GENEL SEÇİMLERİN YEREL SEÇİMLERE ETKİSİ ARAŞTIRMASI

Transkript

1 GENEL SEÇİMLERİN YEREL SEÇİMLERE ETKİSİ ARAŞTIRMASI AĞUSTOS Çetin Emeç Bulvarı Hürriyet Caddesi No: 2/12 Çankaya / ANKARA Tel: Faks: miargem@miargem.org.tr

2 SUNUŞ Genel Seçimlerin Yerel Seçimlere Etkisi Araştırması Raporu MİARGEM (Mahalli İdareler Araştırma ve Geliştirme Merkezi) tarafından gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın amacı, 24 Haziran 2018 de yapılan Milletvekili Genel Seçimlerindeki oy verme davranışlarının Mart 2019 da yapılacak olan Yerel Yönetimler Genel Seçimlerine etkisini tespit etmek, seçmenin demografik ve siyasi özelliklerini ortaya çıkarmaktır. Araştırma Temmuz 2018 tarihleri arasında 18 yaş ve üzeri kişi ile NUTS-1 (İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması) düzeyini temsil eden 12 il ve ilçelerinde (İstanbul, Tekirdağ, İzmir, Bursa, Ankara, Adana, Kayseri, Samsun, Trabzon, Erzurum, Malatya ve Diyarbakır) yapılmıştır. Örneklemin belirlenmesinde sosyo-ekonomik düzey kriterine göre belirlenen bloklar (sokak ve cadde bazında seçilmiştir) ilk tabakayı oluşturmuştur. Bu bloklar alt, orta ve üst sosyo-ekonomik düzey olmak üzere üç tabakaya ayrılmış ve bu tabakaların her birine asgari beş görüşme düşecek sayıda rasgele cadde ve sokaklar seçilmiştir. Cadde ve sokaktaki hane ve işyerlerine ise sistematik örnekleme yöntemi ile ulaşılmıştır. Son aşamada da cinsiyet ve yaş kotaları uygulanmıştır. Araştırmada, önceden hazırlanmış bir anket formu, tecrübeli anketörler tarafından yüz yüze görüşme yöntemi ile uygulanmıştır. Görüşme yapılan kişinin kimlik ve adres bilgileri denetleme yapmak için alınmıştır. Her anketörün doldurduğu anket formunun %10 u saha koordinatörü tarafından, sahadan gelen anket formlarının tamamının %20 si de merkez koordinatörü tarafından telefonla denetlenmiştir. Toplanan veriler Microsoft Office Excel 2013 formatında kodlanarak bilgisayar ortamına aktarılmış ve analizlerde 24 Haziran 2018 milletvekilliği genel seçiminde oy verilen partiye göre ağırlıklandırılmış veriler kullanılmıştır. Veriler SPSS istatistik programıyla analiz edilmiştir. MİARGEM 2

3 İÇİNDEKİLER YÖNETİCİ ÖZETİ... 4 BÖLÜM 1 GENEL SİYASİ DURUM... 8 BÖLÜM 2 YEREL SEÇİMLER VE ÖRNEKLEMDE YER ALAN İLLERİN SORUNLARI BÖLÜM 3 GÖRÜŞÜLEN KİŞİ İLE İLGİLİ BİLGİLER

4 YÖNETİCİ ÖZETİ Genel Seçimlerin Yerel Seçimlere Etkisi Araştırması Raporu MİARGEM (Mahalli İdareler Araştırma ve Geliştirme Merkezi) tarafından gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, 24 Haziran 2018 de yapılan Milletvekili Genel Seçimlerindeki oy verme davranışlarının Mart 2019 da yapılacak olan Yerel Yönetimler Genel Seçimlerine etkisini tespit etmek, seçmenin demografik ve siyasi özelliklerini ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Araştırma Temmuz 2018 tarihleri arasında 18 yaş ve üzeri kişi ile NUTS-1 (İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması) düzeyini temsil eden 12 il ve ilçelerinde (İstanbul, Tekirdağ, İzmir, Bursa, Ankara, Adana, Kayseri, Samsun, Trabzon, Erzurum, Malatya ve Diyarbakır) yapılmıştır. GÖRÜŞÜLEN KİŞİ İLE İLGİLİ BİLGİLER: Görüşülen kişilerin %50,2 si erkek, %49,8 i kadındır. İlkokul ve altı eğitim düzeyindekilerin oranı %28,2, ortaokul lise eğitim düzeyindekilerin oranı %51,8 ve yüksek eğitimlilerin oranı %20,0 dır. Ev hanımı, işsiz, öğrenci, vb. olanların oranı %38,9, esnaf, sanatkâr, işçi, memur olanların oranı %51,9, mesleki prestiji yüksek olanların (Dr, avukat, mühendis vb.) oranı %9,1 dir. Görüşülen kişilerin %38,1 ı alt gelir grubu, %44,8 i orta gelir grubu, %17,2 si üst gelir grubudur. Görüşülen kişilerin %80,5 i Türkçe Ana Dili ne, %17,8 i Kürtçe / Zazaca Ana Dili ne sahiptir. Sosyal medya araçlarını kullandığını belirtenlerin oranı %73,3 tür. En çok kullanılan sosyal medya araçlarının facebook ve instagram olduğu görülmüştür. GENEL SİYASİ DURUM: Olası bir milletvekili seçiminde oy verilecek partiler incelendiğinde 24 Haziran 2018 milletvekili seçimlerine göre AK Parti nin (%43,7) ve MHP nin (%12,6) oy oranında 1 puan artırdığı gözlenmiştir. CHP nin oy oranında bir değişim olmadığı (%22,9), HDP nin yaklaşık 1 puan (%10,5), İYİ Parti nin ise yaklaşık 1,5 puan (%8,6) oy kaybettiği görülmektedir. 24 Haziran 2018 de yapılan milletvekili seçimi ile olası bir milletvekili seçimi arasındaki oy kaymaları incelendiğinde partilerin oylarını büyük oranda koruduğu, ancak İYİ Parti seçmeninin %16 civarında kararsız olduğu veya hiçbir partiye oy vermeyeceğini belirtenlerin olduğu görülmüştür. AK Partiye oy verenlerin en çok kadın seçmen, ileri yaş grubu, düşük eğitim düzeyi, alt gelir grubu, sosyal medya araçlarını kullanmayan, milliyetçi ve muhafazakâr sosyo politik kimlik sahibi seçmenlerin olduğu görülmektedir. 4

5 CHP ye oy verenlerin en çok kadın seçmen, genç ve orta yaş seçmen, yüksek eğitim düzeyi, yüksek gelir sahibi, sosyal medya araçlarını kullanan, Atatürkçü sosyo politik kimlik sahibi seçmenlerin olduğu görülmektedir. MHP ye oy verenlerin en çok erkek seçmen, genç yaş seçmen, orta eğitim düzeyi, orta ve yüksek gelir sahibi, milliyetçi sosyo politik kimlik sahibi seçmenlerin olduğu görülmektedir. HDP ye oy verenlerin en çok erkek seçmen, genç yaş seçmen, düşük gelir sahibi, sosyal medya araçlarını kullanmayan, sosyal demokrat sosyo politik sahibi ve Kürtçe/Zazaca Ana Dili ne sahip seçmenlerin olduğu görülmektedir. İYİ Parti ye oy verenlerin en çok orta yaş seçmen, yüksek eğitim düzeyi, yüksek gelir sahibi, sosyal medya araçlarını kullanan ve milliyetçi sosyo politik kimlik sahibi seçmenlerin olduğu görülmektedir. YEREL SEÇİMLER VE ÖRNEKLEMDE YER ALAN İLLERİN SORUNLARI: Mart 2019 da yapılacak olan BÜYÜKŞEHİR Belediye Başkanlığı seçiminde adaya bağlı / kararsız olduğunu belirtenlerin oranı %21 civarındadır. Mart 2019 da yapılacak olan İLÇE Belediye Başkanlığı seçiminde adaya bağlı / kararsız olduğunu belirtenlerin oranı %21 civarındadır. Mart 2019 da yapılacak olan BÜYÜKŞEHİR Belediye Başkanlığı seçimi ile İLÇE Belediye Başkanlığı seçiminde partilerin oy oranlarında bir değişim olmadığı gözlemlenmiştir. Olası bir milletvekili seçiminde AK Parti ye oy verenlerin Mart 2019 Büyükşehir Belediye seçimindeki tercihleri şu şekildedir: %91,2 si yine AK Parti %0,5 i CHP %2,6 sı MHP %5,7 si Adaya bağlı / Kararsız CHP ye oy verenlerin Mart 2019 Büyükşehir Belediye seçimindeki tercihleri: %83,8 i yine CHP %5,7 si AK Parti %0,8 i MHP %9,8 i Adaya bağlı / Kararsız MHP ye oy verenlerin Mart 2019 Büyükşehir Belediye seçimindeki tercihleri: %78,4 ü yine MHP %7,5 i AK Parti %0,9 u İYİ Parti %13,1 i Adaya bağlı / Kararsız HDP ye oy verenlerin Mart 2019 Büyükşehir Belediye seçimindeki tercihleri: %87,6 sı yine HDP %2,8 i AK Parti %3,9 u CHP %5,6 sı Adaya bağlı / Kararsız İYİ Parti ye oy verenlerin Mart 2019 Büyükşehir Belediye seçimindeki tercihleri: %77,9 u yine İYİ Parti %1,4 ü AK Parti %2,1 i CHP %0,2 si MHP %18,4 ü Adaya bağlı / Kararsız Mart 2019 da yapılacak yerel seçimlerde, genel seçimlerde olduğu gibi partilerin ittifak yapmasını belirtenlerin oranı %24,4 tür. 5

6 Yerel seçimlerde de ittifak yapılmasını isteyenler, genel seçimlerde olduğu gibi AK Parti ile MHP nin ittifak yapmasını ve CHP ile İYİ Parti nin ittifak yapmasını gerektiğini belirtmişlerdir. Yerel yönetim seçimlerinde bir partiye oy verme davranışında partinin lideri, partinin siyasi görüşü, Belediye Başkan adayının kişiliği, eğitimi, partinin il, ilçe teşkilatı önem derecesine göre ilk sıralarda yer almıştır. TV, gazete/dergi, billboard reklamları önem derecesine göre alt sıralarda kalmıştır. AK Parti ye her durumda oy vereceğini belirtenlerin oranı %33,4 tür. AK Parti nin genel politikalarını veya Belediye Başkan adayını beğendiğinde oy vereceğini belirtenlerin oranı %58 civarındadır. AK Parti ye hiçbir şekilde oy vermeyeceğini belirtenlerin oranı ise %30,8 dir. AK Parti nin belediye başkan adayının beğenilmesi durumunda AK Partililerin %90,5 i, CHP lilerin %17,0 ı, MHP lilerin %66,2 si, HDP lilerin %18,1 i ve İYİ Partililerin %16,4 ü AK Parti ye oy verebileceğini belirtmiştir. CHP ye her durumda oy vereceğini belirtenlerin oranı %15,8 dir. CHP nin genel politikalarını veya Belediye Başkan adayını beğendiğinde oy vereceğini belirtenlerin oranı %39 civarındadır. CHP ye hiçbir şekilde oy vermeyeceğini belirtenlerin oranı ise %48,1 dir. CHP nin belediye başkan adayının beğenilmesi durumunda CHP lilerin %82,9 u, AK Partililerin %11,4 ü, MHP lilerin %16,9 u, HDP lilerin %41,8 i ve İYİ Partililerin %52,7 si CHP ye oy verebileceğini belirtmiştir. MHP ye her durumda oy vereceğini belirtenlerin oranı %10,5 tir. MHP nin genel politikalarını veya Belediye Başkan adayını beğendiğinde oy vereceğini belirtenlerin oranı %45 civarındadır. MHP ye hiçbir şekilde oy vermeyeceğini belirtenlerin oranı ise %43,0 dır. MHP nin belediye başkan adayının beğenilmesi durumunda MHP lilerin %84,0 ı, AK Partililerin %57,3 ü, CHP lilerin %21,9 u, HDP lilerin %7,9 u ve İYİ Partililerin %27,6 sı MHP ye oy verebileceğini belirtmiştir. HDP ye her durumda oy vereceğini belirtenlerin oranı %6,9 dur. HDP nin genel politikalarını veya Belediye Başkan adayını beğendiğinde oy vereceğini belirtenlerin oranı %16 civarındadır. HDP ye hiçbir şekilde oy vermeyeceğini belirtenlerin oranı ise %72,8 dir. HDP nin belediye başkan adayının beğenilmesi durumunda HDP lilerin %77,4 ü, AK Partililerin %3,8 i, CHP lilerin %10,6 sı, MHP lilerin %1,2 si ve İYİ Partililerin %1,4 ü HDP ye oy verebileceğini belirtmiştir. İYİ Parti ye her durumda oy vereceğini belirtenlerin oranı %8,8 dir. İYİ Parti nin genel politikalarını veya Belediye Başkan adayını beğendiğinde oy vereceğini belirtenlerin oranı %28 civarındadır. İYİ Parti ye hiçbir şekilde oy vermeyeceğini belirtenlerin oranı ise %58,6 dır. 6

7 İYİ Parti nin belediye başkan adayının beğenilmesi durumunda İYİ Partililerin %69,2 si, AK Partililerin %9,1 i, CHP lilerin %52,8 i, MHP lilerin %15,0 ı, ve HDP lilerin %14,0 ı İYİ Parti ye oy verebileceğini belirtmiştir. Örneklemde yer alan illerin sorunları incelendiğinde hemen hemen aynı sorunlar dikkat çekmektedir. Sorunlar genel olarak şu şekilde gelmektedir; trafik sıkışıklığı ve trafik düzenleme çalışmalarının yetersiz olması, ulaşım ve toplu taşıma sorunu, işsizlik / iş istihdamının sağlanamaması, temizlik ve çöp sorunu, park bahçe ve yeşil alan çalışmalarının yetersiz olması, sokak, yol ve kaldırımların bozuk olması, altyapı / kanalizasyon sorunları ve çarpık kentleşme imar sorunları Bütün bu veriler ışığında bakıldığında, önümüzdeki yerel seçimlerde siyasi partilerin Belediye Başkan Adaylarının profili çok önem arz etmektedir. Siyasi partilerin kemik seçmenleri ile Belediye Başkan Adayını beğenme durumundaki potansiyel seçmenleri arasındaki fark, siyasi partilerin il ve ilçelerde seçim kazanma veya kaybetme potansiyelini barındırmaktadır. HALİL MEMİŞ MİARGEM BAŞKANI 7

8 BÖLÜM 1 GENEL SİYASİ DURUM 8

9 Bugün milletvekili seçimi olsa hangi partiye oy verirsiniz? (%) (TOPLAM OYLAR ÜZERİNDEN) 24 Haziran 2018 MV Seçimi Resmi Sonucu Ağustos 2018 Araştırması Sonucu AK Parti 35,9 36,5 CHP 19,1 19,1 MHP 9,4 10,5 HDP 9,9 8,8 İYİ Parti 8,4 7,2 Diğer 1,7 1,5 Oy Vermeyen / Kararsız - Hiçbiri 15,6 16,4 TOPLAM 100,0 100,0 (GEÇERLİ OYLAR ÜZERİNDEN) 24 Haziran 2018 MV. Seçimi Resmi Sonucu Ağustos 2018 Araştırması Sonucu AK Parti 42,6 43,7 CHP 22,6 22,9 MHP 11,1 12,6 HDP 11,7 10,5 İYİ Parti 10,0 8,6 Diğer 2,0 1,8 TOPLAM 100,0 100,0 9

10 Bugün milletvekili seçimi olsa hangi partiye oy verirsiniz? (%) (TOPLAM OYLAR ÜZERİNDEN) 36,5 19,1 10,5 8,8 7,2 16,4 1,5 Diğer Kararsız / Hiçbiri (GEÇERLİ OYLAR ÜZERİNDEN) 43,7 22,9 12,6 10,5 8,6 1,8 Diğer 10

11 24 Haziran 2018 milletvekili seçimi ile olası bir milletvekili seçimi arasındaki oy kaymaları (%) (Sütunlar) : 24 Haziran 2018 milletvekili seçimi (Satırlar) : Olası bir milletvekili seçiminde oy verilecek parti Diğer Oy vermeyen 96,8 0,3 3,8 0,5 2,8 0,0 7,9 0,4 95,3 1,9 1,1 1,1 0,0 3,5 1,0 0,5 91,9 0,0 2,0 0,0 3,8 0,0 0,3 0,0 90,3 0,0 0,0 3,2 0,1 0,5 1,0 0,0 78,4 5,9 1,0 Diğer 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 85,3 0,0 Kararsız/Hiçbiri 1,5 3,1 1,4 8,1 15,6 8,8 80,6 TOPLAM 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 11

12 Bu tabloya göre; 24 Haziran 2018 milletvekili seçiminde: AK Parti ye oy verenlerin olası bir milletvekili seçimindeki tercihleri: %96,8 i yine AK Parti %0,4 ü CHP %1,0 ı MHP %0,1 i İYİ Parti %0,1 i diğer %1,5 i Kararsız / Hiçbiri CHP ye oy verenlerin olası bir milletvekili seçimindeki tercihleri: %95,3 ü yine CHP %0,3 ü AK Parti %0,5 i MHP %0,3 ü HDP %0,5 i İYİ Parti %3,1 i Kararsız / Hiçbiri MHP ye oy verenlerin olası bir milletvekili seçimindeki tercihleri: %91,9 u yine MHP %3,8 i AK Parti %1,9 u CHP %1,0 ı İYİ Parti %1,4 ü Kararsız / Hiçbiri HDP ye oy verenlerin olası bir milletvekili seçimindeki tercihleri: %90,3 ü yine HDP %0,5 i AK Parti %1,1 i CHP %8,1 i Kararsız / Hiçbiri İYİ Parti ye oy verenlerin olası bir milletvekili seçimindeki tercihleri: %78,4 sı yine İYİ Parti %2,8 i AK Parti %1,1 i CHP %2,0 ı MHP %15,6 sı Kararsız / Hiçbiri 12

13 Milletvekili Seçimi Seçmen Profili? (%) (Sütunlar) : Bugün milletvekili seçimi olsa oy verilecek parti (Satırlar) : Demografik değişkenler Diğer TOPLAM Geçerli Oylara Göre Dağılım 43,7 22,9 12,6 10,5 8,6 1,8 100,0 Cinsiyete Göre Dağılım Kadın 47,7 25,7 8,0 9,8 7,4 1,4 100,0 Erkek 39,8 20,2 17,0 11,2 9,8 2,1 100,0 Yaş Gruplarına Göre Dağılım yaş 36,4 24,0 14,9 14,5 9,3 0,9 100, yaş 43,5 23,0 11,8 12,0 8,4 1,2 100, yaş 42,2 21,4 13,5 9,4 11,1 2,3 100, yaş 47,0 22,5 12,0 7,6 8,3 2,6 100,0 61 yaş ve üzeri 45,9 27,1 7,9 5,1 11,7 2,3 100,0 Eğitim Düzeyine Göre Dağılım İlkokul ve altı 63,5 8,6 9,6 11,1 4,9 2,2 100,0 Ortaokul Lise 41,6 24,0 14,4 10,1 8,8 1,1 100,0 Üniversite ve üzeri 28,7 34,4 11,7 10,8 11,7 2,6 100,0 Hane Gelirine Göre Dağılım TL ve altı 48,7 17,5 11,6 12,5 7,9 1,8 100, TL 43,6 21,0 13,5 10,2 9,9 1,9 100, TL ve üzeri 39,3 25,1 15,7 7,1 10,9 1,9 100,0 Sosyal Medya Kullanımına Göre Dağılım Kullanan 40,7 25,9 12,9 9,8 9,2 1,4 100,0 Kullanmayan 52,1 14,3 11,5 12,4 6,7 3,0 100,0 13

14 Milletvekili Seçimi Seçmen Profili? (%) (Sütunlar) : Bugün milletvekili seçimi olsa oy verilecek parti (Satırlar) : Sosyo-politik kimlik ve konuşulan Ana Dil değişkenleri Diğer TOPLAM Geçerli Oylara Göre Dağılım 43,7 22,9 12,6 10,5 8,6 1,8 100,0 Sosyo-Politik Göre Dağılım Milliyetçi 53,7 3,0 26,2 1,5 15,6 0,0 100,0 Atatürkçü 10,2 73,3 4,6 3,5 6,7 1,7 100,0 Muhafazakâr 79,9 1,5 3,1 10,6 0,5 4,4 100,0 Sosyal demokrat 10,0 13,6 0,7 72,1 3,6 0,0 100,0 Konuşulan Ana Dile Göre Dağılım Türkçe 45,3 25,5 14,0 4,6 9,8 0,8 100,0 Kürtçe / Zazaca 30,6 4,9 2,9 51,5 1,5 8,7 100,0 Diğer diller 58,3 16,7 8,3 16,7 0,0 0,0 100,0 14

15 BÖLÜM 2 YEREL SEÇİMLER VE ÖRNEKLEMDE YER ALAN İLLERİN SORUNLARI 15

16 Mart 2019 da yapılacak olan BÜYÜKŞEHİR Belediye Başkanlığı seçiminde hangi partiye oy verirsiniz? (%) (TOPLAM OYLAR ÜZERİNDEN) 37,2 17,8 20,8 9,8 7,7 5,8 0,9 Diğer Adaya bağlı / Kararsız (GEÇERLİ OYLAR ÜZERİNDEN) 47,0 22,5 12,4 9,8 7,3 1,1 Diğer 16

17 Olası bir milletvekili seçimi ile Mart 2019 da yapılacak olan BÜYÜKŞEHİR Belediye Başkanlığı seçimi arasındaki oy kaymaları (%) (Sütunlar) : Olası bir milletvekili seçiminde oy verilecek parti (Satırlar) : Mart 2019 BÜYÜKŞEHİR Belediye Başkanlığı seçiminde oy verilecek parti Diğer Kararsız / Hiçbiri 91,2 5,7 7,5 2,8 1,4 0,0 10,2 0,5 83,8 0,0 3,9 2,1 0,0 6,6 2,6 0,8 78,4 0,0 0,2 0,0 3,3 0,0 0,0 0,0 87,6 0,0 0,0 0,3 0,0 0,0 0,9 0,0 77,9 0,0 0,6 Diğer 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 56,7 0,0 Adaya bağlı / Kararsız 5,7 9,8 13,1 5,6 18,4 43,3 79,0 TOPLAM 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 17

18 Bu tabloya göre; olası bir milletvekili seçiminde: AK Parti ye oy verenlerin Mart 2019 Büyükşehir Belediye seçimindeki tercihleri: %91,2 si yine AK Parti %0,5 i CHP %2,6 sı MHP %5,7 si Adaya bağlı / Kararsız CHP ye oy verenlerin Mart 2019 Büyükşehir Belediye seçimindeki tercihleri: %83,8 i yine CHP %5,7 si AK Parti %0,8 i MHP %9,8 i Adaya bağlı / Kararsız MHP ye oy verenlerin Mart 2019 Büyükşehir Belediye seçimindeki tercihleri: %78,4 ü yine MHP %7,5 i AK Parti %0,9 u İYİ Parti %13,1 i Adaya bağlı / Kararsız HDP ye oy verenlerin Mart 2019 Büyükşehir Belediye seçimindeki tercihleri: %87,6 sı yine HDP %2,8 i AK Parti %3,9 u CHP %5,6 sı Adaya bağlı / Kararsız İYİ Parti ye oy verenlerin Mart 2019 Büyükşehir Belediye seçimindeki tercihleri: %77,9 u yine İYİ Parti %1,4 ü AK Parti %2,1 i CHP %0,2 si MHP %18,4 ü Adaya bağlı / Kararsız 18

19 Mart 2019 da yapılacak olan İLÇE Belediye Başkanlığı seçiminde hangi partiye oy verirsiniz? (%) (TOPLAM OYLAR ÜZERİNDEN) 36,7 17,9 21,4 9,5 7,8 5,8 0,8 Diğer Adaya bağlı / Kararsız (GEÇERLİ OYLAR ÜZERİNDEN) 46,7 22,8 12,1 10,0 7,4 1,0 Diğer 19

20 Sizce, Mart 2019 da yapılacak yerel seçimlerde, genel seçimlerde olduğu gibi partiler ittifak yapmalı mıdır? (%) 75,6 24,4 Evet, yapmalılar Hayır, yapmamalılar Mart 2019 da yapılacak yerel seçimlerde, genel seçimlerde olduğu gibi partilerin ittifak yapmasını belirtenlerin oranı %24,4 tür. İttifak yapılmasını düşünüyorsanız hangi partiler kendi aralarında ittifak yapmalıdır? (%) İttifak yapılmasını belirtenlere sorulmuştur. Açık uçlu soruya verilen cevaplardan derlenmiştir. Birden fazla cevap alındığından toplam %100 ü geçmektedir. % AKP + MHP 63,8 CHP + İYİ 22,2 CHP + HDP 2,4 Fikir belirtmeyen 11,6 20

21 Sizce, Mart 2019 da yapılacak yerel seçimlerde, genel seçimlerde olduğu gibi partiler ittifak yapmalı mıdır? (%) Demografiye göre dağılım. Evet, yapmalılar Hayır, yapmamalılar TOPLAM Cinsiyete Göre Dağılım Kadın 21,1 78,9 100,0 Erkek 27,5 72,5 100,0 Yaş Gruplarına Göre Dağılım yaş 23,0 77,0 100, yaş 27,8 72,2 100, yaş 30,1 69,9 100, yaş 21,5 78,5 100,0 61 yaş ve üzeri 13,9 86,1 100,0 Eğitim Düzeyine Göre Dağılım İlkokul ve altı 16,1 83,9 100,0 Ortaokul Lise 27,0 73,0 100,0 Üniversite ve üzeri 26,7 73,3 100,0 Hane Gelirine Göre Dağılım TL ve altı 23,3 76,7 100, TL 23,0 77,0 100, TL ve üzeri 22,9 77,1 100,0 Sosyal Medya Kullanımına Göre Dağılım Kullanan 27,1 72,9 100,0 Kullanmayan 17,2 82,8 100,0 ORTALAMA 24,4 75,6 100,0 21

22 Sizce, Mart 2019 da yapılacak yerel seçimlerde, genel seçimlerde olduğu gibi partiler ittifak yapmalı mıdır? (%) Sosyo-politik kimliklere, konuşulan Ana Dile ve parti tercihlerine göre dağılım. Evet, yapmalılar Hayır, yapmamalılar TOPLAM Sosyo-Politik Kimliklere Göre Dağılım Milliyetçi 31,0 69,0 100,0 Atatürkçü 20,5 79,5 100,0 Muhafazakâr 23,9 76,1 100,0 Sosyal demokrat 13,8 86,2 100,0 Konuşulan Ana Dile Göre Dağılım Türkçe 26,3 73,7 100,0 Kürtçe / Zazaca 14,7 85,3 100,0 Diğer diller 30,0 70,0 100,0 Parti Tercihine Göre Dağılım AK Parti 30,8 69,2 100,0 CHP 18,3 81,7 100,0 MHP 32,4 67,6 100,0 HDP 13,6 86,4 100,0 İYİ Parti 26,0 74,0 100,0 Diğer 20,0 80,0 100,0 Kararsız - Hiçbiri 17,8 82,2 100,0 ORTALAMA 24,4 75,6 100,0 22

23 Aşağıda sıralananlar, yerel yönetim seçimlerinde bir partiye oy verme davranışınızda ne kadar önemlidir? (%) Önemli* Önemsiz Fikir belirtmeyen TOPLAM Partinin lideri 93,4 4,4 2,2 100,0 Partinin siyasi görüşü 90,4 6,7 2,9 100,0 Belediye Başkan adayın kişiliği 90,3 5,9 3,8 100,0 Belediye Başkan adayının eğitimi 87,3 9,5 3,2 100,0 Partinin il, ilçe teşkilatı 86,2 10,2 3,6 100,0 Partinin mitingleri 77,0 18,9 4,1 100,0 Belediye Başkan adayının tanınan biri olması 67,0 29,4 3,6 100,0 Partinin radyo TV reklamları 50,2 45,3 4,5 100,0 Partinin el ilanları ve billboard reklamları 50,1 44,2 5,7 100,0 Partinin gazete/dergi reklamları 47,7 47,0 5,3 100,0 * Önemli ifadesine göre sıralanmıştır. 23

24 AK Parti için aşağıda belirtilen ifadelere katılıyor musunuz? (%) Evet Hayır TOPLAM AK Parti ye her durumda oy veririm 33,4 66,6 100,0 AK Parti nin genel politikalarını beğenirsem oy veririm 58,8 41,2 100,0 AK Parti nin Belediye Başkan adayını beğenirsem oy veririm 57,7 42,3 100,0 AK Parti ye hiçbir şekilde oy vermem 30,8 69,2 100,0 AK Parti nin Belediye Başkan adayını beğenirsem oy veririm ifadesine katılıyor musunuz? (%) Parti tercihlerine göre dağılım. Evet Hayır TOPLAM AK Parti 90,5 9,5 100,0 CHP 17,0 83,0 100,0 MHP 66,2 33,8 100,0 HDP 18,1 81,9 100,0 İYİ Parti 16,4 83,6 100,0 Diğer 46,7 53,3 100,0 Kararsız - Hiçbiri 66,4 33,6 100,0 ORTALAMA 57,7 42,3 100,0 24

25 CHP için aşağıda belirtilen ifadelere katılıyor musunuz? (%) Evet Hayır TOPLAM CHP ye her durumda oy veririm 15,8 84,2 100,0 CHP nin genel politikalarını beğenirsem oy veririm 39,0 61,0 100,0 CHP nin Belediye Başkan adayını beğenirsem oy veririm 38,6 61,4 100,0 CHP ye hiçbir şekilde oy vermem 48,1 51,9 100,0 CHP nin Belediye Başkan adayını beğenirsem oy veririm ifadesine katılıyor musunuz? (%) Parti tercihlerine göre dağılım. Evet Hayır TOPLAM AK Parti 11,4 88,6 100,0 CHP 82,9 17,1 100,0 MHP 16,9 83,1 100,0 HDP 41,8 58,2 100,0 İYİ Parti 52,7 47,3 100,0 Diğer 20,0 80,0 100,0 Kararsız - Hiçbiri 55,1 44,9 100,0 ORTALAMA 38,6 61,4 100,0 25

26 MHP için aşağıda belirtilen ifadelere katılıyor musunuz? (%) Evet Hayır TOPLAM MHP ye her durumda oy veririm 10,5 89,5 100,0 MHP nin genel politikalarını beğenirsem oy veririm 44,7 55,3 100,0 MHP nin Belediye Başkan adayını beğenirsem oy veririm 45,2 54,8 100,0 MHP ye hiçbir şekilde oy vermem 43,0 57,0 100,0 MHP nin Belediye Başkan adayını beğenirsem oy veririm ifadesine katılıyor musunuz? (%) Parti tercihlerine göre dağılım. Evet Hayır TOPLAM AK Parti 57,3 42,7 100,0 CHP 21,9 78,1 100,0 MHP 84,0 16,0 100,0 HDP 7,9 92,1 100,0 İYİ Parti 27,6 72,4 100,0 Diğer 30,0 70,0 100,0 Kararsız - Hiçbiri 49,7 50,3 100,0 ORTALAMA 45,2 54,8 100,0 26

27 HDP için aşağıda belirtilen ifadelere katılıyor musunuz? (%) Evet Hayır TOPLAM HDP ye her durumda oy veririm 6,9 93,1 100,0 HDP nin genel politikalarını beğenirsem oy veririm 15,9 84,1 100,0 HDP nin Belediye Başkan adayını beğenirsem oy veririm 16,0 84,0 100,0 HDP ye hiçbir şekilde oy vermem 72,8 27,2 100,0 HDP nin Belediye Başkan adayını beğenirsem oy veririm ifadesine katılıyor musunuz? (%) Parti tercihlerine göre dağılım. Evet Hayır TOPLAM AK Parti 3,8 96,2 100,0 CHP 10,6 89,4 100,0 MHP 1,2 98,8 100,0 HDP 77,4 22,6 100,0 İYİ Parti 1,4 98,6 100,0 Diğer 0,1 99,9 100,0 Kararsız - Hiçbiri 32,4 67,6 100,0 ORTALAMA 16,0 84,0 100,0 27

28 İYİ Parti için aşağıda belirtilen ifadelere katılıyor musunuz? (%) Evet Hayır TOPLAM İYİ Parti ye her durumda oy veririm 8,8 91,2 100,0 İYİ Parti nin genel politikalarını beğenirsem oy veririm 28,5 71,5 100,0 İYİ Parti nin Belediye Başkan adayını beğenirsem oy veririm 28,4 71,6 100,0 İYİ Parti ye hiçbir şekilde oy vermem 58,6 41,4 100,0 İYİ Parti nin Belediye Başkan adayını beğenirsem oy veririm ifadesine katılıyor musunuz? (%) Parti tercihlerine göre dağılım. Evet Hayır TOPLAM AK Parti 9,1 90,9 100,0 CHP 52,8 47,2 100,0 MHP 15,0 85,0 100,0 HDP 14,0 86,0 100,0 İYİ Parti 69,2 30,8 100,0 Diğer 26,7 73,3 100,0 Kararsız - Hiçbiri 41,0 59,0 100,0 ORTALAMA 28,4 71,6 100,0 28

29 İlinizin çözüm bekleyen en önemli sorunu nedir? (%) (Açık uçlu soruya verilen cevaplardan derlenmiştir. İlk beş sorun alınmıştır. Birden fazla cevap alındığından toplam %100 ü geçmektedir.) İSTANBUL % Trafik sıkışıklığı ve trafik düzenleme çalışmalarının yetersiz olması 49,8 Ulaşım ve toplu taşıma sorunu 16,9 İşsizlik / iş istihdamının sağlanamaması 9,2 Temizlik ve çöp sorunu 7,0 Park bahçe ve yeşil alan çalışmalarının yetersiz olması 6,0 TEKİRDAĞ % Altyapı / kanalizasyon sorunları 21,5 İşsizlik / iş istihdamının sağlanamaması 20,5 Trafik sıkışıklığı ve trafik düzenleme çalışmalarının yetersiz olması 17,1 Temizlik ve çöp sorunu 11,9 Sokak, yol ve kaldırımların bozuk olması 6,4 İZMİR % Ulaşım ve toplu taşıma sorunu 42,6 Altyapı / kanalizasyon sorunları 36,4 Trafik sıkışıklığı ve trafik düzenleme çalışmalarının yetersiz olması 20,8 Sokak, yol ve kaldırımların bozuk olması 13,8 Çarpık kentleşme 11,0 BURSA % Sokak, yol ve kaldırımların bozuk olması 21,2 Altyapı / kanalizasyon sorunları 19,0 Trafik sıkışıklığı ve trafik düzenleme çalışmalarının yetersiz olması 18,6 Ulaşım ve toplu taşıma sorunu 14,8 Eğitim sorunları 12,3 29

30 İlinizin çözüm bekleyen en önemli sorunu nedir? (%) (Açık uçlu soruya verilen cevaplardan derlenmiştir. İlk beş sorun alınmıştır. Birden fazla cevap alındığından toplam %100 ü geçmektedir.) ANKARA % Trafik sıkışıklığı ve trafik düzenleme çalışmalarının yetersiz olması 17,1 Ulaşım ve toplu taşıma sorunu 14,8 Sokak, yol ve kaldırımların bozuk olması 12,7 İşsizlik / iş istihdamının sağlanamaması 11,8 Altyapı / kanalizasyon sorunları 8,1 ADANA % Ulaşım ve toplu taşıma sorunu 52,2 Sokak, yol ve kaldırımların bozuk olması 19,3 Çarpık kentleşme 11,2 İşsizlik / iş istihdamının sağlanamaması 9,9 Altyapı / kanalizasyon sorunları 9,3 KAYSERİ % Ulaşım ve toplu taşıma sorunu 44,4 Altyapı / kanalizasyon sorunları 9,7 Sokak, yol ve kaldırımların bozuk olması 8,7 Sosyal ve kültürel faaliyetlerin yetersiz olması 8,4 Sağlık hizmetlerinin yetersiz olması 7,7 SAMSUN % İşsizlik / iş istihdamının sağlanamaması 69,9 Otopark sorunu 8,0 Göç ve nüfus sorunu 7,2 Altyapı / kanalizasyon sorunları 6,9 Ulaşım ve toplu taşıma sorunu 6,3 30

31 İlinizin çözüm bekleyen en önemli sorunu nedir? (%) (Açık uçlu soruya verilen cevaplardan derlenmiştir. İlk beş sorun alınmıştır. Birden fazla cevap alındığından toplam %100 ü geçmektedir.) TRABZON % İşsizlik / iş istihdamının sağlanamaması 38,9 Sokak, yol ve kaldırımların bozuk olması 13,7 Ekonomik sorunlar 10,8 Trafik sıkışıklığı ve trafik düzenleme çalışmalarının yetersiz olması 10,2 Eğitim sorunları 7,4 ERZURUM % Sanayileşme-gelişim 36,4 İşsizlik / iş istihdamının sağlanamaması 25,6 Sokak, yol ve kaldırımların bozuk olması 18,6 Ekonomik sorunlar 10,7 Çarpık kentleşme 10,1 MALATYA % Sokak, yol ve kaldırımların bozuk olması 32,9 İşsizlik / iş istihdamının sağlanamaması 14,2 Altyapı / kanalizasyon sorunları 14,2 Ulaşım ve toplu taşıma sorunu 12,6 Trafik sıkışıklığı ve trafik düzenleme çalışmalarının yetersiz olması 10,5 DİYARBAKIR % İşsizlik / iş istihdamının sağlanamaması 37,9 Altyapı / kanalizasyon sorunları 13,4 Ekonomik sorunlar 9,0 Ulaşım ve toplu taşıma sorunu 8,3 Çevre düzenlemesinin bozuk olması 7,3 31

32 BÖLÜM 3 GÖRÜŞÜLEN KİŞİ İLE İLGİLİ BİLGİLER 32

33 Sosyal Medya Kullanım Oranı (%) 73,3 26,7 Kullanan Kullanmayan Sosyal medyayı kullandığını (facebook, twitter, instagram vb.) belirtenlerin oranı %73,3, kullanmadığını belirtenlerin oranı %26,7 dir. Sosyal Medya Araçlarından Hangilerini Kullanıyorsunuz? (%) Sosyal medyayı kullandığını belirtenlere sorulmuştur. Birden fazla cevap alındığından toplam %100 ü geçmektedir. % Facebook 78,3 Instagram 72,1 Twitter 31,7 Diğer 1,6 33

34 Örneklemin demografik özellikleri Sayı % Cinsiyete Göre Dağılım Kadın ,8 Erkek ,2 Yaş Grubuna Göre Dağılım yaş , yaş , yaş , yaş ,8 61 yaş ve üzeri 112 5,6 Medeni Duruma Göre Dağılım Evli ,4 Bekâr ,9 Dul / Boşanmış 54 2,7 Eğitim Duruma Göre Dağılım İlkokul ve altı ,2 Ortaokul Lise ,8 Üniversite ve üzeri ,0 Mesleklere Göre Dağılım Ev hanımı, işsiz, öğrenci, emekli, vb ,9 Esnaf, sanatkâr, işçi, memur ,9 Mesleki prestiji yüksek olanlar 184 9,1 Gelir Durumuna Göre Dağılım TL ve altı , TL arası , TL ve üzeri ,2 Konuşulan Ana Dile Göre Dağılım Türkçe ,5 Kürtçe / Zazaca ,8 Diğer diller 34 1,7 TOPLAM ,0 34

35 Örneklemin illere göre dağılımı Sayı % İSTANBUL ,6 TEKİRDAĞ 90 4,5 İZMİR ,8 BURSA ,3 ANKARA 200 9,9 ADANA ,6 KAYSERİ 99 4,9 SAMSUN 120 6,0 TRABZON 70 3,5 ERZURUM 50 2,5 MALATYA 96 4,8 DİYARBAKIR 176 8,7 TOPLAM ,0 35