BOLOGNA SÜRECS. Prof. Dr. Burhan ÖZKAN. Bologna Koordinatörl 24 Aralık k 2010

Transkript

1 AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ BOLOGNA SÜRECS RECİ ÇALIŞMALARI Prof. Dr. Burhan ÖZKAN Yrd. Doç.. Dr. Sibel Mehter AYKIN Bologna Koordinatörl rlüğü 24 Aralık k 2010

2 Rekabetçi dünya bize sadece iki alternatif sunuyor; ya kaybedeceksin ya da kaybetmek istemiyorsan değişimi gerçekleştireceksin.lester Thurow İÇERİK Bologna Süreci (BS) nedir? BS ne Uyum için Üniversiteler Ne Yapmalı? Üniversitemizde BS Çalışmaları Nasıl Yürütülmeli? Tartışma ve Öneriler

3 Bologna Süreci (BS) nedir?

4 BOLOGNA SÜRECS RECİ (BS) Bologna sürecinin temelleri 1998 yılında Sorbonne da atılmış ve Avrupa da ortak bir Yükseköğretim Alanı (AYA) yaratma fikri geliştirilmiştir yılında İtalya nın Bologna kentinde düzenlenen ve 29 Avrupa ülkesinin yükseköğretiminden sorumlu Bakanları nın imza attıkları Bologna Bildirgesi yle Bologna Süreci resmen başlamıştır.

5 BS HEDEFLERİ 1. Kolay anlaşılır ve birbirleriyle karşılaştırılabilir yükseköğretim diploma ve/veya dereceleri oluşturmak (DE uygulaması), 2. Yükseköğretimde Lisans ve Yüksek Lisans olmak üzere iki aşamalı derece sistemine geçmek (2003 Berlin Bildirgesi ile üç aşamalı derece sistemine geçiş benimsenmiştir), 3. Avrupa Kredi Transfer Sistemini (AKTS) uygulamak, 4. Öğrencilerin ve öğretim görevlilerinin hareketliliğini sağlamak ve yaygınlaştırmak,

6 BS HEDEFLERİ 5. Yükseköğretimde kalite güvencesi sistemleri ağını oluşturmak ve yaygınlaştırmak, 6. Yükseköğretimde Avrupa boyutunu geliştirmek, 7. Yaşam boyu öğrenimi teşvik etmek, 8. Öğrencilerin ve yükseköğretim kurumlarının sürece aktif katılımını sağlamak, 9. Avrupa Yükseköğretim Alanını cazip hale getirmek, 10. Avrupa Araştırma Alanı (ERA) ile Avrupa Yükseköğretim Alanı (EHEA) arasında bir sinerji kurmak ve Doktora çalışmaları.

7 BOLOGNA SÜRECS RECİ (BS) Yükseköğretimin yeniden yapılandırılmasında ve eğitim kalitesinin geliştirilmesinde önemli araçlar sunmaktadır. Temel Hedef: Temel Hedef: Yükseköğretim sistemlerini birbiri ile uyumlu, kolay anlaşılır, ulusal ve uluslararası bir çerçevede tanınır duruma getirmektir.

8 BS ne Uyum İçin Üniversiteler Ne Yapmalı?

9 BS nin Ana Faaliyet Alanları

10 BS DE ÜNİVERSİTELERDEN BEKLENENLER Bologna sürecine uyum kararlılığı, Bologna Sürecinin tanıtılması ve paydaşların sürece katılımının özendirilmesi ve sağlanması, Üniversitelerde BS Birimi/Çalışma grubu kurulması ve bu birime/gruba yönetsel destek verilmesi, Öğretim Programlarının gözden geçirilmesi, 10

11 BS DE ÜNİVERSİTELERDEN BEKLENENLER Tüm programlar için program çıktılarının tanımlanması, Her bir dersin öğrenme çıktılarının belirlenmesi, Kalite iyileştirme mekanizmalarının oluşturulması ve sürekliliğinin sağlanması, BS çalışmalarının bürokratik bir işlem değil üniversitelerin ev ödevi olarak görülmesi.

12 YETERLİLİKLER, PROGRAM VE ÖĞRENME ÇIKTILARI Eğitim amaçları, bir programın eğitsel Ulusal Yeterlilikler Çerçevelerinin ilgi misyonunu Ulusal düzeyde yükseköğretim yeterlilikleri Ulusal tutulabileceği düzeyde nasıl yükseköğretim planlamayı sağladığını ve bu sayede yeterlilikleri ve farklı paydaşlarının arasındaki ilişkiyi açıklayan, ulusal ve gözönünde ülkelerin yeterliliklerini bulundurularak gereksinimlerini uluslararası paydaşlarca birbirleriyle herhangi bir nasıl karşılayacağını tanınan ve meslek ilişkilendirilebilen, ilişkilendirilebileceği alanındaki bildiren açık, yeterliliklerin genel ifadelerdir. yeterliliklerin şemsiye belirli (üst) ilgili bir paydaşların düzen çerçevelerdir. görüşleri alınarak belirli bir içerisinde Kurum Misyonu yapılandırıldığı bir düzen içerisinde yapılandırıldığı bir sistemdir. sistemdir. Bölüm Misyonu Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi Temel Alan Yeterlilikleri Paydaş Görüşleri Eğitim Amaçları Program Çıktıları Dış paydaş Program görüşleri çıktıları; (Mezunlar, işverenler, öğrencilerin meslek programdan odası temsilcileri,.) mezun oluncaya kadar kazanmaları gereken bilgi, beceri ve İçpaydaş görüşleri (Öğretim elemanları, Bölüm tutumu tanımlayan ifadelerdir. personeli, öğrenciler,..) Ders Öğrenme Çıktıları

13 Üniversitemizde BS Çalışmaları Nasıl l Yürütülmeli? Y

14 BS NE UYUM ÇALIŞMALARINDA ÖNEMLİ NOKTALAR Her akademik birimin kendine özgü özelliklerini dikkate alarak sürecin her adımında alınacak kararlara dahil olması, Öğrencilerin ve diğer paydaşların tüm katılımının sağlanması, Tüm uygulamaların uzlaşı içerisinde gerçekleşmesi,

15 BS NE UYUM ÇALIŞMALARINDA ÖNEMLİ NOKTALAR Her bir akademik birimin ayrı dinamiklere sahip olduğu düşüncesinden hareketle, Bologna ilkelerinin içselleştirilmesi ve sürece katılımın sağlanması için sistemli bir şekilde bilgilendirme toplantılarının yapılması Kimlerle? BEK üyeleriyle BS Alt Kurullarıyla Çalışma Gruplarıyla Birim temsilcileriyle (koordinatörler ve sorumlular)

16 BS NE UYUM ÇALIŞMALARINDA ÖNEMLİ NOKTALAR Üniversitemizin bütün öğretim elemanlarının, BS ni aynı ölçüde kavranmış olması (Süreçteki zincirin tüm halkaları aynı güçte olmalıdır), BS çalışmalarında katılımcılığın esas alınması, Her adımın birlikte atılarak, karşılıklı öğrenme ve paylaşımla BS çalışmalarının yürütülmesi,

17 BS NE UYUM ÇALIŞMALARINDA ÖNEMLİ NOKTALAR Tüm çalışmaların, Bologna görünür kılınması, ilkeleri çerçevesinde Bu amaçla Bologna Web Sayfasının ( tasarlanması, Toplantı tutanaklarının, sunumların, birim dosyalarının vb sisteme yüklenmesi. İletişim:

18 AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ BOLOGNA KOORDİNATÖRLÜĞÜ BS KOORDİNASYON KURULU KARARLARI / TOPLANTI TUTANAĞI KARAR / TUTANAK NO TARİH SAAT İLGİ 2010 / Aralık :30 Kararlar / Tutanak: 16 Aralık 2010 tarihinde Üniversitemiz BEK başkanı ve Bologna Koordinatörleri ilk toplantısını yapmıştır. Toplantıda Üniversitemiz Bologna süreci çalışmaları konusunda durum değerlendirmesi yapılarak taslak iş planı ile BS organizasyon yapısı alternatifleri tartışılmıştır. Bu bağlamda; 1.15 Mayıs 2010 tarihinde Diploma Eki (DE) Etiketi başvurusunun yapılıp yapılamayacağı hususunun araştırılmasına, yılında Avrupa Kredi Transfer Sistemi (AKTS) Etiketi başvurusunun yapılmasına, 3.Akdeniz Üniversitesi Bologna Süreci Kitapçığı nın en geç Mart 2012 tarihinde basımının yapılmasına, 4.BS organizasyon yapısı alternatiflerinden 1 numaralı önerinin benimsenmesine ve BEK Toplantısında söz konusu önerinin sunulmasına ve tartışmaya açılmasına, 5.Uzman Ayça Pamukçu nun Bologna Koordinatörlüğü çalışmalarında görevlendirilmesine ve sekreterya işlerini yürütmesine, 6.Bologna Süreci web sayfası tasarım çalışmalarına ivedilikle başlanmasına, 7. web adresi ile bologna@akdeniz.edu.tr e.posta adresinin Bologna Koordinatörlük adresi olarak kullanılmasına, 8.17 Aralık 2010 Cuma günü saat 15:00 de Prof. Dr. Burhan Özkan, Yrd. Doç. Dr. Sibel Mehter Aykın, Öğrenci İşleri Daire Başkanı Öğr. Gör. Serhan Yaylacı ve aynı birimden Özlem Can ın katılımıyla DE Etiketi başvurusundaki belirlenen eksikliklerin tartışılmasına ve 2011 yılı DE etiketi başvurusuna yönelik olarak çalışma planının çıkarılmasına ilişkin toplantı yapılmasına, 9.24 Aralık 2010 Cuma günü, Rektörlük senato odasında, 10:00-12:00 saatleri arasında BEK üyeleri ile toplantı yapılmasına ve Bologna Süreci kapsamında Alt Kurullar [1) Yeterlilikler Çerçevesi Alt Kurulu, 2) Diploma Derecelerinin Tanınması Alt Kurulu (DE, AKTS), 3) Kalite Güvencesi Alt Kurulu, 4) Öğrenci Katılımı ve Sosyal Boyut Alt Kurulu] oluşturulmasına karar verilmiştir. Katılımcılar: Prof. Dr. Muharrem Certel, Rektör Yardımcısı ve BEK Başkanı Prof. Dr. Burhan Özkan, Bologna Koordinatörü Yrd. Doç. Dr. Sibel Mehter Aykın, Bologna Koordinatör Yardımcısı Akdeniz Üniversitesi, Bologna Koordinatörlüğü, Rektörlük Binası, Kampüs Tel: Faks: E.posta: bologna@akdeniz.edu.tr Url:

19 AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ BOLOGNA KOORDİNATÖRLÜĞÜ BS KOORDİNASYON KURULU KARARLARI / TOPLANTI TUTANAĞI KARAR / TUTANAK NO TARİH SAAT İLGİ 2010 / Aralık :00 Kararlar / Tutanak: Üniversitemiz Öğrenci İşleri Daire Başkanı ve Bologna Koordinatörleri 17 Aralık 2010 tarihinde toplanmıştır. Toplantıda genel olarak Üniversitemiz Bologna süreci çalışmaları konusunda, özellikle de DE Etiketi başvurusu hakkında bilgi alış verişinde bulunulmuştur. Bu bağlamda; 2011 yılı Ocak ayı içinde Sakarya ve Anadolu Üniversitelerine inceleme ziyareti gerçekleştirilmesi, Üniversitemizin Bologna Sürecine Uyumu üzerine bir çalıştayın düzenlenmesi hususlarında fikir birliğine varılmıştır. Katılımcılar: Prof. Dr. Burhan Özkan, Bologna Koordinatörü Yrd. Doç. Dr. Sibel Mehter Aykın, Bologna Koordinatör Yardımcısı Öğr. Gör. Serhan Yaylacı, Öğrenci İşleri Daire Başkanı Akdeniz Üniversitesi, Bologna Koordinatörlüğü, Rektörlük Binası, Kampüs Tel: Faks: E.posta: bologna@akdeniz.edu.tr Url:

20 YÜKSEKÖĞRETİMDE YENİDEN YAPILANMA tarihli YÖK Genel Kurul Kararı ile; Yükseköğretim kurumlarının, BS esasları doğrultusunda yeniden yapılandırılmasını, sürdürülebilir gelişmesini yönlendirmek ve eşgüdümü sağlamak üzere her yükseköğretim kurumunda Bologna Eşgüdüm Komisyonu (BEK) oluşturulmuştur. 20

21 BEK İN N GÖREV G TANIMI BS nin faaliyet alanlarına giren ve YÖK tarafından çerçevesi belirlenmiş olan konularda kurumun Yıllık Eylem Planı nı hazırlamak ve uygulanmasını sağlamak; Kurum Raporu nu her yılın en geç Mayıs ayı sonuna kadar YÖK e göndermek, BS ile ilgili olarak paydaşlara sistematik olarak hizmet içi eğitim seminerlerinin düzenlenmesini sağlamak.

22 BEK İN N GÖREV G TANIMI Kurum ve birimlerin akademik kurullarında BS uygulamalarının yerleşmesi için gerekli önlemler almak. Kurum sorumlularının seçilmesine yardımcı olmak Seçilen sorumlularla eşgüdüm içinde çalışmak Yapılan çalışmaları değerlendirip strateji belirlemek. YÖK ün, Avrupa Yükseköğretim Alanında faaliyet gösteren kurum ve kuruluşların (EUA, ENQA, ESU, EURASHE gibi) BS ile ilgili etkinliklerini izlemek, katılmak ve bu doğrultuda kurum içi hazırlıklara öncülük etmek.

23 BEK TEN BEKLENENLER Kurum içindeki BS çalışmalarının yeniden yapılandırılmasını ve sürdürülebilir gelişmesini yönlendirmesi Her akademik yarıyılda en az bir değerlendirme toplantısı Birimler düzeyinde Alt Çalışma Grupları oluşturması. GERÇEKLE EKLEŞME BEK üniversitelerde kuruldu, BEK Raporu hazırlanıp YÖK e gönderildi, Yıllık eylem planlarının hazırlanması, Düzenli toplantıların yapılması, Kurumda hizmet içi eğitimin sağlanması, Alt Komitelerin oluşturulması,

24 REKTÖR BEK BAŞKANI (Rektör Yardımcısı) İki ayda bir toplantı BEK Üyeleri (32 kişi) ADEK Başkanı AKTS/DE ve Erasmus Koordinatörü Öğrenci İşleri Daire Başkanı Öğrenci Konseyi Başkanı Birim Temsilcileri Bologna Süreci Koordinatörlüğü(BSK) Bologna Kurum Koordinatörü Koordinatör Yardımcısı Uzman (2 adet) Sekreter BS- Koordinasyon Kurulu (BS-KK) (9-11 kişi) BEK Başkanı BS-Kurum Koordinatörleri BS- Alt Kurul Başkanları BEK Başkanın uygun gördüğüdiğer üyeler Haftalık toplantı BS Alt Kurullar (BS-AK) (5-7 kişi) Yeterlilikler Çerçevesi AK Diploma ve Derecelerin tanınması AK(AKTS/DE) Kalite Güvencesi AK Öğrenci Katılımı ve Sosyal Boyut AK Ayda bir toplantı BS- Birim Koordinatörleri (1-2 kişi) Fakülte/Enstitü/YO/MYO/Kons. BS- Birim Sorumluları (1 kişi) Bölüm/ABD/Program BS Birim Çalışma Grupları (3-5 kişi) Bölüm/ABD/Program

25 KOORDİNASYON KURULU Kurumun BS vizyonunun oluşturulmasına katkıda bulunmak, Kurumda /Birimlerde BS anlayış ve uygulamalarının yerleşmesine yardımcı olmak, BS hakkında akademik ve idari personeli bilgilendirmek, Kurum/Birim temsilcileriyle eşgüdüm içinde çalışmak, Kurulların çalışmalarını izlemek ve yönlendirmek, BS gerekleri doğrultusunda Kurumun yıllık eylem planını hazırlamak ve BEK e sunmak, Kurum içinde ve dışında yürütülen BS çalışmalarını izlemek, değerlendirmek ve Kurum stratejisinin belirlenmesine katkıda bulunmak, Avrupa Yükseköğretim Alanında yer alan kurum ve kuruluşlar ile YÖK ün etkinliklerini izlemek ve kurum içi hazırlıklara öncülük etmek, BEK raporunun hazırlanmasına katkıda bulunmak.

26 YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ AK Ders bilgi paketi, program bilgi paketi, birim bilgi paketi, kurum bilgi paketi oluşturma çalışmalarını planlamak, Paketlere ilişkin ilişkin format oluşturmak, Program geliştirme çalışmalarına rehberlik yapmak. DERECELERİN TANINMASI (AKTS/DE) ALT KURULU Başka kurumlar tarafından verilen diploma eki örneklerinden hareketle, Üniversitemiz birimlerince mezunlara verilen mevcut diploma eki belgesini geliştirmek, Tüm seviyelerde DE belgesi verilmesi için gerekli çalışmaları planlamak, Tüm seviyelerde AKTS oluşturulmasına yönelik çalışmaları planlamak, BS Alt Kurullarının Görev Tanımları BS Alt Kurullar (BS-AK) (5-7 kişi) Yeterlilikler Çerçevesi AK Diploma ve Derecelerin tanınması AK (AKTS/DE) Kalite Güvencesi AK Öğrenci Katılımı ve Sosyal Boyut AK KALİTE GÜVENCESİ ALT KURULU Fakülte, Enstitü, Yüksek Okul ve Meslek Yüksek Okullarında, kalite ve verimliliği artırma çalışmalarına öncülük etmek, Kalite Güvencesi için yapılması gerekenleri belirlemek ve uygulama planları oluşturmak, Kalite Güvencesi süreçlerini takip etmek. ÖĞRENCİ KATILIMI VE SOSYAL BOYUT ALT KURULU Yükseköğretime erişimi arttırmak ve eşit fırsatlar sunmak, Öğrenciler için uygun çalışma ve yaşam şartları oluşturmak, Dezavantajlı öğrenci gruplarını desteklemek, Öğrencilerin yükseköğretim yönetimine katılımlarını sağlamak, Esnek öğrenim yolları oluşturmak, Toplumların sosyal, kültürel ve ekonomik gelişimlerini güçlendirmek Konuyla ilgili karşılaştırılabilir veriler derlemek amaçlı çalışmalara öncülük etmek.

27 Birimler Düzeyinde BS Organizasyonu BS- Birim Koordinatörleri (1-2 kişi) Fakülte/Enstitü/YO/MYO/Kons. BS- Birim Sorumluları (1 kişi) Bölüm/ABD/Program BS Birim Çalışma Grupları (3-5 kişi) Bölüm/ABD/Program Birim bazında örgütlenme Birimlerin inisiyatifine bırakılmıştır. Altyapısı uygun olan Birimler 4 faaliyet alanına (Yeterlilikler Çerçevesi, Kalite Güvencesi, Derecelerin Tanınması, Öğrenci Katılımı ve Sosyal Boyut) göre Koordinasyon Kurulu oluşturabilirler.

28 Yol Haritamız Aralık 2010 Ocak 2011 Şub- Mart 2011 Nis-May 2011 Haziran 2011 Eyl-Kasım 2011 Aralık 2011 Kurumsal Kararlılık Kurumsal Organizasyon İnceleme, Araştırma, Deneyim Paylaşımı Kurumsal Kimlik Kazanılması Anket yapılması BS Eğitimlerinin Yapılması Bilgi Paylaşımı ve Deneyim Paylaşımı Fakülte/Enstitü/ YO Program Yeterlilikleri, Dersler, Ders Öğrenme Çıktılarını Tanımlama, Anket uygulaması AKTS Kredileri Geribildirim Düzeltici ve Geliştirici Çalışmalar Ders Planları Öğretim Yöntem Stratejileri Ölçme Yöntemleri Düzeltici ve Geliştirici Çalışmalar İzleme ve Değerlendirme Periyodik (haftalık, aylık) izleme-değerlendirme toplantıları BS Koordinatörlüğü

29 DE ve AKTS Etiketi Başvurular vuruları 2009 Yılı Başvurular vuruları 7 Üniversite DE Etiketi almıştır Bilkent Üniversitesi Ege Üniversitesi Gebze Üniversitesi KTÜ ODTÜ Sabancı Üniversitesi Sakarya Üniversitesi 2010 Yılı Başvurular vuruları DE Etiketi Anadolu Üniversitesi İzmir Ekonomi Üniversitesi İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Marmara Üniversitesi AKTS Etiketi Karadeniz Teknik Üniversitesi Sakarya Üniversitesi

30 Sakarya Üniversitesi Rektörümüz Ödül Almak İçin Belçika ya Gitti AB Komisyonu tarafından Avrupa düzeyinde sadece 5 üniversitenin layık görüldüğü AKTS Etiketi Mükemmellik ödülü 5 Ekim 2010 Salı günü Avrupa Komisyonu tarafından düzenlenecek büyük bir törenle üniversitemize verilecek. Üniversitemiz Rektörü Prof. Dr. Mehmet Durman, ödülü almak üzere 4 Ekim 2010 da Belçika ya gidecek. Üniversitelerin ders, ders içerikleri ve ders kredileri ile çağdaş eğitim sistemlerinin öngördüğü öğrenci ve öğrenme merkezli eğitimin yapılandırılması ve AB düzeyinde tanınması anlamına gelen AKTS Etiketi Mükemmellik Ödülü AB Erasmus programı kapsamında AB yükseköğretim standartlarının öngördüğü uygulamaları en iyi şekilde yerine getiren üniversitelere verilen en büyük ve en prestijli ödül olma özelliğini taşıyor.

31 Üniversitemizin 2012 yılında DE ve AKTS Etiketi alması dileğiyle.

32 Tartış ışma ve Öneriler

33 Bilmek yeterli değil, uygulamalıyız İstemek yeterli değil, yapmalıyız Goethe