SOSYAL POLİTİKANIN KAVRAMSAL ÇERÇEVESİ VE GELİŞİMİ

Transkript

1 İÇİNDEKİLER i 1. SOSYAL POLİTİKANIN KAVRAMSAL ÇERÇEVESİ VE GELİŞİMİ Sosyal Politika Kavramının Genel Açılımı Sosyal Kavramının Açılımı Politika Kavramının Açılımı Sosyal Politika Kavramının Anlamları Toplumsal Sorunlara Odaklanma Açısından Sosyal Politika Alan ve Hedefler Açısından Sosyal Politika Tarihî Oluşum ve Gelişim Açısından Sosyal Politika Toplumsal Tarih Açısından Sosyal Politika Tarihi Gelişim ve Paradigma Değişimi Toplumsal Teoriler Açısından Sosyal Politika İlkeler Açısından Sosyal Politika Sosyal Müdahale (Mühendislik) Açısından Sosyal Politika Sosyal Vatandaşlık (Haklar) Açısından Sosyal Politika Diğer Sosyal Politika Yaklaşımları Sebebe Bağlı Sosyal Politika Neticeye Bağlı Sosyal Politika Dar Anlamda (Klâsik) Sosyal Politika Geniş Anlamda (Modern) Sosyal Politika Bütüncül Sosyal Politika Kamusal (Resmî) Sosyal Politika Ulusal Sosyal Politika Uluslararası Sosyal Politika Maddî Sosyal Politika Manevî Sosyal Politika Giderler Ve Gelirler Açısından Sosyal Politika Sosyal Politika Harcamaları Sosyal Politikanın Finansman Kaynakları SOSYAL POLİTİKANIN HEDEFLERİ Sosyal Politikanın Ana Hedefi Olarak Toplumsal Gelişme Toplumsal Değişim Toplumsal Gelişme

2 Sosyal Devlet ve Toplumsal Gelişme Arasındaki İlişki Toplumsal Gelişme Ölçütleri İnsanî Gelişmişlik Endeksi Hayat Kalitesi Asgari Hayat Standardı Sosyal Sermaye İnsan Gücü Sosyal Gelişme Araçları (Sosyal Politikanın Alt Hedefleri) Sosyal Diyalog Sosyal Uzlaşma Sosyal Barış Sosyal Dayanışma Sosyal Güvenlik Sosyal Refah Sosyal Adalet Sosyal Fedakârlık Modern Sosyal Politikaların Temel Hedefleri Açısından İşlevleri Düzenleyici-Dengeleyici İşlev Sosyo-Ekonomik Kalkınma İşlevi Sosyalleştirme ve Sosyal Düzeni Koruma SOSYAL POLİTİKANIN BİLİMSEL VE DİNİ ARKA PLANI Sosyal Politikanın Ve Müdahalelerin Gerekliliği Bir Bilim Dalı Olarak Sosyal Politika İktisat Bilimi Açısından Sosyal Politika (Sosyal Ekonomi) Sosyoloji Bilimi Açısından Sosyal Politika (Sosyal Politika Sosyolojisi) Sosyal Psikoloji Açısından Sosyal Politika (Psikolojik Sosyal Hizmetler; Sosyal Hizmetler Psikolojisi) Sosyal Pedagoji Açısından Sosyal Politika (Sosyal Pedagojik Hizmet) Din Ve Dünya Görüşleri Açısından Sosyal Politika Sosyal Hıristiyanlık (Kapitalist Sosyal Politika) Sosyal Piyasa Ekonomisi Sosyal İslâm (İslâmî Sosyal Politika) i i

3 iii Sosyal İslâm ın Bireysel ve Toplumsal Hedefleri Sosyal İslâm ın İlkeleri ve İlgi Alanları Sosyal İslâm da Sosyal Sorumluluk Anlayışının Boyutları Sosyal İslâm ın Vasıtaları SOSYAL POLİTİKA VASITALARI Sosyal Plânlama Gelirler Politikası Gelir Dağılımı Politikaları Gelir Dağılımı Ölçütleri Gini Katsayısı Lorenz Eğrisi Sosyal Konut Politikası Primli Sistem (Primli Sosyal Güvenlik Sistemi) Sosyal Sigortalar Primsiz Sistem (Primsiz Sosyal Güvenlik Sistemi) (Kamusal) Sosyal Yardımlar Devletçe Bakılma Primsiz Sistemin Değerlendirilmesi Sosyal Hizmetler Sosyal Hizmet ve Sosyal Çalışma İlişkisi Sosyal Hizmet Politikası Türkiye de Sosyal Hizmetler Kapsamında Sosyal İçerme Politikaları SOSYAL RİSKLERLE MÜCADELE AÇISINDAN KORUYUCU SOSYAL POLİTİKA Sosyal Risk Ve Sorunlar Karşısında Koruyucu Sosyal Politikanın Önemi Toplumsal Hayatı Tehdit Eden Sosyal Risklerle Mücadele Toplumsal Yozlaşma İle Mücadele Yolsuzlukla Mücadele Gösterişe, Özentiye ve Lümpenleşmeye Karşı Sosyal Mücadele Cimrilikle Mücadele İsraf ve Lüks Tüketimle Mücadele

4 iv Sosyal Atalet ve Tembellik İle Mücadele Irkçılık ve Asabiyet İle Mücadele Nepotizm (Adam Kayırmacılığı) İle Mücadele Yabancılaşma ve Yabancılaştırma (Ötekileştirme) İle Mücadele Önyargılarla Mücadele SOSYAL POLİTİKA AKTÖRÜ OLARAK DEVLET (SOSYAL DEVLET) Sosyal Devlet Ve Refah Devleti İlişkisi Sosyal Devletin Sosyolojisi Sosyal Devlet Türleri Modern Sosyal Devletin Altyapısı Beşerî Münasebetlerin Sağlıklı Olması Sosyal Sorumluluk Şuurunun Gelişmiş Olması Sosyal Yapının Güçlü Olması Sosyal Düzenin (Sistemin) Güçlü Olması Sosyal Kontrol Mekanizmalarının Sağlıklı Olması Sosyal Kurumların Güçlü Olması Sosyal Hukuk Sisteminin Gelişmiş Olması Osmanlı da Sosyal Devlet Osmanlı Toplumunun Sosyal Yapısı Osmanlı Devleti nin Klasik Sosyal Koruma Sistemi Osmanlı Devleti nin Modern Sosyal Koruma Sistemi Osmanlı Devleti nin Modern Sosyal Yardım Sistemi Türkiye de Sosyal Devlet SOSYAL POLİTİKA AKTÖRLERİ OLARAK YEREL YÖNETİMLER (SOSYAL BELEDİYECİLİK) Yerel Sosyal Politika Ve Sosyal Belediyecilik Kavramı Merkezî Ve Yerel Sosyal Politikanın Oluşumu, Aktörleri Ve Aksiyon Alanları Merkezî Ve Yerel Sosyal Politikanın Görev Ve Hedefleri Koruyucu ve Entegreli (Bütüncül) Sosyal Politikalar Yöre İnsanın Dikey ve Yatay Sosyal Entegrasyonu

5 v Kişisel Sorumluluğu Pekiştiren Aktif Sosyal Yardım Politikaları Gelir Dağılımı Politikaları Türkiye de Yerel Sosyal Politikalara Eleştirel Bir Bakış Belediyelerin Sosyal Harcamaları Belediyelerin Sosyal Yardım Uygulamaları Yerel Sosyal Politika Alanında Koordinasyon Eksikliği Yerel Aktörlerin Sosyal Politika Alanında Hatalı Davranmaları Romanların Kentlerde Sosyalleşememe Sorunu Sosyalleşemeyen Kentl(il)er ve Roman Mahalleleri Romanlara Dönük Sosyal İçerme (Sİ) Odaklı Politikaların Genel Çerçevesi Türkiye de Yerel Sosyal Politikalara Dönük Öneriler Yerel Sosyal Politikaların Akademik Zemini Güçlendirilmelidir Merkezî ve Yerel Sosyal Politikaların Çerçevesi Belirlenmelidir Yerel Aktörler Arasında Koordinasyon Sağlanmalıdır Yerel Sosyal Politikalar Bir Bütünlük İçinde İcra Edilmelidir Merkezî Yönetimin Yerel Temsilcileri Kamusal Sosyal Yardımlara Ağırlık Vermelidir Belediyeler Sosyal Hizmetlere Ağırlık Vermelidir Manevî Kalkınma Odaklı Yerel Sosyal Hizmetler Oluşturulmalıdır Romanlara Dönük Kent Odaklı Sosyal İçerme Politikaları Oluşturulmalıdır ÇALIŞANLARA YÖNELİK SOSYAL POLİTİKALAR Çalışma Hayatında Mobbing Sorunu Ve Çözüm Yolları Mob ve Mobbing Kavramı Mobbing Tipolojisi Mobbingle Başa Çıkmanın Bireysel Yolları Mobbingle Başa Çıkmanın Hukukî Yolları Çalışma Hayatında Temarüz (Yalandan Hastalık) Sorunu Ve Çözüm Yolları Hastalık Vakıalarının Uluslararası Boyutu Hastalığın ve Temarüzün Almanya Boyutu Hastalıkların Maliyeti

6 vi Temarüze Karşı Sosyal Politikalar Çalışma Hayatında İş Sağlığı Ve Güvenliği Sorunu Ve Çözüm Yolları İş Sağlığı ve Güvenliği Kavramı İş Kazası Meslek Hastalığı Dünden Bugüne İş Sağlığı ve Güvenliği İş Sağlığı ve Güvenliğinin İlkeleri ve Hedefleri İşverenin Yükümlülükleri İşçinin Yükümlülükleri YOKSULLARA YÖNELİK SOSYAL POLİTİKALAR Yoksul Ve Yoksulluğun Kavramsal Çerçevesi Yoksullukla Mücadelede Kamusal Sosyal Yardımlar (Ksy) Mikro Kredi (Grameen Modeli) Negatif Gelir Vergisi Şartlı Nakit Transferi (Şartlı Sosyal Yardım) Türkiye de Yoksulluk Sorunu Ve Özellikleri Türkiye de Yoksullukla Mücadele Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları Aracılığı İle Yapılan KSY Vakıflar Genel Müdürlüğü (VGM) Aracılığı İle Yapılan KSY Primsiz Ödemeler Genel Müdürlüğü Aracılığı İle Yapılan KSY (Yaşlılık ve Özürlü Aylığı) YURT-KUR Aracılığı İle Yapılan KSY (Yüksek Öğretim Bursları) Türkiye de Yoksullukla Mücadeledeki Kurumsal Yapı Yoksullara Yönelik Sosyal Politika Önerileri İşsizlere Yönelik Sosyal Politikalar Ve İşsizlikle Mücadele Kayıt Dışı İstihdam İle Mücadele Aktif İstihdam Politikaları KADINLARA YÖNELİK SOSYAL POLİTİKALAR Türkiye de Kadın Politikalarına Yönelik Kurumsal Yapı

7 vii Dünden Bugüne Kadın Politikaları Kadın Politikalarından Cinsiyetler Politikalarına Geçiş Sürecinde Gender Mainstreaming (GM) Uluslar Arası Sosyal Hukukta GM GM nin Faydaları Fıtrat Ekseninde Kadın ve Erkek Politikalarının Doğuşu Toplumsal Cinsiyet Ve Türkiye Uygulamaları Çalışan Kadınlara Cinsel Taciz Ve Çözüm Yolları Cinsel Tacizin Tanımı ve Ortaya Çıkış Şekilleri İşyerlerinde Cinsel Taciz Olaylarının Boyutu ve Türleri Cinsel Taciz Olaylarına Karşı Geliştirilen Bireysel Savunma Mekanizmaları Cinsel Tacize Uğrayan Kadınların Durumu Cinsel Tacize Karşı Hukuki Yollar Cinsel Tacize Karşı Sosyal Politikalar Kadına Şiddet Ve Tedbir Olarak Konukevleri AİLELERE YÖNELİK SOSYAL POLİTİKALAR Aile Kavramı Aile Politikaları Aileyi Korumaya Yönelik Sosyal Sigorta Türleri Aile Sigortası Bakım Sigortası Aile ve Bakım Sigortasının Önemi Aile İçi Şiddete Karşı Yasal Düzenlemeler Türkiye de Aile Politikalarının Kurumsal Yapısı Aile Araştırma Kurumu (Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü) Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü Aile Danışma Merkezleri Toplum Merkezleri Aile Planlaması Merkezi Aile Hekimliği Anne Ve Çocuklarına Yönelik Sosyal Politikalar Ailede Annenin ve Çocukların Rolü ve Önemi Anne Sevgisinden Yoksun Olan Çocukların Durumu

8 Çalışan Anneler ve Çocukları Türkiye' de (Çalışan) Annenin Korunması (Çalışan) Annelere Yönelik Sosyal Politika Önerileri ÖZÜRLÜLERE YÖNELİK SOSYAL POLİTİKALAR Özürlülük Kavramının Genel Çerçevesi Özürlü (Engelli) Özürlü Grupları Özürlüler Politikasının Genel Çerçevesi Dünya da Özürlüler Politikalarının Tarihî Gelişimi Dünya da Özürlü Hakları Türkiye de Özürlülere Yönelik Sosyal Politikalar Genel Özürlülük Profili Kurumsal Yapı Özürlülere Yönelik Politikaların Tarihî Gelişimi Özürlü Dostu Sosyal Politikaların Kaynağı Olarak Özürlüler Kanunu Özürlülerin Rehabilitasyonu Özürlülerin Sosyal Güvenliği Özürlülerin İstihdamı Özürlü İstihdamına Yönelik Kota Sistemi Korumalı İşyeri Yerel Özürlüler Politikası Yerel Özürlüler Politikalarının Temel Esasları Özürlü Dostu Yerel Katılımcı Demokrasi Politikaları Özürlü Dostu Yerel Aile Politikaları Özürlü Dostu Yerel Sağlık Politikaları Özürlü Dostu Yerel Eğitim Politikaları Özürlü Dostu Yerel Ulaşım Politikaları Özürlü Dostu Yerel İstihdam Politikaları YAŞLILARA YÖNELİK SOSYAL POLİTİKALAR Yaşlılık Dünyasının Kavramsal Çerçevesi Yaş Yaşlı ve Psikolojisi Yaşlılık Yaşlanma (Modelleri-Türleri) Yaşlılarla İlgili Bilim Dalları vi ii

9 ix (Sosyal) Geriatri (Geriatrik Tıp) (Sosyal) Gerontoloji Uygulamalı Sosyal Gerontoloji veya Yaşlılar İçin Sosyal Politika Yaşlıların Sosyal Sorunları İleri Yaşlılığa Bağlı Bakıma Muhtaçlık Sorunu Bakıma Muhtaçlık Sorununa Karşı Sosyal Politikalar Yaşlılara Dönük Sosyal Politikaların Alanları Yaşlılara Dönük Sosyal Politikaların Temel Esasları Türkiye de Yaşlılara Yönelik Sosyal Politikalar Yaşlılarla İlgili Sosyo-Demografik Bilgiler Yaşlıların Sosyal Güvencesi Yaşlılar İçin Emeklilik Sigortası (Yaşlılık Sigortası) Yoksul Yaşlılar İçin kamusal Sosyal Yardım Bakıma Muhtaç Yaşlılar İçin Bakım Güvence Sistemi (Bakıma Muhtaç Aylığı-Bakım Ödeneği) Sonuç ve Yaşlılara Dönük Stratejik Öneriler ÇOCUK VE GENÇLERE YÖNELİK SOSYAL POLİTİKALAR Çocuk Ve Genç Kavramı Çocukluk Ve Gençlik Kavramı Çocuk Sahibi Olmanın Sosyo-Ekonomik Boyutu Çocuk Hakları Çocuk Ve Gençlere Yönelik Sosyal Hizmet Politikaları Çocuk Refah Hizmetleri Gençlik Hizmetleri Türkiye de Çocuk Ve Gençlere Dönük Sosyal Politikaların Kurumsal Yapısı Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü

10 x Türkiye de Çocuk Ve Gençlere Yönelik Sosyal Koruma Politikaları Çocuklarla İlgili İstatistikî Bilgiler Korunmaya Muhtaç Çocuk ve Gençlere Yönelik Sosyal Politikalar Suç İşleyen Çocukların Sosyal Rehabilitasyonu Türkiye de Çocuk İşçi Sorununa Karşı Sosyal Politikalar Türkiye de Çalışan Çocuklarla İlgili İstatistikî Bilgiler Çocuk İşçiliğinin Temel Sebepleri Çocuk İşçiliğine Karşı Kanuni Düzenlemeler Türkiye de Genç İşsizlik Soruna Karşı Sosyal Politikalar Çözüm Stratejisi Olarak Gençlere Dönük Aktif İstihdam Politikaları Türkiye de Bir Gençlik Sorunu Olarak Madde Bağımlılığı Ve Sosyal Politikalar Türkiye de Sokak Çocukları Sorununa Karşı Sosyal Politikalar Sokak Çocuğu Tanımının Kavramsal ve Sosyal Boyutu Sokak Çocuklarıyla İlgili Yapılan Çalışmalar

11 xi