TÜRKİYE SÜT SEKTÖR İSTATİSTİKLERİ ÖZET RAPORU

Transkript

1 TÜRKİYE SÜT SEKTÖR İSTATİSTİKLERİ ÖZET RAPORU

2 BÜYÜKBAŞ VE KÜÇÜKBAŞ HAYVAN VARLIĞI Türkiye de Yıllar İtibariyle Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvan Sayıları (Bin Baş) Irklara Göre Sığır Sayıları Yıl Kültür Melez Yerli Toplam Baş % Pay Baş % Pay Baş % Pay , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,

3 SAĞILAN HAYVAN VARLIĞI Türkiye de Hayvan Türlerine Göre Sağılan Hayvan Sayısı, Süt Üretimi ve Sağılan Hayvan Başına Ortalama Süt Verimi Yıl Sağılan Hayvan (Baş) İnek Koyun Keçi Süt Üretimi (Bin Ton) Süt Verimi (Kg/ Baş/ Yıl) Sağılan Hayvan (Baş) Süt Üretimi (Bin Ton) Süt Verimi (Kg/ Baş/ Yıl) Sağılan Hayvan (Baş) Süt Üretim (Bin Ton) Süt Verimi (Kg/ Baş/ Yıl) Yıllara ve Ölçeklerine Göre Süt Sığırcılığı İşletmesi Sayıları ve Payları İşletme Ölçeği (Sığır Varlığı - Baş) İşletme İşletme İşletme Sayısı Pay% Sayısı Pay% Sayısı Pay% 2011/2016 değişim (%) , ,1-23, , , , , ,5 +1, , , ,4 +79, , , ,6 +64, , , ,3 +49, , , ,1 +6,0 Toplam , ,3 Kaynak: Tarım ve Orman Bakanlığı

4 SÜT ÜRETİMİ Yıllara ve Türlerine Göre Çiğ Süt Üretimi Yıl Sığır Manda Koyun Keçi Toplam Ton Pay (%) Ton Pay (%) Ton Pay (%) Ton Pay (%) , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , Toplam Süt Üretimi ve Entegre Süt İşletmeleri Tarafından Toplanan İnek Sütü Miktarı (x Ton)

5 SÜT ÜRÜNLERİ ÜRETİMİ İçme Sütü Üretimi İçme Sütü Üretimi (Ton) Peynir Üretimi Peynir Üretimi (Ton)

6 Yoğurt ve Ayran Üretimi Ayran ve Yoğurt Üretim Miktarı (Ton) Süttozu, Peynir Altı Suyu ve Kaymak Üretimi Süttozu, Peynir Altı Suyu ve Kaymak Üretimi (Ton)

7 TÜRKİYE DE SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ TÜKETİMİ TÜİK tarafından her yıl yayınlanan çiğ süt üretim miktarı ile aynı yıla ilişkin nüfus verileri ele alındığında ve süt ve süt ürünleri ithalat ve ihracat rakamları göz ardı edildiğinde, 2017 yılında kişi başı süt tüketimi 256 kg/kişi süt eşdeğeridir. YIL NÜFUS ARTIŞ ORANI %1, %1, %1, %1,24 İçme Sütü Tüketimi İçme Sütü Üretim Miktarları (Ton) Pastörize Tam Yağlı Pastörize Yarım Yağlı Pastörize Yağsız UHT Tam Yağlı UHT Yarım Yağlı UHT Yağsız TOPLAM Gelir artışı, kentleşme ve bireylerin beslenme konusunda daha bilinçli tercihler yapması sonucu artan talep modern tesislerde üretilen süt ve süt ürünleri miktarının artmasını sağlamıştır. Ülkemizde kayıtlı içme sütü üretim miktarları ve dış ticaret verileri ile entegre süt işletmeleri tarafından toplanan süt miktarı haricinde üretilen süt miktarı ele alındığında; 2017 yılı kişi başı içme sütü tüketimi yaklaşık 40,7 kg olduğu tahmin edilmektedir*. * tahmin, hayvan beslemede kullanılan süt miktarı hariç

8 Peynir, Yoğurt, Ayran ve Tereyağı Tüketimi 2017 yılı itibariyle ton olarak hesaplanan toplam peynir üretim miktarımız, toplamda 9,1 milyon ton olan entegre süt işletmeleri tarafından toplanan inek, koyun, keçi ve manda sütü haricindeki süt üretim miktarı ile peynir ithalat ve ihracatımızın da dahil edildiği bir hesaplama ile 2017 yılı kişi başına düşen yıllık peynir tüketim miktarımızın 17,8 kg olduğu tahmin edilmektedir*. Kültürümüzde önemli bir yere sahip olan yoğurt ve ayran, içme sütünden sonra entegre süt işletmeleri tarafından toplanan süt miktarının en çok işlendiği süt ürünleridir. İçme sütü ve peynir tüketim rakamlarıyla benzer bir hesaplama ile 2017 yılı kişi başı yoğurt tüketimi 31 kg iken ayran tüketimi 19 kg olarak hesaplanmıştır*. Besin değeri açısından oldukça yüksek ve diğer yağlara oranla en yüksek protein miktarına sahip olan tereyağının tüketimi çeşitli kaynaklara göre M.Ö yılında Sümerlere kadar uzanmaktadır. Ülkemizde tereyağı tüketimi oldukça yaygındır. İçme sütü ve diğer süt ürünlerinde yapılan hesaplamaya göre ülkemizde 2017 yılına ilişkin kişi başı yıllık tereyağı tüketimi 1,67 kg dır*. * tahmin, hayvan beslemede kullanılan süt miktarı hariç FİYATLAR Hayvansal Ürünler Üretim Değerleri Hayvansal Ürün Üretim Değerleri (Milyar TL)

9 Hayvansal Ürün Üretim Değerleri (Milyar TL) Pay (2016) Süt 20,1 23,6 24,3 28,8 %41,2 Kırmızı Et 17,4 24,2 29,2 30,8 %44,1 Diğer 6,8 7,8 8,7 10,3 %14,7 TOPLAM 44,3 55,6 62,2 69,9 %100 Karma Yem Üretimi Yıllar İtibariyle Büyükbaş ve Küçükbaş Kesif Yem Üretimi Yıllar BÜYÜKBAŞ-KÜÇÜKBAŞ YEMLERİ Besi Yemi Süt Yemi Diğer Yemler* TOPLAM Kaynak: TÜRKİYEM-BİR Yem Fiyatları Yıllara Göre Yem Fiyatları (TL/Kg) *Kuzu-Buzağı Yemleri ve Diğerleri Mısır Silajı* Yonca Kuru Otu Saman Sığır Süt Yemi (%18 HP)** ,21 0,60 0,36 0, ,22 0,64 0,33 0, ,24 0,70 0,38 0, ,28 0,77 0,47 1,05 *Paketli **KDV dahil, 2-3 ay vadeli üretici fiyatı.

10 Çiğ Süt Fiyatları Yıllar İtibariyle Ulusal Süt Konseyi Çiğ Süt Tavsiye Fiyatı (TL/Litre) OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZ. TEM AĞUS. EYLÜL EKİM KASIM ARALIK ORT ,735 0,64 0,64 0,74 0,90 0, ,80 0,90 0,90 0,90 0,90 0, ,90 1,00 0, ,00 1,05 1,05 1,05 1,05 1,05 1,15 1,15 1,15 1,15 1,15 1,15 1, ,15 1,15 1,15 1,15 1,15 1,15 1,15 1,15 1,15 1,15 1,15 1,15 1, ,15 1,15 1,15 1,15 1,15 1,15 1,15 1,15 1,15 1,15 1,15 1,15 1, ,21** 1,30* 1,30* 1,40* 1,30 *%3,6 yağlı, %3,2 proteinli çiğ süt tavsiye fiyatı **%3,5 yağlı, %3,1 proteinli çiğ süt tavsiye fiyatı Çiğ Süt Yem Paritesi Çiğ Süt / Yem Paritesi

11 SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ DIŞ TİCARETİ Süt Ürünleri İthalat ve İhracatı (Milyon $) Kaynak: Ekonomi Bakanlığı *2105 GTİP kodu altında yer alan Dondurma ve Yenilebilen Buzlar dahil değildir.

12 SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ İHRACATI GTIP Altılı GTIP Altılı Adı Kodu Miktar (kg) Değer ($) Miktar (kg) Değer ($) SÜT, KREMA (TOZ, GRANÜL VS. KATI YAĞ ORANI %1, 5'TEN AZ) ERİTME PEYNİRLER (RENDELEN MEMİŞ/TOZ HALİNE GETİRİLMEMİŞ) DİĞER PEYNİRLER TAZE PEYNİR (OLGUNLAŞMAMIŞ/ SERTLEŞMEMİŞ) VE LOR PEYNİR ALTI SUYU VE TADİL EDİLMİŞ PEYNİR ALTI SUYU SÜT, KREMA (KATI YAĞ ORANI % 1'İ GEÇEN %6'YI GEÇMEYEN) YAYIK ALTI SÜT, PIHTILAŞMIŞ SÜT VE KREMA, KEFİR VS. (KONSANTRE EDİLMİŞ) RENDELENMİŞ/TOZ HALİNE GET İRİLMİŞ HER CİNS PEYNİR SÜT, KREMA (%10 <KATI YAĞ =< %21, KONSANTRE EDİLMEMİŞ, KATKISIZ) SÜT, KREMA (DİĞER ŞEKİLLERDE) YOĞURT (KONSANTRE EDİLMİŞ) TEREYAĞI SÜT, KREMA (TATLANDIRICI İÇER MEYEN) SÜT, KREMA (TOZ, GRANÜL VS. KATI YAĞ ORANI %1, 5'TAN FAZLA) (TAT- LANDIRICISIZ) SÜT, KREMA (%6 <KATI YAĞ =<%10, KONSANTRE EDİLMEMİŞ, KATKISIZ) SÜT, KREMA (KATI YAĞ <= % 1) DİĞER PEYNİR ALTI SUYU SÜRÜLEREK YENİLEN SÜT ÜRÜNLERİ (% 39 =<KATI YAĞ <% 80) SÜTTEN ELDE EDİLEN DİĞER YAĞLAR SÜT, KREMA (TOZ, GRANÜL VS. KATI YAĞ ORANI %1, 5'TAN FAZLA) (DİĞER) MAVİ DAMARLI PEYNİRLER TOPLAM Kaynak: Ekonomi Bakanlığı

13 Yağsız Süttozu İhracatımız Kaynak: Trademap TON x1.000 BF ($/ TON x1.000 BF ($/ TON x1.000 $ KG) $ KG) $ BF ($/ KG) 1 Rusya Federasyonu , ,08 2 Irak , , ,76 3 Bangladeş , , ,79 4 Suriye , , ,79 5 Pakistan , , ,78 6 Cezayir , ,77 7 Gürcistan , , ,81 8 Japonya , , ,96 9 Mısır , , ,74 10 Suudi Arabistan , , ,35 LİSTE TOPLAM , , ,85 Diğer , , ,16 GENEL TOPLAM , , ,87 BF: Birim Fiyat Peynir İhracatımız TON x1.000 $ TON TON x1.000 $ BF ($/ KG) TON x1.000 $ BF ($/ KG) 1 Suudi Arabistan , , ,62 2 Irak , , ,44 3 Kuveyt , , ,08 4 BAE , , ,11 5 Katar , , ,16 6 Ürdün , , ,54 7 Kıbrıs ,24 8 Serbest Bölgeler , , ,96 9 Lübnan , , ,74 10 ABD , , ,16 LİSTE TOPLAM , , ,16 Diğer , , ,45 GENEL TOPLAM , , ,19 Kaynak: Trademap BF: Birim Fiyat

14 GTIP Altılı Kodu SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ İTHALATI GTIP Altılı Adı Miktar (kg) Değer ($) Miktar (kg) Değer ($) TEREYAĞI DİĞER PEYNİRLER ERİTME PEYNİRLER (RENDELEN MEMİŞ/TOZ HALİNE GETİRİL- MEMİŞ) SÜTTEN ELDE EDİLEN DİĞER YAĞLAR PEYNİR ALTI SUYU VE TADİL EDİLMİŞ PEYNİR ALTI SUYU SÜT, KREMA (%10 <KATI YAĞ =< %21, KONSANTRE EDİLMEMİŞ, KATKISIZ) MAVİ DAMARLI PEYNİRLER RENDELENMİŞ/TOZ HALİNE GET İRİLMİŞ HER CİNS PEYNİR DİĞER PEYNİR ALTI SUYU TAZE PEYNİR (OLGUNLAŞMAMIŞ/ SERTLEŞMEMİŞ) VE LOR SÜT, KREMA (TOZ, GRANÜL VS KATI YAĞ ORANI %1, 5'TEN AZ) SÜT, KREMA (TOZ, GRANÜL VS KATI YAĞ ORANI %1, 5'TAN FAZLA) (TATLANDIRICISIZ) YOĞURT (KONSANTRE EDİLMİŞ) SÜRÜLEREK YENİLEN SÜT ÜRÜN LERİ (% 39 =<KATI YAĞ <% 80) YAYIK ALTI SÜT, PIHTILAŞMIŞ SÜT VE KREMA, KEFİR VS. (KONSANT- RE EDİLMİŞ) SÜT, KREMA (KATI YAĞ ORANI % 'İ GEÇEN %6'YI GEÇMEYEN) SÜT, KREMA (%6 <KATI YAĞ =<%10, KONSANTRE EDİLMEMİŞ, KATKI- SIZ) SÜT, KREMA (TATLANDIRICI İÇER- 0 0 MEYEN) SÜT, KREMA (DİĞER ŞEKİLLERDE) TOPLAM Kaynak: Ekonomi Bakanlığı

15 Tereyağı İthalatımız TON x1.000 $ BF ($/KG) TON x1.000 $ BF ($/KG) 1 Ukrayna , ,76 2 Belarus ,45 3 Yeni Zelanda , ,04 4 İrlanda , ,03 5 İsviçre , ,97 6 Belçika , ,61 7 Finlandiya , ,79 8 Fransa , ,97 9 Polonya , ,49 10 Uruguay ,49 LİSTE TOPLAM , ,71 Diğer , ,23 GENEL TOPLAM , ,72 Kaynak: Trademap BF: Birim Fiyat Peynir İthalatımız TON x1.000 $ TON x1.000 $ 1 Kıbrıs İrlanda Birleşik Krallık İtalya Almanya Hollanda Polonya Danimarka Letonya Fransa LİSTE TOPLAM Diğer GENEL TOPLAM Kaynak: Trademap

16 Ülkelere Göre Dondurma ve Yenilen Buzlar İthalatımız ITHALAT ITHALAT TON x1.000 $ BF ($/KG) TON x1.000 $ BF ($/KG) 1 Hollanda , ,10 2 İsviçre , ,72 3 Yunanistan , ,19 4 Fransa , ,00 5 İtalya , ,50 6 Rusya Federasyonu Serbest Bölgeler Belçika Brezilya Çin LİSTE TOPLAM , ,77 DİĞERLERİ , Genel Toplam , ,76 Kaynak: Trademap BF: Birim Fiyat Ülkelere Göre Dondurma ve Yenilen Buzlar İhracatımız İHRACAT İHRACAT TON x1.000 $ BF ($/KG) TON x1.000 $ BF ($/KG) 1 Serbest Bölge , ,86 2 Irak , ,41 3 Kıbrıs ,81 4 Sırbistan , ,19 5 BAE , ,78 6 Arnavutluk , ,62 7 Fas , ,75 8 Almanya ,75 9 İsrail , ,16 10 Suudi Arabistan , ,76 LİSTE TOPLAM , ,19 DİĞERLERİ , ,61 Genel Toplam , ,22 BF: Birim Fiyat

17 TÜRKİYE SÜT SEKTÖR ÖZETİ SÜT ÜRETİMİ Sağılan Hayvan (1.000 Baş) İnek Koyun Keçi Manda İnek Sütü Koyun Sütü Keçi Sütü Manda Sütü Sanayiye Aktarılan İnek Sütü Pay %49,6 %47,6 %51,1 %52,7 %54,9 %48,5 SÜT ÜRÜNLERİ ÜRETİM İçme Sütü Peynir Yağlı Süttozu Yağsız Süttozu Yoğurt Ayran İHRACAT Peynir (GTIP 0406) , Süttozu 1,3 4,6 14 8, (GTIP ve GTIP ) PST (GTIP ve GTIP ) İTHALAT Tereyağı (GTIP ) ,5 9,5 Peynir (GTIP 0406) 6,9 8,0 9, ,5 9,1 PST (GTIP ve GTIP ) - - 1,1 1,1 0,8 0,6 SOSYO-EKONOMİK GÖSTERGELER Nüfus (x Kişi) Kişi Başı GSYİH ($) *4. Fasılda yer alan süt ve süt ürünleri