ELEKTRONİK TABLOLAMA PROGRAMI(LİBRE OFFİCE CALC)

Transkript

1 ELEKTRONİK TABLOLAMA PROGRAMI(LİBRE OFFİCE CALC) Aritmetiksel işlemler ve mantısal karşılaştırmaların yapıldığı programlar elektronik tablolama programlarıdır. Günümüzde yaygın olarak kullanılan elektronik tablolama programlarından biri Microsoft Office paket içinde yer alan Excel programı iken diğeri ise Libre Office paketi içerisinde yer alan Calc programıdır. İkisinin de birbirine göre avantajları ve dezavantajları mevcuttur. Örneğin Excel en yaygın kullanılan e-tablolama programı olup, kolay destek bulunabilmesi, sık güncelleme alması, kolay kullanımı ile öne çıkmaktadır. Ancak her işletim sistemi tarafından desteklenmemesi ve ücretli olması gibi dezavantajlara da sahiptir. Calc ise tüm işletim sistemlerinde çalışıp ve ücretsizdir. Buna rağmen kullanımı nispeten zordur ve destek alamama gibi problemlere sahiptir. MS Excel in 2003, 2007, 2010, 2013, 2016, 365 gibi sürümleri kullanılmaktadır. Libre Office Calc ise 6. Sürümü(kararlı sürüm) kullanılmaktadır. Bu programlar kullanım açısından birbirinden farklıdır ancak birinin kullanım mantığını öğrenen için diğerlerini kullanmak sorun oluşturmamaktadır. Ticarethaneler, bürolar, muhasebeciler, okul idareleri elektronik tablolama programının kullanıldığı yerlere örnek olarak verilebilir. 1-)Calc a Giriş Calc programında çalışma alanı satır(yatay bloklar) ve sütunlardan(dikay bloklar) oluşmaktadır. Bunların kesişmesiyle oluşan kutulara hücre adı verilir. Hücreleri oluşturan satırlar 1, 2, 3 gibi sayılarla, sütunlar ise A,B,C gibi harflerle isimlendirilir. Bir hücreyi oluşturan sütunun harf ile satırın numarası, o hücrenin adresini belirler. Örneğin D7 hücresi, D sütunun 7. satırı göstermektedir. Bu hücrelerin oluşturduğu alana ise çalışma sayfası adı verilir. 2-)Kaydetme Dosya menüsünden kaydet veya faklı kaydet, Ctrl+s veya Ctrl+Shift+S tuşları belgeyi kaydetmeye yarar. Kaydedilen bir calc dosyasının uzantısı.ods veya.ots olarak biçimlendirilir. Ayrıca.xls,.xlsx,.pdf,.html ve.csv gibi birçok güncel uzantıya çevrilebilir. Yani Calc programı Excel e ait dosyalar oluşturabilir veya okuyabilir. Ancak Excel ods ve odt uzantılı dosyaları okuyamaz. 1 3-)Kısayollar Ctrl+N.:Yeni Sayfa Aç Ctrl+O.:Dosya Aç Ctrl+V.:Yapıştır Ctrl+Z.:Geri Al Ctrl+P.:Yazdır Ctrl+X.:Kes Ctrl+C.:Kopyala Ctrl+Y.:İleri Al

2 2 Ctrl+S..:Dosya Kaydet F1 :Excel Yardım Ctrl+F...:Bul Alt+Tab...:Pencereler arası geçmiş 4-)Menüler Ctrl+Shift+S...:Farklı Kaydet F2 :Bulunduğu hücreden yazmaya başla Ctrl+H...:Değiştir Dosya...:Dosya ile ilgili kaydetme, açma, yazdırma, dışa aktarma sayfayı kapatma gibi işlemlerin yapıldığı menüdür Düzen...:Kes, kopyala, yapıştır, bul, bul ve değiştir gibi, işlemlerin yapıldığı menüdür. Görünüm...:Sayfa görünümünün ve çubukların düzenlendiği menüdür. Ekle...:Sayfaya resim, şekil, grafik, çizelge, tablo, özet tablo gibi bir çok nesnenin eklendiği menüdür Biçim...:Yazı tipi, stili, biçimi gibi yazıyı ilgilendiren biçimlendirmelerin yapıldığı menüdür Çalışma Sayfası...: Satır, sütun, hücre ekleme, silme düzenleme gibi işlemlerin yapıldığı menüdür. Veri...:Verileri sıralama, süzme ve istatistiksel işlemlere tabi tutma gibi işlemlerin yapıldığı menüdür. Araçlar...:İmlanın denetlenip, dil seçiminin yapıldığı menüdür. Pencere...:Pencereler arası geçişlerin yapıldığı menüdür Yardım...:Calc ile ilgili bilgilere ve yardıma ulaşabileceğimiz menüdür. 5-) Hücreye veri yerleştirme Calc programında bir hücre seçildikten sonra klavyeden veri girişi yapılır. Daha sonra Enter tuşuna basılarak giriş işlemi tamamlanır. Hücreye veri girişi yapıldıktan sonra Enter tuşuna basıldığında bir alt hücre aktif hâle gelir. Tab tuşuna basılırsa hücrenin sağında yer alan hücre etkinleşir. Klavyedeki ok tuşları kullanılarak da hücreler aktif hâle getirilebilir. Hücreye veri girildiğinde, girilen veriler hem hücrenin içinde hem de formül çubuğunda görülür. Kullanıcı isterse formül çubuğunu tıklayarak verileri değiştirebilir. 6-)Hücreye formül girme Bir hücreye formül girmek için formülün başına eşittir (=) işareti konmalıdır. Calc, hücreye girilen formülü eşittir işaret ile algılamaktadır. Eşit işaret olmadan girilen bir formülü Calc formül olarak değerlendirmez. Calc ta aritmetiksel ve mantıksal bir çok türde formül kullanılabilmektedir. 7-)Hücre İçeri Silme Delete tuşu seçili hücre veya hücreleri siler. 8-)Veri Sıralama Calc programında bir sütunda yer alan verileri belli bir düzene göre sıralamak mümkündür. Bunun için Veri menüsünde Sırala komutu kullanılmaktadır. Sıralama düğmesi ile büyükten küçüğe, küçükten büyüğe sıralama işlemleri yapılabileceği gibi özel sıralama seçeneği ile belirlenecek özel ölçütlere göre de veriler sıralanabilir. 9-)Veri Süzme Calc programında bir sütunda yer alan verileri belli bir başlık bilgisine göre süzmek mümkündür. Bunun için Veri menüsünden Otomatik Süzgeç komutu kullanılmaktadır. 10-)Çizelgeler(Grafikler) TDK ya göre grafik biçim, desen veya çizgilerle gösterme sanatıdır. Çizelgelerde bir tablolama programının en önemli enstrümanlarından biridir. Calc programı grafik bakımdan oldukça zengin seçenekler sunar. En sık kullanılan çizelgeler sütun, pasta ve çizgidir. Çizelgeler Ekle menüsünden Çizelge komutu ile eklenmektedir.

3 3 FORMÜLLER Formüller, bir sayfadaki verileri kullanarak işlem yapan denklemlerdir. Bir formülde, aynı sayfadaki diğer hücreler, aynı kitabın diğer sayfalarındaki hücreler veya diğer kitapların sayfalarındaki hücrelerde kayıtlı değerler ya da metinler kullanılabilir. Formül yazarken dikkat edilmesi gereken hususlar: Her formül = eşittir işaret ile başlar. Formülde karakter dizileri ve boşluklar tırnak içinde yazılır. Formülde matematiksel ifadeler doğru ve eksiksiz yazılmalıdır. Fonksiyon, bağımsız değişken olarak adlandırılan özel değerleri belli bir sırada veya yapıda kullanarak hesaplamaları gerçekleştiren önceden tanınmış formüllerdir. a-)temel Aritmetik ve Mantık Formüllerini Kullanma Calc çalışma sayfasında formüller oluşturulurken işlemlerin öncelik sırasının bilinmesi doğru sonuca varılması bakımından çok önemlidir. Aksi takdirde bulunacak sonuçlar yanlış olacaktı. Formüllerdeki başlıca işlemlerin öncelik sırası aşağıda belirtildiği şekildedir:

4 4 b-)standart Hata İletileri c-)otomatik Doldur-Kopyala Calc programında dizi oluşturmanın en kısa yolu otomatik doldurma yöntemidir. Otomatik doldurma yöntemiyle, aylar, yıllar, haftanın günleri vb. çok kısa bir şekilde istenilen sayıda yazdırılabilir. Otomatik doldurma seçenekleri ile haftanın günlerini yazdırmak için hücreye haftanın herhangi bir günü yazılır. Hücrenin sağ alt köşesine gelindiğinde hücrenin işaretçisi siyah art halini aldığında farenin sol tuşu ile aşağıya doğru istenilen miktarda sürüklenir. d-) Fonksiyonlarla Çalışma Excel de birçok alanda fonksiyonlar yazılabilir. Bu fonksiyonlar; finansal, tarih ve saat, matematik ve trigonometri, istatistiksel, arama ve başvuru, veritabanı, metin, mantısal, bilgi, mühendislik ve küp alanın da olabilir. Formül ve fonksiyonlar formül çubuğuna yazılmaktadır. Calc da yüzlerce formül bulunmaktadır. Bunları hepsini öğrenmek bir uzmanlık istemekle birlikte belli başlı kullanılan formüller şunlardır; 1-)=TOPLA() >Toplama işlemi yapar. =TOPLA(a1:a7) 2-)=ORTALAMA()------>Ortalama alır. =ORTALAMA(B1;B2;B3;B4) 3-)=MİN() >Verilen değerler arasındaki en küçük değeri alır 4-)=MAK() >Verilen değerler arasındaki en büyük değeri alır =MİN(a2:a11) =MAK(a2:a11) 5-)=BUGÜN()------>Bugünün tarihini verir.(sadece tarih)=bugün() 6-)=ŞİMDİ() >Bugünün tarihini saat ve dakika ile birlikte verir. =ŞİMDİ() 7-)=EĞERSAY()------>Verilen ölçütlere uyan hücre sayısını verir. =EĞERSAY(A1:A7; <=5 )

5 5 8-)=BAĞ_DEĞ_SAY()----->İçinde sayısal değer olan hücreleri sayar. =BAĞ_DEĞ_SAY(C12:C77) 9-)=BAĞ_DEĞ_DOLU_SAY()---->İçinde herhangi bir değer olan hücreleri sayar. =BAĞ_DEĞ_DOLU_SAY(C12:C77) 10-)EĞER----->verilen ölçütlere göre karar vermeyi sağlayan komuttur. =EĞER(a2>=50; Sınıfı Geçtin ; Sınıfta Kaldı ) 11-)EĞERHATA()----->Hata olması durumunda yapılacak işlemi belirlemeye yarayan komuttur.(hata olmasa sonucu gösterir) =EĞERHATA(a2*b2; Hata Var ) 12-)=NSAT()----->Ondalıklı sayının ondalık kısmını atıp tam sayı kısmını bırakır.=nsat(10,253)---->sonuç=10 13-)=YUVARLA()----->Bir ondalıklı sayının ondalık kısmı 5 ve 5 ten büyükse bir üst sayıya küçükse bir alt sayıya yuvarlar. =YUVARLA(10,51)--->Sonuç=10 14-)=YUKARIYUVARLA() >Bir ondalıklı sayıyı bir üst sayıya yuvarlar. =YUKARIYUVARLA(10, )--->Sonuç=11 15-)=AŞAĞIYUVARLA()------>Bir ondalıklı sayıyı bir alt sayıya yuvarlar. =AŞAĞIYUVARLA(10, )--->Sonuç=10 16-)=VE()------>İki koşulu VE olarak birleştirip mantıksal sonucunu verir.=ve(doğru();yanliş())---->sonuç=yanliş 17-)=VEYA()----->İki koşulu VEYA olarak birleştirip mantıksal sonucunu verir.=ve(doğru();yanliş())---->sonuç=doğru 18-)=DEĞİL()----->Mantıksal değeri tersine çevirir. =DEĞİL(YANLIŞ())--->Sonuç=DOĞRU *** : (iki nokta üst üste)---->2 hücre arasındaki değerleri alır(hücrelerde dahil) 1-) ; (noktalı virgül) >sadece yazılı olan 2 hücreyi alır. ÖRNEKLER

6 6 2-) a-)=(12+13)/5----->5 c-)=((12-9)^2-(1+1)^2) b-)=(12*1-3*3)^2---->9 d-)=(12/3)-(2*3)+2^ ) SUNU HAZIRLAMA PROGRAMLARI Belirli bir konunun yazı, resim, grafik, ses, video ve benzeri materyallerle desteklenerek belirli bir tema ve düzen takip edilerek ifade edilmesine sunu denir. Günümüzde yaygın olarak kullanılan sunum hazırlama programlarından biri Microsoft Office paket içinde yer alan Powerpoint programı iken diğeri ise Libre Office paketi içerisinde yer alan Impress programıdır. İkisinin de birbirine göre avantajları ve dezavantajları mevcuttur. Örneğin Powerpoint en yaygın kullanılan sunum hazırlama programı olup, kolay destek bulunabilmesi, sık güncelleme alması, kolay kullanımı ile öne çıkmaktadır. Ancak her işletim sistemi tarafından desteklenmemesi ve ücretli olması gibi dezavantajlara da sahiptir. Impress ise tüm işletim sistemlerinde çalışıp ve ücretsizdir. Buna rağmen kullanımı nispeten zordur ve destek alamama gibi problemlere sahiptir. MS Powerpoint in 2003, 2007, 2010, 2013, 2016, 365 gibi sürümleri kullanılmaktadır. Libre Office Calc ise 6. Sürümü(kararlı sürüm) kullanılmaktadır. Bu programlar kullanım açısından birbirinden farklıdır ancak birinin kullanım mantığını öğrenen için diğerlerini kullanmak sorun oluşturmamaktadır. A-)Aşağıdaki soruları cevaplayınız. ÇALIŞMA SORULARI 1.Elektronik tablolama programı ne demektir. Nerelerde kullanılır? 2.En yaygın kullanılan elektronik tablolama programları nelerdir? 3.Libreoffice Calc ın en güncel sürümü nedir? 4. Satır, sütun, hücre nedir? 5. Bir hücre nasıl isimlendirilir? 6.Calc programının standart dosya uzantısı nedir? Bir dosya başka hangi uzantılarla kaydedilebilir? 7.Calc ta en sık kullanılan kısayol tuşları nelerdir? 8.Calc ta kullanılan menüler nelerdir? 9.Formül hangi işaret ile başlar hangi tuş ile biter?

7 7 10.Hücre içerisindeki veri nasıl silinir? 11.Veri sıralama nedir, hangi menüden yapılır? 12.Veri süzme nedir, hangi menüden yapılır? 13-)Çizelge nedir? Nasıl eklenir? 14-)Sık kullanılan çizelgeler nelerdir? 15-)Standart hata iletileri nelerdir? 16-)Otomatik doldurma nedir? Nasıl yapılır? 17-)Sunu programı nedir? 18-)En sık kullanılan sunu programları nelerdir? 19-)En sık kullanılan formüller nelerdir? Nasıl kullanılır? B-)5 ve 6. sayfalarda verilen formüllerle ilgili örnekleri kendiniz yapınız. Sayıları değiştirerek uygulayarak çalışınız.