HAFTALIK RAPOR 27 Şubat 2018

Transkript

1 Ara.8 Haz.9 Ara.9 Haz.1 Ara.1 Haz.11 Ara.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Ara.13 Haz.14 Haz.1 Ara.1 Haz.16 Haz.17 Şub.17 Mar.17 Nis.17 May.17 Haz.17 Ağu.17 Eyl.17 Eki.17 Kas.17 HAFTALIK RAPOR 27 Şubat yılında canlanan ekonomik aktivite ile cari işlemler açığı genişledi. 217 yılı genelinde enerji fiyatlarındaki artış, beklenmeyen yüksek altın ithalatı ve dolayısıyla genişleyen dış ticaret açığı cari işlemler açığı üzerinde yukarı yönklü baskı oluşturdu. Her ne kadar ülkeye giriş yapan turist sayısında ve turizm gelirlerinde geçen seneye göre toparlanma yaşanmış olsa da 21 yılındaki seviyelerini henüz yakalamadığı görülüyor. Bu haftaki raporumuzda ödemeler dengesi bilançosunun aktif ve pasif tarafındaki gelişmeleri ele alacağız. 217 yılında cari işlemler açığı 47.1 milyar dolar gerçekleşti. Cari İşlemler Açığı (12 aylık toplam, milyar $) Ödemeler Dengesi Bilançosu ( milyar dolar) Enerji-Altın Hariç Cari İşlemler Açığı (12 aylık toplam, milyar $, sağ eksen) Cari Açık Net Hata Noksan Sermaye Hesabı Rezerv Değişimi -1-1 Cari işlemler açığı Aralık ayında geçen yılın aynı dönemine göre %76.3 artarak 7.7 milyar dolar ile beklentimize yakın açıklandı (VakıfBank beklentisi: 7.8 milyar dolar, piyasa beklentisi: 7. milyar dolar). Enerji ve altın ithalatındaki artışın belirleyici olduğu dış ticaret açığının geçen yıla göre %43 artması Türkiye ekonomisindeki büyümeyi olumlu yönde etkilerken, cari işlemler açığı üzerinde genişletici bir etki yarattı. Geçen yıla göre her ne kadar turizm gelirlerinde yıllık bazda %26 lık bir toparlanma yaşanmış olsa da eş zamanlı dış ticaret açığının genişlemiş olması, turizm gelirlerinin pozitif etkisini sınırlandırmış oldu. 12 aylık kümülatif rakamlarla cari işlemler açığı geçen yılki 33.1 milyar dolar seviyesinden 47.1 milyar dolara yükseldi. Mevsimsellikten arındırılıp 3 aylık ortalamaların yıllık değişimi alınıp bakıldığında ve Ocak ayı geçici dış ticaret verileri göz önünde bulundurulduğunda cari işlemler açığının seyri önümüzdeki dönemde bir süre daha yükselebileceğine işaret ediyor. AKTİF ÖDEMELER DENGESİ BİLANÇOSU (Aralık, Milyon Dolar) PASİF I-CARİ İŞLEMLER HESABI II-SERMAYE HESABI 1 A.DIŞ TİCARET DENGESİ III-FİNANS HESABI B.HİZMETLER DENGESİ A.DOĞRUDAN YATIRIMLAR C.BİRİNCİL GELİR DENGESİ D. REZERV VARLIKLAR D.İKİNCİL GELİR DENGESİ IV- NET HATA NOKSAN Toplam VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul

2 Şub.16 Nis.16 Haz.16 Ağu.16 Eki.16 Şub.17 Nis.17 Haz.17 Ağu.17 Eki.17 Cari işlemler açığının finansmanı bu yıl da ağırlıklı olarak portföy yatırımlardan karşılandı Finansman Hesabı (12 aylık kümülatif, milyar dolar) Doğrudan Yatırımlar Diğer Yatırımlar Portföy Yatırımları Ödemeler bilançosunun finansman tarafında baktığımızda Aralık ayında doğrudan ve portföy yatırımlardaki girişlerin oldukça sınırlı olduğu ancak diğer yatırımlarda yaklaşık 2 milyar dolarlık döviz çıkışı yaşandığı dikkat çekiyor. Bu çıkışın yaşanmasında yurtiçi bankaların yurtdışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıklarının 3.7 milyar dolar net artış göstermesi belirleyici oldu. Bankacılık sektörünün Aralık ayında kullandığı kredi tutarı 1.6 milyar dolar iken, diğer sektörlerin net kredi kullanımı 647 milyon dolar ile sınırlı oldu. Yıllık olarak değerlendirildiğinde, 216 yılı başından bu yana cari işlemler açığın finansmanının ağırlıklı olarak yeniden portföy yatırımları kanalıyla olduğu görülüyor. 216 yılı ile karşılaştırıldığında yıllık olarak doğrudan yatırımlar kanalıyla giriş yapan sermaye 1.2 milyar dolardan 8.1 milyar dolara geriledi. Portföy yatırımları doğrudan yatırımlardaki gerilemenin aksine 6.3 milyar dolardan 24.3 milyar dolara yükseldi. Diğer yatırımlarda ise 6. milyar dolarlık giriş yapan sermaye tutarı geçen seneye göre çok fazla değişim göstermedi. Rezerv Varlıklar (milyar dolar) TCMB nezdinde tutulan rezerv varlıklar 8.6 milyar dolar ile tarihinin en yüksek azalışını kaydetti. Bununla birlikte Kasım ve Aralık aylarında cari işlemler açığı finansmanının rezervlerle sağlandığı görülüyor. Net hata noksan kaleminde yaşanan döviz girişi ise 228 milyon dolar ile oldukça sınırlı oldu. Artan cari açığa rağmen bankacılık sektörünün borç çevirme oranının %1 ün üzerinde olduğu dolayısıyla borçlarını geri ödeme konusunda bir sıkıntı çekmediği görülüyor. Ancak bu oranın geçmiş dönemlerle karşılaştırıldığında oldukça gerilediği dikkat çekiyor. Söz konusu rasyonun 217 yılı için diğer sektörlerde daha yüksek olması bankacılık sektörüne göre yurtdışından borçlanmalarının daha çok olduğu söylenebilir. Sonuç olarak, 217 yılı değerlendirildiğinde yıllık cari işlemler açığı %42.1, dış ticaret açığı %43.4, parasal olmayan altın ithalatı ise %17 artış gösterdi. Geçen yıla göre turizm gelirlerinde yaşanan toparlanmaya karşın yıl içinde artan ithalat talebinin etkisiyle cari işlemler açığı geçen yıla göre yükseliş gösterdi. Finansman hesabının kompozisyonuna bakıldığında yıllık rakamlara göre doğrudan yatırımlar geçen seneki 1.2 milyar dolardan 8.2 milyar dolara gerilerken, portföy yatırımları 6.3 milyar dolardan 24.3 milyar dolara yükseldi. Yıllık olarak cari açığın finansmanına 6. milyar dolarlık katkı yaptığı görülen diğer yatırımların ise geçen yıla göre çok fazla değişmediği görülüyor. Ocak ayı geçici dış ticaret verilerine göre dış ticaret açığı ve altın ithalatında bu yıl görülen sert yükselişin bu yıl da devam edebileceği izlenimini veriyor. Bu bağlamda cari işlemler açığı 217 yılındaki kadar hızlı olmasa bile 218 de devam edeceği görülüyor. Öte yandan bu yıl da cari açığın artmaya devam edecek olması düşünüldüğünde, hisse senetleri ve tahvil bono piyasasını içeren portföy yatırımlarının geçen seneye göre belirgin bir artış yaşaması ve cari işlemler açığı finansmanının çoğunluğunun kısa vadeli bu kaynaktan yapılıyor olması VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul 2

3 önümüzdeki dönemde yakından takip edilmesi gereken bir unsur olarak devam edecektir. Ancak, turizm operatörleri tarafından açıklanan verilere göre Türkiye ye yapılan rezervasyon sayısındaki artış bu yıl turizm gelirleri kanalıyla genişlemeye devam edecek olan dış ticaret açığının olumsuz etkisini sınırlandıracaktır. Bununla birlikte 216 yılı Aralık ayında %3.8 olan cari işlemler açığı/gsyh oranının 217 yılını %. civarlarında bitireceğini tahmin ediyoruz. VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul 3

4 Haftalık Veri Takvimi (26 Şubat-2 Mart 218) Tarih Ülke Açıklanacak Veri Önceki Beklenti ABD Dallas Fed İmalat Endeksi (Şubat) Yeni Konut Satışları (Ocak, a-a) -%9.3 %4 Chicago Fed Aktivite Endeksi (Ocak).27.2 Japonya Öncü Göstergeler Endeksi (Aralık) ABD Dayanıklı Mal Siparişleri (Ocak, öncül) %2.8 -%2. Richmond FED İmalat Endeksi (Şubat) 14 1 Tüketici Güven Endeksi (Şubat) Euro Bölgesi Tüketici Güven Endeksi (Şubat).1.1 Almanya TÜFE (Şubat, öncül, y-y) %1.4 %1.3 Fransa Tüketici Güven Endeksi (Şubat) İtalya Tüketici Güven Endeksi (Şubat) Türkiye Dış Ticaret Endesi (Ocak) Milyar $ -- Konut Fiyat Endeksi (Aralık, a-a) % ABD GSYH (4. çeyrek, ikinci, ç-ç) %2.6 %2. Çekirdek Kiş. Tük. Harc. (4. çeyrek, ikinci, ç-ç) % Chicago PMI (Şubat) Bekleyen Konut Satışları (Ocak, y-y) -% Euro Bölgesi TÜFE (Şubat, öncül, y-y) %1.3 %1.2 Almanya İşsizlik Oranı (Şubat) %.4 %.4 Tüketici Güven Endeksi (Mart) Fransa GSYH (4. çeyrek, öncül, ç-ç) %2.4 %2.4 ÜFE (Ocak, y-y) % TÜFE (Şubat, öncül, y-y) %1. -- İngiltere Tüketici Güven Endeksi (Şubat) -9-1 Japonya Sanayi Üretim Endeksi (Ocak, öncül, y-y) %4.4 % Türkiye İmalat PMI (Şubat).7 -- ABD Haftalık İşsizlik Maaşı Başvuruları (Şubat) 222 bin kişi -- Kişisel Gelirler (Ocak) %.4 %.2 Kişisel Harcamalar (Ocak) %.4 %.2 İmalat PMI (Şubat).9 ISM İmalat Endeksi (Şubat) Euro Bölgesi İşsizlik Oranı (Ocak) %8.7 %8.6 İmalat PMI (Şubat) Japonya İmalat PMI (Şubat) ABD Michigan Üniv. Tük. Güv. Endeksi (Şubat) Euro Bölgesi ÜFE (Ocak, y-y) %2.2 %1.6 Almanya Perakende Satışlar (Ocak, y-y) -%1.9 %3. İtalya GSYH (4. çeyrek, y-y) %1.6 %1.6 Japonya İşsizlik Oranı (Ocak) %2.8 %2.8 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul 4

5 Mar.14 Haz.14 Eyl.14 Mar.1 Haz.1 Eyl.1 Ara.1 Mar.16 Haz.16 Eyl.16 Mar.17 Haz.17 Eyl I 212-II 212-III 212-IV 213-I 213-II 213-III 213-IV 214-I 214-II 214-III 214-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 216-I 216-II 216-III 216-IV 217-I 217-II 217-III Mar.1 Haz.1 Eyl.1 Ara.1 Mar.16 Haz.16 Eyl.16 Mar.17 Haz.17 Eyl.17 26Ç3 27Ç1 27Ç3 28Ç1 28Ç3 29Ç1 29Ç3 21Ç1 21Ç3 211Ç1 211Ç3 212Ç1 212Ç3 213Ç1 213Ç3 214Ç1 214Ç3 21Ç1 21Ç3 216Ç1 216Ç3 217Ç1 217Ç3 211-IV 212-I 212-II 212-III 212-IV 213-I 213-II 213-III 213-IV 214-I 214-II 214-III 214-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 216-I 216-II 216-III 216-IV 217-I 217-II 217-III TÜRKİYE Türkiye Büyüme Oranı Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) 1. Reel GSYH (y-y, %) 3 Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) Kaynak:TÜİK Tarım Sanayi İnşaat Hizmetler Kaynak:TÜİK Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %) Sanayi Üretim Endeksi Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%) Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %) Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (a-a, %) (Sağ Eksen) Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat Kaynak:TÜİK Kaynak: TÜİK Beyaz Eşya Üretimi Sanayi Ciro Endeksi Beyaz Eşya Üretimi (Adet) Aylık Sanayi Ciro Endeksi (21=1) Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak: TÜİK

6 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca.1 Tem.1 Oca.1 Tem.1 Oca.1 Oca.2 Oca.3 Oca.4 Oca. Oca.6 Oca.7 Oca.8 Oca.9 Oca.1 Oca.1 Şub.9 Ağu.9 Şub.1 Ağu.1 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13 Şub.14 Ağu.14 Şub.1 Ağu.1 Şub.16 Ağu.16 Şub.17 Ağu.17 Şub.18 Toplam Otomobil Üretimi Kapasite Kullanım Oranı Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.) Kapasite Kullanım Oranı (%) Kaynak: OSD, VakıfBank Kaynak:TCMB PMI Endeksi PMI Imalat Endeksi Kaynak:Reuters 6

7 Oca.1 Tem.1 Oca.1 Eyl.1 May.11 Eyl.12 May.13 Eyl.14 May.1 Eyl.16 May.17 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca.1 Tem.1 Oca.1 Tem.1 Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca.1 Tem.1 Oca.1 Tem.1 Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca.1 Tem.1 Oca.1 Tem.1 ENFLASYON GÖSTERGELERİ TÜFE ve Çekirdek Enflasyon ÜFE TÜFE (y-y, %) Çekirdek Enflasyon (y-y, %) ÜFE (y-y, %) Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %) BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen) Gıda 2 Enerji TÜFE Kaynak:Bloomberg Enflasyon Beklentileri Reel Efektif Döviz Kuru Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) TÜFE Bazlı (23=1) 7

8 İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ İşsizlik Oranı İşgücüne Katılım Oranı Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%) İşsizlik Oranı (%) İşgücüne Katılma Oranı (%) İstihdam Oranı (%) Kaynak: TÜİK Kaynak: TÜİK Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet) 8, 7, 6,, 4, 3, 2, 1, - Kaynak: TOBB 8

9 Ara.6 Ara.7 Ara.8 Ara.9 Ara.1 Ara.11 Ara.12 Ara.13 Ara.1 Ara.7 Ara.8 Ara.9 Ara.1 Ara.11 Ara.12 Ara.13 Ara.1 Ara. Ara.6 Ara.7 Ara.8 Ara.9 Ara.1 Ara.11 Ara.12 Ara.13 Ara.1 Ara. Ara.6 Ara.7 Ara.8 Ara.9 Ara.1 Ara.11 Ara.12 Ara.13 Ara.1 DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ İthalat-İhracat Dış Ticaret Dengesi 2 İhracat (milyon $) İthalat (milyon $) Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen) Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar) TÜKETİM GÖSTERGELERİ Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketici Güven Endeksi Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen)

10 Ara.1 Haz.11 Ara.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Ara.13 Haz.14 Haz.1 Ara.1 Haz.16 Haz.17 KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ Bütçe Dengesi Faiz Dışı Denge Bütçe Dengesi (12 aylık toplam-milyar TL) Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL) Kaynak:TCMB İç ve Dış Borç Stoku Türkiye nin Net Dış Borç Stoku İç Borç Stoku (milyar TL) Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen) Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%)* 29.. Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Kaynak: Hazine Müsteşarlığı,TÜİK 1

11 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca.1 Tem.1 Oca.1 Tem.1 Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca.1 Tem.1 Oca.1 Tem.1 LİKİDİTE GÖSTERGELERİ TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz Borç Alma Faiz Oranı (%) Borç Verme Faiz Oranı (%) Reel Faiz Nominal Faiz Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB, VakıfBank Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler Reel Büyüme (y-y,%) Enflasyon (y-y,%) Cari Denge/GSYH (%)* Merkez Bankası Faiz Oranı (%) Tüketici Güven Endeksi ABD Euro Bölgesi ***..1 Almanya Fransa İtalya Macaristan ** Portekiz İspanya Yunanistan İngiltere Japonya Çin Rusya Hindistan ***.7 -- Brezilya G.Afrika Türkiye Kaynak: Bloomberg. *: Cari denge verileri IMF den alınmaktadır ve 216 yılı verileridir. ** 21 verisi. ***217 verileri 11

12 Türkiye Makro Ekonomik Görünüm Son Yayımlanan Reel Ekonomi GSYH (Cari Fiyatlarla, Milyon TL) (217 Ç3) GSYH Büyüme Oranı (zin hacim endeksi, y-y, %) (217 Ç3) İşsizlik Oranı (%) (Kasım 217) Son Yayımlanan Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %) (takv. etk. arınd) (Aralık 217) Kapasite Kullanım Oranı (%) (Şubat 218) Fiyat Gelişmeleri TÜFE (y-y, %) (Ocak 218) ÜFE (y-y, %) (Ocak 218) Parasal Göstergeler (Milyon TL) M1 382,31 449, ,16 ( ) M2 1,46,729 1,624,67 1,631,178 ( ) M3 1,4,682 1,67,831 1,68,884 ( ) Emisyon 111, , ,914 ( ) TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 92, 84,11 9,914 ( ) Faiz Oranları TCMB O/N (Borç Alma) ( ) TCMB O/N (Borç Verme) ( ) TCMB Haftalık Repo ( ) TRLIBOR O/N ,34 ( ) Mal Ticareti ve Cari Denge (Milyon $) Son Yayımlanan Cari İşlemler Dengesi -33,137-47,1-7,7 (Aralık 217) İthalat 198, ,792 23,84 (Aralık 217) İhracat 142,3 17, 13,878 (Aralık 217) Dış Ticaret Dengesi -6,89-76,736-9,26 (Aralık 217) Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL) Merkezi Yön. İç Borç Stoku (Ocak 218) Merkezi Yön. Dış Borç Stoku (Ocak 218) Son Yayımlanan Kamu Net Borç Stoku (217 Ç3) Kamu Maliyesi (Milyar TL) 216 Ocak 217 Ocak 218 Ocak Bütçe Giderleri Bütçe Gelirleri Bütçe Dengesi Faiz Dışı Denge GSYH (yıllık, %) TÜFE (y-y, %) Cari Açık (yıllık, milyar $) İşsizlik (%) 218 Beklentilerimiz

13 Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar Cem Eroğlu Müdür Fatma Özlem Kanbur Müdür Yardımcısı fatmaozlem.kanbur@vakifbank.com.tr Naime Doğan Eriş Uzman naimedogan.eris@vakifbank.com.tr Bilge Pekçağlayan Uzman bilge.pekcaglayan@vakifbank.com.tr Elif Engin Uzman elif.engin@vakifbank.com.tr Sinem Ulusoy Kasap Uzman sinemulusoy.kasap@vakifbank.com.tr Pınar Cansu Akargöl Uzman Yardımcısı pinarcansu.akargol@vakifbank.com.tr Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilgiler kullanılarak hazırlanmıştır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında herhangi bir garanti vermemekte ve bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. Bu rapor sadece bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir konuda yatırım önerisi olarak yorumlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu raporda yer alan bilgilerde daha önceden bilgilendirme yapmaksızın kısmen veya tamamen değişiklik yapma hakkına sahiptir. Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar