Vücut ağırlığının denetimi için; yeterli ve dengeli beslenme ve düzenli fiziksel aktivite ile sürdürülen bir yaşam biçimi oldukça önemlidir.

Transkript

1 Vücudun büyümesi, yenilenmesi ve çalışması için gerekli olan enerji ve besin öğelerinin her birinin yeterli miktarda alınması ve vücutta uygun şekilde kullanılması durumuna YETERLİ ve DENGELİ BESLENME denir. Vücut ağırlığının denetimi için; yeterli ve dengeli beslenme ve düzenli fiziksel aktivite ile sürdürülen bir yaşam biçimi oldukça önemlidir.

2 1.Grup: SÜT ve ÜRÜNLERİ GRUBU 2.Grup: ET - YUMURTA - KURUBAKLAGİL GRUBU 3.Grup: EKMEK ve TAHIL GRUBU 4.Grup: TAZE SEBZE ve MEYVE GRUBU

3 Süt, yoğurt, peynir, çökelek, kefir ve süt ile yapılan tatlılar süt grubuna girer. Bu besinler kemiklerin gelişmesi ve sağlığı için gerekli kalsiyumun temel kaynağıdır. Protein, B vitaminleri, fosfor ve çinko için de iyi Kaynaktır. Günlük ne miktarda alınmalı? Yetişkinlerin 2 su bardağı,çocuk, ergen, gebe ve emzikli kadınlarla, menopoz sonrası kadınların 3-4 su bardağı kadar süt grubu besinleri tüketmeleri gerekir.az yağlı olanlar tercih edilmelidir.

4 Et, tavuk, balık, yumurta, kuru fasulye, nohut, mercimek ve ceviz, fındık, fıstık gibi yağlı tohumlar bu grupta yer alır. Bu grup protein, demir, çinko, fosfor, magnezyum ve B vitaminleri için iyi kaynaktır. Balık iyi bir omega 3 kaynağıdır. Kuru baklagiller bağırsakları çalıştıran posa ve E vitamininden de zengindir. 1 porsiyon süt grubu= Yarım yağlı süt, 1 orta su bardağı, mL Yarım yağlı yoğurt,1 orta su bardağı, mL Peynir, 2 kibrit kutusu kadar,40-60 gr Günlük ne miktarda alınmalı? Bu gruptan günde yetişkin, genç ve çocuklar2 porsiyon, gebe ve emzikliler ise 3 porsiyon tüketmelidir. Et olmadığı durumlarda etin yerine geçen 2.grupta yer alan gıdalar tüketilmelidir. Örneğin; kurubaklagiller (nohut, kuru fasulye, mercimek, barbunya vb.)veya yumurta.

5 Buğday, pirinç, mısır, çavdar, yulaf vb. gibi tahıl taneleri ve bunlardan yapılan un, bulgur, yarma, kahvaltılık gevrek, makarna, erişte vb. ürünler bu gruptadır. Bu gruptaki beyazlatılmamış besinler özellikle B grubu vitaminler (başta B1vitamini olmak üzere), mineraller, karbonhidratlar, posa ve diğer besin öğelerini içermeleri nedeni ile sağlık açısından önemli besinlerdir. Tam tahıldan ekmek tercih edilmelidir. Günlük ne miktarda alınmalı? Bu grubun enerji harcamasına göre tüketilmesi gerekir. Eğer kilonuz olması gerekenden fazla ve daha çok oturarak iş görüyorsanız bu grupta yer alan besinleri daha az tüketmeniz gerekir.normal vücut ağırlığında olanların her öğünde 1-3ortadilim tam tahıllı ekmek ve tahıllardan da 2-3 porsiyon yenilmesi yeterlidir. Pirinç yerine bulgur tercih edilmelidir.

6 Tüm taze sebze ve meyveler bu gruptadır. Bu besinler folik asit, A vitamininin ön öğesi olan karoten, E, C, B2 vitamini ile kalsiyum, potasyum,demir, magnezyum, posa ve diğer antioksidan özelliğe sahip bileşiklerden zengindirler. Günlük ne miktarda alınmalı? Günde en az 5 porsiyon (en az 400 gram) taze sebze ve meyve tüketilmelidir. Günlük alınan sebze ve meyvenin en az iki porsiyonu yeşil yapraklı sebzeler (yeşil sebzelerin doğrandığı zaman 2-3 su bardağını dolduran miktarı) veya portakal, mandalina gibi turunçgiller veya domates olmalıdır.

7 a) Çeşitli besinler tüketiniz. b) Öğün atlamayınız. c) Özellikle kahvaltı yapmadan güne başlamayınız. d) Her gün 3 ana, 2-3 ara öğün tüketmeye özen gösteriniz. e) Sofrada kullandığınız yemek tabaklarınızın boyutunu küçültünüz. f) Ayaküstü atıştırmalıklar ve fastfood yemek tercihlerinden kaçınınız. g) Yemeklerinizi küçük lokmalar halinde uzun süre çiğneyerek tüketiniz. h) Sağlıklı beslenmek için mevsiminde doğal ve taze besinler tercih ediniz. i) Şeker tüketiminizi azaltınız. j) Tuz tüketiminizi azaltınız. Sofranızdan tuzlukları kaldırınız. Az ama iyotlu tuz tüketiniz. k) Tam tahıl ürünlerini tercih ediniz. l) Kahvaltılık gevrek tüketecekseniz şeker eklenmemiş olanlarını tercih ediniz. m) Günde en az 8-10 bardak su içiniz. n) Doymuş yağlar içeren hayvansal kaynaklı yağlar (tereyağ, iç yağ, kuyruk yağ) yerine doymamış yağ asitlerini içeren bitkisel sıvı yağları (zeytinyağı, ayçiçek yağı, mısırözü yağı vb.) tercih ediniz.trans yağdan kaçınınız. o) Alkol tüketiminden kaçınınız. p) Gazlı içecekleri tüketmeyiniz. Şekerli içecekleri tüketmekten sakının. r) Yarım yağlı süt, ayran gibi içecekleri ve vitamin mineral açısından zengin taze sıkılmış az miktarda meyve sularını tercih ediniz.

8 a) Yiyecek alışverişlerinize tok karnına ve önceden hazırladığınız alışveriş listenizle çıkınız. b) Besinleri satın alırken ambalajlarını kontrol ediniz. Ambalajda yırtık, yıpranmış olanlarını ve teneke kutuda bulunan gıdalarda ise ezik, bombe yapmış ürünleri tercih etmeyiniz. c) Gıdaları satın alırken etiketlerini okuyunuz. d) Almak isteğiniz gıda ürünün ambalajında son kullanma tarihi, içindekiler ve kalori değeri gösteren tabloları kontrol ediniz. e) Mümkün olduğunca düşük enerjili, yağ içeriği az olan besinleri tercih ediniz. f) Sağlıklı beslenmek için saflaştırılmamış ( işlem görmemiş ) ve zenginleştirilmiş tahıl ürünleri tercih ediniz. Örneğin; tam buğday ekmeği gibi.

9 a) Vücut ağırlığınızı dengede tutmaya özen gösteriniz. b) Öğünlerinizde tüketeceğiniz besinleri 4 temel besin grubunu içerecek şekilde planlayınız. c) Belli aralıklarla vücut ağırlığınızı ölçünüz.(en sık haftada bir defa) d) Öğün saatlerinizi planlayınız ve öğün atlamayınız. e) Her gün ortalama 6-8 saat uyumaya özen gösteriniz

10

11 ŞEKER

12 Şeker Şekerpancarı ve şekerkamışından elde edilen tatlandırıcı bir gıdâ maddesi. Şeker sakkaroz adıyla anılan bir korbonhidrattır. Birçok bitkide bulunmasına rağmen endüstride şekerkamışı ve şekerpancarından elde edilir. Bu bakımdan şekerpancarı ve şekerkamışından başka bitkilerde bulunan sakkarozun teknik bir önemi yoktur.

13 ŞEKERPANCARI

14 ŞEKERKAMIŞI

15 Normal glikoz metabolizması

16 Şeker vücudumuzu nasıl etkiliyor? Şeker yenmesi ile birlikte vücutta insülin hormonu salınımı tetiklenir. Pankreastan salgılanan İnsülin hormonu fazla şekerin depolanması için kas, karaciğer ve hücreleri uyarır. Glikozun bir kısmı kas ve karaciğerde glikojene çevrilir.

17 Enerji olarak kullanılmaması durumunda glikojen vücut yağına çevrilir. Yani kişinin şişmanlamasına neden olur. Bu yüzden insülin salgısını artırmamak için beslenmemizi kontrol altında tutmalıyız.

18 Kan şekerinin hızlı şekilde düşmesi nasıl bir etki yaratıyor? Kan şekeri hızlı bir şekilde düşünce kişi tekrar şekere ihtiyaç duyduğunu hisseder. Bu da bir kısır döngü oluşturur. Buna metabolik sendrom deniyor. İnsülin, şekeri regüle ettikten sonra fazlasını yağ olarak depoluyor. Kan şekerindeki ani düşüş ise sürekli acıkma hissine ve yemeye yol açıyor.

19

20 British Medical Journal da yeni yayınlanan bir makalede Şeker tütün kadar tehlikeli, zarar verici ve bağımlılık yapıcı olduğu için uyuşturucu sınıfına sokulmalıdır diyor. İnsanı sigaraya, uyuşturucuya en yakınları alıştırır Çocukları da şeker isimli zehire anne-babaları alıştırıyor

21

22

23

24

25 Kaç çeşit şeker var? basit karbonhidratlar (sofra şekeri,çikolata), kompleks karbonhidratlar(meyve, sebze) nişastalar olarak üçe ayrılırlar.

26 Basit şekerler kana diğer karbonhidrat kaynaklarına nazaran çok daha hızlı geçtikleri için bir anda fazla miktarda insülin salgılanır. Fazla salgılanan insülün, kan şekerinin tekrar hızlı bir şekilde düşmesine neden olur.

27 BASİT KARBONHİDRATLAR

28 KOMPLEKS KARBONHİDRATLAR

29

30 NİŞASTA

31

32

33 Vücudun şekere ihtiyacı var mı?bunu nasıl karşılamamız doğru olur? Vücudun sofra şekeri dediğimiz beyaz şekere ihtiyacı yoktur. Vücudun ihtiyaç duyduğu enerjinin yüzde 50'si karbonhidratlardan sağlanmalıdır. Ve en doğrusu bunu kompleks karbonhidrat kaynaklarından karşılamaktır. Yani meyve ve sebzelerden

34 Sağlıklı olmak için şeker konusunda ideal olan nedir? İnsan vücudunun basit şekere direkt olarak bir ihtiyacı yoktur. Yani bizler zaten yediğimiz ekmek ve ekmek grubu besinlerle (çorba,makarna, patates, kestane vb.), doğal şekerli meyvelerle ve süt, yoğurt grubu ile vücudun ihtiyaç duyduğu şekeri sağlayabiliyoruz.

35 Fazla şeker yemek nedeniyle oluşabilecek hastalıklar neler? Metabolik sendrom Obezite Diyabet, Kalp-damar hastalıkları, Hipertansiyon, Felç, Ülser, Astım, Romatizma, Kronik yorgunluk sendromu Kanser, Diş çürümesi

36 DM bağlı ülseratif ayak

37 OBEZİTE

38 DM bağlı göz hastalıkları görme bozuklukları ve körlük

39 Hepimizin riskimiz olsun veya olmasın hastalıklardan korunmak, sağlıklı ve uzun bir hayat için rafine edilmemiş ürünler içeren bir beslenme programını aynı zamanda da daha hareketli bir yaşam tarzını benimsemeliyiz

40 KANSER HÜCRESİ

41 Kanser Oksijen - Şeker İlişkisi Dr. Otto Warburg kanserin en temel biyokimyasal sebebini, yani sağlıklı bir hücreyi, kanser hücresinden ayıran şeyin ne olduğunu bulmuştur. Kanser hücresinin metabolizmasini tanımladığı için, Otto Warburg tıp dalında 1931 de Nobel Ödülünü kazandi.

42 KANSER ;Vücudun normal hücrelerinin oksijenli solunumunun, oksijensiz - anaerobik- hücre solunumuyla yer değiştirmesidir.

43 Hücre, glukozu (seker ; kanser sekeri sever) alır ve laktik asit salgılar, laktik asit asidik bir çevre meydana getirir.. Kanser beslenmesi için asidik bir çevreye gereksinim duyar ve bunun tersine dengeli alkali bir çevrede ise yasayamaz.

44 Warburg'un buluşu bize başka neleri anlatmaktadır? Kanser, normal hücrelerden çok farklı bir biçimde metabolize olmaktadır. Normal hücreler oksijene ihtiyaç duyar; kanser hücreleri oksijenden kaçınır. Kanserin bir mayalanma (fermantasyon) süreciyle metabolize olduğudur. Kanserin metabolizması normal hücre metabolizmasından 8 kat daha büyüktür.

45 Kanserin hücresi metabolizması ihtiyacı olan enerjiyi diğer hücrelere oranla 8 kat daha fazla enerjiye ihtiyaç duyduğu için şekerden karşılamamaktadır.buda hücrenin kendini besleyip büyütmek için ihtiyacı olan asidik ortamı da sağlar.

46 Alınabilecek tedbirler - Çocuklara yönelik yiyecek reklamlarının yasaklanmasının sağlanması - Bu tip ürünlerin reklamlarına destek olan vakıf, dernek, kurum gibi kuruluşları sağlık bakanlığına ve Türk Tabipler Birliğine şikayet edilmesi. - Paketlenmiş gıdaların mümkün olduğunca tüketilmemesi - Unlu ve şekerli diğer gıdaların tüketiminin kısıtlanması - Okul ve çocuk yuvalarının yemekhane ve kantinlerinde paketlenmiş gıda verilmesinin yasaklanması - Muayenehanelerden çocuklara bedava fermente edilmiş meyvalı yoğurt dağıtımının engellenmesi. Halk eğitimlerinin daha sıklıkla yinelenmesi ve artırılması ile mümkündür.

47 KOLANIN VÜCUDUMUZA 60 DK YAPTIKLARI 1) İlk 10 dakikada: Kanınıza hemen 10 çay kaşığı kadar şeker girer. Bu normal günlük dozun 100 katı kadardır. Bulantınızın olmamasının nedeni içinde bulunan 'fosforik asittir'.

48 2) İlk 20 dakikada: Kan şekeriniz aşırı şekilde yükselir. Bunun sonucu pankreasınızda aşırı derecede insülin salgılanır ve kan şekerinin fazlası karaciğerde yağ olarak depolanmaya başlar.

49 3) 40 dakika içinde: Kafeinin tamamı dolaşıma girmiş olur. Kan basıncı yükselir, karaciğerden daha fazla şeker yapılarak kana geçer ve kan şekeri tekrar yükselir.

50 4) 45 dakika içinde: Beyinde dopamin yapımı artar, mutluluk hissi başlar. (eroinin etkisine benzer bir etki meydana gelir)

51 5) 60 dakika içinde: Ani açlık hissi oluşur. 6) Tekrar kolaya ve tatlılara saldırırsınız.

52 7) Bu kısır döngü devam ettiği süre karaciğer ve göbek yağlanması artar, vücudun tüm hücrelerinde leptin ve insülin direnci gelişir.

53 8) Şişmanlık hastalığını başlatmıştır ve bütün dejeneratif hastalıkların nedenidir.

54 GÜNDE 20 BARDAK KOLA İÇMEYİ BIRAKINCA SONUÇ

55 FASFOOD BESLENME YERİNE

56 SAĞLIKLI YAŞAM İÇİN SAĞLIKLI VE DENGELİ BESLENME