Doğal yaşama hakkı. Right to lead a natural life DR. MURAT YALÇINTAŞ İ TOVİ ZYON MART/MARCH

Transkript

1

2 BAŞ Ş KAN DAN-FROM A N THE PRESIDENT Doğal yaşama hakkı Right to lead a natural life Tarım ve Köyişleri Bakanlığı nın verilerine göre dünyada organik ürün pazarı, milyar dolarlık bir hacme ulaştı yılı sonunda ise pazar hacminin 70 milyar dolara yükseleceği tahmin edi- liyor. Peki, bu pazarda ülkemizin yeri ne? Türkiye, tahmini hesaplara göre 150 milyon dolarlık ihracat hacmi ile bu pazardan çok düşük bir pay alıyor. Halbuki Türkiye nin dünyanın en iyi organik pamuğuna sahip olması nedeniyle ekolojik tekstil ve gıdada dünya çapında öne çıkma potansiyeli var. Nitekim Avrupa da organik tekstil ürünlerine olan talebin giderek arttığı görülüyor. Türkiye yi bu alanda öne çıkaracak iki avantaj var: Birincisi organik pamuk üretimi, ikincisi de tekstil-hazırgiyim sanayi birikimi. Ülkemizde üretilen pamuk, kimyasal ilaçlama az yapıldığı ve elle toplandığı için, uluslararası piyasalarda organik ürün olarak kabul ediliyor. Dünyada organik pamuğun yüzde 41'i Türkiye'de üretili- yor. Özellikle Güneydoğu Anadolu pamuğunun, organik tekstil için paha biçilmez olduğu biliniyor. Türkiye nin ekolojik ürünlerde öne çıkabileceği ikinci alan ise kuşkusuz gıda sektörü. Ekolojik gıda ürünlerinde Türkiye nin dünya ge- nelinde öne çıkma şansı var. Çünkü birçok gıda ürününde Türkiye liderdir. Aslında ekolojik gıdaya yönelmenin sadece ekonomik boyu- tunu düşünmemeliyiz. Geleceğimizin teminatı çocuklarımızın sağlıklı gelişebilmesi, yetişkin vatandaşlarımızın sağlıklı bir hayat sürmesi de doğal beslenme ile yakından ilgilidir. Aynı tespiti ekolojik tekstil ürünleri için de düşünmeliyiz. Çünkü bu- gün gelişmiş ülkelerin yöneldiği teknik ve doğal tekstil ürünlerinin ilk örneklerinin verildiği yer Orta Asya ve Anadolu'dur. Öte yandan BM İnsan Çevre Konferansı, tarihi Stockholm Bildirisi ile İnsanlar sürekli ve dengeli kalkınmanın merkezindedir. Doğa ile uyum içerisinde sağlıklı ve verimli bir hayata hakları vardır diyor. Böylece doğa ile uyumlu kalkınmayı kişi hak ve özgürlükleri ara- sında sayıyor. Bu nedenle gerek tüketim alışkanlıklarımızı, gerekse üretim ve sektörel tercihlerimizi belirlerken artık, toprağımızın bere- ketine hak ettiği değeri vermeliyiz. Saygılarımla According to the data of the Ministry of Agriculture and Rural Affairs, the organic products market in the world has reached a volume of US$ billion. It is predicted that the market volume will rise to US$ 70 billion by the end of Well, what is the place of our country in this market? Estimated calculations indicate that Turkey is receiving a very small share of this market with its export volume of US$ 150 million. But, Turkey has a potential to stand out in ecological textile and food because it has the best organic cotton of the world for instance. As a matter of fact, it is observed that there is a growing demand for organic textile products in Europe. Turkey has two advantages that will make it stand out in this area: The first is organic cotton production and the second is apparel-textile industry experience. The cotton produced in our country is approved as organic product in the international markets because of very low chemical pesticides level and because it is collected by hand. 41 percent of the organic cotton in the world is produced in Turkey. It is pointed out that especially the cotton from the Southeastern Anatolia is invaluable for organic textile. The second field in which Turkey can stand out with its ecological products is doubtlessly the food industry. Turkey has a chance to stand out in the world with its ecological food products because Turkey is the leader in many food products. Actually, we should not only consider the economic dimension of turning to ecological food. Our children are the assurance of our future and their growth in health is essential and closely connected with natural nutrition as well as leading a healthy life of the adult population. The same fact should be taken into consideration for the ecological textile products. This is because the location of the early examples of the techniques and natural textile products the developed countries are now turning to is the Central Asia and Anatolia Region. On the other hand, the historic Stockholm Declaration of the UN Conference on the Human Environment states: Humans are at the centre of a constant and balanced development. They have a right to lead a healthy and efficient life in harmony with the nature. Thus, living in harmony with the nature is regarded as one of the individual rights and freedoms. Therefore, in determining both our consumption habits and our production and industrial preferences, we should appreciate the fertility of our soil as it deserves. Sincerely, DR. MURAT YALÇINTAŞ İ TOVİ ZYON MART/MARCH

3 İÇİNDEKİL İstanbul Ticaret Odası Adına İmtiyaz Sahibi Owner on Behalf of the İstanbul Chamber of Commerce Dr. Murat Yalçıntaş SAYI/NUMBER 98 M A R T / M A R C H Genel Yayın Koordinatörü ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Puplications Coordinator and Editor-in-Chief Dr. Cengiz Ersun İTO Yayınlar Koordinatörü ICOC Puplications Coordinator İsmail Şen Yayın Kurulu Publishing Committee Dr. Cengiz Ersun Selçuk Tayfun Ok Kenan Öztekin Dr. Ahmet Naci Helvacı Şefik Memiş Zeliha Aslan Tamer Çerçi Doğan Erdoğan 6 Genel Yayın Yönetmeni Executive Editor Zeliha Aslan Haber Koordinatörü News Coordinator Tamer Çerçi Haber Merkezi Press Department Reporters Dilek Ülker, Soyhan Alpaslan, İlker Başöz, Canan Bilgin, Nuran Çapkın, Yahya Gül, Dilşah Keflioğlu, Nalan Söylemez, Fedai Yıldırımım Adres / Address İSTANBUL TİCARET ODASI İSTANBUL CHAMBER OF COMMERCE, Reşadiye Cad. Eminönü-İstanbul / Turkey Telefon numaraları / Telephone numbers (44 lines) Basın Yayın Şubesi / Press Department Tel: Fax: Internet: Tasarım / Design Taze Ajans Baskı / Publishing Altınoluk Yayın ve Sanayi A.Ş. Tel: Yayın Türü: Yerel Süreli Yayın Yayın Tarihi: Bu dergi içeriğindeki tüm yazı ve resimler, kaynak gösterilmeksizin ve izin alınmaksızın kullanılamaz. Tüm yazıların sorumluluğu yazarlarına aittir. The contents of this magazine may be repoduced by mentioning the source all responsibility of the views expressed and pictures published in this Review belong to the authors of the articles İstanbul a gelen yabancı sermaye arttı Increase in foreign investment to Istanbul İTO ve TİKA dan eğitim projesi Training project by ICOC and TIKA ABD, ticari ilişkilerde somut adımlara hazırlanıyor USA gets ready for concrete steps in trade relations Japon firmalar Türkiye yi keşfetmeli Japanese companies need to discover Turkey KAPAK-COVER Girişimciler ekolojiyi çok sevdi Entrepreneurs liked ecology very much ANALİZ-ANALYSISANALYSIS İki kriz arasında Türkiye nereye koşuyor? -2- Where is Turkey running in between two crises? -2- DÜNYA-THE WORLD Türkiye yeni dönemde öne çıkıyor Turkey stands out in this new time period GÜNCEL-ACTUALITY Kadın istihdamında önemli teşvik Important incentives for women employment İŞ DÜNYASI-BUSINESS WORLD Türkiye nin yazar patronları Turkey s "writer" bosses AB AJANDASI-EU AGENDA AB projelerini yaygınlaştırmada yeni olanak: C-ENTER A new opportunity to disseminate EU projects: C-ENTER AVRUPALI TÜRKLER-EURO EURO TURKS Karmez, döneri dünya markası yapacak Karmez will make doner kebap a global brand MARKA İLLER-BRANDED CITIES İnegöl, mobilyası da köftesi gibi marka olacak As its meatballs Inegol is to turn its furniture into a trademark ULAŞIM TRANSPORTATION Boru hatlarıyla taşıma dönemi Time for transporting through pipelines HEDEF SEKTÖR-TARGET TARGET SECTOR 9.5 milyar liramız havada uçuşuyor 9.5 billion liras are going up in the air YAŞAM-LIFE Hediye vermeyi çok seviyoruz We love gift giving very much

4 ER-CONTENTS ASIRLIK ÇINARLAR AGE-OLD VETERANS İbrahim Aksüt: Şahıslar değil ülke zenginleşmeli Ibrahim Aksüt: The country should prosper not just individuals E-YAŞAM-E-LIFEE-LIFE E ticarette indirim sezonu Discount season for e-commerce platforms YARATICI EKONOMİ CREATIVE ECONOMY Yeni Dünya da eller değil beyinler çalışacak Not hands but brains will work in the New World KAYBOLAN MESLEKLER DIMINISHING PROFESSIONS Önemli iş kolları arasındaydı: Yazmacılık An important pastime business art of block printing SEKTÖREL AÇIKOTURUM SECTORAL OPEN FORUM Pamukta milli seferberlik yapılsın National mobilization needed in cotton KONUK YAZAR-GUEST WRITER Basel III Türkiye ye neler getiriyor? What is Basel III bringing to Turkey? SOSYAL GÜVENLİK SOCIAL SECURITY 3 soru & 3 cevap 3 questions & 3 answers VERGİ-TAX Kamu alacaklarının ödenmesine kolaylık getiren yasa Act facilitating payment of government claims KİTAPLIK-BOOKSHELF EKONOMİK VERİLER ECONOMIC INDICATORS ADRESLER-ADDRESSESADDRESSES İ TOVİ ZYON MART/MARCH

5 İ TO DAN HABERLER İSTANBUL A GELEN YABANCI SERMAYE ARTTI INCREASE IN FOREIGN INVESTMENT TO ISTANBUL NEWS FROM ICOC İstanbul Ticaret Odası (İTO), yeni kayıt ve iptal edilen firma kuruluşlarını esas alarak hazırladığı, 2010 Yılı Yeni Kayıt ve Kapanış Yaptıran Firmalarda Yabancı Yatırımcı ve Sermaye Durumu raporunu açıklandı. Buna göre 2010 yılının tamamında İstanbul da yabancı yatırımcının taahhüt ettiği sermaye değeri yüzde arttı. Aynı dönemde yabancı yatırımcı sayısı ise yüzde arttı da yabancı yatırımcı tarafından toplam 823 milyon 352 bin 513 TL lik sermaye tutarında şirket kuruldu yılında ise yabancı yatırımcı sayısı 2.532, yabancı sermaye değeri de 376 milyon 541 bin 260 TL olmuştu. İTO Başkanı Dr. Murat Yalçıntaş, İstanbul da yeni şirket kuruluşunda taahhüt edilen yabancı sermaye değerinin 2009 yılına göre iki kat artarak, 2006 yılından itibaren en yüksek seviyesine ulaştığını söyledi. Dr. Yalçıntaş, Finansal sistemdeki istikrarın yanı sıra, kredi derecelendirme kuruluşlarının ülkemiz ekonomisi için ortaya koyduğu olumlu görüşün de yabancı yatırımcıları cezbettiğini görüyoruz dedi. The Istanbul Chamber of Commerce (ICOC) announced the report Investor and Capital status of New Registered and Closed down Companies in 2010 based on the new registries and cancellations of companies made year long. According to the report the capital value of commitment by foreign investors in Istanbul during 2010 increased by % The number of foreign investors in the same period last year increased by 20.22% In 2010 a total of foreign investors made a total investment of 823 million 352 thousand 513 TL and established companies. In 2009 the number of foreign investors was 2,532 and the total value of foreign capital was 376 million 541 thousand 260TL. ICOC President Dr. Murat Yalçıntaş, informed that the foreign capital committed for new companies in Istanbul had increased twice the amount compared to 2009, adding that the figures had reached the highest level since Dr. Yalçıntaş said: We see that foreign investors are attracted to Istanbul due to current financial system stability and positive reports for our country economy by credit evaluation companies. İTO VE TİKA DAN EĞİTİM PROJESİ TRAINING PROJECT BY ICOC AND TIKA nitelikli eleman ihtiyacını karşılamayı amaçlıyor. Proje ile kursiyerler, İTO ve TİKA'nın ev sahipliğinde İstanbul'da mesleki eğitim ile Türkçe dil kursları görecek. İTO Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Murat Yalçıntaş, bir ülkenin en önemli kaynağının o ülkenin nitelikli ve yetişmiş insan gücü olduğunu belirterek, ''İnsan gücünüzü ne kadar mesleki eğitimle donatırsanız, kalkınma ivmenizi de o kadar yukarıya doğru yükseltmeniz mümkün olacaktır. Mesleki eğitim, kalkınmayı hedefleyen bir ülkenin zeka tarlasıdır. O tarlayı ne kadar iyi sürersek, o kadar yüksek verim alırız'' diye konuştu. demand for Turkish speaking trained employees for friend and brethren countries to strengthen economic, social and cultural ties where there are ongoing Turkish company investments. ICOC and TIKA will be the host of the project where trainees will undergo professional training as well as Turkish language courses. ICOC President Dr. Murat Yalçıntaş said that a country s most important strength was the qualified and trained labour power adding: ''The more you qualify your labour power through training the higher your development acceleration will be. Professional training is the field of brilliance for countries that aim development. The better we make use of the field the better results we will achieve.'' İTO ile Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı (TİKA) arasında ''Uluslararası Mesleki ve Teknik Eğitim Projesi'' protokolü imzalandı. Proje, dost ve kardeş ülkelerle ekonomik, sosyal ve kültürel bağları güçlendirilmeyi, bu ülkelerde yatırımı bulunan Türk firmaların Türkçe bilen ICOC and the Turkish Cooperation and Development Guidance Management (TIKA) mutually signed the protocol for International Professional and Technical Training Project. The project aims to supply the -4- İ TOVİ ZYON MART/MARCH 2011

6 ABD, TİCARİ İLİŞKİLERDE SOMUT ADIMLARA HAZIRLANIYOR USA GETS READY FOR CONCRETE STEPS IN TRADE RELATIONS Avrupa ziyaretine İstanbul dan başlayan ABD Ticaret Bakanı Dış Pazar Erişimi nden Sorumlu Yardımcısı Michael Camuñez, İTOyu ziyaret ederek işadamlarıyla bir araya geldi. Türkiye ile ticari ilişkilerde somut adımlara hazırlandıklarını söyleyen Camuñez, bu adımları da sektörel işbirliği, ABD-Türk İş Konseyleri nin oluşturulması olarak sıraladı. İTO Başkanı Dr. Murat Yalçıntaş ise ABD Bakan Yardımcısı Michael Camuñez in İTO ya gelişinin, yapılan çalışmaların bulduğu aksi seda açısından önemli olduğunu ifade etti. Dr. Yalçıntaş, ABD ye iş adamlarımızı götürdük, buraya iş adamları getirdik. Her sene en az bir defa olmak üzere gittiğimiz bir üst düzey heyetle ABD de valilerini, yatırım kurumlarını, bakanları, odaları, kongre ve senato üyelerini ziyaret ederek onlara Türkiye yi ve İTO yu anlattık. Temsil ettiğimiz 350 bin üyeden bahsettik dedi. New York Valiliği ile İTO arasında imzalanan işbirliği anlaşması sonucu İstanbul da açılan New York Eyaleti Ticaret ve Yatırım Ofisi ne de işaret eden Dr. Yalçıntaş, şöyle konuştu: New York, ABD nin en önemli eyaleti ve ilk adımı onun atması son derece doğruydu. Diğer eyaletlerin de benzer adımlar atmasını ve burada ofisler açmasını temenni ediyorum Michael Camuñez, USA Undersecretary of Trade in charge of Foreign Market Access began his Europe tour from Istanbul and his first visit in Istanbul was to the ICoC where he met with businessmen. Michael Camuñez said that they took concrete steps to get ready for their trade relations with Turkey. Camuñez listed the steps as: sector based cooperation, and forming USA- Turkish Business Councils. ICOC President Dr. Murat Yalçıntaş said that the visit by USA Undersecretary Michael Camuñez was important in terms of efforts made by the chamber. Dr. Yalçıntaş said: We took our businessmen to the USA, we brought their businessman here. We hold an annual visit to USA with a high level group and meet American Governors, investment corporations, Secretaries, Chambers, Congress and Senate members and inform them on Turkey and ICoC. We informed them of the 350 thousand members we represent Dr.Yalçıntaş mentioned the cooperation agreement between New York Governor and ICoC which lead to the opening of the New York State Commerce and Investment Office in Istanbul. Dr. Yalçıntaş said the following: New York State is the most important of the USA states and it was very appropriate that they took the first step. I hope that other states follow New York s lead and take similar steps and open offices in Istanbul JAPON FİRMALAR TÜRKİYE Yİ KEŞFETMELİ JAPANESE COMPANIES NEED TO DISCOVER TURKEY Japon iş adamları, Türkiye ile ticari ilişkilerin geliştirilmesini istiyor. İTO yu ziyaret eden Tokyo Hachioji Sanayi ve Ticaret Odası heyeti, iki ülke arasında 120 yıllık dostluk olduğunu belirterek, bunun ticarete de yansımasını istediklerini bildirdi. Japon heyetini karşılayan İTO Yönetim Kurulu Üyesi Muhammet Yenel, Japonya ile ticari ilişkilerin üç noktadan hareketle geliştirebileceğini belirterek, bu adımları da, İlki Türkiye nin Japonya ya ihracatını artırmak. İkincisi Türkiye ye daha fazla Japon yatırımı çekmek. Japon firmalarının Türkiye yi keşfetmedikleri kanaatindeyiz. Üçüncüsü ise Japonya ile üçüncü ülkelerde ekonomik ve ticari işbirliğimizi artırmak şeklinde sıraladı. Turizmin de, Türk-Japon ilişkilerinin temel taşlarından biri olacağını vurgulayan Yenel, ayrıca enerji, altyapı, uzay ve gıda gibi stratejik sektörlerin yanı sıra tekstil, otomotiv, bankacılık ve finans alanında da ticari ilişkilerin güçlendirilebileceğini kaydetti. Japanese businessmen want to develop trade relation with Turkey. Tokyo Hachioji Chamber of Industry and Commerce group visited ICOC relaying their hopes to further develop the 120 years of friendship between the two countries in terms of trade. Muhammet Yenel was the ICoC Board Member who received the Japanese group and informed that trade relations with Japan could develop through 3 steps and said: The first step needed is for Turkey to increase export to Japan; the second step is to attract more Japanese investments to Turkey, we believe that Japanese companies have yet to discover Turkey. The third step will be to increase economic and trade cooperation with Japan to third countries. Yenel pointed out that tourism will be one of the milestones of the Turkish-Japanese relations other important elements being energy, infrastructure, space and food industries of strategic importance adding automotive, banking and finance to the lot to further develop trade relations. İ TOVİ ZYON MART/MARCH

7 KAPAK-COVER Tamer Çerçi Tüketici ekolojik ürünlerle tanıştı Consumers met ecological products GİRİŞİMCİLER EKOLOJİYİ G K ÇOK SEVDİ ENTREPRENEURS LIKED ECOLOGY VERY MUCH -6- İ TOVİ ZYON MART/MARCH 2011

8 T arımın dışında tekstil, otomotiv, beyaz eşya, oyuncak sektörlerinin yanı sıra inşaat sektörü de ekolojik ürüne yönelmeye başladı.yeni açılan ekolojik pazarlar ve marketlerin raflarını gıda dışında oyuncaktan deterjana, havludan çamaşır makinesine kadar farklı organik ürünler süslüyor. Dünyada organik ürünler milyar dolarlık bir pazar oluştururken Türkiye 150 milyon dolarlık ihracat hacmi ile bu pazardan düşük bir pay alıyor. I n addition to agriculture, textile, automotive, household goods and toy sectors as well as the construction sector head for ecological products. In addition to food the shelves of the newly established ecological marketplaces and stores are adorned with various organic products from toys to detergents, towels to washing machines. While the organic products create a market of billion dollars in the world, they receive a small share of this market in Turkey with an export volume of 150 million dollars. Son yıllarda gıdadan, tekstile, oyuncaktan, temizlik ve kişisel bakım ürünlerine kadar birçok alanda ekolojik ürünler günlük hayatımıza girdi. Tarımın dışında tekstil, otomotiv, beyaz eşya oyuncak sektörlerinin yanı sıra inşaat sektörü de ekolojik ürüne yönelmeye başladı. Yeni açılan ekolojik pazarlar ve marketlerin raflarını gıda dışında oyuncaktan, havluya kadar farklı organik ürünler süslüyor. Organik ürünlerin yaygınlaşmasında, tüketicinin bilinçlenmesi, ev hanımlarının doğal hayata yönelmeleri, genetiği değiştirilmiş ürünlerin sağlığı olumsuz etkilediği yönündeki tartışmalar, üretimde kimyasal desteklerin yarattığı sakıncalar ve doğal kaynakların hızla tükenmesi etkili oldu. 70 MİLYAR DOLARLIK PAZAR Türkiye de organik ürünlerinin tüketimi henüz çok düşük seviyede, üretimde buna bağlı olarak yavaş yavaş artıyor. Dünyada organik ürünlerin milyar dolarlık bir pazar oluşturduğu tahmin ediliyor. Türkiye ise tahmini hesaplara göre 150 milyon dolarlık ihracat hacmi ile bu pazardan düşük bir pay alıyor. Ancak, bütün ürünlerin organik ürün kategorisinde henüz sınıflandırılmadığını dikkate alırsak Türkiye deki pazarın daha büyük olduğu tahmin ediliyor. Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker ise dünyada organik ürün pazarının milyar dolarlık bir hacme ulaştığını 2012 yılı sonunda ise bu rakamın 70 milyar dolara ulaşacağını söylüyor. İLGİ HIZLA ARTIYOR 2005 yılında yayımlanan Organik Tarım Yönetmeliği nin ardından gerek İstanbul da gerekse diğer illerde ekolojik gıda ürünleri yaygınlaşmaya başladı. Organik pazarın üretici tarafını harekete geçiren etken ise dış talebin doğal ürünlere kayması ve AB sürecine uyum oldu. 17 Ekim 2006 tarihinde AB uyum süreci gereği Resmi Gazete de yayımlanan Organik Tarım Esasları ve Yönetmeliğinin yürürlüğe girmesi hem üreticileri hem de dağıtım kanallarını harekete geçirdi. Tarım Bakanlığı nın verilerine göre 2002 yılında 150 olan organik ürün sayısı 2009'da 212 ye ulaştı yılında organik üretimle uğraşan çiftçi Ecological products have recently entered into our lives in various areas from food to textile, toys to cleaning and personal care products. In addition to agriculture, textile, automotive, white goods and toy sectors as well as the construction sector started to head for ecological products. The shelves of the newly established ecological marketplaces and stores are adorned with various organic products from toys to towels in addition to food. The consumers becoming conscious, housewives turning to natural life, debates on genetically modified products injuring the health, the disadvantages created by the chemical support in production and the rapid consumption of natural sources have been effective in making organic products widespread. A MARKET OF US$ 70 BILLION In Turkey, the consumption of organic products is yet at a very low level, and the production is growing in line with the consumption. It is predicted that organic products in the world are creating a market of US$ billion. According to estimated calculations, Turkey receives a small share of this market with its export volume of US$ 150 million. However, considering that not all products are yet categorized as organic products, it is predicted that the market in Turkey is actually larger. The Minister of Agriculture and Rural Affairs Mehdi Eker says that the organic product market has reached a volume of US$ billion in the world and that this figure will reach US$ 70 billion by the end of RAPIDLY GROWING INTEREST After the Regulation on Organic Agriculture was published in 2005, ecological food products began to become widespread both in Istanbul and in the other provinces. The factor that mobilized the producer of organic market has been the shifting of the external demand to natural products and the EU integration process. As the Organic Agriculture Principles and Regulation published in the Official Gazette on October 17, 2006 in accordance with the EU integration process entered into force, both the producers and İ TOVİ ZYON MART/MARCH

9 sayısı 12 bin 428 iken 2009 da organik tarıma yönelen çiftçi sayısı 35 bin 565'e yükseldi. Türkiye'nin ihracatta önemli bir şansı ise Rusya gibi geniş pazarlara ve petrol zengini ülkelere yakın olması. Türkiye bu şansı değerlendirebildiği ve ürün çeşidini artırabildiği takdirde önemli bir organik ürün ihracatçısı haline gelebilir. EKO TEKSTİL Türkiye nin dünyanın en iyi organik pamuğuna sahip olması nedeniyle ekolojik tekstil ve gıdada dünya çapında önemli bir üretici olma fırsatı var. Nitekim Avrupa ya baktığımızda organik tekstil ürünlerine olan talebin giderek arttığı görülüyor. Türkiye yi bu alanda öne çıkaracak iki avantajı var organik pamuk üretimi ve tekstil-hazırgiyim sanayinin birikimi. Türkiye'de üretilen pamuk, kimyasal ilaçlama az yapıldığı ve elle toplandığı için, uluslararası piyasalarda organik ürün olarak kabul ediliyor. Dünyada organik pamuğun yüzde 41'i Türkiye'de üretiliyor. Özellikle Güneydoğu Anadolu pamuğunun, organik tekstil için paha biçilmez olduğu belirtiliyor. Öte yandan son yıllarda özellikle Kuzey Avrupa ülkelerinden the distribution channels took action. According to the Ministry of Agriculture data, the number of organic products that was 150 in 2002 reached 212 in While the number of farmers engaging with organic production was 12 thousand 428 in 2002, the number of farmers turning to organic agriculture reached 35 thousand 565 in A significant chance of Turkey in export is that it is close to wide markets and oil-rich countries like Russia. Turkey can become a prominent organic product exporter in case that it manages to put this chance to use and increases its product diversity. ECO-TEXTILE Since Turkey has the best organic cotton of the world, it has the chance to become one of the world s most prominent producers of ecological textile and food. As a matter of fact, when we look at Europe, it is observed that the demand for organic textile is constantly growing. Turkey has two advantages to make it stand out in this field: organic cotton production and the İthal organiklere yeni düzenleme Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, AB mevzuatındaki değişikliklere uygun olarak, Organik Tarımın Esasları ve Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliği geçtiğimiz ağustos ayında yeniledi. Yeni düzenleme yılbaşından itibaren yürürlüğe girerken bazı hükümlerin uygulanması için iki yıllık geçiş süresi belirlendi. Buna göre, organik tarımda topraksız tarıma izin verilmeyecek. Bitkisel üretimde kimyasal yöntemlerle elde edilmiş azotlu gübreler kullanılamayacak. Ürünün gerçek doğası hakkında yanlış anlamalara yol açmayan işleme metotları ve ekstraksiyon yöntemleri kullanılacak. Organik gıdalar, tercihen biyolojik, mekanik ve fiziksel metotlar kullanarak işlenecek. Yönetmelikte, organik tarımda kontrol, sertifikasyon sisteminin işleyişine ilişkin esaslar, yetkilendirilmiş kuruluşların çalışma esasları, müteşebbisin sorumlulukları, denetim uygulamaları ve cezai yaptırımlar, AB mevzuatına göre yeniden düzenlendi. Kanuna aykırı hareket eden müteşebbislere ve yetkilendirilmiş kuruluşlara idari para cezaları uygulanacak. İthal organik ürünlerin sertifikalandırılmasına ilişkin hükümler 2 yıl sonra uygulanmaya başlanacak. Buna göre, ithal edilen ürünler Organik Tarım Kanunu kapsamında yurtiçinde organik ürün olarak pazarlanacaksa, yeniden sertifikalandırma yapılacak. New regulation for imported organics In accordance with the changes made in the EU legislation, the Ministry of Agriculture and Rural Affairs renewed the Regulation of Organic Farming Principles and Implementation in August The new regulation set a two-year transition period for the implementation of some provisions starting from the first day of the new-year on which it entered into force. According to this, landless agriculture will not be allowed in organic farming. In plant production, nitrogenous fertilizers obtained by chemical methods will not be used. The processing and extraction methods that do not cause misunderstanding about the actual nature of the products will be used. Organic food will preferably be processed using biological, mechanical and physical methods. In the regulation, the principles of control and certification system procedures in organic farming, the working principles of the authorized institutions, the responsibilities of entrepreneurs, audit practices and criminal sanctions are all revised in accordance with the EU legislation. Entrepreneurs and authorized institutions acting contrary to the law will be inflicted administrative pecuniary penalties. The provisions related with the certification of imported organic products will start being implemented 2 years later. According to this, if the imported products are to be marketed as organic products in the country within the context of the Law on Organic Farming, they will be re-certified.

10 doğal elyafla üretilmiş konfeksiyon ürünleri talebinin arttığı görülüyor. Bu ürünlerin katma değerinin yüksek olması ise ayrı bir avantaj. Nitekim, 2005 yılında 600 milyon dolar olan dünya organik tekstil ürünleri pazarı, artık 1 milyar doları geçti. Doğal tekstil ürünlerine olan talebin artmasıyla önümüzdeki yıllarda bu alanda 15 milyar dolarlık bir potansiyel söz konusu olacak. EV TEKSTİLİ Rakamlar ekolojik ürünlere ev tekstili alanında da talebin büyük olduğunu gösteriyor. Messe Frankfurt verilerine göre, Almanya da özellikle ekolojik yatak ve banyo tekstili ürünlerine talep bir hayli yüksek. Bu nedenle ekolojik ev tekstili ürünlerinin Almanya da milyon Euro luk bir pazar oluşturduğu tahmin ediliyor. Messe Frankfurt verilerine göre ekolojik ev tekstili ürünlerinin Avrupa genelinde oluşturduğu pazarın büyüklüğü ise 400 milyon Euro. Heimtextil Frankfurt yetkilileri Avrupa başta olmak üzere Almanya, Fransa ve Benelüx ülkelerinin ekolojik ev tekstilinin lokomotifi olduğunu söylüyorlar. Sadece Almanya dikkate alındığında bu pazarda ekolojik ev tekstili ürünlerinin 2015 yılında 50 ile 130 milyonluk Euroluk bir hacim oluşturacağı tahmin ediliyor. EKO BEYAZ EŞYA Gelişen pazarlarda enerji talebinin artması buna karşılık dünya genelinde enerji maliyetlerinin yüksekliği ve çevre sorunlarının, küresel ısınmanın tehlikeli boyutlara ulaşması; beyazeşya üreticilerini de ekolojik dengeyi gözeten ürünlere yöneltiyor. Nitekim 2010 yılının on parlak yeşil buluşu arasında, çok ilginç ürünler var. Bu ürünler henüz tasarım deneme aşamasında olsa bile yakın bir zamanda gündelik hayattaki yerlerini alacağı benziyor. Bu ilginç buluşlar arasında, Xeros Susuz Çamaşır Makinesi ilgi çekiyor. Leeds Üniversitesi ndeki araştırmacılar, yüzde 90 daha az su harcayan ekoloji dostu çamaşır makinesinin deneyini başarıyla tamamladı. Xeros tarafından geliştirilen bu ürün yüzde 30 daha fazla enerji verimliliği sağlıyor. 10 yeşil parlak ürün arasında dikkati çeken başka bir ürün ise güneş enerjisi ile çalışan buzdolabı. Eloctrolux tarafından geliştirilen Buzdolabı, havanın accumulation of textile-apparel industry. The cotton produced in Turkey is considered organic product in the international markets because chemical pesticides are not used very much and it is collected by hand. 41 percent of the organic cotton in the world is produced in Turkey. It is pointed out that especially the cotton of the Southeastern Anatolia is extremely valuable for organic textile. On the other hand, in recent years, it is seen that the demand for apparel products made of natural fibres especially from the North European countries has grown. These products have high added values and this is another advantage. Indeed, the world s organic textile products market, which was 600 million dollars in 2005, has now exceeded 1 billion dollars. As the demand for natural textile products increases, there will be a potential of 15 billion dollars in question in this area in coming years. HOME TEXTILE The figures indicate that there is a huge demand for ecological products in the home textile area as well. The Messe Frankfurt data suggest that in Germany, there is a great demand particularly for ecological bed and bathroom textiles products. Therefore, it is predicted that ecological home textile products create a million Euro market in Germany. According to the Messe Frankfurt data, the size of the market ecological home textile products create all over Europe is 400 million Euros. Heimtextil Frankfurt authorities say that especially Europe, Germany, France and Benelux countries are the locomotives of ecological home textile. Considering only Germany, it is predicted that ecological home textile products are going to create a volume of 50 to 130 million Euros by 2015 in this area. ECO-HOUSEHOLD GOODS As the energy demand increased in the developing markets and, on the other hand, the extent of the energy costs, environmental problems and global warming reached dangerous levels all over the world; manufacturers of household goods are turning to products protecting the ecological balance. As a matter of fact, there are very interesting products among the ten smart green inventions of Even though these products are yet at the design trial stage, they seem like they are going to take their places in daily life soon. Among these interesting inventions, Xeros Waterless Washing Machine draws attention. The researchers at the University of Leeds successfully completed the testing of the eco-friendly washing machine that uses 90 percent less water. İ TOVİ ZYON MART/MARCH

11 HABER- NEWS Fedai Yı ldı r ı m güneşli olduğu günlerde soğutma sistemini güneş panelleriyle çalıştırırken, soğuk havada yiyecekleri doğal olarak soğutuyor. Bu arada Vestel, Arçelik, Eloktrolux gibi beyazeşya üreticileri ar-ge çalışmasında ekolojik ürünlere ağırlık veriyor. Aynı gelişme elektronik ürünlerde de geçerli. EKOLOJİK DETERJAN Küresel ısınmayla birlikte su kaynaklarının azalması ve temizlik ürünleri firmalarının da ortak çözüm arayışına neden oluyor. Bu konuda önemli bir adım da 2008 yılında atıldı sonunda Sabun ve Deterjan Sanayicileri Derneği önderliğinde, pazarın yüzde 94.4 ünü elinde tutan dört üretici firma Unilever (Omo, Rinso, Yumoş), Procter&Gamble (Ariel, Ace), Henkel (Persil, Vernel) ve Hayat Kimya (Bingo); konsantre deterjanlara geçmek için işbirliği yaptı. Daha az kimyasal madde, su ve enerji kullanarak aynı miktardaki çamaşırı yıkama özelliğine sahip olan konsantre deterjanlar, çevre duyarlılığını ön plana çıkarmayı hedefliyor. Öte yandan güneşten koruma ve temizlik amaçlı ürünlerden kişisel bakım ve kozmetik ürünlerine kadar ürünler hem eko marketlerde hem de eko pazarlarda satılıyor. Bu ürünler doğallığı ve katkı maddesi içermemesi nedeniyle tercih ediliyor. EKOLOJİK OTOMOBİL Otomobil üreticilerinin Avrupa Birliği nin kilometre başına karbondioksit salınımında 2015 yılına kadar 130 gram ve 2010 yılına kadar 95 grama inilmesine yönelik kararı otomotiv üreticilerini de ekolojik üretime yöneltti. Bu nedenle hibrid, ardından da elektrikli otomobiller gündeme geldi. Şu anda dünya genelinde satılan hibrid ve elektrikli otomobil sayısının 500 bin olduğu, bu This product developed by Xeros provides 30 percent more energy efficiency. Another product among the 10 smart green products is the refrigerator working with solar power. The refrigerator developed by Electrolux operates the cooling system by solar panels on sunny days and cools the food naturally in cold weather. By the way, white goods manufacturers such as Vestel, Arçelik and Electrolux are giving weight to ecological products in their research & development work. The same progress is valid for electronic products as well. ECOLOGICAL DETERGENT Diminishing water supplies with the effect of the global warming leads the cleaning product companies to find a common solution. An important step in this area was taken in Four producer companies holding 94.4 percent of the market, Unilever (Omo, Rinso, Yumoş), Procter & Gamble (Arial, Ace), Henkel (Persil, Vernel) and Hayat Kimya (Bingo), collaborated to turn to concentrated detergents under the leadership of the Association of Soap and Detergent Industry by the end of The concentrated detergents that are able to wash the same amount of laundry using less chemicals, water and energy are aimed at emphasizing environmental awareness. On the other hand, products ranging from sun protection and cleaning products to personal care and cosmetic products are sold both in eco-stores and in eco-markets. These products are preferred for they are natural and they do not contain any additives. ECOLOGICAL AUTOMOBILE The decision of the European Union on reducing the automobile manufacturers carbon dioxide release per kilometre by 130 grams by 2015 and by 95 grams by 2010 led the automobile manufacturers to ecological manufacturing. Therefore, hybrid, and then electric cars came up. It is predicted that currently the number of hybrid and electric cars sold in the world is 500 thousand and that this figure will reach 2 millions by And the electric cars that started to be tested last year have been the centre of attention. These automobiles are completely running on battery. However, the use of electric vehicles is not yet very common, because the battery technology needs to be further developed. ECOLOGICAL ARCHITECTURE Another important sector that attempts to develop products which are environmentally -10- İ TOVİ ZYON MART/MARCH 2011

12 rakamın 2015 te 2 milyon adede ulaşacağı tahmin ediliyor. Geçtiğimiz yıl ise denenmeye başlayan elektrikli otomobiller ilgi odağıydı. Bu otomobiller tamamen aküyle çalışıyor. Ancak henüz elektrikli araçların kullanımı çok yaygın değil, çünkü akü teknolojisinin daha da gelişmesi gerek. EKOLOJİK MİMARİ Çevreye duyarlı ve geri dönüşümü sorun olmayan ürünlerinin geliştirilmeye çalışıldığı bir diğer önemli sektör ise yapı sektörü. Bu alanda yeni projeler gündemde. Örneğin Erzurum Alışveriş Merkezi, Türkiye nin ilk yeşil alışveriş merkezi unvanıyla uluslararası Breaam Sertifikası na (Uluslararası Yeşil Bina Belgesi) sahip. Ankara daki Gordion Alışveriş Merkezi de Ankara nın ilk yeşil alışveriş merkezi olarak biliniyor. İngiliz Mimar Peter Clegg in, beş yıl önce karbon salınımı dünya ortalamasında olan Türkiye nin günümüzde karbon salınımını yüzde 30 büyüttüğü uyarısı bu alanda geç bile kalındığını gösteriyor. EKO OYUNCAK Son yıllarda özellikle Uzakdoğu menşeli ve ucuza satılan çeşitli oyuncakların gerek çeşitli kimyasal maddeler içermesi gerekse CE standartlarına uygun olmaması nedeniyle enfeksiyon tehlikesi anne ve babaları endişelendiriyor. Bu yüzden hem doğal hem de zeka gelişimine yönelik oyuncaklar tercih edilmeye başlandı. Söz gelimi birçok eko markette ahşaptan yapılan puzzlelar, şirin bloklar, trenler, arabalar, legolar vitrinleri süslüyor. Samsun da Sakatlar Derneği öncülüğünde başlatılan ekolojik oyuncak üretiminin yanı sıra Ardahan da da kadın istihdamına yönelik açılan Avrupa Birliği Projelerinden biri olan Ekolojik oyuncak ve eğitim malzemesi üretimi eğitim merkezi projesi Küçük Sanayi Sitesi nde hizmete girdi. Doğal mı organik mi? Tüketiciler arasında doğal ürünlerle organik ürünler biri birine karıştırılıyor. Bir ürünün doğal olması, formülünde birkaç bitkisel öz ve yağ bulundurduğu anlamına geliyor. Yani doğal demek ürünün organik olmasıyla ilgili değil. Bir ürünün tamamen doğal yani organik olması için o ürünün organik sertifikası olması gerekiyor. Bu da ürünün içeriğinde bulunan hammaddelerin ayrı ayrı organik sertifikasının olması demek. Dünya çapında bilinen kurumlarca belirlenmiş sertifika kriterlerine göre üretilen hammaddeler organik olarak nitelendiriliyor. Bu nedenle tüketicilerin alışveriş esnasında, organik ürün sertifikasının olup olmadığını sorgulaması gerekiyor. Organik ürün sertifikalarını verme yetkisi, bağımsız akreditasyon kuruluşlarında. Bu bağımsız kuruluşların ise Türkiye Akreditasyon Kurumu na akredite olması, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ndan izin alması gerekiyor. Natural or organic? Some consumers mix up natural products and organic products. A natural product contains some herbal essences and oils in its formula. That is, being natural is not related with being organic. In order to be completely natural, or organic in other words, a product has to be certified as organic. And this means that all raw materials the product contains have to be certified separately as organic. The produced raw materials are qualified as organic according to certification criteria set by world-renowned institutions. Therefore, while shopping, the consumers have to question whether the products are certified as organic or not. The power to certify products as organic belongs to independent accreditation institutions. And these independent institutions have to be accredited by the Turkish Accreditation Agency and they have to obtain permission from the Ministry of Agriculture and Rural Affairs. conscious and do not have recycling problems is the building sector. In this area, new projects are on the agenda. For instance, Erzurum Shopping Mall was granted the international Breaam Certificate (International Green Building Certificate) as the first green shopping mall of Turkey. Gordion Shopping Mall in Ankara is known as the first green shopping mall of Ankara. The British Architect Peter Clegg s warning for the 30 percent growth of Turkey s current carbon emission, which was around the world average five years ago, indicates that we are already late in this area. ECO-TOYS In recent years, mothers and fathers are concerned about the danger of infection because various toys, particularly the ones originating from the Far East and sold for low prices, contain various chemicals and do not comply with the CE standards. Therefore, toys that are both natural and aimed at intelligence development started to be preferred. For example, wooden puzzles, cute blocks, trains, cars and legos are displayed in the windows of many eco-stores. In addition to the ecological toy production started under the leadership by the Association of Disabled People in Samsun, the education centre project of ecological toy and education materials production that is one of the European Union Projects aimed at women employment was put into service at the Small Industrial Site in Ardahan. ECO-MARKETPLACES As ecological products became widespread and the housewives gained awareness of this issue through press, the establishment of marketplaces where ecological products are sold

13 EKO PAZARLAR Gerek ekolojik ürünlerin yaygınlaşması gerekse ev hanımlarının bu konuda basın yoluyla bilinçlenmeleri ekolojik ürünlerin satıldığı pazarların kurulmasını kolaylaştırdı. Bu arada Ekolojik Tarım Kanunu ve ilgili yönetmeliklerin ekolojik pazarı destekleyecek nitelikte olması, bu alandaki adımları hızlandırdı. Bu süreç ile gerek İstanbul gerekse Samsun, Bursa, Ankara, Antalya, İzmir ve Konya gibi illerde organik pazarlar günlük hayata girmeye başladı. Halen İstanbul da 7 adet organik ürün pazarı bulunuyor. Bu organik pazarlardan ilki 2006 yılında Şişli de Feriköy Halk Pazarı nda Buğday Derneği öncülüğünde açıldı yılı şubatında Beylikdüzü Organik Pazarı, kasım ayında ise Kartal Organik Pazarı faaliyete geçti. Bakırköy deki organik pazar ise geçtiğimiz yıl mayıs ayında Bakırköy Belediyesi nin öncülüğüyle faaliyete geçti. İstanbul da daha sonra Zeytinburnu Belediyesi, Merkezefendi Geleneksel Tıp Derneği ve Ekolojik Üreticiler Derneği'nin işbirliğiyle Zeytinburnu nda ve Kadıköy Belediyesi Ekolojik Üreticiler Derneği işbirliğiyle Kadıköy de de organik pazarlar açıldı. Kasımpaşa daki Kastamonu Pazarı ise bu ilimizden gelen doğal ürünleriyle her gelir gurubundan kişinin uğrak yerlerinden biri. Bu arada Antalya ve Samsun da da organik pazarlar 2008 yılından beri hizmet veriyor. EKO MAĞAZALAR Son dönemde Tarım Bakanlığı nın organik tarıma sağladığı destekler ya yeni ekolojik ürün mağazalarının açılmasında ya da mevcut büyük marketlerin doğal ürün reyonlarını genişletmelerinde etkili oldu. Örneğin organik mağaza zinciri Prunus 'un Tarladan Eve konsepti ile organik ürün satan ilk dükkanı Kemerburgaz'da açıldı. Prunus, Nişantaşı, Ulus, Etiler gibi bölgelerde yeni dükkanları ile marketlik bir zincir oluşturmayı hedefliyor. Doğal ve organik ürünler satan Temarı'nın 6 marketi ve 20'ye yakın satış noktası bulunuyor. Öte yandan Migros, iyi tarım ürünleri yanı sıra, sadece sertifikalı organik ürünler için reyonlar açtı. Kipa gibi başka zincirler de yüzde 60'lara varan satış artışlarını dikkate alarak bu ürünlerin marketlerdeki reyonlarını genişletiyor. Bu mağazalarda sadece organik gıda değil, çocuk bakımından, temizlik-banyo-mutfak tekstil ürünlerine kadar farklı ekolojik ürünler bulmak mümkün. was facilitated. In the meantime, since the Law on Ecological Agriculture and related regulations are supportive of the ecological marketplaces, the developments in this area are accelerated. With this process, organic marketplaces began to become integrated into daily life both in Istanbul and in other provinces like Samsun, Bursa, Ankara, Antalya, İzmir and Konya. Currently, there are 7 organic product marketplaces in Istanbul. The first organic marketplace was opened at Feriköy Public- Marketplace in Şişli under the leadership of the Association of Wheat in Beylikdüzü Organic Marketplace was opened in February 2009 and Kartal Organic Marketplace was opened in November And the organic marketplace in Bakırköy was opened under the leadership of Bakırköy Municipality in May Then in Istanbul, Zeytinburnu Municipality opened an organic marketplace in Zeytinburnu collaborating with Merkezefendi Traditional Medicine Society and Ecological Producers Association, and Kadıköy Municipality opened an ecological marketplace in Kadıköy collaborating with Ecological Producers Association. Kastamonu Marketplace in Kasımpaşa is a haunt for people from all income groups with its natural products coming from Kastamonu. The organic marketplaces in Antalya and Samsun are also available since ECO-STORES The support the Ministry of Agriculture recently provided for organic agriculture has been effective in both the establishment of new ecological product stores and the current stores broadening their product departments. For example, the first shop of the organic store chain Prunus selling organic products with the concept From the Field to Home was opened in Kemerburgaz. Prunus aims to have a chain of stores with new shops at areas such as Nişantaşı, Ulus and Etiler. Temarı, which sells natural and organic products, has 6 stores and nearly 20 selling points. On the other hand, Migros opened departments for only certified organic products in addition to its fine agricultural products. Considering the increase in sales reaching 60 percent, other chains such as Kipa are broadening the departments of these products in their stores. In these stores, it is possible to find not only organic food, but also various other organic products such as child-care products and cleaning- bathroom-kitchen textile products İ TOVİ ZYON MART/MARCH 2011

14 GÜRSAN REKLAM İ TOVİ ZYON MART/MARCH

15 ANALİ Z-ANALYSIS Doç. Dr. İbrahim Öztürk Marmara Üniversitesi Ekonomi Bölümü Marmara University Department of Economics İKİ KRİZ ARASINDA TÜRKİYE NEREYE KOŞUYOR? krizinden bugüne makro ekonomik verileri karşılaştırdığımızda, Türkiye nin temel verilerde mucizeler yarattığını veya dünya rekorları kırdığını görmüyoruz. Ancak Türkiye nin, son on senede birçok veri açısından normalleşmiş olması ve bu gezegene ait hale gelmiş olması yeterince önemli bir başarı. Öte yandan Türkiye 2009 yılında büyük bir krizi fırsata çevirmeyi bildi. W e cannot say Turkey has worked wonders or broken world records in key indicators when we compare the macro- economic data since the 2001 crisis to date. Nevertheless, in the last ten years, Turkey has become normalized in terms of a number of data and started to belong to this planet, and this is quite a success. On the other hand, in 2009, Turkey has managed to turn a huge crisis into an opportunity. WHERE IS TURKEY RUNNING IN BETWEEN TWO CRISES? Şubat 2011, 2001 yılında yaşadığımız büyük ekonomik krizin 10. yıldönümüne tekabül ediyor. Öte yandan Türkiye daha yeni yeni küresel krizden çıkıyor. Esasen 2001 yılında yaşanan sadece ekonomik bir kriz değildi. Bu aynı zamanda bir siyasi ve sosyal kriz olarak da görülebilir. Bütün bunların bileşkesi olarak, devletin genetik kodlarına kadar sirayet eden, hatta dönemin başbakanı Bülent Ecevit in ifadesiyle devlet krizine dönüşen bir olgu idi. Türkiye o musibetten mecburen nasihatini aldı ve birçok reform yaparak, aslında krizi bir nevi fırsata çevirdi. Öyle derin bir kriz yaşanmasaydı yine bazı konularda Türkiye idare-i maslahatçı bir yaklaşımla devem etmek isteyebilir, AB reformlarını da yeterince ciddiye almayabilirdi. Neticede yapılan reformlar ve kurulan istikrarlı siyasi ortamda Türkiye hiç olmazsa 2006 yılına kadar önemli hamleler yaptı. Ancak son altı yılda da bunların üzerine çok büyük bir şey koyamadan patinaj yaptı. Bunun arkasında, her zamanki yönetemeyen rejim krizini aramak isabetli olacaktır. Bir başka ifade ile Türkiye de ekonomik kalkınmanın en büyük girdisi olarak hukuk devletinin ve demokrasinin ikamesi gereği, başta gelmektedir. Bütün bunlara rağmen yapılanlar sayesinde Türkiye ekonomisi ilk defa 2009 yılında büyük bir krizi önemli oranda fırsata çevirmeyi bildi, hatta kriz sonrasında pozitif yönde February 21, 2011 is the 10th anniversary of the huge economic crisis we had in On the other hand, Turkey is just getting over the new global crisis. Actually, the thing that happened in 2001 was not only an economic crisis but can also be viewed as a political and social crisis. Being a combination of all of these, it was a phenomenon that spread even into the genetic codes of the government and that turned into a government crisis as Bülent Ecevit, the prime minister of that time period, put it. Turkey had to take lessons from that misfortune, and making many reforms, it actually turned the crisis into a sort of opportunity. If such a deep crisis was not experienced, Turkey could prefer to maintain some issues with a seesaw approach and could not take the EU reforms seriously enough. As a result, with the conducted reforms and established stable political environment, Turkey managed to make significant moves at least until However, it could not add anything to these in the last six years, and thus, could make no progress. It will be accurate to look for the usual crisis of the regime that fails to govern behind this. In other words, in Turkey, the substitution of the rule of law and democracy comes first as the greatest input of economic development. In spite of all these, the Turkish economy managed to turn a huge crisis greatly into an opportunity for the first time in 2009, and even became a country drawing attention by dissociating positively after the crisis. Thus, Turkey s risks -14- İ TOVİ ZYON MART/MARCH 2011

16 ayrışarak dikkat çeken bir ülke haline geldi. Böylece Türkiye nin riskleri geriledi, kredi derecesi iyileşti, hatta IMF nin temsilcilerine iyi ki bizimle anlaşmadınız dedirtti. Türkiye nin 2001 krizinde hangi noktada olduğunu, sonrasındaki kazanımlarını, bu sürede ortaya çıkan yan etkileri ve küresel kriz sonrasındaki durumu aşağıdaki tablodan takip edilebilir. Mukayeseli olarak bakıldığında Türkiye başlıca makroekonomik verilerde mucizeler yaratmış veya dünya rekorları kırmış değildir. Ancak beklenen de zaten bu değildi. Türkiye nin son on senede birçok veri açısından normalleşmiş olması ve bu gezegene ait hale gelmiş olması yeterince önemli bir başarıdır. Şöyle ki yüzde 70 lerdeki enflasyon artık yüzde 5 bandına düşürülmesine rağmen ancak benzer ülkelerin seviyesini yakalayabilmiştir. Türkiye yüzde 6 7 civarında bir ortalama reel büyüme yakalayarak ancak kendisi ile yarışan diğer yükselen piyasa ekonomilerinin performansını yakalamıştır. Türkiye, bir ara yüzde 12 leri aşan bütçe açıklarını ancak Maastricht Kriterleri nin altına çekerek büyük bir başarı elde etmiştir. Küresel krize rağmen kamu borç stokundaki bozulmaları göreceli olarak düşük düzeyde kontrol altında tutabilmiştir. Ancak bütün bunlar yine de buzdağının su yüzeyindeki kısmına tekabül ediyor olup, alt katmanlara henüz yeterince müdahale edilmediğinden cari açık ve işsizlik yüksek seviyelerde devam etmektedir. Küresel krizin ve yaklaşmakta olan 2011 genel seçimlerinin geride kalmasıyla beraber daha alt katmanlardaki reform ve değişimin devam etmesi temenni edilmelidir. declined, its credit degree was enhanced and they made the IMF representatives say, We are glad that you did not agree with us. The table below shows at what point Turkey was at the 2001 crisis, its gains after the crisis, the side effects emerging during this process and its situation after the global crisis. Viewing these comparatively, Turkey has not worked miracles or broken world records in major macro-economic data. To tell you the truth, it had not been expected to either. In the last ten years, Turkey has become normalized in terms of a number of data and started to belong to this planet, which is quite a success. Turkey has managed to lower the inflation rate from 70 per cent to 5 per cent; however, it only means it has caught the level of similar countries. Achieving an average real growth of around 6-7 percent, Turkey could only achieve the performance of the growing market economies competing with it. Turkey has achieved a real success by lowering the budget deficits even below Maastricht Criteria, while they were exceeding 12 percent previously. Despite the global crisis, it managed to keep the public debt distortions under control at a relatively low level. However, all of these belong to the part of the iceberg that is above the water level, because the lower layers are not sufficiently intervened in, current account deficit and unemployment continues at high levels. It should be wished that the reforms and changes are maintained at the lower layers as the global crisis and the approaching 2011 general elections are left behind KRİZİNDEN BUGÜNE TÜRKİYE EKONOMİSİ / THE TURKISH ECONOMY, FROM THE 2001 CRISIS TO DATE Başlıca Ekonomik Veriler / Major Economic Data I.MİLLİ GELİR VE BÜYÜME / I. NATIONAL INCOME AND GROWTH GSYH (Cari Fiy., Milyar TL) / GDP (Current Price, Billion TL) *1.099 GSYH (Cari Fiy., Milyar Dolar) / GDP (Current Price, Billion Dollars) *729 Kişi Başına Milli Gelir ($) / Per Capita Income ($) * Büyüme Oranı (1998 Bazlı) % / Growth Rate (1998-Based) % -5,7 0,9-4,7 *8,8 İşsizlik Oranı (%) / Unemployment Rate (%) 8, ,2 II.MALİ GÖSTERGELER / II. FINANCIAL INDICATORS Bütçe Açığı/GSYH (%) / Budget deficit/gdp (%) -11,9-1,8-5,5 *-3,6 AB Tanımlı Toplam Borç Stoku/GSYH (%) / EU-Defined Total Debt Stock/GDP (%) 94 39,5 45,5 *42,3 III.FAİZ GÖSTERGELERİ / III. INTEREST INDICATORS Gösterge Faiz (Hazine İç borçlanma,yıllık bileşik, DİBS, %) / Indicative Interest Rate (Treasury Internal debt, annual compound, domestic government bonds, %) 93, ,9 8,41 İç Borç Reel Faizi (%) / Internal Debt Real Interest Rate (%) 14,8 8 4,1 1,9 Faiz Harcamaları/Vergi Gelirleri (%) / Interest Expenses / Tax Revenues (%) 94 30,1 30,9 22,9 Faiz Harcamalarının Genel Bütçedeki Payı (%) / The Share of Interest Expenses in the General Budget (%) 51 22,3 19,8 16,7 Faiz Harcamaları/GSYH (%) / Interest Expenses GDP (%) 17,1 5,3 5,6 *4,4 IV.ÖDEMELER DENGESİ / IV.BALANCE OF PAYMENTS Cari Açık (Milyar $) / Current Account Deficit (Billion $) 3, ,6 Dış Ticaret Dengesi (Milyar $) / Foreign Trade Balance (Billion $) Cari Açık/GSYH (%) / Current Account Deficit /GDP (%) 1,9-5,7-2,3 *-6,4 V.ENFLASYON / V. INFLATION TÜFE Yıl Sonu (%) / Consumer Price Index End of Year (%) 68,5 10,1 6,5 6,4 ÜFE Yıl Sonu(%) / Producer Price Index End of Year (%) 88,6 8,1 5,9 8,8 İ TOVİ ZYON MART/MARCH

17 DÜNYA-THE WORLD Dr. Can Fuat GÜRLESEL Stratejik Araştırmalar Enstitüsü Başkanı Head of Strategic Research Institute Önce Mısır ve sonra Arap Dünyası na yayılan değişim dalgası neler getirecek? What will the wind of change spreading firstly to Egypt and then to the Arab World bring? ÜRKİYE YENİ DÖNEMDE ÖNE ÇIKIYOR TURKEY STANDS OUT IN THIS NEW TIME PERIOD A rap dünyasında belki de son 50 yılın değişimlerinin kaçırılmış olmasının yarattığı bir birikim harekete geçti. Ancak bu hareketin halkların refahı ve özgürlüğü, bölgesel barış ve istikrar adına olumlu bir değişim yaratacağını söylemek için henüz çok erken. Bununla birlikte son değişim dalgası Türkiye yi daha da ön plana çıkardı. I n the Arab World, an accumulation created perhaps by missing the changes of the last 50 years got into action. However, it is yet too early to state that this movement will bring in a positive change for the prosperity and freedom of people and regional peace and stability. Additionally, this last wave of change made Turkey stand out even more İ TOVİ ZYON MART/MARCH 2011

18 Yirminci yüzyılın önemli değişimlerine karşın Arap dünyasında statüko değişime direndi. Bu bölgede sadece siyasi açıdan değil, ekonomik, sosyal ve toplumsal açıdan da değişim dinamikleri oluşmadı. Soğuk Savaş ın sona ermesi, 1989 yılında Washington Uyumu ile oluşan yeni koşullar ve onun hızlandırdığı küreselleşme de Arap dünyasında kalıcı değişimleri tetikleyemedi. Bu sürece dahil olan birçok ülke ekonomik ve insani gelişmişlikten pay almayı başarabildi. Ancak Arap dünyası küreselleşmenin yarattığı nimetlerden çokça yararlanamadı. 21. yüzyıl ise bir yanda 11 Eylül ile birlikte medeniyetler çatışması tartışmaları ile diğer yandan da insan hakları ve daha çok demokrasi gibi taleplerin hızla arttığı bir yüzyıl olarak başladı. ÇOK TARAFLILIK DÖNEMİ Yirmibirinci yüzyıla tek kutuplu dünyanın tek taraflı hakimi olarak giren ABD değişimlerden payını alamayan ve uluslararası sistemin ve gelişmişliğin dışında kalan geniş Ortadoğu coğrafyası için kara delik benzetmesi ile kapsamlı bir girişim başlattı. Güvenlik yanı ağır basan bu girişim başarılı olamadı. Ancak geniş Ortadoğu coğrafyasının hakim gruplarından Arap dünyası ABD nin bu girişimlerine ne karşı çıkabildi, ne de bu girişim değişim Despite significant changes in the twentieth century, the status quo in the Arab world resisted change. In this region, dynamics of change did not occur not only politically, but also economically and socially. The ending of the Cold War, the new conditions created by Washington Compatibility in 1989 and the globalization it accelerated could not trigger permanent changes in the Arab World either. Many countries involved in this process managed to take their shares of economic and humanitarian development. However, the Arab World could not benefit much from the boons created by globalization. The 21st century, on the other hand, began as a century in which discussions on the clash of civilizations came to the fore with September 11, and demands such as human rights and enhanced democracy rapidly increased. MULTILATERALISM TIME The U.S., which entered the twenty-first century as the unilateral master of the unipolar world, launched a comprehensive initiative for the Middle Eastern geography that could not get its share of the changes and was left outside the international system and development with the black hole analogy. This initiative focusing on security could not succeed. However, neither the Arab World that is one of the dominating groups of the broad Middle Eastern geography could object to these initiatives of the U.S., not this initiative could reach the sparkle of change. After the failure of the unipolar and unilateral policies of the U.S., the multilateralism launched with the new Obama administration brought in the İ TOVİ ZYON MART/MARCH

19 kıvılcımını yakabildi. ABD nin tek kutuplu ve tek taraflı politikalarının başarısızlığı ardından yeni Obama yönetimi ile birlikte başlayan çok taraflılık ülkelere daha çok insiyatif alma olanağı getirdi. Obama, İslam dünyasına tarihi mesajlarını 2009 yılında Mısır daki konuşması ile verdi. Ancak çok taraflılığın getirdiği olanaklar da Arap dünyası için bir değişim nedeni olamadı. Ve son olarak yaşanan küresel ekonomik kriz ile birlikte ortaya çıkmaya başlayan küresel ekonomik gücün Batı dan Doğu ya kaymaya başlaması Arap dünyasında olumlu bir değişimi başlatmadı. Ancak ilk kez halkların yaşadığı sıkıntılar ve güç kaymasının Arap dünyası tarafından kaçırılacak olmasının yarattığı öfke ile birlikte değişimin ışıltıları ortaya çıktı. Arap dünyasında belki de son 50 yılın değişimlerinin kaçırılmış olmasının yarattığı bir birikim harekete geçti. Ancak bu hareketin halkların refahı ve özgürlüğü adına ve bölgesel barış ve istikrar adına olumlu bir değişim yaratacağını söylemek için henüz çok erken. DEĞİŞİM NEDEN ŞİMDİ? Arap dünyasında tarifi henüz tam belirginleşmemiş ve sonuçları öngörülemeyen değişimin neden şimdi başladığına ilişkin tartışmalar da giderek artıyor. Arap dünyasında ortaya çıkan hareketlerin arkasında çok sayıda dış güç işaret edilebilir. Bunlar daha çok spekülatif ve kolaycı nedensellikler olacaktır ve Arap toplumundaki dinamikleri gözardı edecek. Değişimin zamanlamasına ilişkin olarak birçok toplumsal dinamik rol oynuyor. Bunların başında kaçırılan değişimlerin sonucu ortaya çıkan kalıcı sefalete karşı toplumların belki Gelecekteki değişim nasıl olacak? Mevcut iktidarların gitmesi ardında dört seçenek ortaya çıkıyor. Bu seçenekleri şöyle özetleyebiliriz: Demokratikleşme; yeni anayasa, parlamenter sistem, serbest seçimler, bağımsız yargı, şeffaf ve hesap verebilir yönetimler sürecine geçiş İslamcıların yönetimi; demokratik yapı içinde ılımlı İslam niteliği ile iktidar olmak veya iktidarın paylaşılması Ordu ve asker; demokratik sürece geçişin kontrollü ve istikrar içinde sağlanması ve askeri vesayetin bir süre sonra bırakılması veya ordunun uzun süre geçiş döneminde yönetimde kalması Kaos; hareketlerin ideolojisiz, lidersiz, hedefsiz, örgütsüz halk hareketleri olarak kalması, etnik ve dini iç çatışmalara dönüşmesi, yönetim boşlukları ortaya çıkması ve istikrarsızlık ile birlikte iç çatışmalar yaşanması Bundan sonrasına ilişkin seçeneklerde görüldüğü gibi Arap dünyasında otoriter rejimlerin değişmesi ve değişme ile birlikte demokrasiye istikrar ve refaha geçişin garantisi bulunmuyor. How will the future change be? There are four options to emerge after the current political powers are gone. These can be summarized as: Democratization; transition to the process of new constitution, parliamentary system, free elections, independent judiciary, transparent and accountable governments The Administration of the Islamists; coming into political power or sharing the political power with moderate Islam within the democratic structure The army and the soldier; providing transition to the democratic process in a controlled way with stability, and leaving military custody after a while or the military staying in the transition period for a long time Chaos; the movements remaining as disorganized public movements without an ideology, leader, aim and turning into ethnical and religious internal conflicts, the emergence of administrative gaps and experiencing internal conflicts with instability As it can be observed in the options hereafter, with this change, the change of authoritarian regimes in the Arab world and transition to democracy, stability and prosperity is not guaranteed. de ilk kez öfke ve isyanı önemli rol oynuyor. Ekonomik olarak yoksulluk, işsizlik, eğitimli gençlerin çaresizliği, genç nüfusun oluşturduğu demografik baskı, hayat pahalılığı ve ücretlerin çok düşük olması, sosyal adaletsizlik, yolsuzluklar, rüşvet, hukuktan yoksunluk, countries the opportunity to take much more initiatives. Obama gave his historical messages to the Islamic world with the speech he delivered in Egypt in However, the opportunities creates by multilateralism did not lead to any changes in the Arab world either. And the shifting of the global economic power emerging with the recent global economic crisis from the West to the East did not start any positive change in the Arab world. However, for the first time, the gleams of change emerged together with the anger for the Arab world missing the people s troubles and the power shift. An accumulation created by missing the changes of perhaps the last 50 years was mobilized in the Arab world. However, it is too early to say that this movement will lead to a positive change for the prosperity and freedom of people and regional peace and stability. WHY IS A CHANGE NOW? Discussions on why this change, which cannot be clearly described yet and the consequences of which cannot be foreseen, began now in the Arab world are gradually growing. A number of external forces can be indicated behind the movements emerging in the Arab world. These will rather be speculative and simplistic causalities and will ignore the dynamics of the Arab society. Many social dynamics have a role related with the timing of this change. The anger and rebellion of the societies they express perhaps for the first time for the permanent poverty caused by missing the changes play a major role. Economical poverty, unemployment, despair of educated young people, demographic pressure created by the young population, high cost of living and low wages, social injustice, corruption, bribery, lack of law, the anger for the economic power and wealth the leaders, their friends and relatives and the bureaucracy have triggered the movements. The limited democratic rights, political powers lasting for many -18- İ TOVİ ZYON MART/MARCH 2011

20 liderlerin ve yakın çevresinin ve bürokrasinin sahip oldukları ekonomik güç ve servetin yarattığı öfke hareketleri tetiklendi. Demokratik hakların sınırlı olması, çok uzun yıllar süren iktidarlar, ister krallık ister cumhuriyet olsun hemen tüm ülkelerde siyasete katılımın sınırlı olması-engellenmesi, baskıcı ve sınırlayıcı rejimler, basın özgürlüğünün kısıtlanması ve babadan oğula geçen halktan kopuk, otoriter yönetimlerin varlığı da toplumsal hareketleri tetikleyen diğer unsurlar oldu. Yukarıda sayılan unsurların önemli bir bölümü çok uzun süredir yaşanmakla birlikte değişimin nedenlerini açıklasa da zamanlamasını tam olarak açıklayamıyor. Bu nedenle değişimin neden şimdi olduğunu belki de en iyi zamanın ruhu anlatabilecek. BUNUN ADI DEĞİŞİM Mİ? Arap ülkelerinde yaşanan olaylar ile ilgili olarak hak arama, ayaklanma, isyan, halk hareketi, devrim, darbe ve benzeri birçok tanımlama yapılabilir. Ancak hiçbiri tam olarak yaşananları tek başına mutlak olarak tarif edemiyor. Bununla birlikte nasıl tarif edilirse edilsin özellikle gençlerin öncülüğünde toplumun hemen tüm kesimlerinden muhafazakar, dindar, demokrat, liberal, laik, sosyalist kesimlerden mevcut iktidarlara karşı ayaklanma ve iktidarların değişmesi talebi bulunuyor. Bu çerçevede eğer yaşananların amacı sadece Arap dünyasındaki yöneticilerin gitmesi ise Tunus ve Mısır da liderler iktidarı kaybetti. Ancak baskıcı ve otoriter rejimlerin tamamen değiştiğini söylemek için henüz erken. Eğer hareketin etkisi sadece years, the limited participation into politics in almost all countries whether Kingdom or Republic, its prevention, the oppressive and restrictive regimes, the restriction of freedom of the press and authoritarian administrations descending from father to son and detached from the public have been the other factors triggering the social movements. The majority of the above factors have been experienced for a long time and can explain the change, but they cannot fully explain its timing. Therefore, why the change is happening now will perhaps be explained in the best way by the zeitgeist. IS THIS CALLED CHANGE? Regarding the events taking place in the Arab countries, many definitions such as seeking justice, insurrection, rebellion, revolution, coup etc. can be suggested. However, none of those are capable of describing the events fully by itself. In addition to this, no matter however it is described, almost all sections of the society including the conservative, religious, democratic, liberal, secular, socialist sections pioneered by young people revolt against the current political powers and request them to change. In this framework, if the sole aim of the events is to get rid of the administrators in the Arab world, the leaders in Tunisia and Egypt lost power. However, it is yet too early to say that the oppressive and authoritarian regimes have completely changed. If the effect of the movement will be limited with making the current administrators and their friends and relatives lose power, it will be hard call this a change. In order to define the events as İ TOVİ ZYON MART/MARCH