Genetik Algoritma Yardımıyla Elde Edilen Yüksek Performanslı Pencere Fonksiyonlarının Yinelemesiz Sayısal Filtre Tasarımında Kullanımı
|
|
- Oz Candan
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 6 th International Advanced Technologies Symposium (IATS 11), May 011, Elazığ, Turkey Genetik Algoritma Yardımıyla Elde Edilen Yüksek Performanslı Pencere Fonksiyonlarının Yinelemesiz Sayısal Filtre Tasarımında Kullanımı T. Kaya, M. C. İnce Fırat Üniversitesi, Elazığ/Türkiye, {tkaya, The Using of High Performance Window Functions Obtained by Helping Genetic Algorithm at Nonrecursive Digital Filter Design Abstract In this study, a new approach for window functions which is preferred at many application areas has been improved. Kaiser windows with two parameters and Ultraspherical windows with three parameters which they have adjustable parameter feature are functions and the using of Genetic Algorithm (GA) at design of useful window function containing together good properties of these windows was proposed. With proposed method, a new window function that has side-lobe rolloff ratio characteristic of Ultraspherical window and Kaiser window s main-lobe width and ripple ratio was obtained. The improved window function has been used at FIR filter design and obtained filter shows better property than spectral parameters of filters which have been designed by other window preferred at literature widespread. Keywords Genetic Algorithm, FIR filter, Kaiser window, Ultraspherical window, Cosh window. I. GİRİŞ İstenilen özelliklerdeki çıkış işaretini elde edebilmek için kullanılan donanımsal veya yazılımsal yapılara sayısal filtre adı verilmektedir. Sayısal filtreler impuls cevaplarına göre sonlu impuls cevaplı filtre (FIR, Finite Impulse Response) ve sonsuz impuls cevaplı filtre (IIR, Infinite Impulse Response) şeklinde iki gruba ayrılırlar. Hem FIR hem de IIR filtrelerin birbirlerine göre avantaj ve dezavantajları vardır. FIR olarak tasarlanan bir filtre, hem tekrarlı hem de tekrarsız olarak gerçekleştirilebilir. Tekrarsız (yinelemesiz) olarak hayata geçirilen filtre, daima kararlı ve lineer faz cevabına sahip olacaktır. Yinelemesiz filtre tasarımında frekans örneklemesi ve Fourier serisi yöntemi kullanılmaktadır. Bu yöntemlerden en çok tercih edilen ve sınırlı sayıda değer alınarak gerçekleştirilen Fourier serisi yönteminde arzu edilmeyen Gibbs salınımları meydana gelmektedir. Meydana gelen bu salınımları ortadan kaldırabilmek için kullanılan yapılara pencere fonksiyonu adı verilmektedir. Pencere fonksiyonları (veya kısaca pencere) sayısal filtre tasarımında, meteorolojide hava tahmin modellerinin güvenilirliğinin geliştirilmesinde [1], biyomedikal alanda hastalığın belirlenmesinde kolaylık sağlaması [] gibi pek çok alanda tercih edilmektedir. Sayısal filtre tasarımında kullanılan pencere fonksiyonları, sahip oldukları parametrelere göre sabit ve değişken pencere fonksiyonları şeklinde iki gruba ayrılırlar [3]. Sabit pencere fonksiyonları, sahip oldukları tek parametre olan pencere uzunluğu (N) ile spektral parametreleri kontrol edildiğinden uygulamalarda iki veya üç değişkenli pencere fonksiyonları tercih edilmektedir. Değişken parametreli pencere fonksiyonlarından olan Kaiser penceresi sahip olduğu iki bağımsız değişken (N, α k ) yardımıyla literatürde fazlaca kullanılmaktadır. Kaiser penceresinde N pencere uzunluğu parametresi, pencere spektral parametrelerinden ana lob genişliğini kontrol ederken α k, parametresi ise dalgalanma oranını kontrol etmektedir [4]. Ancak; pencere fonksiyonun diğer spektral parametresi olan yan lob azalma oranının kontrolünde iki değişkenli pencere fonksiyonları yetersiz kalmaktadır. Bu nedenle üç bağımsız değişkene sahip Ultraspherical pencere fonksiyonu [5] de önerilmiştir. Önerilen bu pencere, ana lob genişliği, dalgalanma oranı, tepeden-tepeye genişlik ve kullanıcının belirlediği yan lob modeli gibi spektral parametrelere sahiptir [5]. Geliştirilen bir diğer üç parametreli pencere fonksiyonu olan cosh fonksiyonu, Kaiser penceresine göre daha iyi maksimum durdurma bandı dalgalanması karakteristiği göstermektedir [6]. Gerçekleştirilecek yeni pencere, Kaiser ve Ultraspherical pencerelerinin iyi özelliklerini bir arada bulunduran fonksiyon olacaktır. Böylelikle pencere fonksiyonu, ideal pencere fonksiyonu özellikleri olan daha dar ana lob genişliği, daha küçük dalgalanma oranı ve daha büyük yan lob azalma oranı karakteristiklerini sağlayacaktır. Bu özellikleri bulunduran pencere fonksiyonu kullanılarak tasarlanacak FIR filtre ise, daha iyi band genişliği ve daha iyi minimum durdurma bandı dalgalanması ve maksimum durdurma bandı dalgalanma karakteristiği gösterecektir. Bu çalışmada, sezgisel hesaplama yöntemlerinden biri olan GA [7, 8] pencere fonksiyonu ve FIR filtre tasarımında 114
2 T. Kaya, M. C. İnce kullanılmıştır. Tasarlanacak pencere fonksiyonu ve FIR filtre katsayı değerleri 0 ile 1 arasında olduğundan, GA için kullanılan kromozomlar değer kodlama yöntemi kullanılarak kodlanmıştır. Çalışmada, yazar tarafından önerilen pencere fonksiyonu [9], Kaiser ve Ultraspherical pencerelerinin iyi özelliklerini bir arada bulunduracak şekilde geliştirilmiş ve bu yöntem kullanılarak yinelemesiz sayısal filtre tasarımı gerçekleştirilmiştir. Geliştirilen yöntem sonuçları ile literatürde fazlaca tercih edilen Kaiser, Ultraspherical ve cosh gibi pencere fonksiyonları kullanılarak tasarlanan FIR filtrelerin karşılaştırmaları yapılmış ve önerilen yöntemin performansı incelenmiştir. II. PENCERE FONKSİYONLARI VE SPEKTRAL ÖZELLİKLERİ Fourier serisi yöntemi ile gerçekleştirilen bir FIR filtrede sınırlı sayıda eleman alınarak işlem yapılmasından dolayı istenmeyen Gibbs salınımları meydana gelmekte, oluşan bu salınımları ortadan kaldırabilmek için pencereler kullanılmaktadır. Pencere fonksiyonu veya pencere, w(nt), N uzunluğu için aşağıdaki gibi tanımlanabilir [5, 10]. 0 n ( N 1)/ w( nt ) 0 diğer durumlarda Tipik bir pencere frekans spektrumu Şekil 1 de verilmiştir. (1) n I0( k 1 ) N 1 w ( ) N 1 k n n I0( k ) 0 diğer durumlarda Denklem () de α k ayarlanabilir parametre ve I 0 (x) sıfır dereceli birinci tür geliştirilmiş Bessel fonksiyonu olup, güç serisi açılımı k 1 x I0( x) 1 k 1 k! şeklindedir [6]. Sabit pencereler için pencere uzunluğu N nin artması ana lob genişliğini arttırırken, dalgalanma oranını sabit tutmaktadır. Oysa Kaiser penceresindeki α k ayarlama parametresindeki artış, ana lob genişliğinde artışa, dalgalanmada ise azalmaya neden olur. Kazanc (db) alfa=1 alfa=3 alfa=5 () (3) 1 W 0 (e jwt ) /W 0 (0) Normalize Frekans (rad/ornek) Şekil : N=7 ve farklı α k için Kaiser penceresi. -WR r a1 a 0 WR Ws/ Şekil 1: Pencere frekans spektrumu. Pencere spektral parametreleri (B r, r ve s) şu şekilde tanımlanabilir. Pencere ana lob genişliği (B r ), B n =W n ve B r =W r şeklinde gösterilir. Dalgalanma oranı; maksimumyanlob genliği r= analob genliği R=0log(1/r) olup, yan lob azalma oranı s ise, s=a 1 /a olup s=10 S/0 şeklinde ifade edilir. A. Kaiser Penceresi Kaiser penceresi; sahip olduğu ayarlanabilir parametre özelliği sayesinde pek çok alanda tercih edilir ve aşağıdaki gibi tanımlanabilir. dir ve Kaiser penceresi sahip olduğu iki ayarlanabilir parametre ile pencere spektral parametrelerinden ana lob genişliği ve dalgalanma oranını kontrol edebilmekte ancak yan lob azalma oranını kontrol edememektedir. Üç parametreli olarak geliştirilen Ultraspherical ve cosh pencereleri ise sahip oldukları parametreler ile yan lob azalma oranı bakımından literatürdeki diğer çalışmalara göre daha iyi bir karakteristik sağlamaktadır. B. Ultraspherical Penceresi Üç bağımsız değişkene sahip olan N boyutlu Ultraspherical pencere katsayıları kaynak [5] kullanılarak bulunabilir. A p n1 w u ( nt ) p n pn1 n n 1 p n. B m0 n m m m n=0,1, N-1 (4) 115
3 Genetik Algoritma Yardımıyla Elde Edilen Yüksek Performanslı x A x B p p 1 x, p N 1 0, 0 (5) n cosh( c 1 ) N 1 wn [ ] N 1 n cosh( c ) 0 diğer yerlerde (1) Ultraspherical penceresi µ, x µ ve N olan üç bağımsız değişkene sahiptir. Bu parametrelerden µ, yan lob azalma oranını; x µ, band genişliği ve dalgalanma oranı arasındaki ilişkinin kontrol edilmesini, N ise sabit genişlik karakteristiği için farklı dalgalanma oranı veya tersini sağlamaktadır. Normalize edilmiş Ultraspherical pencere fonksiyonu aşağıdaki gibi elde edilir. Burada, ŵ(nt)=w u (nt)/w(ct) (6) (N-1) C= ( N / ) 1 N tek için Nçift için Denklem 4 de binom katsayıları aşağıdaki gibi tanımlanır. ( 1)...( p 1) 1, p 1 için 0 p p! Pencerenin genlik cevabı ise, jwt wt W0( e ) CN 1x cos Burada Cn ( x) Ultraspherical fonksiyonudur ve yineleme bağıntısı kullanılarak hesaplanabilir. 1 Cr ( x) x( r 1) Cr 1( x) ( r ) Cr( x), r,3,..., n r Burada C ( x) 1 0 ve C. Cosh Penceresi C 1 ( x) x dir. Cosh fonksiyonu denklem 11 yardımıyla ifade edilebilir. (7) (8) (9) (10) x x e e cosh( x) (11) I 0 (x) fonksiyonu ile cosh fonksiyonları benzer karakteristik gösterdiklerinden dolayı, bu yeni pencere Kaiser penceresi denklemi kullanılarak elde edilebilir [6]. Cosh penceresindeki ayarlanabilir parametre α c değeri 0 olduğunda iki parametreli sabit pencere fonksiyonu olan dikdörtgen penceresi gibi davranır. Cosh penceresi, pencere spektral parametrelerinden yan lob azalma oranı bakımından Kaiser penceresinden daha iyi davranış göstermektedir. Dolayısıyla; cosh penceresi kullanılarak tasarlanacak FIR filtre genlik cevabından maksimum durdurma bandı zayıflama karakteristiği Kaiser penceresi yardımıyla tasarlanan filtreden daha iyi olacaktır. III. YİNELEMESİZ SAYISAL FİLTRELER FIR filtre tasarımında en fazla kullanılan yöntem Fourier serisi yöntemidir ve bu yöntemde tercih edilen pencere fonksiyonu kullanımının amacı; sonsuz impuls cevabını kesmek ve keskin kesim frekansı bölgesinde meydana gelen Gibbs salınımlarını ortadan kaldırmaktır. Nedensel olmayan bir filtrenin impuls cevabı denklem 13 yardımıyla bulunabilir. h(nt)=w(nt)h id (nt) (13) Denklemde h id (nt) ideal filtrenin sonsuz süreli impuls cevabıdır. İdeal alçak geçiren filtre için impuls cevabı aşağıdaki gibidir. wctt / n 0 hid ( nt ) sin wctnt wct w ws / n (14) Denklemde w ct,kesim frekansını, w s ise örnekleme frekansını göstermektedir. Nedensel olmayan filtre impuls cevabı, h no (nt), (N-1)/ periyot kaydırılarak nedensel olan filtre impuls cevabı elde edilebilir. h(nt)=h no [(n-(n-1)/)t] (15) Çalışmada dört ana tip filtre tasarımı için tek uzunluklu ve simetrik formülasyon kullanılmıştır. Ancak çift uzunluklu filtre tasarımı içinde genel hale dönüştürülebilir. IV. GENETİK ALGORİTMA Alternatif optimizasyon yöntemlerinden biri olan GA da ilk olarak tamamen veya çözüm hakkında bazı bilgiler varsa, o bilgilere göre seçilen ve kullanıcının belirlediği sayıda kromozom alınarak başlangıç popülasyonu (toplum) elde edilir. Popülasyon içerisindeki kromozomlar (vektörler), problemden probleme göre farklılık gösteren uygunluk fonksiyonunda yerine yazılarak iyiliği ölçülür. Uygunluk değerine göre bir sonraki neslin oluşumu için popülasyon içerisinde yer alan kromozomlar yeniden üretilip, çaprazlanır veya gerekiyorsa mutasyon işlemlerine uğratılırlar. 116
4 T. Kaya, M. C. İnce Başla Başlangıç Popülasyonu Uygunluk Fonksiyonu karşılıklı yer değiştirmesi şeklinde yapılmaktadır. Değer kodlanmış kromozomlar için bu durum aşağıda gösterilmiştir. 1. Kromozom Çaprazlama Mutasyon. Kromozom yapılan çaprazlama işlemi sonrasında ise, Hayır Yeni Popülasyon Sonlandırma Kriteri Sağlandı mı? Evet Şekil 3: GA akış şeması Hesaplanan kopya sayılarına göre seçilme ihtimali (kopya sayısı) yüksek olan kromozom, doğal olarak daha fazla çaprazlama işlemine girecek ve sonraki neslin içinde daha fazla yer bulacaktır. Seçilme ihtimali az olan kromozom ise sonraki neslin içinde az bulunacak belki hiç bulunamayacak ve gelecek nesillerde yer alamayacaktır. Şekil 3 de en genel şekilde GA akış şeması verilmiştir. Bitir V. YÖNTEMİN FİLTRE TASARIMINDA KULLANIMI Yapılan çalışmada, arzu edilen şartları yerine getirecek pencere katsayı değerleri 0 ile 1 arasında rastgele oluşturulmuştur. Çalışmada kromozomların kodlama işlemleri, 0 ve 1 arasında olmalarından dolayı [7, 8] çalışmalarından farklı olarak ikili olarak değil değer kodlanarak işlenmişlerdir. Değer kodlanmış kromozomlar için bu durum aşağıda gösterilmiştir. 1. Kromozom: Kromozom: İstenen özellikleri sağlayacak Kaiser ve Ultraspherical pencerelerinin iyi özellik gösterdikleri spektrumlar alınarak pencere genlik cevapları çizdirilmiş ve bu değerler program için olması gereken değerleri oluşturmaktadır. Başlangıç popülasyonunda yer alan kromozom değerleri ile yeni bir pencere genlik cevabı elde edilmiştir. Bu iki genlik cevabından alınan örnekler arasındaki farkı minimum yapacak fonksiyon, program için uygunluk fonksiyonunu oluşturmaktadır. Programda da amaç, aradaki farkı minimum yapacak katsayı değerlerini hesaplayabilmektir. Böylelikle, daha küçük ana lob genişliği, daha küçük dalgalanma oranı ve yan lob azalma oranı değerlerinden bir veya daha fazlasını sağlayacak yüksek performanslı pencere fonksiyonu katsayı değerlerine ulaşma imkânı sağlanmış olacaktır. GA içerisinde çaprazlama işlemi, değer kodlanmış kromozomlar için rastgele seçilen iki kromozomun yine rastgele seçilen iki nokta üzerinden 1. Kromozom Kromozom şeklinde olmaktadır. Çaprazlama işlemi sonrasında ortaya çıkan kromozom değerleri ile çaprazlama öncesindeki kromozom değerleri arasında uygunluk değerleri en iyi olan kromozomlar bir sonraki nesil için, yeni bir başlangıç popülasyonu oluşturmaktadır. GA içerisinde mutasyon işlemi ise, herhangi bir kromozomun herhangi bir gen değeri değiştirilerek yapılmaktadır. GA için mutasyon işlemi aşağıdaki gibidir. Mutasyon öncesi: 1. Kromozom Mutasyon sonrası; 1. Kromozom Benzer işlemler istenen yakınsama sağlanıncaya kadar devam ettirilir. Sonuçta, GA nın bulduğu değerler, istenen özellikleri sağlayacak yüksek performansa sahip pencere fonksiyonu katsayılarını temsil edecektir. Arzu edilen FIR filtre katsayı değerleri ise bulunan pencere katsayılarının denklem 13 de yerine yazılmasıyla hesaplanacaktır. Böylece, iyi özelliklere sahip pencere fonksiyonu iyi özelliklere sahip FIR filtrenin tasarımını sağlayacaktır. VI. SONUÇ İstenilen özellikleri sağlayacak yinelemesiz sayısal filtre tasarımında kullanılan pencere fonksiyonunda Kaiser ve Ultraspherical pencerelerinin iyi özelliklerini bir arada bulunduran yeni pencere fonksiyonu GA kullanılarak tasarlanmıştır. Yapılan uygulama çalışmaları, geliştirilen yöntemin başarısını göstermek için literatürde fazlaca kullanılan Kaiser, Ultraspherical ve cosh pencere fonksiyonları ile aynı şartlarda çalıştırılmıştır. Yöntemden ve diğer pencere fonksiyonlarından elde edilen sonuçlar aynı ana lob genişliği ve aynı pencere uzunluğu için değerlendirilmiş, Kaiser, Ultraspherical ve geliştirilen yöntemden elde edilen sonuçların karşılaştırılması Şekil 4 de, karşılaştırmanın sayısal sonuçları ise Tablo 1 de verilmiştir. 117
5 Genetik Algoritma Yardımıyla Elde Edilen Yüksek Performanslı Kazanc (db) Kaiser Ultraspherical GA Sonucu Normalize Frekans (rad/ornek) Şekil 4: Kaiser, Ultraspherical penceresi ve geliştirilen yöntemden elde edilen sonuçların spektrum gösterimi. Uygulamada kullanılan Ultraspherical pencere, µ= ve x µ = parametre değerleri ile elde edilmiştir. Tablo 1: Kaiser, Ultraspherical penceresi ve geliştirilen yöntem için elde edilen sayısal sonuçlar Parametre Pencere Türü GA Sonucu Kaiser Ultraspherical N α k w R S R Hem Şekil 4, hem de Tablo 1 den görüleceği gibi, aynı pencere uzunluğu ve aynı ana lob genişliği için en iyi dalgalanma oranını Kaiser penceresi sağlarken, geliştirilen yöntem üç parametreli Ultraspherical penceresinden daha iyi dalgalanma oranı sağlamaktadır. Bazı uygulamalar [11] için önemli olan yan lob azalma oranı bakımından ise geliştirilen yöntemden elde edilen sonuçlar en iyisidir. Bu sayede tasarlanacak bir filtre en iyi maksimum durdurma bandı dalgalanma karakteristiğini gösterecektir. Filtre tasarımında ise Kaiser penceresinden daha iyi davranış gösteren cosh penceresi ile karşılaştırmalar yapılmıştır. Kazanc (db) GA Cosh Normalize Frekans (rad/ornek) Şekil 5: N=3, ΔW=0.6 ve w c =0.4π için GA ve cosh pencereleri kullanılarak tasarlanan FIR filtre genlik cevapları Şekil 5 ten elde edilen sayısal sonuçlar Tablo de verilmiştir. Tablo : Cosh penceresi ve geliştirilen yöntem için elde edilen sayısal sonuçlar Pencere türü N α c ΔW A s A s,max GA sonucu Cosh Tablo den görüldüğü gibi, geliştirilen yöntem yardımıyla tasarlanan pencere fonksiyonu ve bu pencere kullanılarak tasarlanan FIR filtre, cosh penceresiyle oluşturulan filtreden çok daha iyi bir maksimum durdurma bandı dalgalanma karakteristiği göstermektedir. Sonuç olarak bu çalışmada, literatürde yaygın olarak tercih edilen Kaiser ve Ultraspherical pencerelerinin iyi özelliklerini bir arada bulunduran yeni bir pencere fonksiyonu GA kullanılarak tasarlanmıştır. Elde edilen pencere fonksiyonu bazı uygulamalar için önemli olan yan lob azalma oranı bakımından hem Kaiser hem de Ultraspherical pencerelerinden daha iyi bir davranış göstermektedir. Bu pencere fonksiyonu kullanılarak gerçekleştirilen FIR filtre tasarımında ise, cosh fonksiyonu kullanılarak tasarlanan filtre ile genlik karşılaştırması yapılmış ve daha iyi bir maksimum durdurma bandı dalgalanma karakteristiği gösteren genlik cevabı sağlanmıştır. Hem şekil hem de tablo sonuçları, yüksek performansa sahip pencere fonksiyonları kullanılarak tasarlanan FIR filtrelerin daha kullanışlı spektral davranışlara sahip olduğunu göstermiştir. KAYNAKLAR [1] Lynch P., The Dolph-Chebyshev window: a simple optimal filter, Monthly Weather Review, vol. 15, pp , [] Seydnejad S. R. and Kitney R. I. Real-time heart rate variability extraction using the Kaiser window, IEEE Trans. on Biomedical Engineering, vol. 44, no. 10, s , [3] Saramaki T. Eds., Wiley, Finite impulse response filter design, in Handbook for Digital Signal Processing, New York, NY, USA, [4] Kaiser J. F., Nonrecursive digital filter design using I0- sinh window function. in Proc. IEEE Int. Symp. Circuits and Systems (ISCAS 74), 1974, s [5] Bergen S. W. A. and Antoniou A., Design of ultraspherical window functions with prescribed spectral characteristics EURASIP Journal on Applied Signal Processing, vol. 004, no. 13, pp , 004. [6] Avci K. and Nacaroglu A., Cosh window family and its application to FIR filter design, AEU - International Journal of Electronics and Communications, vol. 63/11, pp , November 009. [7] Tang K.S., Man. K.F., Kwong. S. And He, Q., Genetic Algorithms and their Applications, IEEE Signal Processing Magazine, -37,
6 T. Kaya, M. C. İnce [8] Suckley D., Genetic Algorithm in the Design of FIR Filters, IEE Proceedings, 138 (), 34-38, [9] Kaya T. ve Ince M.C., Düzgün Dağılımlı Genetik Algoritmaların Pencere Fonksiyonu Performansına Etkisi IEEE 18. Sinyal İşleme ve İletişim Uygulamaları Kurultayı, 010, s [10] Bergen S. W. A. and Antoniou A., Nonrecursive digital filter design using the ultraspherical window, in Proc. IEEE Pacific Rim Conference on Communications, Computers and Signal Processing (PACRIM 03), 003, vol. 1, s [11] A. Jain, R. Saxena, S.C. Saxena, A simple alias-free QMF system with near-perfect reconstruction J.Indian Ins.Sci., Jan-Feb, no.1, pp. 1-10,
YAPAY SİNİR AĞLARI YARDIMIYLA MODELLENEN PENCERE FONKSİYONU KULLANARAK FIR FİLTRE TASARIMI
Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Der. Journal of the Faculty of Engineering and Arcchitecture of Gazi University Cilt 27, No 3, 599-66, 212 Vol 27, No 3, 599-66, 212 YAPAY SİNİR AĞLARI YARDIMIYLA MODELLENEN PENCERE
DetaylıTurgay KAYA, Melih Cevdet İNCE
PENCERE FONKSİYONLARI VE AKILLI HESAPLAMA YÖNTEMLERİ Turgay KAYA, Melih Cevdet İNCE Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Fırat Üniversitesi {tkaya,mcince}@firat.edu.tr ÖZET Pencere fonksiyonları (veya
DetaylıPencere Fonksiyonu Aileleri ve Uygulama Alanları
Pencere Fonksiyonu Aileleri ve Uygulama Alanları Turgay KAYA, Melih Cevdet İNCE Fırat Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü, ELAZIĞ ÖZET Anahtar Kelimeler Pencere
DetaylıKAISER-HAMMING PENCERESİ VE YİNELEMESİZ SAYISAL SÜZGEÇ TASARIMI İÇİN PERFORMANS ANALİZİ
Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Der. Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University Cilt 9, No 4, 83-833, 14 Vol 9, No 4, 83-833, 14 KAISER-HAMMING PENCERESİ VE YİNELEMESİZ SAYISAL
DetaylıDeney 5 : Ayrık Filtre Tasarımı. Prof. Dr. Aydın Akan Bahattin Karakaya Umut Gündoğdu Yeşim Hekim Tanç
İ. Ü. Elektrik&Elektronik Müh. Böl. İŞARET İŞLEME ve UYGULAMALARI Deney 5 : Ayrık Filtre Tasarımı Prof. Dr. Aydın Akan Bahattin Karakaya Umut Gündoğdu Yeşim Hekim Tanç Deney 5 : Ayrık Filtre Tasarımı 1.
Detaylıİşaret ve Sistemler. Ders 1: Giriş
İşaret ve Sistemler Ders 1: Giriş Ders 1 Genel Bakış Haberleşme sistemlerinde temel kavramlar İşaretin tanımı ve çeşitleri Spektral Analiz Fazörlerin frekans düzleminde gösterilmesi. Periyodik işaretlerin
DetaylıGENETİK ALGORİTMALAR. Araş. Gör. Nesibe YALÇIN BİLECİK ÜNİVERSİTESİ
GENETİK ALGORİTMALAR Araş. Gör. Nesibe YALÇIN BİLECİK ÜNİVERSİTESİ GENETİK ALGORİTMALAR Genetik algoritmalar, Darwin in doğal seçim ve evrim teorisi ilkelerine dayanan bir arama ve optimizasyon yöntemidir.
DetaylıEEM 451 Dijital Sinyal İşleme LAB 3
EEM 451 Dijital Sinyal İşleme LAB 3 1. AMAÇ Ayrık zamanlı filtrelerin implementasyonu, çeşitleri FIR filtrelerinin incelenmesi FIR filtresi dizayn edilmesi 2. TEMEL BİLGİLER 2.1 FIR(Finite impulse response)
DetaylıÇEYREK AYNA SÜZGEÇ BANKASI TASARIMI İÇİN YENİ BİR YÖNTEM
Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Der. Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University Cilt 3, No, 97-37, 5 Vol 3, No, 97-37, 5 ÇEYREK AYNA SÜZGEÇ BANKASI TASARIMI İÇİN YENİ BİR YÖNTEM
DetaylıELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ İLETİŞİM LABORATUARI SAYISAL FİLTRELER
SAYISAL FİLTRELER Deney Amacı Sayısal filtre tasarımının ve kullanılmasının öğrenilmesi. Kapsam Ayrık zamanlı bir sistem transfer fonksiyonunun elde edilmesi. Filtren frekans tepkes elde edilmesi. Direct
DetaylıSİNYALLER VE SİSTEMLERİN MATLAB YARDIMIYLA BENZETİMİ
SİNYALLER VE SİSTEMLERİN MATLAB YARDIMIYLA BENZETİMİ 2.1. Sinyal Üretimi Bu laboratuarda analog sinyaller ve sistemlerin sayısal bir ortamda benzetimini yapacağımız için örneklenmiş sinyaller üzerinde
DetaylıEvrimsel Algoritma Tabanlı FIR Filtre Tasarım Simülatörü The FIR Filter Simulator based on Evolutionary Algorithm
Evrimsel Algoritma Tabanlı FIR Filtre Tasarım Simülatörü The FIR Filter Simulator based on Evolutionary Algorithm 1 Yigit Cagatay Kuyu, 1 Nedim Aktan Yalcin, * 1 Fahri Vatansever * 1 Faculty of Engineering,
DetaylıGENETİK ALGORİTMA ÖZNUR CENGİZ HİLAL KOCA
GENETİK ALGORİTMA ÖZNUR CENGİZ 201410306014 HİLAL KOCA 150306024 GENETİK ALGORİTMA Genetik Algoritma yaklaşımının ortaya çıkışı 1970 lerin başında olmuştur. 1975 te John Holland ın makine öğrenmesi üzerine
DetaylıYZM 5257 YAPAY ZEKA VE UZMAN SİSTEMLER DERS#6: GENETİK ALGORİTMALAR
YZM 5257 YAPAY ZEKA VE UZMAN SİSTEMLER DERS#6: GENETİK ALGORİTMALAR Sınıflandırma Yöntemleri: Karar Ağaçları (Decision Trees) Örnek Tabanlı Yöntemler (Instance Based Methods): k en yakın komşu (k nearest
Detaylıİşaret ve Sistemler. Ders 3: Periyodik İşaretlerin Frekans Spektrumu
İşaret ve Sistemler Ders 3: Periyodik İşaretlerin Frekans Spektrumu Fourier Serileri Periyodik işaretlerin spektral analizini yapabilmek için periyodik işaretler sinüzoidal işaretlerin toplamına dönüştürülür
DetaylıGENETİK ALGORİTMALARA GİRİŞ (II) BİNARİ KODLANMIŞ GA
GENETİK ALGORİTMALARA GİRİŞ (II) BİNARİ KODLANMIŞ GA Nedim TUTKUN Düzce Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü nedimtutkun@duzce.edu.tr Düzce Üniversitesi Elektrik&Elektronik Mühendisliği
DetaylıAnalog Alçak Geçiren Filtre Karakteristikleri
Analog Alçak Geçiren Filtre Karakteristikleri Analog alçak geçiren bir filtrenin genlik yanıtı H a (jω) aşağıda gösterildiği gibi verilebilir. Ω p : Geçirme bandı kenar frekansı Ω s : Söndürme bandı kenar
DetaylıQUANTILE REGRESYON * Quantile Regression
QUANTILE REGRESYON * Quantile Regression Fikriye KURTOĞLU İstatistik Anabilim Dalı Olcay ARSLAN İstatistik Anabilim Dalı ÖZET Bu çalışmada, Lineer Regresyon analizinde kullanılan en küçük kareler yöntemine
DetaylıGezgin Satıcı Probleminin İkili Kodlanmış Genetik Algoritmalarla Çözümünde Yeni Bir Yaklaşım. Mehmet Ali Aytekin Tahir Emre Kalaycı
Gezgin Satıcı Probleminin İkili Kodlanmış Genetik Algoritmalarla Çözümünde Yeni Bir Yaklaşım Mehmet Ali Aytekin Tahir Emre Kalaycı Gündem Gezgin Satıcı Problemi GSP'yi Çözen Algoritmalar Genetik Algoritmalar
Detaylı2011 Third International Conference on Intelligent Human-Machine Systems and Cybernetics
2011 Third International Conference on Intelligent Human-Machine Systems and Cybernetics Özet: Bulanık bir denetleyici tasarlanırken karşılaşılan en önemli sıkıntı, bulanık giriş çıkış üyelik fonksiyonlarının
DetaylıDirenç(330Ω), bobin(1mh), sığa(100nf), fonksiyon generatör, multimetre, breadboard, osiloskop. Teorik Bilgi
DENEY 8: PASİF FİLTRELER Deneyin Amaçları Pasif filtre devrelerinin çalışma mantığını anlamak. Deney Malzemeleri Direnç(330Ω), bobin(1mh), sığa(100nf), fonksiyon generatör, multimetre, breadboard, osiloskop.
DetaylıANALOG FİLTRELEME DENEYİ
ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ANALOG FİLTRELEME DENEYİ Ölçme ve telekomünikasyon tekniğinde sık sık belirli frekans bağımlılıkları olan devreler gereklidir. Genellikle belirli bir frekans bandının
DetaylıDENEY 1: Matlab de Temel Haberleşme Sistemleri Uygulamaları
DENEY 1: Matlab de Temel Haberleşme Sistemleri Uygulamaları AMAÇ: MATLAB programının temel özelliklerinin öğrenilmesi, analog işaretler ve sistemlerin sayısal bir ortamda benzetiminin yapılması ve incelenmesi.
DetaylıOptik Filtrelerde Performans Analizi Performance Analysis of the Optical Filters
Optik Filtrelerde Performans Analizi Performance Analysis of the Optical Filters Gizem Pekküçük, İbrahim Uzar, N. Özlem Ünverdi Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Bölümü Yıldız Teknik Üniversitesi gizem.pekkucuk@gmail.com,
DetaylıFonksiyon Optimizasyonunda Genetik Algoritmalar
01-12-06 Ümit Akıncı Fonksiyon Optimizasyonunda Genetik Algoritmalar 1 Fonksiyon Optimizasyonu Fonksiyon optimizasyonu fizikte karşımıza sık çıkan bir problemdir. Örneğin incelenen sistemin kararlı durumu
DetaylıDENEY 3: DTMF İŞARETLERİN ÜRETİLMESİ VE ALGILANMASI
DENEY 3: DTMF İŞARETLERİN ÜRETİLMESİ VE ALGILANMASI AMAÇ: DTMF işaretlerin yapısının, üretim ve algılanmasının incelenmesi. MALZEMELER TP5088 ya da KS58015 M8870-01 ya da M8870-02 (diğer eşdeğer entegreler
DetaylıNİĞDE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
History in Pictures - On January 5th, 1940, Edwin H. Armstrong transmitted thefirstfmradiosignalfromyonkers, NY to Alpine, NJ to Meriden, CT to Paxton, MA to Mount Washington. 5 January is National FM
DetaylıDENEY 4: Sayısal Filtreler
DENEY 4: Sayısal Filtreler I. AMAÇ Bu deneyin amacı sonlu dürtü yanıtlı (FIR) ve sonsuz dürtü yanıtlı (IIR) sayısal filtrelerin tanıtılması ve incelenmesidir. II. ÖN HAZIRLIK 1) FIR ve IIR filtreleri kısaca
DetaylıSİNYAL TEMELLERİ İÇİN BİR YAZILIMSAL EĞİTİM ARACI TASARIMI A SOFTWARE EDUCATIONAL MATERIAL ON SIGNAL FUNDAMENTALS
SİNYAL TEMELLERİ İÇİN BİR YAZILIMSAL EĞİTİM ARACI TASARIMI Öğr. Gör. Hakan Aydogan Uşak Üniversitesi hakan.aydogan@usak.edu.tr Yrd. Doç. Dr. Selami Beyhan Pamukkale Üniversitesi sbeyhan@pau.edu.tr Özet
DetaylıGüç Spektral Yoğunluk (PSD) Fonksiyonu
1 Güç Spektral Yoğunluk (PSD) Fonksiyonu Otokorelasyon fonksiyonunun Fourier dönüşümü j f ( ) FR ((τ) ) = R ( (τ ) ) e j π f τ S f R R e d dτ S ( f ) = F j ( f )e j π f ( ) ( ) f τ R S f e df R (τ ) =
DetaylıBulanık Mantık Tabanlı Uçak Modeli Tespiti
Bulanık Mantık Tabanlı Uçak Modeli Tespiti Hüseyin Fidan, Vildan Çınarlı, Muhammed Uysal, Kadriye Filiz Balbal, Ali Özdemir 1, Ayşegül Alaybeyoğlu 2 1 Celal Bayar Üniversitesi, Matematik Bölümü, Manisa
DetaylıZeki Optimizasyon Teknikleri
Zeki Optimizasyon Teknikleri Genetik Algoritma (Genetic Algorithm) Doç.Dr. M. Ali Akcayol Genetik Algoritma 1970 li yıllarda John Holland tarafından geliştirilmiştir. 1989 yılında David E. Goldberg Genetik
DetaylıŞeklinde ifade edilir. Çift yan bant modülasyonlu işaret ise aşağıdaki biçimdedir. ile çarpılırsa frekans alanında bu sinyal w o kadar kayar.
GENLİK MODÜLASYONU Mesaj sinyali m(t) nin taşıyıcı sinyal olan c(t) nin genliğini modüle etmesine genlik modülasyonu (GM) denir. Çeşitli genlik modülasyonu türleri vardır, bunlar: Çift yan bant modülasyonu,
DetaylıEv Tipi Yenilenebilir Hibrit Sistem İçin Mikro-Genetik Algoritma ile Optimal Yük Planlaması
Ev Tipi Yenilenebilir Hibrit Sistem İçin Mikro-Genetik Algoritma ile Optimal Yük Planlaması Özay CAN, Nedim TUTKUN Düzce Üniversitesi Elektrik/Elektronik Mühendisliği Kapsam Giriş Hibrit Sistem ve Güç
DetaylıSistem Dinamiği. Bölüm 9- Frekans Domeninde Sistem Analizi. Doç.Dr. Erhan AKDOĞAN
Sistem Dinamiği Bölüm 9- Frekans Domeninde Sistem Analizi Sunumlarda kullanılan semboller: El notlarına bkz. Yorum Bolum No.Alt Başlık No.Denklem Sıra No Denklem numarası Şekil No Şekil numarası Dikkat
DetaylıEEM HABERLEŞME TEORİSİ NİĞDE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
EEM3006 - HABERLEŞME TEORİSİ NİĞDE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ EEM3006 - HABERLEŞME TEORİSİ Dersin Öğretim Elemanı: Yrd. Doç. Dr. Yasin KABALCI Ders Görüşme
DetaylıEvrimsel Algoritmalar Kullanarak Daha Düşük Dereceden Sistem Modeli Tasarımı Design of Lower Order System Model Using Evolutionary Algorithms
2016 Published in 4th International Symposium on Innovative Technologies in Engineering and Science 3-5 November 2016 (ISITES2016 Alanya/Antalya - Turkey) Evrimsel Algoritmalar Kullanarak Daha Düşük Dereceden
DetaylıBölüm 9 KÖK-YER EĞRİLERİ YÖNTEMİ
Bölüm 9 KÖK-YER EĞRİLERİ YÖNTEMİ Kapalı-döngü denetim sisteminin geçici-durum davranışının temel özellikleri kapalı-döngü kutuplarından belirlenir. Dolayısıyla problemlerin çözümlenmesinde, kapalı-döngü
DetaylıİŞARET ve SİSTEMLER (SIGNALS and SYSTEMS) Dr. Akif AKGÜL oda no: 303 (T4 / EEM)
İşaret ve Sistemler İŞARET ve SİSTEMLER (SIGNALS and SYSTEMS) Dr. Akif AKGÜL aakgul@sakarya.edu.tr oda no: 303 (T4 / EEM) Kaynaklar: 1. Signals and Systems, Oppenheim. (Türkçe versiyonu: Akademi Yayıncılık)
DetaylıSürekli-zaman İşaretlerin Ayrık İşlenmesi
Sürekli-zaman İşaretlerin Ayrık İşlenmesi Bir sürekli-zaman işaretin sayısal işlenmesi üç adımdan oluşmaktadır: 1. Sürekli-zaman işaretinin bir ayrık-zaman işaretine dönüştürülmesi 2. Ayrık-zaman işaretin
DetaylıKaotik Tabanlı Diferansiyel (Farksal) Gelişim Algoritması
Kaotik Tabanlı Diferansiyel (Farksal) Gelişim Algoritması 1 Mehmet Eser * 1 Uğur Yüzgeç 1 Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi, Bilgisayar Mühendisliği Bölümü, 111, Gülümbe, Bilecik 1. Giriş Abstract Differential
DetaylıGüncel Evrimsel Algoritmalarla IIR Filtre Tasarımları. Design of IIR Digital Filters Using The Current Evolutionary Algorithm
2017 Published in 5th International Symposium on Innovative Technologies in Engineering and Science 29-30 September 2017 (ISITES2017 Baku - Azerbaijan) Güncel Evrimsel Algoritmalarla IIR Filtre Tasarımları
Detaylı0.04.03 Standart Hata İstatistikte hesaplanan her istatistik değerin mutlaka hatası da hesaplanmalıdır. Çünkü hesaplanan istatistikler, tahmini bir değer olduğu için mutlaka hataları da vardır. Standart
DetaylıWavelet Transform and Applications. A. Enis Çetin Bilkent Üniversitesi
Wavelet Transform and Applications A. Enis Çetin Bilkent Üniversitesi Multiresolution Signal Processing Lincoln idea by Salvador Dali Dali Museum, Figueres, Spain M. Mattera Multi-resolution signal and
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ
ANKARA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ SANAL ARTIRILMIŞ VE AKILLI TEKNOLOJİLER (SAAT) LABORATUVARI SAAT Laboratuvarı Koordinatör: Yrd. Doç. Dr. Gazi Erkan BOSTANCI SAAT
DetaylıGenetik Algoritmalar. Bölüm 1. Optimizasyon. Yrd. Doç. Dr. Adem Tuncer E-posta:
Genetik Algoritmalar Bölüm 1 Optimizasyon Yrd. Doç. Dr. Adem Tuncer E-posta: adem.tuncer@yalova.edu.tr Optimizasyon? Optimizasyon Nedir? Eldeki kısıtlı kaynakları en iyi biçimde kullanmak olarak tanımlanabilir.
DetaylıTIBBİ ENSTRUMANTASYON TASARIM VE UYGULAMALARI SAYISAL FİLTRELER
TIBBİ ENSTRUMANTASYON TASARIM VE UYGULAMALARI SAYISAL FİLTRELER SUNU PLANI Analog sayısal çevirici FIR Filtreler IIR Filtreler Adaptif Filtreler Pan-Tompkins Algoritması Araş. Gör. Berat Doğan 08/04/2015
DetaylıSayısal Filtre Tasarımı
Sayısal Filtre Tasarımı Sayısal Filtreler Filtreler ayrık zamanlı sistemlerdir. Filtreler işaretin belirli frekanslarını güçlendirmek veya zayıflatmak, belirli frekanslarını tamamen bastırmak veya belirli
DetaylıHazırlayan. Bilge AKDO AN
Hazırlayan Bilge AKDO AN 504071205 1 Özet Amaç Giri kinci Ku ak Eviren Akım Ta ıyıcı (ICCII) CMOS ile Gerçeklenen ICCII Önerilen ICCII- Tabanlı Osilatörler 1. Tek ICCII- tabanlı osilatörler 2. ki ICCII-
DetaylıYENİ BİR BİPOLAR DEĞİŞTiRİLMİŞ ÜÇÜNCÜ KUŞAK AKIM TAŞIYICI (MCCIII) YAPISI, KARAKTERİZASYONU VE UYGULAMALARI
ENİ BİR BİPOLAR DEĞİŞTiRİLMİŞ ÜÇÜNCÜ KUŞAK AKIM TAŞIICI () APISI, KARAKTERİZASONU E UGULAMALARI Seçkin BODUR 1 Hakan KUNTMAN 2 Oğuzhan ÇiÇEKOĞLU 3 1, 2 İstanbul Teknik Üniversitesi, Elektrik-Elektronik
DetaylıGENETİK ALGORİTMALARA GİRİŞ (II) BİNARİ KODLANMIŞ GA
GENETİK ALGORİTMALARA GİRİŞ (II) BİNARİ KODLANMIŞ GA Nedim TUTKUN Düzce Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü nedimtutkun@duzce.edu.tr Düzce Üniversitesi Elektrik&Elektronik Mühendisliği
DetaylıKABLOSUZ İLETİŞİM
KABLOSUZ İLETİŞİM 805540 MODÜLASYON TEKNİKLERİ SAYISAL MODÜLASYON İçerik 3 Sayısal modülasyon Sayısal modülasyon çeşitleri Sayısal modülasyon başarımı Sayısal Modülasyon 4 Analog yerine sayısal modülasyon
DetaylıDENEY 3. Tek Yan Bant Modülasyonu
DENEY 3 Tek Yan Bant Modülasyonu Tek Yan Bant (TYB) Modülasyonu En basit genlik modülasyonu, geniş taşıyıcılı çift yan bant genlik modülasyonudur. Her iki yan bant da bilgiyi içerdiğinden, tek yan bandı
DetaylıZeki Optimizasyon Teknikleri
Zeki Optimizasyon Teknikleri Tabu Arama (Tabu Search) Doç.Dr. M. Ali Akcayol Tabu Arama 1986 yılında Glover tarafından geliştirilmiştir. Lokal minimum u elimine edebilir ve global minimum u bulur. Değerlendirme
DetaylıKST Lab. Shake Table Deney Föyü
KST Lab. Shake Table Deney Föyü 1. Shake Table Deney Düzeneği Quanser Shake Table, yapısal dinamikler, titreşim yalıtımı, geri-beslemeli kontrol gibi çeşitli konularda eğitici bir deney düzeneğidir. Üzerine
DetaylıSAYISAL İŞARET İŞLEME LABORATUARI LAB 5: SONSUZ DÜRTÜ YANITLI (IIR) FİLTRELER
SAYISAL İŞARET İŞLEME LABORATUARI LAB 5: SONSUZ DÜRTÜ YANITLI (IIR) FİLTRELER Bu bölümde aşağıdaki başlıklar ele alınacaktır. Sonsuz dürtü yanıtlı filtre yapıları: Direkt Şekil-1, Direkt Şekil-II, Kaskad
DetaylıOSPF PROTOKOLÜNÜ KULLANAN ROUTER LARIN MALİYET BİLGİSİNİN BULANIK MANTIKLA BELİRLENMESİ
OSPF PROTOKOLÜNÜ KULLANAN ROUTER LARIN MALİYET BİLGİSİNİN BULANIK MANTIKLA BELİRLENMESİ Resul KARA Elektronik ve Bilgisayar Eğitimi Bölümü Teknik Eğitim Fakültesi Abant İzzet Baysal Üniversitesi, 81100,
DetaylıBiyomedical Enstrümantasyon. Bütün biyomedikal cihazlar, hastadan belli bir fiziksel büyüklüğün miktarını ölçer. Nicel sonuçlar verir.
ENSTRÜMANTASYON Enstrümantasyon Nicel (veya bazı zamanlar nitel) miktar ölçmek için kullanılan cihazlara Enstrümanlar (Instruments), işleme de Enstrümantasyon adı verilir. Biyomedical Enstrümantasyon Bütün
DetaylıDEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MÜHENDİSLİK BİLİMLERİ DERGİSİ Cilt: 13 Sayı: 3 sh Ekim 2011 KESİRLİ FOURIER DÖNÜŞÜMÜNÜN SİMETRİ ÖZELLİKLERİ
DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MÜHENDİSLİK BİLİMLERİ DERGİSİ Cilt: 1 Sayı: sh. 5-61 Ekim 011 KESİRLİ FOURIER DÖNÜŞÜMÜNÜN SİMETRİ ÖZELLİKLERİ (SYMMETRY PROPERTIES OF THE FRACTIONAL FOURIER TRANSFORM) Olcay AKAY
DetaylıÇift Tonlu Çoklu Frekans Kodlama Sisteminin Optimize Edilmesi
ISSN: 2148-0273 Cilt 3, Sayı 1, 2015 Vol. 3, Issue 1, 2015 Çift Tonlu Çoklu Frekans Kodlama Sisteminin Optimize Edilmesi Halil Kaygısız 1, Abdülkadir Çakır 2 Özet Çift Tonlu Çoklu Frekans (Dual Tone Multi
DetaylıKİNETİK MODEL PARAMETRELERİNİN BELİRLENMESİNDE KULLANILAN OPTİMİZASYON TEKNİKLERİNİN KIYASLANMASI
KİNETİK MODEL PARAMETRELERİNİN BELİRLENMESİNDE KULLANILAN OPTİMİZASYON TEKNİKLERİNİN KIYASLANMASI Hatice YANIKOĞLU a, Ezgi ÖZKARA a, Mehmet YÜCEER a* İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Kimya Mühendisliği
DetaylıDijital Sinyal İşleme (COMPE 463) Ders Detayları
Dijital Sinyal İşleme (COMPE 463) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Dijital Sinyal İşleme COMPE 463 Bahar 3 0 0 3 5 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin
DetaylıÖzetçe. Abstract. 1. Giriş. 2. Adaptif Gürültü Giderme. Nalân YĐĞĐT 1 Nurhan KARABOĞA 2 Burak GÜRER 3
Adaptif Süzgeçlerde Farksal Gelişim Algoritması Kullanılarak Gürültü Giderme Noise Cancellation Using Differential Evolution Algorithm For Adaptive Filters Nalân YĐĞĐT 1 Nurhan KARABOĞA 2 Burak GÜRER 3
DetaylıAyrık zamanlı sinyaller için de ayrık zamanlı Fourier dönüşümleri kullanılmatadır.
Bölüm 6 Z-DÖNÜŞÜM Sürekli zamanlı sinyallerin zaman alanından frekans alanına geçişi Fourier ve Laplace dönüşümleri ile mümkün olmaktadır. Laplace, Fourier dönüşümünün daha genel bir şeklidir. Ayrık zamanlı
DetaylıSayısal Sinyal İşleme (EE 306 ) Ders Detayları
Sayısal Sinyal İşleme (EE 306 ) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Sayısal Sinyal İşleme EE 306 Bahar 3 0 0 3 8 Ön Koşul Ders(ler)i EE 303 (FD)
DetaylıTemel ve Uygulamalı Araştırmalar için Araştırma Süreci
BÖLÜM 8 ÖRNEKLEME Temel ve Uygulamalı Araştırmalar için Araştırma Süreci 1.Gözlem Genel araştırma alanı 3.Sorunun Belirlenmesi Sorun taslağının hazırlanması 4.Kuramsal Çatı Değişkenlerin açıkça saptanması
DetaylıPlazma İletiminin Optimal Kontrolü Üzerine
Plazma İletiminin Optimal Kontrolü Üzerine 1 Yalçın Yılmaz, 2 İsmail Küçük ve 3 Faruk Uygul *1 Faculty of Arts and Sciences, Dept. of Mathematics, Sakaya University, Sakarya, Turkey 2 Faculty of Chemical
DetaylıDairesel Anten Dizilerinin Genetik Algoritma ile Tasarımı. Design of Circular Array Antennas using Genetic Algorithm
Dairesel Anten Dizilerinin Genetik Algoritma ile Tasarımı Design of Circular Array Antennas using Genetic Algorithm Banu ÖZEN 1, Erkan AFACAN 2 1 Orman Genel Müdürlüğü banuozen@gmail.com 2 Elektrik-Elektronik
DetaylıOptik Kuvvetlendiriciler ve Uygulamaları Optical Amplifiers and Applications
Optik Kuvvetlendiriciler ve Uygulamaları Optical Amplifiers and Applications Gizem Pekküçük, İbrahim Uzar, N. Özlem Ünverdi Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Bölümü Yıldız Teknik Üniversitesi gizem.pekkucuk@gmail.com,
DetaylıANALOG ELEKTRONİK - II YÜKSEK GEÇİREN FİLTRE
BÖLÜM 7 YÜKSEK GEÇİREN FİLTRE KONU: Opamp uygulaması olarak; 2. dereceden Yüksek Geçiren Aktif Filtre (High-Pass Filter) devresinin özellikleri ve çalışma karakteristikleri incelenecektir. GEREKLİ DONANIM:
DetaylıŞekil 1. DEÜ Test Asansörü kuyusu.
DOKUZ EYLÜL ÜNĐVERSĐTESĐ TEST ASANSÖRÜ KUYUSUNUN DEPREM YÜKLERĐ ETKĐSĐ ALTINDAKĐ DĐNAMĐK DAVRANIŞININ ĐNCELENMESĐ Zeki Kıral ve Binnur Gören Kıral Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Makine
Detaylı1. LİNEER PCM KODLAMA
1. LİNEER PCM KODLAMA 1.1 Amaçlar 4/12 bitlik lineer PCM kodlayıcısı ve kod çözücüsünü incelemek. Kuantalama hatasını incelemek. Kodlama kullanarak ses iletimini gerçekleştirmek. 1.2 Ön Hazırlık 1. Kuantalama
DetaylıGeniş Bantlı Log-Periyodik Anten Dizgelerinin Genetik Algoritmalar Kullanılarak Tasarlanması
Geniş Bantlı Log-Periyodik Anten Dizgelerinin Genetik Algoritmalar Kullanılarak Tasarlanması Levent Gürel ve Özgür Ergül Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü Bilkent Üniversitesi, Ankara lgurel@bilkent.edu.tr
DetaylıMekanik Titreşimler ve Kontrolü. Makine Mühendisliği Bölümü
Mekanik Titreşimler ve Kontrolü Makine Mühendisliği Bölümü s.selim@gtu.edu.tr 10.10.018 Titreşim sinyalinin özellikleri Daimi sinyal Daimi olmayan sinyal Herhangi bir sistemden elde edilen titreşim sinyalinin
DetaylıYüz Tanımaya Dayalı Uygulamalar. (Özet)
4 Yüz Tanımaya Dayalı Uygulamalar (Özet) Günümüzde, teknolojinin gelişmesi ile yüz tanımaya dayalı bir çok yöntem artık uygulama alanı bulabilmekte ve gittikçe de önem kazanmaktadır. Bir çok farklı uygulama
DetaylıEEM HABERLEŞME TEORİSİ NİĞDE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
EEM3006 - HABERLEŞME TEORİSİ NİĞDE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ EEM3006 - HABERLEŞME TEORİSİ Dersin Öğretim Elemanı: Yrd. Doç. Dr. Yasin KABALCI Ders Görüşme
DetaylıİTME ANALİZİ KULLANILARAK YÜKSEK RİSKLİ DEPREM BÖLGESİNDEKİ BİR PREFABRİK YAPININ SİSMİK KAPASİTESİNİN İNCELENMESİ
İTME ANALİZİ KULLANILARAK YÜKSEK RİSKLİ DEPREM BÖLGESİNDEKİ BİR PREFABRİK YAPININ SİSMİK KAPASİTESİNİN İNCELENMESİ ÖZET: B. Öztürk 1, C. Yıldız 2 ve E. Aydın 3 1 Yrd. Doç. Dr., İnşaat Müh. Bölümü, Niğde
DetaylıDoç.Dr. M. Mengüç Öner Işık Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü oner@isikun.edu.tr
Doç.Dr. M. Mengüç Öner Işık Üniversitesi Elektrik-Elektronik Bölümü oner@isikun.edu.tr 1. Adı Soyadı : Mustafa Mengüç ÖNER 2. Doğum Tarihi : 01.02.1977 3. Unvanı : Doçent Dr. 4. Öğrenim Durumu : ÖĞRENİM
DetaylıFARKLI PANEL TİPLERİ İÇİN EŞDEĞER DEVRE MODELİNİN PARAMETRE DEĞERLERİNİN BULUNMASI
FARKLI PANEL TİPLERİ İÇİN EŞDEĞER DEVRE MODELİNİN PARAMETRE DEĞERLERİNİN BULUNMASI Erdem ELİBOL Melih AKTAŞ Nedim TUTKUN Özet Bu çalışmada fotovoltaik güneş panellerinin matematiksel eşdeğer devrelerinden
DetaylıSÜREKLİ ŞANS DEĞİŞKENLERİ. Üstel Dağılım Normal Dağılım
SÜREKLİ ŞANS DEĞİŞKENLERİ Üstel Dağılım Normal Dağılım 1 Üstel Dağılım Meydana gelen iki olay arasındaki geçen süre veya bir başka ifadeyle ilgilenilen olayın ilk defa ortaya çıkması için geçen sürenin
DetaylıEEM HABERLEŞME TEORİSİ NİĞDE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
EEM3006 - HABERLEŞME TEORİSİ NİĞDE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ EEM3006 - HABERLEŞME TEORİSİ Dersin Öğretim Elemanı: Yrd. Doç. Dr. Yasin KABALCI Ders Görüşme
DetaylıDİFERANSİYEL GELİŞİM ALGORİTMASI KULLANILARAK ADAPTİF LİNEER TOPLAYICI TASARIMI
DİFERASİYEL GELİŞİM ALGORİTMASI KULLAILARAK ADAPTİF LİEER TOPLAYICI TASARIMI urhan KARABOĞA Canan Aslıhan KOYUCU 2 Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü Mühendislik Fakültesi Erciyes Üniversitesi, 38090,
DetaylıOTOMATİK KONTROL SİSTEMLERİ İŞARET AKIŞ DİYAGRAMLARI SIGNAL FLOW GRAPH
OTOMATİK KONTROL SİSTEMLERİ İŞARET AKIŞ DİYAGRAMLARI SIGNAL FLOW GRAPH İŞARET AKIŞ DİYAGRAMLARI İşaret akış diyagramları blok diyagramlara bir alternatiftir. Fonksiyonel bloklar, işaretler, toplama noktaları
DetaylıDENEY NO:1 DENEYİN ADI: 100 Hz Hz 4. Derece 3dB Ripple lı Tschebyscheff Filtre Tasarımı
DENEY NO:1 DENEYİN ADI: 100-200 4. Derece 3dB Ripple lı Tschebyscheff Filtre Tasarımı DENEYİN AMACI: Bu deneyi başarıyla tamamlayan her öğrenci 1. Filtre tasarımında uyulması gereken kuralları bilecek
DetaylıDoğrusal Anten Dizisi Işıma Diyagramının Sentezi İçin Konveks-Genetik- Taguchi Algoritmalarına Dayalı Yeni Bir Karma Optimizasyon Yaklaşımı
Doğrusal Anten Dizisi Işıma Diyagramının Sentezi İçin Konveks-Genetik- Taguchi Algoritmalarına Dayalı Yeni Bir Karma Optimizasyon Yaklaşımı A New Hybrid Optimization Approach based on Convex-Genetic-Taguchi
DetaylıYÜKSEKÖĞRETİM KURULU PROFESÖR : MARMARA EĞİTİM KÖYÜ MALTEPE İSTANBUL
AHMET FUAT ANDAY ÖZGEÇMİŞ YÜKSEKÖĞRETİM KURULU PROFESÖR 05.02.2015 Adres : MARMARA EĞİTİM KÖYÜ 34857 MALTEPE İSTANBUL Telefon : 2166261050-2382 E-posta Doğum Tarihi : 27.08.1941 : fuatanday@maltepe.edu.tr
DetaylıB ol um 5 ANALOG IS ARETLER IN SPEKTRUM ANAL IZ I
Bölüm 5 ANALOG İŞARETLERİN SPEKTRUM ANALİZİ 10 Bölüm 5. Analog İşaretlerin Spektrum Analizi 5.1 Fourier Serisi Sınırlı (t 1, t 2 ) aralığında tanımlanan f(t) fonksiyonunun sonlu Fourier serisi açılımı
Detaylı3.5. Devre Parametreleri
3..3 3.5. Devre Parametreleri 3.5. Devre Parametreleri Mikrodalga mühendisliğinde doğrusal mikrodalga devrelerini karakterize etmek için dört tip devre parametreleri kullanılır: açılma parametreleri (parametreleri)
DetaylıZAMAN VE FREKANS DOMENLERİNDE ÖRNEKLEME
Bölüm 6 ZAMAN VE FREKANS DOMENLERİNDE ÖRNEKLEME VE ÖRTÜŞME 12 Bölüm 6. Zaman ve Frekans Domenlerinde Örnekleme ve Örtüşme 6.1 GİRİŞ Bu bölümün amacı, verilen bir işaretin zaman veya frekans domenlerinden
DetaylıYÖNEYLEM ARAŞTIRMASI - III
YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI - III Prof. Dr. Cemalettin KUBAT Yrd. Doç. Dr. Özer UYGUN İçerik Bu bölümde eşitsizlik kısıtlarına bağlı bir doğrusal olmayan kısıta sahip problemin belirlenen stasyoner noktaları
DetaylıSIRA İSTATİSTİKLERİ VE UYGULAMA ALANLARINDAN BİR ÖRNEĞİN DEĞERLENDİRMESİ
Sıra İstatistikleri ve Uygulama Alanlarından Bir Örneğin Değerlendirmesi 89 SIRA İSTATİSTİKLERİ VE UYGULAMA ALANLARINDAN BİR ÖRNEĞİN DEĞERLENDİRMESİ Esin Cumhur PİRİNÇCİLER Araş. Gör. Dr., Çanakkale Onsekiz
DetaylıGENETİK ALGORİTMALAR BÜŞRA GÜRACAR
GENETİK ALGORİTMALAR BÜŞRA GÜRACAR 201420404036 İÇERİK Genetik Algoritmanın, Amacı Kullanım Alanları Kavramları Uygulama Adımları Parametreler Genetik Algoritma Kodlama Türleri Genetik Algoritma Genetik
DetaylıERCİYES ÜNİVERSİTESİ KİMYA ANABİLİM DALI
İlaç Tasarımında Yeni Yazılımların Geliştirilmesi: Elektron Konformasyonel-Genetik Algoritma Metodu ile Triaminotriazin Bileşiklerinde Farmakofor Belirlenmesi ve Nicel Biyoaktivite Hesabı; ERCİYES ÜNİVERSİTESİ
DetaylıADAPTİF FİLTRELERDE GAUSS-SEIDEL ALGORİTMASININ STOKASTİK YAKINSAMA ANALİZİ
Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi ergisi, Cilt 1, Sayı, 5 AAPİF FİRR GAUSS-SI AGORİMASININ SOKASİK YAKINSAMA ANAİZİ Metin HAUN * Osman Hilmi KOÇA * Özet: Bu makalede, adaptif filtre parametrelerinin
DetaylıPARÇACIK SÜRÜ OPTİMİZASYONU BMÜ-579 METASEZGİSEL YÖNTEMLER YRD. DOÇ. DR. İLHAN AYDIN
PARÇACIK SÜRÜ OPTİMİZASYONU BMÜ-579 METASEZGİSEL YÖNTEMLER YRD. DOÇ. DR. İLHAN AYDIN 1995 yılında Dr.Eberhart ve Dr.Kennedy tarafından geliştirilmiş popülasyon temelli sezgisel bir optimizasyon tekniğidir.
DetaylıDÜZCE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ TEMEL HABERLEŞME SİSTEMLERİ TEORİK VE UYGULAMA LABORATUVARI 1.
DÜZCE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ TEMEL HABERLEŞME SİSTEMLERİ TEORİK VE UYGULAMA LABORATUVARI 1. DENEY GENLİK MODÜLASYONUNUN İNCELENMESİ-1 Arş. Gör. Osman
DetaylıÇİFT EŞİK DEĞERLİ GÖRÜNTÜ NETLEŞTİRME YÖNTEMİ
ÇİFT EŞİK DEĞERLİ GÖRÜNTÜ NETLEŞTİRME YÖNTEMİ Ali S Awad *, Erhan A İnce* *Doğu Akdeniz Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Mağosa, KKTC İnce@eeneteeemuedutr, Asawad@emuedutr Özetçe Beyaz
Detaylıbirim daire üzerindeki z = e jω değerlerinde hesaplanması yöntemiyle bulunabiliri. Ancak, sayısal işaret işlemenin pratik uygulaması, sonsuz bir x(n)
Bölüm 7 AYRIK-FOURİER DÖNÜŞÜMÜ 14 Bölüm 7. Ayrık-Fourier Dönüşümü 7.1 GİRİŞ Ayrık x(n) dizisinin Fourier dönüşümü, z-dönüşümü X(z) nin birim daire üzerindeki z = e jω değerlerinde hesaplanması yöntemiyle
DetaylıSistem Dinamiği. Bölüm 2- Dinamik Cevap ve Laplace Dönüşümü. Doç.Dr. Erhan AKDOĞAN
Sistem Dinamiği - Dinamik Cevap ve Laplace Dönüşümü Doç. Sunumlarda kullanılan semboller: El notlarına bkz. Yorum Soru MATLAB Bolum No.Alt Başlık No.Denklem Sıra No Denklem numarası Şekil No Şekil numarası
DetaylıSelf Organising Migrating Algorithm
OPTİMİZASYON TEKNİKLERİ Self Organising Migrating Algorithm Kendini Organize Eden Göç/Geçiş Algoritması MELİH HİLMİ ULUDAĞ Fırat Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Yazılım Mühendisliği Bölümü İletişim: www.melihhilmiuludag.com
Detaylı