Türkiye de Yazma Eserler Sorunu

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Türkiye de Yazma Eserler Sorunu"

Mehmed Saltik
5 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Türkiye de Yazma Eserler Sorunu 17 Mayıs 2011 BBY 312 NADIR VE YAZMA ESERLER

2 I. Oturum Türkiye de Yazma Eserler Sorunu

3 Gözlenen Sorunlar Yazma koleksiyonların zenginliğine rağmen alandaki araştırmaların azlığı Nasıl düzenleneceği ve nasıl hizmete sınulacağı yılları arasında 15 akademik çalışma var Artışlar dijitalleşme konusuyla birlikte başlıyor. Mevcut çalışmalar Tarihi ve dermelerin fiziksel özellikleri ile sınırlı Sorunları niteleyen ya da çözüm üreten nitelite değil

4 Gözlenen Sorunlar 2 Dikkat çeken çalışmalar; Macaferri Kongre Kütüphanesi Profesör Eleazar Birnbaum Götz ve Sohrweid Bu çalışmalarda Katalog bilgilerinin yanı sıra Asya, Avrupa ve Kuzey Amerika'da yeralan kütüphanelerdeki Türk yazmaları basılı kataloglarının eleştirel tanıtımlarına ve hala kataloglanmamış olan yazma koleksiyonlarına ilişkin bilgilere de yer vermektedir.

5 Ülkemizdeki Yazma Eserler Sorunu 7 Ana başlık altında Örgütlenme Kataloglama Personel Hizmete sunma ve yararlanma Bakım ve restoraston Eserlerin günümüz Türkçesine kazandırılması sorunu 7. Hat, tezhib, cilt, kağıtçılık gibi yazma sanatlarının yaşatılması ve gelecek nesillere aktarılması sorunu.

6 Örgütlenme Sorunu Genellikle müzeler, kütüphaneler ve özel koleksiyonlarda korunuyor. Devlet elindeki kültürel miraslara yönelik bir envantere tam anlamıyla sahip değil. Kütüphanelerdeki koleksiyonlar KYGM yönetimindedir. TÜYATOK yazma eserlerin kataloglanması amacıyla 1978 tarihinde başlamış bir projedir. KYGM tarafından başlatılmış 1992 yılında Milli Kütüphane bünyesinde örgütlenmiştir.

7 Örgütlenme TÜYATOK Kuruşundan itibaren 4 kez yer değiştirmesi TÜYATOK un örgütlenmesi konusunda fikir birliği sağlanamaması projenin başarısını engellemiştir. Bu konudaki en önemli sorun; Birbirinden bağımsız kurumların yazma eser projelerinde işbirliği yapmasını olanaklı kılacak, yaptırım gücü bulunan bir örgütün eksikliği olmuştur.

8 Kataloglama Sorunu 1. Yazma kataloglamanın doğasından kaynaklanan sorunlar. Bu sorunukendi içinde; Müelllifin belirlenmesi (yazarlık sorumluluğunun belirlenmesi) Müellif, hattat v.b. nin adının belirlenmesi Müstensih tarafından verilen bilginin doğruluğunun onaylanması Okunamayan hat

9 Kataloglama Sorunu 2.Osmanlıca, Arapça ve Farsçanın trasliterasyonu. Bunlardan Osmanlıcanın uluslararası kabul görmüş bir transliterasyon şeması yoktur. Bunun dışında Arapça ve Farsçanm transliterasyonun Türkçeye mi yoksa uluslararası standarda uygun olupolmaması ayrı bir sorundur. (Al-El-Muhammed-Mohammed, Abdullah-Abd'Allah gibi). 3. Yetersiz ya da uygun olmayan kataloglama kuralları ve sınıflama sistemi 4. Ulusal düzeyde hizmet veren otorite dizinlerinin olmayışı.

10 Kataloglama Sorunu TÜYATOK Proje 1978 yılında ülkemizdeki yazma koleksiyonlarının bibliyografik denetimini gerçekleştirmek ve bir toplu katalog yayınlamak amacıyla oluşturulmuştur. Proje kapsamında; yazma eser kataloglanmış tanesi 20 cilt haline yayımlanmış Yılda yaklaşık 1000 künye yayımlanmış Ülkemizde Yaklaşık yazma eser bulunmaktadır diğer kopyaları dikkate alarak (risaleler) katologlanması gereken yazma var. Yılda 1000 künye ile = tüm yazmaların kataloglanması 600 yıl sürer

11 Personel Sorunu 1. Nitelik 2. Nicelik 3. İstihdam 4. Alana yönelik ilgi eksikliği

12 Personel Sorunu Teknik ve okuyucu hizmetlerinin gerektirdiği uzmanlık alanları: kütüphanecilik, tarih, sanat,edebiyat, din, paleografya ve dilbiliminde Nitelikli çalışma grupları oluşturulamadığı gibi mevcut nitelikleri elemanlarını özlük hakları ve emeklilik nedeniyle kaybedilmektedir. Mevcut personel sayısındaki yetersizlik Mevcut personelin eğitim düzeyi ile ilgili yetersizlik Örneğin TÜYATOK projesi 2 kişi ile sürdürülmüştür!!!

13 Hizmete Sunma ve Yararlanma Sorunu Erişim araçlarının az olması en büyük sorun Kütüphaneler ve koleksiyonlar kullanılırken karşılaşılan sorunlar: Konu erişimi yok ya da yetersiz Hatalı transkripsiyon Bibliyografik tanımlamada bir standardın olmayışı (farklı düzeylerde bibliyografik tanımlama) Hatalı alfabetik sıralama. Kullanıcıların yazmaları mikrofilm üzerinde de kullanmayı istemesine rağmen işgücü ve istihdam nedeniyle gerekli teknolojiye aktarım sağlanamamıştır.

14 Bakım ve Restorasyon 2 unsur önplana çıkar Uzmanlık Teknik altyapı Gerekli niteliklere sahip kişilerin istidam sorunu İstanbul örneği

15 Çözüm Önerileri Konuyla ilgili araştırmaları gerçekleştirmek ve desteklemcek Bibliyografik denetimi gerçekleştirmek Konuyla ilgili kurslar düzenlemek, hizmet içi eğitimi gerçekleştirmek Yazma sanatlarını yaşatma sorumluluğunu üstlenmek Restorasyon çalışmalarını gerçekleştirmek Ulusal ve uluslararası düzeyde işbirliğini gerçekleştirmek Eserlerin elektronik ve microfilm ortamlarına aktarılması projelerini geliştirmek ve gerçekleştirmek Eserlerin günümüz Türkçesine kazandırılmasında etkin bir rol oynamak.

16 Kütüphanecilerin Misyonu Ulusal düzeyde temsili olnaklı kılacak bir komite kurulmalı Gereksinim doğması durumunda Nadir Eser Kütüphanecileri Derneği kurulmalı Ulusal ve uluslararası sempozyumlar düzenlenmeli Konuyla ilgili raporlar hazırlanmalı ve raporlar başta parlemento üyeleri olmak üzere tüm "etkin" yerlere dağıtılmalı, görüşmeler yapılmalı kısaca lobi oluşturulmalı.

Benzer belgeler

MERKEZ KÜTÜPHANEDE GERÇEKLEŞTİRİLMESİ PLANLANAN 2018 YILI STRATEJİK HEDEFLERİMİZ

MERKEZ KÜTÜPHANEDE GERÇEKLEŞTİRİLMESİ PLANLANAN 2018 YILI STRATEJİK HEDEFLERİMİZ AMAÇ 1- Yapımına başlanan merkez kütüphane binasının çalışmalarına katkı sağlamak. Hedef 1- Kullanıcı beklentilerine cevap