİNİN ROLÜ
ŞEBEKEDEN BAĞIMSIZ MİKRO ŞEBEKELERDE ENERJİ YÖNETİMİNİN ROLÜ Behçet KOCAMAN Bitlis Eren Üniversitesi, Mühendislik Mimarlık Fakültesi, Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü bkocaman1@gmail.com ÖZET İnsan
Türkiye de Kojenerasyon Potansiyeli, Uygulamaları ve Yasal Durum
E P D K Türkiye de Kojenerasyon Potansiyeli, Uygulamaları ve Yasal Durum Rıza GÜNGÖR Grup Başkanı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu EİE Toplantı Salonu 21 Mart 2007 E P D K Kojenerasyon Nedir? Isı ve elektrik
Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Elektrik Üretimi. Hakan Şener AKATA ETK Uzm. Yard.
Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Elektrik Üretimi Hakan Şener AKATA ETK Uzm. Yard. Akış Yenilenebilir Enerji Kaynakları YEK Potansiyeli YEK Gelişim YEK Hedefler Lisanslı Elektrik Üretim Tesisleri Lisanssız
YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ M E H M E T A Ş K E R, 2 5. 0 9. 2 0 1 3 I S T A N B U L TÜRKİYE'NİN YENİLENEBİLİR ENERJİ POLİTİKALARI : Elektrik enerjisi üretmek için yenilenebilir kaynakların kullanımını
TÜRKİYE 2013 YILLIK ENERJİ İSTATİSTİKLERİ RAPORU
TÜRKİYE 213 YILLIK ENERJİ İSTATİSTİKLERİ RAPORU Esra KARAKIŞ, Enerji İstatistikleri Daire Başkanlığı İçindekiler Özet... 1. DENGE... 2 1. ELEKTRİK... 4 2. DOĞAL GAZ... 9 3. LİNYİT VE TAŞ KÖMÜRÜ... 1 4.
Enerji Kaynakları ENERJİ 1) YENİLENEMEZ ENERJİ KAYNAKLARI 2) YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI
ENERJİ Enerji, iş yapabilme kabiliyetidir. Bir sistemin enerjisi, o sistemin yapabileceği azami iştir Enerji Kaynakları 1) YENİLENEMEZ ENERJİ KAYNAKLARI 2) YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI YENİLENEMEZ ENERJİ
AYLIK ENERJİ İSTATİSTİKLERİ RAPORU-7
EİGM İstatistik & Analiz Enerji İşleri Genel Müdürlüğü http://www.enerji.gov.tr/tr-tr/eigm-raporlari Temmuz 2016 AYLIK ENERJİ İSTATİSTİKLERİ RAPORU-7 Latife DEMİRTAŞ, Enerji İstatistikleri Daire Başkanlığı
HİDROELTRİK SANTARALLERİ
HİDROELTRİK SANTARALLERİ Bir miktar yükseklik kazandırılmış akışkanın(suyun) potansiyel enerjisine hidrolik enerji denir. Bu enerjiyi önce çeşitli düzeneklerle mekanik enerjiye, ordanda elektrik enerjisine
İZMİR İLİ ENERJİ TESİSLERİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ (Aliağa Bölgesi) TMMOB Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şubesi
İZMİR İLİ ENERJİ TESİSLERİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ (Aliağa Bölgesi) TMMOB Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şubesi Giriş Sanayi devriminin gerçekleşmesi ile birlikte; üretimde enerji talebi artmış, sermaye sınıfı
ANKARA İLİ ELEKTRİK ÜRETİM-TÜKETİM DURUMU
ANKARA İLİ ELEKTRİK ÜRETİM- DURUMU Yusuf BAYRAK TEİAŞ APK Dairesi Başkanlığı Türkiye elektrik sistemi tümleşik bir sistemdir. Bölgelerin veya illerin coğrafi sınırları ile elektrik sistemi işletme bölgelerinin
Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi TÜRKİYE 10. ENERJİ KONGRESİ TÜRKİYE NİN ENERJİ PAZARINA KUZEYDOĞU ANADOLUNUN KATKISI
Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi TÜRKİYE 10. ENERJİ KONGRESİ TÜRKİYE NİN ENERJİ PAZARINA KUZEYDOĞU ANADOLUNUN KATKISI Dr. Ahmet H. ALPASLAN DSİ XVI. Bölge Müdürlüğü, ARTVİN ahalpaslan@dsi.gov.tr
Su Temini ve Atıksu Toplama Sistemlerinde Enerji Verimliliği Sevgi TOKGÖZ GÜNEŞ & Hasan SARPTAŞ TMMOB Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şubesi
Su Temini ve Atıksu Toplama Sistemlerinde Enerji Verimliliği Sevgi TOKGÖZ GÜNEŞ & Hasan SARPTAŞ TMMOB Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şubesi İzmir Bölgesi Enerji Formu 7-8 Nisan 2017// İzmir Mimarlık Merkezi
ENERJİ KAYNAKLARI ve TÜRKİYE DİYARBAKIR TİCARET VE SANAYİ ODASI
ENERJİ KAYNAKLARI ve TÜRKİYE DİYARBAKIR TİCARET VE SANAYİ ODASI ENERJİ KAYNAKLARI ve TÜRKİYE Türkiye önümüzdeki yıllarda artan oranda enerji ihtiyacı daha da hissedecektir. Çünkü,ekonomik kriz dönemleri
Yenilenebilir Enerji Kaynaklarımız ve Mevzuat. Hulusi KARA Grup Başkanı
Yenilenebilir Enerji Kaynaklarımız ve Mevzuat Hulusi KARA Grup Başkanı Sunum Planı Yenilenebilir Enerji Kaynakları Potansiyelimiz ve Mevcut Durum İzmir ve Rüzgar Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına İlişkin
TÜRKİYE KÖMÜR İŞLETMELERİ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ PAZARLAMA SATIŞ DAİRE BAŞKANLIĞI 2006; EYLÜL ANKARA. Mustafa AKTAŞ
TÜRKİYE KÖMÜR İŞLETMELERİ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 2006; EYLÜL ANKARA Mustafa AKTAŞ DÜNYA BİLİNEN FOSİL REZERVLERİN ÖMRÜ (R/Ü,YIL) 2005 SONU 250 227 Y I L 200 150 100 50 0 136 65,1 40,6 14 16 PETROL DOĞALGAZ
SU ÜRÜNLERİNDE MEKANİZASYON-2
SU ÜRÜNLERİNDE MEKANİZASYON-2 Yrd.Doç.Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları & Teknolojileri Mühendisliği Bölümü Kaynak: YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE TEKNOLOJİLERİ
1.10.2015. Kömür ve Doğalgaz. Öğr. Gör. Onur BATTAL
Kömür ve Doğalgaz Öğr. Gör. Onur BATTAL 1 2 Kömür yanabilen sedimanter organik bir kayadır. Kömür başlıca karbon, hidrojen ve oksijen gibi elementlerin bileşiminden oluşmuş, diğer kaya tabakalarının arasında
Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü. fyazitas@yegm.gov.tr. Türkiye Rüzgar Enerjisi Kongresi 8 Kasım 2012
Fatih ihyazitaş Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü Yeni Teknolojiler ve Destek Daire Başkanı fyazitas@yegm.gov.tr Türkiye Rüzgar Enerjisi Kongresi 8 Kasım 2012 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü Tarihçesi